Τα προβλήματα της επαναφοράς των κυρώσεων κατά του Ιράν. Δεν είναι κάτι τόσο απλό όσο η απόσυρση από το JCPOA.

  Η αποχώρηση από την πυρηνική συμφωνία JCPOA με το Ιράν θα ήταν ένα στρατηγικό λάθος για την Ουάσινγκτον. Θα επέτρεπε στο Ιράν να επαναλάβει το πυρηνικό του πρόγραμμα και θα αύξανε τον κίνδυνο μιας μελλοντικής στρατιωτικής σύγκρουσης με την Τεχεράνη.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
(1) Τα προβλήματα της επαναφοράς των κυρώσεων κατά του Ιράν.  
Δεν είναι κάτι τόσο απλό όσο η απόσυρση από το JCPOA.
(2) Τύμπανα πολέμου - Ανάλυση των στρατών του Ισραήλ και του Ιράν
 - Ποια τα σενάρια εμπλοκής.
(3) “Αδειάζει” τον Νετανιάχου η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας 
για τα πυρηνικά του Ιράν. 
(4) Τι Ετοιμάζεται Για το Ιράν;


Εθνικές σημαίες του Ιράν σε μια πλατεία της Τεχεράνης, μια ημέρα πριν από την επέτειο της Ισλαμικής Επανάστασης, τον Φεβρουάριο του 2012. MORTEZA NIKOUBAZI / REUTERS

1.
Τα προβλήματα της επαναφοράς των κυρώσεων κατά του Ιράν.  
Δεν είναι κάτι τόσο απλό όσο η απόσυρση από το JCPOA.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, φαίνεται να βρίσκεται στα πρόθυρα να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (Joint Comprehensive Plan of Action, JCPOA), την πυρηνική συμφωνία-ορόσημο το 2015 [1] με το Ιράν. Αντιμετωπίζει μια προθεσμία της 12ης Μαΐου για την ανανέωση των βασικών αμερικανικών κυρώσεων στο Ιράν, και παρά τις πιέσεις του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν [2] και της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, ο Trump φαίνεται ότι θα προχωρήσει στην απειλή του Ιανουαρίου, να σταματήσει να συγκρατείται από το να εφαρμόσει κυρώσεις και να καταργήσει την συμφωνία.

Οι επικριτές της συμφωνίας JCPOA μέσα και έξω από την διοίκηση συμπεραίνουν ότι η απλή πράξη που επιτρέπει την παραίτηση από τις κυρώσεις των ΗΠΑ θα έχει ως αποτέλεσμα να χωλαίνει η οικονομική πίεση στο Ιράν. Αυτή η πίεση, υποστηρίζουν, θα δώσει στην Ουάσιγκτον την δυνατότητα να επαναδιαπραγματευτεί τα όρια της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και να πιέσει την Τεχεράνη για να περιορίσει την υποστήριξή της στην συριακή Χεζμπολάχ και άλλες κακόβουλες δραστηριότητες σε όλη τη Μέση Ανατολή.

Ωστόσο, η πραγματικότητα του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι κυρώσεις [3] είναι πολύ πιο περίπλοκη. Χρειάστηκαν σχεδόν μια δεκαετία οι συνδυασμένες προσπάθειες του Κογκρέσου και δύο προέδρων των ΗΠΑ –του Τζορτζ Μπους και του Μπαράκ Ομπάμα- για να σακατέψουν την οικονομία του Ιράν. Η ανασύσταση της οικονομικής πίεσης μετά την έξοδο της Ουάσινγκτον από το JCPOA θα ήταν μια ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση, δεδομένης της διεθνούς αντίθεσης στην απόσυρση των ΗΠΑ και της περιορισμένης διεθνούς υποστήριξης για ανανεωμένες κυρώσεις. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι μια κατάσταση win-win για το Ιράν, όπου και θα απελευθερωθεί από τους περιορισμούς του JCPOA για την πυρηνική του δραστηριότητα και θα είναι σε θέση να διατηρήσει τουλάχιστον ένα μέρος της ανακούφισης από τις κυρώσεις για τις οποίες μπήκε σε διαπραγμάτευση.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, περπατά από την αίθουσα υποδοχής διπλωματών αφού μίλησε για την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, στον Λευκό Οίκο, στην Ουάσινγκτον, τον Οκτώβριο του 2017. KEVIN LAMARQUE / REUTERS

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΧΑΟΣ;

Ο Trump θα αντιμετωπίσει τεράστιες προκλήσεις μετά την αποχώρησή του από το JCPOA. Η πρώτη θα ήταν να καθιερώσει μια νομική δομή για την αποκατάσταση των κυρώσεων κατά του Ιράν. Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες στο Ιράν πριν από το JCPOA ήταν ένα από τα πιο περίπλοκα θέματα στην ιστορία των ΗΠΑ, και περιλάμβαναν πολλαπλούς νόμους, περίπου δώδεκα εκτελεστικές [προεδρικές] εντολές, και εκατοντάδες σελίδες ομοσπονδιακών κανονισμών. Κατά την εφαρμογή του JCPOA, η κυβέρνηση Obama ξανάγραψε ομοσπονδιακούς κανονισμούς, διέγραψε περισσότερους από 400 Ιρανούς αξιωματούχους, εταιρείες και κυβερνητικές οντότητες από καταλόγους αμερικανικής στόχευσης κυρώσεων και δημοσίευσε δεκάδες σελίδες λεπτομερούς καθοδήγησης που εξηγούσαν το JCPOA σε ξένες κυβερνήσεις και στον ιδιωτικό τομέα.

Παρόλο που το να επιτραπεί στις παρεκκλίσεις [από τις κυρώσεις] να πάψουν να ισχύουν θα έφερνε ορισμένες νομικές κυρώσεις των ΗΠΑ και πάλι σε εφαρμογή, το να γίνει αυτό χωρίς να τροποποιηθούν οι κανονισμοί των ΗΠΑ ώστε να αντικατοπτρίζουν τις ανανεωμένες κυρώσεις και χωρίς να δημοσιευτούν λεπτομερείς οδηγίες εφαρμογής, θα ήταν μια συνταγή για χάος. Οι μεγάλες, εξελιγμένες πολυεθνικές τράπεζες και οι επιχειρήσεις που έχουν σημαντικές δραστηριότητες στις ΗΠΑ (και φοβούνται τις ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ) ενδέχεται να επιλέξουν οικειοθελώς να συμμορφωθούν με τις ανανεωμένες κυρώσεις. Πολλές μικρότερες επιχειρήσεις, καθώς και εκείνες με λιγότερη άμεση έκθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες, απλώς θα συνεχίσουν να δουλεύουν με το Ιράν, ελλείψει συγκεκριμένης κατεύθυνσης και πίεσης για να σταματήσουν να το κάνουν. Το γεγονός ότι λήγουν μόνο ορισμένες παρεκκλίσεις κυρώσεων στις 12 Μαΐου, συμπεριλαμβανομένης της άρσης των κρίσιμων κυρώσεων στην Κεντρική Τράπεζα του Ιράν, ενώ άλλες δεν πρόκειται να λήξουν παρά μέχρι τις αρχές Ιουλίου, θα προκαλέσει περαιτέρω σύγχυση.

Η διοίκηση Trump θα αντιμετωπίσει μια εξίσου σημαντική ρυθμιστική πρόκληση για να καθορίσει αν και πώς θα αναβιώσει στοχευμένες κυρώσεις στους Ιρανούς αξιωματούχους, τις επιχειρήσεις και τα Υπουργεία [του Ιράν] που καταργήθηκαν από τους καταλόγους κυρώσεων των ΗΠΑ στο πλαίσιο του JCPOA. Αυτές περιλαμβάνουν τις περισσότερες μεγάλες τράπεζες και εταιρείες ενέργειας του Ιράν, καθώς και πλήθος λιγότερο γνωστών επιχειρήσεων. Οι στοχευμένες κυρώσεις απομόνωσαν τις εταιρείες αυτές από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και από το παγκόσμιο εμπόριο και, λόγω του ρόλου που διαδραματίζουν αυτές οι εταιρείες στην διασύνδεση του Ιράν με τον κόσμο, αποτελούσαν έναν κρίσιμο πυλώνα της αμερικανικής και διεθνούς πίεσης στην Τεχεράνη. Μια σοβαρή εκστρατεία για την εκ νέου επιβολή οικονομικής πίεσης στο Ιράν θα πρέπει να περιλαμβάνει ανανεωμένες κυρώσεις σε πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις.

Οι διοικήσεις του Μπους και του Ομπάμα αρχικά επέβαλαν κυρώσεις σε πολλές από αυτές τις στοχευμένες εταιρείες, με βάση το ότι συνδέονταν με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ή παρείχαν οικονομική υποστήριξη στις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν. Ωστόσο, όπως αναγνωρίζουν μέχρι και οι αξιωματούχοι της διοίκησης της Trump, το Ιράν έχει συμμορφωθεί με τις πυρηνικές υποχρεώσεις του JCPOA από τις αρχές του 2016, καθιστώντας απίθανο ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να αποδείξει ότι κάποια από τις επιχειρήσεις που αφαιρέθηκαν από τους καταλόγους κυρώσεων των ΗΠΑ συμμετείχαν πρόσφατα στις ιρανικές πυρηνικές δραστηριότητες. Αντ’ αυτού, ο Trump θα πρέπει να προσδιορίσει μια νέα νομική βάση για τον ορισμό των επιχειρήσεων στις οποίες θέλει να επιβάλλει κυρώσεις. Παρόλο που το Υπουργείο Οικονομικών έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια να επιβάλει κυρώσεις και είναι πιθανό να βρει μια νομική βάση για να το πράξει, η διαδικασία θα είναι ένα έργο εντάσεως εργασίας και χρόνου.

Το τελικό ρυθμιστικό εμπόδιο που θα αντιμετωπίσει ο Trump στο να επιβάλλει κυρώσεις στο Ιράν είναι να εξασφαλίσει ότι οι ανανεωμένες κυρώσεις δεν αποκόπτουν την πρόσβαση του Ιράν στον τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό και τις υπηρεσίες που βοηθούν τους Ιρανούς πολίτες να επικοινωνούν και θέτουν υπόλογη την κυβέρνησή τους.

Μετά τις λαϊκές διαδηλώσεις στο Ιράν στα τέλη του 2017, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Στίβεν Μνούτσιν, επανεπιβεβαίωσε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται να δώσουν δύναμη στους Ιρανούς να εμπλακούν με τον κόσμο, να εκφραστούν, και να καταστήσουν το ιρανικό καθεστώς υπεύθυνο για τις πράξεις του». Το Υπουργείο Οικονομικών επανέλαβε την υποστήριξή του για τις άδειες που εκδόθηκαν το 2014 και οι οποίες εξουσιοδοτούν τις αμερικανικές και ξένες εταιρείες να παρέχουν smartphone, tablet, λογισμικό επικοινωνιών και υπηρεσίες Διαδικτύου στο Ιράν. Παρόλο που η απόσυρση από το JCPOA δεν θα άφηνε αυτές τις άδειες σε νομικό κενό, θα καθιστούσε πολύ πιο δύσκολο για τις εταιρείες πληροφορικής να πωλούν προϊόντα και υπηρεσίες στο Ιράν χωρίς επιθετικές κανονιστικές και πολιτικές προσπάθειες της διοίκησης.

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΑ ΕΜΠΟΔΙΑ

Αυτές οι νομικές και κανονιστικές προκλήσεις, αν και σημαντικές, ωχριούν σε σύγκριση με τις διπλωματικές προκλήσεις που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ο Trump προκειμένου να πείσει τις ξένες κυβερνήσεις και εταιρείες να μειώσουν πραγματικά τις δραστηριότητές τους με την Τεχεράνη. Μεταξύ 2006 και 2015, οι κυβερνήσεις Μπους και Ομπάμα συμμετείχαν σε μια πολύπλοκη πολυμερή διπλωματική εκστρατεία για να πείσουν ξένες κυβερνήσεις και εταιρείες να συμπαραταχθούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες στο να επιβάλλουν κυρώσεις στο Ιράν. Δεκάδες χώρες σε όλο τον κόσμο θέσπισαν τις δικές τους κυρώσεις, ενισχύοντας την πίεση των ΗΠΑ με το να περιορίσουν τις δουλειές που θα μπορούσαν να κάνουν οι εταιρείες και οι πολίτες τους στο Ιράν. Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου οι κυβερνήσεις δεν θέσπισαν επίσημα τις δικές τους κυρώσεις, οι ξένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ήταν συχνά πρόθυμοι να πιέσουν διακριτικά τις επιχειρήσεις των χωρών τους για να συμμορφωθούν με τις κυρώσεις των ΗΠΑ επειδή μοιράζονταν την ανησυχία της κυβέρνησης των ΗΠΑ για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η διοίκηση του Trump δεν θα βρει παρόμοιο πνεύμα συνεργασίας από κυβερνήσεις που αποξενώνονται λόγω της απόσυρσης των ΗΠΑ από το JCPOA.

Ίσως η μεγαλύτερη διπλωματική πρόκληση που θα αντιμετώπιζε ο Trump στην αποκατάσταση των κυρώσεων κατά του Ιράν, είναι να πείσει τους αγοραστές ιρανικού πετρελαίου να μειώσουν τις αγορές τους. Μεταξύ 2012 και 2013, η κυβέρνηση Ομπάμα έπεισε τους αγοραστές να μειώσουν τις εισαγωγές ιρανικού αργού κατά περίπου 50%, τραυματίζοντας δραματικά τα έσοδα της ιρανικής κυβέρνησης. Η Ευρώπη ουσιαστικά εξάλειψε τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, ενώ άλλοι σημαντικοί αγοραστές όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, μείωσαν τις αγορές τους κατά εκατοντάδες χιλιάδες βαρέλια την ημέρα. Οι χώρες που συνέχισαν να εισάγουν πετρέλαιο συμφώνησαν να διατηρήσουν τις πληρωμές σε λογαριασμούς μεσεγγύησης, περιορίζοντας την πρόσβαση του Ιράν στα έσοδα από τις εναπομείνασες πωλήσεις πετρελαίου του.

Δεδομένου ότι οι κυρώσεις ανεστάλησαν στις αρχές του 2016, όμως, οι εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν ανέκαμψαν, φθάνοντας τα περίπου δύο εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως το 2017. Η Κίνα και η Ινδία είναι οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς, με τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και αρκετά ευρωπαϊκά κράτη να αγοράζουν επίσης σημαντικές ποσότητες ιρανικού αργού πετρελαίου. Η Κίνα φαίνεται εξαιρετικά απίθανο να μειώσει τις αγορές του ιρανικού αργού, δεδομένων των αυξημένων εντάσεων μεταξύ του Πεκίνου και της Ουάσινγκτον όσον αφορά διμερή εμπορικά και επενδυτικά ζητήματα.

Ο Trump θα αντιμετωπίσει επίσης σημαντικά διπλωματικά εμπόδια στην Ευρώπη, όπου το εμπόριο με το Ιράν έχει αυξηθεί από την έναρξη ισχύος του JCPOA. Από το 2015 έως το 2017, οι ευρωπαϊκές εισαγωγές από το Ιράν αυξήθηκαν κατά περίπου 800% [4] (κυρίως λόγω της ανανέωσης των ευρωπαϊκών εισαγωγών ιρανικού πετρελαίου), ενώ οι ευρωπαϊκές εξαγωγές προς το Ιράν αυξήθηκαν κατά περισσότερο από τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ (5 δισ. δολάρια) ετησίως κατά την ίδια περίοδο. Μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες επανέλαβαν επίσης επενδύσεις στο Ιράν: Η γαλλική Total, για παράδειγμα, ανακοίνωσε σχέδια για να επενδύσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια [5] σε ένα από τα μεγαλύτερα υπεράκτια κοιτάσματα πετρελαίου του Ιράν. Αν και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις γενικώς υποστήριζαν τις κυρώσεις κατά του Ιράν μεταξύ 2010 και 2016, οι κυβερνήσεις θα αντισταθούν σήμερα στις πιέσεις για να περιορίσουν τις εισαγωγές πετρελαίου και το εμπόριο με το Ιράν, δεδομένου του θυμού για το ότι ο Trump αποσύρεται από το JCPOA και των συνεχιζόμενων εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ σχετικά με την εμπορική πολιτική. Μια αποφασιστική Ευρώπη θα μπορούσε να λάβει μέτρα για να υπονομεύσει τον αντίκτυπο των όποιων μονομερών κυρώσεων των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως με την δρομολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών που σχετίζονται με το Ιράν μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η άσκηση οικονομικής πίεσης στο Ιράν θα απαιτήσει επίσης διπλωματία με δύο χώρες που ήδη προκαλούν σημαντικές προκλήσεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες: Την Ρωσία και την Τουρκία. Η κυβέρνηση Trump θα πρέπει να πείσει την Ρωσία να σταματήσει τα ανακοινωμένα σχέδιά της να επενδύσει δυνητικά δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια [6] στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου του Ιράν, παρά τις αυξημένες εντάσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία χρησίμευσε ως κόμβος για την αποφυγή των κυρώσεων κατά του Ιράν πριν από το JCPOA, διευκολύνοντας το λαθρεμπόριο ιρανικού χρυσού αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων και την αποφυγή χρηματοοικονομικών κυρώσεων μεταξύ 2012 και 2014. Οι τεταμένες σχέσεις της Ουάσινγκτον με την Άγκυρα καθιστούν ιδιαιτέρως ασαφές το αν η Τουρκία θα συνεργαστεί με την ανανεωμένη πίεση των ΗΠΑ στο Ιράν. 

Τέλος, αν ο Τραμπ αποσυρθεί από το JCPOA, θα δυσκολευτεί να πείσει άλλες χώρες να μειώσουν τους εμπορικούς δεσμούς τους με την Τεχεράνη, ελλείψει οποιασδήποτε διεθνούς νομικής βάσης για κάτι τέτοιο. Αν και οι κυρώσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν ήταν πάντα ισχυρότερες από τις κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών, οι τελευταίες δημιούργησαν ένα σημαντικό διεθνές πλαίσιο το οποίο θα μπορούσαν να επεκτείνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες. Οι περισσότερες από αυτές τις κυρώσεις καταργήθηκαν με το ψήφισμα UN Security Council Resolution 2231 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο ενέκρινε το JCPOA. Ως αυστηρά νομικό θέμα, ο μηχανισμός «αναστροφής» στο ψήφισμα UNSCR 2231 θα επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να απαιτήσουν μονομερώς την αποκατάσταση των κυρώσεων του ΟΗΕ στο Ιράν, βάσει του διεθνούς δικαίου. Ωστόσο, δεδομένου ότι το πυρηνικό παρατηρητήριο του ΟΗΕ επιβεβαίωσε επανειλημμένα ότι το Ιράν συμμορφώνεται με τους πυρηνικούς όρους του JCPOA, η Ουάσιγκτον δεν θα βρει πολιτική στήριξη για τον σκοπό αυτό, και τα διπλωματικά κόστη της μονομερούς επανενεργοποίησης των κυρώσεων από τον ΟΗΕ πιθανότατα θα ξεπεράσουν τα όποια οφέλη.

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ

Οι νομικές και διπλωματικές προκλήσεις που θα αντιμετώπιζε ο Trump στην αποκατάσταση των κυρώσεων καθιστούν δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσε να ξαναχτίσει αποτελεσματική διεθνή οικονομική πίεση στο Ιράν. Τούτου λεχθέντος, υπάρχουν πολλά βήματα που θα μπορούσε να λάβει η διοίκηση για να διευκολύνει την διαδικασία.

Κατ’ αρχάς, αν ο Τραμπ αποσυρθεί από το JCPOA, θα πρέπει παρά ταύτα να σηματοδοτήσει ότι παραμένει ανοικτός σε διαπραγματεύσεις με το Ιράν. Οι πιθανότητες των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ιράν και των άλλων χωρών που συμμετέχουν στο JCPOA να φτάσουν σε μια νέα συμφωνία μετά την απόσυρση των ΗΠΑ φαίνεται απομακρυσμένες, αλλά ο Trump δεν θα πρέπει να βγάλει τις διαπραγματεύσεις από το τραπέζι.

Δεύτερον, αν η διοίκηση του Trump είναι σοβαρή σχετικά με το να επιβάλει εκ νέου κυρώσεις στο Ιράν, θα πρέπει να δημοσιεύσει λεπτομερείς νέους κανονισμούς, «συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις» (FAQs), και άλλες ερμηνευτικές οδηγίες μόλις καταργηθούν οι πρώτες παρεκκλίσεις. Τέτοιοι κανονισμοί και οδηγίες θα πρέπει να καθορίσουν τις συγκεκριμένες κυρώσεις που σκοπεύει να αναζωογονήσει η διοίκηση, ένα λεπτομερές χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή τους, και απαντήσεις σε πλήθος συναφών ζητημάτων που θα έχουν οι κυβερνήσεις και ο ιδιωτικός τομέας.

Τέλος, ο Trump θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι η διοίκησή του θα δώσει στις επιχειρήσεις σημαντικό χρόνο για να τερματίσουν τις τρέχουσες επιχειρήσεις τους στο Ιράν πριν αντιμετωπίσουν κυρώσεις. Οι δεσμεύσεις των ΗΠΑ στο πλαίσιο του JCPOA περιελάμβαναν μια δέσμευση στο να δοθεί στις εταιρείες η δυνατότητα να αποχωρήσουν από το Ιράν αν το JCPOA κατέρρεε, και ο Trump θα πρέπει να τιμήσει αυτή την δέσμευση για να ελαχιστοποιήσει το χάος στην αγορά και να μειώσει τις διεθνείς αντιδράσεις στις ανανεωμένες κυρώσεις των ΗΠΑ. Ο Λευκός Οίκος θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα ειδικά προβλήματα των κυρώσεων με ευέλικτο τρόπο καθώς θα προκύπτουν, περίπου όπως επιδίωξε να αντιμετωπίσει τις ακούσιες συνέπειες των πρόσφατων κυρώσεων των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας. Ο Trump θα πρέπει επίσης να εξετάσει μια σταδιακή επανεφαρμογή των κυρώσεων, παρέχοντας στις εταιρείες πρόσθετο χρόνο για να προσαρμοστούν.

Ακόμα και η λήψη όλων αυτών των βημάτων, όμως, δεν θα αλλάξει το γεγονός ότι η αποχώρηση από το JCPOA θα ήταν ένα στρατηγικό λάθος για την Ουάσινγκτον. Θα επέτρεπε στο Ιράν να επαναλάβει το πυρηνικό του πρόγραμμα και θα αύξανε τον κίνδυνο μιας μελλοντικής στρατιωτικής σύγκρουσης με την Τεχεράνη. Και κατά πάσα πιθανότητα ούτε καν δεν θα επιβάλλει πλήρως το είδος της οικονομικής πίεσης που ανάγκασε το Ιράν να συμφωνήσει με το JCPOA. Το αποτέλεσμα θα αποτελούσε σημαντική οπισθοδρόμηση για τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ. 

Στα αγγλικά: 

Σύνδεσμοι:

Peter Harrell
Ο PETER HARRELL είναι επίκουρος ανώτερος συνεργάτης στο Center for a New American Security και δικηγόρος που συμβουλεύει για την συμμόρφωση σε κυρώσεις. Διετέλεσε Αναπληρωτής Βοηθός Υπουργού Εξωτερικών για την Αντιμετώπιση Οικονομικών Απειλών και Κυρώσεων από το 2012 έως το 2014.


08/05/2018


      ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ     



  2.
Τύμπανα πολέμου - Ανάλυση των στρατών του Ισραήλ και του Ιράν
 - Ποια τα σενάρια εμπλοκής.

Πολεμικό είναι το κλίμα μεταξύ Ιράν και Ισραήλ για τα πυρηνικά, με τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί ανήσυχη την κλιμάκωση της έντασης.

Οι κατηγορίες που διατύπωσε χθες (30/4) ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu, σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είναι έργο «ενός αμετανόητου ψεύτη, που έχει στερέψει από ιδέες», ανέφερε σήμερα το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του.

Όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά το CNN, Ισραήλ και Ιράν βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ σε μια πολεμική σύρραξη, ενώ τονίζει ότι ήδη η μεταξύ τους ένταση έχει κλιμακωθεί πολύ περισσότερο σε σχέση με την προηγούμενη κρίση του 2015.

Πλέον το Ισραήλ δεν βρίσκεται αντιμέτωπο με την Χεζμπολάχ, αλλά με το Ιράν.
Οι δύο χώρες έχουν αφήσει πίσω τους τα λόγια και οδεύουν πιο κοντά σε μια ανοικτή πολεμική σύγκρουση.

Το Ισραήλ παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την παρουσία του Ιράν στη Συρία και έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα επιτρέψει να εδραιωθεί η στρατιωτική του παρουσία. 

Το σίγουρο είναι ότι ένας πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν με ότι αυτός συνεπάγεται, θα προκαλέσει τεράστια αναταραχή στη Μέση Ανατολή και τον Αραβικό Κόσμο, αλλά και θα έχει τεράστιες οικονομικές συνέπειες κυρίως λόγω του πετρελαίου, φέρνοντας σε δύσκολη θέση κυρίως την Ευρώπη.

Για τους κινδύνους μιας σύρραξης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ στη Συρία προειδοποιεί η Eurasia Group, στον απόηχο του βομβαρδισμού της αεροπορικής βάσης Shayrat στη Συρία από το Τελ Αβίβ, η οποία στεγάζει πολιτικά αεροπλάνα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) του Ιράν.«Η μόνη εξέλιξη που θα ήταν πιο περίπλοκη από τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, θα ήταν μια πυραυλική σύρραξη μεταξύ Ιράν και Ισραήλ στη Συρία», σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Herny Rome, ερευνητής θεμάτων που αφορούν το Ιράν στην Eurasia Group.  Όπως τονίζει, μια τέτοια εξέλιξη θα «σύρει« τις ΗΠΑ σε περαιτέρω εμπλοκή στη διαμάχη προκειμένου να υποστηρίξουν το Ισραήλ.Την ίδια ώρα, είναι πιθανό να ενισχυθεί ο ρόλος της Ρωσίας ως μεσολαβητή, δεδομένων των καλών σχέσεων που διατηρεί η Μόσχα με Τεχεράνη και Τελ Αβίβ, σύμφωνα με τον αναλυτή της Eurasia.

Μιλώντας στην DW o Τ. Mursiano ειδικός σε ζητήματα Εγγύς Ανατολής στο Ίδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής του Βερολίνου βλέπει μια νέα τάξη πραγμάτων να δημιουργείται στη Συρία:«Το Ιράν προσπαθεί να ενισχύσει την επιρροή του επιδιώκοντας τη δημιουργία ναυτικών και αεροπορικών βάσεων στη χώρα και παράλληλα φιλοδοξεί να ενισχύσει την οργάνωση Χεσμπολάχ.
Από την άλλη πλευρά ο Ισραήλ επέλεξε να μην επέμβει δυναμικά τα τελευταία χρόνια ευελπιστώντας σε οφέλη από το χάος στη χώρα.Τώρα όμως οι Ισραηλινοί βρίσκονται αντιμέτωποι με μια κατάσταση, στην οποία διαπιστώνουν ότι υπολείπονται στρατηγικά.Για πρώτη φορά βρίσκονται απέναντι στον προαιώνιο εχθρό τους το Ιράν, το οποίο, στην απέναντι πλευρά των συνόρων, επιδιώκει να δημιουργήσει στρατιωτικές βάσεις για να τις χρησιμοποιήσει κατά του Ισραήλ.
Οι Ισραηλινοί αλλάζουν επομένως ριζικά την πολιτική τους και παίρνουν μεγαλύτερα ρίσκα για να ανατρέψουν τα ιρανικά σχέδια».

Σύμφωνα με τον Τ. Mursiano σε περίπτωση απευθείας αντιπαράθεσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, οι Ισραηλινοί δεν μπορούν να θεωρήσουν δεδομένη την στήριξη των ΗΠΑ, μιας και όπως εκτιμά, οι Αμερικανοί έχουν γυρίσει την πλάτη στη Συρία και έχουν αφήσουν ελεύθερο το πεδίο δράσης στη Ρωσία.Ο ειδικός, από το Ίδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής του Βερολίνου, θεωρεί ωστόσο ότι Ευρωπαίοι και κυρίως οι Γερμανοί θα μπορούσαν να αναλάβουν διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ Ιράν και Ισραήλ:«Η ΕΕ και ειδικά η Γερμανία διαθέτουν πολλές δυνατότητες διαμεσολάβησης.Η Γερμανία είναι από τη μια πλευρά στρατηγικός εταίρος του Ισραήλ και παράλληλα χαίρει, κατά κάποιο τρόπο, της εμπιστοσύνης της Τεχεράνης. Είναι σήμερα η μόνη χώρα του δυτικού κόσμου που έχει την εμπειρία και τη δυνατότητα να συμβάλλει σε μια άτυπη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ, Ιράν και Χεσμπολάχ.Μια τέτοια περίπτωση ήταν παλαιότερα η ανταλλαγή αιχμαλώτων, που επιτεύχθηκε με τη συμβολή της γερμανικής διπλωματίας.
Ας μην ξεχνάμε ότι ένας τρίτος πόλεμος στην Εγγύς Ανατολή, μεταξύ Ιράν και Ισραήλ θα έχει αναμφίβολα αντίκτυπο και πέρα από την Μεσόγειο. 
Αρκεί να λάβουμε υπόψη ότι μόνο στο Λίβανο ζουν σήμερα 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες, οι οποίοι σε περίπτωση πολέμου μεταξύ Ισραήλ, Ιράν και της οργάνωσης Χεσμπολάχ, θα χτυπήσουν την πόρτα της Ευρώπης».

Σενάρια πολέμου 

Εάν το Ισραήλ και το Ιράν οδηγηθούν σε πόλεμο, το Ιράν θα  εξαπολύσει στρατιωτικά χτυπήματα  από του πληρεξούσιους του  (Χεζμπολάχ), ενώ  το Ισραήλ θα  χρησιμοποιήσει "χειρουργικές αεροπορικά" χτυπήματα  εναντίον στρατηγικών ιρανικών στόχων. Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ θα  πρέπει ενδεχομένως να διεξάγει και  χερσαίες  στρατιωτικές επιχειρήσεις  στη Γάζα και το  Λίβανο συμπεριλαμβανομένης  ενδεχομένως  της  επανειλημμένης  κατοχής 
των εδαφών που κάποτε είχαν καταλάβει το Ισραήλ).Από την άλλη πλευρά, το Ιράν θα βασιζόταν στο προηγμένο δίκτυο συστημάτων αεράμυνας.

Το Ισραήλ διαθέτει μια μεγαλύτερη και πιο σύγχρονη αεροπορία. 
Το Ισραήλ έχει επίσης πολλά περισσότερα άρματα μάχης και ίσως και πιο σύγχρονα από το Ιράν. Το κύριο μειονέκτημα που αντιμετωπίζει το Ισραήλ είναι ο αριθμός των στρατεύσιμων.

Το Ιράν έχει περίπου τριπλάσιο αριθμό ενεργών στρατιωτικών μάχιμων. 
Κάποιος μπορεί να επισημάνει ότι το Ισραήλ έχει καταφέρει να ανταπεξέλθει με αυτούς τους συντριπτικούς αριθμούς στο παρελθόν, αλλά αυτό ήταν πάντα ενώ βρισκόταν σε άμυνα, που μας φέρνει στο πολύ σημαντικό σημείο.Όλα εξαρτώνται από τον στόχο.

Ακολουθούν ορισμένα σενάρια και τα πιθανά αποτελέσματα:

Το Ισραήλ εξαπολύει περιορισμένα αεροπορικά χτυπήματα κατά του Ιράν

Στόχος: Να καταστρέψει τις εγκαταστάσεις πυρηνικών όπλων ή ίσως κάποιο άλλο στρατηγικό στόχο.

Νικητής: Ισραήλ, λόγω της πρόσβασης σε ανώτερη τεχνολογία και συνεργασία από άλλες περιφερειακές δυνάμεις όπως η Σαουδική Αραβία.

Το Ισραήλ εισβάλλει στο Ιράν

Στόχος: Η καταστροφή του ιρανικού στρατού και υποταγή του συνόλου ή μέρους του ιρανικού λαού.

Νικητής: Το Ιράν, εξαιτίας του πολύ μικρότερου αριθμού του στρατού του Ισραήλ, θέματα υλικοτεχνικής υποστήριξης που συνδέονται με την εισβολή σε μια χώρας με την οποία το Ισραήλ δεν έχει κοινά σύνορα, την αντίθεση από του διεθνείς οργανισμούς (άμεση ή έμμεση) κλπ.

Το Ιράν προβαίνει σε περιορισμένα αεροπορικά χτυπήματα 
ενάντια στο Ισραήλ

Στόχος: Να καταστρέψει τα βασικά στρατιωτικά προτερήματα του Ισραήλ.

Νικητής: Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. 

Όλες οι επιθέσεις της ιρανικής αεροπορίας πιθανώς θα καταλήξουν σε καταστροφή για τους Ιρανούς, αλλά τα κομάντο και οι ασύμμετρες επιθέσεις (Χεζμπολάχ) θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικές.

Το Ιράν εισβάλλει στο Ισραήλ

Στόχος: Να καταστρέψει τον ισραηλινό στρατό και να υποτάξει το μεγαλύτερο μέρος του ισραηλινού λαού.

Νικητής: Ισραήλ. Ενώ το Ιράν (σήμερα) θα μπορούσε να περάσει από το Ιράκ και τη Συρία για να εισβάλει με στρατεύματα εδάφους, θα δεχθεί ανελέητα χτυπήματα από τις ισραηλινές αεροπορικές δυνάμεις σε όλη τη διαδρομή και οι τεθωρακισμένες μονάδες του Ισραήλ δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν, παρά τους σημαντικά μεγαλύτερους αριθμούς στρατιωτών και τεθωρακισμένων του Ιράν.

Το 2017 ο στρατός του Ιράν εκτιμήθηκε ότι είναι ο 21ος καλύτερος στρατός στον κόσμο, από τον Δείκτη Παγκόσμιας Ισχύος.Το 2018 πήδησε οχτώ θέσεις μπροστά και τώρα έχει το 13ο ισχυρότερο στρατό στον κόσμο, μπροστά από το στρατό του Ισραήλ, που κατατάσσεται ως ο 16ος ισχυρότερος στον κόσμο. 

Το Ιράν έχει πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό.Το Ιράν έχει πληθυσμό περίπου 83 εκατομμυρίων πολιτών, ενώ το Ισραήλ έχει μόνο 8 εκατομμύρια κατοίκους. 
Με άλλα λόγια, το Ιράν έχει πληθυσμό 10 φορές μεγαλύτερο από το Ισραήλ.
Αυτό δίνει στο Ιράν ένα τεράστιο πλεονέκτημα, καθώς σημαίνει ότι μπορεί να κινητοποιήσει έναν πολύ μεγαλύτερο στρατό. 

Σήμερα, ο στρατός του Ιράν έχει 534.000 ενεργό στρατιωτικό προσωπικό, ενώ ο ισραηλινός στρατός έχει μόνο 170.000 ενεργό στρατιωτικό προσωπικό. 
Ωστόσο, υπάρχουν και η παραστρατιωτική δύναμη Basiji του Ιράν, η οποία έχει περισσότερα από 6-7 εκατομμύρια μέλη και το Σώμα Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς, με πάνω από 100.000 ενεργό στρατιωτικό προσωπικό.

Το Ιράν έχει πολύ περισσότερους συμμάχους στην περιοχή. Το Λίβανο, η Συρία, το Ιράκ, το Κατάρ, η Παλαιστίνη και η Τουρκία είναι σύμμαχοι του Ιράν, ενώ το Ισραήλ σήμερα έχει μηδενικούς συμμάχους στη Μέση Ανατολή εκτός της περίεργης συμμαχίας της Σαουδικής Αραβίας. Από αυτές τις χώρες, ο Λίβανος, η Συρία και η Παλαιστίνη, συνορεύουν με το Ισραήλ.Αυτό σημαίνει ότι το Ιράν θα μπορούσε να ξεκινήσει μια γρήγορη επίθεση έκπληξη, με τους συμμάχους του τη Χεζμπολάχ και τη συριακή κυβέρνηση. Μόνο η Χεζμπολάχ έχει περισσότερους από 100.000 πυραύλους, οι οποίοι όλοι στοχεύουν το Ισραήλ. Θα πρέπει επίσης να συμπεριληφθούν οι ισχυρές πολιτοφυλακές των Σιτιών στα άλλα μέρη της Μέσης Ανατολής. Από αυτές οι πιο γνωστές και ισχυρότερες είναι:

-Η Λαϊκή Δύναμη Κινητοποίησης ( The Popular Mobilization Force, 150.000 στρατιώτες)
-Η Ταξιαρχία Badr (The Badr Brigade, 30.000-40.000 στρατιώτες)
-Ο στρατός  Imam Mahdi (The Imam Mahdi Army, 40.000-50.000 στρατιώτες)
-Η πολιτοφυλακή Fatimeyoun (The Fatimeyoun Militia, 20.000-30.000 στρατιώτες).

Όλες αυτές οι πολιτοφυλακές έχουν άμεσες συνδέσεις με το ιρανικό καθεστώς. 
Οι μαχητές της Χαμάς και της Χεζμπολάχ μπορούν να διεισδύσουν στις μεγάλες πόλεις του Ισραήλ και να ελέγξουν μερικές ζωτικές περιοχές και να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες ζημιές.

Πιθανός πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν μπορεί να βλάψει τη σταθερότητα πολλών αραβικών χωρών, κυρίως στα κράτη του Κόλπου (Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κτλ), την Αίγυπτο, τον Λίβανο και την Ιορδανία. 

Το συμπέρασμα είναι ότι το αποτέλεσμα μιας πιθανής στρατιωτικής σύρραξη μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, θα εξαρτηθεί από τον τύπο (αεροπορικά χτυπήματα, χερσαίες δυνάμεις), το είδος του πολέμου (συμβατικός ή πυρηνικός), τη χρονική διάρκεια αλλά και το ποιές άλλες δυνάμεις ενδέχεται να πάρουν μέρος.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι εάν η πολεμική σύρραξη διαρκέσει αρκετές ημέρες και η κατάσταση κλιμακωθεί τότε θα υπάρξουν τεκτονικές αλλαγές τόσο στην Μέση Ανατολή αλλά και στην ευρύτερη περιοχή.

Ανάλυση του στρατού του Ισραήλ και του Ιράν


 Στρατιωτικές δαπάνες 


Σύνολο στρατευσίμων


Χερσαίες δυνάμεις


 Άρματα μάχης


Πυροβολικό 


Αεροπορία



Ναυτικό





 Νίκος Κονδυλόπουλος  


  01/05/2018 


3.
“Αδειάζει” τον Νετανιάχου η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας 
για τα πυρηνικά του Ιράν. 

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) επανέλαβε σήμερα ότι “ουδεμία αξιόπιστη ένδειξη έχει για δραστηριότητες στο Ιράν που έχουν σχέση με την ανάπτυξη πυρηνικού όπλου μετά το 2009”, την επομένη των ισραηλινών κατηγοριών.

Σε ανακοίνωση, εκπρόσωπος της ΙΑΕΑ δήλωσε ότι το συμβούλιο των κυβερνητών έχει “δηλώσει ότι ολοκλήρωσε την επανεξέτασή του στο θέμα αυτό” μετά την έκθεση που του υποβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2015.

Τη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου κατηγόρησε το Ιράν ότι ψεύδεται για το πυρηνικό του πρόγραμμα, βεβαιώνοντας ότι το Ισραήλ διαθέτει “αποδεικτικά στοιχεία” για την ύπαρξη ενός “μυστικού” σχεδίου που η Τεχεράνη θα μπορούσε να ενεργοποιήσει ανά πάσα στιγμή για να αποκτήσει ατομική βόμβα.

Χωρίς να αναφερθεί απευθείας στις δηλώσεις του Νετανιάχου, ο εκπρόσωπος της IAEA εξηγεί στην ανακοίνωσή του ότι η υπηρεσία “αξιολογεί όλες τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της” σχετικά με τις πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν.

“Ωστόσο, η ΙΑΕΑ δεν συνηθίζει να συζητά δημοσίως θέματα σχετικά με τέτοιες πληροφορίες”, προστίθεται στην ανακοίνωση.

“Πριν από το τέλος του 2003, μια οργανωτική δομή συστάθηκε στο Ιράν, προσαρμοσμένη στον συντονισμό μιας σειράς δραστηριοτήτων που είχαν σχέση με την ανάπτυξη μιας πυρηνικής εκρηκτικής συσκευής”, σύμφωνα με την ανακοίνωση. “Αν και ορισμένες δραστηριότητες έλαβαν χώρα μετά το 2003, δεν ήταν μέρος μιας συντονισμένης προσπάθειας”.

“Οι δραστηριότητες αυτές δεν επεκτάθηκαν πέραν των επιστημονικών μελετών και της απόκτησης ορισμένων δεξιοτήτων και σχετικών τεχνικών ικανοτήτων”, αναφέρει η ΙΑΕΑ.

O Μπενιαμίν Νετανιάχου, πολέμιος από την αρχή της συμφωνίας της Βιένης, δήλωσε χθες ότι θα μοιραστεί με άλλες χώρες και την ΙΑΕΑ τα στοιχεία αυτά που εμπεριέχονται σε δεκάδες χιλιάδες πρωτότυπα ιρανικά έγγραφα που περιήλθαν σε γνώση του, όπως τόνισε, πριν από μερικές εβδομάδες μετά μια “φοβερή επιτυχία στον τομέα των υπηρεσιών πληροφοριών”.

Οι υπέρμαχοι της συμφωνίας θεωρούν ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποτραπεί στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ απέρριψε από χθες τις κατηγορίες του Νετανιάχου χαρακτηρίζοντάς τες “ψευδο-αποκαλύψεις”.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει ορίσει την 12η Μαΐου για να επιλέξει αν οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν ή θα παραμείνουν συμβαλλόμενο μέρος της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2015 στη Βιένη μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και της ομάδας 5+1 (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία).

ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, AFP Βιένη, Αυστρία



1/5/18


Φώτο από άρθρο του ''Moon of Alabama''

4.
Τι Ετοιμάζεται Για το Ιράν;

«Ισχυρίζεται»,  «υποστηρίζει», «διατείνεται», «κατά τα λεγόμενά  του»: Με αυτά τα φραστικά γάντια υγιεινής  χειρίζονται τα γερμανικά και γαλλικά εθνικά τηλεοπτικά δίκτυα τις θεαματικές, από τηλεόρασης -με πίνακες και βιβλιοθήκες- χθεσινοβραδινές αποκαλύψεις του Βενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργού του Ισραήλ, ότι το Ιράν έχει εξαπατήσει τη διεθνή εποπτεία και συνεχίζει το πυρηνικό του πρόγραμμα σε υπόγειες κατακόμβες.

΄Ηδη από χθες  την νύκτα μεταδόθηκε η κατάψυκτη δήλωση-σύνθημα της ΄Ανγκελας Μέρκελ, ότι τα στοιχεία του κ. Νετανιάχου θα πρέπει να ερευνηθούν από την αρμόδια (ΙΑΕΑ) διεθνή επιτροπή ελέγχου και εποπτείας του ΟΗΕ. Στις πρωινές  εκπομπές της Ντώϋτσε Βέλε παρέλασαν ανταποκριτές, σχολιαστές και εμπειρογνώμονες για να επιδείξουν, σε σοβαρούς και ελαφρότερους τόνους, την δυσπιστία τους. ΄Ενας εξ αυτών ανέφερε ότι τα στοιχεία  του κ. Νετανιάχου έχουν ξαναεμφανιστεί. ΄Ενας άλλος υπογράμμισε ότι η διεθνής επιτροπή εποπτείας, δεν έπαψε να αντιμετωπίζει το Ιράν με καχυποψία και να ασκεί συχνότατους ελέγχους, ο τελευταίος διεξοδικός των οποίων έγινε τον Μάρτιο !

Τα αβρότερα -στην προσέγγιση των χθεσινών αποκαλύψεων Νετανιάχου- μη ιδιωτικά δίκτυα ήταν το όργανο  προβολής της ΕΕ  Euronews  και το ρωσικό Russia Today -ιδίως το τελευταίο- αποφεύγοντας την τονισμένη επίδειξη δυσπιστίας.  
                                                              
Αλλά το ρωσικό κανάλι Ρ Τ είναι το μόνο που μεταδίδει καθημερινά ρεπορτάζ για την αιματοχυσία στην Γάζα, όπου οι ειρηνικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας των Παλαιστινίων πλησίον του Ισραηλινού τείχους αντιμετωπίζονται με ένσφαιρα πυρά από Ισραηλινούς σκοπευτές.  Ανακοινώσεις επισήμων εγκύρων ανθρωπιστικών οργανώσεων για την έκταση της σκληρότητας και των παραβιάσεων κάθε αρχής Δικαίου και ανθρωπισμού, αγνοούνται από όλα τα άλλα διεθνή ΜΜΕ, των οποίων τις ανθρωπιστικές ευαισθησίες απορροφούν τα εικονικά θύματα των «χημικών επιθέσεων κατ’ αμάχων», που σκηνοθετούν στην Συρία τα συνεργαζόμενα με την Αλ Κάϊντα  «Λευκά Κράνη».

 Εντούτοις κατά τις ανακοινώσεις της  οργάνωσης Ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ ο απολογισμός της ένοπλης στρατιωτικής αντιμετώπισης από το Ισραήλ των συνεχιζόμενων επί 5 εβδομάδες παλαιστινιακών διαδηλώσεων διαμαρτυρίας για τα απαλλοτριωμένα εδάφη τους, είναι 43 νεκροί, εκ των οποίων 4 παιδιά και 2.000 τραυματίες. Εκπρόσωποι αυτών των οργανώσεων, ιατρικό προσωπικό και ακρωτηριασμένοι Παλαιστίνιοι δηλώνουν στον φακό ότι τελευταία οι ελεύθεροι σκοπευτές στοχεύουν στα πόδια, με αποτέλεσμα τον ακρωτηριασμό εκατοντάδων νέων.

Χθεσινό  δημοσίευμα στην διάσημη πλέον αμερικανική Ιστοσελίδα Moon of Alabama, με τίτλο « Ο Νετανιάχου Πάλι Φωνάζει: Λύκος!» γράφει ότι όσα ανακοίνωσε ο Νετανιάχου είναι παλιά ιστορία: « Αναφέρεται σε ένα παλαιό ιρανικό σχέδιο AMAD σαν να ήταν κάποιο νέο απόκτημα της μυστικής υπηρεσίας του. Αλλά η ΙΑΕΑ ( η διεθνής επιτροπή ερεύνης και ελέγχου του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν) είχε μελετήσει και καταγράψει το AMAD και την εξέλιξή του το 2011(PDF, Annex, page 5). Χρησιμοποιεί τα στοιχεία του αρχείου με λεπτομέρειες πολύ γνωστών προηγούμενων προγραμμάτων (παραπομπή:  well known former programs), για να δηλώσει πως το Ιράν εξαπάτησε και δεν είναι αξιόπιστο. Και λέει πως αυτά δικαιώνουν την απόφαση του Τραμπ να αποκηρύξει την συμφωνία που οι ΗΠΑ και άλλοι είχαν υπογράψει με το Ιράν. Αυτά είναι σκουπίδια».

Ο γνωστός οξυδερκής αναλυτής, με το σεληνιακό ψευδώνυμο, διατυπώνει την υποψία ότι τα στοιχεία που παρουσίασε ο  κ. Νετανιάχου προέρχονται όχι από το Ιράν, αλλά από την Βιέννη, όπου η επιτροπή  ΙΑΕΑ είχε αναλύσει το παλαιό ιρανικό πρόγραμμα από φακέλους που της είχε παραδώσει το Ιράν.
Αναφέρει ότι « Ο Νετανιάχου είναι διάσημος ψεύτης και πολεμοκάπηλος. Τον Σεπτέμβριο του 2002 είπε ψέματα στο αμερικανικό κογκρέσο                                   ( παραπομπή σε βίντεο: lied (vid)), λέγοντας ότι δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο Σαντάμ εργάζεται και προχωρεί στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων –καμιά απολύτως αμφιβολία.»

Το ΙΑΕΑ δηλώνει ότι το Ιράν τηρεί πλήρως την συμφωνία για τα πυρηνικά. Εάν υπήρχε οποιαδήποτε σοβαρή μυστική πληροφορία παραβίασης, θα παρουσιαζόταν στην ΙΑΕΑ και στις έξη συμβαλλόμενες στην συμφωνία χώρες. Εάν το Ιράν εξαπατούσε, θα υπεβάλλετο και πάλι σε σκληρές κυρώσεις. Το ότι ο Νετανιάχου επέλεξε να παρουσιάσει κάτι δημόσια δείχνει πως δεν έχει τίποτα ουσιαστικό.

Πράγματι η χθεσινή θεαματική ενέργεια του Ισραηλινού πρωθυπουργού φαίνεται να αποβλέπει να ενισχύσει την επιχειρηματολογία δυνάμεων στο εσωτερικό των ΗΠΑ και μεταξύ των συμμάχων τους που κινούνται υπέρ της ανατροπής της συμφωνίας από τον Πρόεδρο Τραμπ και -πέραν αυτού- σε λήψη στρατιωτικών μέτρων εναντίον του Ιράν. 

Η παράταξη αυτή, στην οποία περιλαμβάνονται σημαντικά στοιχεία του στενού προεδρικού περιβάλλοντος, υπάρχουν ενδείξεις ότι συναντά την  τροχοπέδη κυρίως των στρατιωτικών. Προ ημερών είχε επισκεφθεί το  Τελ Αβίβ ο στρατηγός Τζόζεφ Βόντελ, διοικητής του CENTCOM (Αρχηγείου Μέσης Ανατολής). Πρώτη και ασυνήθης επίσκεψη αρχηγού αυτού του στρατηγείου στο Ισραήλ, το οποίο  υπάγεται στην Διοίκηση Μεσογείου. Μεταξύ του Αμερικανού στρατηγού και του πρωθυπουργού Νετανιάχου υπήρξε θορυβώδης διαφωνία, επειδή ο Διοικητής του CENTCOM τάχθηκε υπέρ της αποχώρησης των αμερικανικών δυνάμεων από την Συρία.

Ενδιαφέρουσα ήταν και η αντίδραση του  Αμερικανού υπουργού Αμύνης Τζέϊμς Μάτις, όταν ρωτήθηκε χθες για τις αποκαλύψεις Νετανιάχου, επιφυλάχθηκε να ενημερωθεί από τις αρμόδιες αμερικανικές υπηρεσίες.

Στο Ισραήλ  βρισκόταν προχθές και ο νέος υπουργός των Εξωτερικών Πομπέο, πρώην διευθυντής της CIA. Την ίδια μέρα το Ισραήλ βομβάρδισε δυο αποθήκες πυρομαχικών στη Συρία, που κατά το Ισραήλ ανήκαν στο Ιράν. Πιθανή επιδίωξη, η πρόκληση βίαιης αντίδρασης του Ιράν, για την δημιουργία  κλίματος ενισχυτικού των επιθυμητών αποφάσεων στην Ουάσιγκτον.

Στους δηλωμένους αμείλικτους διώκτες του Ιράν στο προεδρικό περιβάλλον εξέχει ο νέος Σύμβουλος Ασφαλείας Τζων Μπόλτον, με πολλαπλές πρόσφατες επισκέψεις στο Ισραήλ. Σε περυσινή ομιλία του σε συγκέντρωση  εβραϊκής οργάνωσης στις ΗΠΑ, κατέληξε με την έκφραση βεβαιότητας ότι «το 2019 θα γιορτάσουμε όλοι μαζί στην Τεχεράνη». Το σχετικό βίντεο μετέδωσε και σήμερα το κανάλι R.T. Η  πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Νίκι Χάλι και ο υπουργός των Εξωτερικών κ. Πομπέο  τρέφουν ανάλογα αισθήματα έναντι του Ιράν –που είναι άλλωστε ευρύτατα διαδεδομένα στις ΗΠΑ, τουλάχιστον από της ανατροπής του Σάχη.

Πάντως, κατά τον ψευδώνυμο Moon of Alabama, κινούσα στις ΗΠΑ δύναμη στην εκστρατεία εναντίον του Ιράν, είναι ο μεγιστάνας των καζίνων και μαχόμενος σιωνιστής Sheldon Adelson, που έχει χρηματοδοτήσει τις προεκλογικές εκστρατείες τόσο του Τραμ όσο και του Νετανιάχου όπως και  διάφορες «δεξαμενές σκέψης» που υπηρετούν την συντήρηση της εχθρότητας για το Ιράν. 

Του Μιχαήλ Στυλιανού


 1/5/18