Τι κρύβεται πίσω από την «άνοιξη» των ελληνικών ομολόγων.
Τι κρύβεται πίσω από
την «άνοιξη» των ελληνικών ομολόγων.
Mετά από απουσία εννέα χρόνων από την αγορά των δεκαετών ομολόγων και με τις αποδόσεις να έχουν υποχωρήσει σε ρεκόρ 13 ετών, η Ελλάδα επιχειρεί τον πρώτο μακροπρόθεσμο μεταμνημονιακό δανεισμό με τους πλέον ευνοϊκούς οιωνούς.
Όπως ήδη είχε γράψει εδώ και δέκα ημέρες το tvxs.gr, το βιβλίο προσφορών για το νέο ελληνικό δεκαετές ομόλογο άνοιξε σήμερα, ενώ χθες, Δευτέρα, το δημόσιο όρισε τις έξι ανάδοχες τράπεζες για την έκδοση. Την «εντολή» της έκδοσης έλαβαν οι BNP Paribas, Citi, Credit Suisse, Goldman Sachs, HSBC και JP Morgan και, κατά τις πληροφορίες, στόχος είναι η άντληση ποσού κοντά στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το ράλι των ελληνικών ομολόγων τον τελευταίο μήνα ήταν εκείνο που διαμόρφωσε το έδαφος για την επιστροφή στις αγορές με δεκαετές ομόλογο, ενώ το τελικό «σύνθημα» δόθηκε την Παρασκευή με την διπλή αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Moody’s. Η τελευταία φορά που η Ελλάδα είχε εκδώσει 10ετές ομόλογο ήταν τον Μάρτιο του 2010, λίγο πριν από την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου. Τότε αντλήθηκαν περίπου 5 δις ευρώ, με την απόδοση όμως να φθάνει στο 6,25% και το πραγματικό επιτόκιο στο 6,3%.
Τη Δευτέρα, η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου υποχώρησε έως το 3,601% που αποτελεί και το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών – δηλαδή, επέστρεψε στα επίπεδα του 2006 -, ενώ θεαματική αποκλιμάκωση είχαν και οι αποδόσεις των πενταετών τίτλων. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απόδοση του τελευταίου 5ετούς ομολόγου, που εκδόθηκε στα τέλη Ιανουαρίου και λήγει τον Απρίλιο του 2024, έχει υποχωρήσει έως το 2,75%. Το πενταετές ομόλογο είχε εκδοθεί με απόδοση 3,6% και η συνολική πτώση του επιτοκίου από τον Ιανουάριο μέχρι τώρα αγγίζει το 30%.
Τα δεδομένα αυτά διαμορφώνουν βάσιμες προσδοκίες αφενός για υπερκάλυψη της ζήτησης του νέου δεκαετούς ομολόγου και, αφετέρου, για ένα επιτόκιο στην κλίμακα του 4% με 4,2%, με τους πλέον αισιόδοξους παράγοντες της αγοράς να θεωρούν πιθανή την πτώση και κάτω από το 4%. Πρόσθετα επιχειρήματα στην αισιόδοξη αυτή προσέγγιση δίνει και η υψηλή ζήτηση που καταγράφηκε στα μακροπρόθεσμα ομόλογα που εξέδωσαν το τελευταίο διάστημα και δύο ακόμη χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, η Ιταλία και η Ισπανία (10ετές η πρώτη, 15ετές η δεύτερη).
Η «άνοιξη» αυτή στην αγορά των ελληνικών ομολόγων αποδίδεται από τους διεθνείς αναλυτές στην ενισχυμένη αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με την υπόλοιπη ευρωζώνη και στην σταθεροποίηση των δεικτών που έχουν να κάνουν με τις δημοσιονομικές και μακροοικονομικές εξελίξεις. Οι ελληνικοί τίτλοι είναι, αυτήν την στιγμή, οι μοναδικοί στην Ευρώπη που δίνουν υψηλές αποδόσεις χωρίς ρίσκο, και δη την στιγμή που οι ρυθμοί ανάπτυξης βρίσκονται σε ανοδική πορεία.
Ενδεικτική του κλίματος μεταξύ των επενδυτών είναι και η έκθεση της HSBC που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα και η οποία, αποτιμώντας την πρόσφατη ανοδική πορεία των ελληνικών τραπεζικών μετοχών, επισημαίνει πως οι ανησυχίες για τις ελληνικές τράπεζες ήταν «υπερβολικές». Συνολικά, δε, για την ελληνική οικονομία, η HSBC στην ίδια έκθεση προβλέπει «βελτίωση των τάσεων» το επόμενο διάστημα, θετικές μακροοικονομικές προοπτικές, και εφικτούς στόχους για την μείωση των κόκκινων δανείων.
Με αυτά τα δεδομένα, και πλην κάποιας απρόβλεπτης και εξωγενούς ανατροπής, οι ξένοι αναλυτές θεωρούν ότι τα ελληνικά ομόλογα μπορούν να γνωρίζουν ακόμη ισχυρότερη ζήτηση κι ακόμη χαμηλότερες αποδόσεις τους επόμενους μήνες, υπό τρεις προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι να κλείσει οριστικά το θέμα της εκκαθάρισης των κόκκινων δανείων, η δεύτερη να συνεχιστούν – όπως αναμένεται – οι αναβαθμίσεις από τους διεθνείς οίκους (μετά την Moody’s θα ακολουθήσουν οι Standard & Poor’s και Fitch), και να αρθούν πλήρως, σε σχετικά σύντομο διάστημα, τα capital controls.
4/3/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Το Δημόσιο άντλησε 2,5 δισ. ευρώ
Το Δημόσιο άντλησε 2,5 δισ. ευρώ
μέσω του δεκαετούς ομολόγου.
Επιτυχής ήταν η έκδοση και η έξοδος στις αγορές
για το νέο δεκαετές ελληνικό ομόλογο.
Πιο συγκεκριμένα, το επιτόκιο του νέου δεκαετούς ομολόγου κλείδωσε στο 3,90%, με το ελληνικό δημόσιο να αντλεί 2,5 δισ. ευρώ, από 2 δισ. που ήταν ο αρχικός στόχος.
Οι προσφορές στο βιβλίο, σύμφωνα με ανακοίνωση στο Χρηματιστήριο Αθηνών, διαμορφώθηκαν στα 11,8 δισ. ευρώ από 419 διεθνείς επενδυτές, έναντι 290 επενδυτών που ήταν στο 5ετές. Το δεκαετές ομόλογο έχει λήξη 12 Μαρτίου 2029 και διέπεται από το αγγλικό δίκαιο.
Υπενθυμίζεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο εντός του έτους θα πρέπει συνολικά να αντλήσει από την αγορά περίπου 7 δισ. ευρώ για την κάλυψη των δανειακών του υποχρεώσεων.
Τσίπρας: Ελπίδα και προοπτική
«Η χώρα βγαίνει επιτυχώς στις αγορές με δεκαετές ομόλογο και αυτό σηματοδοτεί μια ελπίδα και μια προοπτική», δήλωσε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, νωρίτερα,από το βήμα της συζήτησης στη Βουλή για το δημογραφικό. Ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος μάλιστα στον πρόεδρο της ΝΔ, Κυριάκο Μητσοτάκη, του υπενθύμισε ότι είχε προβλέψει ότι δεν θα καταφέρει να βγει η Ελλάδα στις αγορές και παρατήρησε πως αυτή η πρόβλεψη ήταν ακόμη μία «παταγώδης αποτυχία του».
«Θέλω να σας συγχαρώ προσωπικά κύριε Μητσοτάκη, διότι σε άλλη μια πρόβλεψή σας πέσατε μέσα. Όπως είπατε ότι δεν θα ολοκληρώσουμε τις αξιολογήσεις, όπως είπατε ότι θα μειώσουμε τις συντάξεις και δεν θα βγούμε από τα μνημόνια, έτσι προβλέψατε και ότι δεν θα βγούμε και στις αγορές. Σήμερα, λοιπόν, έχω να σας πω ότι άλλη μια πρόβλεψή σας απεδείχθη ότι ήταν μια πρόβλεψη παταγώδους αποτυχίας. Η χώρα βγαίνει στις αγορές με δεκαετές ομόλογο, με πολύ καλύτερους όρους από τους όρους που είχε βγει την τελευταία φορά πριν από την κρίση. Οι προσφορές είναι σε ένα αξιοθαύμαστο επίπεδο, ήδη, σήμερα και αυτό σηματοδοτεί μια ελπίδα και μια προοπτική. Ένα σημάδι καθοριστικό ότι γυρίζουμε σελίδα, ότι βγαίνουμε από την περίοδο της κρίσης, αλλά και ένα σημάδι ελπίδας και προοπτικής ότι κάτι μπορεί να αλλάξει και ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα. Σας συμβουλεύω να συνεχίσετε τις πετυχημένες προβλέψεις σας και κυρίως να συνεχίσετε να λέτε ότι θα κερδίσει η ΝΔ τις επόμενες εκλογές. Μάλλον καλό μας κάνετε», είπε συγκεκριμένα από το βήμα της Βουλής.
Τσακαλώτος: Πάνω από κάθε προσδοκία
Ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, δήλωσε από την πλευρά του πως πρόκειται για μια πολύ επιτυχημένη έκδοση και πάνω από κάθε προσδοκία και πως τώρα κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν βγήκαμε από το πρόγραμμα και δεν έχουμε πρόσβαση στις αγορές.
«Πολλοί βάλανε στοίχημα ότι δεν θα βγούμε στις αγορές. Μετά βάλανε στοίχημα ότι μπορούμε να βγούμε στις αγορές, αλλά όχι με 10ετές ομόλογο. Το 10ετές ομόλογο είναι το βασικό κριτήριο επιστροφής στην κανονικότητα, όταν δηλαδή οι αγορές σε δανείζουν για 10 χρόνια. Είναι μια πολύ επιτυχημένη έκδοση πάνω από κάθε προσδοκία, όπως ήταν και η προηγούμενη με το 5ετές ομόλογο. Τώρα, κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν βγήκαμε από το πρόγραμμα και δεν έχουμε πρόσβαση στις αγορές», είπε συγκεκριμένα.
5/3/2019
2.
Moody's: Διπλή αναβάθμιση της Ελλάδας σε B1.
Σε διπλή αναβάθμιση του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας, σε Β1 από Β3, προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Moody's. Παράλληλα μετέβαλε το outlook σε σταθερό από θετικό.
Οι βασικοί λόγοι για την αναβάθμιση, σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, είναι οι εξής:
1. Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα φαίνεται σταθερά εδραιωμένο και οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Μια οικονομία που ενισχύεται σε συνδυασμό με την επιτήρηση από τους πιστωτές θα μειώσει περαιτέρω τον κίνδυνο αναστροφής των μεταρρυθμίσεων.
2. Το ιστορικό των ισχυρών δημοσιονομικών επιδόσεων τώρα είναι σταθερά εδραιωμένο και είναι πιθανό να διατηρηθεί, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της δημοσιονομικής βελτίωσης έχει επέλθει εξαιτίας των δομικών μέτρων.
3. Η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους είναι ουσιωδώς ενισχυμένη μεσοπρόθεσμα από το πακέτο ελάφρυνσης του περασμένου Ιουνίου. Η χώρα έχει επιτυχώς επανεγκαταστήσει τη χρηματοδότηση από τις αγορές, με στήριγμα ένα μεγάλο μαξιλάρι ρευστότητας και την ισχυρή στήριξη των πιστωτών.
Πιο αναλυτικά, ένας βασικός παράγοντας που έχει συμβάλει στη βελτίωση του πιστωτικού προφίλ της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια ήταν η πρόοδος που σημειώθηκε στο πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκε με τους πιστωτές. Ενώ η πρόοδος διακόπηκε κάποιες φορές με τους στόχους να καθυστερούν ή να χάνονται, η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων φαίνεται να είναι όλο και πιο εδραιωμένη με καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο και χαμηλό κίνδυνο ανατροπής.
Σύμφωνα με τη Moody’s, η συνεχής προσπάθεια εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων αρχίζει σιγά σιγά να αποδίδει καρπούς στην οικονομία. Η οικονομία της Ελλάδας έχει καταστεί πιο ανοιχτή τα τελευταία χρόνια καθώς οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν το 37% του ονομαστικού ΑΕΠ από το τρίτο τρίμηνο του 2018 σε σχέση με το 22% του 2010. Η ανταγωνιστικότητα βελτιώθηκε αισθητά λόγω της σημαντικής μείωσης του κόστους εργασίας και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών επιταχύνθηκαν σημαντικά κατά το 2018.
Οι μεταρρυθμίσεις την αγορά εργασίας αρχίζουν να αποτυπώνονται στην έντονη ενίσχυση της απασχόλησης η οποία κυμάνθηκε στο 2% ή και περισσότερο τα τρία τελευταία χρόνια έναντι της μέσης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ την ίδια περίοδο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος και του Υπουργείου Εργασίας οι συμβάσεις εργασίας γίνονται πιο ευέλικτες και η διαπραγμάτευση των μισθών γίνεται ολοένα και περισσότερο στο επίπεδο της επιχείρησης και όχι στο επίπεδο του κλάδου ή της βιομηχανίας, όπως συμβαίνει συνήθως.
Oι ιδιωτικοποιήσεις επιταχύνθηκαν πρόσφατα και αποτελούν θετικό βήμα για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων και επενδύσεων καθώς και για τη βελτίωση του ανταγωνισμού στις εγχώριες αγορές. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και η Τράπεζα της Ελλάδας παρουσίασαν νέες προτάσεις για την επιτάχυνση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στον τραπεζικό τομέα οι οποίες αν εφαρμοστούν θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικό στοιχείο για την πιο επιθετική αντιμετώπιση της βασικής αδυναμίας των τραπεζών.
Η θετική αξιολόγηση, σύμφωνα με τη Moody’s, έρχεται παρά ορισμένες πρόσφατες κυβερνητικές αποφάσεις που δεν ήταν πλήρως σύμφωνες με τις δεσμεύσεις. Ειδικότερα, η απόφαση αύξησης του κατώτατου μισθού κατά 11% ξεπέρασε τη σύσταση των θεσμών κατά 5-10% και θα βλάψει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας αν αυτή η αύξηση μεταφραστεί σε γενικευμένη μεγάλη αύξηση των μισθών. Επίσης, η πρόσφατα δημοσιευμένη δεύτερη έκθεση αξιολόγησης μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι παρά τη συνολικά καλή πρόοδο, η Ελλάδα υστερεί σε ορισμένες από τις δεσμεύσεις της ενώ συνεχίζεται η συζήτηση για την προστασία της πρώτης κατοικίας (νόμος Κατσέλη). Η συνεχής καθυστέρηση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την απόδοση του 1 δισ. ευρώ στην Ελλάδα.
H Moody's θεωρεί ότι ο κίνδυνος μιας ουσιαστικής αναστροφής ήδη εφαρμοζόμενων μεταρρυθμίσεων είναι χαμηλός, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών που είναι προγραμματισμένο να γίνουν τον Οκτώβριο το αργότερο, αλλά μπορεί να γίνουν και λίγους μήνες νωρίτερα. Τα πιο επίπονα μέτρα έχουν ήδη εφαρμοστεί, με την οικονομία τελικά να δείχνει σημάδια ανάκαμψης, μειώνοντας το κίνητρο οποιασδήποτε μελλοντικής κυβέρνησης να θέσει σε κίνδυνο οφέλη που κερδήθηκαν με δυσκολία. Η συνεχιζόμενη επιτήρηση των πιστωτών θα μειώσει περαιτέρω τον κίνδυνο της αναστροφής των μεταρρυθμίσεων.
Σύμφωνα με τη Moody’s, οι μεταρρυθμίσεις που έχουν εφαρμοστεί, μαζί με την ανάκαμψη, έχουν επιτρέψει στην Ελλάδα να επιτύχει σημαντική δημοσιονομική σταθεροποίηση τα τελευταία χρόνια. Οι στόχοι που έχουν συμφωνηθεί με τους πιστωτές της χώρας, συνεχίζει ο οίκος αξιολόγησης, ξεπεράστηκαν, και σε μεγάλο βαθμό από το 2015. Ένα μεγάλο μέρος της δημοσιονομικής βελτίωσης επήλθε εξαιτίας των δομικών μέτρων που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια του τρίτου προγράμματος προσαρμογής που ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2018 και συμπεριελάμβανε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό και στην υγεία, καθώς και προσπάθειες συγκράτησης του μισθολογικού κόστους και της απασχόλησης στο Δημόσιο.
Η Moody's θεωρεί επίσης θετική την ίδρυση της ΑΑΔΕ, η οποία, όπως λέει έχει ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και την αύξηση των φορολογικών εσόδων.
Ο οίκος προσθέτει ότι σημαντική συνεισφορά στη συνολική δημοσιονομική επίδοση της χώρας έχει η μείωση του επιτοκιακού κόστους πάνω από 16% από το 2015, λόγω των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους. Ακόμη και αν υποτεθεί ότι θα υπάρξει χρηματοδότηση από τις αγορές με υψηλότερα επιτόκια στο μέλλον, το επιτοκιακό κόστος θα παραμείνει σταθερό τα επόμενα χρόνο περίπου στο 3% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, η πρόσφατη δημοσιονομική εξυγίανση υποστηρίζεται από το πρόσφατο πακέτο ελάφρυνσης του χρέους που συμφωνήθηκε με τους πιστωτές τον περασμένο Ιούνιο, γεγονός που μειώνει σημαντικά την αποπληρωμή του χρέους της Ελλάδας για την επόμενη δεκαετία και έπειτα. Το πακέτο επεκτείνει τόσο τη μέση ωριμότητα των δανείων του EFSM όσο και την περίοδο χάριτος επί των τόκων. Η Ελλάδα θα χρειαστεί να αρχίσει να κάνει πληρωμές για τα δάνεια του EFSF το 2033. Αυτό το πακέτο σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη σταθερή δημοσιονομική επίδοση θα διασφαλίσει ότι οι ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης της Ελλάδας θα είναι χαμηλές τα επόμενα χρόνια στο περίπου 10% του ΑΕΠ μέχρι το 2032. Επιπλέον οι πιστωτές, σημειώνει ο οίκος, δεσμεύτηκαν να επανεξετάσουν το χρέος της Ελλάδας πάλι το 2032 και να παράσχουν περισσότερη περαιτέρω βοήθεια εάν χρειαστεί.
Επίσης ο οίκος σημειώνει ότι η ελληνική κυβέρνηση επέστρεψε με επιτυχία στις διεθνείς αγορές ομολόγων. Τα έσοδα αυτή της έκδοσης μαζί με το "μαξιλάρι" των 26,8 δισ. ευρώ ή 14,5% του ΑΕΠ στα τέλη του 2018, προσφέρουν σημαντική προστασία έναντι του χρέους συνολικού ύψους 22 δισ. ευρώ που λήγει την επόμενη τριετία. Η βιωσιμότητα του χρέους ενισχύεται μεσοπρόθεσμα ενώ ο δείκτης δημόσιου χρέους μειώνεται ακόμη και κάτω από τις παραδοχές πίεσης της Moody’s. Στο βασικό σενάριο ο δείκτης χρέους θα παραμείνει κάτω από το 167% του ΑΕΠ το 2020 έναντι 181% πέρυσι. Η Moody’s επίσης προβλέπει περαιτέρω μείωση του χρέους κάτω από το 154% το 2022 αν πιαστούν οι στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Το outlook
Το σταθερό outlook, σύμφωνα με τον οίκο, ισορροπεί τον σχετικά χαμηλό κίνδυνο της πολιτικής ή δημοσιονομικής αναστροφής έναντι της περιορισμένης ανόδου του πιστωτικού προφίλ της Ελλάδας.
Παρά τις σημαντικές βελτιώσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, η Moody's επισημαίνει ότι οι πιστωτικές μετρήσεις της Ελλάδας είναι πιθανό να παραμείνουν ισοδύναμες με μια αξιολόγηση στην κατηγορία Β τα επόμενα χρόνια, αν δεν υπάρξουν σημαντικές, μη αναμενόμενες, περαιτέρω βελτιώσεις στη θεσμική ενίσχυση της χώρας και στις οικονομικές της επιδόσεις. Οι προοπτικές ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα θα παραμείνουν χαμηλές, εκτός εάν οι επενδύσεις αυξηθούν σημαντικά.
Το αξιόχρεο της χώρας τελικά θα μπορούσε να αναβαθμιστεί αν μια ισχυρά προσηλωμένη σε μεταρρυθμίσεις κυβέρνηση προκύψει από τις επόμενες εκλογές και εφαρμόσει μια ξεκάθαρη και αξιόπιστη ατζέντα για ακόμη περισσότερες φιλικές προς την ανάπτυξη πολιτικές. Μια θετική αξιολόγηση θα απαιτούσε επίσης μια γρηγορότερη του αναμενομένου μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους -που συνδέεται πιθανότατα με τη συνεχή έντονη οικονομική ανάπτυξη με την ενίσχυση των επενδύσεων- και με σημαντική βελτίωση της υγείας του τραπεζικού τομέα.
Αντίθετα, το αξιόχρεο της χώρας θα μπορούσε να υποβαθμιστεί αν φανεί πως το μεταρρυθμιστικό μομέντουμ έχει υποχωρήσει, με την αναστροφή προηγούμενων μεταρρυθμίσεων ή με την υιοθέτηση πολιτικών που θα οδηγήσουν σε ουσιωδώς πιο αδύναμα δημοσιονομικά αποτελέσματα ή αν τεθούν σε κίνδυνο όσα δύσκολα κερδήθηκαν στο μέτωπο της ανταγωνιστικότητας, καθώς και οι θεσμικές βελτιώσεις.
Η Moody's επισημαίνει ότι θα παρακολουθήσει ειδικότερα την πολιτική της επόμενης κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την απασχόληση στο Δημόσιο, με δεδομένη τη σημασία της δημιουργίας μιας λιγότερο πολιτικοποιημένης δημόσιας διοίκησης.
Ενδεχόμενη αναζωπύρωση των εντάσεων της Ελλάδας με τους εταίρους της στην Ευρωζώνη θα ήταν αρνητικό στοιχείο, καθώς αυτό θα μπορούσε, μεταξύ άλλων, να θέσει εν αμφιβόλω την προοπτική για περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους μετά το 2032, αν κάτι τέτοιο χρειαστεί, προσθέτει ο οίκος.
Η αγορά ανέμενε ευρέως την αναβάθμιση από την Moody’s σήμερα, μετά και την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές με το 5ετές ομόλογο στα τέλη Ιανουαρίου, καθώς ο οίκος είχε μείνει "πίσω" σε ότι αφορά τις αξιολογήσεις του σε σχέση με τους υπολοίπους, βαθμολογώντας τη χώρα μας έξι βαθμίδες κάτω από το investment grade τη στιγμή που η S&P την βαθμολογεί τέσσερις βαθμίδες χαμηλότερα και η Fitch τρεις.
Μετά τη διπλή και εσπευσμένη αναβάθμιση-έκπληξη της ελληνικής οικονομίας στην οποία είχε προχωρήσει η Moody΄s τον Φεβρουάριο του 2018 λόγω της σημαντικής δημοσιονομικής και θεσμικής βελτίωσης βλέποντας έτσι "καθαρή έξοδο "της Ελλάδας από το πρόγραμμα στήριξης, είχε επιλέξει να μην προχωρήσει στην επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγησή της στις 21 Σεπτεμβρίου. Εξηγώντας την μη επικαιροποίηση του review της Ελλάδας τότε, είχε σημειώσει πως μετά την αναβάθμιση του Φεβρουαρίου δεν υπήρχαν σχέδια για μια νέα κίνηση σε ό,τι αφορά τα ελληνικά ratings. Οι θετικές προοπτικές, τις οποίες και έχει "δώσει" στην Ελλάδα, μεταβάλλονται ή αποφασίζονται εντός 12-18 μηνών, έτσι δεν έχει προγραμματιστεί κάποια νέα αξιολόγηση πριν από αυτό το διάστημα.
Σημειώνεται πως μετά την S&P τον Ιανουάριο, την Fitch στις αρχές Φεβρουαρίου - όπου διατήρησαν σταθερή την αξιολόγησή τους - και την Moody’s σήμερα, οι επόμενες αξιολογήσεις είναι στις 26 Απριλίου από την S&P και πάλι (έχει προγραμματίσεις 3 reviews για την Ελλάδα το 2019) και στις 3 Μαΐου από την DBRS. Ο επόμενος γύρος αξιολογήσεων για φέτος ξεκινά στις 2 Αυγούστου από Fitch, στις 23 Αυγούστου από Moody's, στις 25 Οκτωβρίου από S&P και την 1η Νοεμβρίου από την DBRS.
2/3/2019
3.
Ομόλογο έναντι Αιγαίου, Κύπρου, Βαλκανίων.
Η ελληνική κυβέρνηση πανηγυρίζει που οι μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οίκοι την έσπρωξαν να εκδώσει 10ετές ομόλογο με επιτόκιο μεταξύ 3,6% και 4% για να πάρει 2-3 δις ευρώ. Αλλά, κανείς δεν αναρωτιέται πώς μια χώρα απολαμβάνει της εμπιστοσύνης των «αγορών», με capital controls, με τράπεζες τιναγμένες στον αέρα, και με καταναλωτές- δηλαδή αγοραστές- απενεργοποιημένους από τους φόρους. Η απάντηση είναι απλή. Πουσάρουν Τσίπρα.
Η ΝΔ πανηγυρίζει, ερμηνεύοντας την έξοδο με υποστήριξη των χρηματοπιστωτικών οίκων ως προεξόφληση του ερχομού μιας κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η ΝΔ κάνει τεράστιο λάθος στην ανάλυσή της. Και κάνει λάθος γιατί δεν βλέπει το προφανές:
1. Η διατήρηση των capital controls αποδεικνύει ότι η χώρα, αλλά και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τις άλλες ευρωπαϊκές Αρχές, δεν έχουν καμιά εμπιστοσύνη πως μεγάλα κεφάλαια καταθέσεων δεν θα φύγουν στο εξωτερικό σε περίπτωση άρσης των περιορισμών. Δεν έχουν εμπιστοσύνη δηλαδή, ότι οι Έλληνες καταθέτες έχουν εμπιστοσύνη στην οικονομία της χώρας!
2. Τα ίδια τα capital controls είναι τροχοπέδη για την ανάπτυξη της ελληνικής βιοτεχνίας και βιομηχανίας. Που δεν έχει πρόσβαση σε φτηνό χρήμα.
3. Στο πιο πάνω γεγονός προστίθεται η αδυναμία των ελληνικών τραπεζών να δανείσουν αφειδώς και με φτηνό χρήμα την ελληνική επιχειρηματικότητα για να γίνει ανταγωνιστική και να αναπτυχθεί.
4. Η άσχημη κατάσταση των τραπεζών δεν αναμένεται να αλλάξει σύντομα, όσο οι τράπεζες και η κυβέρνηση προστατεύουν στρατηγικούς κακοπληρωτές και δεν ξεφορτώνονται κόκκινα δάνεια. Ακόμα και μια συμφωνία, θα προκαλέσει είτε καθυστέρηση και διαιώνιση της δυσκολίας των τραπεζών είτε προβλήματα στην αγοραστική δύναμη χιλιάδων πολιτών. Ανάλογα με τον προσανατολισμό της.
5. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του ΙΟΒΕ, η καταναλωτική εμπιστοσύνη των νοικοκυριών υποχώρησε τον Φεβρουάριο έπειτα από 7 μήνες συνεχούς ανόδου. Παρ όλο που σε προεκλογικές περιόδους ο δείκτης είναι ανοδικός εξ αιτίας των προσδοκιών των πολιτών. Χωρίς ισχυρούς καταναλωτές η οικονομία είναι καταδικασμένη να χωλαίνει.
6. Το χρέος της χώρας έχει αυξηθεί κατά 21,5 δις ευρώ το 2018 και καλπάζει στα 334,998 δις ευρώ, στο 182,2% του ΑΕΠ, μακράν το υψηλότερο στην ΕΕ. Με τα πλεονάσματα που προβλέπει το μνημόνιο Τσίπρα για την επόμενη 40ετία ούτε πετρελαιοπαραγωγός χώρα δεν μπορεί να αναπτυχθεί, όπως προανήγγειλε το ΔΝΤ.
7. Το άθροισμα ιδιωτικού και δημόσιου χρέους είναι περίπου τριπλάσιο από την οικονομική δραστηριότητα της χώρας (300% του ΑΕΠ). Με το δημόσιο να είναι το βαρίδι της οικονομίας (60%), βεβαρυμένο με δυσβάσταχτες υποχρεώσεις και με βαθειά περιστολή του τραπεζικού δανεισμού στην πραγματική οικονομία.
8. Καμιά μεγάλη επένδυση δεν έχει γίνει στη χώρα και καμιά δεν είναι ορατή. Το νομικό σύστημα και το φορολογικό σε συνδυασμό με την ασταθή πολιτική από αλλοπρόσαλλες κυβερνήσεις αποτελούν αντικίνητρο για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Ακόμα και η κρατική κινέζικη παρουσία κλονίζεται από τις παλινωδίες της κυβέρνησης.
Τα παραπάνω είναι λίγα από τα προφανή, που κάνουν την ελληνική οικονομία να είναι στο χείλος του γκρεμού, χωρίς ορατή λύση αν δεν αλλάξει ΡΙΖΙΚΑ το οικονομικό μοντέλο που ακολουθεί. Χωρίς καμιά από τις δυνάμεις της οικονομικής κατοχής της χώρας να ευνοεί ένα τέτοιο μοντέλο! Οι δανειστές επαφίενται στα υπερπλεονάσματα του κ Τσακαλώτου και του πολυετούς μνημονίου, καθώς και στις εγγυήσεις ολόκληρης της δημόσιας περιουσίας, που τους έχει παραχωρήσει η κυβέρνηση Τσίπρα- Καμμένου.
Οι δανειστές ενδιαφέρονται ανενδοίαστα να πάρουν πίσω τα δανεικά και γαία πυρί μιχθήτω. Είναι τόσο κοντόφθαλμοι; Τα γεγονότα το επιβεβαιώνουν απερίφραστα. Αλλά, και η «σοβαρότητα» των προσώπων που αποτελούν τις αποφασίζουσες πολιτικές δυνάμεις, επίσης. Στο οικονομικό επίπεδο που αφορά στην Ελλάδα.
Ποιος είναι λοιπόν ο λόγος, που με μια ολοφάνερα στημένη αξιολόγηση της Moodys και με την ταυτόχρονη σύμπραξη 6 τραπεζικών κολοσσών ως εγγυήτριες συμφώνησαν και καθοδήγησαν την ελληνική κυβέρνηση να βγει για 10ετές ομόλογο (επειδή η έξοδος είναι προσυμφωνημένη, όπως και η άντληση των τουλάχιστον 3 δις), ένδειξη εμπιστοσύνης στην οικονομία που περιγράψαμε πιο πάνω;
Το ομόλογο είναι μια ξεκάθαρη στήριξη του κ Τσίπρα και της πολιτικής Φινλανδοποίησης που ακολουθεί για τη χώρα. Και όχι μόνο για τη χώρα, αλλά και για την Κύπρο. Τεράστια οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα περνάνε από το κατώφλι της Ελλάδας, όπως τα δυτικά Βαλκάνια.
Η μοιρασιά σε Αιγαίο- Κύπρο- Ιόνιο
Καμιά ελληνική κυβέρνηση μέχρι σήμερα, του δικτάτορα Παπαδόπουλου συμπεριλαμβανομένου για τους Άραβες, δεν διανοήθηκε να ξεπουλήσει πάγιες πολιτικές πάνω σε εθνικά θέματα, ακόμα- και κυρίως- και αν έρχονταν σε αντίθεση με τα συμφέροντα μεγάλων δυνάμεων. Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις κάπου αντιστάθηκαν. Κάποιον κακοκάρδισαν. Με κάποιον συγκρούστηκαν.
Και καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν διανοήθηκε να ξεπουλήσει το μακεδονικό, να ξεπουλήσει τη βορειοηπειρωτική κοινότητα, να ανοίξει διάλογο με την Τουρκία για άλλο θέμα εκτός από την υφαλοκρηπίδα, να συζητάει για τουρκική δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, να υπερασπίζεται το μοντέλο της συνθήκης των Πρεσπών, που έδωσε τα πάντα στους Σκοπιανούς για να πάρει ένα «Βόρεια», ως μοντέλο επίλυσης ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΚΡΑΤΗ! Δηλαδή, το μοντέλο της Φινλανδίας απέναντι στη Ρωσία. Στήν οποία παραχώρησε εδάφη της και λαό, προκειμένου να μην συγκρουστεί! Η προδοσία ως εθνική πολιτική.
Δεν είναι τυχαίο, που όλοι οι ηγέτες των μεγάλων δυτικών δυνάμεων χειροκροτούν τον Τσίπρα και υπερθεματίζουν ανοιχτά ότι η συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να γίνει μοντέλο και για τις άλλες χώρες που έχουν διαφορές! Δηλαδή, να γίνει μοντέλο Η ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ επί των μικρότερων, για τα δικά τους συμφέροντα, όπως έγινε με τις Πρέσπες. Όπου οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η ΕΕ βρήκαν έναν ασπόνδυλο, φιλόδοξο χωρίς καμιά ιδεολογία και πατρίδα για να τους κάνει τη δουλειά, αναντίρρητα.
Και τον πουσάρουν για να διατηρήσει την εξουσία στην Ελλάδα, γιατί υπάρχουν μεγάλα ζητήματα που χρονίζουν στην περιοχή εξ αιτίας της άρνησης όλων των άλλων ελληνικών κυβερνήσεων να ξεφτιλιστούν εντελώς, ξεπουλώντας έδαφος, αέρα, θάλασσα. Κάποιοι το έφτασαν μέχρι ένα σημείο να γκριζάρουν περιοχές στο Αιγαίο. Αλλά, μέχρι εκεί.
Ο Τσίπρας, που δεν έχει ούτε ιδεολογία ούτε πατρίδα είναι το μεγαλύτερο δώρο που περίμεναν επί δεκαετίες όσοι θέλουν μοιρασιά του Αιγαίου με τους Τούρκους, διχοτόμηση της Κύπρου με το μισό νησί υπό την ημισέληνο, ηρεμία τάφου στα Βαλκάνια για να περνάνε οι αγωγοί τους, οι στρατοί τους και τα αγαθά τους ανεμπόδιστα. Με τους ιθαγενείς να γεύονται τα ξεροκόκαλα μιας δήθεν ανεξαρτησίας, δήθεν ελευθερίας, δήθεν ειρήνης. Δουλάκια υποταγμένα «τι να κάνουμε. Μας πίεζαν πολύ».
Όποιος πιστεύει ότι οι «αγορές» προεξοφλούν νίκη Μητσοτάκη γι αυτό και σέρνουν το σαπιοκάραβο Ελλάς, δεν έχει παρά να περιμένει την πρώτη κίνηση που θα κάνει ο κ Μητσοτάκης, αν κερδίσει τις εκλογές, που δεν θα αρέσει στους δανειστές.
Γιατί οι «αγορές» και οι «μεγάλοι» έχουν καλομάθει με Τσίπρα. Που, όχι μόνο δεν λέει όχι σε τίποτε, αλλά τους παραχωρεί ό,τι ζητήσουν προκειμένου να τον κρατάνε στην εξουσία, χειροκροτώντας τον. Ενώ αλλάζει ρούχα μέχρι να πεις κύμινο. Και από Τουπαμάρος γίνεται θαυμαστής του Τράμπ, με την ίδια ευκολία που από ακροαριστερός επαναστάτης γίνεται νομοταγής σοσιαλδημοκράτης.
Η απάτη δεν είναι μονόπλευρη. Γιατί οι μεταμορφώσεις του ανδρός ούτε που απασχολούν την αμερικάνικη πρεσβεία, το Φόρεϊν Όφις, το Βερολίνο, τους σοσιαλιστές της Ευρώπης και τους κάθε είδους χρυσοκάνθαρους της παγκόσμιας διεφθαρμένης ανιδεολογικής σκηνής. Τον καταλαβαίνουν, γιατί του μοιάζουν. Μόνο που αυτοί δεν ξεπουλάνε την πατρίδα τους για μια καρέκλα.
Το 10ετές ομόλογο και η στημένη αξιολόγηση της Moodys, χωρίς την οποία δεν θα μπορούσε να εκδοθεί το ομόλογο, είναι η πρόωρη ψήφος των αφεντικών του Τσίπρα υπέρ του δούλου τους. Η Ελλάδα δεν τους αφορά σαν χώρα. Μόνο σαν χώρος. Όπως και τον Τσίπρα. Και δεν τους αφορά και πώς θα ζήσουν οι Έλληνες χωρίς χρήματα. Ένα ξεροκόμματο θα βρεθεί, έναντι των Διαπόντιων νήσων στο Ιόνιο.
Μέχρι τότε, όσοι μιλάνε ή σκέφτονται για Πατρίδα θα ξυλοφορτώνονται και θα κλείνονται στα τμήματα και στις φυλακές. Γιατί η πατρίδα είναι ο μεγαλύτερος εχθρός και στα σχέδια του άπατρι Τσίπρα και στα σχέδια όλων γύρω από την Ελλάδα. Η πατρίδα είναι το τελευταίο ανάχωμα αντίστασης του λαού στη λαίλαπα του λαϊκισμού, του κρατικού φασισμού, του ανιστορικού ισοπεδωτισμού, του ιμπεριαλισμού, του εθνικισμού των γειτόνων και του εθνικισμού των επικυρίαρχων. Που ακονίζουν τα πορτοφόλια και τα όπλα τους πάνω σε ξένες πατρίδες.
Γ. Παπαδόπουλος- Τετράδης
https://www.liberal.gr/arthro/242800/apopsi/stili-alatos/
omologo-enanti-aigaiou-kuprou-balkanion.html
5 Μαρτίου 2019
4.
Μητσοτάκης, όπως Μπαρόζο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέδωσε την επιτυχία του δεκαετούς ομολόγου στο «γεγονός ότι οι αγορές προσδοκούν την πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα». Και υποσχέθηκε ότι «η επόμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα καταφέρει θέση επενδυτικής βαθμίδας σε 18 μήνες».
Προφανώς, εάν η έκδοση δεν ήταν επιτυχής θα έφταιγε ο «ολετήρας Τσίπρας» και το γεγονός ότι η «πολιτική αλλαγή», κι οι εκλογές μαζί , δεν ήρθαν ακόμη. Κι εξίσου προφανώς, εάν έχει δίκιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν – κι εάν - εκλεγεί πρωθυπουργός οι αγορές θα μας πληρώνουν για να τις δανείζουμε. Η Μoody’s, η Fitch και η S&P θα μας αποθεώσουν, κι ο Ντράγκι θα ανοίξει ξανά τις κάνουλες της ποσοτικής χαλάρωσης και θα κόβει χρήμα μόνον για την Ελλάδα.
Η θέση άλλωστε του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποκτά πρόσθετη βαρύτητα, καθώς ήρθε σε προέκταση της αντίστοιχης εκτίμησης του Μανουέλ Μπαρόζο. Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν – ιστορικά καταγεγραμμένος και ως ο «θαλαμηπόλος των Αζορών» - ήρθε το Σαββατοκύριακο στο φόρουμ των Δελφών και μας ενημέρωσε ότι «οι αγορές ήδη κοστολογούν την πιθανή νίκη Μητσοτάκη. Περιμένουν ότι θα γίνει, και γι αυτό είναι πιο σίγουρες (confident) για το μέλλον της Ελλάδας».
Όταν καταθέτει τέτοια βεβαιότητα ο (μη εκτελεστικός) πρόεδρος της Goldman Sachs, προφανώς και οι επενδυτές , και οι διεθνείς οίκοι, και η Wall Street μαζί, χορεύουν ήδη στους ρυθμούς του γαλάζιου θριάμβου. Κι όταν δίνει την «γραμμή» των αγορών ο άνθρωπος που, ως πρωθυπουργός, κατάφερε να οδηγήσει μέσα σε δύο χρόνια την Πορτογαλία στα πρόθυρα της χρεοκοπίας στο όνομα των πιο άγριων κοινωνικών περικοπών και ιδιωτικοποιήσεων, τότε το φάντασμα του Ανταμ Σμιθ μπορεί και να ξαναγράφει τις αρχές του φιλελευθερισμού.
Παρεμπιπτόντως, όταν όντας «μελλοντικός πρωθυπουργός» επιλέγεις ως βασικό σου σύμμαχο τον πολιτικό που – κατά τον Monde – υπήρξε ο «αρχιτέκτονας της παρακμής των ευρωπαϊκών θεσμών», μπορεί και να πρέπει να ξαναδείς τις πολιτικές σου παρέες. Κι όταν ταυτίζεσαι με τον άνθρωπο που αντάλλαξε την προεδρία της Goldman Sachs με εσωτερική πληροφόρηση από την θητεία του στην προεδρία της Κομισιόν, μπορεί και να έχεις ελλειμματικό ένστικτο πολιτικής αυτοσυντήρησης.
Μικρή σημασία έχει. Το ουσιαστικό γεγονός είναι πως οι ρεαλιστές και ορθόδοξοι φιλελεύθεροι κύριοι Μπαρόζο και Μητσοτάκης δεν είδαν – και δεν θέλησαν να δουν – την κυνική πραγματικότητα των αριθμών και των αγορών. Και το αυτό έπραξαν και οι λοιπές εγχώριες πολιτικές δυνάμεις. Το ΚΙΝΑΛ για παράδειγμα, δια του Φίλιππου Σαχινίδη είδε μόνον ότι η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου – στο 3,9% - είναι πολύ υψηλή σε σχέση με το 0,18% της Γερμανίας, το 1,46% της Πορτογαλίας και το 2,7% της Ιταλίας, και πως τούτο αποτελεί «το τίμημα των λανθασμένων χειρισμών της πελατειακής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ».
Δεν είδαν όμως ούτε ο κ. Μητσοτάκης, ούτε ο κ. Μπαρόζο, ούτε το ΚΙΝΑΛ πως η απόδοση του 3,9% είναι η χαμηλότερη που έχει επιτευχθεί σε έκδοση ελληνικού δεκαετούς τίτλου όχι από το 2010 και την έναρξη της κρίσης, αλλά από το 2003 – ήτοι, από την εποχή της «χρυσής» διακυβέρνησης Σημίτη και της μεγάλης ευμάρειας. Δεν είδαν επίσης την υπερπροσφορά των σχεδόν 12 δις, ούτε είδαν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης δεν προήλθε από κερδοσκοπικά hedge funds αλλά από σταθερούς θεσμικούς επενδυτές.
Η εικόνα αυτή δεν αποτελεί απαραιτήτως – ή μόνον - επίτευγμα της κυβέρνησης Τσίπρα. Μπορεί να είναι και το αποτέλεσμα της, κυνικής, επιδίωξης των επενδυτών για υψηλές αποδόσεις σε μια ευρωπαϊκή χώρα χαμηλού ρίσκου. Είναι όμως και η, εξίσου κυνική, επιβεβαίωση ότι η χθεσινή μέρα ήταν η μέρα της πραγματικής εξόδου της Ελλάδας από τα Μνημόνια και της ανάκτησης της δημοσιονομικής της κυριαρχίας.
Στο εξής, αυτή η κυριαρχία δεν θα παζαρεύεται στο όποιο Hilton με τους δανειστές. Θα δοκιμάζεται και θα κρίνεται στις αγορές, όπως συμβαίνει με όλες τις χώρες του παγκόσμιου, καπιταλιστικού και φιλελεύθερου στερεώματος. Και τούτο μάλλον οφείλει να το γνωρίζει – και να το αναγνωρίζει – όποιος δηλώνει έτοιμος να κυβερνήσει αυτή την χώρα. Για να τελειώνει, αν μη τι άλλο, με το βολικό μεν, ανύπαρκτο δε άλλοθι του επίσης ανύπαρκτου 4ου Μνημονίου…
Νικόλ Λειβαδάρη
https://tvxs.gr/news/ellada/mitsotakis-opos-mparozo
6/3/2019
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΣΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
6/3/2019.“Εμπιστοσύνη»: Ο γερμανικός Τύπος για το νέο ελληνικό 10ετές.
6/3/2019.Με την έκδοση του 10ετούς καλύφθηκαν σχεδόν
τα 3/4 του δανειακού προγράμματος για το 2019.
6/3/2019.Βασίλης Βιλιάρδος: Απειλή χρεοκοπίας; Οι επενδυτές αξιολογούν μεγαλύτερο το βραχυπρόθεσμο κίνδυνο από το μακροπρόθεσμο, αφενός μεν για την Ιταλία, αφετέρου για την Ελλάδα – οπότε, από τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, δεν μπορεί να θριαμβολογεί κανείς για το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου που έχει εκδοθεί σε αγγλικό δίκαιο και είναι σχετικά ασφαλές, αλλά να προβληματίζεται για το πενταετές. .
5/3/2019. Βασίλης Βιλιάρδος: Ο εμπαιγμός των ιθαγενών. Μέχρι να αποκτήσει η Ελλάδα επενδυτική βαθμίδα, όπως όλες οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης, δεν θα υπάρχει κράτος, αλλά οικόπεδο – ενώ οι Έλληνες θα έχουν εγκαταλείψει την αποικία χρέους τρομοκρατημένοι, για να αποφύγουν τη ληστεία που θα εντατικοποιηθεί με το περιουσιολόγιο, με την ψηφιακή καταγραφή των ακινήτων κλπ.
5/3/2019.Reuters: Το 10ετές ομόλογο δείχνει την επιδοκιμασία των αγορών
για την ελληνική οικονομία.
5/3/2019.Η Moody's αναβάθμισε τις ελληνικές τράπεζες.
3/3/2019. Σταύρος Λυγερός: Γιατί η ελληνική οικονομία εκφυλίζεται
σε οικονομία-ζόμπι.
26/2/2019. Θεόδωρος Κατσανέβας:Εκτόξευση του χρέους κατά 30 δισ.
– Παγίδα αργού θανάτου η Ευρωζώνη.
* * *
Οι απόψεις του ιστολογίου δεν συμφωνούν πάντα με τις απόψεις που δημοσιεύονται στα εκάστοτε - χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού - αναρτώμενα κείμενα τρίτων.Οι απόψεις που δημοσιεύονται στα κείμενα των αναρτήσεων εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που τις διατυπώνουν. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους δημιουργούς των κειμένων, εικόνων κλπ και των ιστολογίων που αναφέρονται.
Οι ''υπογραμμίσεις'' -χρώμα,μέγεθος γραμματοσειράς και οι εικονογραφήσεις-με εικόνες από το World Wide Web-στις αναρτήσεις γίνονται με ευθύνη του blogger. Στο αρχικό πρωτότυπο κείμενο παραπέμπεστε μέσω των επισυναπτόμενων ενεργών συνδέσμων.
Ομόλογο έναντι Αιγαίου, Κύπρου, Βαλκανίων.
Η ελληνική κυβέρνηση πανηγυρίζει που οι μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οίκοι την έσπρωξαν να εκδώσει 10ετές ομόλογο με επιτόκιο μεταξύ 3,6% και 4% για να πάρει 2-3 δις ευρώ. Αλλά, κανείς δεν αναρωτιέται πώς μια χώρα απολαμβάνει της εμπιστοσύνης των «αγορών», με capital controls, με τράπεζες τιναγμένες στον αέρα, και με καταναλωτές- δηλαδή αγοραστές- απενεργοποιημένους από τους φόρους. Η απάντηση είναι απλή. Πουσάρουν Τσίπρα.
Η ΝΔ πανηγυρίζει, ερμηνεύοντας την έξοδο με υποστήριξη των χρηματοπιστωτικών οίκων ως προεξόφληση του ερχομού μιας κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η ΝΔ κάνει τεράστιο λάθος στην ανάλυσή της. Και κάνει λάθος γιατί δεν βλέπει το προφανές:
1. Η διατήρηση των capital controls αποδεικνύει ότι η χώρα, αλλά και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τις άλλες ευρωπαϊκές Αρχές, δεν έχουν καμιά εμπιστοσύνη πως μεγάλα κεφάλαια καταθέσεων δεν θα φύγουν στο εξωτερικό σε περίπτωση άρσης των περιορισμών. Δεν έχουν εμπιστοσύνη δηλαδή, ότι οι Έλληνες καταθέτες έχουν εμπιστοσύνη στην οικονομία της χώρας!
2. Τα ίδια τα capital controls είναι τροχοπέδη για την ανάπτυξη της ελληνικής βιοτεχνίας και βιομηχανίας. Που δεν έχει πρόσβαση σε φτηνό χρήμα.
3. Στο πιο πάνω γεγονός προστίθεται η αδυναμία των ελληνικών τραπεζών να δανείσουν αφειδώς και με φτηνό χρήμα την ελληνική επιχειρηματικότητα για να γίνει ανταγωνιστική και να αναπτυχθεί.
4. Η άσχημη κατάσταση των τραπεζών δεν αναμένεται να αλλάξει σύντομα, όσο οι τράπεζες και η κυβέρνηση προστατεύουν στρατηγικούς κακοπληρωτές και δεν ξεφορτώνονται κόκκινα δάνεια. Ακόμα και μια συμφωνία, θα προκαλέσει είτε καθυστέρηση και διαιώνιση της δυσκολίας των τραπεζών είτε προβλήματα στην αγοραστική δύναμη χιλιάδων πολιτών. Ανάλογα με τον προσανατολισμό της.
5. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του ΙΟΒΕ, η καταναλωτική εμπιστοσύνη των νοικοκυριών υποχώρησε τον Φεβρουάριο έπειτα από 7 μήνες συνεχούς ανόδου. Παρ όλο που σε προεκλογικές περιόδους ο δείκτης είναι ανοδικός εξ αιτίας των προσδοκιών των πολιτών. Χωρίς ισχυρούς καταναλωτές η οικονομία είναι καταδικασμένη να χωλαίνει.
6. Το χρέος της χώρας έχει αυξηθεί κατά 21,5 δις ευρώ το 2018 και καλπάζει στα 334,998 δις ευρώ, στο 182,2% του ΑΕΠ, μακράν το υψηλότερο στην ΕΕ. Με τα πλεονάσματα που προβλέπει το μνημόνιο Τσίπρα για την επόμενη 40ετία ούτε πετρελαιοπαραγωγός χώρα δεν μπορεί να αναπτυχθεί, όπως προανήγγειλε το ΔΝΤ.
7. Το άθροισμα ιδιωτικού και δημόσιου χρέους είναι περίπου τριπλάσιο από την οικονομική δραστηριότητα της χώρας (300% του ΑΕΠ). Με το δημόσιο να είναι το βαρίδι της οικονομίας (60%), βεβαρυμένο με δυσβάσταχτες υποχρεώσεις και με βαθειά περιστολή του τραπεζικού δανεισμού στην πραγματική οικονομία.
8. Καμιά μεγάλη επένδυση δεν έχει γίνει στη χώρα και καμιά δεν είναι ορατή. Το νομικό σύστημα και το φορολογικό σε συνδυασμό με την ασταθή πολιτική από αλλοπρόσαλλες κυβερνήσεις αποτελούν αντικίνητρο για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Ακόμα και η κρατική κινέζικη παρουσία κλονίζεται από τις παλινωδίες της κυβέρνησης.
Τα παραπάνω είναι λίγα από τα προφανή, που κάνουν την ελληνική οικονομία να είναι στο χείλος του γκρεμού, χωρίς ορατή λύση αν δεν αλλάξει ΡΙΖΙΚΑ το οικονομικό μοντέλο που ακολουθεί. Χωρίς καμιά από τις δυνάμεις της οικονομικής κατοχής της χώρας να ευνοεί ένα τέτοιο μοντέλο! Οι δανειστές επαφίενται στα υπερπλεονάσματα του κ Τσακαλώτου και του πολυετούς μνημονίου, καθώς και στις εγγυήσεις ολόκληρης της δημόσιας περιουσίας, που τους έχει παραχωρήσει η κυβέρνηση Τσίπρα- Καμμένου.
Οι δανειστές ενδιαφέρονται ανενδοίαστα να πάρουν πίσω τα δανεικά και γαία πυρί μιχθήτω. Είναι τόσο κοντόφθαλμοι; Τα γεγονότα το επιβεβαιώνουν απερίφραστα. Αλλά, και η «σοβαρότητα» των προσώπων που αποτελούν τις αποφασίζουσες πολιτικές δυνάμεις, επίσης. Στο οικονομικό επίπεδο που αφορά στην Ελλάδα.
Ποιος είναι λοιπόν ο λόγος, που με μια ολοφάνερα στημένη αξιολόγηση της Moodys και με την ταυτόχρονη σύμπραξη 6 τραπεζικών κολοσσών ως εγγυήτριες συμφώνησαν και καθοδήγησαν την ελληνική κυβέρνηση να βγει για 10ετές ομόλογο (επειδή η έξοδος είναι προσυμφωνημένη, όπως και η άντληση των τουλάχιστον 3 δις), ένδειξη εμπιστοσύνης στην οικονομία που περιγράψαμε πιο πάνω;
Το ομόλογο είναι μια ξεκάθαρη στήριξη του κ Τσίπρα και της πολιτικής Φινλανδοποίησης που ακολουθεί για τη χώρα. Και όχι μόνο για τη χώρα, αλλά και για την Κύπρο. Τεράστια οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα περνάνε από το κατώφλι της Ελλάδας, όπως τα δυτικά Βαλκάνια.
Η μοιρασιά σε Αιγαίο- Κύπρο- Ιόνιο
Καμιά ελληνική κυβέρνηση μέχρι σήμερα, του δικτάτορα Παπαδόπουλου συμπεριλαμβανομένου για τους Άραβες, δεν διανοήθηκε να ξεπουλήσει πάγιες πολιτικές πάνω σε εθνικά θέματα, ακόμα- και κυρίως- και αν έρχονταν σε αντίθεση με τα συμφέροντα μεγάλων δυνάμεων. Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις κάπου αντιστάθηκαν. Κάποιον κακοκάρδισαν. Με κάποιον συγκρούστηκαν.
Και καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν διανοήθηκε να ξεπουλήσει το μακεδονικό, να ξεπουλήσει τη βορειοηπειρωτική κοινότητα, να ανοίξει διάλογο με την Τουρκία για άλλο θέμα εκτός από την υφαλοκρηπίδα, να συζητάει για τουρκική δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, να υπερασπίζεται το μοντέλο της συνθήκης των Πρεσπών, που έδωσε τα πάντα στους Σκοπιανούς για να πάρει ένα «Βόρεια», ως μοντέλο επίλυσης ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΚΡΑΤΗ! Δηλαδή, το μοντέλο της Φινλανδίας απέναντι στη Ρωσία. Στήν οποία παραχώρησε εδάφη της και λαό, προκειμένου να μην συγκρουστεί! Η προδοσία ως εθνική πολιτική.
Δεν είναι τυχαίο, που όλοι οι ηγέτες των μεγάλων δυτικών δυνάμεων χειροκροτούν τον Τσίπρα και υπερθεματίζουν ανοιχτά ότι η συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να γίνει μοντέλο και για τις άλλες χώρες που έχουν διαφορές! Δηλαδή, να γίνει μοντέλο Η ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ επί των μικρότερων, για τα δικά τους συμφέροντα, όπως έγινε με τις Πρέσπες. Όπου οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η ΕΕ βρήκαν έναν ασπόνδυλο, φιλόδοξο χωρίς καμιά ιδεολογία και πατρίδα για να τους κάνει τη δουλειά, αναντίρρητα.
Και τον πουσάρουν για να διατηρήσει την εξουσία στην Ελλάδα, γιατί υπάρχουν μεγάλα ζητήματα που χρονίζουν στην περιοχή εξ αιτίας της άρνησης όλων των άλλων ελληνικών κυβερνήσεων να ξεφτιλιστούν εντελώς, ξεπουλώντας έδαφος, αέρα, θάλασσα. Κάποιοι το έφτασαν μέχρι ένα σημείο να γκριζάρουν περιοχές στο Αιγαίο. Αλλά, μέχρι εκεί.
Ο Τσίπρας, που δεν έχει ούτε ιδεολογία ούτε πατρίδα είναι το μεγαλύτερο δώρο που περίμεναν επί δεκαετίες όσοι θέλουν μοιρασιά του Αιγαίου με τους Τούρκους, διχοτόμηση της Κύπρου με το μισό νησί υπό την ημισέληνο, ηρεμία τάφου στα Βαλκάνια για να περνάνε οι αγωγοί τους, οι στρατοί τους και τα αγαθά τους ανεμπόδιστα. Με τους ιθαγενείς να γεύονται τα ξεροκόκαλα μιας δήθεν ανεξαρτησίας, δήθεν ελευθερίας, δήθεν ειρήνης. Δουλάκια υποταγμένα «τι να κάνουμε. Μας πίεζαν πολύ».
Όποιος πιστεύει ότι οι «αγορές» προεξοφλούν νίκη Μητσοτάκη γι αυτό και σέρνουν το σαπιοκάραβο Ελλάς, δεν έχει παρά να περιμένει την πρώτη κίνηση που θα κάνει ο κ Μητσοτάκης, αν κερδίσει τις εκλογές, που δεν θα αρέσει στους δανειστές.
Γιατί οι «αγορές» και οι «μεγάλοι» έχουν καλομάθει με Τσίπρα. Που, όχι μόνο δεν λέει όχι σε τίποτε, αλλά τους παραχωρεί ό,τι ζητήσουν προκειμένου να τον κρατάνε στην εξουσία, χειροκροτώντας τον. Ενώ αλλάζει ρούχα μέχρι να πεις κύμινο. Και από Τουπαμάρος γίνεται θαυμαστής του Τράμπ, με την ίδια ευκολία που από ακροαριστερός επαναστάτης γίνεται νομοταγής σοσιαλδημοκράτης.
Η απάτη δεν είναι μονόπλευρη. Γιατί οι μεταμορφώσεις του ανδρός ούτε που απασχολούν την αμερικάνικη πρεσβεία, το Φόρεϊν Όφις, το Βερολίνο, τους σοσιαλιστές της Ευρώπης και τους κάθε είδους χρυσοκάνθαρους της παγκόσμιας διεφθαρμένης ανιδεολογικής σκηνής. Τον καταλαβαίνουν, γιατί του μοιάζουν. Μόνο που αυτοί δεν ξεπουλάνε την πατρίδα τους για μια καρέκλα.
Το 10ετές ομόλογο και η στημένη αξιολόγηση της Moodys, χωρίς την οποία δεν θα μπορούσε να εκδοθεί το ομόλογο, είναι η πρόωρη ψήφος των αφεντικών του Τσίπρα υπέρ του δούλου τους. Η Ελλάδα δεν τους αφορά σαν χώρα. Μόνο σαν χώρος. Όπως και τον Τσίπρα. Και δεν τους αφορά και πώς θα ζήσουν οι Έλληνες χωρίς χρήματα. Ένα ξεροκόμματο θα βρεθεί, έναντι των Διαπόντιων νήσων στο Ιόνιο.
Μέχρι τότε, όσοι μιλάνε ή σκέφτονται για Πατρίδα θα ξυλοφορτώνονται και θα κλείνονται στα τμήματα και στις φυλακές. Γιατί η πατρίδα είναι ο μεγαλύτερος εχθρός και στα σχέδια του άπατρι Τσίπρα και στα σχέδια όλων γύρω από την Ελλάδα. Η πατρίδα είναι το τελευταίο ανάχωμα αντίστασης του λαού στη λαίλαπα του λαϊκισμού, του κρατικού φασισμού, του ανιστορικού ισοπεδωτισμού, του ιμπεριαλισμού, του εθνικισμού των γειτόνων και του εθνικισμού των επικυρίαρχων. Που ακονίζουν τα πορτοφόλια και τα όπλα τους πάνω σε ξένες πατρίδες.
Γ. Παπαδόπουλος- Τετράδης
https://www.liberal.gr/arthro/242800/apopsi/stili-alatos/
omologo-enanti-aigaiou-kuprou-balkanion.html
5 Μαρτίου 2019
4.
Μητσοτάκης, όπως Μπαρόζο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέδωσε την επιτυχία του δεκαετούς ομολόγου στο «γεγονός ότι οι αγορές προσδοκούν την πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα». Και υποσχέθηκε ότι «η επόμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα καταφέρει θέση επενδυτικής βαθμίδας σε 18 μήνες».
Προφανώς, εάν η έκδοση δεν ήταν επιτυχής θα έφταιγε ο «ολετήρας Τσίπρας» και το γεγονός ότι η «πολιτική αλλαγή», κι οι εκλογές μαζί , δεν ήρθαν ακόμη. Κι εξίσου προφανώς, εάν έχει δίκιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν – κι εάν - εκλεγεί πρωθυπουργός οι αγορές θα μας πληρώνουν για να τις δανείζουμε. Η Μoody’s, η Fitch και η S&P θα μας αποθεώσουν, κι ο Ντράγκι θα ανοίξει ξανά τις κάνουλες της ποσοτικής χαλάρωσης και θα κόβει χρήμα μόνον για την Ελλάδα.
Η θέση άλλωστε του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποκτά πρόσθετη βαρύτητα, καθώς ήρθε σε προέκταση της αντίστοιχης εκτίμησης του Μανουέλ Μπαρόζο. Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν – ιστορικά καταγεγραμμένος και ως ο «θαλαμηπόλος των Αζορών» - ήρθε το Σαββατοκύριακο στο φόρουμ των Δελφών και μας ενημέρωσε ότι «οι αγορές ήδη κοστολογούν την πιθανή νίκη Μητσοτάκη. Περιμένουν ότι θα γίνει, και γι αυτό είναι πιο σίγουρες (confident) για το μέλλον της Ελλάδας».
Όταν καταθέτει τέτοια βεβαιότητα ο (μη εκτελεστικός) πρόεδρος της Goldman Sachs, προφανώς και οι επενδυτές , και οι διεθνείς οίκοι, και η Wall Street μαζί, χορεύουν ήδη στους ρυθμούς του γαλάζιου θριάμβου. Κι όταν δίνει την «γραμμή» των αγορών ο άνθρωπος που, ως πρωθυπουργός, κατάφερε να οδηγήσει μέσα σε δύο χρόνια την Πορτογαλία στα πρόθυρα της χρεοκοπίας στο όνομα των πιο άγριων κοινωνικών περικοπών και ιδιωτικοποιήσεων, τότε το φάντασμα του Ανταμ Σμιθ μπορεί και να ξαναγράφει τις αρχές του φιλελευθερισμού.
Παρεμπιπτόντως, όταν όντας «μελλοντικός πρωθυπουργός» επιλέγεις ως βασικό σου σύμμαχο τον πολιτικό που – κατά τον Monde – υπήρξε ο «αρχιτέκτονας της παρακμής των ευρωπαϊκών θεσμών», μπορεί και να πρέπει να ξαναδείς τις πολιτικές σου παρέες. Κι όταν ταυτίζεσαι με τον άνθρωπο που αντάλλαξε την προεδρία της Goldman Sachs με εσωτερική πληροφόρηση από την θητεία του στην προεδρία της Κομισιόν, μπορεί και να έχεις ελλειμματικό ένστικτο πολιτικής αυτοσυντήρησης.
Μικρή σημασία έχει. Το ουσιαστικό γεγονός είναι πως οι ρεαλιστές και ορθόδοξοι φιλελεύθεροι κύριοι Μπαρόζο και Μητσοτάκης δεν είδαν – και δεν θέλησαν να δουν – την κυνική πραγματικότητα των αριθμών και των αγορών. Και το αυτό έπραξαν και οι λοιπές εγχώριες πολιτικές δυνάμεις. Το ΚΙΝΑΛ για παράδειγμα, δια του Φίλιππου Σαχινίδη είδε μόνον ότι η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου – στο 3,9% - είναι πολύ υψηλή σε σχέση με το 0,18% της Γερμανίας, το 1,46% της Πορτογαλίας και το 2,7% της Ιταλίας, και πως τούτο αποτελεί «το τίμημα των λανθασμένων χειρισμών της πελατειακής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ».
Δεν είδαν όμως ούτε ο κ. Μητσοτάκης, ούτε ο κ. Μπαρόζο, ούτε το ΚΙΝΑΛ πως η απόδοση του 3,9% είναι η χαμηλότερη που έχει επιτευχθεί σε έκδοση ελληνικού δεκαετούς τίτλου όχι από το 2010 και την έναρξη της κρίσης, αλλά από το 2003 – ήτοι, από την εποχή της «χρυσής» διακυβέρνησης Σημίτη και της μεγάλης ευμάρειας. Δεν είδαν επίσης την υπερπροσφορά των σχεδόν 12 δις, ούτε είδαν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης δεν προήλθε από κερδοσκοπικά hedge funds αλλά από σταθερούς θεσμικούς επενδυτές.
Η εικόνα αυτή δεν αποτελεί απαραιτήτως – ή μόνον - επίτευγμα της κυβέρνησης Τσίπρα. Μπορεί να είναι και το αποτέλεσμα της, κυνικής, επιδίωξης των επενδυτών για υψηλές αποδόσεις σε μια ευρωπαϊκή χώρα χαμηλού ρίσκου. Είναι όμως και η, εξίσου κυνική, επιβεβαίωση ότι η χθεσινή μέρα ήταν η μέρα της πραγματικής εξόδου της Ελλάδας από τα Μνημόνια και της ανάκτησης της δημοσιονομικής της κυριαρχίας.
Στο εξής, αυτή η κυριαρχία δεν θα παζαρεύεται στο όποιο Hilton με τους δανειστές. Θα δοκιμάζεται και θα κρίνεται στις αγορές, όπως συμβαίνει με όλες τις χώρες του παγκόσμιου, καπιταλιστικού και φιλελεύθερου στερεώματος. Και τούτο μάλλον οφείλει να το γνωρίζει – και να το αναγνωρίζει – όποιος δηλώνει έτοιμος να κυβερνήσει αυτή την χώρα. Για να τελειώνει, αν μη τι άλλο, με το βολικό μεν, ανύπαρκτο δε άλλοθι του επίσης ανύπαρκτου 4ου Μνημονίου…
Νικόλ Λειβαδάρη
https://tvxs.gr/news/ellada/mitsotakis-opos-mparozo
6/3/2019
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΣΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
6/3/2019.“Εμπιστοσύνη»: Ο γερμανικός Τύπος για το νέο ελληνικό 10ετές.
6/3/2019.Με την έκδοση του 10ετούς καλύφθηκαν σχεδόν
τα 3/4 του δανειακού προγράμματος για το 2019.
6/3/2019.Βασίλης Βιλιάρδος: Απειλή χρεοκοπίας; Οι επενδυτές αξιολογούν μεγαλύτερο το βραχυπρόθεσμο κίνδυνο από το μακροπρόθεσμο, αφενός μεν για την Ιταλία, αφετέρου για την Ελλάδα – οπότε, από τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, δεν μπορεί να θριαμβολογεί κανείς για το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου που έχει εκδοθεί σε αγγλικό δίκαιο και είναι σχετικά ασφαλές, αλλά να προβληματίζεται για το πενταετές. .
5/3/2019. Βασίλης Βιλιάρδος: Ο εμπαιγμός των ιθαγενών. Μέχρι να αποκτήσει η Ελλάδα επενδυτική βαθμίδα, όπως όλες οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης, δεν θα υπάρχει κράτος, αλλά οικόπεδο – ενώ οι Έλληνες θα έχουν εγκαταλείψει την αποικία χρέους τρομοκρατημένοι, για να αποφύγουν τη ληστεία που θα εντατικοποιηθεί με το περιουσιολόγιο, με την ψηφιακή καταγραφή των ακινήτων κλπ.
5/3/2019.Reuters: Το 10ετές ομόλογο δείχνει την επιδοκιμασία των αγορών
για την ελληνική οικονομία.
5/3/2019.Η Moody's αναβάθμισε τις ελληνικές τράπεζες.
3/3/2019. Σταύρος Λυγερός: Γιατί η ελληνική οικονομία εκφυλίζεται
σε οικονομία-ζόμπι.
26/2/2019. Θεόδωρος Κατσανέβας:Εκτόξευση του χρέους κατά 30 δισ.
– Παγίδα αργού θανάτου η Ευρωζώνη.
* * *
Οι απόψεις του ιστολογίου δεν συμφωνούν πάντα με τις απόψεις που δημοσιεύονται στα εκάστοτε - χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού - αναρτώμενα κείμενα τρίτων.Οι απόψεις που δημοσιεύονται στα κείμενα των αναρτήσεων εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που τις διατυπώνουν. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους δημιουργούς των κειμένων, εικόνων κλπ και των ιστολογίων που αναφέρονται.
Οι ''υπογραμμίσεις'' -χρώμα,μέγεθος γραμματοσειράς και οι εικονογραφήσεις-με εικόνες από το World Wide Web-στις αναρτήσεις γίνονται με ευθύνη του blogger. Στο αρχικό πρωτότυπο κείμενο παραπέμπεστε μέσω των επισυναπτόμενων ενεργών συνδέσμων.