Η Τουρκία εφαρμόζει Στρατηγική του Χάους.

ΣXETIKA KEIMENA:
(1α)Έτσι μπορεί να ξεφύγει η κατάσταση για τον Σουλτάνο;
(1β) Στρατηγική απάντηση Ελλάδας και Αιγύπτου στους χάρτες της Τουρκίας μέσω της «Μέδουσας».
(2) Αραβική συσπείρωση απέναντι στην Τουρκία.
(3) Τελεσίγραφο στον Ερντογάν για S-400, νέες «νάρκες»
 στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.



Ο Πρόεδρος της Τουρκίας, αλλά και οι αξιωματούχοι της, αναπτύσσοντας μια επίμονη στρατηγική κουλτούρα, θεωρούν το κράτος τους πολύ ισχυρό διεθνή παίκτη στον ανταγωνισμό ισχύος απέναντι στους παγκόσμιους παίκτες, όπως είναι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη. 

Για όλες τις αδυναμίες της Τουρκίας, ως “Περιφερειακή Δύναμη”, όπως πιστεύει για τον εαυτό της, και προκειμένου να αντισταθμίσει τη μακροχρόνια διάβρωση που ταλανίζει το πολιτικό της σύστημα και την εσωτερική δημοκρατική παρακμή,η Άγκυρα είναι όλο και περισσότερο πρόθυμη να αναλάβει υψηλούς κινδύνους - μερικές φορές απερίσκεπτα - ώστε να εξισορροπήσει τα μειονεκτήματά της, σε σχέση με την ισχύ των ανταγωνιστών της. Η ανάληψη/διαχείριση, υψηλού κινδύνου, είναι μια επικίνδυνη επιχείρηση για κάθε κράτος είτε έχει τη δυνατότητα να υποχωρεί ή όχι. Έτσι γεννούνται τα ερωτήματα:

1. Η μη γραμμική στρατηγική που ακολουθεί η Τουρκία 
μπορεί να πετύχει τους σκοπούς της;

2. Έχει πιθανότητες επιτυχίας υπέρ της;

3. Μπορεί το χάος να είναι μια στρατηγική από μόνη της;

Σύμφωνα με τις δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων, η απάντηση και στα τρία ερωτήματα είναι καταφατική. Οι Τούρκοι ηγέτες και στρατηγοί έχουν αναπτύξει ένα σύνολο μεθόδων αποσταθεροποίησης που αποσκοπούν στη διάδοση αναταραχών πέρα από τα σύνορά τους για στρατηγική δράση. Ο στόχος τους είναι να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον στο οποίο η πλευρά που αντιμετωπίζει καλύτερα το χάος κερδίζει. Προκειμένου να διευκολυνθεί αυτή η στρατηγική, η Τουρκία εδώ και καιρό εφαρμόζει μεθόδους υβριδικού πολέμου κάνοντας ακόμη και χρήση απειλών, παραπληροφόρησης, και ανατροπής διεθνών συμφωνιών.

Αυτή η στρατηγική είναι τόσο παλιά όσο και νέα, γι’ αυτό και δεν εκπλήσσει. Απλώς οι πόροι και η τεχνολογία αλλάζουν σήμερα. Συνδυάζει την έννοια του ασύμμετρου ανταγωνισμού που είναι αποτέλεσμα για ένα μη γραμμικό μέσο σύγκρουσης ενάντια μόνο στα κράτη και περιοχές όπου η Τουρκία έχει πλεονεκτήματα. Κεντρικό στοιχείο αυτής της στρατηγικής είναι η πληροφόρηση βούλησης για έκρηξη πολέμου. Αυτό έχει γίνει μια από τις κύριες απειλές μεταξύ Τουρκίας και Ελληνισμού με το «casus belli» και το πρωταρχικό διάνυσμα όπου η Άγκυρα υλοποιεί τη στρατηγική του χάους.

Το αυταρχικό σύστημα της Τουρκίας απολαμβάνει ισχυρών πλεονεκτημάτων αλλά και αδυναμιών κατά την εκτέλεση της στρατηγικής αυτής. Η κύρια δύναμη της είναι ο ίδιος ο αυταρχισμός της,παρέχοντας στην Άγκυρα μερικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη διαχείριση της ψυχολογίας φόβου και της πολιτικής της δημιουργίας αποσταθεροποίησης στην περιοχή. Μια πρωταρχική αδυναμία είναι ότι οι προσπάθειες εκφοβισμού στη διασπορά της αστάθειας στην περιφέρειά της,μπορεί να προκαλέσει το φαινόμενο εξοστρακισμού από τους ισχυρούς παράγοντες, όπως το ΝΑΤΟ και την Τελωνειακή Ένωση της Τουρκίας με την ΕΕ, αλλά και τη διακοπή των ενταξιακών συνομιλιών με την ΕΕ.

Από την πλευρά μας σήμερα ο Ελληνισμός πρέπει να εξετάσει πλήρως τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να μετατρέψει τη τουρκική δυναμική και να αντιμετωπίσει τα τρωτά σημεία της Άγκυρας. Κάθε στρατηγική έχει αδύναμα σημεία, ακόμη και η στρατηγική του χάους. Για την καταπολέμηση της απειλής του χάους της τουρκικής στρατηγικής, ο Ελληνισμός με τους συμμάχους του, πιστεύουμε ότι δεν έχουν εξετάσει πλήρως τον τρόπο που μπορούν να αντιμετωπίσουν τα τρωτά σημεία της Άγκυρας με το σύνολο των εργαλείων της εθνικής ισχύος.

Μπορούμε να ξεκινήσουμε αφαιρώντας τις προβλέψιμες συνθήκες λειτουργίας αποσταθεροποίησης της Τουρκίας, για την εφαρμογή στρατηγικής χάους, και να την οδηγήσουμε προς μια βιώσιμη τελική κατάσταση στην οποία θα επιστρέψει στα "κανονικά" στρατηγικά πρότυπα συμπεριφοράς. Αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε με τα ακόλουθα βήματα:

1. Συνειδητοποιώντας,στο εσωτερικό της Ελλάδος , αλλά και με παρεμβάσεις στο διεθνή παράγοντα, ότι η Τουρκία βλέπει το διεθνές σύστημα πολύ διαφορετικά από ό,τι είναι στην  πραγματικότητα.

2. Προσεγγίζοντας,τις σχέσεις μας με την Τουρκία για την κατανόηση ότι η χρήση των όρων όπως “Διεθνές Δίκαιο” και “εθνική κυριαρχία” είναι πρωταρχικά εργαλεία και απαιτείται σεβασμός. Οι ηγέτες της Άγκυρας προκαλούν χρησιμοποιώντας αυτές της έννοιες για adhoc πλεονεκτήματα που καταλήγουν στον εαυτό τους.

3. Κατανοώντας, ότι η χρήση του υβριδικού πολέμου από μέρους της Τουρκίας έχει έναν σκοπό, τον αντανακλαστικό έλεγχο. (Ένας τέτοιος έλεγχος επιτυγχάνεται με λεπτότητα πείθοντας τους αντιπάλους της Τουρκίας ότι ενεργούν για τα ιδιοτελή τους συμφέροντα, και στην πραγματικότητα οι τούρκοι ακολουθούν τον εθνικό τους όρκο.)

4. Εργαλειοποιώντας με τη διπλωματία τις συμφωνίες με εταίρους και συμμάχους για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για τη συνεχή ρεβιζιονιστική της συμπεριφορά και τη διασπορά του χάους.

Όταν κάνουμε λόγο για ''χάος", τότε μπορούμε να κάνουμε τους εξής συνειρμούς: Το χάος οφείλει να διαχωριστεί επιστημολογικά από τον ''υβριδικό πόλεμο" ή από την ''οξεία ισχύ". Η μη ταύτισή τους προκύπτει από την αιτιώδη σχέση που υπάρχει μεταξύ τους. Πιο συγκεκριμένα, ο ''υβριδικός πόλεμος" είναι μέσο πρόκλησης χάους. Μια χαοτική κατάσταση, εμπεριέχει ως υποσύνολό της τον ''υβριδικό πόλεμο" ή την ''οξεία ισχύ". Τι κατοχυρώνει το χάος σε εκείνον που το ασπάζεται; Πώς συνδέεται με την ''ανατολική στρατηγική"; Ας δούμε πώς η Τουρκία εφαρμόζει όλα αυτά.

Σύμφωνα με τον Nicholas Taleb, δημιουργό του έργου ''Ο Μαύρος Κύκνος: Ο Αντίκτυπος του εξαιρετικά απρόβλεπτου", ένα χαρακτηριστικό του απρόβλεπτου και μη συμμετρικού γεγονότος, έρχεται αφού εκδηλωθεί. Ποιο είναι αυτό; Η a posteriori ερμηνεία του ως ''λογικού". Η αιτιώδης σχέση που ακολουθεί αφού εκδηλωθεί έχει την τάση του τέλειου εξορθολογισμού.

Παρόλα αυτά, πριν και κατά τη διάρκεια εκδήλωσης, ο εξορθολογισμός απουσιάζει. Για παράδειγμα. Η Τουρκία 15 μέρες πριν, ζήτησε άδεια για να εισέλθει στο FIR Αθηνών. Μετά από 7 μέρες, έβγαλε 17 πλοία στο Αιγαίο. Ενώ διαρκώς εξαπολύει απειλές για πόλεμο με την Ελλάδα, δημιουργεί αρνητικό κλίμα στις ελληνοαλβανικές σχέσεις μετά την ανακοίνωση του πρώην Έλληνα ΥΠΕΞ για επέκταση των χωρικών υδάτων μας στο Ιόνιο. Στην Κύπρο η Τουρκία, λόγω της αμερικανικής παρουσίας, δεν μπορεί να κάνει πολλά. Έτσι, προσπαθεί να δημιουργήσει πρόβλημα στο ΝΑΤΟ στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, διευρύνοντας την βεντάλια απειλών (σε Βουλγαρία και Ρουμανία). Όλα αυτά, γίνονται ταυτόχρονα. Η κατάσταση χάους έχει σημαντικές επιπτώσεις για τον αντίπαλο: Στόχος της δημιουργίας χαοτικού πεδίου είναι η παράλυση του αντιπάλου. Το ανθρώπινο δυναμικό που αποφασίζει και εκτελεί τα σχέδια άμυνας μιας χώρας παρουσιάζουν κόπωση λόγω της συνεχούς άγνοιας της κατάληξης μιας τακτικής κίνησης εκείνου που απειλεί.

Ο ''υπνωτισμός" του αντιπάλου, είναι η προϋπόθεση για την εξαπάτησή του μέσω του αιφνιδιασμού. Το χάος εγγυάται και τον υπνωτισμό και την εξαπάτηση και τον αιφνιδιασμό. Στοιχεία που άλλωστε υπάρχουν έντονα στην ανατολική στρατηγική. Ένα έξοχο παράδειγμα από την αρχαιότητα, που βοηθά να κατανοήσουμε αυτού του τύπου την εξαπάτηση η οποία εκδηλώνεται με χαοτικό τρόπο, είναι η Μάχη του Υδάσπη μεταξύ του στρατού του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Ινδού Πώρου. Για πολύ καιρό, ο Μέγας Αλέξανδρος εφάρμοσε τον υπνωτισμό μέσω σημάτων εξαπάτησης (κινητοποίηση μπρος-πίσω του στρατού του κατά μήκος του ποταμού) μέχρι ο Πώρος να πειστεί ότι απλώς εφαρμόζεται ένα bluffing game.

Σκοπός άρα της δημιουργίας χάους είναι η διάλυση όλων των συμμετρικών σχεδίων που έχουν εκπονηθεί για την αντιμετώπιση ενός εχθρού. Πώς αντιμετωπίζεται μια τέτοια κατάσταση; Με τον ίδιο τρόπο. Αν η επιθυμία μας είναι η ειρήνη τότε οφείλουμε να στοχεύσουμε στην ισορροπία. Οφείλει δηλαδή ο αντίπαλος να γνωρίζει ότι το χάος που επιθυμεί να επικρατήσει, μπορούμε να το εφαρμόσουμε και εμείς ώστε να φορτώσουμε με ερωτηματικά τους τρόπους αντιμετώπισης που επιθυμεί να σχεδιάσει.

Συμπεράσματα

Εκτιμάμε ότι η επιχειρησιακή σχεδίαση για την όποια ένταση, κρίση ή θερμό επεισόδιο, περιλαμβάνει περίπλοκα σενάρια και παιχνίδια πολέμου από όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές που αναμιγνύονται, συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών επιλογών που σχετίζονται με προηγμένα οπλικά συστήματα.

Η κλιμάκωση-αποκλιμάκωση, πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτού του στρατιωτικού σχεδιασμού μας.

Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με πολύπλοκες πολιτικές και λήψη στρατηγικών αποφάσεων που περιπλέκονται ακόμη περισσότερο λόγω της αλληλεπίδρασης των ισχυρών οικονομικών συμφερόντων, των δυνάμεων που εμπλέκονται. Ο Ελληνισμός σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι της έναρξης εκμετάλλευσης του θαλασσίου πλούτου καλείται να διατηρήσει, με κάθε κόστος, σταθερά εδραιωμένη κυρίως τη ναυτική διπλωματία και να κατέχει ναυτική ισχύ ικανή και αποτρεπτική, με σκοπό να χρησιμοποιείται για την υποβοήθηση των θέσεων μας σε καθημερινή βάση.

Των Δημήτρη Τσαϊλά και Αλέξανδρου Δρίβα*
[* Ο Δημήτριος Ν. Τσαϊλάς είναι Υποναύαρχος (ε.α.) ΠΝ - Ο Αλέξανδρος Δρίβας είναι συντονιστής ΤΟΡΕΝΕ - ΙΔΙΣ, μέλος της Ομάδας Θαλάσσιας Στρατηγικής του ΕΛΙΣΜΕ.]

20/11/2018
               ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ               


1α.
Έτσι μπορεί να ξεφύγει η κατάσταση 
για τον Σουλτάνο;
https://www.ptisidiastima.com/
kapos-etsi-epese-kai-o-teleytasios-soultanos/  
1β.
Στρατηγική απάντηση Ελλάδας και Αιγύπτου 
στους χάρτες της Τουρκίας μέσω της «Μέδουσας».
 https://hellasjournal.com/2018/11/stratigiki-apantisi-elladas-kai-aigyptoy-stoys-chartes-tis-toyrkias-meso-tis-medoysas/

2.
Αραβική συσπείρωση απέναντι στην Τουρκία.

 Από τις 3 έως τις 16 Νοεμβρίου στη στρατιωτική βάση Μοχάμεντ Ναγκίμπ στην Μάρσα Ματρούχ της μεσογειακής ακτής της Αιγύπτου πραγματοποιήθηκε η στρατιωτική άσκηση Arab Shield 1, με τη συμμετοχή χερσαίων, ναυτικών, αεροπορικών και ειδικών δυνάμεων της φιλοξενούσας χώρας, αλλά και της Σαουδικής Αραβίας, της Ιορδανίας, του Κουβέιτ, του Μπαχρέιν και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ενώ ο Λίβανος και το Μαρόκο έλαβαν μέρος υπό το καθεστώς παρατηρητή.

 Επρόκειτο για την πιο προωθημένη έως τώρα υλοποίηση του σχεδίου για αμυντική ολοκλήρωση των κυριότερων σουνιτικών αραβικών μοναρχιών και των δορυφόρων τους – τρία χρόνια αφότου ο Σαουδάραβας διάδοχος Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν πρότεινε την δημιουργία ενός "Αραβικού ΝΑΤΟ”, με προφανή αντι-ιρανική αιχμή.

 Η ιδέα αποδεικνύεται ανθεκτική, μολονότι οι σχετικές ζυμώσεις έχουν σημαδευτεί από αλλεπάλληλα πισωγυρίσματα. Άλλωστε το αραβικό μέτωπο κάθε άλλο παρά είναι αρραγές, καθώς χώρες όπως η Αίγυπτος ή η Ιορδανία δεν συμμερίζονται την προθυμία του Μοχάμαν μπιν Σαλμάν για στρατιωτικές λύσεις στο καθετί, ενώ το Κουβέιτ και το Ομάν προτιμούν μια πολιτική ίσων αποστάσεων απέναντι στο Ριάντ και την Τεχεράνη. Παράλληλα, το Κατάρ συγκεντρώνει την οργή των Σαούντ (κυρίως λόγω της προστασίας που προσφέρει στην Μουσουλμανική Αδελφότητα) και έχει τεθεί από τους γείτονές του σε αποκλεισμό.

 Το Ιράκ, πάλι, έχει πρακτικά "ουδετεροποιηθεί”, λόγω της πολιτικής κυριαρχίας των φιλικών προς το Ιράν σιιτικών κομμάτων, αν και τα ανοίγματα που πραγματοποιεί το τελευταίο διάστημα προς το Ριάντ ο εθνικιστής σιίτης ηγέτης Μοκτάντα αλ Σαντρ αποδεικνύουν ότι οι κινήσεις των βασικών παικτών προσδιορίζονται πάντοτε από πολιτικούς και όχι δογματικούς παράγοντες.

 Όμως η επιλογή της Μεσογείου ως χώρου διεξαγωγής της άσκησης Arab Shield 1, όσο και αν δικαιολογείται από την στρατιωτική ισχύ της Αιγύπτου και τις ανησυχίες για τις εξελίξεις στην γειτονική Λιβύη, υποδεικνύει μια μετατόπιση του ενδιαφέροντος των αραβικών μοναρχιών, μακριά από τα μέτωπα (Συρία, Υεμένη) που ως τώρα θεωρούνταν τα κρισιμότερα.

 Εν ολίγοις: χωρίς να υποστέλλουν την αντιπαράθεση με το Ιράν, οι φίλοι της Ουάσιγκτον στην περιοχή περιλαμβάνουν στους υπολογισμούς τους ολοένα και περισσότερο και την απειλή που θεωρούν ότι προέρχεται από την πλευρά της Τουρκίας.

 Το καταδεικνύουν αυτό και οι εξελίξεις στο διπλωματικό πεδίο, όπου οι μέχρι χθες θανάσιμοι αντίπαλοι του Άσαντ και τροφοδότες του τζιχαντιστικού αντάρτικου στη Συρία δείχνουν έτοιμοι να αποδεχθούν τα δεδομένα που προέκυψαν στο πεδίο των μαχών και να επανεντάξουν την Δαμασκό στην "αραβική οικογένεια”.

 Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πρόκειται να ξανανοίξουν την πρεσβεία τους στη συριακή πρωτεύουσα, ενώ αντίστοιχη πρόθεση έχουν εκδηλώσει το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν. Την Δευτέρα ιορδανική κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία έγινε δεκτή από τον Μπασάρ αλ Άσαντ σε θερμό κλίμα, ενώ δημοσιογραφικές πληροφορίες θέλουν τον Σύρο πρόεδρο να έχει βρει σημεία συνεννόησης με τις λοιπές αραβικές πρωτεύουσες.

 Ήδη το άνοιγμα της συρο-ιορδανικής μεθορίου έχει πραγματοποιηθεί χωρίς προβλήματα, ενώ ο υπουργός Άμυνας των Εμιράτων έχει χαρακτηρίσει "λάθος” την αποβολή της Συρίας από τον Αραβικό Σύνδεσμο.

 Η συμμετοχή στο μέγα εγχείρημα της ανοικοδόμησης της Συρίας αποτελεί επαρκές κίνητρο για αυτή τη μεταστροφή. Όμως δεν παίζει δευτερεύοντα ρόλο η επιθυμία ανάσχεσης των "οθωμανικών” φιλοδοξιών της Άγκυρας, η οποία ήδη κατέχει τμήμα της συριακής επικράτειας και παράλληλα επεμβαίνει στις ενδοαραβικές υποθέσεις προσφέροντας στρατιωτική κάλυψη στο Κατάρ και σχεδιάζοντας την εξάπλωση του "αποτυπώματός” της και στη Σομαλία, νοτίως της Αραβικής Χερσονήσου.

 Αντίστοιχα το Ισραήλ, που βρίσκεται σε άρρητη στρατηγική σύμπλευση με τις αραβικές μοναρχίες, δεν μπορεί παρά να ανησυχεί για τις φιλοδοξίες της Άγκυρας στην ανατολική Μεσόγειο και βέβαια για την στήριξη που προσφέρει ο Ερντογάν, μαζί με τον Εμίρη του Κατάρ, στο παλαιστινιακό παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, δηλ. την οργάνωση Χαμάς. (Το θερμό επεισόδιο της περασμένης εβδομάδας στην Λωρίδα της Γάζας και η κυβερνητική κρίση στο Ισραήλ, μετά τη συμφωνία εκεχειρίας με τη Χαμάς υπογραμμίζουν τις αντιφάσεις της υπόθεσης).

 Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του Ντόναλντ Τραμπ να υπερασπίζεται τον Σαουδάραβα διάδοχο, παρά τις πληροφορίες που διοχετεύει η Τουρκία για την υπόθεση Κασόγκι, αλλά και η δυστοκία στις συνομιλίες Πομπέο-Τσαβούσογλου εξηγούνται και από τα αντιτουρκικά αντανακλαστικά των περιφερειακών πελατών της Ουάσιγκτον.

 Του Κώστα Ράπτη

 http://www.capital.gr/diethni/3329062/arabiki-suspeirosi-apenanti-stin-tourkia?fbclid=IwAR21xv8vNw8safoMn1VTVSiccp5UC17z-04Du8BmuF_3PvgLMliT1nPjGd4
22/11/2018



 3.
Τελεσίγραφο στον Ερντογάν για S-400, 
νέες «νάρκες» στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.

 Βαριά σύννεφα μαζεύονται πάνω από τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, καθώς ούτε η εσπευσμένη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου μπόρεσε να εκτονώσει τις εντάσεις και να λύσει εκκρεμότητες, ενώ αντίθετα μεγάλωσε το χάσμα και την δυσπιστία μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας.

 «Η υπάρχουσα συμφωνία για την αγορά των S400 έχει γίνει, δεν μπορεί να ακυρωθεί» είπε μετά την συνάντηση ο κ Τσαβούσογλου, διαψεύδοντας έτσι κάθε προσδοκία ότι η Άγκυρα μετά και την σκλήρυνση της στάσης της Γερουσίας θα άφηνε ανοικτό το παράθυρο για την υπόθεση της αγοράς των ρωσικών πυραύλων.

 Το ζήτημα των S400 πλέον αποκτά (αρνητική) δυναμική και καθώς έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την προγραμματιζόμενη παράδοση των ρωσικών πυραύλων στην Τουρκία στο τέλος του 2019, περιορίζονται και οι δυνατότητες ελιγμών που θα απέτρεπαν το αδιέξοδο που θα δυναμιτίσει με αυτό τον τρόπο τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.

 Η πρώτη άμεση συνέπεια αναμένεται να είναι η ακύρωση της παράδοσης στην Τουρκία των πρώτων μαχητικών F35 τα οποία πρόκειται εντός του 2019 να παραδίδονται στην Τουρκία, ενώ θα υποστεί πλήγμα και το ίδιο το πρόγραμμα παραγωγής των υπερσύγχρονων αυτών μαχητικών, μια και η Τουρκία συμμετέχει στο πρόγραμμα συμπαραγωγής του.

 Όμως οι Αμερικανοί είναι ξεκάθαροι: δεν μπορεί να βρεθούν στην ίδια χώρα οι S400 και τα F35 καθώς για να εξασφαλισθεί η διαλειτουργικότητα τους θα ξεκλειδωθούν πολύτιμα άκρως απόρρητα μυστικά των F35 στα οποία θα αποκτήσουν πρόσβαση οι Ρώσοι. Όμως το θέμα των S400 και η εμμονή του Τ.Ερντογάν στην αγορά του υπερσύγχρονου ρωσικού όπλου έχει δημιουργήσει βαρύ κλίμα και σε συνδυασμό με άλλες κινήσεις του Τ. Ερντογάν έχουν διαρρήξει την εμπιστοσύνη στην Τουρκία ως αξιόπιστου Εταίρου και Συμμάχου. 

 Η ατζέντα των θεμάτων που χωρίζουν τις δυο χώρες όμως διευρύνεται διαρκώς και σε αυτά προστίθενται και άλλα ευαίσθητα ζητήματα όπως αυτό της δολοφονίας Κασόγκι αλλά και του τελεσιγράφου των ΗΠΑ για να αφεθούν ελεύθεροι και οι υπόλοιποι αμερικανοί πολίτες που κρατούνται στις τουρκικές φυλακές.

 Ο όλο και μεγαλύτερος εναγκαλισμός του Ερντογάν με τον Πούτιν δημιουργεί σοβαρό προβληματισμό στην Ουάσιγκτον, ενώ μόλις προχθές η παρουσία των δυο ηγετών στα εγκαίνια του αγωγού Turkish Stream πρακτικά ασκεί πίεση στην στρατηγικού χαρακτήρα επιλογή των ΗΠΑ για περιορισμό της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από την Ρωσία..

 Η συζήτηση Πομπέο- Τσαβούσογλου θύμιζε συνάντηση για ...ανταλλαγή ομήρων. Ο Μ. Πομπέο ζήτησε την απελευθέρωση των υπαλλήλων του αμερικανικού προξενείου Κωνσταντινούπολης αλλά και του Αμερικανού επιστήμονα της NASA που κρατούνται με κατηγορίες για σχέσεις με τον Φ. Γκιουλεν.

 Ο κ. Τσαβούσογλου επανέλαβε το αίτημα για έκδοση του Φ. Γκιουλέν και 84 ακόμη τούρκων πολιτών με την κατηγορία συνεργασίας με το κίνημα Γκιουλέν, αλλά και Συμφωνία ώστε ο στενός συνεργάτης του Τ.Ερντογάν τούρκος τραπεζίτης Μεχμέτ Χακάν Αττίλα να εκτίσει την υπόλοιπη ποινή του (για το σκάνδαλο του ξεπλύματος δισ. δολαρίων του Ιράν από την Halkbank), στην Τουρκία. Βεβαίως τόσο για τον Γκιουλέν όσο και για τον τραπεζίτη, δεν μπορεί να αποφασίσει η αμερικανική κυβέρνηση, αλλά μόνο η Δικαιοσύνη η οποία κάθε άλλο παρά ελέγχεται από τον κ. Τραμπ..

 Το θέμα Κασόγκι θίγει όμως δύο εντελώς διαφορετικές και αλληλοσυγκρουόμενες στρατηγικές. Ο Ερντογάν κρατώντας στο χέρι του το σκληρό χαρτί των ηχογραφημένων στοιχείων (προφανώς από την παγίδευση των επικοινωνιών του Σαουδαραβικού προξενείου) έχει την ευκαιρία αλλά και τον πειρασμό να πιέσει το Ριάντ με το οποίο έχει συγκρουσθεί και στην υπόθεση του Κατάρ αλλά και λόγω των στενών σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με τον πρόεδρο της Αιγύπτου και άσπονδο εχθρό του Ερντογάν, Αλ Σίσι. Ο Τ.Ερντογάν ίσως μπει στον πειρασμό να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία που έχει στα χέρια του για να ακυρώσει τον ηγετικό ρόλο που έχει στον μουσουλμανικό και αραβικό κόσμο η Σ. Αραβία, ρόλο που διεκδικεί ο ίδιος.

 Όμως ο πρόεδρος Ντ. Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει ότι όσα στοιχεία κι αν υπάρξουν δεν θα επιτραπεί η υπόθεση Κασόγκι να πλήξει τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με το Ριάντ ενώ έκανε ειδική υπόμνηση ότι μια κρίση θα οδηγούσε και σε «αύξηση της τιμής του πετρελαίου»..

 Στην Συρία η Τουρκία βλέπει να αποτυγχάνουν οι προσπάθειες της να πείσει τους Αμερικανούς να εγκαταλείψουν τους Κούρδους του YPG. Χθες μάλιστα και ενώ είχε προηγηθεί η διαμαρτυρία του ίδιου του Υπουργού Άμυνας Χ. Ακάρ στον Αμερικανό ομόλογο του για την κοινή φωτογράφηση Αμερικανών αξιωματικών με άνδρες του YPG,διοχετεύθηκε στα τουρκικά ΜΜΕ η είδηση ότι οι ΗΠΑ έστειλαν και φαρμακευτική βοήθεια στους Κούρδους του ΡΚΚ και του YPG… 

 Το θέμα της γεώτρησης της ΕΧΧΟΝ MOBIL στην Κυπριακή ΑΟΖ δεν φαίνεται να βρέθηκε στην ατζέντα των συνομιλιών του κ. Τσαβούσογλου με τον Μ. Πομπέο αλλά και τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Τ. Μπόλτον.

 Όμως το μήνυμα των Αμερικανών ήρθε για μια ακόμη φορά με δήλωση του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπαρτμεντ ενώ ήταν σε εξέλιξη το πρόγραμμα επαφών του κ. Τσαβουσογλου: «Η πολιτική των Η.Π.Α. για την ΑΟΖ της Κύπρου είναι μακρά και δεν έχει αλλάξει: οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει τους πόρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να μοιράζονται ακριβοδίκαια μεταξύ και των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης. Αποθαρρύνουμε κάθε ενέργεια ή ρητορική που αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή».

 Πάντως η πρώτη θετική είδηση μετά από καιρό στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, η απελευθέρωση του πάστορα Μπράνσον, δεν φαίνεται ότι έχει συνέχεια.. Αντίθετα οι σχέσεις συνεχίζουν να κινούνται σε μια λεπτή κλωστή, και να είναι ευάλωτες σε κάθε είδους ερέθισμα.

 Του Νίκου Μελέτη

 https://www.liberal.gr/arthro/230073/amyna--diplomatia/2018/telesigrafo-ston-erntogan-gia-S-400---nees-isonnarkessin-stis-scheseis-ipa-tourkias.html?fbclid=IwAR35uWHHTEk1tCjGlnbsIFifwiQ51Ayhi7JDE5ArfLzz-5F3WPCPkpn0Bb0
22/11/2018