Σκοτεινοί καιροί στην Τουρκία.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) Οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας στην περίοδο κυριαρχίας Ερντογάν.
Τα τουρκικά ΜΜΕ δεν γράφουν για όσα λένε οι άνθρωποι στα καφενεία, στα σχολεία, στην δουλειά, και στο δρόμο: Η τουρκική οικονομία καταρρέει. Για 10 διαθέσιμες θέσεις στις υπηρεσίες καθαριότητας του δήμου της Ανατολίας, 6500 άνθρωποι έκαναν αίτηση. Όσον αφορά την τιμή των καυσίμων, αυτή αυξάνεται διαρκώς. Ο κυβερνητικός Τύπος δεν χρησιμοποιεί ποτέ την λέξη «αύξηση». Αντιθέτως προτιμά τον όρο «ανανέωση των τιμών». Τον θεωρεί πιο σικάτο!
Το μηνιαίο ακαθάριστο εισόδημα είναι 2558 τουρκικές λίρες (περίπου 422 ευρώ). Το ένα τρίτο του κατώτατου μισθού πηγαίνει στο δημόσιο, οπότε ο εργαζόμενος δεν παίρνει παρά 2020 τουρκικές λίρες (περίπου 330 ευρώ). Είναι ένα ποσό με το οποίο είναι αδύνατο να ζήσεις ακόμη και αν είσαι μόνος, καθώς τα έξοδα του νοικοκυριού ξεπερνούν κατά πολύ τις 1500 τουρκικές λίρες. Το πιο φτηνό νοίκι σε μια μεγάλη πόλη είναι 500 λίρες. Επιπλέον πρέπει κανείς να πληρώνει 400 λίρες για ρεύμα, θέρμανση, νερό, τηλέφωνο και ίντερνετ. Αυτά ήδη αθροίζονται σε 2400 τουρκικές λίρες, χωρίς να έχουμε συμπεριλάβει έξοδα μετακίνησης, ρουχισμού, αναψυχής, υγείας κλπ.
Η κακοδιαχείριση της οικονομίας αντικατοπτρίζει σαφώς την κακή πολιτική στρατηγική. Ο Ερντογάν, που προετοιμάζεται για τις αυτοδιοικητικές εκλογές στις 31 Μαρτίου, δεν έχει πια άλλα επιχειρήματα να προπαγανδίσει. Στην εξουσία από το 2002, οι κυβερνητικοί υποψήφιοι δεν μπορούν πλέον να κάνουν υποσχέσεις. Εδώ και 17 χρόνια, οι πόλεις και τα χωριά που διοικούντο από το AKP, το κόμμα του Ερντογάν, έχουν καταστραφεί φυσικά και ηθικά εξαιτίας της «αστικής ανάπλασης», όρος που στην Τουρκία χρησιμοποιείται για την ανακαίνιση. Δεν υπάρχει πλέον χώρος πρασίνου και όλες οι εκτάσεις προς αξιοποίηση έχουν ήδη καταληφθεί από απούλητες λόγω οικονομικής κρίσης πολυτελείς κατοικίες και άδεια εμπορικά κέντρα. Οι φτωχοί αποκλείονται από τα αστικά κέντρα, τα χαμόσπιτά τους γκρεμίζονται και οι ουρανοξύστες που τα αντικαθιστούν μένουν άψυχοι και άδειοι. Η εγκατάλειψη της επαρχίας συνεχίζεται και ο πληθυσμός των μεγάλων πόλεων αυξάνεται χωρίς σταματημό. Ο στρατός των ανέργων, των αγροτών και των λούμπεν-προλετάριων απειλεί το μέλλον των πόλεων. Για να μην μιλήσουμε για τα προβλήματα στα συστήματα υδροδότησης, ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου.
Ο Ερντογάν γνωρίζοντας τα ευάλωτα σημεία του, παίρνει ιδιαίτερα μέτρα:
Τέλος, εδώ και μια εβδομάδα, όλος ο κόσμος στην Άγκυρα μιλά για ένα καινούριο κόμμα που θα σχηματιστεί μετά τις εκλογές - δηλαδή μετά την πιθανή ήττα του Ερντογάν. Οι φήμες είναι πολλές, όμως πρόκειται για ένα νέο κόμμα που θα ιδρύσουν πρώην μέλη του ΑΚΡ. Δηλαδή ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αμντουλάχ Γκιούλ και ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Αλί Μπαμπατσάν. «Εάν το παλιό ήταν καλό, τότε τα παζάρια θα ήταν υπέροχα», λέει μια οθωμανική παροιμία.
Ραγκίπ Ντουράν
Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στην Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]
https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/
skoteinoi-kairoi-stin-toyrkia
2/3/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας στην περίοδο κυριαρχίας Ερντογάν.
Τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης του AKP η αναβάθμιση του ρόλου της χώρας αποτελούσε ένα από τα ισχυρά χαρτιά του Ερντογάν. Μεταξύ 2002 και 2004 επιχειρήθηκε η θεσμική και συνταγματική εναρμόνιση με την ΕΕ, κυρίως μέσω της πολιτικοποίησης οργάνων του κράτους και ανώτατων αρχών (π.χ. αλλαγή σύνθεσης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας), της υπεροχής των διεθνών συμφωνιών επί του εσωτερικού δικαίου σε ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων, ακόμη και της χρήσης περιφερειακών γλωσσών και διαλέκτων σε ραδιόφωνο και τηλεόραση ενάντια στην πολιτικοστρατιωτική γραφειοκρατία και τους εθνικιστές.
Οι Βρυξέλλες, διακρίνοντας στο πρόσωπο του Ερντογάν έναν φιλελεύθερο μεταρρυθμιστή, και μάλιστα με ισλαμικές αναφορές, τον στηρίζουν αρχικά αναφανδόν στην αντιπαράθεσή του με το στρατιωτικό κατεστημένο.
Εκτιμούν, όπως και κύκλοι στις ΗΠΑ, ότι αναδύεται ένας μετριοπαθής ισλαμιστής «χριστιανοδημοκράτης», με διάθεση να αλλάξει επί το προοδευτικότερο τη θεσμική λειτουργία της Τουρκίας, ο οποίος θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις μετασχηματισμού των καθυστερημένων στρωμάτων της τουρκικής κοινωνίας, δείχνοντας τον δρόμο τού εκ των έσω εκσυγχρονισμού (χωρίς τα ρίσκα των αποτυχημένων έξωθεν παρεμβάσεων) και σε αντίστοιχα μουσουλμανικά και αραβικά κράτη και ηγεσίες.
Από πλευράς Ευρωπαίων αναγνωριζόταν στο AKP η αποφασιστικότητα για εκ βάθρων αλλαγές ακόμη και όταν η μεταρρυθμιστική του δραστηριότητα επιβραδύνθηκε, περί το 2005. Οι καθυστερήσεις αποδόθηκαν στις ισχυρές αντιστάσεις του κοσμικού στρατοπέδου, στις διιστάμενες απόψεις στο εσωτερικό του AKP (κυρίως εκείνων των βουλευτών του οι οποίοι προέρχονταν από παλιά δεξιά κόμματα) και στην απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για την προώθηση των συνταγματικών αλλαγών (Φεβρουάριος 2005). Το ίδιο διάστημα, η Άγκυρα πιστώνεται την εποικοδομητική της στάση στη στήριξη του Σχεδίου Ανάν στην Κύπρο, απέναντι σε εθνικιστικούς κύκλους και στον στρατό.
Προδήλως, η σύγκλιση με τις Βρυξέλλες εξυπηρετεί τη θωράκιση των ισλαμιστών στον αγώνα εναντίον των κοσμικών, τη συνέχιση της αποκεμαλοποίησης του κράτους και των μηχανισμών του, και τη διασύνδεση με το ευρωπαϊκό οικονομικό γίγνεσθαι μέσω προσέλκυσης ευρωπαϊκών κεφαλαίων (δεδομένης της εξάρτησης της οικονομίας από τις άμεσες ξένες επενδύσεις).
Το 2011 ωστόσο είναι καθοριστικό έτος για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, αφού έχει προηγηθεί μία βαθμιαία επιδείνωση σε αυτές, π.χ. οι αποστάσεις Ερντογάν από την ΕΕ σε ζητήματα εναρμόνισης, η θέσπιση απαγόρευσης της χρήσης της μαντίλας (νιτζάμπ) από το Βέλγιο και τη Γαλλία. Τον Ιούλιο του 2017 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επικύρωσε την απαγόρευση που θεσμοθέτησε το Βέλγιο το 2011 για τη χρήση μαντίλας στον χώρο εργασίας.
Μάλιστα, μετά το 2009 απεμπολείται η δυναμική των διαρθρωτικών αλλαγών προς την ευρωπαϊκή κατεύθυνση στο εσωτερικό της γείτονος, η κόπωση της ΕΕ για επιπλέον ενσωματώσεις μετά τη μεγάλη διεύρυνση του 2004 καθίσταται εμφανής, οι συζητήσεις για τις συνέπειες ένταξης ενός μουσουλμανικού κράτους πολλών εκατομμυρίων αναζωπυρώνονται, η διεθνής οικονομική κρίση που εκκινεί από τις ΗΠΑ θεωρείται από την Τουρκία σοβαρή ένδειξη ότι η Δύση έχει χάσει την παγκόσμια ισχύ της (άρα οφείλει να αναζητήσει και αλλού συμμαχίες), ενώ οι συνεχόμενες εκλογικές νίκες του Ερντογάν, σε συνάρτηση με τις διεργασίες στον αραβικό/μουσουλμανικό χώρο, αυξάνουν την αλαζονική του διάθεση.
Η Τουρκία δεν είναι πια εργαλείο και πιόνι των δυτικών, αλλά έχει τη δυνατότητα να σταθεί αυτοτελώς, εξαργυρώνοντας την πολυδιάστατη χρησιμότητά της για τη Δύση επί τη βάσει μίας ισότιμης σχέσης. Η απροθυμία στήριξης από πλευράς ΕΕ-ΗΠΑ στη σύγκρουση με τον Γκιουλέν (που κορυφώνεται μεταξύ 2011-2013) και οι νουθεσίες τους για διαφορετική αντιμετώπιση των διαδηλωτών εκ μέρους των τουρκικών αρχών στο πάρκο Γκεζί επιτείνουν το κλίμα δυσπιστίας έναντι της Δύσης και επιβεβαιώνουν την αίσθηση της τουρκικής ηγεσίας ότι επιζητείται η πλήρης συμμόρφωσή της με τις δυτικές επιδιώξεις, ειδάλλως μπορούν κάλλιστα να την αδειάσουν.
Το ίδιο περίπου διάστημα, η στήριξη των ΗΠΑ στους Κούρδους της Συρίας, η «παγωμένη» στήριξη Ευρωπαίων και Αμερικανών στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 και η άρνηση ευρωπαϊκών κρατών να εκδώσουν γκιουλενιστές (και σε αρκετές περιπτώσεις να τους προσφέρουν ασφαλές καταφύγιο) εκλαμβάνονται ως εχθρικές απέναντι στην τουρκική ηγεσία ενέργειες. Πλέον, η δυσπιστία είναι έκδηλη, όπως και η ευκολία με την οποία ο πρόεδρος Ερντογάν επιτίθεται στη Δύση.
Ωστόσο, γίνονται προσπάθειες αναθέρμανσης των σχέσεων, χωρίς, πάντως την αυταπάτη πως αυτές θα επανέλθουν στο επίπεδο της πρώτης περιόδου του AKP στην εξουσία.
Το κείμενο βασίζεται σε απόσπασμα του βιβλίου
«Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν», εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Κωνσταντίνος Φίλης
Διευθυντής Ερευνών Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.
https://www.liberal.gr/arthro/242457/apopsi/arthra/oi-scheseis-ee-tourkias-stin-periodo-kuriarchias-erntogan.html?fbclid=IwAR2sqS03yYRf9PPJ1XWmkmBIOlIQcw6qzhtXrcu-7KTnc0vY3PDDsPyGpRA
2 Μαρτίου 2019
(1) Οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας στην περίοδο κυριαρχίας Ερντογάν.
(2) Κίνα προς Τουρκία: «Κλείσαμε προξενείο &
σας θέσαμε προσωρινά εκτός του "Δρόμου του Μεταξιού"».
Τα τουρκικά ΜΜΕ δεν γράφουν για όσα λένε οι άνθρωποι στα καφενεία, στα σχολεία, στην δουλειά, και στο δρόμο: Η τουρκική οικονομία καταρρέει. Για 10 διαθέσιμες θέσεις στις υπηρεσίες καθαριότητας του δήμου της Ανατολίας, 6500 άνθρωποι έκαναν αίτηση. Όσον αφορά την τιμή των καυσίμων, αυτή αυξάνεται διαρκώς. Ο κυβερνητικός Τύπος δεν χρησιμοποιεί ποτέ την λέξη «αύξηση». Αντιθέτως προτιμά τον όρο «ανανέωση των τιμών». Τον θεωρεί πιο σικάτο!
Το μηνιαίο ακαθάριστο εισόδημα είναι 2558 τουρκικές λίρες (περίπου 422 ευρώ). Το ένα τρίτο του κατώτατου μισθού πηγαίνει στο δημόσιο, οπότε ο εργαζόμενος δεν παίρνει παρά 2020 τουρκικές λίρες (περίπου 330 ευρώ). Είναι ένα ποσό με το οποίο είναι αδύνατο να ζήσεις ακόμη και αν είσαι μόνος, καθώς τα έξοδα του νοικοκυριού ξεπερνούν κατά πολύ τις 1500 τουρκικές λίρες. Το πιο φτηνό νοίκι σε μια μεγάλη πόλη είναι 500 λίρες. Επιπλέον πρέπει κανείς να πληρώνει 400 λίρες για ρεύμα, θέρμανση, νερό, τηλέφωνο και ίντερνετ. Αυτά ήδη αθροίζονται σε 2400 τουρκικές λίρες, χωρίς να έχουμε συμπεριλάβει έξοδα μετακίνησης, ρουχισμού, αναψυχής, υγείας κλπ.
Η κακοδιαχείριση της οικονομίας αντικατοπτρίζει σαφώς την κακή πολιτική στρατηγική. Ο Ερντογάν, που προετοιμάζεται για τις αυτοδιοικητικές εκλογές στις 31 Μαρτίου, δεν έχει πια άλλα επιχειρήματα να προπαγανδίσει. Στην εξουσία από το 2002, οι κυβερνητικοί υποψήφιοι δεν μπορούν πλέον να κάνουν υποσχέσεις. Εδώ και 17 χρόνια, οι πόλεις και τα χωριά που διοικούντο από το AKP, το κόμμα του Ερντογάν, έχουν καταστραφεί φυσικά και ηθικά εξαιτίας της «αστικής ανάπλασης», όρος που στην Τουρκία χρησιμοποιείται για την ανακαίνιση. Δεν υπάρχει πλέον χώρος πρασίνου και όλες οι εκτάσεις προς αξιοποίηση έχουν ήδη καταληφθεί από απούλητες λόγω οικονομικής κρίσης πολυτελείς κατοικίες και άδεια εμπορικά κέντρα. Οι φτωχοί αποκλείονται από τα αστικά κέντρα, τα χαμόσπιτά τους γκρεμίζονται και οι ουρανοξύστες που τα αντικαθιστούν μένουν άψυχοι και άδειοι. Η εγκατάλειψη της επαρχίας συνεχίζεται και ο πληθυσμός των μεγάλων πόλεων αυξάνεται χωρίς σταματημό. Ο στρατός των ανέργων, των αγροτών και των λούμπεν-προλετάριων απειλεί το μέλλον των πόλεων. Για να μην μιλήσουμε για τα προβλήματα στα συστήματα υδροδότησης, ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου.
Ο Ερντογάν γνωρίζοντας τα ευάλωτα σημεία του, παίρνει ιδιαίτερα μέτρα:
- Ένας πρώην υπουργός δήλωσε κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας: «Όταν ψηφίζετε έναν κυβερνητικό υποψήφιο αποκτάτε αμέσως το εισιτήριο για τον παράδεισο!»
- Το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο, που είναι ο επίσημος οργανισμός για την διοργάνωση των εκλογών, αποφάσισε να τυπώσει συνολικά 69 εκατομμύρια ψηφοδέλτια την ώρα που μόνο 56.322.632 ψηφοφόροι έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους. Υπάρχουν, λοιπόν, ακόμη 13 εκατομμύρια ψηφοδέλτια που μπορούν οι τοπικοί ιθύνοντες να χρησιμοποιήσουν αυθαίρετα.
- Τέλος, ο Πρόεδρος Ερντογάν στον επίσημο λογαριασμό του στο Twitter χαρακτήρισε ως τρομοκράτες όλους εκείνους που δεν ταυτίζονται με το Ρεπουμπλικανικό Μέτωπο, δηλαδή την συμμαχία του ΑΚΡ και τους φασίστες του ΜΗΡ. Το Εθνικό Μέτωπο, που αποτελείται από τους σοσιαλδημοκράτες του CHP και τους συντηρητικούς του ΙΥΙ, φαίνεται να παίρνει το 50% των ψήφων. Υπάρχουν, λοιπόν, τουλάχιστον 40 εκατομμύρια τρομοκράτες στην Τουρκία!
Τέλος, εδώ και μια εβδομάδα, όλος ο κόσμος στην Άγκυρα μιλά για ένα καινούριο κόμμα που θα σχηματιστεί μετά τις εκλογές - δηλαδή μετά την πιθανή ήττα του Ερντογάν. Οι φήμες είναι πολλές, όμως πρόκειται για ένα νέο κόμμα που θα ιδρύσουν πρώην μέλη του ΑΚΡ. Δηλαδή ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αμντουλάχ Γκιούλ και ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Αλί Μπαμπατσάν. «Εάν το παλιό ήταν καλό, τότε τα παζάρια θα ήταν υπέροχα», λέει μια οθωμανική παροιμία.
Ραγκίπ Ντουράν
Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στην Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]
https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/
skoteinoi-kairoi-stin-toyrkia
2/3/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας στην περίοδο κυριαρχίας Ερντογάν.
Τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης του AKP η αναβάθμιση του ρόλου της χώρας αποτελούσε ένα από τα ισχυρά χαρτιά του Ερντογάν. Μεταξύ 2002 και 2004 επιχειρήθηκε η θεσμική και συνταγματική εναρμόνιση με την ΕΕ, κυρίως μέσω της πολιτικοποίησης οργάνων του κράτους και ανώτατων αρχών (π.χ. αλλαγή σύνθεσης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας), της υπεροχής των διεθνών συμφωνιών επί του εσωτερικού δικαίου σε ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων, ακόμη και της χρήσης περιφερειακών γλωσσών και διαλέκτων σε ραδιόφωνο και τηλεόραση ενάντια στην πολιτικοστρατιωτική γραφειοκρατία και τους εθνικιστές.
Οι Βρυξέλλες, διακρίνοντας στο πρόσωπο του Ερντογάν έναν φιλελεύθερο μεταρρυθμιστή, και μάλιστα με ισλαμικές αναφορές, τον στηρίζουν αρχικά αναφανδόν στην αντιπαράθεσή του με το στρατιωτικό κατεστημένο.
Εκτιμούν, όπως και κύκλοι στις ΗΠΑ, ότι αναδύεται ένας μετριοπαθής ισλαμιστής «χριστιανοδημοκράτης», με διάθεση να αλλάξει επί το προοδευτικότερο τη θεσμική λειτουργία της Τουρκίας, ο οποίος θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις μετασχηματισμού των καθυστερημένων στρωμάτων της τουρκικής κοινωνίας, δείχνοντας τον δρόμο τού εκ των έσω εκσυγχρονισμού (χωρίς τα ρίσκα των αποτυχημένων έξωθεν παρεμβάσεων) και σε αντίστοιχα μουσουλμανικά και αραβικά κράτη και ηγεσίες.
Από πλευράς Ευρωπαίων αναγνωριζόταν στο AKP η αποφασιστικότητα για εκ βάθρων αλλαγές ακόμη και όταν η μεταρρυθμιστική του δραστηριότητα επιβραδύνθηκε, περί το 2005. Οι καθυστερήσεις αποδόθηκαν στις ισχυρές αντιστάσεις του κοσμικού στρατοπέδου, στις διιστάμενες απόψεις στο εσωτερικό του AKP (κυρίως εκείνων των βουλευτών του οι οποίοι προέρχονταν από παλιά δεξιά κόμματα) και στην απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για την προώθηση των συνταγματικών αλλαγών (Φεβρουάριος 2005). Το ίδιο διάστημα, η Άγκυρα πιστώνεται την εποικοδομητική της στάση στη στήριξη του Σχεδίου Ανάν στην Κύπρο, απέναντι σε εθνικιστικούς κύκλους και στον στρατό.
Προδήλως, η σύγκλιση με τις Βρυξέλλες εξυπηρετεί τη θωράκιση των ισλαμιστών στον αγώνα εναντίον των κοσμικών, τη συνέχιση της αποκεμαλοποίησης του κράτους και των μηχανισμών του, και τη διασύνδεση με το ευρωπαϊκό οικονομικό γίγνεσθαι μέσω προσέλκυσης ευρωπαϊκών κεφαλαίων (δεδομένης της εξάρτησης της οικονομίας από τις άμεσες ξένες επενδύσεις).
Το 2011 ωστόσο είναι καθοριστικό έτος για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, αφού έχει προηγηθεί μία βαθμιαία επιδείνωση σε αυτές, π.χ. οι αποστάσεις Ερντογάν από την ΕΕ σε ζητήματα εναρμόνισης, η θέσπιση απαγόρευσης της χρήσης της μαντίλας (νιτζάμπ) από το Βέλγιο και τη Γαλλία. Τον Ιούλιο του 2017 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επικύρωσε την απαγόρευση που θεσμοθέτησε το Βέλγιο το 2011 για τη χρήση μαντίλας στον χώρο εργασίας.
Μάλιστα, μετά το 2009 απεμπολείται η δυναμική των διαρθρωτικών αλλαγών προς την ευρωπαϊκή κατεύθυνση στο εσωτερικό της γείτονος, η κόπωση της ΕΕ για επιπλέον ενσωματώσεις μετά τη μεγάλη διεύρυνση του 2004 καθίσταται εμφανής, οι συζητήσεις για τις συνέπειες ένταξης ενός μουσουλμανικού κράτους πολλών εκατομμυρίων αναζωπυρώνονται, η διεθνής οικονομική κρίση που εκκινεί από τις ΗΠΑ θεωρείται από την Τουρκία σοβαρή ένδειξη ότι η Δύση έχει χάσει την παγκόσμια ισχύ της (άρα οφείλει να αναζητήσει και αλλού συμμαχίες), ενώ οι συνεχόμενες εκλογικές νίκες του Ερντογάν, σε συνάρτηση με τις διεργασίες στον αραβικό/μουσουλμανικό χώρο, αυξάνουν την αλαζονική του διάθεση.
Η Τουρκία δεν είναι πια εργαλείο και πιόνι των δυτικών, αλλά έχει τη δυνατότητα να σταθεί αυτοτελώς, εξαργυρώνοντας την πολυδιάστατη χρησιμότητά της για τη Δύση επί τη βάσει μίας ισότιμης σχέσης. Η απροθυμία στήριξης από πλευράς ΕΕ-ΗΠΑ στη σύγκρουση με τον Γκιουλέν (που κορυφώνεται μεταξύ 2011-2013) και οι νουθεσίες τους για διαφορετική αντιμετώπιση των διαδηλωτών εκ μέρους των τουρκικών αρχών στο πάρκο Γκεζί επιτείνουν το κλίμα δυσπιστίας έναντι της Δύσης και επιβεβαιώνουν την αίσθηση της τουρκικής ηγεσίας ότι επιζητείται η πλήρης συμμόρφωσή της με τις δυτικές επιδιώξεις, ειδάλλως μπορούν κάλλιστα να την αδειάσουν.
Το ίδιο περίπου διάστημα, η στήριξη των ΗΠΑ στους Κούρδους της Συρίας, η «παγωμένη» στήριξη Ευρωπαίων και Αμερικανών στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 και η άρνηση ευρωπαϊκών κρατών να εκδώσουν γκιουλενιστές (και σε αρκετές περιπτώσεις να τους προσφέρουν ασφαλές καταφύγιο) εκλαμβάνονται ως εχθρικές απέναντι στην τουρκική ηγεσία ενέργειες. Πλέον, η δυσπιστία είναι έκδηλη, όπως και η ευκολία με την οποία ο πρόεδρος Ερντογάν επιτίθεται στη Δύση.
Ωστόσο, γίνονται προσπάθειες αναθέρμανσης των σχέσεων, χωρίς, πάντως την αυταπάτη πως αυτές θα επανέλθουν στο επίπεδο της πρώτης περιόδου του AKP στην εξουσία.
Το κείμενο βασίζεται σε απόσπασμα του βιβλίου
«Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν», εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Κωνσταντίνος Φίλης
Διευθυντής Ερευνών Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.
https://www.liberal.gr/arthro/242457/apopsi/arthra/oi-scheseis-ee-tourkias-stin-periodo-kuriarchias-erntogan.html?fbclid=IwAR2sqS03yYRf9PPJ1XWmkmBIOlIQcw6qzhtXrcu-7KTnc0vY3PDDsPyGpRA
2 Μαρτίου 2019
2.
Κίνα προς Τουρκία: «Κλείσαμε προξενείο &
Κίνα προς Τουρκία: «Κλείσαμε προξενείο &
σας θέσαμε προσωρινά εκτός του "Δρόμου του Μεταξιού"».
Νέο σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Κίνας-Τουρκίας είχαμε πριν λίγο καθώς το Πεκίνο αποφάσισε να κλείσει το προξενείο του στη Σμύρνη με τον πρέσβη, Deng Li, να προχωρά σε διάβημα διαμαρτυρίας στην Αγκυρα. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως το Πεκίνο για πρώτη φορά προχωρά σε άμεσο οικονομικό πλήγμα θέτοντας εκτός την Τουρκία -έστω και προσωρινά- από το σχέδιο για τον "Δρόμο του Μεταξιού".
Ο πρέσβης της Κίνας στην Αγκυρα τόνισε:
"Μπορεί να υπάρχουν διαφωνίες ή παρεξηγήσεις μεταξύ φίλων αλλά πρέπει να λύνουμε τα θέματα μέσω διαλόγου. Η δημόσια κριτική που μας ασκεί η Τουρκία δεν είναι εποικοδομητική προσέγγιση. Αν επιλέξετε έναν μη εποικοδομητικό δρόμο, αυτός θα επηρεάσει αυτόματα την αμοιβαία μας εμπιστοσύνη και κατανόηση και αυτό θα το καταλάβετε στις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις. Ελαβα εντολή από το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας να κλείσω προσωρινά το Γενικό Προξενείο στην Σμύρνη μετά την τουρκική δημόσια κριτική για τους μουσουλμάνους Ουιγούρους στην δυτική επαρχία Xinjiang. Η κινεζική πρεσβεία έκλεισε χθες 28 Φεβρουαρίου ως τμήμα ενός ευρύτερου σχεδίου γενικών διευθετήσεων που αφορά πρεσβείες και προξενεία στο εξωτερικό".
Αμέσως μετά την απόφαση της Κίνας, επιχειρήσεις και εμπορικοί οργανισμοί κάλεσαν την κυβέρνηση της Κίνας να μην προχωρήσει σε τόσο δραστικά μέτρα κατά της Τουρκίας και να ανοίξει ξανά το Γενικό Προξενείο.
"Δεδομένης της θέσης της πόλης της Σμύρνης ως τμήμα του σχεδίου "One Belt One Road" που προωθεί η κινεζική ηγεσία για τον νέο "Δρόμο τ ου Μεταξιού" το γεγονός αυτό μας λυπεί βαθύτατα. Τη δεδομένη χρονική στιγμή οι σχέσεις μεταξύ Σμύρνης και Κίνας θα έπρεπε να αναπτύσσονται. Αντίθετα το λουκέτο στο Γενικό Προξενείο με το οποίο συνεργαζόμασταν συνέχεια μας έχει προβληματίσει πολύ" ανέφερε η ανακοίνωση τους. "Πολλές κινεζικές εταιρείες δραστηροποιούνται στην Τουρκία ενώ ενδιαφερόμαστε για την κατασκευή του τρίτου πυρηνικού εργοστασίου. Παράλληλα οι κινεζικές τράπεζες επενδύουν στην χώρα αυτή. Υπενθυμίζουμε ότι η Εμπορική Τράπεζα της Κίνας (ICBC) το 2015 απέκτησε πάνω από το 75% της τουρκικές TekstilBank σε μια συμφωνίας αξίας $316 εκατομυρίων δολαρίων".
Πρόκειται για το δεύτερο επεισόδιο στην κόντρα Τουρκίας-Κίνας. Πριν λίγο καιρό όπως είχε αποκαλύψει το pronews.gr, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών,εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία για όλους τους Κινέζους πολίτες που ήθελαν να επισκεφθούν την Τουρκία. Η οδηγία εκδόθηκε εξαιτίας της πρωτοφανούς επίθεσης που εξαπέλυσε το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφερόμενο με σκληρές εκφράσεις κατά της Κίνας αποκαλώντας την «ντροπή για την ανθρωπότητα» για τις "παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων" που ισχυρίζεται ότι κάνει κατά της μουσουλμανικής μειονότητας των 10 εκατομμυρίων Ουιγούρων της επαρχίας Xinjang. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών είχε τονίσει πως η Τουρκία θα έπρεπε να αντιλαμβάνεται καλύτερα τις προσπάθειες της Κίνας για την αποτελεσματική καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του θρησκευτικού εξτρεμισμού εντός των συνόρων της.
Στις αρχές Φεβρουαρίου ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, είχε απευθύνει έκκληση προς τις κινεζικές αρχές να απελευθερώσουν «όσους κρατούνται παρανόμως» και να κλείσουν «τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις φυλακές» στην αυτόνομη περιοχή Σιντζάν-Ουϊγούρ. Αργότερα το Πεκίνο προέβη σε διάβημα προς την Άγκυρα για τις δηλώσεις του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών που αφορούσαν την ύπαρξη στρατοπέδων συγκέντρωσης για τους Ουϊγούρους, που είναι μουσουλμάνοι και διαβιούν στη αυτόνομη περιοχή Σιντζάν-Ουϊγούρ. Το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι στην περιοχή δρουν αυτονομιστικές οργανώσεις των Ουϊγούρων που έχουν διασυνδέσεις με διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις.
Βασίλης Καπούλας
1/3/2019