Χαρτοπόλεμος με τον Γκαιμπελίσκο.


*Γκαιμπελίσκος: Χαρακτηρισμός που αποδίδεται σε άνθρωπο ο οποίος προπαγανδίζει μία γνώμη / άποψη / ιδέα με ύπουλα μέσα, χρησιμοποιώντας ψεύτικα στοιχεία και την τακτική της επανάληψης συνεχώς των ίδιων πραγμάτων, για να πείσει όλο και περισσότερους («πες, πες, κάτι θα μείνει»).
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα παρακολουθούμε ένα πραγματικό χαρτοπόλεμο δηλώσεων αλλά και κωμικοτραγικών καταστάσεων σε σημείο που πραγματικά δεν ξέρει κανείς αν πρέπει να ανησυχήσει πάρα πολύ ή απλά να γελάσει.
Η σοβαρότητα της Τουρκικής, Ερντογανικής, Δημοκρατίας σε όλα ανεξαιρέτως τα επίπεδα, βρίσκεται πλέον στα τάρταρα με αποτέλεσμα αυτά που διατυμπανίζει με τον πιο επίσημο και πομπώδη τρόπο να απολαμβάνουν ελάχιστης ή μηδενικής αξιοπιστίας! Να θεωρούνται περίπου σαν ανέκδοτα και να λαμβάνουν ενίοτε τόσο σκληρές (λεκτικές) απαντήσεις που καταρρίπτουν συνεχώς νέα ρεκόρ στην κλίμακα της διεθνούς διπλωματίας!
Η διαχρονική στρατηγική της Τουρκίας, την οποία υποστηρίζουν τρία από τα τέσσερα κόμματα που βρίσκονται στο Τουρκικό κοινοβούλιο, συνοψίζεται σε ένα απροκάλυπτο επεκτατισμό σε βάρος των γειτόνων της. Ο επεκτατισμός αυτός χρησιμοποιεί διάφορες κάλπικες δικαιολογίες βάζοντας σαν ασπίδα την γεωπολιτική και στρατηγική αξία της Τουρκίας ώστε να ξεπεραστούν οι εκάστοτε παραλογισμοί του. Η διαχρονική αυτή τακτική υπήρξε εξαιρετικά αποδοτική για την Τουρκία, ιδίως όταν εφαρμόστηκε από πολιτικούς που είχαν ιδιαίτερους δεσμούς με την Δύση όπως ο Μπουλέντ Ετσεβίτ και εξαιρετικά επικίνδυνη για τους γείτονες της όταν την υπηρέτησαν πολιτικοί με ιδιαίτερα «ποιοτικά» χαρακτηριστικά όπως ο Τουρκούτ Οζάλ αλλά και ο Αχμέτ Νταβούτογλου.
Οι κάλπικες δικαιολογίες του Τουρκικού επεκτατισμού διαμορφώνονται ανάλογα με την κάθε περίπτωση:
Η εισβολή στην Κύπρο έγινε (δήθεν) για να «προστατευτεί» το 12% του πληθυσμού του νησιού (το 82% ήταν Έλληνες και το 6% διάφοροι ξένοι υπήκοοι), δημιουργώντας ένα casestudyκατεξευτελισμού της διεθνούς «νομιμότητας» με την ξεδιάντροπη «συμμετοχή» της Αγγλίας.
Η εισβολή στο Ιράκ έγινε για να εξουδετερωθούν «οι τρομοκράτες του ΡΚΚ» που βρίσκουν καταφύγιο στο Ιρακινό έδαφος – με τις ευλογίες Αμερικής και Ρωσίας.
Η εισβολή στην Συρία έγινε για να «εξουδετερωθεί ο κίνδυνος δημιουργίας Κουρδικής κρατικής οντότητας στα σύνορα με την Τουρκία», γεγονός που θα «απειλούσε μελλοντικά την ασφάλεια της Τουρκίας», με την ανοχή Ρώσων και Αμερικανών.
Μετά την εισβολή στην Κύπρο, άνοιξε η όρεξη του Τουρκικού επεκτατισμού και προς την κατεύθυνση του Αιγαίου. Το 1996 έστειλαν καμιά δεκαριά πράκτορες σε μια από τις χιλιάδες αφύλακτες βραχονησίδες του Αιγαίου με στόχο να δημιουργήσουν «αμφιβολίες» για την κυριότητα της. Πέτυχαν, με την σιωπηλή ανοχή των συμμάχων μας, να δημιουργήσουν μια αιωρούμενη αμφιβολία για το καθεστώς κάποιων βραχονησίδων με τους Έλληνες να αναρωτιούνται τι συμβαίνει στο Αιγαίο.
Ο Κυβερνητικός εκπρόσωπος κάλεσε αμέσως την «Τουρκία να μην μπλέκει τον ίσκιο της με το μπόι της», ότι «μπορεί να προκαλεί όσο θέλει, το θέμα είναι ότι τετελεσμένα στο Αιγαίο υπάρχουν και τα σύνορα δεν αμφισβητούνται», ενώ η επίσημη απάντηση του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών που ακολούθησε, ήταν στο επίπεδο της:
«Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί την Τουρκία να σέβεται το ευρωπαϊκό δίκαιο, εκείνη απαντά με μία ανακοίνωση προκλητικής καταστρατήγησής του. Επαναλαμβάνει μία κατάφωρα παράνομη θέση, αγνοώντας ότι το νομικό καθεστώς του Αιγαίου είναι απολύτως κατοχυρωμένο από το διεθνές δίκαιο. Η ελληνική κυριαρχία επί των Ιμίων είναι σαφής και αναμφισβήτητη σύμφωνα με την Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, των Ιταλο-τουρκικών Συμφωνιών του 1932 και της Συνθήκης των Παρισίων του 1947. Για άλλη μια φορά η κριτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την Τουρκία της προκάλεσε παραλογισμούς. Την καλούμε να συνέλθει και να αξιοποιήσει τις διαπιστώσεις της έκθεσης της Επιτροπής ως ένα χρήσιμο εργαλείο αυτοκριτικής προς βελτίωση της εικόνας της, τόσο έναντι της κοινής της γνώμης όσο και έναντι της διεθνούς κοινότητας».
Πριν βέβαια καταλήξουμε στην πομπώδη ανακοίνωση του Τουρκικού ΥΠΕΞ, τα αμέσως προηγούμενα εικοσιτετράωρα (16 και 17 Απριλίου) είχαν προηγηθεί διάφορα γεγονότα αλλά και χαρτοπόλεμος ανακοινώσεων.
Ας τα δούμε εν συντομία:
«Δεν διαπραγματευόμαστε, δεν εκχωρούμε, δεν παζαρεύουμε ούτε σπιθαμή γης. Τούτος ο τόπος είναι τόπος που όσοι τον κατοίκησαν ανά τους αιώνες ξέρουν να τον υπερασπιστούν» ήταν το μήνυμα που έστειλε ο Έλληνας πρωθυπουργός προς την Τουρκία από το ακριτικό Καστελόριζο. Στον επόμενο σταθμό του, την κοντινή νήσο Ρω, το αεροσκάφος που επέβαινε ο Έλληνας πρωθυπουργός παρενοχλήθηκε από δύο Τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη τα οποία, φυσικά, αγνοήθηκαν και αναχαιτίστηκαν.
«Βρισκόμαστε σε έναν ακήρυχτο πόλεμο στο Αιγαίο αλλά η διάταξη των δικών μας δυνάμεων για τις αναχαιτίσεις γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχουμε καταπόνηση των πιλότων μας»δήλωσε ο Έλληνας Αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας – ένα μήνα νωρίτερα είχε εκτιμήσει πως «Η Τουρκία δεν επιδιώκει ένα θερμό επεισόδιο, πολύ περισσότερο, την σύρραξη με την Ελλάδα».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με σχέδιο ψηφίσματος που έγινε γνωστό, καλεί την Τουρκία «να ολοκληρώσει σύντομα τη διαδικασία και να απελευθερώσει τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς που συνελήφθησαν τον περασμένο μήνα», ενώ ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλώντ Γιουνκέρ χαρακτήρισε «Γελοίο» τον Τουρκικό ισχυρισμό ότι οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί αποτελούν απειλή για την Τουρκία.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μιλώντας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο εξέφρασε «Την ετοιμότητα της Γαλλίας να δείξει στην πράξη την Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη σε περίπτωση που η Ελλάδα απειληθεί από την Τουρκία στο Αιγαίο και την Μεσόγειο».
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Γιοχάνες Χαν, αρμόδιος για την διεύρυνση της ΕΕ, δήλωσε ότι «Η Τουρκία απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση με τεράστια βήματα», ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεσή της για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας κάνει ιδιαίτερη αναφορά στις εντάσεις στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στην ανησυχία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την κράτηση πολιτών της ΕΕ και των Ελλήνων στρατιωτικών.
Ο Έλληνας Ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς πρότεινε την διακοπή των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, το πάγωμα των ευρωπαϊκών κονδυλίων και εμπάργκο στα Τουρκικά αγροτικά προϊόντα, καλώντας τον Πρόεδρο της ΕΕ «να μην χαϊδεύει την Τουρκία γιατί ο Τούρκος Πρόεδρος δεν καταλαβαίνει από λόγια».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Τουρκίας ο Μπεκίρ Μποζντάγ δήλωσε ότι«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αντιμετωπίζει την Τουρκία δίκαια ή αντικειμενικά».
Διέρρευσαν πληροφορίες για το Αμερικανικό πρόγραμμα ενίσχυσης των Κούρδων της Συρίας που είχε ανακοινωθεί από τον Φεβρουάριο: 550 εκατομμύρια δολάρια και Κουρδική στρατιωτική δύναμη 65.000 ανδρών!
Ο Τούρκος δοτός πρωθυπουργός – εφοπλιστής Μπιναλί Γιλντιρίμ σε ομιλία του (Δευτέρα 16/4/2018) δήλωσε ότι Τούρκοι κομάντος κατέβασαν Ελληνική σημαία από το νησί Ανθρωποφάγος την οποία είχαν τοποθετήσει λίγες μέρες νωρίτερα, τρεις νεαροί Έλληνες. Ακολούθησαν αλληλοδιαψεύσεις (οι σημαίες ήταν πολλές και κυματίζουν κανονικά, από την Ελληνική πλευρά, η Τουρκική ακτοφυλακή κατέβασε Ελληνική σημαία από την Τουρκική πλευρά).
Τέλος, στις 19 Μαρτίου 2018, λίγες μέρες μετά την παράταση της κατάστασης «έκτακτης ανάγκης» και την σύσκεψη 2,5 ωρών στο Τουρκικό Προεδρικό μέγαρο, ανακοινώθηκε η ημερομηνία πρόωρων εκλογών στην Τουρκία για τις 24 Ιουνίου 2018.
Συμπέρασμα:Τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει πλέον η Τουρκία δεν κρύβονται πίσω από φιέστες ή μεγάλα λόγια. Η αδυσώπητη πίεση από την κατρακύλα του εθνικού νομίσματος, η κατάρρευση των προσδοκιών για «προέλαση στην Ιεράπολη», η ψυχρολουσία από τους Ρώσους και τους Πέρσες «συμμάχους» να παραδώσει την πόλη Αφρίν στον Μπάσαρ Αλ Άσσαντ, τα σκάνδαλα διαφθοράς και απαλλαγής των νεαρών γόνων του καθεστώτος από κάθε στρατιωτική υποχρέωση, ο εντεινόμενος πόλεμος των Κούρδων μέσα στην Τουρκία με καθημερινούς νεκρούς και η πλήρης, διεθνής απομόνωση της Τουρκίας υποχρέωσαν τον ψευτο-σουλτάνο της Τουρκίας να πάει σε «εκλογές».
Τώρα τι  εκλογές θα είναι αυτές με «κατάσταση έκτακτης ανάγκης», με φιμωμένη κάθε αντίθετη φωνή, με φυλακισμένη όλη την ηγεσία του μόνου κόμματος που δεν συμφωνεί μαζί του (HDP), με απεριόριστη εξουσία βίας και νοθείας…. μόνο ο ψευτο-σουλτάνος και τα εξαπτέρυγα του το γνωρίζουν!
Λεωνίδας Κουμάκης
 Νομικός, Συγγραφέας. 
Μέλος του International Hellenic Association (IHA)
18/4/2018



              ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ          

1.
Μια πρώτη αποτίμηση των λόγων που η Τουρκία 
πάει σε εκλογές τον Ιούνη. 

Η τακτική σέντρα του παλαίμαχου της Κασίμπασα

Η προκήρυξη πρόωρων εκλογών στη Τουρκία, για τις 24 Ιουνίου, έρχεται σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συγκυρία για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό και τις κινήσεις της Άγκυρας στο θέατρο του συριακού πολέμου. Ήταν μια κίνηση, εκ μέρους του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που αιφνιδίασε (σ.σ. ωστόσο επιστήμονες με ειδίκευση στην Τουρκία όπως ο Δρ. Ζήνων Τζιάρρας στη Κύπρο είχαν γράψει εκτενώς για το σενάριο εντός του καλοκαιριού).

Ωστόσο τόσο ο τακτικός της χαρακτήρας όσο και το γεγονός πως μια αξιόπιστη αντιπολιτευτική υποψηφιότητα στη Τουρκία λάμπει δια της… απουσίας της καταδεικνύουν πως ο Ερντογάν γνωρίζει, μετά από μια δεκαπενταετία, πολύ καλά το παιχνίδι της εκλογικής αναμέτρησης και πετυχαίνει το εξής απλό κι ορθολογιστικό: Αφαιρεί από τους εν δυνάμει αντιπάλους του, στη κούρσα αυτή των εκλογών που θα αλλάξουν άρδην το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας όπως το γνωρίσαμε, το περιθώριο οργάνωσης. Με μια μίνι προεκλογική εκστρατεία λοιπόν, μόλις 63 ημερών, η Τουρκία εκλέγει Πρόεδρο, καταργεί τον θεσμικό ρόλο του πρωθυπουργού και μεταβαίνει σε μια ενδιαφέρουσα περίοδο «α λα τούρκα» προεδρίας (απευθείας ανάθεση υπουργών, έκδοση προεδρικών διαταγμάτων με νομική ισχύ, επιλογή των 12 από τους 15 δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου κοκ). Σε μια πρώτη απόπειρα συνοπτικής αποτίμησης των λόγων που μετέφεραν τις εκλογές τον προσεχή Ιούνιο αντί του Νοεμβρίου του 2019, αλλά και των συνεπειών αυτής της προεκλογικής εκστρατείας-εξπρές για Ελλάδα και Κύπρο θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα κάτωθι:

α. Οι αναταράξεις στην οικονομία. Η αύξηση του πληθωρισμού, η εγγενής αγωνία εντός της τουρκικής κοινής γνώμης (που έχει ταυτίσει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης με το… δεύτερο) για το μέλλον της οικονομίας, η κατρακύλα της τουρκικής λίρας και η ανεργία αποτελούν στοιχεία που παρακολουθώντας κανείς τις δημοσκοπήσεις στο εσωτερικό της χώρας, απασχολούν τον μέσο Τούρκο περισσότερο από την επιρροή των ξένων χωρών, το Κουρδικό και τα τεκταινόμενα της Συρίας. 

β. Το timing στο Συριακό. Η Τουρκία είχε μια επιτυχημένη στρατιωτική επιχείρηση στο Αφρίν και στο ρευστό και κατακερματισμένο συριακό θέατρο άλλαξε άρδην τον επιχειρησιακό και πολιτικό χάρτη ολόκληρου του υποσυστήματος της ΒΔ Συρίας. Μια αλλαγή ισορροπιών εντός των επόμενων μηνών με φόντο τις εξελίξεις στο Ίντλιμπ (όπου τα proxies της Τουρκίας είχαν θεαματικά αποτελέσματα κι εναντίον της αλ Κάιντα περιορίζοντάς την αισθητά) θα περιέπλεκε τα πράγματα για την συριακή στρατηγική του Ερντογάν, τις στρατηγικές επιδιώξεις του στη συνολική πολιτική διευθέτηση του Συριακού στο μέλλον και στην, εσχάτως, ρωσική του στροφή. 

γ. Η πρακτική και «εύκολη» εξουδετέρωση της Μεράλ Ακσενέρ
 του Iyi Party («Καλό Κόμμα»). Η Ακσενέρ, πρώην υπουργός Εσωτερικών, που αποχώρησε από το υπερεθνικιστικό MHP (Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης) του… “brother in arms” του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. H Ακσενέρ τις επόμενες ημέρες θα πρέπει να μπει στη διαδικασία συλλογής 100.000 υπογραφών προκειμένου να νομιμοποιήσει την υποψηφιότητά της και να βρει μια φόρμουλα σύμπλευσης με το CHP και το Saadet («Κόμμα Ευδαιμονίας») μιας και το Iyi, στο timing της προκήρυξης εξουδετερώνεται πριν μπει στη μάχη. Η Ακσενέρ πάντως θα έχει, ας μας επιτραπεί μια μικρή πρόβλεψη, πρόβλημα στο να συγκεντρώσει ποσοστό που να απειλήσει, σε μεγάλο βαθμό, τον Ερντογάν δεδομένου ότι το 18% του εκλεκτορικού σώματος στη Τουρκία είναι κουρδικής εθνοτικής καταγωγής πράγμα που ισοδυναμεί με σχεδόν μηδενική μετακίνηση αυτής της εκλογικής δεξαμενής προς το πρόσωπό της (το HDP εξακολουθεί να διατηρεί leverage παρά την φυλάκιση Ντερμιρτάς και οι συντηρητικοί Κούρδοι «επανέρχονται» στο AKP). Οι πρόωρες εκλογές προσδίδουν επίσης επιπλέον πίεση στον Αμπντουλάχ Γκιουλ οι, μικρές, πιθανότητες του οποίου να κατέλθει περνούν αποκλειστικά μέσω του Saadet και του Καραμολλάογλου. 

δ. Η μάχη των μεγάλων δήμων: Δεδομένης της πραγματικότητας ότι ο Ερντογάν αποτελεί έναν Πρόεδρο του 50% με σημαντικές απώλειες στους μεγάλους δήμους (Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη, Μερσίνη) στις τελευταίες εκλογές, αλλά και στη ψηφοφορία του δημοψηφίσματος, μια νίκη-εξπρές στις πρόωρες εκλογές θα αλλάξει τα δεδομένα των δημοτικών εκλογών του επόμενου Μαρτίου δίνοντας περιθώριο στον πελατειακό μηχανισμό του AKP να επανακάμψει και να κυριαρχήσει, στο προσεχές μέλλον, εκλέγοντας δημάρχους της επιλογής του και 

ε. Η ιδιαιτερότητα της συμπόρευσης Μπαχτσελί-Ερντογάν που όπως εύστοχα επισήμανε, πολλάκις, στις αναλύσεις του ο Δρ. Ζήνωνας Τζιάρρας αποτελεί και μια διαδικασία «πολιτικού ελέγχου» του Ερντογάν πάνω στο πρόσωπο του υπερεθνικιστή ηγέτη. Σε αυτό θα προσθέταμε ότι οι υψηλοί εθνικιστικοί τόνοι ναι μεν εξυπηρετούν την ρητορική Ερντογάν ωστόσο, σε ιδεολογικό και εσωκομματικό πλαίσιο εντός του AKP δημιουργούν και κλυδωνισμούς που ο Ερντογάν θα ήθελε να αποφύγει μελλοντικά, φοβούμενος μια ευθεία αμφισβήτηση της ηγεσίας του όχι από κάποιο ιστορικό στέλεχος του κόμματός του αλλά από τον ίδιο του τον… γαμπρό, τον δυναμικό και παρεμφερούς δυναμικής και προσωπικότητας, Μπεράτ Αλμπαϊράκ. 

Ψυχραιμία και ψυχραιμία

Υπό το βάρος της προστιθέμενης πολιτικής αξίας που προσθέτει στην πολιτική ατζέντα του Ερντογάν η σύμπλευσή του με το MHP η πρόσληψη της εκλογικής διαδικασίας από την Ελλάδα πρέπει να γίνει χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες, με σοβαρότητα και επαγγελματισμό. Η χρονική συγκυρία καθίσταται δύσκολη μετά την υπόθεση των δύο Ελλήνων αξιωματικών που κρατούνται στην Τουρκία καθώς και της αυξημένης προκλητικότητας στο Αιγαίο. Θα το θέσουμε, με μια παράκληση για τους αναγνώστες του liberal.gr, χωρίς πολιτική ορθότητα και με χιούμορ: Η Τουρκία δεν θα διαλυθεί, δεν θα πάθει ένα νέο Βιετνάμ στη Συρία. Επίσης η Ρωσία δεν θα χτυπήσει την Τουρκία και η CIA δεν θα ανατρέψει τον Ερντογάν σαν τον Αλιέντε στη Χιλή. 

Επιπλέον, ο Ερντογάν δεν είναι σουλτάνος και δεν βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο του καρκίνου. Είναι πολιτικός. Το βιβλίο του Αχμέτ Νταβούτογλου δεν είναι ο μοναδικός αλάνθαστος μπούσουλας ανάγνωσης της Τουρκίας. Και στην Τουρκία δεν υπάρχουν μόνο διπολισμοί μαύρου κι άσπρου, Γαλατασαράι και Φενέρμπαχτσε, πολιτικού Ισλάμ και Κεμαλισμού. Υπάρχει διαχρονικά μια δυναμική διαδικασία όσμωσης και κοινωνικής σύνθεσης. Που εμπεριέχει στοιχεία τόσο του πολιτικού Ισλάμ όσο και του τουρκικού μοντερνισμού που συνθέτουν την περιώνυμη Τουρκο-ισλαμική σύνθεση –που τέμνει πολλές εκφάνσεις της τουρκικής κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής διαδικασίας. Η ελληνική σημαία, πέραν του εθνικού συμβόλου του ελληνισμού, αποτελεί την θεσμική αποτύπωση και προέκταση της συνταγματικής έννομης τάξης. Κατσίκες, πρόβατα και… λοιπά ζωντανά δεν χρειάζεται να αποτελέσουν εργαλεία στις ατζέντες τοπικών αρχόντων για να εξυπηρετήσουν τοπικές πελατείες. Επίσης η επιστημονική και δημοσιογραφική πρόσληψη των τουρκικών εκλογών πρέπει να γίνεται με επαγγελματισμό, σοβαρότητα, χωρίς ακρότητες και την γνωστή ιδεολογική πόλωση.

Αν το 2017, όπως και στις αρχές του 2018, η Ολλανδία, η Γερμανία και οι ΗΠΑ βρέθηκαν στο επίκεντρο μιας έντονης, τοξικής, αντιδυτικής ρητορικής εκ μέρους της Τουρκίας για σκοπούς εσωτερικής κατανάλωσης οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα μπορούσαν να εργαλειοποιηθούν με παρεμφερή τρόπο με συνεχιζόμενη ένταση στο Αιγαίο μέχρι τον προσεχή Ιούνιο. Στη περίπτωση τόσο της Γερμανίας όσο και της Ολλανδίας οι σχέσεις με την Τουρκία έλαβαν διαστάσεις συνεχιζόμενων διπλωματικών κρίσεων. Στην περίπτωση όμως της Ελλάδας και του περιβάλλοντος στο Αιγαίο τα πράγματα είναι πολύ σοβαρότερα. Ας μην επαναλάβουμε λάθη του παρελθόντος υιοθετώντας τις ίδιες προβληματικές προσεγγίσεις. Εξάλλου, η ρητορική της τουρκικής πλευράς στο ζήτημα των Ιμίων θα έπρεπε να εκληφθεί ως ένα μήνυμα… πρόωρων εκλογών που η Αθήνα φαίνεται να μην ανέγνωσε εγκαίρως και που οφείλει να τύχει σοβαρής αντιμετώπισης σε επίπεδο διαχείρισης κρίσεων.

Η θέα από την Λευκωσία

Στην περίπτωση της Κύπρου υπάρχουν δύο ενδιαφέρουσες πτυχές: α. Η διάσταση επηρεασμού της διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού υπό το βάρος της στασιμότητας στις διαπραγματεύσεις αλλά και των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ με αποκορύφωμα την παρεμπόδιση της ερευνητικής γεώτρησης της ιταλικής ΕΝΙ τον περασμένο Φεβρουάριο και β. Η προέκταση των πρόωρων εκλογών στα Κατεχόμενα εντός της τουρκοκυπριακής κοινότητας. 

Μια περαιτέρω δημιουργία εντάσεων στην ΝΑ Μεσόγειο θα μπορούσε να ενταχθεί στην προεκλογική διαδικασία της Τουρκίας με την δημιουργία μιας περαιτέρω de facto αμφισβήτησης του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας με την κάθοδο του Deep Sea Metro II εντός της κυπριακής ΑΟΖ –πριν το ορόσημο της ερευνητικής γεώτρησης της αμερικανικής ExxonMobil τον προσεχή Οκτώβριο. Εντός της τουρκοκυπριακής κοινότητας οι πρόωρες εκλογές θα ασκήσουν περισσότερη πίεση δεδομένου ότι τους τελευταίους μήνες καθίσταται σαφές, μήνυμα που όλοι εδώ στην Κύπρο λαμβάνουμε, πως ο μηχανισμός του AKP έχει «πάρει εμπρός» εντός των οργανώσεων των Τούρκων εποίκων με προεκτάσεις που φτάνουν μέχρι την αλλαγή του τρόπου αλληλεπίδρασης εποίκων-Τουρκοκυπρίων σε πολλαπλά επίπεδα. Η κάθοδος του Τούρκου ΥΠΕΞ, Τσαβούσογλου, την προσεχή Παρασκευή είναι ενδεικτική. Επιπλέον εντός των κομματικών ελίτ των Τουρκοκυπρίων αυξάνονται οι φωνές που δείχνουν να αντιλαμβάνονται την επόμενη ημέρα στη Κύπρο, εκτός της προοπτικής της λύσης. Κάτι τέτοιο θα είχε άμεσες συνέπειες που θα άλλαζαν τα ποιοτικά δεδομένα της λύσης του Κυπριακού όπως πρωτοβουλίες για την επιστροφή των Μαρωνιτών ή και αλλαγή καθεστώτος στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου –ενέργειες που θα οδηγήσουν εγγύτερα στην πραγματικότητα της οριστικής διχοτόμησης. 

Αντί επιλόγου

Τους επόμενους δύο μήνες οφείλουμε, σε Κύπρο και Ελλάδα, να παραμείνουμε ψύχραιμοι. Το μεγάλο κι ουσιαστικό ερώτημα δεν είναι αν ή πως ο Ερντογάν θα επικρατήσει στις προσεχείς εκλογές. Αλλά πως η επόμενη ημέρα θα επηρεάσει την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και την ευρύτερη περιοχή. Και κυρίως αν η Τουρκία της επόμενης ημέρας θα βρει την χώρα σε συνθήκες σχετικής σταθερότητας ή θα βγάλει κάποιο τζίνι, στην προκείμενη της πολιτικής αστάθειας, από το μπουκάλι.

  Ιωάννης-Σωτήριος Ιωάννου,
δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Πολίτης» της Κύπρου
 και αναλυτής στην Διπλωματική Ακαδημία του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
 Στο Twitter: @JohnPikpas


19/4/2018

2.
Το «ξήλωμα» της Λωζάνης στα Ίμια 
και το προεκλογικό αφήγημα του Σουλτάνου.

Σε ευθεία αμφισβήτηση βασικών διατάξεων της Συνθήκης της Λωζάννης, διεκδικώντας τουρκική κυριαρχία σε νησιά και βραχονησίδες πέραν των 3ν.μ. από την τουρκική ακτή, όπως ορίζει η Συνθήκη της Λωζάνης, προχωρά η Τουρκία, ενώ η αναθεωρητική πολιτική της Άγκυρας εμπλέκεται πλέον στην προεκλογική καμπάνια του Ταγίπ Ερντογάν και αποτελεί μέρος του νέου «συμβολαίου» που θέλει να υπογράψει με τον τουρκικό λαό.

Πάρα τις βολικές αυταπάτες που καλλιεργούνται κατά περιόδους στην Αθήνα, η αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας και η πλήρης αμφισβήτηση των ελληνικών και κυπριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων, δεν είναι ένα απλό εργαλείο για να κερδίσει ψήφους ο Τ.Ερντογάν, αλλά αποτελούν μέρος του ευρύτερου στρατηγικού σχεδιασμού του Τούρκου ηγέτη για να κυριαρχήσει πλήρως στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και να σφραγίσει, με ένα νέο «μετα-Λωζάνη» όραμα, την μετα -  Κεμαλική Τουρκία. Με χρονικό ορόσημο, όπως ο ίδιος επιδιώκει, το 2023 με την συμπλήρωση των 100 χρόνων από την ίδρυση του κοσμικού τουρκικού κράτους.

Ο κ.Ερντογάν προκειμένου να κερδίσει τις εκλογές αυτές, δεν διστάζει να καταλύσει κάθε έννοια κράτους δίκαιου και να επιστρατεύει διαρκώς εσωτερικούς και εξωτερικούς «εχθρούς» άλλοτε πραγματικούς, αλλά κυρίως φανταστικούς, ολισθαίνοντας προς τον αυταρχισμό, κάτι που τον απομακρύνει όλο και περισσοτερο από την Δύση και την ΕΕ και τον καθιστά όλο και πιο απρόβλεπτο και επικίνδυνο εταίρο και σύμμαχο για τους Ευρωπαίους αλλά ακόμη πιο επικίνδυνο γείτονα για την Ελλάδα.

Το επόμενο διάστημα θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για την Ελλάδα όχι μόνο λόγω της αναμενόμενης έξαρσης της εθνικιστικής και επιθετικής ρητορικής προς ικανοποίηση και του εθνικιστικού κοινού του εταίρου του κ. Ερντογάν, Ντ. Μπαχτσελί, ηγέτη του ΜΗΡ και των Γκρίζων Λύκων, αλλά και γιατί ένα σημαντικό κομμάτι του κύκλου λήψης αποφάσεων στην Αθήνα επιλέγει την εύκολη λύση, ότι η επιθετικότητα της Τουρκίας οφείλεται απλώς και μόνο στην προεκλογική τακτική Ερντογάν.

Αυτή η αφελής και επικίνδυνη προσέγγιση, έχει βεβαίως οριστική ημερομηνία λήξης την 25η Ιουνίου, την επόμενη των εκλογών, οπότε πλέον εφόσον ο κ.Ερντογάν έχει αναδειχθεί νικητής και είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού, δεν θα έχει κανέναν λόγο (σύμφωνα με αυτή την θεωρία) να στρέφεται ενάντιον της Ελλάδας…

Μέχρι τότε, όμως, οφείλουμε να δούμε με σοβαρότητα το τι ακριβώς έπραξε η Τουρκία, δηλώνοντας ότι τα Ίμια δεν είναι πλέον αμφισβητουμένη περιοχή, αλλά είναι υπό τουρκική κυριαρχία.

Οι δυο βραχονησίδες απέχουν 3,7 ν.μ. από την τουρκική ακτή και δεν μπορεί να ανήκουν στην Τουρκία βάσει των ρητών διατάξεων της Συνθήκης της Λωζάννης, η οποία αποδίδει στην Τουρκία, μόνον τα νησιά και βραχονησίδες που βρίσκονται σε απόσταση μέχρι τα 3 ν.μ. από την ακτή, εκτός των όσων αναφέρονται ρητώς (Ίμβρο, Τένεδο, Λαγούσες νήσοι).

Η πρώτη αναφορά ήταν στην ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ στις 31 Μάρτιου, με αφορμή την ανανέωση ελληνικού περιβαλλοντικού προγράμματος στο πλαίσιο της Natura (ν.4519) και η τελευταία, με την οποία η Άγκυρα εξέφραζε την οργισμένη αντίδραση της για την Ετήσια Έκθεση της Κομισιόν, εκδόθηκε το βράδυ της Τρίτης και δηλωνε ότι «τα Καρντάκ, τα χωρικά ύδατα τους και ο εναέριος χώρος τους είναι αποκλειστικά τουρκικής κυριαρχίας».

Όμως οι υπαινιγμοί σε δημόσια κείμενα και οι σαφείς αναφορές σε απόρρητα κείμενα της Τουρκίας σε τουρκική κυριαρχία επί των Ιμίων, υπήρχαν χρόνια πριν.

Στην επίσημη ιστοσελίδα του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το κείμενο που αναφέρεται στα Ίμια και εξιστορεί το επεισόδιο του 1996. 

«..Τα νησιά Καρντακ κείνται 3,8 μίλια από την τουρκική ακτή. Οι τίτλοι κυριότητας είναι κατατεθειμένοι στο χωριό Karakaya στην νομαρχία Bodrum στην περιφέρεια Mugla. Για χρόνια οι Τούρκοι ψαράδες ασκούσαν τις αλιευτικές δραστηριότητες τους πάνω και γύρω από αυτούς τους βράχους χωρίς καμία παρενόχληση και τουρκικά σκάφη έπλεαν ελεύθερα στα ύδατα που περιβάλλουν τους βράχους……»

Το τουρκικό ΥΠΕΞ για το επεισόδιο με τις σημαίες, την ύψωση της ελληνικής και κατόπιν την υποστολή της από Τούρκους δημοσιογράφους που ύψωσαν την τουρκική:

«…Ο διαγωνισμός ύψωσης σημαιών από ιδιώτες θα μπορούσε να θεωρηθεί αθώος, εάν η ελληνική πλευρά δεν έπαιρνε την απόφαση να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στα Καρντάκ. Αυτή ήταν μια πράξη επίθεσης ή ένοπλης εχθρικής πράξης εναντίον της τουρκικής κυριαρχίας…»

Ακόμη πιο ξεκάθαρα όμως είναι τα αποσπάσματα από την "Έκδοση του Αρχηγείου Ακαδημιών Πολέμου της Τουρκίας" (Αύγουστος 1998), που θεμελίωσε την θεωρία των "γκρίζων ζωνών".

Στο κεφάλαιο «Συμπεράσματα και Εξαγόμενα Διδάγματα» από το επεισόδιο των Ιμίων, διατυπώνεται καθαρά ο ισχυρισμός ότι τα Ίμια είναι τουρκικά:

«Σύμφωνα με τα παρόντα άρθρα των συμφωνιών και το διεθνές θαλάσσιο δίκαιο οι βραχονησίδες Ikizce (Ίμια) ανήκουν στην Τουρκία. Η Τουρκία είναι υπέρ της επίλυσης αυτών και παρομοίων διαφορών με διμερείς διαπραγματεύσεις. 

Παρόλα αυτά η Τουρκία έχει δείξει με αποφασιστικό τρόπο ότι συμπεριλαμβανομένης και της εφαρμογής των χωρικών υδάτων πέραν των 6 ν.μ., δεν θα αποδεχθεί κανένα τετελεσμένο γεγονός και ότι είναι έτοιμη να απαντήσει σε ένα τέτοιο εγχείρημα με όλα τα στοιχεία της εθνικής μας δύναμης. Πρέπει να αναμένεται ότι στην περίπτωση που πετύχει η τωρινή πολιτική της Ελλάδας στο θέμα των βραχονησίδων Ikizce θα εγείρει απαιτήσεις και επί άλλων παρομοίων εδαφών στο Αιγαίο. Εξαιτίας αυτού και η παραμικρή υποχώρηση θα φέρει αντιμέτωπη την Τουρκία με πολύ μεγαλύτερα προβλήματα στο μέλλον.

Η Ελλάδα έχει επιτύχει να κάνει αντικείμενο συζήτησης με την Τουρκία, την τουρκική κυριαρχία επί των βραχονησίδων Ikizce που σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο είναι τουρκικό έδαφος. Η τελική επιτυχία της Τουρκίας που φαίνεται να είναι σε πλεονεκτικότερη θέση στην κρίση που ζήσαμε με τις βραχονησίδες Ikizce θα είναι να καταφέρει να ανοίξει μια συζήτηση επί ολοκλήρου του Αιγαίου και να πείσει την Ελλαδα να κάτσει στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων. Σε αντιθετη περίπτωση δεν θα μπορέσει να φέρει στην ημερήσια διάταξη, το άδικο καθεστώς υπέρ της Ελλαδας στο Αιγαίο, αλλά θα έχει κάνει διαπραγματεύσιμα τα δικά της κυριαρχικά δικαιώματα..»

Το πρώτο βήμα έγινε από την Τουρκία με την διεκδίκηση των Ιμίων ως τουρκικών. Μένει να δούμε εάν θα θελήσει να τραβήξει την «κλωστή» αυτή για να επιχειρήσει το «ξήλωμα» της Λωζάνης την οποία ηδη κακοποιεί στην Συρία.

Φωτογραφία: Eurokinissi 

Του Νίκου Μελέτη

https://www.liberal.gr/arthro/200268/amyna--diplomatia/2018/to-isonxilomasin-tis-lozanis-sta-imia-kai-to-proeklogiko-afigima-tou-soultanou.html


 19 Απριλίου 2018