Έχω ιδιωτική ασφάλεια νοσηλείας. Είμαι ήσυχος;
Ένα από τα επιχειρήματα όσων αισθάνονται ιδιαίτερα ευτυχείς και ασφαλείς με τη δυνατότητα που τους δίνει μια ιδιωτική ασφάλεια να προσφύγουν στις υπηρεσίες ενός ιδιωτικού νοσοκομείου, είναι ότι εκεί μπορούν να εμπιστευτούν τους καλύτερους γιατρούς που σε συνδυασμό με την άρτια υλικοτεχνική υποδομή μπορούν να τους εξασφαλίσουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Είναι αλήθεια αυτό ακριβές;
Θα ήταν αδιέξοδο το να προσπαθήσει κάποιος να αξιολογήσει συλλήβδην τους γιατρούς του ιδιωτικού όπως άλλωστε και του δημοσίου τομέα. Είναι προτιμότερο να προσεγγίσει το σύστημα μέσα στο οποίο καλούνται να εργαστούν. Και για τους γιατρούς του δημοσίου τομέα σίγουρα έχουμε ακούσει και σχολιάσει πολλά. Ας αφιερώσουμε λίγες σκέψεις σε αυτούς του ιδιωτικού.
Όπως είπαμε και στο πρώτο μέρος αυτού του άρθρου οι γιατροί στον ιδιωτικό τομέα χωρίζονται σε μισθωτούς και συνεργάτες-θεράποντες. Οι μισθωτοί είναι αυτοί που καλούνται να υπηρετήσουν τους συνεργάτες που είναι οι αιμοδότες του ιδιωτικού νοσοκομείου. Είναι απαραίτητο να κατανοήσει κάποιος ότι πελάτες του ιδιωτικού νοσοκομείου δεν είναι οι ασθενείς αλλά οι συνεργάτες γιατροί. Αυτοί φέρνουν τον ασθενή στο νοσοκομείο. Παρά το όποιο κύρος του ιδιωτικού θεραπευτηρίου, μικρό μόνο ποσοστό ασθενών είναι αυτό που προσέρχεται χωρίς να έχει θεράποντα γιατρό και αυτό βέβαια εξηγείται αφού στον ιδιωτικό τομέα ο ασθενής κάνει πρωτίστως επιλογή γιατρού και όχι νοσοκομείου. Όμως αυτή η σχέση μπορεί να δημιουργήσει μια σειρά από σοβαρότατα προβλήματα που τελικά τα εισπράττει ο ασθενής.
Αφού ο γιατρός είναι αυτός που φέρνει τον ασθενή στο νοσοκομείο, το τελευταίο αξιολογεί ως καλύτερο και σημαντικότερο γιατρό αυτόν που έχει την "περισσότερη δουλειά". Κι όταν λέμε δουλειά δεν εννοούμε μόνο τις εισαγωγές αλλά και τον κύκλο των εξετάσεων. Υπάρχουν γιατροί που με λίγες εισαγωγές αλλά ένα ατελείωτο κύκλο εξετάσεων και μάλιστα πολύ ακριβών, χαίρουν πολύ μεγάλης εκτίμησης μεταξύ των διοικούντων τα ιδιωτικά νοσοκομεία. Και δεν είναι μόνο οι εξετάσεις αλλά και οι επεμβάσεις. Κάποιος γιατρός που πείθει τους ασθενείς και κάνει πολλές και κερδοφόρες για το νοσοκομείο επεμβάσεις, είναι πολύ αποδοτικός και άρα σημαντικός.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα για τους μη παροικούντες την Ιερουσαλήμ. Γιατρός που για ένα πονοκέφαλο που χρειάζεται έναν απλό έλεγχο και μάλιστα χωρίς εισαγωγή, θα μπορούσε να πείσει τον ασθενή να κάνει εισαγωγή και πολύπλοκες εξετάσεις και μάλιστα πολύ ακριβές χωρίς τελικά ευρήματα, και να αφήσει στο νοσοκομείο κέρδος και στον ανυποψίαστο ασθενή τη χαρά ότι "τον πρόσεξε ο γιατρός". Ένας άλλος γιατρός που ακολουθώντας την επιστήμη και τη δεοντολογία κάνει μόνο τον απλό και απαραίτητο έλεγχο είναι αδιάφορος για το νοσοκομείο και ίσως ύποπτος πλημμελούς άσκησης των καθηκόντων του για τον ασθενή. Μια λοίμωξη που μπορεί να πάρει αντιβίωση στο σπίτι από κάποιο πολύ τυπικό γιατρό, μπορεί να νοσηλευτεί από ένα άλλο επί δεκαήμερο σε μονόκλινο δωμάτιο με μια σειρά άχρηστων αλλά κερδοφόρων για την επιχείρηση εξετάσεων που καμία ασφαλιστική δεν μπορεί να αμφισβητήσει αν η υπόθεση παρουσιαστεί πειστικά. Ο δεύτερος γιατρός αναγνωρίζεται από το νοσοκομείο ως καλός, ενώ ο πρώτος δεν έχει τίποτε να προσφέρει στην επιχείρηση. Μια νόσος που θα μπορούσε να αποκλειστεί με μια φτηνή δοκιμασία κοπώσεως, αποκλείεται με μια ακριβή στεφανιογραφία με μια λογικοφανή πρόφαση. Στην ιατρική όλα γίνονται, αρκεί να ξέρεις πως να τα παρουσιάσεις. Αν τυχόν βέβαια κάποιος ατυχής και καταρτισμένος γιατρός εκφράσει την αντίθετη γνώμη του και αν μάλιστα τυγχάνει να είναι μισθωτός, παίρνει τον δρόμο για το σπίτι του, γιατί ο "στύλος" της επιχείρησης γιατρός, διαμαρτύρεται ότι του δημιουργεί προβλήματα στην άσκηση της ιατρικής του. Και αυτό παραδειγματίζει και τους υπόλοιπους να κρατούν τη γνώμη τους για τον εαυτό τους γιατί θα έχουν την ίδια τύχη.
Θα αναρωτηθεί κάποιος, ο κάθε γιατρός είναι ανεξέλεγκτος στην άσκηση των καθηκόντων του; Σε πολύ μεγάλο βαθμό, ναι. Στις περισσότερες ιδιωτικές κλινικές, μόνος υπεύθυνος για τη νοσηλεία των ασθενών του είναι ο ίδιος. Υπάρχουν βέβαια επιστημονικές επιτροπές όπως ο νόμος προβλέπει, αλλά αποτελούνται από πρόσωπα ευέλικτα και "διακριτικά" που επεμβαίνουν σπανίως. Αυτό για κάθε καλόπιστο αμφισβητούντα αποδεικνύεται από το ότι είναι ανύπαρκτες πειθαρχικές αποφάσεις για κακή άσκηση της ιατρικής. Όλα είναι άριστα.
Οι γιατροί πολύ συχνά για να αυξήσουν το κύρος και το κέρδος στον χώρο τους, δίνουν πολύ περισσότερο βάρος στον ανταγωνισμό, την προβολή, τη διαφήμιση, τις δημόσιες σχέσεις με γιατρούς εκτός νοσοκομείου, αλλά και γιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Δε θα ήθελα με όλα αυτά να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι γενικά οι γιατροί στον ιδιωτικό τομέα κάνουν επάγγελμα εις βάρος των ασθενών. Προς Θεού. Μπορεί το σύστημα να εκμαυλίζει αλλά υπάρχουν πολύ σημαντικοί επιστήμονες που κάνοντας χρήση των μέσων που τους παρέχονται και της ευελιξίας και της ταχύτητας που έχει ο ιδιωτικός τομέας κάνουν σπουδαία δουλειά. Τις περισσότερες φορές πρέπει όμως να τους ψάξει πολύ κάποιος γιατί δεν ανήκουν στους πολύ προβεβλημένους του συστήματος. Και είναι ευθύνη και των ασθενών να είναι πολύ προσεκτικοί και υποψιασμένοι με τους "αστέρες- ιατρούς" των Μ.Μ.Ε. Είναι βεβαίως πρωτίστως ευθύνη του ιατρικού κόσμου να λειτουργήσει τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα με ήθος και σεβασμό απέναντι σε αυτόν που ορκίστηκε να υπηρετεί. Τον πάσχοντα άνθρωπο.
Νικόλαος Παναγιωτόπουλος,
ειδικός καρδιολόγος με εξειδίκευση και
πολύχρονη θητεία στην Διοίκηση Μονάδας Εντατικής Θεραπείας
6/3/2019