Η Μέι στον Γολγοθά του Brexit.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1)Η παγίδα της συμφωνίας για το Brexit και το ατόπημα της Μέι.
(2)Ρεβανσισμός à la Βρυξέλλες στο Brexit.
(3)Τι λέει η θεωρία παιγνίων για τις επιλογές της Μέι στο Brexit.


«Αλλη μία τέτοια νίκη και θα καταστραφούμε εντελώς», είπε ο Πύρρος ύστερα από τις βαριές απώλειες του στρατού του στη μάχη του Ασκλο με τους Ρωμαίους το 279 π.Χ. Κάτι παρόμοιο πρέπει να σκέφθηκε η Τερέζα Μέι το βράδυ της Τετάρτης, όταν η κοινοβουλευτική ομάδα των Συντηρητικών απέρριψε την πρόταση δυσπιστίας που είχαν υποβάλει οι αντιευρωπαϊστές με ψήφους 200-117. Αν και είχε δεσμευθεί ότι δεν θα είναι υποψήφια πρωθυπουργός στις επόμενες εκλογές, προκειμένου να εκτονώσει την ανταρσία, περισσότερο από το ένα τρίτο των βουλευτών ψήφισε εναντίον της.

Υστερα από την ταπεινωτική υποχώρηση της Δευτέρας στη Βουλή των Κοινοτήτων, όπου ανέστειλε την ψηφοφορία για τη συμφωνία γύρω από το Brexit προκειμένου να αποφύγει την πανωλεθρία, η Μέι ηγείται κυβέρνησης-ζόμπι. Η στιγμή της αλήθειας θα έρθει τον Ιανουάριο, όταν θα φέρει για ψήφιση τη συμφωνία. Υστατη ελπίδα της είναι να μεταπείσει αρκετούς βουλευτές με τις φραστικές «διευκρινίσεις» που της παραχώρησαν οι ηγέτες των «27» στις Βρυξέλλες, την Πέμπτη, γύρω από το επίμαχο θέμα του ιρλανδικού συνόρου ή και με κάποιες πρόσθετες που θα έρθουν τον επόμενο μήνα. Με δεδομένο, όμως, ότι οι Ευρωπαίοι δεν άλλαξαν ούτε κατά ένα γιώτα το κείμενο της συμφωνίας, το να πιστεύει κανείς ότι το βρετανικό Κοινοβούλιο θα καταπιεί το πικρό χάπι, έστω πασπαλισμένο με λίγη σοκολάτα Βρυξελλών, μοιάζει σαν να πιστεύει στον Αγιο Βασίλη.


Τα ελαφρυντικά

Ο απροκατάληπτος παρατηρητής θα αναγνωρίσει αρκετά ελαφρυντικά στη Μέι. Η πρωθυπουργία που ανέλαβε μετά το δημοψήφισμα του 2016 ήταν σταυρός μαρτυρίου. Η ίδια είχε ταχθεί εναντίον του Brexit και τώρα καλείτο να το διαχειριστεί. Το έπραξε όσο καλύτερα μπορούσε. Είναι αλήθεια ότι δεν διακρίθηκε ποτέ ούτε για τη ρητορική της δεινότητα, ούτε για την πολιτική της οξύνοια – η επιλογή των πρόωρων εκλογών, που έγινε μπούμερανγκ, μιλάει από μόνη της. Ωστόσο, στις διαδοχικές φουρτούνες επέδειξε μεγάλο σθένος και ψυχραιμία – από τα πιο αξιοθαύμαστα στοιχεία του βρετανικού, εθνικού χαρακτήρα, πλάι στον ορθολογισμό και στο δηκτικό χιούμορ.

Το μέγα πρόβλημα για τη Μέι ήταν και είναι ο τριακονταετής εμφύλιος των Συντηρητικών για το θέμα της Ε.Ε., θύμα του οποίου έπεσε και μια πολύ ισχυρότερη πολιτική προσωπικότητα, η Μάργκαρετ Θάτσερ. Στον πυρήνα της διένεξης βρίσκεται η εγγενής αντίφαση των Τόρις: από τη μια πλευρά αποτελούν το κατεξοχήν κόμμα του κοσμοπολίτικου βρετανικού κεφαλαίου, από την άλλη σημαντική μερίδα τους αναπολεί τη χαμένη αυτοκρατορία. Οπως και ο Τσώρτσιλ, η μερίδα αυτή πιστεύει ότι όλα τα προβλήματα έρχονται από την ηπειρωτική Ευρώπη και όλες οι λύσεις από τον Ατλαντικό, θεωρεί δε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει λαμπρό μέλλον ως η τομή τριών «μεγάλων κύκλων»: της Βόρειας Αμερικής, της Κοινοπολιτείας και μιας Ενωμένης (ηπειρωτικής) Ευρώπης, χωρίς τη Βρετανία.

Το έργο της Θάτσερ

Τον Ιούλιο του 2016, δύο εβδομάδες μετά το σοκ του δημοψηφίσματος, ένας εκπρόσωπος αυτού του ρεύματος, ο Νάιτζελ Λόσον, ρωτήθηκε ποια είναι η βασική προσδοκία του από το Brexit. «Να ολοκληρώσουμε το έργο της Θάτσερ», απάντησε. Μια Βρετανία απελευθερωμένη από τις δεσμεύσεις της Ε.Ε. θα είχε λυμένα τα χέρια να προχωρήσει σε ακόμη ριζοσπαστικότερη φιλελευθεροποίηση. Το συντηρητικό περιοδικό Spectator αποτύπωνε αυτή την ιδέα με το εξώφυλλό του, παραμονές δημοψηφίσματος, όπου η Βρετανία εμφανιζόταν σαν όμορφη πεταλούδα, που μόλις έχει απελευθερωθεί από τη χρυσαλλίδα της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Ο Μπόρις Τζόνσον, πραγματικός ηγέτης της εκστρατείας για το Brexit, υποσχόταν ένα λαμπρό μέλλον μέσω συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου στο πλαίσιο της Αγγλόσφαιρας – Βρετανία, ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία.

Αυτό το συντηρητικό όραμα δεν έπεισε τους πιο ισχυρούς υποστηρικτές των Τόρις. Με αξιοσημείωτες εξαιρέσεις τα hedge funds, που ανησυχούν για ισχυρότερους ελέγχους από την Ε.Ε. και τον κατεξοχήν μιντιακό εκπρόσωπο της Αγγλόσφαιρας, τον όμιλο Μέρντοχ, η συντριπτική πλειονότητα των μεγάλων επιχειρήσεων τάχθηκε εναντίον της εξόδου. Οσο για τη λαϊκή βάση του Brexit, τα ενοχλητικά ερωτήματα δεν άργησαν να έρθουν. Ακόμη κι αν η Μέι κλείσει με τον Τραμπ συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, πόσοι θα είναι πρόθυμοι να τρώνε κοτόπουλα με χλώριο και βοδινό με ορμόνες, ή να δουν αμερικανικές επιχειρήσεις να παίρνουν το φιλέτο από το Εθνικό Σύστημα Υγείας;

Η συμφωνία της Μέι με τις Βρυξέλλες, ύστερα από το ψυχόδραμα του τελευταίου ενάμιση χρόνου, ήταν αρκετά ευπρόσωπη. Η Βρετανία αποκτά τον πλήρη έλεγχο των συνόρων της, καταργώντας την ελεύθερη μετακίνηση πολιτών από άλλες χώρες της Ενωσης, κυρίως ανατολικές, που πίεζαν τα εργατικά μεροκάματα και το ήδη αποδυναμωμένο από τον θατσερισμό - μπλερισμό κοινωνικό κράτος, ιδίως το σύστημα Υγείας.

Ομαλή μετάβαση

Παράλληλα, εξασφάλιζε μια ομαλή μετάβαση στη νέα κατάσταση πραγμάτων, ύστερα από εύλογη μεταβατική περίοδο, και κρατούσε όσο γίνεται πιο κοντά τη Βρετανία στην ευρωπαϊκή αγορά, προκειμένου να αποφευχθεί ένα οικονομικό σοκ.

Αν και το «μισό Brexit» δεν ικανοποιούσε ούτε τους οπαδούς της καθαρής εξόδου, ούτε εκείνους της παραμονής, θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό με κρύα καρδιά αν δεν προσέκρουε στο τεράστιο πρόβλημα του ιρλανδικού συνόρου.

Για ειρωνεία της ιστορίας, το όραμα για μια Αυτοκρατορία 2.0 μέσω της Αγγλόσφαιρας σκόνταψε πάνω στο μεγαλύτερο υπόλειμμα της Αυτοκρατορίας 1.0, τη βρετανική κυριαρχία σε ένα κομμάτι της Ιρλανδίας. Το αδιέξοδο μοιάζει ανυπέρβλητο. Στη σημερινή Βουλή των Κοινοτήτων δεν φαίνεται να προκύπτει πλειοψηφία για καμία εναλλακτική λύση – ούτε για την υπάρχουσα συμφωνία, ούτε για μια καθαρή έξοδο χωρίς συμφωνία, ούτε για ένα πιο μαλακό Brexit με παραμονή στην τελωνειακή ένωση, όπως προτείνουν οι Εργατικοί. Με αυτά τα δεδομένα, η προσφυγή στον λαό φαίνεται θέμα χρόνου. Οι πρόωρες εκλογές θα ήταν μια λύση, αν και οι Εργατικοί, που θα κερδίσουν κατά πάσα πιθανότητα την αναμέτρηση, είναι εξίσου διχασμένοι με τους Συντηρητικούς στο Brexit.

Το ενδεχόμενο δημοψήφισμα

Η δεύτερη εναλλακτική της «λαϊκής ψήφου» είναι το νέο δημοψήφισμα, όπου θα κριθεί αν το Brexit επικυρωθεί τελεσίδικα ή ακυρωθεί. Το ενδεχόμενο αυτό κερδίζει έδαφος τελευταία –ούτε ο Κόρμπιν το αποκλείει τώρα πια– αλλά δεν παρουσιάζει λιγότερα προβλήματα. Ποιο θα είναι το δίλημμα που θα τεθεί στους πολίτες; Ανάμεσα στην υπάρχουσα συμφωνία και στην παραμονή, όπως θα προτιμούσε η Μέι (κάτι που θα εξόργιζε, όμως, το μισό κόμμα της) ή ανάμεσα στο καθαρό Brexit και στην ακύρωσή του, όπως προτείνουν ο Τόνι Μπλερ, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι; Τι θα συμβεί αν, σε ατμόσφαιρα εκρηκτικής πόλωσης, επικρατήσει η παραμονή με μικρή διαφορά; Πώς θα αντιμετωπιστεί η βέβαιη απαίτηση των ηττημένων για τρίτο δημοψήφισμα; Και πόσο μεγάλο θα είναι το κόστος για την αξιοπιστία του βρετανικού πολιτικού συστήματος από τη στιγμή που θα ακυρωθεί η ετυμηγορία των Βρετανών σε ένα δημοψήφισμα υποτίθεται τελεσίδικο, με ρεκόρ λαϊκής συμμετοχής; Πώς να παραβλέψει κανείς τις επιπτώσεις στο κύρος της Βρετανίας, αλλά και της ίδιας της Ε.Ε., που θα εμφανιστεί ως ενσάρκωση του περίφημου Hotel California των Eagles, όπου «μπορείς να κάνεις check-out όποτε θέλεις, αλλά δεν μπορείς να φύγεις ποτέ»; Τις επόμενες εβδομάδες μπορεί να γίνουμε σοφότεροι. Μπορεί και όχι.


17/12/2018



             ΣΧΕΤΙΚΑ    ΚΕΙΜΕΝΑ             




 1.
Η παγίδα της συμφωνίας για το Brexit και το ατόπημα της Μέι.

Η Τερέζα Μέι «ταπεινώθηκε» από τους Ευρωπαίους ηγέτες μετά την απόρριψη των σχεδίων της για περαιτέρω παραχωρήσεις, προκειμένου να περάσει τη συμφωνία για το Brexit στο βρετανικό Κοινοβούλιο, έγραψαν οι Times του Λονδίνου. Πως, όμως, ταπεινώθηκε η Μέι, αφού αυτή συμφώνησε με τις Βρυξέλλες την παραμονή της Βρετανίας στην τελωνειακή ένωση για απροσδιόριστο χρόνο και με αδυναμία αποχώρησης από αυτήν, χωρίς την έγκριση των Βρυξελλών; Η ταπείνωσή της προήλθε μάλλον από την πρόταση μομφής που κατέθεσε εναντίον της το 35% των βουλευτών του κόμματός της, λόγω της προσπάθειάς της να αποκρύψει τις λεπτομέρειες της συμφωνίας από το Κοινοβούλιο.

Σύμφωνα με τα περισσότερα ρεπορτάζ, το ευρωπαϊκό Διευθυντήριο υιοθέτησε μια ασυμβίβαστη στάση, απορρίπτοντας κάθε μορφή δεσμευτικής εγγύησης και διαγράφοντας τη δέσμευση ότι η δικλείδα ασφαλείας «backstop» δεν αντιπροσωπεύει ένα επιθυμητό αποτέλεσμα για τις Βρυξέλλες. Η απόρριψη όμως δεν σημαίνει ότι Βρετανίδα πρωθυπουργός επιστρέφει από τις Βρυξέλλες με άδεια χέρια.

Στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσέφερε στη Μέι την αόριστη διαβεβαίωση ότι για το θέμα της μεθορίου με την Ιρλανδία, ο «μηχανισμός ασφαλείας» (backstop), που έχει σκοπό να αποφευχθούν τα «σκληρά σύνορα», δεν θα εφαρμοστεί παρά «μόνο αν είναι απολύτως απαραίτητο και μόνο προσωρινά». Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεσμεύεται, επίσης, να «εργαστεί γρήγορα για μια μεταγενέστερη συμφωνία», μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020, ήτοι μέσα στη μεταβατική περίοδο που θα ακολουθήσει την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Δηλαδή επιστρέφει με υποσχέσεις άνευ περιεχομένου.

Η Μέι υπέστη λοιπόν μόνο φαινομενικά πλήγμα κύρους από τους Ευρωπαίους ηγέτες, αντιμετωπίζοντας την άρνησή τους για αναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας για συντεταγμένο Brexit. Στην πραγματικότητα, το σκηνικό έκτακτης συνεννόησης στο Συμβούλιο Κορυφής είναι ένας νέος εκβιασμός προς το βρετανικό Κοινοβούλιο, με την απειλή του «άτακτου» Brexit, στην λογική του take it or leave it.

Το ευρωπαϊκό Διευθυντήριο απλά αρνήθηκε να συμβάλει στη λύση. Διπλασίασε την πίεση προς το βρετανικό Κοινοβούλιο με τη θέση ότι η συμφωνία εξόδου, υπό διαπραγμάτευση για περισσότερο από 20 μήνες, είναι «η καλύτερη και η μόνη δυνατή». Όπως δήλωσε ο Γιούνκερ «εάν τα προβλήματα είναι στο Λονδίνο, οι λύσεις δεν μπορούν να βρεθούν στις Βρυξέλλες». Η φράση αυτή, συνόψισε την «καλή διάθεση» των Βρυξελλών να σώσουν την συμφωνία για συντεταγμένο Brexit.

Το αγκάθι της διαπραγμάτευσης

Το βασικό αγκάθι στις έως σήμερα διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία για το Brexit, καθώς και ο σημαντικότερος λόγος της βέβαιης αποτυχίας της βρετανικής κυβέρνησης όταν αυτή η συμφωνία κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή των Κοινοτήτων, κατέληξε να είναι το backstop. Κι αυτό επειδή εμπεριέχει μια παγίδα. Σε όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, στόχος και των δύο πλευρών -αυτό δήλωναν- ήταν να μην επιστρέψουν μετά το Brexit τα «σκληρά σύνορα» -είτε σε επίπεδο υποδομής είτε σε επίπεδο ελέγχων- ανάμεσα στη Βόρεια Ιρλανδία και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας.

Επί της ουσίας, το backstop είναι στρατηγική διατήρησης της τελωνειακής ένωσης, που έχει σκοπό να διασφαλίσει την αποφυγή των «σκληρών συνόρων», έστω και αν Ηνωμένο Βασίλειο και ΕΕ δεν καταφέρουν να έρθουν σε μία συμφωνία για το εμπόριο κατά τη μεταβατική περίοδο των δύο ετών μετά το οριστικό διαζύγιο, στις 29 Μαρτίου του 2019. Δεδομένου ότι η Βρετανία και η Ιρλανδία αποτελούν ακόμη μέρος της ενιαίας αγοράς της ΕΕ και της τελωνειακής ένωσης, τα προϊόντα διακινούνται χωρίς περιορισμούς. Μετά το Brexit, ωστόσο, αυτό μπορεί να μην ισχύει.

Η ΕΕ θέλει να εφαρμοστεί το backstop στη Βόρεια Ιρλανδία. Αυτό θα επέτρεπε στη Βόρεια Ιρλανδία να παραμείνει ευθυγραμμισμένη στους κοινοτικούς κανόνες της ενιαίας αγοράς, εφόσον δεν υπάρξει άλλη λύση έως το τέλος της μεταβατικής περιόδου. Αυτό σημαίνει όμως, ότι τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, θα πρέπει να ελέγχονται για να διαπιστωθεί αν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα δασμολογικό σύνορο.

Η παγίδα της συμφωνίας

Το βρετανικό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση των Βρυξελλών, επιμένοντας ότι θα απειλήσει την συνταγματική ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου, επειδή βάζει σύνορο μεταξύ Αγγλίας και Βόρειας Ιρλανδίας. Η Βρετανίδα πρωθυπουργός, όμως, δεσμεύθηκε να διατηρήσει το backstop για ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, γεγονός που εξαγριώνει σκληροπυρηνικούς Brexiters του Συντηρητικού Κόμματός. Αυτοί απορρίπτουν το σενάριο να παραμείνει η χώρα συνδεδεμένη με τους κοινοτικούς κανόνες για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.

Και το Εργατικό Κόμμα αντέδρασε με τον Κόρμπιν να δηλώνει πως το Κοινοβούλιο «πρέπει να ανακτήσει τον έλεγχο της συμφωνίας», ιδιαίτερα επειδή η Μέι δεν γνωστοποιεί στο Κοινοβούλιο το σύνολο των δεσμεύσεων που ανέλαβε. Το σημαντικότερο σημείο τριβής είναι ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μπορεί να εγκαταλείψει μονομερώς την τελωνειακή ένωση, καθώς θα είναι απαραίτητη η έγκριση της ΕΕ. Το σημείο αυτό, που η Μέι προσπάθησε να κρύψει από το Κοινοβούλιο, αποτελεί το μεγαλύτερο δημοκρατικό της ατόπημα που προσβάλει βάναυσα το αίσθημα εθνικής κυριαρχίας των Βρετανών.

Έτσι, η Μέι αναγκάστηκε να αναζητήσει παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες, καθώς μετά από τις αντιδράσεις, προσπαθεί να περιορίσει χρονικά το backstop. Αναμένεται να δούμε την αντίδραση του Κοινοβουλίου, καθώς οι επικριτές της συμφωνίας υποστηρίζουν ότι μέσω αυτής, η χώρα θα υποχρεωθεί να ακολουθεί τους κοινοτικούς κανόνες, άγνωστο για πόσο χρόνο, χωρίς να έχει έλεγχο επ’ αυτών.

Την ίδια ώρα, πηγές των Βρυξελλών, σε μία προσπάθεια να πείσουν τους Βρετανούς βουλευτές να υπερψηφίσουν την συμφωνία, όταν τεθεί προς ψήφιση στο Κοινοβούλιο τον Ιανουάριο, προειδοποιούν ότι όσοι θα κάνουν ταξίδι αναψυχής σε χώρες της ΕΕ, θα πληρώνουν μερικές λίρες, εφόσον δεν θα υπάρξει συμφωνία για το Brexit.

Όπως αναφέρουν δημοσιεύματα βρετανικών εφημερίδων, επικαλούμενα την εκπρόσωπο του Γιούνκερ, Νατάσα Μπερτρό, σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία για το Brexit, θα ισχύσει ένα νέο ταξιδιωτικό σύστημα βίζας. Η μετακίνηση των Βρετανών τουριστών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα κοστίζει επτά ευρώ. Όσοι, λοιπόν, θεωρούν πως οι Βρυξέλλες θέλουν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά έχουν πρόβλημα με τελωνειακά θέματα, απορούν γιατί δεν έχουν ακόμη ρωτήσει τον Ριχάρδο!


Ο Γεράσιμος Ποταμιάνος διετέλεσε ανώτερο στέλεχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος εταιρειών και φορέων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει μακροχρόνια δραστηριότητα στους τομείς της οικονομικής ανάπτυξης, της απασχόλησης, περιφερειακής πολιτικής, ενέργειας και κλιματικής αλλαγής. Η εμπειρία του περιλαμβάνει διαρθρωτική προσαρμογή και ανάπτυξη σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και του ευρωπαϊκού Νότου.

17 Δεκεμβρίου 2018 



 2.
Ρεβανσισμός à la Βρυξέλλες στο Brexit.

Πολύ τους κακοφάνηκε που η πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέζα Μέι, νίκησε τους εσωκομματικούς της αμφισβητίες στη Βουλή των Κοινοτήτων. Διακόσιες ψήφοι ετάχθησαν υπέρ αυτής, αλλά όχι αναγκαίως υπέρ της συμφωνίας αποχωρήσεως της Βρετανίας από την Γερμανοευρωπαϊκή Ένωση, έναντι 117 αντιρρησιών Συντηρητικών βουλευτών που προφανώς απορρίπτουν τη συμφωνία και τάσσονται υπέρ της αποχωρήσεως, άνευ είτε άλλης συμφωνίας.

Ουδείς Συντηρητικός θα ήθελε να διαδεχθή την ακάματο Τερέζα στην πρωθυπουργία στην παρούσα περίσταση κι αυτή με τη σειρά της, παρητήθη να υποβάλει υποψηφιότητα για την ηγεσία του Συντηρητικού κόμματος το 2020. Οι νίκες έχουν πάντοτε κάποιο κόστος. Εντούτοις, οι Συντηρητικοί στασιαστές θα σιγήσουν εφεξής και η ακάματος Τερέζα μετέβαλε την διαπραγματευτική της αδυναμία σε πολιτική αρετή, την οποία στερούνται οι αντίπαλοι της-ιδίως στην Γερμανοευρωπαϊκή Ένωση (πχ η πρώην ΣΤΑΖΙ καγκελάριος).

Αμέσως η στερλίνα, το βρετανικό νόμισμα ανέκαμψε, το ευρώ υπεχώρησε και οι αλάνθαστοι στοιχηματίες (bookmakers) ορθώς προεξόφλησαν τη νίκη της ακαμάτου Τερέζας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η συμφωνία με τη γερμανοκρατούμενη ΕΕ θα περάσει από τη Βουλή των Κοινοτήτων, όσες βελτιώσεις και αν γίνουν. Το 60% των Βρετανών βουλευτών τάσσονται, ήδη, υπέρ ενός «ατάκτου Brexit».

Νέα ψηφοφορία δεν πρόκειται να διεξαχθή, προ του νέου έτους, αλλά και τότε η συμφωνία δεν θα περάσει, εάν δεν αλλάξει άρδην. Αλλά γιατί μετά από εννέα μήνες διαπραγματεύσεις, η συμφωνία αποχωρήσεως του Ηνωμένου Βασιλείου από τη Γερμανοευρωπαϊκή Ένωση απέτυχε; Διότι υπέκρυπτε μία ρεβανσιστική ρήτρα εις βάρος του Ηνωμένου Βασιλείου: το back-stop* της Βορείου Ιρλανδίας, το οποίο, αν ενεργοποιείτο, θα ήτο κακό νέο για το Ηνωμένο Βασίλειο καθώς θα εγκαινίαζε την αποσύνθεσή του. Μετά τη Βόρεια Ιρλανδία, θα ήθελε και η Σκωτία να παραμείνει στη Γερμανοευρωπαϊκή Ένωση και-ποιος ξέρει-μήπως και η Ουαλία;

Παλαιοί φανατισμοί

Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μάρκ Ρούτε ανέλαβε να απομυθοποιήσει την ιρλανδική περιπλοκή, κατά τη διάσκεψη κορυφής της ΕΕ που διεξάγεται το Σαββατοκύριακο στις Βρυξέλλες. Έτσι, το δράμα της Ιρλανδίας επανέρχεται στο προσκήνιο. Μετά τον λιμό της ιρλανδικής νήσου το 1846, κατά τη διάρκεια του οποίου εκατοντάδες χιλιάδες Ιρλανδοί απέθαναν από ασιτία, το βρετανικό κοινοβούλιο πέρασε το 1881 έναν νόμο που διασφάλισε τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα της γης. Οι προτεστάντες απεσύρθησαν στον βορρά και το 1921 η Νότιος Ιρλανδία έγινε ανεξάρτητη χώρα, ενώ η βόρειος παρέμεινε τμήμα της πάλαι ποτέ Μεγάλης Βρετανίας και, ήδη, Ηνωμένου Βασιλείου.

«Η καθεμία είχε τους δικούς της πολιτοφύλακες και τρομοκράτες» γράφει ο Philipppe Gigantes **, μέχρις ότου η πρώην ΕΕ μεσίτευσε την ειρήνη δεχθείσα τη Νότια Ιρλανδία στους κόλπους της και άρχισε να επιδοτεί τη γεωργία αυτής. Η σημασία της εγγείου ιδιοκτησίας έπαυσε να είναι το «μήλον της Έριδος» μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών στο Μπέλφαστ.

Τους παλαιούς φανατισμούς αναζωπύρωσε η διαπραγμάτευση της αποχωρήσεως του Ηνωμένου Βασιλείου από τη Γερμανοευρωπαϊκή Ένωση. Η Βόρειος Ιρλανδία έπρεπε να παραμείνει χώρα-μέλος της, κατά την άποψη του Μπαρνιέ, κάτι που δεν θα δεχθή ποτέ η συντριπτική πλειοψηφία στο βρετανικό κοινοβούλιο (200+117). Συνεπώς, είτε η ακάματος Τερέζα θα πρέπει να πείσει την ευρωπαϊκή «ηγεσία» να αποσύρει το back-stop–πράγμα απίθανο- ή το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει με μία συμφωνία τύπου Νορβηγίας.

* Νεολογισμός των ευρωαγγλικών που δεν απαντάται ούτε στο λεξικό «Random House Dictionary», σημαίνει περίπου την «υπερπήδηση του εμποδίου».** Philipppe Gigantes, Εξουσία και Απληστία, Μία Σύντομη Ιστορία του Κόσμου, Εκδόσεις Λιβάνη.

Κωνσταντίνος Κόλμερ 

Ο Κωνσταντίνος Κόλμερ εγεννήθη στην Αθήνα, όπου σπούδασε νομικά και οικονομικά. Ειργάσθη ως δημοσιογράφος σε αθηναϊκές εφημερίδες και ανταποκριτής ξένου Τύπου επί 45ετία. Σήμερα είναι οικονομικός αναλυτής και συγγράφει ένα επίκαιρο βιβλίο πολιτικοοικονομικού περιεχομένου κάθε χρόνο. Το επόμενο θα είναι αφιερωμένο στον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδος στην περιοχή της νοτιανατολικής Μεσογείου.

https://slpress.gr/diethni/
revansismos-a-la-vryxelles-sto-brexit/

16 Δεκεμβρίου 2018 


3.
Τι λέει η θεωρία παιγνίων 
για τις επιλογές της Μέι στο Brexit.

Σχεδόν αμέσως μετά τη διαφύλαξη της θέσης της ως αρχηγού του Συντηρητικού Κόμματος στις 12 Δεκεμβρίου, η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι προσέγγισε τις Βρυξέλλες προκειμένου να προσπαθήσει να κερδίσει παραχωρήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από μια δεύτερη ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο επί της συμφωνίας του Brexit. Οι ασταμάτητες προσπάθειές της είναι αξιέπαινες. Αν όμως δεν σημειώσει επιτυχία τις επόμενες εβδομάδες, η διαπραγματευτική της στάση θα είναι όλο και πιο δύσκολο να επιβιώσει - οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά - ενισχύοντας το σενάριο μιας αποφασιστικής, αν και επικίνδυνης, στροφής.

Η θεωρία των παιγνίων μπορεί να εξηγήσει σημαντικές παραμέτρους της τρέχουσας διαπραγματευτικής προσέγγισης της Μέι καθώς και το γιατί η εύρεση μιας λύσης παρέμεινε δύσκολο εγχείρημα.

Μη μπορώντας να ενώσει το κόμμα της απέναντι στο Brexit, η πρωθυπουργός στράφηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να καταλήξουν σε έναν αποδεκτό συμβιβασμό που θα αποτελούσε καταλύτη για ένα συνεργατικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν είναι πεπεισμένοι ότι η Μέι μπορεί να επιβάλει τα θέλω της στη χώρα της και γίνονται όλο και πιο διστακτικοί στο να κάνουν παραχωρήσεις που θα σήμαιναν στην πραγματικότητα διαπραγματεύσεις εναντίον τους. Και οι απειλές είτε για μία μονομερή διάσπαση είτε για ακραίες συνέπειες, αν δεν υπάρξει συμφωνία, δεν βοηθά καμία από τις δύο πλευρές να εστιάσει σε αυτό το όλο και πιο πολωμένο και μη συνεργατικό περιβάλλον.

Είναι δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσε να επιλυθεί αυτό το θέμα σύντομα, επειδή η λύση συνεπάγεται μια αόριστη ισορροπία μεταξύ ενός σκληρού Brexit και του είδους του καθεστώτος σύνδεσης που έχουν διαπραγματευτεί άλλες χώρες με την ΕΕ. Συγκεκριμένα, το Λονδίνο θα συνεχίσει να αντιστέκεται σε μια "μαλακή” επιλογή απόσυρσης, με την οποία θα διατηρούσε προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά, αλλά έτσι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είχε λόγο στους κανόνες και τις διαδικασίες της ΕΕ. Οι Βρυξέλλες θα αντισταθούν σε ένα αποτέλεσμα που θα επιτρέψει στη Βρετανία να έχει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο, υπό το φόβο της δημιουργίας ενός ανεπιθύμητου προηγουμένου. Ωστόσο, η αναζήτηση μίας μέσης λύσης παραμένει στο επίκεντρο του μεγαλύτερου μέρους της συζήτησης. Χωρίς μια τολμηρή μετατόπιση πολιτικής από τη μια ή και τις δύο πλευρές, η τάση θα είναι να παραταθεί αυτή η ασυμφωνία που εξελίσσεται σε έναν πόλεμο φθοράς - όχι μόνο μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και εντός της βρετανικής πολιτικής και κοινωνίας.

Αυτή η κατάσταση "ούτε πόλεμος, ούτε ειρήνη" αγοράζει χρόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά φέρει σημαντικό κόστος και κινδύνους:

-Υπονομεύει την ικανότητα της Ευρώπης να αντιμετωπίσει μακροχρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες, οι οποίες διαβρώνουν τις προοπτικές μιας υψηλότερης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, τόσο για τις εθνικές οικονομίες όσο και για την περιφερειακή οικονομική δομή.


-Αποσπά την προσοχή και την ενέργεια των υπευθύνων χάραξης πολιτικής από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των νέων μέτρων που απαιτούνται για την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανάπτυξης σε μια περίοδο σημαντικών αλλαγών στην παγκόσμια οικονομία και στον αντίκτυπο των τεχνολογικών καινοτομιών.

-Δημιουργεί ένα περιβάλλον που επιτρέπει στις διαιρετικές δυνάμεις να αναπτυχθούν εν μέσω αυξημένης ευαισθησίας ως προς την ταυτότητα, την κουλτούρα και τα θέματα μετανάστευσης.

Η Μέι θα πρέπει να πάρει μια τολμηρή πολιτική απόφαση για να προχωρήσει. Μπορεί να επιδιώξει ένα σκληρό Brexit, αποδεχόμενη τις αναπόφευκτες βραχυπρόθεσμες αναταραχές σε αντάλλαγμα για την πιο μακροπρόθεσμη υπόσχεση της λειτουργίας σε ένα λιγότερο περιορισμένο και περιοριστικό περιβάλλον. 

Εναλλακτικά, θα μπορούσε να επανεξετάσει το δημοψήφισμα της 23ης Μαρτίου 2016 για το Brexit μέσω μιας διαδικασίας τριών βημάτων. Πρώτον, να συμφωνήσει με τις Βρυξέλλες ότι αυτή η προσπάθεια θα συνεχιστεί σε ένα γενικότερο κλίμα μιας μεταρρυθμιστικής ΕΕ με την πάροδο του χρόνου. Δεύτερον, να διεξαχθεί ένα δεύτερο δημοψήφισμα, αφού θα έχουν προηγηθεί περιεκτικές και διαφανείς συζητήσεις σχετικά με το κόστος και τα οφέλη των δύο επιλογών. Τρίτον, και μόνο αν κερδίσει η επιλογή του να παραμείνει η Βρετανία στην ΕΕ, να υπάρξει η πολιτική βούληση και το θάρρος να μελετήσει η Βρετανία τη διαδικασία που θα είναι αναπόφευκτα αμφιλεγόμενη και έντονα αμφισβητούμενη από ορισμένα τμήματα της κοινωνίας.

Πολλοί αισθάνονται ότι η πρωθυπουργός βρίσκεται ήδη πολύ μακριά από το δρόμο για συμβιβασμό, ώστε να μπορέσει να επιλέξει είτε ένα σκληρό Brexit είτε ένα νέο δημοψήφισμα για να παραμείνει η χώρα στην ΕΕ. Αλλά αν θέλει να εξασφαλίσει την κληρονομιά της και ένα καλύτερο οικονομικό μέλλον για τη χώρα της, μπορεί να μην έχει άλλη επιλογή από το να στραφεί σε μία από αυτές τις δύο επιλογές. Εγώ ξέρω ποια θα διάλεγα.

Του Mohamed A. El-Erian


www.capital.gr/bloomberg-view/3334417/ti-leei-i-theoria-paignion-gia-tis-epiloges-tis-mei-sto-brexit?fbclid=IwAR0Vidx5EDIiHzjTOqORSvuDzj5ytQi5CvWWtjBrCcW9hfM4vhiTrXy43z8

20/12/2018


             ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ            







 Τα πρωτοπαλίκαρα του Brexit – Νάιτζελ Φάρατζ.
https://slpress.gr/koinonia/ta-protopalikara-toy-brexit-naitzel-faratz/

 Τα πρωτοπαλλήκαρα του Brexit – Μπόρις Τζόνσον.
https://slpress.gr/koinonia/faratz-kai-tzonson-ta-prwtopallikara/



Σκίτσο του Γ.ΙΩΑΝΝΟΥ



Οι απόψεις, που δημοσιεύονται στα εκάστοτε- αποκλειστικά χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού-αναρτώμενα άρθρα (ή κάθε είδους κείμενα) του ιστολογίου μου, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που επώνυμα τις διατυπώνουν.  Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους δημιουργούς των κειμένων, εικόνων κλπ και των ιστολογίων που αναφέρονται.  

  Οι ''υπογραμμίσεις'' -χρώμα,μέγεθος γραμματοσειράς και οι εικονογραφήσεις-με εικόνες από το World Wide Web-στις αναρτήσεις γίνονται με ευθύνη του blogger. Στο αρχικό  πρωτότυπο κείμενο  παραπέμπεστε μέσω των επισυναπτόμενων ενεργών συνδέσμων.