Η καταδίκη της καθαρίστριας και οι δεκάδες περιπτώσεις πλαστών πτυχίων που είχαν διαφορετική τύχη στα δικαστήρια.




Σε μία χώρα που μεγάλωσε γενιές και γενιές με το όνειρο του Δημοσίου το οποίο δόμησε για χρόνια πάνω στις πελατειακές κυρίως σχέσεις, μοιάζει τουλάχιστον οξύμωρο να εξαντλεί η Δικαιοσύνη την αυστηρότητά της σε εκείνες τις περιπτώσεις των πολιτών που αποτελούν πάντα τους πιο  «αδύναμους» κρίκους της κοινωνίας μας.

Κύμα συμπαράστασης

Η καταδίκη της  53χρονης καθαρίστριας από το Βόλο κατάφερε να δημιουργήσει γύρω της  ένα ευρύ κύμα συμπαράστασης από πολίτες που είδαν σε βάρος  της μία εξοντωτική απόφαση η οποία την οδήγησε κατευθείαν  στις φυλακές της Θήβας.  Και ξαφνικά το αδίκημα για το οποίο καταδικάστηκε η 53χρονη γυναίκα, μητέρα δύο ανήλικων παιδιών,  φάνηκε  να είναι  ήσσονος σημασίας μπροστά στο αποκρουστικό πρόσωπο μιας Δικαιοσύνης που χάνει την ανθρωπιά της.

« Είχα ανάγκη για δουλειά»

Η 53χρονη καθαρίστρια η οποία τιμωρήθηκε …παραδειγματικά σε κάθειρξη 10 ετών από το  Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Λάρισας κρίθηκε ένοχη για το πλαστό απολυτήριο του Δημοτικού  με το οποίο κατάφερε,  πριν από 18 χρόνια να προσληφθεί σε παιδικό σταθμό.  Όπως η ίδια είπε στο δικαστήριο, λόγω της μεγάλης οικονομικής δυσχέρειας στην οποία είχε περιέλθει, το 1996 παραποίησε το έγγραφο που είχε πάρει, τελειώνοντας την Ε’ Τάξη  για να βεβαιώνεται ότι τελείωσε το Δημοτικό. Η ανάγκη για δουλειά, φέρεται να λέει, ήταν επιβεβλημένη λόγω των προβλημάτων υγείας του συζύγου της που την υποχρέωναν να βρει τρόπο να συντηρήσει μόνη τα παιδιά της.

Με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου περί καταχραστών του δημοσίου

Απάτη και πλαστογραφία σε συνδυασμό με τις επιβαρυντικές διατάξεις του ν. 1608/1950 περί καταχραστών του Δημοσίου οι κατηγορίες σε βάρος της 53χρονης καθαρίστριας οι  οποίες πρωτόδικα την έφεραν αντιμέτωπη με κάθειρξη 15 ετών με αναστολή, ενώ σε δεύτερο βαθμό μείωσαν μεν κατά πέντε χρόνια την ποινή της αλλά την έστειλαν στη φυλακή.

Βαριές  κατηγορίες για την πάταξη του οικονομικού εγκλήματος  και των  φαινομένων διαφθοράς  που επιστρατεύονται από το 2014 και στις περιπτώσεις των πλαστών πτυχίων στο δημόσιο. Μόνο που τα δικαστήρια συνήθως κρίνουν με δύο μέτρα και δύο σταθμά, τις εκατοντάδες υποθέσεις πλαστών απολυτήριων Δημοτικού ή Λυκείου, πτυχίων Πανεπιστημίων ή ξένης γλώσσας κλπ που έχουν μέχρι στιγμής εντοπιστεί.

Ελεύθεροι οι κατηγορούμενοι για τα πλαστά πτυχία

Κι οι περιπτώσεις είναι πολλές. Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε:
  • Γιατρός χειρουργός στο Γενικό Νοσοκομείο Αιγίου με πλαστό πτυχίο Ιατρικής Χειρουργικής. Εργάστηκε συνολικά 21 μήνες εισπράττοντας αποδοχές ύψους 57.054,40 ευρώ. Ουδέποτε προσκόμισε το πρωτότυπο του πτυχίου της, ισχυριζόμενη ότι της το είχε κλέψει ο πρώην σύζυγός της για να την εκδικηθεί και η ίδια δεν είχε χρήματα για να ταξιδέψει στην Αρμενία και να το πάρει. Αντ’ αυτού, στο ΔΙΚΑΤΣΑ είχε καταθέσει για αναγνώριση ένα  πτυχίο της Παιδαγωγικής με το επώνυμο του συζύγου της και  το  πτυχίο της Ιατρικής με το επώνυμο του πατέρα της. Το 2014, το Τριμελές Εφετείο της Αθήνας την καταδίκασε σε φυλάκιση 2 ετών και 5 μηνών, με αναστολή.
  • Νοσηλεύτρια στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Λάρισας  φέρεται ότι  παραποίησε  το πτυχίο της  από τη Μέση Τεχνική Επαγγελματική Νοσηλευτική Σχολή Γενικού Νοσοκομείο, αλλάζοντας το βαθμό σε  19.8. Υποστήριξε πως δε γνώριζε ότι είχε παραποιηθεί το πτυχίο της. Καταδικάστηκε σε  φυλάκιση 4 ετών, εξαγοράσιμη προς 5 ευρώ την ημέρα.
  • Νοσηλεύτρια στο Γενικό Νοσοκομείο της Λάρισας, μετέτρεψε το βαθμό του πτυχίου της σε 20. Καταδικάστηκε σε  φυλάκιση 4 ετών, εξαγοράσιμη προς 5 ευρώ, ημερησίως.
  • 55χρονη συνταξιούχος με πλαστό απολυτήριο είχε διοριστεί στο δημόσιο, εισπράττοντας επί 11 χρόνια το δημόσιο με 176.000 ευρώ. «Είχα ανάγκη τα χρήματα» , είπε στην απολογία της με τον εισαγγελέα να της απαντά: «Άνθρωποι με πτυχία τυλίγουν σουβλάκια». Τελικά καταδικάστηκε σε 8 χρόνια κάθειρξη, ενώ το δικαστήριο την απάλλαξε  από την επιβαρυντική διάταξη για τους καταχραστές του Δημοσίου, ενώ της αναγνώρισε το ελαφρυντικό του προτέρου εντίμου βίου. Η 55 χρονη αφέθηκε τελικά ελεύθερη αφού η απόφαση έχει αναστέλλουσα δύναμη.
  • Με πλαστό πτυχίο διορίστηκε υπάλληλος του Δήμου Κορυδαλλού ο οποίος καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών με τριετή αναστολή.

Αθώα η δικαστική υπάλληλος με το πλαστό πτυχίο της Νομικής
  • Δικαστική υπάλληλος στα Χανιά ομολόγησε πως πλαστογράφησε το πτυχίο της Νομικής το οποίο της επέτρεψε να αναλάβει καθήκοντα προϊσταμένης. « Ένοιωθα μειονεκτικά. Έβλεπα να έρχονται άλλοι με πτυχία και να με ρωτάνε για όλα. Δεν έκανα απάτη για χρήματα. Καλύτερα να με σκοτώσετε από το να μου καταλογίσετε αυτό» . «Εξεπλάγην όταν έμαθα το συμβάν» είπε, στην αγόρευσή του,  ο εισαγγελέας Τελικά, το δικαστήριο  απάλλαξε τη δικαστική υπάλληλο από τις κατηγορίες.

Απάνθρωπη η απόφαση για την 53χρονη

Σε όλες αυτές τις υποθέσεις και σε πολλές άλλες, τα δικαστήρια, εφαρμόζοντας μεν το νόμο αποφεύγουν, στη συντριπτική πλειοψηφία τους,  να επιβάλλουν ποινές στις οποίες η φυλακή είναι μονόδρομος. Στην περίπτωση όμως της 53χρονης, η απόφαση χαρακτηρίστηκε από πολλούς άδικη ενώ αρκετοί διέκριναν σ’ αυτήν ταξικό «πρόσημο».  Η  Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου μίλησε για  «τερατώδη» ποινή η οποία « δεν είναι απλώς απάνθρωπη αλλά είναι και ένα ακόμα κρούσμα, πολύ ενδεικτικό, μιας μόνιμης παθογένειας της ποινικής δικαιοσύνης»

Η παρέμβαση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου

Αυτή την ενδεχόμενη «παθογένεια» επιδιώκει να εξαλείψει η κίνηση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Ξένης Δημητρίου να ζητήσει το φάκελο της δικογραφίας της 53χρονης προκειμένου να   τη μελετήσει ώστε να κινηθούν οι διαδικασίες  της αναίρεσης που  έχει, ήδη, ζητήσει με προσφυγή του ο συνήγορος της ο οποίος τη Δευτέρα προτίθεται να  καταθέσει αίτηση ζητώντας την αναστολή εκτέλεσης της ποινής του Εφετείου. Η σχετική αίτηση, όπως αναφέρουν νομικοί κύκλοι,  μπορεί να εισαχθεί άμεσα προς συζήτηση στο Πενταμελές εφετείο της Λάρισας, μόνο με το απόσπασμα της καταδικαστικής απόφασης , ώστε να κριθεί το αίτημα για την αποφυλάκισης της γυναίκας. Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως  η κ. Δημητρίου θα μελετήσει  όλα τα στοιχεία της επίμαχης απόφασης για να κρίνει αν συντρέχει λόγος να ελεγχθούν πειθαρχικά οι δικαστές που την εξέδωσαν.

Βασίλης Παπαστεργίου
Μέλος του ΔΣ του ΔΣΑ, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης 
για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου 

«Η γνωστή πλέον απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας είναι ιδιαίτερα σκληρή και απάνθρωπη, αλλά δυστυχώς δεν είναι πρωτοφανής. Τα τελευταία χρόνια είναι γνωστό ότι έχει εκδοθεί ικανός αριθμός ανάλογων καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν επιβάλει ποινές πολυετών καθείρξεων εφαρμόζοντας τον νόμο περί καταχραστών του Δημοσίου (Ν.1608/50) σε ανθρώπους που είχαν πλαστογραφήσει δικαιολογητικά για την πρόσληψή τους σε κάποια θέση εργασίας του Δημοσίου. Ο συγκεκριμένος νόμος είναι ανελαστικός και ανεπιεικής, καθώς προβλέπει την επιβολή μόνο της ποινής των ισοβίων με αποτέλεσμα τα δικαστήρια να επιβάλλουν πολυετείς καθείρξεις ακόμα και όταν υπάρχει αναγνώριση κάποιου ελαφρυντικού. Κυρίως όμως, η εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι φανερά εσφαλμένη, καθώς η καθαρίστρια του Βόλου παρείχε εργασία ως αντιπαροχή για τον μισθό της και επομένως, δεν συντρέχει το στοιχείο της βλάβης του Δημοσίου, το οποίο θα ήταν υποχρεωμένο να πληρώνει σε κάθε περίπτωση μια άλλη καθαρίστρια στη θέση της κατηγορούμενης.

Θα ήταν ίσως διαφορετική η περίπτωση που η κατηγορούμενη παρείχε εργασία, κατά αντιποίηση επαγγέλματος (όπως π.χ. στην περίπτωση της άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος με πλαστογράφηση πτυχίου ιατρικής). Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση το ανελαστικό πλαίσιο ποινής του συγκεκριμένου νόμου οδηγεί σε ανεπιεικείς λύσεις και σε δυσανάλογα μεγάλες ποινές.

Είναι προφανές ότι περισσότερο και από την όξυνση της κοινωνικής ευαισθησίας των δικαστών, απαιτείται άμεσα η κατάργηση της συγκεκριμένης διάταξης και η διαμόρφωση ενός πλαισίου καταστολής του αδικήματος της απάτης κατά του Δημοσίου που θα σέβεται την κοινή λογική και την αρχή της αναλογικότητας.

Κατ’αυτόν τον τρόπο θα αποτραπεί η έκδοση αποφάσεων που είναι τόσο εξόφθαλμα άδικες, ώστε προκαλούν μια πάνδημη, δίκαιη και αυθόρμητη αντίδραση».


 23/11/2018