Ο ασθενής, η μνημονιακή θεραπεία και η ανάγκη λύσεων με ιθαγένεια.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) Μπαράζ κατασχέσεων για νέα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
(2) Τρέχουν οι φορολογούμενοι για μεταβιβάσεις ακινήτων
λόγω φορολογικών αυξήσεων.
λόγω φορολογικών αυξήσεων.
Είναι πολύ δύσκολο, σχεδόν αδύνατον, να συνταχθεί πρόγραμμα ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας εκ μέρους των ελληνικών πολιτικών κομμάτων, που να περιλαμβάνει σαφείς προτάσεις. Προτάσεις για ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο και παράλληλα προτάσεις για τις αναγκαίες μακροοικονομικές και μικροοικονομικές προσαρμογές με βραχυπρόθεσμο στόχο την επανεκκίνηση της οικονομίας και με μακροπρόθεσμο την πλήρη απασχόληση σε ένα εξισορροπημένο αναπτυξιακό περιβάλλον.
Οι κυβερνήσεις της μνημονιακής περιόδου και φυσικά τα κόμματα που τις υποστήριξαν δέχθηκαν χωρίς ενδοιασμούς τις προτάσεις του ΔΝΤ, της ΕΕ και του ΟΟΣΑ. Προτάσεις οι οποίες στη μεγάλη τους πλειοψηφία ήταν ακατάλληλες να εφαρμοστούν σε μια χώρα με έντονες ιδιομορφίες, μιας και ήταν απόρροια ενός πλασματικού-θεωρητικού σχήματος ικανού -κατά τους εισηγητές του- «να λύσει κάθε πρόβλημα σε όλες τις οικονομίες στα μήκη και στα πλάτη του πλανήτη».
Με τον τρόπο αυτό ανέτρεψαν σχεδόν το σύνολο του μέχρι τότε θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας, το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, εμπεριείχε ουκ ολίγα στοιχεία μη ανταποκρινόμενα στις απαιτήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας. Συνεπώς, το όποιο πρόγραμμα ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας θα πρέπει να βασισθεί στη συστηματική μελέτη των σημερινών απαιτήσεων μιας οικονομίας που ευρίσκεται ενσωματωμένη στο διεθνές περιβάλλον μέσω της Ευρωζώνης.
Αυτό μεταφράζεται στη διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου που θα είναι διαφορετικό τόσο από το παλαιό όσο και από το ισχύον. Ο πιο απλός τρόπος για να δημιουργηθεί αυτό το πλαίσιο είναι η αναγνώριση εκείνων των σημείων από τα δύο αναφερόμενα πλαίσια που θεωρούνται χρήσιμα και η συμπλήρωση τους σταδιακά με όλα τα απαιτούμενα νέα σημεία. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Επομένως, συστηματική μελέτη όλων των σημείων που ενυπάρχουν και στα δύο θεσμικά πλαίσια, αποδοχή των θετικών στοιχείων, εγκατάλειψη όλων των υπολοίπων και αντικατάστασή τους με νέα και χρήσιμα στοιχεία.
Αν δεν αρχίσει μια τέτοιου είδους προσπάθεια ήδη από σήμερα, μην περιμένετε να υπάρξει σχέδιο ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας. Το πολιτικό σύστημα πρέπει να κατανοήσει τις παραμέτρους που προσδιορίζουν την ευημερία του πληθυσμού από εδώ και πέρα, να μετριάσει τις υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα και να εξαλείψει τις μαγικές λύσεις από το μείγμα πολιτικής που πρέπει να ακολουθηθεί.
Μονόπλευρος προσανατολισμός
Ο μονόπλευρος θετικός προσανατολισμός προς την αγορά εργασίας δεν πρόκειται να επιλύσει απολύτως κανένα πρόβλημα, παρότι θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι η αγορά εργασίας σήκωσε όλο το βάρος της βίαιης δημοσιονομικής πολιτικής των τελευταίων χρόνων. Ακριβώς όπως και τα χρόνια του μνημονίου, ο μονόπλευρος αρνητικός προσανατολισμός ενάντια στην αγορά εργασίας δεν έλυσε κανένα πρόβλημα.
Απλά προκάλεσε μια εξαιρετικά ευαίσθητη, πρόσκαιρη ισορροπία στο δημοσιονομικό και εξωτερικό ισοζύγιο, βασιζόμενη σε υπέρμετρους εξωτερικούς καταναγκασμούς, οι οποίοι δεν μπορούν να συνεχίσουν να εφαρμόζονται. Μόλις η οικονομία «απελευθερωθεί» από αυτούς, οι ανισορροπίες, ειδικά στον εξωτερικό τομέα, θα επανέλθουν με μεγαλοπρέπεια. Επειδή οι καταναγκασμοί είναι προσανατολισμένοι στα δύο ισοζύγια (δημοσιονομικό και εξωτερικό) οι αγορές εργασίας, επενδύσεων και προϊόντων βρίσκονται σε πλήρη ανισορροπία.
Η δημιουργία ενός νέου θεσμικού πλαισίου απαιτεί προσπάθεια και κόπο και κυρίως πολιτική βούληση που θα αποστασιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα κατακερματισμένα συμφέροντα των, ουκ έστι αριθμός, συμφερόντων μικροομάδων και μικροκατηγοριών του κοινωνικού συνόλου, όπως αυτό πραγματικά είναι και όχι όπως μερικοί φαντάζονται ότι είναι. Η ανάγκη νέων κατηγοριών που να περιγράφουν την ελληνική κοινωνική περίπτωση είναι αναγκαία και επιτακτική. Παράλληλα, θα πρέπει να αποσαφηνισθεί σε κάποιο βαθμό η ιεράρχηση των αναπτυξιακών πυλώνων της ελληνικής οικονομίας και σε αυτήν να υποταχθούν ως δευτερεύοντες στόχοι όλοι οι υπόλοιποι.
Η παραγωγική ανασυγκρότηση δεν είναι «η βασιλοπούλα των παραμυθιών που την λες για να ονειρεύεσαι τις βραδιές» για να παραφράσω τον ποιητή. Ούτε πρόκειται να πραγματοποιηθεί, ανατρέχοντας μόνο στο παρελθόν και σε ό,τι κάποια στιγμή υπήρξε. Ευτυχώς ή δυστυχώς, η ζωή προχωράει όχι όπως θα ήθελε ο καθένας από μας (ή σωστότερα η κάθε μικροομάδα) στα μέτρα του, αλλά διαμορφώνεται από πολυποίκιλους παράγοντες, πολλοί εκ των οποίων είναι πέρα και έξω από τη δική μας βούληση. Ο εξωτερικός κόσμος υπάρχει και αποτελεί σκληρό υλικό όριο πολλών, πρόσφατων και παλαιότερων, ανεπιτυχών προσπαθειών εύκολης υπέρβασής του.
Η παραγωγική ανασυγκρότηση απαιτεί θεσμικό πλαίσιο, το οποίο να στηρίζει αφενός μεν την ενδογενή παραγωγική επιχείρηση που είναι προσανατολισμένη στην εξαγωγική προσπάθεια, αλλά κυρίως στην κάλυψη σημαντικών εισροών της ελληνικής οικονομίας που σήμερα εισάγονται. Σήμερα, στην ελληνική οικονομία υπάρχει σεβαστός αριθμός επιχειρήσεων με αυτά τα χαρακτηριστικά. Χρειάζεται να αναδυθούν από την αφάνεια και να βγουν στην επιφάνεια. Πρόκειται για την Ελλάδα που παράγει. Ας ξεκινήσουμε αυτή τη φορά, διαμορφώνοντας το νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας σύμφωνα με τις ανάγκες, τις απαιτήσεις και τις προτάσεις αυτών των επιχειρήσεων.
Ο Κώστας Μελάς διδάσκει oικονομικά στο Πάντειο πανεπιστήμιο. Είναι συγγραφέας των κάτωθι βιβλίων: Το Ανυπόφορο Βουητό του Κενού (με Γιάννη Παπαμιχαήλ, 2017), Αργεντινή- Ελλάδα (2015), 5 Οικουμενικοί Έλληνες Στοχαστές (συλλογικό 2014), Η Ατελέσφορη Επιστήμη (2013), Μικρά Μαθήματα για την Ελληνική Οικονομία (2013), Μετά τον Ερντογάν τι; (με Σταύρος Λυγερό, 2013), Οι Σύγχρονες Κρίσεις του Παγκόσμιου Χρηματοπιστωτικού Συστήματος (2011), Η Σαστισμένη Ευρώπη (2009), Πλανόγραμμα (2009), Νεοσυντηρητικοί (2007), Παγκοσμιοποίηση και Πολυεθνικές Επιχειρήσεις (με Γιάννη Πολλάλη 2005), Ζητήματα Θεωριών Παραγωγής (2005), Περιδιαβαίνοντας σε ζητήματα της Μακροοικονομικής Θεωρίας, Αγορά Συναλλάγματος και Ιδιωτικοποίηση του Κινδύνου (2003), Εισαγωγή στην Τραπεζική Χρηματοοικονομική Διοικητική (2002 και 2009), Αρχές Νομισματικής Θεωρίας και Πολιτικής (με Κώστα Καρφάκη και Θεοφάνη Μπένο 2000), Διεθνής Τραπεζική στην Αλλαγή του Αιώνα (με Φιλομήλα Χρηστίδου, 1999), Παγκοσμιοποίηση (1999).
19 Νοεμβρίου 2018
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Μπαράζ κατασχέσεων για νέα χρέη
προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Τα «φρέσκα χρέη», αυτά δηλαδή που δημιουργήθηκαν από το 2016 και μετά, και μένουν απλήρωτα εντός εξαμήνου, έχει θέσει στο στόχαστρό του το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Οι οφειλές προς τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ που έχουν πλέον μεταφερθεί στο Κέντρο, ξεπερνούν τα 34 δισ. ευρώ. Από αυτά, το 22,2% έχει δημιουργηθεί από το 2010 και μετά, εκ των οποίων περίπου 800 εκατ. ευρώ εντός του διαστήματος 2016-2018.
Η δέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών αποδεικνύεται, δε, το ισχυρότερο όπλο σε αυτή τη διαδικασία, με αποτέλεσμα μέχρι το τέλος Οκτωβρίου τα έσοδα του Κέντρου να έχουν σχεδόν αγγίξει τον στόχο που είχε τεθεί στην αρχή της χρονιάς για το σύνολο του έτους.
Αναλυτικά, το Κέντρο είναι πολύ κοντά στο να πετύχει νέο ρεκόρ εσόδων, καθώς ο στόχος ήταν για εισπράξεις 1,2 δισ. έως τον Δεκέμβριο του 2018 και ήδη το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου έχουν εισπραχθεί 1,157 δισ.
Μάλιστα, εκτιμάται ότι με τον ρυθμό των εισπράξεων να παραμένει μεταξύ 120-150 εκατ. ευρώ τον μήνα, έως το τέλος του χρόνου, είναι πιθανό το ΚΕΑΟ να καταφέρει να εισπράξει πάνω από 1,4 δισ. ευρώ. Ηδη, τον Σεπτέμβριο τα έσοδα ανήλθαν σε 117,5 εκατ., ενώ τον Οκτώβριο έφθασαν τα 130 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή μάλιστα είχε ως αποτέλεσμα να ανεβάσει τον πήχυ των προσδοκιών, με τις εκτιμήσεις για τα έσοδα του 2019 να κάνουν λόγο για 1,5 δισ. ευρώ. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι η ρύθμιση οφειλών στο πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού αποδεικνύεται στην πράξη αναποτελεσματική. Οπως επισημαίνουν έμπειρα στελέχη του Κέντρου, είναι τόσο δαιδαλώδης η διαδικασία, ώστε εκτός από την τελική αποτυχημένη έκβαση ως προς τη διαδικασία ένταξης, χάνονται και σημαντικές εργατοώρες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση των εσόδων του ΚΕΑΟ. Υπενθυμίζεται ότι, εάν δεν υπάρξει συμφωνία με τους εκπροσώπους των δανειστών για παράταση, δικαίωμα υποβολής αίτησης στη ρύθμιση των 120 δόσεων υπάρχει έως 31 Δεκεμβρίου 2018. Σύμφωνα με τα στοιχεία, έχουν υποβληθεί έως τα τέλη Οκτωβρίου για συμμετοχή στον εξωδικαστικό συμβιβασμό 2.664 αιτήσεις από ελεύθερους επαγγελματίες. Αλλες 174 αιτήσεις αφορούν διμερείς διαπραγματεύσεις, δηλαδή αφορούν επιχειρήσεις των οποίων το 85% του χρέους και άνω είναι οφειλή προς τον ΕΦΚΑ. Υπάρχουν ακόμα 515 αιτήσεις που έχουν γίνει από επιχειρήσεις των οποίων το χρέος προς την Κοινωνική Ασφάλιση είναι σε μικρότερο ποσοστό. Ολες αυτές οι αιτήσεις «τρέχουν ταυτόχρονα» από τις υπηρεσίες του ΚΕΑΟ, οι οποίες χρειάζονται μόνο για να εντάξουν τα απαραίτητα στοιχεία στο σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο, περίπου μία εβδομάδα. Ετσι εξηγείται το γεγονός ότι υπάρχουν άλλες 556 αιτήσεις, οι οποίες βρίσκονται σε αναμονή.
Εχουν και δεν πληρώνουν
Οι προσπάθειες των υπηρεσιακών παραγόντων επικεντρώνονται στον εντοπισμό όσων θεωρούνται ότι έχουν να δώσουν και δεν πληρώνουν και χαρακτηρίζονται «μη συνεργάσιμοι», καθώς και όσοι χαρακτηρίζονται μεν «μη συνεργάσιμοι» αλλά η οφειλή τους θεωρείται βιώσιμη, δηλαδή τα χρήματα που χρωστούν μπορούν να εισπραχθούν είτε από κατασχέσεις είτε και από πλειστηριασμούς. Στο επίκεντρο τίθενται χρέη που δημιουργήθηκαν από το 2016, αλλά και οφειλές άνω των 200.000 ευρώ. Ηδη, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Κέντρου, εντός του 2018 είχαν αποσταλεί 38.779 ατομικές ειδοποιήσεις σε οφειλέτες. Συνολικά, από την έναρξη του ΚΕΑΟ έως το τέλος Ιουνίου είχαν αποσταλεί 1.057.410 ειδοποιήσεις. Με αυτές, ο οφειλέτης ενημερώνεται ότι η οφειλή του έχει μεταφερθεί στο ΚΕΑΟ και ότι αν δεν ανταποκριθεί με εξόφληση ή διακανονισμό θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης. Η εντατικοποίηση της λήψης μέτρων αναγκαστικής είσπραξης στους εργοδότες με υψηλές οφειλές κατά κύριο λόγο, καθώς και η εφαρμογή των ηλεκτρονικών κατασχετηρίων εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων, η οποία στην πράξη επιταχύνει το μέτρο της κατάσχεσης, αποτελούν μάλιστα, σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο του ΚΕΑΟ, τα δύο βασικά μέτρα που είχαν ως αποτέλεσμα την είσπραξη 300,6 εκατ. ευρώ από αναγκαστικά μέτρα, δεσμεύσεις λογαριασμών αλλά και έκτακτες καταβολές. Είναι δε, χαρακτηριστικό ότι, υπό την απειλή της δέσμευσης των λογαριασμών, πολλοί είναι οι οφειλέτες που σπεύδουν να ρυθμίσουν, έστω και για λίγο, τις οφειλές τους.
Συνολικά, μαζί με τις εισπράξεις από ρυθμίσεις, τα έσοδα του ΚΕΑΟ το εξάμηνο ήταν 632,9 εκατ. ευρώ. Από το 2015 έως και τον Ιούνιο του 2018, οι εισπράξεις του Κέντρου ανήλθαν σε 3,1 δισ. ευρώ εκ των οποίων το 1,4 δισ. ευρώ (44%) από αναγκαστικά μέτρα, κατασχέσεις, δεσμεύσεις λογαριασμών αλλά και έκτακτες καταβολές στις οποίες προχωρούν οι οφειλέτες προκειμένου να ανακόπτουν τις διαδικασίες πλειστηριασμών.
ΡΟΥΛΑ ΣΑΛΟΥΡΟΥ
17/11/2018
2.
Τρέχουν οι φορολογούμενοι για μεταβιβάσεις ακινήτων
Τρέχουν οι φορολογούμενοι για μεταβιβάσεις ακινήτων
λόγω φορολογικών αυξήσεων.
Ρεκόρ δεκαετίας καταγράφεται στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Οι δωρεές, μεταβιβάσεις και γονικές παροχές πέφτουν «βροχή» στα συμβολαιογραφεία από χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι τρέχουν να προλάβουν τις αυξήσεις στους φόρους που έρχονται από τις αρχές του 2019. Σύμφωνα με μεγάλα συμβολαιογραφικά γραφεία, το τελευταίο δίμηνο οι πράξεις έχουν αυξηθεί κατά 30%.
Άλλωστε από την 1η Ιανουαρίου 2019, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, τίθενται σε ισχύ οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, που εφαρμόστηκαν ήδη για τον υπολογισμό του φετινού ΕΝΦΙΑ και οι οποίες αναμένεται ότι θα οδηγήσουν σε αυξήσεις περίπου 20 φόρων που βαρύνουν τα ακίνητα, με αποτέλεσμα από την Πρωτοχρονιά οι κατοικίες να κοστίζουν έως 50% ακριβότερα.
Για παράδειγμα, στην ακριβότερη περιοχή του Κολωνακίου, για διαμέρισμα 120 τ.μ. 2ου ορόφου ο ΕΝΦΙΑ και ο συμπληρωματικός φόρος ήταν το 2017 4.228,89 ευρώ, ενώ το 2018 έφτασε στα 5.688,89 ευρώ. Δηλαδή ο ιδιοκτήτης του ακινήτου πληρώνει περισσότερα 1.460 ευρώ ή 34,5%.
Στα συμβολαιογραφεία όλης της χώρας σπεύδουν φορολογούμενοι από τον Μάιο, όταν έγινε γνωστό ότι σε χιλιάδες περιοχές της επικράτειας επρόκειτο να αυξηθούν – όπως κι έγινε τον Ιούνιο – οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, άρα και οι φόροι που προκύπτουν για τις μεταβιβάσεις τους.
Τρέχουν να προλάβουν τις αλλαγές με στόχο να προχωρήσουν φέτος στην ολοκλήρωση των μεταβιβάσεων των ακινήτων τους ώστε να αποφύγουν να πληρώσουν από τις αρχές του χρόνου αυξημένους φόρους, και μάλιστα με το δεδομένο ότι θα υπάρξουν άλλοι δύο γύροι αυξήσεων το 2019 και 2020.
Οι αναπροσαρμογές
Υπενθυμίζεται ότι η εναρμόνιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές στην αγορά ακινήτων έφερε αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης σε σύνολο 10.216 ζωνών, ως εξής:
● Σε 3.792 αυξήθηκαν και κατά κύριο λόγο οι εν λόγω αυξήσεις αφορούν παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές που τα τελευταία χρόνια έχουν γνωρίσει σημαντική τουριστική ανάπτυξη, ενώ αυξημένες τιμές ορίστηκαν και σε μεσαίες αλλά αναβαθμισμένες περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων.
● Σε 2.122 μειώθηκαν και αφορούν κατά κύριο λόγο περιοχές της βόρειας Ελλάδας που τα τελευταία χρόνια έχουν χτυπηθεί έντονα από την ύφεση καθώς και στις «φθηνές» περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων. Επισημαίνεται ότι σε αυτές μόνο τις περιοχές συμφέρει τους φορολογούμενους να περιμένουν το νέο έτος προκειμένου να πραγματοποιήσουν μεταβιβάσεις, δωρεές και γονικές παροχές.
● Σε 4.302 έμειναν σταθερές.
Με βάση τα ανωτέρω προκύπτει ότι σε γονικές παροχές, δωρεές, ακόμη και αγορές στις περιοχές όπου αυξάνονται οι αντικειμενικές συμφέρει τους φορολογούμενους να προχωρήσουν μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους, ώστε να αποφευχθούν οι επικείμενες αυξήσεις φόρων.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί εδώ ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους θεσμούς τη μικρή μείωση του ΕΝΦΙΑ (μεσοσταθμικά κατά 10%) για όσους έχουν ακίνητα αντικειμενικής αξίας έως 150.000 ευρώ το 2019 και την επέκταση των μειώσεων σε υψηλότερες περιουσίες, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό.
Στην πράξη η μείωση θα είναι μερικές δεκάδες ευρώ για όσους έχουν απλώς μια κατοικία μικρής επιφάνειας σε περιοχή με χαμηλή τιμή ζώνης (π.χ. έως 1.200 ευρώ).
Για τις περιοχές πάντως όπου ήδη έχουν αυξηθεί οι αντικειμενικές τους αξίες καταγράφεται μεγάλη προσέλευση στους συμβολαιογράφους για μεταβιβάσεις. Στην Αττική ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο Α' διαμέρισμα Αθηνών (Κολωνάκι, Λυκαβηττός), τα Λιόσια, το Γραμματικό, τη Ν. Ερυθραία, το Ν. Ψυχικό, το Κερατσίνι, το Πέραμα και αλλού. Όσον αφορά την περιφέρεια, μεγάλη κίνηση παρατηρείται στην Κέρκυρα, τη Ναύπακτο, τον Άγιο Νικόλαο Κρήτης, τη Μύκονο, την Τήνο και αλλού.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ότι μόνο στον Δήμο Αθηναίων από τις αρχές του χρόνου έχουν γίνει 3.000 μεταβιβάσεις, όταν πέρυσι ο αριθμός τους το ίδιο χρονικό διάστημα ήταν μόλις 1.600.
Απογείωση εσόδων
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει και η τελευταία έκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), η οποία αποτυπώνει αυτή την τάση στην κτηματαγορά και σημειώνει ότι τα έσοδα από το κεφάλαιο (ακίνητα), λόγω των αυξημένων μεταβιβάσεων, απογειώθηκαν.
Τον περασμένο Ιούλιο, έναν μόλις μήνα μετά τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, οι εισπράξεις των εφοριών από φόρους μεταβίβασης έφτασαν τα 24,59 εκατ. ευρώ, έναντι μόλις 16,3 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο Ιούλιο του 2017, δηλαδή σημειώθηκε αύξηση 50,5%.
«Η αύξηση των εσόδων», σημειώνει σε έκθεσή της η ΑΑΔΕ, «οφείλεται στη μεταβολή των αντικειμενικών αξιών, που οδηγεί πλήθος υποψηφίων αγοραστών ακινήτων στην ταχύτερη ολοκλήρωσή τους πριν από την εφαρμογή των νέων τιμών ζώνης από 1.1.2019».
Οι περισσότερες μεταβιβάσεις αφορούν ακίνητα στα οποία επήλθαν μεγάλες αυξήσεις στις αντικειμενικές τους τιμές, άρα και ο φόρος μεταβίβασης με συντελεστή 3%, που θα κληθούν να καταβάλλουν από 1.1.2019, εάν δεν προλάβουν να συνάψουν συμβόλαια εντός του 2018, θα είναι ιδιαίτερα υψηλός.
Ποιοι φόροι αυξάνονται
Αναλυτικότερα, οι 20 φόροι που θα επηρεάσουν άμεσα από την 1η Ιανουαρίου 2019 την τσέπη των ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας είναι οι εξής:
1. Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων θα ακολουθήσει τη νέα τιμή ζώνης αφού υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί των αντικειμενικών αξιών και επιβαρύνει τους αγοραστές.
2. Ο φόρος χρησικτησίας θα ακολουθήσει και αυτός τις νέες αντικειμενικές, ενώ υπολογίζεται επίσης με 3% επί των αντικειμενικών αξιών.
3. Ο φόρος ανταλλαγής συνένωσης οικοπέδων υπολογίζεται με συντελεστή 1,5% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
4. Ο φόρος διανομής, ο οποίος αφορά συνένωση περιουσίας από έναν συνιδιοκτήτη ακινήτου και επιβάλλεται με συντελεστή 0,75% επί της αντικειμενικής αξίας.
5. Ο ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται σε αγοραπωλησίες ακινήτων πάνω στην αντικειμενική αξία των ακινήτων.
6. Ο δημοτικός φόρος μεταβίβασης ακινήτων που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης.
7. Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας που εισπράττεται μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος, αποδίδεται στους δήμους και υπολογίζεται με συντελεστή από 0,25‰ - 0,35‰ (ανάλογα με τις αποφάσεις του κάθε δήμου) επί των αντικειμενικών τιμών ζώνης των ηλεκτροδοτούμενων κτισμάτων.
8. Το τεκμαρτό εισόδημα κατοικίας. Οι νέες τιμές ζώνης θα επηρεάσουν άμεσα το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει με βάση την επιφάνεια της κατοικίας όπου διαμένει ο φορολογούμενος. Τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για τα διαμερίσματα και τις μονοκατοικίες που χρησιμοποιούν οι φορολογούμενοι κλιμακώνονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των συγκεκριμένων ακινήτων. Ειδικότερα, τα τεκμήρια προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενική τιμή ζώνης πάνω από 2.800 ευρώ και έως 4.999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Έτσι, σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές αξίες μετά τις μειώσεις «πέσουν» από το όριο των 2.800 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο θα μειωθούν αντίστοιχα και τα τεκμήρια που διαμορφώνονται από την αξία της ακίνητης περιουσίας, από την άλλη πλευρά όμως θα αυξηθούν όπου οι αντικειμενικές ανέβουν.
9. Το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα από μισθώματα το οποίο προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου με συντελεστή 3%.
10. Τα τέλη υπέρ του Ταμείου Νομικών που επιβαρύνουν τα μεταβιβαστικά συμβόλαια και υπολογίζονται ως ποσοστά επί των αντικειμενικών αξιών των μεταβιβαζόμενων ακινήτων.
11. Το τέλος μεταγραφής συμβολαίων.
12. Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτου.
13. Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτου.
14. Ο φόρος δωρεάς ακινήτου.
15. Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.
16. Τα πρόστιμα διατήρησης αυθαιρέτου.
17. Τα πρόστιμα νέων αυθαιρέτων τα οποία συνδέονται επίσης με τις αντικειμενικές αξίες.
18. Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% επί της αντικειμενικής αξίας που επιβάλλεται στα ακίνητα που ανήκουν σε εξωχώριες (off shore) εταιρείες.
19. Η εισφορά σε γη και χρήμα κατά την ένταξη στο σχέδιο πόλης.
20. Και φυσικά ο συμπληρωματικός φόρος επί συνόλου περιουσίας.
Τα αφορολόγητα όρια
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας με γονική παροχή (ή κληρονομιά) εφαρμόζονται σήμερα συγκεκριμένα αφορολόγητα όρια, τα οποία, εάν δεν αλλάξουν κατά την αύξηση των αντικειμενικών αξιών, θα καταστήσουν απαγορευτικές τις όποιες μεταβιβάσεις.
Συγκεκριμένα η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 250.000 ευρώ για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος.
Κύμα αυξήσεων απειλεί τους προϋπολογισμούς των οικογενειών
Ποια είδη πρώτης ανάγκης επηρεάζονται από τα καύσιμα
Αυξήσεις έως και 22% σε είδη πρώτης ανάγκης βάζουν φωτιά στο ελληνικό νοικοκυριό...
Πρωταγωνιστές στις ανατιμήσεις θα είναι το ψωμί καθώς επίσης και τα προϊόντα άρτου εξαιτίας της «εκτόξευσης» των διεθνών τιμών στα σιτηρά. Σύμφωνα μάλιστα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), οι τιμές του το προηγούμενο διάστημα ήταν περίπου 8% υψηλότερες σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του έτους, λόγω των χαμηλότερων προσδοκιών παραγωγής διεθνώς, συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Ευρώπης, της Ρωσίας και της Αυστραλίας.
Είναι ενδεικτικό ότι τα αποθέματα σιταριού έπεσαν περίπου 5% σε σχέση με τα περσινά επίπεδα – ρεκόρ, προκαλώντας αύξηση τιμών στα υψηλότερα επίπεδα των τριών τελευταίων ετών κατά τη διάρκεια του Αυγούστου. Σήμερα τα συμβόλαια του αμερικανικού σιταριού διαπραγματεύονταν σε επίπεδα 19,05% υψηλότερα από πέρσι.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετές βιομηχανίες του κλάδου που προμηθεύουν τα σούπερ μάρκετ έχουν ανακοινώσει αυξήσεις τιμών από 4% - 6,5% στα προϊόντα άρτου και 7% - 10% στο αλεύρι, οι οποίες θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται σταδιακά από τα τέλη Νοεμβρίου μέχρι και τις αρχές του επόμενου έτους.
Μεγάλες αυξήσεις όμως καταγράφει η Στατιστική Υπηρεσία και σε βασικά είδη διατροφής, με συνέπεια – αν συνυπολογίσει κανείς το αυξημένο κόστος για μετακινήσεις και θέρμανση λόγω της ανόδου της διεθνούς τιμής του πετρελαίου – να γίνεται πανάκριβο το καλάθι της νοικοκυράς.
Ειδικότερα, οι αυξήσεις που καταγράφηκαν σύμφωνα τη Στατιστική Υπηρεσία τον Οκτώβριο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο είναι οι εξής:
● Αρνί και κατσίκι 2,3%.
● Ελαιόλαδο 3,4%.
● Λαχανικά 5,4%.
● Πατάτες 3,4%.
● Γιαούρτι 3%.
Η σύγκριση με τον περσινό Οκτώβριο αποτυπώνει σαφέστερα
το κύμα των ανατιμήσεων:
● Πουλερικά 1,8%.
● Λαχανικά 13,2.
● Πατάτες 38,8%.
● Φρούτα 4,4%.
● Γαλακτοκομικά 1,9%.
● Ζυμαρικά 3,8%.
● Ψάρια 2,4%.
● Τηλεφωνικές υπηρεσίες 4,6%.
Οι τιμές των καυσίμων είναι μια κατηγορία μόνες τους:
● Φυσικό αέριο 15,7%.
● Πετρέλαιο θέρμανσης 21,8%.
● Βενζίνη 10,1%.
● Πετρέλαιο κίνησης 15,4%.
Οι αυξήσεις αυτές, όπως είναι αναμενόμενο, έχουν βάλει φωτιά στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, ενώ εκτόξευσαν στα υψηλότερα επίπεδα των 6,5 τελευταίων ετών τον δείκτη τιμών καταναλωτή.
ΑΝΤΡΙAΝΑ ΒΑΣΙΛA
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 2047 στις 15/11/2018