Η Αφρική είναι το νέο μέτωπο στον «πόλεμο» ΗΠΑ – Κίνας.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) Το νέο Στρατιωτικό Δόγμα των ΗΠΑ, ο ανταγωνισμός με τις Κίνα 
και Ρωσία και ο ρόλος της Αν. Μεσογείου.
(2) Οι ΗΠΑ περιμένουν το επόμενο βήμα της Κίνας. 




Η διοίκηση Τραμπ παρουσίασε μια νέα στρατηγική για την Αφρική, επικεντρωμένη στους εμπορικούς δεσμούς, στην αντιτρομοκρατία και στην καλύτερη στοχοθέτηση των αμερικανικών ενισχύσεων για να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό που έχει ξεσπάσει με την Κίνα για τη μαύρη ήπειρο. Αλλά μπορεί να είναι λίγο αργά, ή και πολύ...

Σε μια ανοιχτή ομιλία στο Ίδρυμα Heritage, ένα συντηρητικό think tank στην Ουάσινγκτον, ο Τζον Μπόλτον σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, προειδοποίησε ρητά ότι ο τελικός στόχος της «επιθετικής» επιρροής του Πεκίνου στην Αφρική, είναι να προωθήσει η Κίνα την παγκόσμια κυριαρχία της. «Αυτό», είπε, «θα φέρει την ήπειρο σε πολύ χειρότερη κατάσταση».

Το Πεκίνο δαπανά πολύ περισσότερα χρήματα στην Αφρική από ό, τι σε άλλες χώρες - και για πολύ λιγότερο αυτονόητους λόγους. Αυτή η έλλειψη κανονιστικής ή πολιτικής ασφάλειας αποκλείει άλλους πιθανούς επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Την ώρα που οι άλλοι επενδυτές δεν έχουν πάρει χαμπάρι, η Κίνα έχει κατασκευάσει μεγάλους δρόμους, φράγματα και σιδηρόδρομους σε περιοχές με ελάχιστη ή καθόλου πρόσβαση στα αστικά κέντρα. Επίσης έχει υπογράψει επικερδείς συμβάσεις για πρώτες ύλες με κυβερνήσεις χωρών που είναι πλούσιες σε πόρους και τηρεί σιωπή για τους όρους των δανείων της, ένα προφανές συν για τους διεφθαρμένους ηγέτες. Τα χρήματά της έχουν καταστροφικές συνέπειες για ορισμένες χώρες. Όμως, αν δεν υπάρχουν άλλοι σημαντικοί παίκτες στην Αφρική, το Πεκίνο είναι ο μόνος νικητής του παιχνιδιού, αναφέρει σε άρθρο του το «The Atlantic».

«Η Κίνα δωροδοκεί, συνάπτει αδιαφανείς συμφωνίες και με τη στρατηγική χρήση του χρέους, επειχειρεί να κρατήσει τα κράτη στην Αφρική αιχμάλωτα στις επιθυμίες και απαιτήσεις του Πεκίνου», δήλωσε ο Μπόλτον. Πρόσθεσε ότι οι επενδύσεις της Κίνας δεν είναι μόνο διεφθαρμένες, αλλά δεν πληρούν και τα περιβαλλοντικά ή δεοντολογικά πρότυπα των ΗΠΑ. «Η νέα στρατηγική των ΗΠΑ», είπε, «θα ωφελήσει τόσο την Αμερική όσο και τα αφρικανικά έθνη».

Οι παρατηρήσεις του Μπόλτον δείχνουν ότι η Αφρική είναι πιθανό να γίνει το νέο μέτωπο στον «πόλεμο» μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, οι οποίες έχουν συγκρουστεί σε μια σειρά ζητημάτων τα τελευταία δύο χρόνια. Η Washington Post ανέφερε την Τρίτη ότι η κυβέρνηση Τραμπ σχεδίαζε να εγκαλέσει την Κίνα για εκστρατεία οικονομικής κατασκοπείας και πειρατείας. Επιπλέον ο δαπανηρός εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών και η ανησυχία των ΗΠΑ για τη στρατιωτική δραστηριότητα του Πεκίνου στην αμφισβητούμενη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, είναι μια συνταγή για έναν ανταγωνισμό μεγάλης ισχύος με επιπτώσεις που θα επεκταθούν πολύ πέρα από την Αφρική.

Η κριτική για τις πολιτικές του Πεκίνου είναι ένας από τους κύριους τομείς της διπλωματικής ατζέντας στην Ουάσινγκτον. Η Κίνα βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των προτεραιοτήτων της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, αντίθετα με την Αφρική  που βρίσκεται σε χαμηλή θέση. Αλλά η ταχέως αναπτυσσόμενη επιρροή του Πεκίνου στην ήπειρο ανάγκασε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ να λάβουν μέτρα, όπως αυτά που περιέγραψαν ο Μπόλτον την περασμένη Πέμπτη.

Υπάρχουν και άλλα μέτρα, όμως. Τον Οκτώβριο, η διοίκηση Τραμπ ίδρυσε την - αξίας 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων - Διεθνή Χρηματοπιστωτική Εταιρεία Ανάπτυξης (IDFC). Στόχος του οργανισμού είναι να αυξήσει τις επενδύσεις των ΗΠΑ στις φτωχές χώρες της Αφρικής, παρέχοντας στις αμερικανικές εταιρείες κίνητρα για να επενδύσουν εκεί. Ωστόσο, οποιαδήποτε δαπάνη των ΗΠΑ για την Αφρική θα βρεθεί αντιμέτωπη με το Πεκίνο, όπου σχεδιάζει να δαπανήσει 60 δισεκατομμύρια δολάρια για τα επόμενα τρία χρόνια επίσης.

Ο Μπόλτον έκανε λόγο επίσης για «ενοχλητικά αποτελέσματα» των κινεζικών επενδύσεων στην Αφρική και σε όλο τον κόσμο. Μεγάλο μέρος του εμπορικού ενδιαφέροντος της Κίνας στην Αφρική στρέφεται στην εξόρυξη φυσικών πόρων, είπε. Επίσης, τα δάνεια της Κίνας προς τις αφρικανικές κυβερνήσεις έχουν τελικά αφήσει κράτη, όπως το Τζιμπουτί και τη Ζάμπια, χρεωμένα στο Πεκίνο σε μη βιώσιμα επίπεδα. Το Τζιμπουτί οφείλει στην Κίνα ποσό ίσο περίπου με το 75 τ% του ΑΕΠ του, ανέφερε χαρακτηριστικά ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ. Σύμφωνα με πληροφορίες του, μάλιστα, η Κίνα σχεδιάζει να εκποιήσει την εταιρεία ηλεκτρικού της Ζάμπια εξαιτίας της αδυναμίας της Λουσάκα να αποπληρώσει τα δάνεια της στο Πεκίνο.

Οι αντίπαλοι της πολιτικής της Κίνας λένε ότι το Πεκίνο χρηματοδοτεί έργα «λευκού ελέφαντα», δηλαδή έργα τεράστιου κόστους κατασκευής, μεγάλου κόστους συντήρησης και πολύ μικρής - αδύναμης αποδοτικότητας. Πράγματι, οι ερευνητές του Ινστιτούτου AidData, που μελετά τη διεθνή αναπτυξιακή βοήθεια, διαπίστωσαν ότι περίπου το 80% των επενδύσεων της Κίνας δεν έχει προφανή επίδραση στην οικονομική της ανάπτυξη.

Η Κίνα είναι η μόνη μη δυτική δύναμη στην Αφρική - αν και είναι μακράν ο μεγαλύτερος παίκτης. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία, την οποία ο Μπόλτον εγκάλεσε επίσης την Πέμπτη για την προσπάθειά της να «αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή μέσω διεφθαρμένων οικονομικών συναλλαγών», κάνει τη δική της επενδυτική ώθηση, προσφέροντας στρατιωτικές συμβάσεις με αντάλλαγμα εξορύξεις μεταλλευμάτων. Η Τουρκία έχει επεκτείνει τη διπλωματική της παρουσία επίσης στην Αφρική και  διαθέτει στρατιωτική βάση στη Σομαλία. Τα αραβικά κράτη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια για την ενίσχυση των υποδομών στην ήπειρο.

Σύμφωνα με τον Τζον Μπόλτον, ο στόχος της Ουάσινγκτον είναι «τα έθνη της Αφρικής να αναλάβουν την κυριότητα για την ειρήνη και την ασφάλεια στη δική τους γειτονιά».

Το γεγονός ότι η Κίνα δεν αποκαλύπτει λεπτομέρειες για τα έργα που χρηματοδοτεί, τα ποσά που δανείζει και τους παραλήπτες τους, καθώς και τους όρους των δανειοδοτήσεων, καθιστά το Πεκίνο επιρρεπές σε κριτική για το ότι «χρησιμοποιεί το χρήμα για να λυγίσει τις χώρες στους συχνά μη-φιλελεύθερους στόχους του». Η έλλειψη διαφάνειας βοηθά επίσης μερικές από τις πιο διεφθαρμένες κυβερνήσεις του κόσμου να καταχραστούν τα κινεζικά κονδύλια.

Η Κίνα βάζει μακροπρόθεσμους στόχους για την Αφρική. Ίσως πολύ σύντομα να δούμε και την Αμερική να κάνει το ίδιο.

https://tvxs.gr/news/kosmos/i-afriki-einai-neo-metopo-ston-polemo-ipa-%E2%80%93-kinas?fbclid=IwAR0RX8WXhgbR17PIepWG3sf8QX4rTxvk7_7f6cuX6C3MubJV3uOk259LpvU

20/12/2018


                 
                            ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ                       




 1.
Το νέο Στρατιωτικό Δόγμα των ΗΠΑ, 
ο ανταγωνισμός με τις Κίνα και Ρωσία
 και ο ρόλος της Αν. Μεσογείου.

Οι διεθνείς εξελίξεις δείχνουν ότι, σταδιακά, οι Ηνωμένες Πολιτείες χάνουν το μονοπώλιο στο στάτους της παγκόσμιας υπερδύναμης. Η εμφάνιση νέων, εν δυνάμει, Μεγάλων Δυνάμεων είναι ικανή να εκθρονίσει την Αμερική από την πρωτοκαθεδρία της και να διαταράξει την ισορροπία ισχύος. Στην προσπάθεια διατήρησης της επιρροής της, σε εδάφη εκτός αμερικανικής γης, οι ΗΠΑ αποφασίζουν να προχωρήσουν σε έναν εκ νέου προσδιορισμό του Στρατιωτικού Δόγματος, με καινούριους στόχους και τρόπους για την αντιμετώπιση των νέων απειλών, όπως αυτοί τις εκλαμβάνουν.

Το νέο αυτό Δόγμα του Αμερικανικού Στρατού Ξηράς διαφέρει από το προγενέστερο σε καίρια σημεία, μιας η καταπολέμηση της τρομοκρατίας τίθεται σε δεύτερη μοίρα. Πλέον, οι ΗΠΑ δηλώνουν απερίφραστα ότι η πιθανότητα ενός διακρατικού πολέμου είναι ιδιαίτερα αυξημένη, καταδεικνύοντας και κατονομάζοντας συγκεκριμένες χώρες, ως κράτη-στόχους. Συγκεκριμένα, η Κίνα θεωρείται η υπ’ αριθμόν ένα απειλή, ενώ ακολουθούν η Ρωσία, η Βόρεια Κορέα και τον Ιράν. 

Η συμπεριφορά της Κίνας και της Ρωσίας τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να θορυβήσει αρκετά την άλλοτε παγκόσμια δύναμη, η οποία με κάθε μέσο προσπαθεί να εμποδίσει την άνοδο ενός νέου μεγάλου ανταγωνιστή. Από τη μεριά τους, Κίνα και Ρωσία, παραμερίζοντας, εν μέρει, τις μεταξύ τους διαφορές, θέτουν σε εφαρμογή ένα σχέδιο ανάσχεσης της Αμερικής, στην προσπάθειά τους να αυξήσουν την ισχύ και την επιρροή τους. 

Διαθέτοντας η καθεμία διαφορετικά όπλα στο παιχνίδι του ανταγωνισμού, προχωρούν από κοινού σε τακτικές έντονης προκλητικότητας. Η Κίνα από τη μεριά της, ως μια μεγάλη οικονομική δύναμη, κάνει τα πρώτα βήματα στον τομέα του στρατιωτικού εκσυγχρονισμού και εντείνει την στρατιωτική της παρουσία σε περιοχές, όπως η Νότια Σινική Θάλασσα, μέσα από τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων. 

Η μεν Ρωσία, από την ανάληψη της εξουσίας από τον Πρόεδρο Πούτιν, έχει ήδη προχωρήσει στην αλλαγή του Στρατιωτικού της Δόγματος. Μετά από τα γεγονότα στην Γεωργία και στην Κριμαία, αλλά και με την καθοριστική της παρέμβαση στον Συριακό Εμφύλιο, φαίνεται ότι η «ρωσική αρκούδα» έχει επιχειρήσει και έχει κατορθώσει, ως ένα βαθμό, να επανακτήσει την επιρροή και την στρατιωτική της ισχύ. 

Οι δύο αυτές χώρες, στον συμβατικό τομέα, πραγματοποιούν από κοινού στρατιωτικές ασκήσεις και προχωρούν σε αγοραπωλησίες όπλων, όπως τα μαχητικά Su-35, αλλά και το πυραυλικό σύστημα αεράμυνας S-400. 

Οι ΗΠΑ μέσα από την μεταβολή των στρατηγικών τους επιλογών, καθώς επίσης και την σταδιακή αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού με έμφαση σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα εξοπλισμών και ανάπτυξης τεχνολογιών αιχμής, δηλώνουν απερίφραστα ότι δεν σκοπεύουν να αφήσουν κανένα κενό ισχύος και ότι διαθέτουν όλα τα μέσα να ανταποκριθούν σε πάσης φύσεως απειλές. 

Εξάλλου, η επιβολή κυρώσεων, τόσο απέναντι στην Ρωσία, όσο και απέναντι στην Κίνα, δείχνουν ότι η Αμερική εξακολουθεί να διατηρεί ακόμη το συγκριτικό πλεονέκτημα. 

Το νέο Στρατιωτικό Δόγμα της Αμερικής έρχεται να λειτουργήσει ως ομπρέλα προστασίας σε όσα πρόκειται να συμβούν στο μέλλον, προετοιμάζοντας το έδαφος για μια μεγάλη σύγκρουση μεταξύ κρατών, που θα καθορίσει την νέα Τάξη Πραγμάτων αλλά και τη φύση του Διεθνούς Συστήματος. 

Σε αυτό το πλαίσιο εδράζεται και το έντονο ενδιαφέρον των ΗΠΑ και οι εξελίξεις που αυτές δρομολογούν στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία είναι μια περιοχή με έντονο γεωπολιτικό ενδιαφέρον. Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου έχει κομβικό ρόλο τόσο στον τομέα της ενέργειας, του εμπορίου, αλλά και της ασφάλειας εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης. 

Για αυτούς του λόγους οι ΗΠΑ προσπαθούν πάση θυσία να αποτρέψουν την περαιτέρω διείσδυση της Κίνας και της Ρωσίας στην περιοχή. 

  Κωνσταντίνα Τσάκαλου,
 Ερευνήτρια του Κέντρου Ρωσίας, Ευρασίας και Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων. 

19/12/2018



2.
Οι ΗΠΑ περιμένουν το επόμενο βήμα της Κίνας. 

Οι ΗΠΑ εξέφρασαν χθες ικανοποίηση για τις παραχωρήσεις του Πεκίνου μετά την εκεχειρία που συμφώνησαν ο Αμερικανός πρόεδρος και ο Κινέζος ομόλογός του στις αρχές Δεκεμβρίου. Παράγοντες του εμπορίου, όμως, και πηγές προσκείμενες στις σχετικές συνομιλίες εκτιμούν πως το Πεκίνο πρέπει να ανταποκριθεί στο αίτημα της Ουάσιγκτον για μια μακροπρόθεσμη αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο συναλλάσσεται επιχειρηματικά η Κίνα.

Μετά την ανακωχή που συμφώνησαν οι Τραμπ και Σι την 1η Δεκεμβρίου, το Πεκίνο άρχισε να υλοποιεί τις υποσχέσεις του εισάγοντας ξανά αμερικανική σόγια. Επίσης ανακάλεσε τους δασμούς που είχε επιβάλει στις εισαγωγές αμερικανικών αυτοκινήτων, ενώ ανακοίνωσε ότι θα εισαγάγει περισσότερο αμερικανικό πετρέλαιο και θα περιορίσει το φιλόδοξο σχέδιο «Made in China 2025». Ο πρόεδρος Τραμπ εξέλαβε αυτές τις υποχωρήσεις ως ενδείξεις πως «η Κίνα επιθυμεί μια μεγάλη συμφωνία». Σύμφωνα, όμως, με εμπορικούς κύκλους των ΗΠΑ, οι παραχωρήσεις αυτές του Πεκίνου απλώς επαναφέρουν τις σχέσεις των δύο χωρών εκεί που βρίσκονταν προτού αρχίσει ο εμπορικός πόλεμος. Δεν ανταποκρίνονται στο κεντρικό αίτημα των ΗΠΑ για διαρθρωτικές αλλαγές στην Κίνα, για τερματισμό της πολιτικής επιδότησης των μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων και της θεσμοθετημένης πρακτικής των κινεζικών επιχειρήσεων να υποκλέπτουν τεχνογνωσία από τις αμερικανικές.

«Νομίζω πως είναι κινήσεις καλής θέλησης, αλλά δεν προσφέρουν κάτι στα αιτήματα που είχε ο Τραμπ προτού εγκαινιάσει τον εμπορικό πόλεμο», τονίζει ο Γκάρι Χαφμπάουερ, στέλεχος και εμπειρογνώμων για θέματα εμπορίου στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Peterson. Η Κίνα άρχισε και πάλι να εισάγει σόγια την προηγούμενη εβδομάδα, όταν ο Τραμπ δήλωσε πως το Πεκίνο εισήγαγε «τεράστιες» ποσότητες σόγιας. Επρόκειτο, όμως, για εισαγωγές 1,5 εκατ. τόνων σόγιας που απογοήτευσαν καθώς συνήθως η Κίνα εισήγε τουλάχιστον 30 με 35 εκατ. τόνους τον χρόνο. Η υποχώρηση που ενθουσίασε κυρίως τον Τραμπ ήταν, πάντως, η απόφαση της Κίνας να άρει τους τιμωρητικούς πρόσθετους δασμούς, ύψους 25%, που επέβαλε στις εισαγωγές αμερικανικών αυτοκινήτων.

Σύμφωνα με τον Ντέρεκ Σίσορς, σινολόγο στο ερευνητικό κέντρο επιχειρηματικών θεμάτων American Enterprise Institute της Ουάσιγκτον, επρόκειτο για ένα «λογικό βήμα», όμως έχει αργήσει πολύ. Ο ίδιος προέβλεψε πως η Κίνα δεν πρόκειται να αυξήσει τις εισαγωγές της από τις ΗΠΑ καθώς επιβραδύνεται η εγχώρια ζήτηση. Και καταλήγει πως «ο Τραμπ δικαίως το θεωρεί θετικό βήμα, αλλά σε ένα έτος θα έχει διαπιστώσει πως δεν θα έχουν αυξηθεί οι εξαγωγές αμερικανικών αυτοκινήτων στην Κίνα». Παράλληλα, το Πεκίνο εξέδωσε οδηγίες σε τοπικές κυβερνήσεις από τις οποίες αφαίρεσε κάθε αναφορά στο σχέδιο «Made in China 2025», που θέτει στόχους ανάπτυξης βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας.

Ταυτοχρόνως, δημοσιεύματα του Τύπου ανέφεραν πως το Πεκίνο σχεδιάζει να αντικαταστήσει το μέρος του προγράμματος που στοχεύει ευθέως στο να ανταγωνιστεί την κυριαρχία των ΗΠΑ σε τομείς όπως η αεροδιαστημική, η ρομποτική, η ημιαγωγοί, τα οχήματα νέας τεχνολογίας και η τεχνητή νοημοσύνη. Στην ομιλία που θα εκφωνήσει σήμερα ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζνιπίνγκ, επ’ ευκαιρία της 40ής επετείου από την απόφαση του Ντενγκ Ξιαοπίνγκ να ανοίξει την κινεζική οικονομία ενδέχεται να αναφερθεί σε άλλου είδους υποχωρήσεις του Πεκίνου. Σύμφωνα με τον Σκοτ Κένεντι, διευθυντή κινεζικών μελετών στο Κέντρο Στρατηγικών και Οικονομικών Μελετών στην Ουάσιγκτον, πρέπει να δώσει «σαφές μήνυμα πως σχεδιάζει ευρύτερη απελευθέρωση της κινεζικής οικονομίας». Ο ίδιος τονίζει ότι «το επόμενο βήμα θα έπρεπε να είναι μια σειρά από ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις που θα αναλάβουν μόνοι τους οι Κινέζοι και θα προλειάνουν το έδαφος για έναν νέο γύρο σινοαμερικανικών συνομιλιών το νέο έτος».

DAVID LAWDER / REUTERS

http://www.kathimerini.gr/1000677/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/oi-hpaperimenoyn-to-epomeno-vhma-ths-kinas

19/12/2018