Ιστορικών διαστάσεων οι εξελίξεις στην κορεατική κρίση.

 

 "Ο πρόεδρος Τραμπ εξελέγη εν μέρει λόγω της προθυμίας του να ακολουθήσει προσεγγίσεις διαφορετικές από αυτές των προέδρων του παρελθόντος. Τίποτε δεν το εικονογραφεί καλύτερα αυτό από την πολιτική του στο βορειοκορεατικό ζήτημα”. Αυτό δήλωσε προς το CNN στέλεχος του Λευκού Οίκου το βράδυ της Πέμπτης, αφότου έγινε γνωστό ότι ο Αμερικανός πρόεδρος αποδέχθηκε την πρόσκληση για συνάντηση που του απηύθυνε προφορικά μέσω νοτιοκορεατικής αντιπροσωπείας ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν.

 Τα ρίσκα είναι ασφαλώς μεγάλα και τα σημεία που μένουν αδιευκρίνιστα είναι ακόμη πολλά – όμως οι εξελίξεις είναι αναμφίβολα ιστορικής σημασίας. Αρκεί και μόνο να αναλογιστούμε ότι ποτέ άλλοτε δεν έχει υπάρξει συνάντηση κορυφής μεταξύ των ΗΠΑ και της περίκλειστης Βόρειας Κορέας.

 Ποιος άλλωστε μπορεί να ξεχάσει ότι μόλις το καλοκαίρι μια πυρηνική ανάφλεξη στην κορεατική χερσόνησο φάνταζε επικίνδυνα πιθανή και ότι τον Σεπτέμβριο στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ο Ντόναλντ Τραμπ απειλούσε να ισοπεδώσει τη χώρα αυτού που σκωπτικά αποκαλούσε Little Rocket Man;

 Ωστόσο, ακόμη και τότε, πληροφορίες ανέφεραν ότι η κυβέρνηση Τραμπ είχε ανοίξει άτυπο κανάλι επικοινωνίας με τη Βόρεια Κορέα μέσω της αντιπροσωπείας της στα Ηνωμένα Έθνη. Πολύ περισσότερες ευκαιρίες έμελλε όμως να δοθούν στη διπλωματία με την ευκαιρία των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στην Πιοντσάνγκ της Νότιας Κορέας. Η συγκρότηση κοινής ομάδας από αθλητές και των δύο κρατών της διαιρεμένης χερσονήσου και η επίσκεψη στην Πιοντσάνγκ της αδελφής του βορειοκορεάτη ηγέτη  (πρώτου μέλους της "δυναστείας” Κιμ που μετέβη ποτέ στον Νότο) δημιούργησαν ένα απόθεμα καλής θέλησης που σύντομα αξιοποιήθηκε για την υποδοχή στην Πιονγκγιανγκ νοτιοκορεατικής αντιπροσωπείας υπό τον υφυπουργό Επανένωσης και σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του προέδρου Μουν Τζάε-ιν. Σε δείπνο μάλιστα με τον ίδιο τον Κιμ Γιονγκ Ουν (για το οποίο εκ των υστέρων πληροφορούμαστε ότι περίσσεψαν τα αστεία και το αλκοόλ) συμφωνήθηκε η διοργάνωση στα τέλη Απριλίου συνάντησης κορυφής Βορείου και Νοτίου Κορέας στο χωριό Πανμουτζόμ της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης, για μόλις τρίτη φορά στα χρονικά, μετά από εκείνες του 2000 και του 2007. (Επρόκειτο τότε για την εποχή της λεγόμενης "Ηλιόλουστης Πολιτικής" στην κορεατική χερσόνησο, την οποία ανέτρεψε η κυβέρνηση Μπους τζούνιορ, εντάσσοντας την Πιονγκγιανγκ στον "άξονα του κακού" και ωθώντας την έτσι στον δρόμο των πυρηνικών δοκιμών).

 Ωστόσο, το παιχνίδι που είχε δρομολογηθεί ήταν πολύ μεγαλύτερο: η νοτιοκορεατική αντιπροσωπεία που μετέβη στην Ουάσιγκτον προκειμένου να ενημερώσει για την συνάντησή της με τον Κιμ αποδείχθηκε ότι κόμιζε προσωπικό μήνυμα του Βορειοκορεάτη ηγέτη προς τον ένοικο του Λευκού Οίκου.

 Αποδεχόμενος την πρόσκληση για συνάντηση με τον Κιμ, ο Ντόναλντ Τραμπ αποδεικνύεται πιστός στο αντισυμβατικό διαπραγματευτικό του στυλ και θέτει το θεμέλια για μια μεγάλη επιτυχία στον χώρο της εξωτερικής πολιτικής. Για την ακρίβεια, αν η προσπάθεια που μόλις εγκαινιάσθηκε ευοδωθεί, ο ευρέως χλευαζόμενος Τραμπ θέτει επαξίως υποψηφιότητα για το Νόμπελ Ειρήνης!

 Αμφότεροι οι πρωταγωνιστές μόνο κέρδη έχουν να καταγράψουν από ενδεχόμενη συμφωνία τους. Ο μεν Κιμ θα έχει επιτύχει τον στόχο του να αναδείξει τη χώρα του σε συνομιλητή της διεθνούς κοινότητας και να "μοχλεύσει” το πυρηνικό του οπλοστάσιο ώστε να αποσπάσει από τις ΗΠΑ τις εγγυήσεις ασφαλείας που κρίνει αναγκαίες. Ο δε Τραμπ θα μπορεί να ισχυρίζεται ότι με την αποφασιστική του δράση (πρβ. τη διαρκή σκλήρυνση των κυρώσεων κατά της Πιονγκγιανγκ) θα έχει απονευρώσει μιαν απειλή.

 Στην πραγματικότητα, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του βορειοκορεάτη ηγέτη, ο Αμερικανός πρόεδρος προσπαθεί να βγει από τη θέση σχετικής αδυναμίας στην οποία είχε βρεθεί και να ξαναπάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Η προηγούμενη κλιμάκωση της κρίσης είχε αποδείξει ότι στρατιωτική λύση στο ζήτημα του πυρηνικού οπλοστασίου της Βόρεας Κορέας δεν είναι εφικτή – όσο και αν από πλευρές του Πενταγώνου διέρρεαν σενάρια για το πώς θα "ματώσει η μύτη” της βορειοκορεατικής ηγεσίας.

 Ακόμη χειρότερα, αντί να εξεύρει τρόπους αποτελεσματικής άσκησης πίεσης στην Βόρεια Κορέα, η αμερικανική πλευρά κινδύνευε να δει να υπονομεύεται η συμμαχία της με το Νότια Κορέα, η οποία και θα αποτελούσε το αναλώσιμο θύμα οποιασδήποτε στρατιωτικής κλιμάκωσης της κρίσης. Με δεδομένη την προτίμηση της συγκεκριμένης κυβέρνησης Μουν για μια επαναπροσέγγιση με τον Βορρά, δεν είναι παράλογο που η Σεούλ εντέλει προέκρινε την απευθείας συνεννόηση με τον Πιονγκγιανγκ και έτεινε όλο και περισσότερο ευήκοον ούς στις διπλωματικές πρωτοβουλίες Μόσχας και Πεκίνου για "πάγωμα έναντι παγώματος” - δηλ. για τερματισμό των βορειοκορεατικών δοκιμών πυρηνικών βομβών και βαλλιστικών πυραύλων, με αντάλλαγμα τον τερματισμό των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων ΗΠΑ-Νότιας Κορέας στην περιοχή.

 Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δίνει ο Τραμπ μέσω Twitter, η διαπραγμάτευση που μόλις άνοιξε μεταξύ Ουάσιγκτον και Πιονγκγιανγκ αφορά κάτι πιο φιλόδοξο από το "πάγωμα”: αφορά την αποπυρηνικοποίηση της Βόρειας Κορέας. Ο Κιμ πράγματι φέρεται να είναι πρόθυμος για κάτι τέτοιο, όμως οι εγγυήσεις που θα ζητήσει ως αντάλλαγμα πιθανότατα δεν θα είναι τίποτε λιγότερο από την αποχώρηση (μετά από σχεδόν επτά δεκαετίες) των αμερικανικών στρατευμάτων από την Νότια Κορέα. Είναι άραγε ο Τραμπ έτοιμος για ένα τέτοιο βήμα;

 Του Κώστα Ράπτη

http://www.capital.gr/diethni/3278210/istorikon-diastaseon
-oi-exelixeis-stin-koreatiki-krisi

9/3/2018


          ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ             




Τι προκάλεσε την αλλαγή στάσης του Kim Jong-un.

 Τη μεταστροφή στην στάση του ηγέτη της Βόρειας Κορέας Kim Jong-un, ο οποίος αποδέχθηκε την πρόταση που έλαβε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ προκειμένου να συναντηθούν «το συντομότερο δυνατό», επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει ο αρθρογράφος της αμερικανικής εφημερίδας Washington Post, David Von Drehle.

«Πείτε ό,τι θέλετε για τον Little Rocket Man. Ο βορειοκορεάτης δικτάτορας Kim Jong-un είναι ο αρχικλέφτης μιας οικογενειακής κλεπτοκρατίας. Όπως ο πατέρας του και ο παππούς του, είναι ικανός να οδηγήσει τον ίδιο του τον λαό στον θάνατο από την πείνα προκειμένου να πετύχει αυτά που θέλει. Τα αγαπημένα του εργαλεία είναι τα βασανιστήρια και οι δολοφονίες.

Αλλά χαζός δεν είναι.

Με την ανακοίνωση μιας συνόδου κορυφής μεταξύ των ηγετών της Βόρειας και της Νότιας Κορέας, που θα μπορούσε να αποτελέσει τον προάγγελο συνομιλιών με την κυβέρνηση Trump, ο Kim επιδιώκει μια νίκη που οι παππούδες του δεν θα μπορούσαν ούτε να ονειρευτούν: την ένταξη στη διεθνή κοινότητα με τους όρους της Πιονγκγιάνγκ. Πολλά μπορεί να πάνε στραβά. Αλλά ο δρόμος που ακολουθεί ο Kim είναι σαφής.

Το πρώτο βήμα είναι η ταχεία προσέγγιση με τη Νότια Κορέα. Η κατάρρευση της συντηρητικής κυβέρνησης στη Σεούλ έφερε στην εξουσία έναν άνθρωπο, τον Moon Jae-in, που τάσσεται υπέρ της βελτίωσης των σχέσεων με τον Βορρά. Ο Kim απάντησε με τη βιαστική ολοκλήρωση των διηπειρωτικών βαλλιστικών του πυραύλων ώστε να κάνει εγκαίρως ένα ειρηνευτικό άνοιγμα συνδεδεμένο με τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς κοντά στην αποπυρηνικοποιημένη ζώνη.

Αυτό οδήγησε με τη σειρά του σε μια σπάνια επίσκεψη απεσταλμένων του νοτιοκορεάτη προέδρου στην Πιονγκγιάγκ. Η αντιπροσωπεία επέστρεψε με την πρόταση για τη σύνοδο κορυφής. Σύμφωνα με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Moon, οι Βορειοκορεάτες προτείνουν μορατόριουμ στις πυρηνικές και πυραυλικές τους δοκιμές με αντάλλαγμα την έναρξη «εγκάρδιων» συνομιλιών με τις ΗΠΑ. Το καθεστώς Kim σκέπτεται μάλιστα να εγκαταλείψει εντελώς το πυρηνικό του πρόγραμμα αν υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία της Βόρειας Κορέας.

Ο πρόεδρος Trump απάντησε προσεκτικά. Η οικογένεια Kim έχει άλλωστε παράδοση στο να υπόσχεται αλλαγές και μετά να τις παίρνει πίσω. Η αλήθεια είναι όμως ότι ο αμερικανός πρόεδρος δεν έχει πολλές επιλογές. Η εναλλακτική λύση στην παροχή εγγυήσεων για ασφάλεια και εθνική κυριαρχία είναι η απειλή στρατιωτικών μέτρων. Αυτό προϋποθέτει όμως βοήθεια από τους συμμάχους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Και η Σεούλ δεν ανταποκρίνεται.

Ο Kim μοιάζει να καταλαβαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να εκθέσουν τη Νότια Κορέα σε έναν καταστροφικό πόλεμο χωρίς τη στήριξη του Moon. Φαίνεται λοιπόν ότι η τήξη των πάγων μεταξύ Βορρά και Νότου θα οδηγήσει τελικά σε συνομιλίες. Και όταν συμβεί αυτό, θα έχουν υπάρξει τρεις θεμελιώδεις αλλαγές σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση.

Πρώτον, οι πύραυλοι της Βόρειας Κορέας αποτελούν πλέον μια πραγματικότητα, όχι ένα ενδεχόμενο που πρέπει να αποτραπεί. Η διαπραγματευτική θέση του Kim είναι τώρα πιο ισχυρή. Μπορεί λοιπόν να επιδιώξει μια μόνιμη διευθέτηση, όχι απλώς έναν χώρο για να αναπνεύσει.

Δεύτερον, ο Kim βλέπει στην Κίνα ένα πρότυπο για το δικό του μέλλον. Η οικογένειά του θεωρούσε πάντα πως ο εκσυγχρονισμός απειλεί την εξουσία της κι έτσι τον απέκλειε. Ο Xi Jinping, όμως, προσπαθεί να αποδείξει ότι ο οικονομικός φιλελευθερισμός είναι συμβατός με την πολιτική δικτατορία. Ο Kim μπορεί λοιπόν να συμπεράνει ότι μπορεί να διατηρήσει την εξουσία χωρίς να κρατά τη χώρα του σε απομόνωση.

Τρίτον, ο Kim βλέπει μια προοπτική για μεγαλύτερη ασφάλεια που δεν υπήρχε μέχρι τώρα. Ο Vladimir Putin ανυπομονεί να κατασκευάσει έναν αγωγό φυσικού αερίου που θα περνά από τη Βόρεια Κορέα και θα τροφοδοτεί την πεινασμένη για ενέργεια μηχανή στον Νότο. Η σχιστολιθική επανάσταση στην Αμερική αναγκάζει την Gazprom να αναζητήσει νέους πελάτες για το φυσικό της αέριο και η Νότια Κορέα είναι μια πολλά υποσχόμενη αγορά.

Ο Putin αναγκάστηκε να κάνει πίσω όταν ο Κιμ ξεκίνησε τις πυρηνικές του δοκιμές και η Δύση επέβαλε κυρώσεις. Αν όμως οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ οδηγήσουν σε άρση των περιορισμών, είναι βέβαιο ότι τα σχέδια του ρώσου προέδρου γα τον αγωγό θα έρθουν και πάλι στο προσκήνιο. Και ένας τέτοιος αγωγός θα λειτουργήσει ως ομπρέλα για την προστασία του καθεστώτος της Πιονγκγιάνγκ από εξωτερικές απειλές.

Αυτά τα στοιχεία καθιστούν πιθανή μια λύση. Ο Kim δεν έχει να κερδίσει τίποτα από περαιτέρω προκλήσεις. Η αποκλιμάκωση της κρίσης θα ακυρώσει και τους λόγους για την παρουσία αμερικανικών βάσεων στον Νότο. Αν οι Αμερικανοί φύγουν, η Κίνα και η Ρωσία θα χαρούν πολύ. Περισσότερο απ’όλους όμως θα χαρεί ο Kim Jong-un, ο αδίστακτος, επικίνδυνος και πολεμοχαρής Kim, ο παράφρων που μπορεί να αποδειχθεί το ίδιο τρελός με μια αλεπού.»



 9 Μαρτίου 2018