Ιταλία – Κίνα: Tα μηνύματα της συμφωνίας για το «Δρόμο του Μεταξιού». Προβληματισμός σε ΗΠΑ και Ε.Ε..

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
Η ευρωπαϊκή λεωφόρος της Κίνας: 
Από τον Πειραιά μέχρι τα Ηλύσια Πεδία. 

 YARA NARDI / REUTERS

Το φιλόδοξο σχέδιο της υλοποίησης του κινέζικου «Δρόμου του Μεταξιού» είναι συνυφασμένο με πολυμερείς συνεργασίες, με την εμπορική διαμάχη Πεκίνου- Ουάσιγκτον και τις ανησυχίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για  την αύξηση της κινεζικής επιρροής και τις επιπτώσεις της οικονομικής της βουλιμίας.

Η Ιταλία έγινε το Σάββατο η πρώτη χώρα-μέλος των G7 που συμμετέχει επισήμως στο project «Οne Βelt Οne Road” της Κίνας, κάτι που επισφραγίστηκε με την επίσκεψη του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ στην Ρώμη. Παράλληλα, η υποδοχή που του έγινε παραπέμπει σε ισχυρούς συμβολισμούς και μηνύματα καθώς του αποδόθηκαν τιμές μονάρχη.

Οι κινήσεις της ιταλικής κυβέρνησης για τη συμφωνία του BRI επιδιώκουν:

(α) να δείξουν ότι αψηφούν κυρίως τις προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κινεζική επέκταση στην Ευρώπη,

(β) να δώσουν μια νομιμοποίηση στην Κίνα – η Ιταλία είναι παγκόσμια οικονομία και μέλος του G7 - ενόψει της συνόδου Ε.Ε. – Κίνας που είναι προγραμματισμένη για τις 9 Απριλίου 2019 και

(γ) να χρησιμοποιήσουν τη διακρατική συμφωνία ως μοχλό πίεσης για να επηρεάσουν αποφάσεις των  Βρυξελλών.

Οι κινέζικες βλέψεις στην Ευρώπη έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του γαλλό – γερμανικού άξονα που επιδιώκει να αποτρέψει την εφαρμογή της επέκτασης του γεωοικονομικού δόγματος του Πεκίνου στην Ευρώπη.  Η διακρατική συμφωνία ερμηνεύεται και ως μια κίνηση του εθνικολαϊκιστικού κυβερνητικού συνασπισμού (Πέντε Αστέρια και Λέγκα) στο ιδιότυπο μπρα-ντε-φερ με τις Βρυξέλλες, καθώς διεκδικεί μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική αυτονομία και ισχυρότερο λόγο στη λήψη αποφάσεων.

Ο κυβερνητικός συνασπισμός αμφισβητεί έντονα τις πολιτικές των Βρυξελλών, σε σύγκριση με τις προηγούμενες ιταλικές κυβερνήσεις, χρεώνοντας στους γραφειοκράτες και το γερμανικό μπλοκ τη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, πεδίο που ενισχύει την απήχηση στα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Η κυβέρνηση της Ρώμης, έχει συγκρουστεί με τις Βρυξέλλες στο θέμα του μεταναστευτικού με τον Ματέο Σαλβίνι, αρχηγό της Λέγκα, αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Εσωτερικών, να έχει δηλώσει ακόμα ότι και ιταλικά ύδατα είναι κλειστά για τα πλοία των ΜΚΟ που διασώζουν μετανάστες. Επιπλέον, αμφισβητεί έντονα και τις οικονομικές πολιτικές της Ε.Ε, έχοντας προσαρτηθεί στις κλίκες ευρωσκεπτικιστών και φιλορώσων της Ε.Ε.

Μη δεσμευτική συμφωνία

Ωστόσο, οι διακρατικές συμφωνίες (MoU) κρατών με την Κίνα για το BRI δεν είναι δεσμευτικές που σημαίνει ότι οι συμβαλλόμενες χώρες δεν είναι νομικά υποχρεωμένες να τηρήσουν τους όρους που έχουν υπογράψει.  Η ορολογία σε MoU της Κίνας με άλλες χώρες αναφέρεται στη «διατήρηση του πνεύματος του «Δρόμου του Μεταξιού», σε «ισχυρότερη συνεργασία» και σε προτεραιότητες του «Επενδυτικού Σχέδιου για την Ευρώπη στην περιοχή».

Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας σημαίνει ότι Πεκίνο θα μπορεί να κάνει επενδύσεις σε ιταλικά λιμάνια από τα οποία τα κινεζικά προϊόντα θα εισάγονται στην Ευρώπη. Ορισμένα από τα εμπορεύματα θα κατασκευάζονται και στην Ιταλία ώστε να πληρούν τα πρότυπα της Ε.Ε και θα μεταφέρονται σιδηροδρομικώς σε άλλες κράτη – μέλη της.

Η κινεζική εταιρεία Huawei επιδιώκει να αναλάβει στην Ιταλία τη διαχείριση των δικτύων τεχνολογικών επικοινωνιών 5G. Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες προειδοποίησαν  τις ευρωπαϊκές χώρες ότι η χρήση τεχνολογίας από την κινέζικη Huawei θα μπορούσε να βλάψει τις διμερείς του σχέσεις τους καθώς θεωρούν ότι μπορεί να γίνει μέσο κατασκοπείας για το Πεκίνο. Ουάσιγκτον και Ε.Ε ανησυχούν και το ότι οι κινέζικες εταιρίες δημιουργούν «παγίδες δάνεια»  στις συμβαλλόμενες χώρες με σκοπό να επεκτείνουν την κινέζικη στρατηγική και στρατιωτική παρουσία στο πλανήτη.

Παράλληλα, η διακρατική συμφωνία για το  BRI έχει προκαλέσει διαφοροποιήσεις εντός του κυβερνητικού συνασπισμού. Ο Ματέο Σαλβίνι τηρεί μια πιο επιφυλακτική στάση, προειδοποιώντας ότι η Ρώμη πρέπει «να αξιολογήσει προσεκτικά τις συνέπειες πάνω σε στρατηγικούς τομείς, όπως οι τηλεπικοινωνίες και οι υποδομές». Αντίθετα, ο Λουίτζι Ντι Μάιο, ο ηγέτης των Πέντε Αστέρων, αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξής και Εργασίας, υποστηρικτής BRI, αρνήθηκε ότι υπάρχουν διαφωνίες. Οι αμερικανοί  προσπαθούν να ασκήσουν πίεση στο εθνικιστικό κυβερνητικό κόμμα της Λέγκα και ο πρώην αξιωματούχος του Λευκού Οίκου Στέφεν Μπάνον συναντήθηκε στο πλαίσιο αυτό με την ηγεσία της Λέγκα.

Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον

Ωστόσο, είναι δύσκολο για την κυβέρνηση της Ρώμης να αγνοήσει, εν τέλει, τις προειδοποιήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ε.Ε, καθώς κάτι τέτοιο θα έθετε την Ιταλία σε τροχιά… Τουρκίας, τηρουμένων των αναλογιών. Δεν μπορεί να παραβλεφθεί  το γεγονός ότι Γερμανία, Γαλλία και Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν κορυφαίους προορισμούς των ιταλικών εξαγωγών σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του 2017. Η Ε.Ε. από την άλλη πλευρά έχει ανάγκη την ιταλική αγορά εξαιτίας της εξόδου της Μεγάλης Βρετανίας (Brexit) και περιορισμένα περιθώρια αντίδρασης.

Ο «Δρόμος του Μεταξιού» παραπέμπει σε  μια στρατηγική της Ιταλίας για να επηρεάσει τις ευρωπαϊκές πολιτικές, αυξάνοντας το ειδικό της βάρος και χρησιμοποιώντας φιέστες όπως αυτή του προηγούμενου Σαββάτου, με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ως εν δυνάμει απειλή για τους γαλλό-γερμανικούς σχεδιασμούς. 

Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας Ιταλίας – Κίνας, φαίνεται επίσης να κινητοποίησε τον Εμμάνουελ Μακρόν καθώς σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, προσκάλεσε τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα  Μέρκελ και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στις συνομιλίες με τον Κινέζο πρόεδρο.

Διεθνολόγος και Strategic – Μedia Analyst στο Crisis Monitor

27/3/2019


       ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ         



1.
Η ευρωπαϊκή λεωφόρος της Κίνας: 
Από τον Πειραιά μέχρι τα Ηλύσια Πεδία. 

Είναι ομολογουμένως πολύ δύσκολο να περάσει απαρατήρητη η «κινητικότητα» της Κίνας σε οικονομικό (και όχι μόνο) επίπεδο μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ενδιαφέρον του Πεκίνου για επενδύσεις σε χώρες της Ευρώπης δεν ξεκίνησε βέβαια σήμερα, καθώς κρατικές κινεζικές εταιρίες, όπως η Cosco, έχουν εδώ και χρόνια δείξει έμπρακτο ενδιαφέρον για το λιμάνι του Πειραιά. Θα πρέπει να σημειωθεί πως η χώρα μας θεωρείται χώρα-κλειδί στην ανάπτυξη του φιλόδοξου κινέζικου project «One belt-One road» τόσο προς την Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη, μέσω των Βαλκανίων (είναι χαρακτηριστικές οι επενδύσεις οι επενδύσεις στη Σερβία) αλλά και προς τον ευρωπαϊκό Νότο.

Τα δύο τελευταία όμως «χτυπήματα» ήταν κάτι παραπάνω από εντυπωσιακά, καθώς ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, προχώρησε κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής περιοδείας του σε συμφωνίες δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ τόσο με την Ιταλία όσο και με την Γαλλία, ενώ για τις 9 Απριλίου έχει προγραμματιστεί κοινή Σύνοδος ΕΕ-Κίνας με θέμα την εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα στις δυο πλευρές. Τι σημαίνει όμως στην πραγματικότητα η διείσδυση κινέζικων κεφαλαίων σε δυο από τις μεγαλύτερες οικονομίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος στην ευρύτερη γεωστρατηγική του διάσταση;

Η μετατόπιση πλούτου από Ανατολή προς Δύση 
αλλάζει ριζικά τους συσχετισμούς

«Είναι δεδομένο πως η μετατόπιση πλούτου από την Ανατολή προς τη Δύση έρχεται να αλλάξει ριζικά τους συσχετισμούς» αναφέρει μιλώντας στο Tvxs.gr ο Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και επικεφαλής του Τομέα Ρωσίας-Ευρασίας και ΝΑ Ευρώπης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης.

Αναφερόμενος ειδικότερα στα απότοκα των συμφωνιών της Κίνας με Ιταλία και Γαλλία ο κύριος Φίλης αναφέρει: «Στην περίπτωση της Ιταλίας τα πράγματα μοιάζουν πιο απλά, καθώς εδώ κι αρκετό καιρό η Ρώμη αμφισβητεί έντονα την ευρωπαϊκή οικονομική δομή, ενώ η κυβέρνηση Κόντε αναζητούσε εδώ και καιρό κι άλλες διόδους για την στήριξη της ιδιαίτερα ευάλωτης οικονομίας της.

Η περίπτωση της Γαλλίας είναι κάπως διαφορετική, καθώς μπορεί ο Εμμάνουελ Μακρόν να είναι από τους φανατικότερους υπέρμαχους του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, όμως αναζητούσε εναγωνίως τρόπους να διατηρήσει την οικονομική σταθερότητα της χώρας του, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που ο ίδιος κλονίζεται και σε κοινωνικό επίπεδο από τις κινητοποιήσεις των Κίτρινων Γιλέκων. Η Κίνα λοιπόν του προσφέρει αυτή τη δυνατότητα όχι όμως προφανώς χωρίς αντάλλαγμα, καθώς είναι σαφές πως η οικονομική της διείσδυση τόσο την περίπτωση της Γαλλίας όσο και στην περίπτωση της Ιταλίας θα επηρεάσει και τις πολιτικές αποφάσεις». 

Ταυτόχρονα όμως σημειώνει πως μια τέτοια τάση ήδη διαφαίνεται στους κόλπους της ΕΕ ακόμη και από τη στάση που έχει τηρήσει σε αρκετές περιπτώσεις και η χώρα μας: «Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα, ενώ το τελευταίο διάστημα δεν  έχει θέσει κανένα βέτο σε ότι αφορά κυρώσεις της ΕΕ εις βάρος της Ρωσίας, φρόντισε να μπλοκάρει αποφάσεις εις βάρος της Κίνας. Αυτή η ασπίδα δείχνει και το πώς επιδρά η οικονομική επιρροή επί των πολιτικών αποφάσεων. Σε κάθε περίπτωση, νομίζω πως με δεδομένες τις τελευταίες αποφάσεις, θα βλέπουμε όλο και λιγότερες αρνητικές αποφάσεις από τις Βρυξέλλες εναντίον του Πεκίνου».

Λιγότερο παρεμβατικές οι ΗΠΑ
 - Πιο μόνιμα χαρακτηριστικά διείσδυση της Κίνας

Αναφορικά με τα αίτια της διεύρυνσης της επιρροής της Κίνας στον ευρωπαϊκό χώρο, ο κύριος Φίλης τονίζει πως αυτά μόνο εν μέρει έχουν να κάνουν με το κενό που έχουν αφήσει οι ΗΠΑ: «Είναι αλήθεια πως η αμερικάνικη πολιτική είναι πολύ λιγότερο παρεμβατική σε σχέση με το παρελθόν. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στην πολιτική Τραμπ (όπου έγινε ακόμη πιο σαφής ακόμη κι απ’ το σύνθημα «America First») αλλά ξεκίνησε από την εποχή Ομπάμα.  Ουσιαστικά μια τέτοια λογική αρχίζει να ενυπάρχει στην αμερικάνικη εξωτερική πολιτική μετά την επέμβαση στο Ιράκ.

Μετά από αυτή την εξέλιξη, έχει προκύψει σε πολλές περιοχές ανά τον κόσμο συστημικό κενό εξουσίας, το οποίο εφόσον δεν καλύπτουν σύμμαχοι των ΗΠΑ, το καλύπτουν χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία ή το Ιράν»

Από την άλλη, όπως προαναφέρθηκε,  ο Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων εκτιμά πως η Κίνα θα επιχειρούσε την οικονομική διείσδυση σε χώρες της Ευρώπης, ακόμη κι αν δεν είχε προκύψει το κενό των ΗΠΑ: «Υπάρχει μια βασική ποιοτική διαφορά μεταξύ της διείσδυσης που επιχειρεί η Κίνα κι εκείνης που παρατηρείται εκ μέρους της Ρωσίας. Κι αυτό γιατί η κινέζική παρέμβαση έχει πολύ πιο μόνιμα χαρακτηριστικά, καθώς γίνεται με οικονομικά κριτήρια, σε αντίθεση με τις παρεμβάσεις εκ μέρους της Ρωσίας, η οποία ελλείψει κεφαλαίων βάζει μπροστά τη στρατιωτική της υπεροπλία».

Είναι αυτό το «βάθος» της διείσδυσης της Κίνας, η οποία σύμφωνα με τον κύριο Φίλη, ανησυχεί την αμερικάνικη ηγεσία: «Είναι ενδεικτικό ότι το νέο ευρωπαϊκό δόγμα των ΗΠΑ  περιλαμβάνει προειδοποιήσεις προς τις χώρες-μέλη της ΕΕ, ιδιαίτερα προς την Γερμανία, να μην αποσυνδέουν τα οικονομικά από γεωπολιτικά δεδομένα. Είναι σαφές πως στην Ουάσιγκτον υπάρχει ο φόβος ότι η οικονομική βοήθεια εκ μέρους της Κίνας θα επηρεάσει μακροπρόθεσμα και τον προσανατολισμό πολλών ευρωπαϊκών χωρών» καταλήγει.

Αλέξανδρος Ζέρβας

https://tvxs.gr/news/kosmos/
i-eyropaiki-leoforos-tis-kinas-apo-ton-peiraia-mexri-ta-ilysia-pedia

28/3/2019



2.
28/3/2019. Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη:
Απειλείται το λιμάνι του Πειραιά από την Τεργέστη;
https://slpress.gr/oikonomia/
apeileitai-to-limani-toy-peiraia-apo-tin-tergesti/