Οι προεκλογικές παροχές βυθίζουν την τουρκική οικονομία.

(OZAN KOSE/AFP/Getty Images) 
Τα οικονομικά προβλήματα στην Τουρκία διογκώνονται 
με... νέα φιλολαϊκά μέτρα.  

Προχωρώντας σε μια αναμενόμενη κίνηση, ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor’s υποβάθμισε προ ημερών το αξιόχρεο των κρατικών ομολόγων της Τουρκίας, στέλνοντάς τα ακόμη πιο βαθιά στο πεδίο των «σκουπιδιών» (των τοποθετήσεων που δεν θεωρούνται επενδύσεις) και βεβαίως προκαλώντας πρόσθετο πρόβλημα στην τουρκική οικονομία. Σε ανακοίνωσή του με την οποία αιτιολόγησε την απόφαση αυτή, ο S&P επικαλέστηκε έντονες ανησυχίες για την προοπτική του πληθωρισμού, εν μέσω μαζικών εκποιήσεων της λίρας, του τουρκικού νομίσματος.

Ο S&P σημείωσε ότι η υποβάθμιση (σε BB-/B από BB/B) δεν αποτελούσε μέρος των προγραμματισμένων αξιολογήσεων του τουρκικού κρατικού αξιόχρεου και ότι έλαβε την απόφαση λόγω των εντεινόμενων «ανησυχιών» του. «Η υποβάθμιση αντανακλά τις ανησυχίες μας για την επιδεινούμενη προοπτική του πληθωρισμού και τη μακροπρόθεσμη υποτίμηση και αστάθεια ως προς τη διαμόρφωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας (του νομίσματος) της Τουρκίας», εξηγεί η ανακοίνωση του οίκου.

Κατά τον S&P, η υποβάθμιση αντανακλά επίσης τις «ανησυχίες» για την επιδεινούμενη θέση της Τουρκίας ως προς τις καθαρές εξαγωγές και την αναταραχή «στον ιδιωτικό τομέα», που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εμπορικές συναλλαγές με το εξωτερικό. Οι τελευταίες εξελίξεις στον εξαγωγικό τομέα της τουρκικής οικονομίας φαίνεται να επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις του οίκου αξιολόγησης. Συγκεκριμένα, συνεχίζεται η αύξηση του εμπορικού ελλείμματος της τουρκικής οικονομίας και το Α’ τρίμηνο του 2018.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Turkish Statistical Institute (TUIK) στις 30 Απριλίου, το έλλειμμα αυξήθηκε κατά 20,7 δισ. δολάρια. Οι εξαγωγές ανήλθαν σε 41,2 δισ. δολάρια (8,9% αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017), ενώ οι εισαγωγές ανήλθαν σε 62,0 δισ. δολάρια (22,7% αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017). Οι εξαγωγές καλύπτουν το 66,5% των εισαγωγών ετησίως. Το 51,8% των συνολικών εξαγωγών της Τουρκίας κατευθύνονται στις χώρες της ΕΕ, αυξημένες έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2017 κατά 46,5%.

Oι κύριοι εμπορικοί εταίροι

Σύμφωνα με τα στοιχεία για το Α’ τρίμηνο του 2018, η Γερμανία είναι η πρώτη χώρα που δέχεται τις τουρκικές εξαγωγές, με 4,2 δισ. δολάρια ή 10,2% του συνόλου. Ακολουθούν το Ηνωμένο Βασίλειο (2,63 δισ. δολάρια), η Ιταλία (2,56 δισ. δολάρια) και το Ιράκ (2 δισ. δολάρια). Σχετικά με τις εισαγωγές, η Κίνα κατέχει την πρώτη θέση (6,03 δισ. δολάρια), ακολουθούμενη από τη Ρωσία(6,0 δισ. δολάρια, Γερμανία (5,4 δισ. δολάρια) και ΗΠΑ (3 δισ. δολάρια) την ίδια περίοδο.

Τα προϊόντα της μεταποίησης συμμετέχουν με 93,6% στο σύνολο των εξαγωγών, τα αγροτικά προϊόντα 3,6%, και πρώτες ύλες (λατομεία και ορυχεία) 2%. Από τα προϊόντα της μεταποίησης το 3,6% αποτελείται από προϊόντα υψηλής τεχνολογίας το 36,9% από προϊόντα μέσης-υψηλής τεχνολογίας, και το 26,2% από προϊόντα χαμηλής τεχνολογίας.

Τα ακριβά φιλολαϊκά μέτρα 

Παρά τις παραπάνω εξελίξεις και ενόψει των προεδρικών εκλογών ο Τούρκος πρωθυπουργός εξάγγειλε νέα δημοσιονομικά μέτρα φιλικά προς ορισμένες κοινωνικές ομάδες. Τα νέα μέτρα πρόκειται να ψηφιστούν μέχρι τις 17 Μαΐου 2018, και το κόστος θα ανέλθει στα 6 δισ. δολάρια. Τα παραπάνω μέτρα αναμένεται να αυξήσουν περαιτέρω το Γενικό Δημοσιονομικό Έλλειμμα σε -2,2% το 2018 (2016= -1,3%, 2017=2,1% ). Σε αυτά περιλαμβάνονται:

  • Μέτρα για αναδιάρθρωση των ιδιωτικών χρεών προς δημόσιους φορείς.
  • Βήματα για τη νομιμοποίηση 13 εκατομμυρίων αυθαιρέτων οικημάτων.
  • Χορήγηση 1000 τουρκικών λιρών στους συνταξιούχους πριν τις δύο κύριες περιόδους των μουσουλμανικών διακοπών.
  • Αύξηση του επιδόματος που δίνεται κάθε τρεις μήνες σε ηλικιωμένους πάνω από 65 ετών, από 265 σε 500 τουρκικές λίρες.
  • Οι φοιτητές οι οποίοι δεν έχουν καταφέρει να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε 7 έτη , και μέχρι σήμερα διαγράφονταν, θα μπορούν να τις συνεχίσουν, για όσο χρονικό διάστημα χρειάζεται «φθάνει να μην έχουν σχέση με την τρομοκρατία».
Αμφιβολίες για τα μέτρα

Υπάρχουν όμως πολλές αμφιβολίες για το πόσο αποτελεσματικά θα λειτουργήσουν όλα τα παραπάνω μέτρα ενόψει της προσεχούς εκλογικής αναμέτρησης. Πρώτα απ’ όλα οι νέοι φοιτητές δεν έχουν καμία πρόθεση να επιστρέψουν στα πανεπιστήμια διότι το κόστος των σπουδών είναι απελπιστικά. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης με το τρόπο αυτό απλά προσπαθεί να κρύψει τη συνεχώς διογκούμενη ανεργία των νέων κάτω από σεντόνι της «υψηλότερης εκπαίδευσης».

Δεύτερον, οι μεγάλες μάζες των Τούρκων συνταξιούχων έχουν γίνει τόσο φτωχές την τελευταία δεκαετία, ώστε το δώρο των 2000 τουρκικών λιρών το χρόνο πολύ λίγα μπορεί να προσφέρει. Γενικά η κατάσταση των Τούρκων συνταξιούχων είναι πολύ άσχημη, λόγο της συνεχούς αύξησης του πληθωρισμού (11,2%) και της μόνιμης υποτίμησης του τουρκικού νομίσματος που κατατρώγει την αγοραστική τους δύναμη.

Απλά αναφέρω ότι η κατώτατη σύνταξη (2016) για τους μισθωτούς ήταν περίπου 1290 τουρκικές λίρες (περίπου 257 ευρώ), για τους αυτοαπασχολούμενους 910 τουρκικές λίρες (182 ευρώ), και για τους δημόσιους υπαλλήλους 1634 τουρκικές λίρες (327 ευρώ).


Ο Κώστας Μελάς διδάσκει oικονομικά στο Πάντειο πανεπιστήμιο. Είναι συγγραφέας των κάτωθι βιβλίων: Το Ανυπόφορο Βουητό του Κενού (με Γιάννη Παπαμιχαήλ, 2017), Αργεντινή- Ελλάδα (2015), 5 Οικουμενικοί Έλληνες Στοχαστές (συλλογικό 2014), Η Ατελέσφορη Επιστήμη (2013), Μικρά Μαθήματα για την Ελληνική Οικονομία (2013), Μετά τον Ερντογάν τι; (με Σταύρος Λυγερό, 2013), Οι Σύγχρονες Κρίσεις του Παγκόσμιου Χρηματοπιστωτικού Συστήματος (2011), Η Σαστισμένη Ευρώπη (2009), Πλανόγραμμα (2009), Νεοσυντηρητικοί (2007), Παγκοσμιοποίηση και Πολυεθνικές Επιχειρήσεις (με Γιάννη Πολλάλη 2005), Ζητήματα Θεωριών Παραγωγής (2005), Περιδιαβαίνοντας σε ζητήματα της Μακροοικονομικής Θεωρίας, Αγορά Συναλλάγματος και Ιδιωτικοποίηση του Κινδύνου (2003), Εισαγωγή στην Τραπεζική Χρηματοοικονομική Διοικητική (2002 και 2009), Αρχές Νομισματικής Θεωρίας και Πολιτικής (με Κώστα Καρφάκη και Θεοφάνη Μπένο 2000), Διεθνής Τραπεζική στην Αλλαγή του Αιώνα (με Φιλομήλα Χρηστίδου, 1999), Παγκοσμιοποίηση (1999).


9 Μάϊου 2018 

Σκίτσο του Η.ΜΑΚΡΗ


   ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ    

4.
Τουρκία: Δεκάδες συλλήψεις με στόχο υπαλλήλους
 της Πολεμικής Αεροπορίας.  

Η Τουρκία έθεσε σήμερα υπό κράτηση 65 υπόπτους σε μια επιχείρηση με στόχο προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας που κατηγορείται για διασυνδέσεις με τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί ότι ενορχήστρωσε το αποτυχημένο πραξικόπημα το 2016, κάτι που ο ίδιος αρνείται, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.

 Οι εισαγγελείς εξέδωσαν εντάλματα σύλληψης εις βάρος συνολικά 96 ανθρώπων, εκ των οποίων οι 91 από την Πολεμική Αεροπορία, και η αστυνομία εξακολουθεί να αναζητεί τους υπόλοιπους υπόπτους στην επιχείρηση αυτή που επικεντρώνεται στη Σμύρνη της δυτικής Τουρκίας και έχει επεκταθεί σε 15 επαρχίες, μετέδωσε το πρακτορείο.

 Οι τουρκικές αρχές έχουν προφυλακίσει 160.000 ανθρώπους και έχουν απολύσει ή θέσει σε διαθεσιμότητα περίπου τον ίδιο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων μετά την αποτυχημένη στρατιωτική επέμβαση, σύμφωνα με τα στοιχεία του Μαρτίου που εξέδωσε η υπηρεσία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

 Μεταξύ των συλληφθέντων, έχουν απαγγελθεί επισήμως κατηγορίες εις βάρος περισσότερων από 50.000 και οι ίδιοι έχουν παραμείνει στη φυλακή για όσο διαρκεί η δίκη τους.

 Οι δυτικοί σύμμαχοι της Τουρκίας έχουν ασκήσει κριτική εναντίον των επιχειρήσεων καταστολής. Οι επικριτές του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν τον κατηγορούν ότι χρησιμοποιεί ως πρόσχημα το αποτυχημένο πραξικόπημα για να πατάξει τους διαφωνούντες. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα μέτρα αυτά είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση των απειλών προς την εθνική της ασφάλεια.

 ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

 http://www.capital.gr/diethni/3291371/tourkia-dekades-sullipseis
-me-stoxo-upallilous-tis-polemikis-aeroporias
10/5/2018

  5.
Η τέλεια πορεία της Τουρκίας προς την απολυταρχία.

 Οι επόμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της Τουρκίας, που είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τις 3 Νοεμβρίου 2019, έχουν έρθει πιο νωρίς, στις 24 Ιουνίου 2018. Η τελευταία εκλογική κίνηση του προέδρου Erdogan δείχνει την αποφασιστικότητά του να εξασφαλίσει άλλη μία νίκη στις κάλπες. Ενσωματώνει μια πολιτική στρατηγική επιβίωσης, όπου όλα τα μέσα είναι απαραίτητα για την κατάληψη και διατήρηση της απόλυτης εξουσίας.

 Στον απόηχο του ιδιαίτερα αμφισβητούμενου συνταγματικού δημοψηφίσματος τον Απρίλιο του 2017 και του υπέρ-προεδρικού συστήματος που εισήγαγε, έχουν τεθεί τέσσερις προϋποθέσεις τις τελευταίες εβδομάδες για την εκλογική αναμέτρηση.

 Πρώτον, η μεταρρύθμιση του εκλογικού νόμου της Τουρκίας έχει δώσει μεγαλύτερο έλεγχο στους κυβερνητικούς αξιωματούχους έναντι των κομματικών εκπροσώπων. Επιπλέον, η συνήθης διπλή "σφράγιση” της κάλπης από τις τοπικές εκλογικές επιτροπές, δεν θα είναι πλέον απαραίτητη, αφαιρώντας ως εκ τούτου μια ουσιαστική εξασφάλιση έναντι απάτης.

 Δεύτερον, παράλληλα, η κατάσταση έκτακτης ανάγκης της χώρας έχει μόλις παραταθεί για έβδομη φορά από τον Ιούλιο του 2016, δίνοντας (μεταξύ άλλων) εξουσία στους κυβερνώντες να ελέγχουν τις προεκλογικές εκστρατείες, επιτρέποντας (ή όχι) τις συγκεντρώσεις και την μετακίνηση των καλπών της τελευταίας στιγμής, για λόγους ασφαλείας. Η κατάσταση είναι βέβαιο ότι θα ευνοήσει τον σημερινό συνασπισμό, όπως έκανε το δημοψήφισμα του 2017.

 Τρίτον, η φυλάκιση βουλευτών, δημάρχων και στελεχών του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) -ή η αφαίρεση της βουλευτικής ιδιότητας από τους βουλευτές τους- διαλύει το HDP απομακρύνοντας τις καλύτερες φωνές από το πολιτικό σκηνικό. Ο Osman Baydemir, ένας από τους εξέχοντες Κούρδους βουλευτές, μόλις εκδιώχθηκε από τη βουλή και ως εκ τούτου δεν θα είναι υποψήφιος.

 Τέλος, κάποιες ευνοϊκές πωλήσεις ομίλων ΜΜΕ σε φιλικές προς την κυβέρνηση επιχειρήσεις (ο όμιλος Dogan για παράδειγμα, μόλις άλλαξε χέρια), διευρύνει τον έλεγχο της κυβέρνησης στον Τύπο.

 Με αυτές τις σταθερές βάσεις, η τακτική απόφαση για πρόωρες εκλογές κατά 16 μήνες, περιλαμβάνει πολλαπλά οφέλη.

 Η διεξαγωγή των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών πριν από τις δημοτικές -είναι προγραμματισμένες για το Μάρτιο του 2019- θα αποτρέψει τις αντιδράσεις από την προβλεπόμενη απώλεια δήμων όπως της Σμύρνης, της Άγκυρας και πιθανώς ακόμη και της Κωνσταντινούπολης. Ομοίως, η διεξαγωγή εκλογών πριν από την εκτιμώμενη κατάρρευση των αποθεματικών της κεντρικής τράπεζας και πριν από τις επικείμενες κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον της Halkbank ως αποτέλεσμα της υπόθεσης Zarrab, που περιλαμβάνει και κάποιους εκ των στενότερων συμμάχων του Erdogan, θα βοηθήσει ώστε να αποφευχθούν οι αρνητικές πολιτικές συνέπειες.

 Μια άλλη "προφύλαξη” περιλαμβάνει τον χαρακτηρισμό όλων των μη θετικών οικονομικών ειδήσεων ως συνωμοσίες, μια τακτική που τέθηκε σε εφαρμογή από την Άγκυρα, ιδιαίτερα σε σχέση με την υπόθεση Zarrab, αλλά επίσης και σε θέματα "ρουτίνας”, όπως όταν οι οίκοι αξιολόγησης, οι διεθνείς τράπεζες ή η ισοτιμία της λίρας επηρεάζουν αρνητικά την τουρκική οικονομία.

 Ταυτόχρονα, η τουρκική ηγεσία ακολουθεί ένα εθνικιστικό κύμα μετά την δημοφιλή στρατιωτική εισβολή στην επαρχία Αφρ΄ίν στη Βόρεια Συρία. Επιπλέον, υπήρξαν αρκετά πρόσφατα περιστατικά με ξένες δυνάμεις, όπως η κράτηση Αμερικανικών πολιτών ως ομήρους στην Τουρκία και η εκτόξευση απειλών εναντίον της Ελλάδας σε σχέση με εδαφικές διαφωνίες στο Αιγαίο.

 Αναφορικά με την ΕΕ, αξίζει ν σημειώσουμε ότι οι εκλογές στην Τουρκία στις 24 Ιουνίου, είναι ακριβώς τέσσερις ημέρες πριν από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που είναι προγραμματισμένο να εξάγει συμπεράσματα από την πολύ αρνητική έκθεση για την Τουρκία που δημοσίευσε η Κομισιόν τον Απρίλιο. Μια νίκη στον πρώτο γύρο για τον Erdogan, θα καθιστούσε παρωχημένη οποιαδήποτε κριτική από τις Βρυξέλλες για την άσχημη κατάσταση του κράτους δικαίου στην Τουρκία -και ίσως να ενθάρρυνε κάποιους ηγέτες της ΕΕ να χαιρετίσουν τη νίκη του. Στην περίπτωση μιας νίκης στον β΄ γύρο, η θέση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα χρησιμοποιηθεί από τον Erdogan στην προεκλογική του εκστρατεία, ως ένα επιχείρημα είτε υπέρ είτε κατά, αναλόγως με τον τόνο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

 Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, η Άγκυρα είναι πιθανό να καταβάλει κάθε προσπάθεια μέχρι το τέλος του Ιουνίου, για να παρουσιάσει τον πρόεδρο Erdogan ως τον αναντικατάστατο συνομιλητή της Δύσης -και ταυτόχρονα ως στενό σύμμαχο της Ρωσίας.Στο πλαίσιο αυτό, πιθανές συναντήσεις ή συνομιλίες με τους Macron, Merkel και Putin, θα εξυπηρετήσουν αυτό το σκοπό.

 Ας ελπίσουμε ότι η επικρατούσα εθνικιστική αφήγηση δεν θα οδηγήσει σε επεισόδια με τον Αμερικανικό στρατό στη Συρία, σε επεισόδια στο Αιγαίο ή ανοιχτά της Κύπρου, ή σε επεισόδια εις βάρος Τούρκων πολιτών που ζουν στην ΕΕ όταν πάνε να ψηφίσουν στους τοπικούς εκλογικούς σταθμούς, κυρίως στην Αυστρία, στη Γερμανία και στην Ολλανδία.

 Αυτή η αξιολόγηση παρουσιάζει μια πολύ ζοφερή εικόνα της τουρκικής πολιτικής αρχιτεκτονικής και των οικονομικών της προοπτικών. Επίσης προωθεί μια τεταμένη μελλοντική σχέση με τη Δύση. Αλλά τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν ακόμη χειρότερα εάν διαπιστωθεί απάτη κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών. Οι διεθνείς παρατηρητές αναμφισβήτητα θα έχουν ένα δύσκολο έργο με την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων.

 Τελικά, η απόφαση να διεξαχθούν πιο νωρίς οι προεδρικές εκλογές, εγείρει ένα σημαντικό ερώτημα: μπορεί να συναντήσει αντίπαλο μια τόσο προσεκτικά σχεδιασμένη πορεία προς μια νίκη του Erdogan; Ένα από τα εναλλακτικά σενάρια κατέρρευσε όταν ο πρώην πρόεδρος Abdullah Gul ανακοίνωσε στις 28 Απριλίου ότι δεν θα είναι υποψήφιος για πρόεδρος.

 Ωστόσο, η πιθανότητα ενός απολυταρχικού αποτελέσματος έχει προκαλέσει καινοτόμες πολιτικές τακτικές γύρω από το σλόγκαν "οτιδήποτε εκτός του Erdogan”. Έχουν λάβει δύο διαφορετικές μορφές.

 Για τις προεδρικές εκλογές, ο τωρινός πρόεδρος Erdogan και ηγέτης του Κόμματος Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη (ΑΚΡ) έχει τη στήριξη του Εθνικιστικού Κινήματος (ΜΗΡ) και του Κόμματος Μεγάλη ΕΝότητα (ΒΒΡ).ν Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν επιλέξει να παρουσιάσουν ξεχωριστούς υποψήφιους -ο Muharrem Ince για το Ρεπουμπλικανικό κόμμα (CHP), η Meral Aksener για το Καλό Κόμμα, ο Selahattin Demirtas για το HDP, ο Temel Karamollaoglu για το Κόμμα της Ευτυχίας (SP)- με την ελπίδα να αποτρέψουν τον τωρινό πρόεδρο να κερδίσει στον πρώτο γύρο. Στο δεύτερο γύρο θα συμμετέχουν οι υποψήφιοι που έλαβαν τον υψηλότερο αριθμό των ψήφων στον πρώτο γύρο.

 Για τις βουλευτικές εκλογές, οι ψηφοφόροι έχουν μια επιλογή μεταξύ δύο πανίσχυρων συνδυασμών. Ο ένας αποτελείται από το ΑΚΡ, το ΜΗΡ και το ΒΒΡ. Ο άλλος συνασπισμός αποτελείται από το CHP, το Καλό Κόμμα, το HDP, το SP και το μικρότερο Δημοκρατικό Κόμμα (DP).

 Δεδομένης μιας τόσο έντονης μάχης, η δημοκρατία της Τουρκίας είτε θα χρειαστεί μια μακρά περίοδο ανάκαμψης ή θα αντικατασταθεί από ένα σύστημα εξουσίας του ενός. Η απάντηση βρίσκεται στα χέρια των πολιτών της χώρας και μόνο σε αυτά.

   Marc Pierini

 ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/carnegieeurope-eu/3291316/
i-teleia-poreia-tis-tourkias-pros-tin-apolutarxia

 10/5/2018
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://carnegieeurope.eu/strategiceurope/76278?lang=en