Συζητούν λύση του Κυπριακού στο μοντέλο Βοσνίας και Λιβάνου!
Μπορεί η Κύπρος να μετατραπεί σε Βοσνία ή Λίβανο; Είναι πολύ πιθανόν. Οι ρυθμίσεις που συζητούνται, με βάση την έξυπνη(!) τακτική της Λευκωσίας διαχρονικά, οδηγούν στη μέγιστη στρέβλωση της πραγματικότητας: Αντί της άρσης των κατοχικών δεδομένων συζητούνται πρωτίστως συνταγματικές ρυθμίσεις. Και δεν είναι μόνο αυτό. Ποιες ρυθμίσεις συζητούν;
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε μια από τις συνεντεύξεις που έδωσε την τελευταία περίοδο, ανέφερε πως «έχουμε παραδείγματα, Βοσνία και Λίβανος, όπου επιβλήθηκαν λύσεις οι οποίες στο τέλος έδωσαν δυσλειτουργικά καθεστώτα. Ο Λίβανος είναι εδώ και έξι μήνες χωρίς Κυβέρνηση, η Βοσνία με τριβές και ακυβερνησία. Δεν μπορείς να υιοθετείς ανάλογα μοντέλα. Να προσπαθείς να εξεύρεις νέα μοντέλα που ανά το παγκόσμιο δεν υπάρχει ούτε ένα παράδειγμα» (ΣΙΓΜΑ).
Όταν τα πιο πάνω τα διατυπώνει ο Νίκος Αναστασιάδης, γνήσιος εκφραστής της γνωστής φιλοσοφίας της (αδιέξοδης) πεπατημένης στο Κυπριακό, έχουν περισσότερη σημασία, παρά όταν γράφονται και λέγονται από διαφωνούντες με αυτή την πολιτική. Αυτό που είπε ο Πρόεδρος είναι ότι η τουρκική πλευρά επιδιώκει αυτό το μοντέλο, αλλά και πως στην ατζέντα βρίσκονται στοιχεία αυτού. Αυτό το μοντέλο είναι αυτό που δια της παγκόσμιας πατέντας της Διζωνικής συζητείται εδώ και δεκαετίες και που αποτελεί σημαία των οπαδών των ψευδαισθήσεων και του κατευνασμού.
Μια χώρα μπορεί να λειτουργήσει -τρόπος του λέγειν- με αυτά τα δεδομένα, του βοσνιακού μοντέλου μόνο ως προτεκτοράτο, στην προκειμένη περίπτωση της Τουρκίας. Θα έχει μια ασαφή κρατική υπόσταση, περίπλοκους θεσμούς, που θα είναι σχεδιασμένοι σε εθνοτική βάση. Το κυπριακό μοντέλο τροφοδότησε το βοσνιακό και τώρα γίνεται το ανάποδο. Το βοσνιακό, το οποίο εφαρμόσθηκε, αποτελεί μεταφερόμενο πρότυπο για την Κύπρο, Το ίδιο ίσχυσε πολύ παλαιότερα με τον Λίβανο.
Με βάση τα όσα συζητούνται εδώ και δεκαετίες, εσωτερικά η Κύπρος θα καταστεί ένα δυσλειτουργικό μόρφωμα με δυο κρατίδια, δυο κυβερνήσεις, τέσσερα Κοινοβούλια και πρωτίστως με ένα σύστημα λήψης αποφάσεων που θα παραλύει τη χώρα. Η λεγόμενη θετική ψήφος αποτελεί την καλύτερη συνταγή για διάλυση. Γι’ αυτό επιμένει η τουρκική πλευρά, η οποία επικαλείται την πολιτική ισότητα καθώς και προηγούμενες υποχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Σύστημα στρατηγικής υποτέλειας
Την ίδια ώρα, με βάση και διαχρονικούς σχεδιασμούς της Τουρκίας αλλά και της Βρετανίας, η Κύπρος θα βρίσκεται εν πολλοίς σε ένα σύστημα στρατηγικής υποτέλειας. Αυτό που επιδιώκει η Άγκυρα είναι τη φινλανδοποίηση της Ελλάδος και της Κύπρου. Κοντολογίς, να αποκτήσει συγκεκαλυμμένο έλεγχο δια των εξαρτήσεων που θα δημιουργήσει. Στην Κύπρο, μέσα από μια λύση στη βάση των συζητήσεων που διεξάγονται, τύπου Ανάν και διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, η πορεία φινλανδοποίησης φαντάζει μονόδρομος.
Ταυτόχρονα -και στην παρούσα φάση παράλληλα- ο άξονας που διαμορφώνει στην περιοχή η Ουάσινγκτον θα συνιστά μιας μικρής εμβέλειας συμμαχία που θα είναι και εντός και εκτός ΝΑΤΟ. Η συμμετοχή των ΗΠΑ σε ένα από τα τριμερή σχήματα, έστω και για ειδικά θέματα, δείχνει τις προθέσεις της Ουάσινγκτον.
Η παρουσία δε του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, στην επόμενη τριμερή με Ισραήλ, που θα φιλοξενηθεί στην Κρήτη, ενδεχομένως τον Φεβρουάριο, δείχνει την αναβαθμισμένη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτές τις συνεργασίες. Το ζητούμενο δεν είναι η Ελλάδα και η Κύπρος να διαδραματίζουν κομβικό ρόλο για να κερδίζουν άλλοι, κάποιοι τρίτοι να αξιοποιούν τη στρατηγική σημασία Ελλάδας και Κύπρου, αλλά να έχουν και αυτές ρόλο και λόγο. Και κέρδος.
Βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο. Και για το Κυπριακό και για τα ενεργειακά. Όλα συνδέονται και είναι σημαντικό και το κράτος να μην είναι προτεκτοράτο και στρατηγικά να μην είναι υποτελές. Ευκαιρίες υπάρχουν, χρειάζονται πρωτοβουλίες και αξιοποίηση των διαφορετικών συμφερόντων, προς όφελος Αθήνας και Λευκωσίας.
Ο Κώστας Βενιζέλος είναι δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης στην εφημερίδα Φιλελεύθερος της Κύπρου. Είναι συγγραφέας βιβλίων για το Κυπριακό και διδάκτορας σε θέματα Επικοινωνίας.
13 Ιανουαρίου 2019