Η Ευρώπη απέναντι στον (ιταλικό) νόμο του Μέρφι.
ΣXETIKA ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) Συγγνώμη από Έτιγκερ
για τη δήλωση που εξόργισε τους Ιταλούς.
(2) Ιταλία, η βαθιά η πληγή της ΕΕ.
(3) Ο Ματαρέλα θέλει να «σώσει» την Ιταλία από τους Ιταλούς!!!
(4) Άρχισαν τα όργανα...
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων (ECFR) καμία χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ούτε καν η Ελλάδα, δεν έζησε την εκτόξευση των κοινωνικών ανισοτήτων στη δεκαετία 2007-2017 όσο η Ιταλία. Ο λεγόμενος δείκτης εσωτερικής «συνοχής» κατέρρευσε στο εν λόγω διάστημα, οδηγώντας πέρσι την Ιταλία στην 23η θέση μεταξύ των 28 κρατών της ΕΕ στη συγκεκριμένη κατηγορία. Και τούτο δεν ήταν προϊόν μόνον της κρίσης χρέους, καθώς – σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία – από το 1997, όταν και δημιουργήθηκε η ευρωζώνη, έως το 2017 το ιταλικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόλις κατά 3%, λιγότερο και από εκείνο της Ελλάδας.
Αυτοί και μόνον οι αριθμοί μπορεί και να αποτελούν την πρώτη απάντηση στα αδιέξοδα που καλείται να αντιμετωπίσει σήμερα η ίδια η Ιταλία αλλά και ολόκληρη η ευρωζώνη – αδιέξοδα που δεν πρόκειται να αρθούν με τη θεσμικά οριακή (εάν όχι πραξικοπηματική) απόφαση του προέδρου Ματαρέλα να μπλοκάρει τον σχηματισμό κυβέρνησης μεταξύ των λαϊκιστών του Ντι Μάιο και των ακροδεξιών του Σαλβίνι.
Το μήνυμα άλλωστε εστάλη από τις ίδιες τις «ιερές» αγορές, δύο ημέρες μετά το προεδρικό μπλόκο και την επομένη του διορισμού του, εκ του ΔΝΤ προερχόμενου, τεχνοκράτη Κάρλο Κοταρέλι στη θέση του μεταβατικού πρωθυπουργού. Η προοπτική νέων εκλογών, που πιθανόν θα εξελιχθούν σε άτυπο δημοψήφισμα για το ευρώ και για το δημοκρατικό έλλειμμα της ευρωζώνης, εκτίναξε τις αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων στο 3%, ανέβασε σε νέο ρεκόρ τα spreads, και οδήγησε το ευρώ στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων εξίμισι μηνών.
Η παράλληλη πολιτική αβεβαιότητα στην Ισπανία – όπου μεθαύριο ο «εκλεκτός» του Βερολίνου πρωθυπουργός μειοψηφίας Μαριάνο Ραχόι αντιμετωπίζει πρόταση μομφής – έσπειρε το ντόμινο της αναταραχής σε ολόκληρη την ευρωπεριφέρεια, με την απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου να αγγίζει το 5% και με παράλληλη άνοδο των αντίστοιχων τίτλων τόσο της Ισπανίας όσο και της Πορτογαλίας.
Εάν δεν πρόκειται για την αναζωπύρωση της ευρωπαϊκής κρίσης, μπορεί και να πρόκειται για τον νόμο του Μέρφι:' Ο,τι μπορούσε να πάει στραβά πήγε στραβά, και η Ευρώπη εγκλωβίζεται ξανά στα αδιέξοδα που η ίδια δημιούργησε με το μονολιθικό δόγμα της σιδηράς δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Κατά ειρωνικό τρόπο, η διαπίστωση και η προειδοποίηση προέρχεται από τον άνθρωπο που έγινε μεγιστάνας και «γκουρού» των αγορών κερδοσκοπώντας κατά της στερλίνας, τον Τζορτζ Σόρος: «Η Ευρώπη βρίσκεται απλώς σε υπαρξιακή κρίση. Ο,τι μπορούσε να πάει λάθος, πήγε λάθος», είπε ο Σόρος σε ομιλία του στο ECFR αναφερόμενος στην ιταλική κρίση για να προσθέσει: «Η Ευρώπη φαίνεται πως έχασε τον δρόμο της μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Oι Βρυξέλλες υιοθέτησαν ένα αυστηρό δημοσιονομικό πρόγραμμα που οδήγησε στην ευρωκρίση, και εν τέλει μετέτρεψε την ευρωζώνη σε μια σχέση πιστωτών και οφειλετών που δεν είναι ούτε εθελοντική, ούτε ισότιμη».
Κατά τον Σόρος, η λύση και η διέξοδος γι αυτή την Ευρώπη είναι μία – «να επανεφεύρει τον εαυτό της». Και ως άμεση οδός προς αυτόν τον επαναπροσδιορισμό δείχνει την υιοθέτηση της ατζέντας Μακρόν, τη στροφή στην Ευρώπη των πολιτών και την επανασύνδεση του ηγετικού κατεστημένου με τη βούληση και τις ανάγκες του εκλογικού σώματος.
Πόσο πιθανό όμως είναι κάτι τέτοιο όταν η – πολλαπλώς ηττημένη – Μέρκελ σπεύδει να υπενθυμίσει στην Ιταλία το ελληνικό «παράδειγμα» του 2015 και o γερμανός επίτροπος Ετινγκερ καλεί τις αγορές «να μάθουν στους ιταλούς πώς να ψηφίζουν»;
Κατά τον Τόνι Μπάρμπερ των Financial Times, είναι μάλλον απίθανο, τουλάχιστον όσο θα εξελίσσεται η νέα κρίση στην Ιταλία. «Οι μεταρρυθμίσεις διαμερισμού του ρίσκου», γράφει, «που πιστεύεται ότι είναι απαραίτητες για να προστατευθεί η ευρωζώνη έναντι μελλοντικών αναταραχών -αλλαγές του είδους που προτείνει ο Εμανουέλ Μακρόν- θα είναι εκτός ατζέντας για όσο το φάσμα ενός ριζοσπαστικού οικονομικού πειράματος καταδιώκει την Ιταλία…
Οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα πρόθυμοι να μοιραστούν περισσότερο ρίσκο. Η ιταλική αναταραχή, όμως, τους δίνει ένα ατσάλινο επιχείρημα για να παραχωρήσουν όσο λιγότερο έδαφος γίνεται. Στη συζήτηση για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, ο κύριος Μακρόν είναι μια απομονωμένη φιγούρα»...
30/5/2018
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Συγγνώμη από Έτιγκερ
για τη δήλωση που εξόργισε τους Ιταλούς.
Σέβομαι πλήρως τη βούληση των ψηφοφόρων, είτε της αριστεράς, είτε της δεξιάς, είτε του κέντρου, σε όλες τις χώρες, δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Προϋπολογισμού, Γκίντερ Έτινγκερ.
Μετά το σάλο που προκάλεσε στην Ιταλία και τις αποστάσεις που έλαβαν από τις δηλώσεις του οι Βρυξέλλες, ο Επίτροπος Προϋπολογισμού Γκίντερ Έτιγκερ ζήτησε συγγνώμη διαβεβαιώνοντας, με ανάρτησή του στο Twitter, ότι στόχος του δεν ήταν να δείξει ασέβεια στους Ιταλούς ψηφοφόρους.
«Σέβομαι πλήρως τη βούληση των ψηφοφόρων, είτε της αριστεράς, είτε της δεξιάς, είτε του κέντρου, σε όλες τις χώρες», υπογράμμισε ο Γερμανός Επίτροπος, εξηγώντας ότι όταν αναφερόταν στις εξελίξεις στις χρηματαγορές στην Ιταλία δεν ήθελε να φανεί ασεβής. «Ζητώ συγγνώμη για αυτό. Η Ιταλία, ως ιδρυτικό μέλος (σ.σ. της ΕΕ) έπαιζε και παίζει σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ελπίζω ότι θα συνεχίσει σε αυτήν την πορεία», πρόσθεσε σύμφωνα με το ΑΠΕ.
Η φράση του Έτινγκερ ότι οι αγορές «θα μάθουν στους Ιταλούς πώς να ψηφίζουν» προκάλεσε την οργή των πολιτικών κομμάτων στην Ιταλία, με τον ηγέτη της Λέγκα Ματέο Σαλβίνι να ζητά μάλιστα την άμεση παραίτηση του Επιτρόπου.
Ο απερχόμενος υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης Κάρλο Καλέντα, που προέρχεται από το Δημοκρατικό Κόμμα, ζήτησε επίσης «μια συγγνώμη ή την παραίτηση» του Έτιγκερ.
Η Κομισιόν φάνηκε επίσης να τηρεί αποστάσεις από τον Έτινγκερ, με τον εκπρόσωπό της, τον Μαργαρίτη Σχοινά, να δηλώνει ότι «οι Ιταλοί και μόνο οι Ιταλοί θα αποφασίσουν για το μέλλον της χώρας τους, κανείς άλλος».
http://www.euro2day.gr/news/world/article/1616511/
syggnomh-apo-etingker-gia-th-dhlosh-poy-exorgise-t.html
29 Μαΐου 2018
2.
Ιταλία, η βαθιά η πληγή της ΕΕ.
Μερικές φορές ο πιο σίγουρος τρόπος να επιφέρει κανείς αλλαγές είναι να αντιδρά σε αυτές. Ίσως αυτό να ισχύει και στην Ιταλία όπου από τις πρόσφατες εκλογές βρέθηκαν στην εξουσία εθνικιστές και ευρωσκεπτικιστές, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα. Μαζί κέρδισαν αρκετές έδρες για να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας, το οποίο και επιχείρησαν επί δύο εβδομάδες και αν και τα δύο κόμματα άμβλυναν την αντιευρωπαϊκή τους ρητορική, επέλεξαν ως υπουργό Οικονομικών ένα πρόσωπο που θέλει την Ιταλία εντός Ευρωζώνης.
Κατόπιν, σε μια κίνηση που κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει, ο Ιταλός πρόεδρος της Δημοκρατίας, άσκησε βέτο μη αποδεχόμενος τον προτεινόμενο για το υπουργείο Οικονομικών. Μάλιστα επέλεξε για υπηρεσιακό πρωθυπουργό ένα πρώην στέλεχος του ΔΝΤ που θα σχηματίσει κυβέρνηση τεχνοκρατών που θα οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές.
Με απλά λόγια ο πρόεδρος παρέκαμψε τη θέληση του λαού. Τοποθέτησε επικεφαλής της κυβέρνησης το στέλεχος ενός οργανισμού, τον οποίο κατήγγειλαν οι νικητές των εκλογών και του έδωσε εντολή να συνεχίσει την πολιτική που οι νικητές υπόσχονταν να αλλάξουν. Απέδειξε παράλληλα όμως πόσο εύθραυστος ήταν ο υπό σχηματισμό συνασπισμός Πέντε Αστέρων – Λέγκας.
Το ευρωπαϊκό πρόβλημα
Οι αντίπαλοί του τον κατηγορούν, οι οπαδοί του τον επαινούν, ενώ οι ουδέτεροι παρατηρητές βλέπουν απλώς το τι έγινε, το αποτέλεσμα της μεταμόρφωσης της ιταλικής πολιτικής. Η τακτική του προέδρου να προκαλέσει νέες εκλογές, ελπίζοντας σε άλλο αποτέλεσμα μπορεί να αποδώσει, καθώς η πλειοψηφία των Ιταλών είναι υπέρ της Ευρώζωνης.
Όμως, επιθυμούν να αποφασίζουν μόνοι τους. Έτσι είναι πιθανόν οι δυνάμεις που έφεραν στην αρχή τα Πέντε Αστέρια και τη Λέγκα να διογκωθούν, ειδικά αν οι Ιταλοί πιστέψουν πως η δημοκρατία τους κινδυνεύει. Τους επόμενους μήνες η ιταλική πολιτική θα έχει απήχηση σε χώρες όπως η Πολωνία, η Τσεχία ή η Ουγγαρία που δεν υπολογίζουν πια την εξουσία των Βρυξελλών.
Η ΕΕ αναμφίβολα αποδέχτηκε την απόφαση του Ιταλού προέδρου να αντικαταστήσει μια εκλεγμένη κυβέρνηση με μια προσωρινή, αλλά λιγότερο εχθρική εναντίον της. Το ζήτημα είναι αν ο Ιταλός πρόεδρος έδρασε στο πλαίσιο του ιταλικού συντάγματος. Πράγματι έτσι έγινε, αλλά στην πραγματικότητα ανέτρεψε τα αποτελέσματα των εκλογών και θεωρήθηκε ως ελιγμός των ηττημένων κατά των νικητών, ώστε να εμποδιστεί η εκλεγμένη κυβέρνηση να αναλάβει την εξουσία.
Το πρόβλημα της Ιταλίας είναι προφανές. Η κρίση είναι δεδομένη. Η Ιταλία είναι μια μεγάλη χώρα και ιδρυτικό μέλος της ΕΕ. Οι πολίτες της εξέλεξαν κόμματα που σχημάτισαν μια αντιευρωπαϊκή κυβέρνηση. Ο πρόεδρος την διέλυσε. Το πρόβλημα της ΕΕ είναι λιγότερο εμφανές. Οι Ευρωπαίοι θα υποστηρίξουν τον πρόεδρο στο στενό συνταγματικό πλαίσιο. Θα δεχτούν επίθεση όμως στο ευρύτερο πεδίο που αφορά τη δημοκρατία.
Όμως πιο αποκαλυπτική είναι η θεμελιώδης αδυναμία της ΕΕ και οι περιορισμένες απαντήσεις που έχει. Αν απλώς αποδεχθεί την ακύρωση ελεύθερων εκλογών δείχνει απεγνωσμένη, αντιδημοκρατική και με επιλεκτική ηθική. Αν πάρει μέτρα κατά της Ιταλίας –κάτι που μάλλον δεν θα γίνει– θα υπονομεύσει τους υποστηρικτές της στην Ιταλία και αλλού. Τα πράγματα γίνονται όλο και δύσκολα για την ΕΕ.
George Friedman
geopoliticalfutures
https://slpress.gr/anadimosieuseis/italia-i-vathia-pligi-tis-ee/
31 Μάϊου 2018
3.
Ο Ματαρέλα θέλει να «σώσει» την Ιταλία από τους Ιταλούς!!!
Αυτή τη φορά το ευρωιερατείο δεν έχει απέναντι την άπειρη κυβέρνηση Τσίπρα. Η Ιταλία, άλλωστε, δεν είναι Ελλάδα. Ο νέος πρωθυπουργός Κόντε ναι μεν δεν θέλει να πάει σε ρήξη με την Ευρωζώνη, αλλά τα δύο κόμματα που τον στηρίζουν (Κίνημα των 5 Αστέρων και Λέγκα) εμφανίζονται αποφασισμένα να εφαρμόσουν το κοινό πρόγραμμα, ακόμα και εάν χρειασθεί να έρθουν σε αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο.
Προς το παρόν, πάντως, έδειξαν την αποφασιστικότητά τους στον τρόπο που αντιμετώπισαν την άρνηση του προέδρου της Δημοκρατίας Ματαρέλα να εγκρίνει ως νέο υπουργό Οικονομικών τον διακεκριμένο οικονομολόγο Σαβόνα. Ο Σαβόνα προτάθηκε από τον εντολοδόχο πρωθυπουργό Κόντε, μετά από πρόταση της Λέγκας και με τη σύμφωνη γνώμη των Πέντε Αστεριών. Ο Σαβόνα είναι κόκκινο πανί για το ευρωιερατείο, επειδή ασκεί κριτική στη μετάλλαξη της ΕΕ σε γερμανική Ευρώπη.
Ο Ματαρέλα επικαλέσθηκε το Σύνταγμα, το οποίο αναφέρει ότι ο Πρόεδρος Δημοκρατίας ορίζει τους υπουργούς που του υποδεικνύει ο εντολοδόχος πρωθυπουργός. Για την ακρίβεια ερμήνευσε τη σχετική διάταξη σαν δικαίωμα βέτο στην επιλογή υπουργών. Ο ίδιος, μάλιστα, επικαλέστηκε πολιτικό λόγο για τον αποκλεισμό του Σαβόνα, την ανησυχία των Αγορών και την αντίθεση του ευρωιερατείου.
Στην πραγματικότητα, το «φιλελεύθερο» καθεστώς αρνείται να παραδώσει την εξουσία στους νικητές των εκλογών, με το πρόσχημα ότι είναι «λαϊκιστές»! Και ταυτοχρόνως, ευρωιερατείο, καθεστωτικά Μίντια και Αγορές έχουν αρχίσει την υπονόμευση. Κάπως έτσι δεν θα έπρεπε να ορίζεται το πραξικόπημα σήμερα; Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν απαιτούνται τανκς και στρατός στους δρόμους. Η δουλειά γίνεται με μεταμοντέρνο τρόπο, αναίμακτακαι πιο αποτελεσματικά.
Εύστοχα ο επικεφαλής των Πέντε Αστεριών Ντι Μάιο αναρωτήθηκε για ποιο λόγο να ψηφίζουν οι πολίτες εάν τις αποφάσεις τις λαμβάνουν οι οίκοι αξιολόγησης! Ακόμα πιο οξύς ο επικεφαλής της Λέγκας Σαλβίνι, ο οποίος δήλωσε πως η αντίδραση ξένων για το πρόσωπο του Σαβόνα αποδεικνύει ότι είναι η σωστή επιλογή. Ξεκαθάρισε, μάλιστα, πως η άρνηση του Προέδρου Δημοκρατία οδηγεί σε νέες εκλογές. Πράγματι, Κόντε παρέδωσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Από την πλευρά του, ο Ματαρέλα κάλεσε το πρώην στέλεχος του ΔΝΤ και γνωστό νεοφιλελεύθερο Κοταρέλι. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα του αναθέσει τον σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών, η οποία προφανώς δεν θα πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο. Έτσι, όμως, θα έχουν κερδίσει χρόνο μερικών μηνών. Από την άλλη, όμως, αυτού του είδους τα παιχνίδια εξοργίζουν τους ψηφοφόρους, γεγονός που στις επόμενες εκλογές αναμένεται να εκτοξεύσει τα ποσοστά και των Πέντε Αστεριών και της Λέγκας.
«Πυρηνική βόμβα» η Ιταλία
Όλα δείχνουν πως ξεκινάει η μεγαλύτερη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει μέχρι τώρα το ευρώ. Προς το παρόν, οι ηγετικοί κύκλοι της ΕΕ κρατούν σχετικά χαμηλούς τόνους, αφήνοντας τον πρόεδρο Ματαρέλα να εγείρει εμπόδια. Έχουν απόλυτη συνείδηση, όμως, ότι ο συσχετισμός δυνάμεων στο ιταλικό πολιτικό σύστημα αντιπροσωπεύει μία ευθεία αμφισβήτηση της τάξης πραγμάτων που οι ίδιοι έχουν επιβάλει. Από την άλλη πλευρά, τα εργαλεία τιθάσευσης που χρησιμοποιήθηκαν στην περίπτωση της Ελλάδας δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι αρκούν για να φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Η Ιταλία είναι η τρίτη οικονομία της ΕΕ. Το δημόσιο χρέος της ανέρχεται στο 131% του ΑΕΠ, αλλά εάν προκύψει κρίση αυτό που θα μετρήσει είναι το σε απόλυτο αριθμό αστρονομικό μέγεθος: 2.256 δισ. ευρώ. Είναι κοινός τόπος στις Βρυξέλλες πως εάν τα πράγματα οδηγηθούν στα άκρα και η χώρα αποκλεισθεί από τις αγορές, κανείς μηχανισμός διάσωσης δεν μπορεί να σηκώσει τέτοιο βάρος.
Αυτό πρακτικά σημαίνει χρεοκοπία, η οποία με τη σειρά της θα καταλύσει τους θεσμούς της Ευρωζώνης και σχεδόν αναπόφευκτα θα την οδηγήσει σε διάλυση. Προφανώς, αυτό είναι το ακραίο σενάριο, από το οποίο απέχουμε πολύ. Είναι ακριβώς αυτό το σενάριο που ενδεχομένως θα λειτουργήσει αποτρεπτικά στην αταβιστική πρόθεση των σκληροπυρηνικών, ειδικά της Γερμανίας, να καταφύγουν σε κατασταλτικές μεθόδους.
Σαν να μην έγιναν εκλογές!
Όπως προέκυπτε από τα πρώτα μηνύματα του εντολοδόχου πρωθυπουργού Κόντε, πρόθεση της κυβέρνησης που ετοίμαζε ήταν ένας συμβιβασμός κι όχι μία ρήξη με την Ευρωζώνη. Η αντιδημοκρατική παρέμβαση του προέδρου Ματαρέλα, όμως, οξύνει το κλίμα, πολύ περισσότερο που και κύκλοι του ευρωπαϊκού κατεστημένου και οι περιβόητες Αγορές, όπως προαναφέραμε, έχουν αρχίσει να υπονομεύουν τους νικητές των πρόσφατων εκλογών στην Ιταλία, πριν καν σχηματίσουν κυβέρνηση.
Το πρόγραμμα, επί του οποίου συμφώνησαν μετά από μακρές διαπραγματεύσεις οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, το Κίνημα των 5 Αστέρων και η Λέγκα, απέχει πολύ από τις προεκλογικές ρητορείες και των δύο αυτών κομμάτων. Ουσιαστικά ήταν ένα σημαντικό βήμα για να καταστήσουν γεφυρώσιμο το χάσμα που τα χωρίζει από το κυρίαρχο στην Ευρωζώνη δόγμα της λιτότητας.
Από την πλευρά του, το ευρωιερατείο αντέδρασε, όπως και στις αρχές του 2015, όταν σχηματίσθηκε η κυβέρνηση Τσίπρα. Ουσιαστικά αγνόησε το εκλογικό αποτέλεσμα. Ζήτησε από τον εντολοδόχο τότε πρωθυπουργό Κόντε και τους δύο κυβερνητικούς εταίρους να κινηθούν όπως η προηγούμενη κυβέρνηση. Ήταν ενδεικτική η δήλωση-προτροπή-ερώτημα του επιτρόπου Μοσχοβισί: «Η Ιταλία θα παραμείνει αυτό που είναι;»
Προς το παρόν οριστική απάντηση δεν υπάρχει. Υπάρχει το γεγονός ότι οι Ιταλοί ψήφισαν το Κίνημα των 5 Αστέρων και τη Λέγκα ακριβώς για να μην παραμείνει η Ιταλία αυτό που ήταν. Όπως υπάρχουν και δηλώσεις από τους δύο κυβερνητικούς εταίρους ότι δεν δεσμεύονται από τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει ο απερχόμενος πρωθυπουργός Τζεντιλόνι και πως δεν πρόκειται να κάνουν πίσω.
Με κεϊνσιανό πρόγραμμα
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σύμφωνα με το κυβερνητικό πρόγραμμα το ιταλικό δημοσιονομικό έλλειμμα θα υπερβεί το όριο του 3% του ΑΕΠ, όπως είχε συμβεί και στη Γαλλία και στη Γερμανία, και πως δεν θα ισχύσει ως αντιστάθμισμα η αύξηση του ΦΠΑ στο 23%. Η οικονομική πολιτική που έχει εξαγγείλει η νέα κυβέρνηση είναι κεϊνσιανής εμπνεύσεως. Όχι μόνο σταματάει τη λιτότητα, αλλά ενισχύει και τα χαμηλά εισοδήματα.
Παραλλήλως, προβλέπει εκτεταμένες δημόσιες επενδύσεις με σκοπό να σταματήσει την αποβιομηχάνιση και να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη μετά από μία μακρά περίοδο στασιμότητας. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ίδια η Κομισιόν είχε προτείνει οι παραγωγικές επενδύσεις να εξαιρούνται από το δημοσιονομικό έλλειμμα, αλλά είχε προσκρούσει στην κατηγορηματική άρνηση της Γερμανίας και των συμμάχων της.
Σε μία προσπάθεια να διευκολύνουν έναν συμβιβασμό, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι παραιτήθηκαν από την προηγούμενη απαίτησή τους να παγώσει το τμήμα του ιταλικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, λόγω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, ύψους 250 δισ. Από την πλευρά του, το ευρωιερατείο όχι μόνο δεν συζητάει κάποιου είδους αναδιάρθρωση του ιταλικού χρέους, αλλά και επιμένει πως πρέπει να εφαρμοσθεί ακόμα πιο σκληρή λιτότητα για να μειωθεί το χρέος.
Εάν εφαρμοσθεί το πρόγραμμα της κυβέρνησης Κόντε, υπολογίζεται πως θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό κατά περίπου 170 δισ ευρώ. Είναι προφανές πως οι περικοπές σε σπατάλες δεν μπορούν να εξισορροπήσουν το επιπλέον αυτό κόστος. Θα μπορούσε προοπτικά να εξισορροπηθεί εάν η επεκτατική πολιτική της νέας κυβέρνησης τροφοδοτούσε τον ρυθμό ανάπτυξης και τον πληθωρισμό.
Το νεοφιλελεύθερο ευρωιερατείο, όμως, νοιώθει απέχθεια για τέτοιου είδους οικονομική πολιτική. Το ίδιο και οι Αγορές, οι οποίες ήδη έδειξαν τις προθέσεις τους. Το επιτόκιο του δεκαετούς ιταλικού ομολόγου ανέβηκε, δείχνοντας μία ξεκάθαρη τάση, την οποία ουσιαστικά επικαλέστηκε ο πρόεδρος Ματαρέλα για να απορρίψει τον Σαβόνα ως νέο υπουργό Οικονομικών.
Σταύρος Λυγερός
https://slpress.gr/diethni/%CE%BF-%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%AD%CE%BB%CE%B1-%CE%B8%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B9%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1-%CE%B1/
29 Μάϊου 2018
4.
Άρχισαν τα όργανα...
Πιο εύκολα μπορώ να πάρω διαζύγιο από τη γυναίκα μου παρά να απολύσω τη γραμματέα μου, έλεγε πριν μερικά χρόνια ο πρόεδρος των βιομηχάνων στην Ιταλία σε μια προσπάθεια να καταδείξει τις δυσκαμψίες που υπάρχουν στην αγορά εργασίας της γείτονος και την ανάγκη μεταρρυθμίσεων...
Οι "δυσκαμψίες” της ιταλικής οικονομίας κατά ένα σημαντικό μέρος οφείλονται και σε παραδοσιακές δομές μιας κοινωνίας που παραμένει βαθιά καθολική και έχει να ανταγωνιστεί τις οικονομίες των προτεσταντών. Στην περίπτωση της Ελλάδας τα βάρη της ορθόδοξης παράδοσης είναι μεγαλύτερα.
Τικ τακ...
Η περίπτωση της ιταλικής κρίσης έχει μερικές ομοιότητες με την ελληνική και πολλές διαφορές. Μια βασική ομοιότητα είναι πως η κορυφή του παγόβουνου της ιταλικής κρίσης είναι το δημόσιο χρέος.
Άλλη μια ομοιότητα είναι η καθυστέρηση πολλών μεταρρυθμίσεων τις δυο τελευταίες δεκαετίες, η ολοκλήρωση των οποίων θα προσάρμοζε την ιταλική οικονομία στις ραγδαίες διεθνείς εξελίξεις στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Από τις μεγάλες οικονομίες της Ε.Ε. μόνο η Γερμανία το 2000 επί καγκελαρίας Σρέντερ με την ατζέντα 2010 προχώρησε τις μεταρρυθμίσεις και απόλαυσε στη συνέχεια τους καρπούς τους...
Το λιγότερο ΑΕΠ που παρήγαγε η ιταλική οικονομία τα τελευταία χρόνια το μοίρασε ανισομερώς σε βάρος των νεώτερων εργαζομένων. Τούτο σε μια κοινωνία με χαρακτηριστικά δημογραφικής γήρανσης αποτελεί θανάσιμο πλήγμα.
Στην Ιταλία λαμβάνει χώρα κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα όπου θέσεις εργασίας νέων με 500 ευρώ τον μήνα καλούνται να υποστηρίξουν ένα ασφαλιστικό σύστημα με συνταξιούχους των 1.000 ευρώ. Η φυγή των νέων και η κατάρρευση του συστήματος είναι θέμα χρόνου.
Ο εύκολος στόχος απόσεισης των ευθυνών προσαρμογής στα νέα δεδομένα όπως παντού στην Ευρώπη ήταν το ευρώ. Όπως ήταν φυσικό ο λαϊκισμός όπως και στην Ελλάδα σήκωσε κεφάλια και σάρωσε το πολιτικό σκηνικό. Η Ιταλία όμως δεν είναι Ελλάδα, είναι η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και η κρίση της είναι φυσικό επακόλουθο να συνταράξει την Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια οικονομία.
Αυτά που είδαμε τις τελευταίες μέρες δεν είναι παρά τα προεόρτια...
Μετά τον ορισμό προσωρινής κυβέρνησης τεχνοκρατών από τον Ιταλό Πρόεδρο που κινήθηκε στα πλαίσια του ιταλικού Συντάγματος, η χώρα εισέρχεται εκ νέου σε προεκλογική περίοδο η οποία κατά τα φαινόμενα θα κρατήσει όλο το Καλοκαίρι.
Βασικό διακύβευμα του αποτελέσματος των επόμενων εκλογών θα είναι η παραμονή ή όχι της χώρας στην Ευρωζώνη. Τα κόμματα του "εθνολαϊκίστικου” τόξου όπως και οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στα καθ’ ημάς το 2015 εξέφραζαν ευρωσκεπτικισμό αλλά δεν τολμούσαν να αποσαφηνίσουν τις θέσεις τους σχετικά, προκειμένου να ψαρεύουν στα θολά νερά...
Με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα τώρα οι θέσεις αυτές θα πρέπει να αποσαφηνιστούν.
Παρά το γεγονός πως πάνω από το 60% των Ιταλών επιθυμούν την παραμονή στο Ευρώ ο τρόπος που θα τεθεί το ερώτημα τους προσεχείς μήνες ενδέχεται να κρύβει ανατροπές.
Ούτως ή άλλως όμως ακόμη και αν υποχωρήσει το μέτωπο των κομμάτων του ευρωσκεπτικισμού, το Καλοκαίρι μέχρι τις επόμενες ιταλικές εκλογές, κρύβει αναταράξεις για την ιταλική οικονομία, την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια.
Εν αντιθέσει με την Ελλάδα το 70% του ιταλικού δημόσιου χρέους οι γείτονες δεν το οφείλουν σε ξένους, αλλά στους Ιταλούς αποταμιευτές και επενδυτές. Μια ιταλική χρεοκοπία (στάση πληρωμών) λοιπόν θα έπληττε πρώτα τους Ιταλούς και τα ασφαλιστικά τους ταμεία.
Στην περίπτωση της Ελλάδας η στάση πληρωμών θα έπληττε διεθνή κεφάλαια και ευρωπαϊκές τράπεζες. Από μια στάση πληρωμών η Ελλάδα θα υπέφερε από τις δευτερογενείς συνέπειες. Εν αντιθέσει με την Ελλάδα η Ιταλία έχει ακμαίο παραγωγικό ιστό ο οποίος χρειάζεται εκσυγχρονισμό. Η Ελλάδα χρειάζεται να δημιουργήσει σχεδόν εκ του μηδενός.
Όπως και στην Ελλάδα, στην Ιταλία το μέτωπο του "εθνολαϊκισμού” επί της ουσίας επιχειρεί να εκβιάσει τις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης ούτως ώστε να αναλάβουν μέρος του κόστους προσαρμογής, υπό την απειλή πως μια ιταλική χρεοκοπία θα έχει μεγαλύτερο κόστος από τη διαγραφή μέρους του χρέους και την επιδότηση μέρους της κρατικής σπατάλης και της μείωσης της ανταγωνιστικότητας.
Εν αντιθέσει με την Ελλάδα που δεν είχε ισχυρά χαρτιά στα χέρια της και είναι μια χώρα πλήρως εξαρτημένη, η Ιταλία μπορεί να επιφέρει ισχυρά πλήγματα στις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την έκβαση αυτής της αναμέτρησης, αλλά αυτό που μπορούμε να εκτιμήσουμε είναι πως οι αναταράξεις θα είναι πολλές και ενδεχομένως πολύ μεγαλύτερες από αυτές που προκάλεσε η ελληνική κρίση.
Οι χώρες του Νότου της Ευρώπης είναι πολύ πιθανό να βρεθούν πάλι πολύ σύντομα εκτός αγορών λόγω απαγορευτικής αύξησης των επιτοκίων με πρώτη και καλύτερη την Ελλάδα. Αυτήν την φορά με Ιταλία και Ισπανία στο κλαμπ, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί μπορούν να καλύψουν τις δανειακές ανάγκες με χαμηλότοκο δανεισμό και με ποιες προϋποθέσεις.
Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστεί κάποιος πως η τύχη του Ευρώ και της Ευρωζώνης θα κριθεί το Καλοκαίρι του 2018.
Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα υπάρξουν στις αγορές αλλά και στις ευρωπαϊκές χώρες στο ενδεχόμενο η ΕΚΤ να παρατείνει ή και να αυξήσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Για να το πράξει όμως θα χρειαστεί διαβεβαιώσεις για μεταρρυθμίσεις και λιτότητα, δηλαδή τα αντίθετα από αυτά που επιδιώκουν οι "εθνολαϊκιστές”.
Επιπλέον, τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης έχουν ένα σημείο που αν το υπερβούμε θα χαθεί η εμπιστοσύνη προς το νόμισμα κάτι που ισοδυναμεί με πυρηνική έκρηξη στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η Ελλάδα...
Η Ελλάδα θα είναι μεταξύ των χωρών που θα υποστούν τις μεγαλύτερες συνέπειες από μια ιταλική κρίση. Τούτο θα συμβεί γιατί προς την Ιταλία κατευθύνεται το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών εξαγωγών, ενώ οι Ιταλοί κατέχουν ένα από τα μεγαλύτερα μερίδια των ξένων τουριστών που επισκέπτονται κάθε χρόνο τη χώρα μας.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΟΥΠΑΣ
http://www.capital.gr/o-kostas-stoupas-grafei/3295331/
arxisan-ta-organa
30/5/2018
Οι απόψεις,που δημοσιεύονται στα εκάστοτε-χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού-αναρτώμενα άρθρα (ή κάθε είδους κείμενα) του ιστολογίου μου, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που επώνυμα τις διατυπώνουν. Οι ''υπογραμμίσεις'' -χρώμα,μέγεθος γραμματοσειράς και οι εικονογραφήσεις-με εικόνες από το World Wide Web-στις αναρτήσεις γίνονται με ευθύνη του blogger.
Στο αρχικό πρωτότυπο κείμενο παραπέμπεστε μέσω των επισυναπτόμενων ενεργών συνδέσμων.