Πόσο έτοιμοι είμαστε να γκρεμίσουμε ολόκληρα τετράγωνα;


Ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα για αστικές αναπλάσεις που προβλέπουν κατεδαφίσεις ολόκληρων τετραγώνων παρουσιάζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και είναι μάλλον αυτό που περιμένει κανείς ως νομοθετικό αποτύπωμα στη χωροταξία αν κάποιος διαθέτει πολιτισμική και οικολογική ευαισθησία.

Η πρωτοβουλία που βρίσκεται στο στάδιο της νομοπαρασκευής και παρουσιάστηκε από το αρμόδιο Υπουργείο είναι πράγματι ό,τι πιο σημαντικό σχεδιάζεται στον τομέα αυτό από την εποχή του Τρίτση, παρότι δεν μπορεί να διορθώσει τα πολεοδομικά εγκλήματα 50 ετών. Οι αναπλάσεις είναι το πεδίο όπου συναντώνται εδώ και χρόνια επιστήμονες, κινήματα και φορείς που έχουν ειλικρινές ενδιαφέρον.

Απαραίτητες προϋποθέσεις για τις αστικές αναπλάσεις αυτού του είδους είναι η συναίνεση των ιδιοκτητών, που θα αποζημιωθούν σε ποσοστό 50% πάνω από την εμπορική αξία, η ουσιαστική συμμετοχή της αυτοδιοίκησης και των φορέων στο σχεδιασμό και την υλοποίηση, η εξασφάλιση των πόρων και η προτεραιοποίηση των περιοχών όπου θα προχωρήσουν οι αναπλάσεις. Το σχέδιο επιχειρεί να ξαναφέρει στο προσκήνιο το δημόσιο χώρο, να ανακουφίσει επιβαρυμένες πολεοδομικά περιοχές και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής, κυρίως στο κέντρο της Αθήνας και άλλων μεγαλουπόλεων. 

Όλο αυτό το σχέδιο απαιτεί διακομματική συμφωνία και συνεργασία. Αλλά για να φτάσει κανείς εκεί πρέπει να ξεκινήσει από την παραδοχή των αιτιών που οδήγησαν στην καταστροφή του αστικού τοπίου, το οποίο ξεκινά ιστορικά από τη μετεμφυλιακή περίοδο αλλά ουσιαστικά εδραιώνεται από τη χούντα και δεν σταμάτησε ποτέ στη μεταπολίτευση παρά μόνο από την οικονομική κρίση.

Επειδή το πρόβλημα έχεις τις ρίζες του στη μικροαστική και πελατειακή αντίληψη και διαπλοκή πρέπει να απαντηθούν ορισμένα βασικά ζητήματα όπως γιατί καταργήθηκε ο Οργανισμός ρυθμιστικού της Αθήνας, γιατί υποβαθμίστηκε το κέντρο και γιατί δεν κινητοποιήθηκε ποτέ η αυτοδιοίκηση, αφού ακόμη και πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η «ανάπλαση» περιορίστηκε σε χρωματισμούς των εξωτερικών όψεων κεντρικών κτιρίων ως προσχηματικό εξωραϊσμό.

Είναι η ώρα που πρέπει να ασχοληθεί το πολιτικό σύστημα σοβαρά με την όψη των πόλεων και την ποιότητα ζωής, όπως δεν έχει κάνει ποτέ μέχρι σήμερα και να απαντήσει πόσο έτοιμο είναι, συνολικά, να κατεδαφίσει τετράγωνα αφού η μόνη ρεαλιστική απάντηση στα εγκλήματα στα οποία συνήργησε το πολιτικό σύστημα,  περιλαμβάνει μπουλντόζες...

7/12/2018