Οι Βρετανοί στις ευρωκάλπες εν μέσω πολιτικού χάους.


Οι Βρετανοί προσέρχονται σήμερα στις κάλπες των ευρωεκλογών σε συνθήκες κατάρρευσης τόσο της κυβέρνησης Μέι όσο και του κόμματος των Συντηρητικών.

Η τελευταία δημοσκόπηση του YouGov εμφανίζει το κόμμα Brexit του Νάιτζελ Φάρατζ στο 37% της πρόθεσης ψήφου και τους κυβερνώντες Τόρις στο απελπιστικό 7%. Όσο και αν σχετικοποιηθούν τα δημοσκοπικά ευρήματα (στις ευρωεκλογές του 2014 ο Φαράτζ κατέκτησε την πρωτιά, αλλά με ποσοστό μικρότερο αυτού που προέβλεπαν τα γκάλοπ), γεγονός παραμένει ότι το μη-κόμμα του κατεξοχήν θιασώτη του Brexit αναδεικνύεται, παρά τις καταγγελίες και τις έρευνες για τα οικονομικά του, σε πρωταγωνιστή της πολιτικής ζωής, λόγω της εκλογικής ανταρσίας που προκαλεί η υποψία ότι η λαϊκή ετυμηγορία του δημοψηφίσματος του 2016 πρόκειται να αναιρεθεί.

Από την άλλη πλευρά, οι αμφιταλαντευόμενοι Εργατικοί αδυνατούν να επωφεληθούν, ενώ η φιλοευρωπαϊκή ψήφος διασπείρεται ανάμεσα στην αξιωματική αντιπολίτευση, τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, τους Πράσινους και τους Σκωτσέζους εθνικιστές.

Την ίδια ώρα, η ένοικος της Ντάουνινγκ Στριτ εγκαταλείπεται από το ίδιο της το υπουργικό συμβούλιο, καθώς το τελευταίο της σχέδιο για να πετύχει την έγκριση από τη Βουλή των Κοινοτήτων μιας συμφωνίας αποχώρησης από την Ε.Ε. προκάλεσε ήδη την παραίτηση της αρμόδιας για τις σχέσεις με το Κοινοβούλιο υπουργού Άντρεα Λίντσομ και τις πιέσεις αρκετών άλλων συναδέλφων της προς την πρωθυπουργό να παραιτηθεί.

Οι "10 παραχωρήσεις” προς τους Εργατικούς, που περιλαμβάνει το τελευταίο σχέδιο, με κορυφαία την δυνατότητα προκήρυξης δεύτερου δημοψηφίσματος ως προς την συμφωνία, αποτέλεσε την σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Την ειρωνεία του πράγματος υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι "10 παραχωρήσεις” ήσαν αρκετές για να προκαλέσουν έκρηξη στους κόλπους των Συντηρητικών, όχι όμως και για να εξασφαλίσουν την συναίνεση του αρχηγού των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, ο οποίος δεν έχει κανένα κίνητρο σε αυτή τη φάση να προσφέρει χείρα βοηθείας σε μία πρωθυπουργό εν αποδρομή. Η παράταση που προσέφεραν οι "27" στη διαδικασία εξόδου μέχρι τον Οκτώβριο αφαιρεί την πίεση για επείγουσα εξεύρεση συμφωνίας και προσφέρει χρόνο για πολλούς ακόμη πολιτικούς ελιγμούς.

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, η Μέι παραμένει πολιορκούμενη στη Ντάουνινγκ Στριτ και αποφεύγει το τελευταίο 24ωρο τις συναντήσεις με υπουργούς – πρόκειται όμως αύριο Παρασκευή να συναντηθεί με τον πρόεδρο της "Επιτροπής 1922” της κοινοβουλευτικής ομάδας των Συντηρητικών, η οποία και κινεί τις διαδικασίες διαδοχής. Όλα δείχνουν ότι απλώς αναζητείται κατάλληλος χρόνος για την ανακοίνωση της παραίτησης της Μέι από την ηγεσία του κόμματος. Ο Ιούνιος δεν πρόκειται συνεπώς να αφιερωθεί στις προσπάθειες κοινοβουλευτικής έγκρισης της συμφωνίας, αλλά στην ανάδειξη του διαδόχου της Μέι, ο οποίος προφανώς θα έχει κάθε λόγο να πλειοδοτήσει σε αντιευρωπαϊσμό, προκειμένου να επαναπατρίσει τους ψηφοφόρους που δελεάστηκαν από τον Φάρατζ.

Η "φιλοσοφία Μέι” για την επίτευξη συμφωνημένης εξόδου δεν διαθέτει άλλα καύσιμα. Για τους θιασώτες του, Brexit είναι πλέον μόνο το "σκληρό Brexit” - οι επιφυλάξεις που διακατείχαν την πρωθυπουργό, κυρίως σε σχέση με τυχόν αποσταθεροποίηση της Βόρειας Ιρλανδίας, εξανεμίζονται λόγω του πολωτικού πολιτικού κλίματος.

Από τώρα μέχρι τον Οκτώβριο το ερώτημα είναι αν ο νέος ηγέτης που θα αναδείξουν οι Συντηρητικοί (πιθανότατα ο Μπόρις Τζόνσον) θα επιλέξει την επίτευξη μιας νέας συμφωνίας, την ανοικτή προώθηση της "σκληρής εξόδου” ή την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών. Το τελευταίο αυτό ενδεχόμενο είναι και το μόνο που μπορεί, μέσω μιας επικράτησης των Εργατικών, να αποτρέψει το Brexit και δη το ασύντακτο. Χρειάζεται όμως για κάτι τέτοιο η συμφωνία των "27” για την χορήγηση νέας παράτασης, πέραν του Οκτωβρίου. Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προέβλεψε ήδη ότι αυτό ακριβώς θα επιχειρηθεί. Όμως ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επιμένει ότι το σίριαλ πρέπει να τερματισθεί και να υπάρξουν λύσεις καθαρές για όλους – και σύμφωνες με την λαϊκή ετυμηγορία των Βρετανών το 2016.

Του Κώστα Ράπτη

23/5/2019