ΣΕΒ:Τα "θέλω” του επιχειρηματικού κόσμου και της αγοράς.
Καμπανάκι από ΣΕΒ για τις επενδυτικές μεταρρυθμίσεις.
Την περασμένη εβδομάδα ο "Ευρωπαϊκός ΣΕΒ” η BusinessEurope είχε μετακομίσει στην Αθήνα. Για την ακρίβεια στην Ελλάδα βρέθηκε η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου IRC των Ευρωπαίων βιομηχάνων, η οποία συνεδριάζει σε ετήσια βάση χαράσσοντας τη βασική στρατηγική της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής εργοδοτικής ομοσπονδίας για θέματα επενδύσεων, ανταγωνιστικότητας και διεθνούς εμπορίου.
Η επιλογή της Αθήνας για τη συνεδρίαση της Επιτροπής, έδωσε την ευκαιρία τόσο στην Business Europe όσο και στο ΣΕΒ να στείλουν μήνυμα ότι οι εξαγωγές και οι επενδύσεις αποτελούν προϋπόθεση για την απασχόληση και την οικονομική ανάπτυξη.
Με έναν σημαντικό αστερίσκο.
Όταν οι μεταρρυθμίσεις, η ελκυστικότητα και το φιλοεπενδυτικό περιβάλλον αποτελούν βασική προϋπόθεση για την εξωστρέφεια της οικονομίας και την προσέλκυση επενδύσεων, η Ελλάδα εκπέμπει χαρακτηριστικά μεταρρυθμιστικού τέλματος, οι αναγκαίες τομές για τη δημιουργία φιλοεπενδυτικού περιβάλλοντος δεν προχωρούν και το αποτέλεσμα αποτυπώνεται στις αναιμικές επιδόσεις των επενδύσεων.
Σύμφωνα με στοιχεία που αποκάλυψε ο διευθυντής βιομηχανίας και αναπτυξιακών πολιτικών και δικτύων του ΣΕΒ Γ. Ξηρογιάννης οι συνολικές επενδύσεις στην Ελλάδα καταγράφουν υποχώρηση 23,2% και αυτό παρά το γεγονός ότι υπάρχει θετική εικόνα επενδύσεων σε βιομηχανικές κατηγορίες.
Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια έχει τελματώσει, η διεθνής επενδυτική ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας οπισθοδρομεί, προειδοποίησε ο ΣΕΒ.
Εδώ βεβαίως πρέπει να τονιστεί ότι το τέλμα στην μεταρρυθμιστική προσπάθεια είναι συγκεκριμένο και μετρήσιμο: ο ΣΕΒ, στο πλαίσιο των ερευνών που είχε κάνει μεταξύ των επιχειρήσεων και αποτυπώνοντας τα "θέλω” του επιχειρηματικού κόσμου και της αγοράς είχε καταγράψει μια λίστα από 70 προτάσεις επενδυτικών μεταρρυθμίσεων. Από αυτές τις προτάσεις μόνο 2 παρουσιάζουν ουσιαστική πρόοδο, 25 εμφανίζουν μερική πρόοδο ή εξέλιξη ενώ 43, δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία παραμένει χωρίς ουσιαστική πρόοδο.
Μπορούμε να διαπραγματευόμαστε επενδύσεις εκατομμυρίων αλλά εάν δεν υπάρχει το κατάλληλο φιλοεπενδυτικό κλίμα, το "χρυσό επενδυτικό πακέτο” οι επενδυτές θα προτιμήσουν τον ανταγωνισμό. Αυτό το πακέτο περιλαμβάνει το σταθερό φορολογικό σύστημα, την ασφάλεια δικαίου, τη διευκόλυνση στις αδειοδοτήσεις, το μοντέρνο εκπαιδευτικό σύστημα, την εύκολη πρόσβαση σε χρηματοδότηση, την ευέλικτη αγορά εργασίας, προειδοποίησε ο πρόεδρος του IRC και εκπρόσωπος του Σουηδικού ΣΕΒ στη Business Europe
Από τις 70 μεταρρυθμίσεις, οι εξής… δύο
Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που είχε παρουσιάσει ο ΣΕΒ στο επενδυτικό συνέδριο την άνοιξη του 2018 περιλάμβανε 70 μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούσαν σε μείωση κατά 25% των ρυθμιστικών και γραφειοκρατικών εμποδίων, σε 30% λιγότερες καθυστερήσεις και βάρη στην αδειοδότηση, 30% λιγότερη υπερφορολόγηση και σταθερό φορολογικό πλαίσιο, 35% μείωση των χρόνων επίλυσης δικαστικών διαφορών και στη θέσπιση κανόνων στη λειτουργία της αγοράς και του ανταγωνισμού.
Από τις 70 προτάσεις έχουν προχωρήσει μόνο 2: η έκδοση των προεδρικών διαταγμάτων για τις χρήσεις γης και οι αδειοδοτήσεις του υπουργείου ανάπτυξης.
Ποιες είναι οι επενδυτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν τελματώσει; To Capital παρουσιάζει την εργαλειοθήκη των 70 επενδυτικών μεταρρυθμίσεων που εκπόνησε ο ΣΕΒ μαζί με τη Deloitte και παραμένει αναξιοποίητη:
Νομοθέτηση - Δημόσια Διοίκηση
1. Εφαρμογή κανόνα 1-in / 2-out. Όταν η δημόσια διοίκηση εισάγει μια νέα ρύθμιση, η οποία επιφέρει πρόσθετο διοικητικό κόστος για τις επιχειρήσεις, πρέπει να αποσύρει ή να τροποποιεί υφιστάμενες ρυθμίσεις με διπλάσιο διοικητικό κόστος.
2. Θέσπιση δεσμευτικού ετήσιου προγράμματος απλοποίησης, κωδικοποίησης, αξιολόγησης, κατάργησης ρυθμίσεων, συνδεδεμένου με στόχους περιορισμού των δαπανών ανά υπουργείο.
3. Ημερομηνία εφαρμογής της νομοθεσίας. Για να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις στην εφαρμογή νέων ρυθμίσεων, όλες οι ρυθμίσεις έχουν έναρξη ισχύος δυο συγκεκριμένες ημερομηνίες το χρόνο, με προαπαιτούμενη τη δημοσίευσή τουλάχιστον ένα μήνα πριν τη συγκεκριμένη ημερομηνία εφαρμογής.
4. Νομοθετική προτεραιότητα στη μείωση διοικητικού βάρους. Όλες οι ρυθμίσεις που συνεπάγονται μείωση διοικητικού βάρους έχουν νομοθετική προτεραιότητα.
5. Ενσωμάτωση δικαίου της Ε.Ε. Ενσωμάτωση των Οδηγιών της Ε.Ε. στο εθνικό δίκαιο με τεχνικές απαιτήσεις και απαιτούμενα όρια που δεν δημιουργούν ανταγωνιστικό μειονέκτημα στις ελληνικές επιχειρήσεις
6. Σύμφωνο για τις ΜμΕ. Η δημόσια διοίκηση αξιολογεί αν οι νέες ρυθμίσεις συνεπάγονται δυσανάλογα αυξημένα βάρη για τις ΜμΕ. Αν ναι, η δημόσια διοίκηση μπορεί να εξαιρέσει τις ΜμΕ από την εφαρμογή ή να λάβει μέτρα μείωσης της επίπτωσης.
Υλοποίηση ψηφιακών υπηρεσιών (Κράτος 2.0. ), όπως η ψηφιακή τελωνειακή πύλη (single window), το ενιαίο φορολογικό χαρτοφυλάκιο και τα ηλεκτρονικά μητρώα (πολεοδόμηση, χρήσεις γης, αδειοδότηση).
Δικαιοσύνη
7. Δημιουργία συστήματος "Triage" ταξινόμησης και προ-επεξεργασίας υποθέσεων. Η υπόθεση ανατίθεται σε δικαστή εφόσον έχει συνταχθεί πλήρως το αρχείο της.
8. Για κάθε δικαστή, ορίζεται νομικός βοηθός επιπέδου σπουδών μεταπτυχιακού τίτλου. Οι δικαστές μεταβιβάζουν αρμοδιότητες στους νομικούς βοηθούς.
9. Στελέχωση του ΣτΕ με ορκωτούς πραγματογνώμονες οι οποίοι θα συνδράμουν στη γρήγορη έκδοση αποφάσεων. Θεσμοθετημένος μέγιστος χρονικός ορίζοντας 6 μηνών στην εκδίκαση αιτήσεων αναστολών και ακύρωσης έργων στρατηγικών επενδύσεων.
10. Ανάθεση υποθέσεων βάση πολυπλοκότητας.
11. Πλήρως ηλεκτρονικές διαδικασίες (πχ υποβολές εγγράφων, ηλεκτρονικά δικόγραφα, πρόοδος εργασιών, ενημέρωση αποφάσεων, ηλεκτρονικά πινάκια, κτλ).
12 Τα δικαστήρια είναι διασυνδεδεμένα ηλεκτρονικά με δημόσιες υπηρεσίες για την άμεση άντληση πληροφοριών.
13. Αναπροσαρμογή κόστους του ενσήμου αναβολής για κάθε αίτημα αναβολής.
14. Κωδικοποίηση και απλοποίηση της νομοθεσίας με προτεραιότητα σε βασικούς κώδικες με επίπτωση στην επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.
Χωροθέτηση
15. Ψηφιοποίηση γεω-χωρικών πληροφοριών και απαιτήσεων αδειοδότησης.
16. Προ-αδειοδότηση συγκεκριμένων εκτάσεων με θεσμικές γραμμές και όρους δόμησης (πχ επιχειρηματικά πάρκα), μαζί με συμφωνία δεσμευτικών χρόνων εγκρίσεων και κατασκευής.
17. Ολοκλήρωση της χωροταξικής μεταρρύθμισης με την έκδοση του ΠΔ για χρήσεις γης, την έγκριση των αναθεωρημένων περιφερειακών χωροταξικών σχεδίων, την αναθεώρηση των ειδικών χωροταξικών σχεδίων (βιομηχανίας, ΑΠΕ) και τη θέσπιση του ειδικού χωροταξικού για τους ορυκτούς πόρους και το θαλάσσιο σχεδιασμό.
18. Ολοκλήρωση της κτηματογράφησης με προτεραιότητα στις περιοχές επενδυτικής ελκυστικότητας.
19. Διαδικασία για την ταχεία επίλυση των συγκρούσεων χρήσεων γης ανά επίπεδο σχεδιασμού.
Αδειοδότηση
20. Δηλώσεις συμμόρφωσης και προθεσμίες εγκρίσεων.
21. Κατάργηση της άδειας εγκατάστασης, κατ’ ελάχιστο στις περιοχές με χρήσεις γης.
22. Κατάργηση της κατηγοριοποίησης βάσει όχλησης (ως κριτήριο εγκατάστασης) και αντικατάσταση από προβλέψεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
23. Παράταση της διάρκειας ισχύος όλων των επιμέρους αδειών σύμφωνα με την ισχύ της ΑΕΠΟ.
24. Άρση της απαγόρευσης ίδρυσης και εγκατάστασης νέων δραστηριοτήτων μέσης όχλησης στην Αττική, εντός επιχειρηματικών πάρκων.
25. Τήρηση των προθεσμιών. Επίτευξη των νομοθετικά προβλεπόμενων χρόνων περιβαλλοντικής αδειοδότησης, μέσω της επαναξιολόγησης της κατάταξης έργων και δραστηριοτήτων βάσει των σύγχρονων πρακτικών πρόληψης περιβαλλοντικού αντικτύπου.
26. Άμεση ενεργοποίηση του Ηλεκτρονικού Περιβαλλοντικού Μητρώου, το οποίο εξακολουθεί να βρίσκεται σε πιλοτική λειτουργία εάν δεν έχει καταστεί πλήρως ανενεργό.
27. Αξιοποίηση των εξωτερικών αξιολογητών μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, όπως προβλέπει ο 4014/2011.
28. Επέκταση του νόμου Ν. 4442/2016 για άδεια λειτουργίας με "δήλωση συμμόρφωσης” στο σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων.
29. Αδειοδότηση μιας στάσης.
30. Αδειοδότηση μιας άδειας και μιας στάσης "All-in-one Permit".
31. Λειτουργία κεντρικής αδειοδοτούσας αρχής για μεγάλα έργα και κρίσιμους κλάδους.
32. Λειτουργία κεντρικής επισπεύδουσας αρχής, όπου ολιγομελής επιτροπή συντονίζει και επισπεύδει συνολικά τη διαδικασία αδειοδότησης με δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες.
Ευθυγράμμιση με πρακτικές ΕΕ για το περιβάλλον
33. Ευθυγράμμιση με τις πρακτικές της Ε.Ε. στην κατάταξη σε κατηγορίες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και κατάργηση της κατηγοριοποίησης βάσει όχλησης
34. Επαναξιολόγηση βάσει των ευρωπαϊκών πρακτικών της κατηγοριοποίησης έργων και δραστηριοτήτων ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον.
35. Παράλληλη (και όχι σειριακή) πραγματοποίηση του "περιβαλλοντικού" και του "χωροταξικού/πολεοδομικού" ελέγχου (στο μέγιστο επιτρεπόμενο βαθμό), με στόχο τη μείωση των χρονικών καθυστερήσεων στην αδειοδότηση.
Φορολογία
36. Φορολογική προβλεψιμότητα με καθορισμένη έναρξη εφαρμογής. Κάθε διάταξη που επιβαρύνει τις επιχειρήσεις έχει έναρξη δυο ημερομηνίες μόνο (Απρίλιο και Οκτώβριο).
37. Ευθυγράμμιση φορολογικών εργαλείων με την Ε.Ε..
38. Πάταξη φοροδιαφυγής. Μείωση συντελεστών με διεύρυνση της φορολογικής βάσης μέσω: διακρατικών συμφωνιών για την αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών, βελτίωσης των μηχανισμών είσπραξης, εφαρμογής Β2Β ηλεκτρονικών συναλλαγών (βάσει της 214/55/EU και του CEN/TC/434) με σύνδεση του τιμολογίου με τα παραστατικά (πχ δελτία αποστολής), αναβάθμισης των πληροφοριακών συστημάτων διασταύρωσης στοιχείων, επιτάχυνσης επίλυσης φορολογικών υποθέσεων στα δικαστήρια.
39. Συμψηφισμός μελλοντικών κερδών με ζημιές προηγούμενων ετών ιδανικά χωρίς χρονικό περιορισμό. Εναλλακτικά, δυνατότητα συμψηφισμών για τουλάχιστον 12 έτη, με περιορισμό ανά έτος στο 70% των φορολογητέων κερδών.
40. Τεχνικές φορολογικών ελέγχων: Αντικειμενικοί φορολογικοί έλεγχοι που θα εξαλείψουν την υποκειμενική αξιολόγηση. Καθιέρωση και πριμοδότηση του Φορολογικού Πιστοποιητικού.
41.Δραστική μείωση τελών και χαρτοσήμων.
42. Ενιαίο tax portfolio για άμεσο συμψηφισμό κάθε μορφής χρεωστικών / πιστωτικών φόρων και τελών (και του ΦΠΑ).
Επενδυτικά κίνητρα
43. Οριζόντια επενδυτικά κίνητρα σε βιομηχανικές τεχνολογίες και εξοπλισμό.
44. Επιταχυνόμενες αποσβέσεις: Οι νέες επενδύσεις αποσβένονται με επιταχυμένους ρυθμούς τους οποίους ορίζουν οι φορολογικές αρχές εκ των προτέρων. Αφορά επενδύσεις εντός μιας πενταετίας σε όλους τους κλάδους. Η επιλογή είναι προαιρετική. Η επιτάχυνση μπορεί να εφαρμόζεται μόνο σε κερδοφόρες επιχειρήσεις και να περιοριστεί στο 50% των φορολογητέων κερδών για δημοσιονομικούς λόγους.
45. Υπέρ-αποσβέσεις 200%: Νέες επενδύσεις λαμβάνουν υπερ-έκπτωση κόστους ίση με το διπλάσιο της ετήσιας απόσβεσης, χωρίς να αλλάξει η διάρκεια της. Αφορά επενδύσεις εντός μιας πενταετίας σε βιομηχανικό και τεχνολογικό εξοπλισμό σε όλους τους κλάδους. Η επιλογή είναι προαιρετική. Το όφελος μπορεί να περιοριστεί στο 50% των φορολογητέων κερδών για δημοσιονομικούς λόγους.
46. Μείωση κόστους ιδίων κεφαλαίων που έχουν ως σκοπό επενδύσεις και εταιρικές συμμετοχές. Δίδεται ετήσια φορολογική έκπτωση του αναλογούν τόκου στα ίδια κεφάλαια.
47. Οριζόντια επενδυτικά κίνητρα για επενδύσεις στην οικοδομή / νέες άδειες. Οι νέες οικοδομές τυγχάνουν φορολογικών απαλλαγών για τα δεκαπέντε φορολογικά έτη από την έκδοση της. Ειδικότερα: απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, δραστική μείωση του φόρου μεταβίβασης, απαλλαγή του φόρου κληρονομιάς.
48. Ανταποδοτικές επιχορηγήσεις χωρίς περιττούς ελέγχους.
49. Φορολογικές πιστώσεις αντί για επιχορηγήσεις.
50. Επιστρεπτέες προκαταβολές. Το ΕΣΠΑ δίδεται με μορφή άτοκων δανείων. Με καθυστέρηση της επένδυσης μειώνεται το ποσοστό ενίσχυσης, ενώ όπου επιτυγχάνονται οι στόχοι απόδοσης, έως το 50% του δανείου δεν επιστρέφεται.
51. Απλές διαδικασίες. Έλεγχοι από πιστοποιημένους εξωτερικούς ελεγκτές (συμπεριλαμβανομένων ορκωτών ελεγκτών) κατά την οδηγία 2006/43/EC. Ένταξη σε φορολογικά κίνητρα χωρίς διαδικασία έγκρισης με εκ των υστέρων φορολογικό έλεγχο.
Καινοτομία και συνεργατικοί σχηματισμοί
52. Ενίσχυση οριζόντιων φορολογικών μέτρων.
53. Patent (IP) box. Αφορά στη μείωση στο 10% του φορολογικού συντελεστή εσόδων προερχόμενων από την εκμετάλλευση διανοητικής ιδιοκτησίας με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ.
54. Υπερ-εκπτώσεις δαπανών έρευνας και ανάπτυξης (R&D) στο 150% και 200% για νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) του ύψους των δαπανών έρευνας.
55. Καινοτομία στη φαρμοκοβιομηχανία και τις κλινικές μελέτες. Δημιουργία σταθερού πλαισίου για φαρμακευτικές εταιρείες που επενδύουν σε έρευνα, ανάπτυξη πνευματικής ιδιοκτησίας και κλινικές μελέτες. Παροχή φορολογικών κινήτρων, ταχύτερων εγκριτικών διαδικασιών, πρόσβαση σε ερευνητικά ιδρύματα, κτλ.
56. Υποστήριξη οικοσυστημάτων καινοτομίας και συνεργατικών σχηματισμών σε κλάδους αιχμής μέσω "Συμφωνιών" για τη διασφάλιση ανταγωνιστικότητας και βιώσιμης καινοτομίας.
57. Δημιουργία ζωνών καινοτομίας, με συγκέντρωση σε μια περιοχή, ιδιωτικών & δημόσιων ερευνητικών φορέων, πανεπιστημίων, επιχειρήσεων, κτλ προκειμένου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνέργειες.
58. Κίνητρα προσέλκυσης και διατήρησης ταλέντου στην έρευνα και καινοτομία (πχ. ελκυστική φορολογία, μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές, κτλ.).
Βιομηχανία
59. Μείωση 50% του κόστους των επενδύσεων μικρότερης κλίμακας σε νέες τεχνολογίες (έως €100.000 ετησίως) είτε μέσω φορολογικών εκπτώσεων είτε ως μη επιστροφή ληφθέντων κεφαλαίων επενδυτικών ταμείων.
60. Υπερ-αποσβέσεις 200% για νέες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τεχνολογικό εξοπλισμό και ψηφιακά ελεγχόμενα μηχανήματα.
61. Tax Holiday: Φοροαπαλλαγή ισόποση με τις δαπάνες Ε&Α για τα πρώτα 2 έτη και 50% απαλλαγή για το τρίτο, με δυνατότητα μεταφοράς ζημιών έως και 10 χρόνια.
62. Patent (IP) box. Αφορά στη μείωση στο 10% του φορολογικού συντελεστή εσόδων προερχόμενων από την εκμετάλλευση διανοητικής ιδιοκτησίας (συμπεριλαμβανομένων και των ευρεσιτεχνιών) με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ (BEPS action 5).
63. Ανάπτυξη δεξιοτήτων Industry 4.0 μέσω του θεσμού της μαθητείας (vocational training).
64. Χρηματοδότηση του 15% των διδακτορικών διατριβών σε θέματα στο Industry 4.0.
65. Δημιουργία κέντρων αριστείας (Competence centers) και ψηφιακών κέντρων καινοτομίας (digital innovation hubs) για την εδραίωση σχέσεων συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων, εδραιωμένων και νεοσύστατων εταιριών υψηλής τεχνολογίας.
Κυκλική Οικονομία
66. Στρατηγικές δράσεις: δομικές παρεμβάσεις που προάγουν τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
67. Kλαδικές δράσεις: στοχευμένες παρεμβάσεις σε αλυσίδες αξίας με σημαντική συνεισφορά στην κυκλική οικονομία) και τοπικές πρωτοβουλίες (έμφαση και σε θέματα ενημέρωσης.
68. Αξιοποίηση χρηματοδοτικού πλαισίου, διαμόρφωση αντίστοιχων χρηματοδοτικών εργαλείων προς τους επενδυτές.
69. Ευθυγράμμιση, τροποποίηση και εφαρμογή νομοθετικού πλαισίου προς την κατεύθυνση διευκόλυνσης επίτευξης εθνικών στόχων μέσω της κυκλικής οικονομίας.
70. Θεσμοθέτηση προδιαγραφών ποιότητας για τις δευτερογενείς α’ ύλες και δευτερογενή καύσιμα, ώστε να διασφαλίζεται η χρήση τους από τις επιχειρήσεις.
Του Χάρη Φλουδόπουλου
2/2/2019