Α. Μεσόγειος: Τώρα αρχίζει ο “υπέρ πάντων” αγώνας και η Ελλάδα οφείλει να είναι έτοιμη.
Α. Μεσόγειος: Τώρα αρχίζει ο “υπέρ πάντων” αγώνας
και η Ελλάδα οφείλει να είναι έτοιμη.
Νωρίτερα σήμερα έγινε γνωστό πως ανακαλύφθηκε τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου στο οικόπεδο 10 (Γλαύκος) της Κυπριακής ΑΟΖ. Σύμφωνα με τον Κύπριο Υπουργό Ενέργειας, Γιώργο Λακκοτρύπη, η ποσότητα φ.α. ανέρχεται σε 5-8 τρις κυβικά πόδια (142-227 δις κυβικά μέτρα) και πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις παγκόσμια τα τελευταία τρία χρόνια. Κάποιες εκτιμήσεις κάνουν λόγω για ακαθάριστη αξία 50 δισ. ευρώ.
Το κοίτασμα του Γλαύκου είναι αυτή τη στιγμή το τρίτο μεγαλύτερο στην Ανατολική Μεσόγειο. Το κοίτασμα του Ζορ (Αίγυπτος) διαθέτει περίπου 30 τρισ. κυβικά πόδια αερίου και το κοίτασμα Λεβιάθαν (Ισραήλ), περίπου 20 τρισ. κυβικά πόδια φ.α. Το κοίτασμα Ταμαρ (επίσης Ισραήλ) περιέχει περίπου την ίδια ποσότητα φ.α. με το Γλαύκο.
Για πρώτη φορά και επίσημα, ο Ελληνισμός βρίσκεται μπροστά από μια μεγάλη πρόκληση. Μεχρι σήμερα, οι συζητήσεις για κοιτάσματα φ.α. στη κυπριακή ΑΟΖ ήταν λίγο πολύ θεωρητικές. Πλέον όλοι γνωρίζουν πως στην Ανατολική Μεσόγειο, υπάρχει ένα “Ελ Ντοράντο” φυσικού πλούτου με τεράστιες οικονομικές και γεωπολιτικές προεκτάσεις.
Χθες ξεκίνησε η τουρκική άσκηση “Γαλάζια Πατρίδα” με 102 πλοία του Τουρκικού Ναυτικού να έχουν αναπτυχθεί από τη Μαύρη Θάλασσα ως την Ανατολική Μεσόγειο. Προφανώς αυτή η κινητοποίηση τυχαία συνέπεσε χρονικά με την ανακοίνωση του κοιτάσματος στο Γλαύκο, ωστόσο ο σκοπός της είναι ο ίδιος: προβολή ισχύος προς πάσα κατεύθυνση και κυρίως προς δυσμάς. Η Άγκυρα θέλει να δείξει πως μπορεί να προστατεύσει τα συμφέροντά της, ακόμη και αν αυτά βρίσκονται σε περιοχές που δεν της ανήκουν.
Η Ελλάδα είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της στην ευρύτερη περιοχή; Αυτό το ερώτημα απαιτεί ανάλυση στρατιωτικής ισχύος μεταξύ των δικαιούχων (Ελλάδα, Κύπρος) και των “εκβιαστών” (Τουρκία) που θέλει να αρπάξει κομμάτι του πλούτου, κάτι που αν και είναι σημαντικό, δεν είναι του παρόντος.
Για να κατανοήσουμε όμως το γενικότερο γεωπολιτικό πλαίσιο, θα πρέπει να ανατρέξουμε σε παλιότερο άρθρο μας για τον East Med, αναφορικά με τις συμμαχίες που έχουν σχηματιστεί, ένεκα της ενεργειακής (και όχι μόνο) πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων στη περιοχή.
Στην γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής μας, έχει σχηματιστεί ένα δίπολο. Από τη μια πλευρά είναι η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ και από την άλλη, η Τουρκία με τη Ρωσία.
Η πρώτη πλευρά θέλει την εξόρυξη του φ.α. για προφανείς οικονομικούς λόγους (ειδικά όσο αφορά την Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ) και κατόπιν τη διοχέτευσή του στις αγορές τις Ευρώπης, για την εν μέρη ενεργειακή ανεξαρτητοποίησή της από τη Ρωσία.
Η συνεργασία Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου στο θέμα του αγωγού East Med που θα φέρει τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου πιο κοντά στην Ευρώπη, είναι κατά γενική ομολογία μια στρατηγική συμμαχία που θα ωφελήσει και τα τρία κράτη.
Είναι σαφές πως η Ουάσιγκτον επιθυμεί διακαώς την δημιουργία του East Med, για λόγους που έχουν να κάνουν καθαρά με την ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της Ευρώπης από την Ρωσία.
Στο ζήτημα του ορυκτού πλούτου της Κύπρου, είναι ίσως η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ δεν κρατούν την πολιτική των ίσων αποστάσεων. Ο υφυπουργός εξωτερικών για υποθέσεις Ευρώπης και Ευρασίας Wess Mitchell ενθάρρυνε τη Λευκωσία να συνεχίσει τον σχεδιασμό της, χαρακτηρίζοντας την τουρκική θεώρηση «μειονότητα» απέναντι στη διεθνή επικρατούσα άποψη και εξέφρασε την αντίθεση των ΗΠΑ σε κάθε πρόκληση εις βάρος της Κύπρου.
Είναι προφανές από δηλώσεις κορυφαίων Αμερικανών αξιωματούχων, πως η τρέχουσα διάθεση της Ουάσιγκτον, δεν είναι να αφήσει την Άγκυρα να ανακατευτεί στα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου και προτιμά έναν αξιόπιστο άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ + Αιγύπτου, για να εξορυχθούν οι υδρογονάνθρακες και να κατευθυνθούν στην ενεργειακά “πεινασμένη” και εξαρτώμενη από τη Ρωσία, Ευρώπη.
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα ανωτέρω και κάνοντας ένα βήμα πίσω για να δούμε την “μεγαλύτερη εικόνα”, δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει η στρατηγική προσέγγιση της Τουρκίας με την Ρωσία. Πέρα από τις -όχι και πολλές- κοινές επιδιώξεις στο μέτωπο της Συρίας, Άγκυρα και Μόσχα δεν θέλουν με τίποτα να δουν τον East Med να κατασκευάζεται. Και εδω ταιριάζει η φράση, “Ο εχθρός του εχθρού μου, είναι φίλος”, διότι παρά την κατάρριψη του ρωσικού σουχόι το 2015 από τουρκικά μαχητικά και παρά την δολοφονία Καρλόφ τον επόμενο χρόνο στην Άγκυρα, οι δυο χώρες απολαμβάνουν έναν ιδιότυπο “μήνα του μέλιτος”, που απ’ ότι φαίνεται, κάθε άλλο παρά πρόσκαιρος είναι.
Συνοψίζοντας, η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονται μπροστά σε μια μεγάλη πρόκληση. Θα πρέπει να θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο πως η Άγκυρα θα επιχειρήσει να “εκβιάσει” την ελληνική πλευρά προβάλλοντας την ισχύ των όπλων της. Πλέον το ζήτημα είναι (και επισήμως) οικονομικό και η Τουρκία, ως (φιλοδοξούσα) αναδυόμενη περιφερειακή υπερδύναμη χρειάζεται φυσικούς πόρους για να εκπληρώσει το όνειρο ανασύστασης μιας νέας “Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.” Αν η Ελλάδα όμως παίξει έξυπνα το “χαρτί” της, συνάπτοντας και ενισχύοντας ήδη υπάρχουσες συμμαχίες θα μπορέσει να καταστεί ρυθμιστής καταστάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Επειδή όμως η διπλωματία can only take us so far, είναι απαραίτητη η διατήρηση (και ενίσχυση) μιας ισχυρής στρατιωτικής αποτρεπτικής ισχύος και το κυριότερο, αποφασιστικότητας για την προβολή της όπου και όποτε χρειαστεί.
Από Thanos S. Epachtitis - Φεβρουάριος 28, 2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
BLOOMBERG VIA GETTY IMAGES
1.
H ExxonMobil ανακάλυψε τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου στο τεμάχιο 10 της ΑΟΖ της Κύπρου. Μία από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις παγκοσμίως την τελευταία 3ετία.
Κοίτασμα φυσικού αερίου 5 έως 8 tcf (τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια) ή αλλιώς 142-227 δισεκ. κυβικά μέτρα εντόπισε η ερευνητική γεώτρηση στο τεμάχιο 10 της ΑΟΖ της Κύπρου, σηματοδοτώντας τη μεγαλύτερη ανακάλυψη στον στόχο «Γλαύκο» και μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις φυσικού αερίου σε παγκόσμιο επίπεδο την τελευταία τριετία.
Οι ανακοινώσεις, που γίνονται δύο μήνες πριν την έναρξη των εργασιών εντός του τεμαχίου 10, ήρθαν από τον τον υπουργό Ενέργειας της Κύπρου, Γιώργος Λακκοτρύπης και τον Αντιπρόεδρο της ExxonΜobil Tristan Aspray. Σημειώνεται πως για τον στόχο ”Δελφύνη” ανακοινώθηκε πως εντοπίστηκε στήλη ΦΑ 133 μέτρων και βάση των αναλύσεων εκτιμάται ότι πρόκειται για ταμιευτήρα αρίστης ποιότητας.
«Είμαστε ενθαρρυμένοι από το αποτέλεσμα, θα περάσουμε τους επόμενους μήνες αναλύοντας τα αποτελέσματα. Θα δούμε και μελλοντικές προοπτικές που αναπτύσσονται. Δεν έχουν αποκλειστεί προτάσεις ακόμη και για μεταφορά ΦΑ μέσα από την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι επόμενοι μήνες θα αφιερωθούν στην ανάλυση δεδομένων. Πρέπει να δούμε πολλαπλούς παράγοντες οπως η ποιότητα» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil κ. Aspray.
Όπως τόνισε «το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι να μην βρεις κάτι. Τώρα είναι επιτυχία που βρήκαμε και σε σχέση με τα ευρήματα και πρέπει να πούμε ότι δεν υπάρχουν πολλά τεμάχια που μπορεί να συναντήσει κανείς τέτοια ποσότητα. Δεν είμαστε εστιασμένοι μόνο στο τεμάχιο 10 αλλά στην ευρύτερη περιοχή. Το 2020 θα συνεχιστούν οι εργασίες».
Από την πλευρά του ο υπουργός τόνισε πως είναι μια σπουδαία εξέλιξη για όλη την Κύπρο, σημειώνοντας πως πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανακάλυψη εντός της ΑΟΖ και τους επόμενους μήνες, όπως ανέφερε, θα εκτιμηθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η ποσότητα φυσικού αερίουΑ. Ο υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε επίσης πως στην πρώτη γεώτρηση στον στόχο «Δελφυνη» δεν εντοπίστηκε ποσότητα ΦΑ.
Όπως σημειώνει η «Καθημερινή» Κύπρου στα γενικότερα ζητήματα που αφορούν το δυναμικό του τεμαχίου 10, οι δυο γεωτρήσεις έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα. Από πλευράς εταιρείας αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων ερευνητικών γεωτρήσεων. Σύμφωνα με πηγές κοντά στις εργασίες, η πρώτη γεώτρηση περιόρισε κάποιους αρχικούς στόχους που υπήρχαν στο 10 και την ίδια ώρα η δεύτερη επιτυχημένη, όπως λέγεται, αναβάθμισε κάποιους άλλους.
Σημειώνεται πως τα ευρήματα των δυο γεωτρήσεων θεωρούνται σημαντικά, όχι μόνο για το μέλλον της ExxonMobil εντός της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά ευρύτερα για το ενεργειακό πρόγραμμα της κυβέρνησης. Όπως εκτιμάται και σε πολιτικό επίπεδο, η παρουσία της αμερικάνικης εταιρείας στη περιοχή είναι κομβικής σημασίας και για τις υπόλοιπες δραστηριότητες στην ΑΟΖ.
Η ανακάλυψη ενός κοιτάσματος που είναι σε εμπορεύσιμη κατάσταση αναμένεται να ενισχύσει περισσότερο και τις υπόλοιπες δραστηριότητες που είναι προγραμματισμένες, σε άλλα αδειοδοτημένα τεμάχια. Υπό τις περιστάσεις, θετικά αντιμετωπίζεται η ύπαρξη ενός κοιτάσματος το οποίο σε συνδυασμό με το «Αφροδίτη» καθώς και άλλα που ενδεχομένως εντοπιστούν, να δημιουργήσουν ένα ενεργειακό δυναμικό τέτοιο που να ενισχύσει το ρόλο της Δημοκρατίας στην περιοχή αλλά και να κάνει εφικτή, την κατασκευή ενός εργοστασίου LNG στην Κύπρο.
28/02/2019
2.
To νέο τουρκικό ναυτικό δόγμα
πίσω από την άσκηση «Γαλάζια πατρίδα».
Όπως το περιγράφει ένας καθόλου τυχαίος Τούρκος αναλυτής
στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της γείτονος.
Ενας καθηγητής που ειδικεύτηκε (M.Sc.) στην τουρκική Ακαδημία Πολέμου και απέκτησε τον διδακτορικό του τίτλο (PhD) στο τουρκικό Κολλέγιο Πολέμου, δεν είναι τυχαίο πρόσωπο. Προσθέστε τώρα και αυτό: η ανάλυσή του καθηγητή Τσαν Κασάπογλου για την πολυ-διαφημισμένη τουρκική στρατιωτική άσκηση «Γαλάζια πατρίδα», με το σύνολο του τουρκικού στόλου να βγαίνει στο Αιγαίο και στη Μαύρη Θάλασσα, δημοσιεύεται στο κρατικό τουρκικό πρακτορείο Anadolu, με την διευκρίνιση (για όποιον δεν κατάλαβε):
«Η Γαλάζια Πατρίδα δεν είναι απλά μια κωδική ονομασία άσκησης. Είναι επίσης ένα γεωπολιτικό σκεπτικό, που αναδεικνύει την πολιτική-στρατιωτική ατζέντα της Άγκυρας την επόμενη δεκαετία.»
Στην ανάλυση του Τσαν Κασάπογλου το τελικό συμπέρασμα βγαίνει στον επίλογο και είναι μάλλον απλό: Το βασικό δόγμα της τουρκικής αμυντικής πολιτικής αναπροσαρμόζεται, αφήνοντας πίσω το δόγμα των «δυόμισι πολέμων», που η στρατιωτική ηγεσία της γείτονος θεωρούσε ότι έπρεπε πάντοτε να είναι σε θέση να διεξάγει (παίρνοντας ως υπόθεση εργασίας ένα πολύ δύσκολο σενάριο).
ANADOLU AGENCY VIA GETTY IMAGES
Ο απόπλους του τουρκικού στόλου από την περιοχή της Μούγλας,
στις ακτές του Αιγαίου.
Η είδηση είναι ότι η αυξημένη ισχύς του τουρκικού ναυτικού χαρακτηρίζεται ως «διπλωματικό πλεονέκτημα σε καιρό ειρήνης» – και αυτή μοιάζει σαν μία σκέψη που ασφαλώς συσχετίζεται με το πως η Τουρκία βλέπει την Ελλάδα.
Ο καθηγητής Κασάπογλου υπογράφει αυτό το κείμενο ως στρατιωτικός αναλυτής του ινστιτούτου EDAM, που ασχολείται με την τουρκική εξωτερική πολιτική και άμυνα, εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη, ενώ λαμβάνει χρηματοδότηση (και) από κρατικές πηγές της Τουρκίας. Ακολουθούν τα σημαντικότερα αποσπάσματα του άρθρου…
ANADOLU AGENCY VIA GETTY IMAGES
«Το Τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό αναμένεται να διεξάγει μαζικές ασκήσεις που ονομάζονται “Mavi Vatan” – ”η Μπλε Πατρίδα” – μεταξύ 27 Φεβρουαρίου και 8 Μαρτίου. Για πρώτη φορά στην ιστορία της δημοκρατίας, ο στρατός της Τουρκίας θα δοκιμάσει τις ικανότητες του στη Μαύρη Θάλασσα , στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο συγχρόνως.
Η Γαλάζια Πατρίδα δεν είναι απλά μια κωδική ονομασία άσκησης. Είναι επίσης ένα γεωπολιτικό σκεπτικό, που αναδεικνύει την πολιτική-στρατιωτική ατζέντα της Άγκυρας την επόμενη δεκαετία.
Η Γαλάζια Πατρίδα αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα.
Πρώτον, εμπεριέχει μια έντονη προβολή ισχύος. Σε συνδυασμό με την δυναμικότερη στάση της Τουρκίας στο Κέρας της Αφρικής και του (Περσικού) Κόλπου, η Τουρκία επιδιώκει να προωθήσει τα εθνικά της συμφέροντα σε μια αυξημένη ζώνη επιρροής.
Δεύτερον, αυτή η αντίληψη προϋποθέτει έναν πιο ενεργό ρόλο για το τουρκικό ναυτικό στον ανταγωνισμό γεωπολιτικής ισχύος, τις ενεργητικές επιχειρήσεις και τη ναυτική διπλωματία.
Τρίτον, τέλος, η βιωσιμότητα της ιδέας εξαρτάται από τη διατήρηση της ανοδικής τάσης στην εθνική αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας.
Η ναυτική δύναμη παραμένει στο επίκεντρο της Γαλάζιας Πατρίδας. Το τουρκικό ναυτικό μετατρέπεται σε πλεονέκτημα με αυξανόμενες δυνατότητες προβολής ισχύος…Στρέφοντας το βλέμμα πίσω στις τελευταίες δεκαετίες, δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα αναδεικνύει τη στρατιωτική της εργαλειοθήκη, ενώ ασχολείται με περιφερειακές στρατηγικές υποθέσεις. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, για παράδειγμα, η πρωταρχική κατεύθυνση της Τουρκίας για την περιφερειακή πολιτική άμυνας και ασφάλειας ήταν το δόγμα «δυόμισι πολέμων» και η στρατηγική έννοια της «ενεργού αποτροπής»… Σε αυτό το πλαίσιο, η Άγκυρα επιδίωξε με επιμέλεια την ανάπτυξη δυνατοτήτων για να μπορέσει να διεξάγει ταυτόχρονα δύο πολυ-μετωπικές, διακρατικές ένοπλες συγκρούσεις, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούσε να διεξάγει μεγάλης κλίμακας αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις στο εσωτερικό και εκτός συνόρων… Η κατοχή ενός ικανού, δυνάμενου ναυτικού σχεδιασμού δεν θα ενίσχυε μόνο την ικανότητα διεξαγωγής του πολέμου. Τα όπλα του ναυτικού, σε αντίθεση με άλλους παραδοσιακούς κλάδους των ενόπλων δυνάμεων, αποτελούν πραγματικά αποτελεσματικά διπλωματικά πλεονεκτήματα σε περιόδους ειρήνης. Συνολικά, φαίνεται ότι οι τουρκικοί πολιτικο-στρατιωτικοί φορείς λήψης αποφάσεων θα χρησιμοποιήσουν τα ναυτικά τους μέσα πιο εντατικά τα επόμενα χρόνια.»
Αντώνης Φουρλής
Editor-in-Chief, HuffPost Greece
28/2/2019
