Ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα: Μύθοι και Αλήθειες.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της προεκλογικής περιόδου βρίσκεται το ζήτημα των επενδύσεων, με τη ΝΔ να επιχειρεί να εμφανιστεί ως η πλέον φιλοεπενδυτική πολιτική δύναμη, ισχυριζόμενη παράλληλα πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει «αλλεργία» στην προσέλκυση επενδύσεων. Ποια είναι όμως η αλήθεια;
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι (καθαρές) εισροές Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) στην Ελλάδα για το 2018 ανήλθαν σε 3.606 εκατ. ευρώ, (το υψηλότερο ποσό της τελευταίας δεκαετίας) σε σχέση με 3.204 εκατομμύρια το 2017, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 12,5%. To 2018 αποτελεί τη τρίτη συνεχόμενη χρονιά αυξημένων ξένων επενδυτικών ροών στη χώρα μας, μετά την ετήσια αύξηση κατά 28,3% από το 2016 στο 2017 και κατά 118,5% από το 2015 στο 2016.
Η επενδυτική δραστηριότητα στη χώρα κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας προέρχεται κατά κύριο λόγο από εταιρείες σημαντικών αγορών, όπως της ΕΕ, με τη Γερμανία (με διαφορά) και τη Γαλλία δευτερευόντως να αποτελούν τις βασικές χώρες προέλευσης επενδυτικών κεφαλαίων. Η Κύπρος, καθώς και χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Ελβετία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ αποτελούν επίσης βασικές χώρες προέλευσης επενδυτικών κεφαλαίων, με την πρώτη δεκάδα να συμπληρώνεται από την Κίνα (με το Χονγκ Κονγκ), που έχει ενισχύσει σημαντικά τη θέση της τα τελευταία χρόνια, το Λουξεμβούργο, την Ισπανία και την Ιταλία.
Βασικά χαρακτηριστικά:
- Η επενδυτική δραστηριότητα στη χώρα προέρχεται κατά κύριο λόγο από εταιρείες σημαντικών αγορών, όπως της ΕΕ.
- Η Γερμανία (πρωτίστως) και η Γαλλία αποτελούν τις βασικές χώρες προέλευσης επενδυτικών κεφαλαίων για το χρονικό διάστημα 2008-18 με αρκετά μεγάλη διαφορά από τις υπόλοιπες κυρίως λόγω της επένδυσης της Deutsche Telecom στον ΟΤΕ και της εξαγοράς ελληνικών τραπεζών από γαλλικές πριν την έναρξη της κρίσης.
- Στην πρώτη δεκάδα των χωρών που επενδύουν στη χώρα την τελευταία δεκαετία ανήκουν επίσης η Ελβετία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Κίνα (με το Χονγκ Κονγκ), με τις χώρες αυτές να αυξάνουν σημαντικά την επενδυτική τους παρουσία τα τελευταία έτη.
Κλαδική κατανομή ξένων επενδύσεων
Οι καθαρές εισροές ΞΑΕ κατά τομέα οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα επικεντρώνονται τα τελευταία έτη κατά κύριο λόγο στον τριτογενή τομέα και ακολουθεί με σημαντική διαφορά ο δευτερογενής τομέας. Αντίστοιχη διάρθρωση ΞΑΕ εμφανίζει η πλειονότητα των ανεπτυγμένων χωρών.
Καθαρές εισροές ΞΑΕ ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας
κατά την περίοδο 2008-2018
κατά την περίοδο 2008-2018
Βασικά χαρακτηριστικά:
- Συγκέντρωση των ΞΑΕ στις υπηρεσίες. Η τάση αυτή υπαγορεύθηκε κυρίως από την ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας, την ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιών, καθώς επίσης την τόνωση του εμπορίου, κυρίως πριν την έναρξη της κρίσης, ενώ τα τελευταία έτη παρατηρείται συγκέντρωση επενδύσεων στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας και τις δραστηριότητες αποθήκευσης και μεταφορών.
- Το ποσοστό του δευτερογενούς τομέα είναι σχετικά χαμηλό σε σύγκριση με τις δυνατότητες της χώρας, γεγονός που υποδεικνύει σημαντικά επενδυτικά περιθώρια. Το ίδιο ισχύει και για τον πρωτογενή τομέα, με πολύ μικρά ποσοστά ΞΑΕ, σε μια χώρα με συγκριτικά οφέλη για τον κλάδο αυτό (κλιματολογικά κτλ).
Ειδικότερα:
Α. Μεταποίηση
Στους κλάδους της μεταποίησης με σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον κατά την περίοδο 2008-2018 συγκαταλέγονται τα χημικά (με διαφορά), τα μηχανήματα, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, τα τρόφιμα, ποτά και καπνός, τα φαρμακευτικά και τα πλαστικά.
Διάρθρωση των καθαρών εισροών ΞΑΕ στην μεταποίηση
κατά την περίοδο 2008-2018
κατά την περίοδο 2008-2018
Βασικά χαρακτηριστικά:
- Ο κλάδος της μεταποίησης με το σημαντικότερο επενδυτικό ενδιαφέρον κατά την περίοδο 2008-2018 είναι τα χημικά (με διαφορά). Σε ξεχωριστή κατηγορία αναφέρεται ο κλάδος των φαρμακευτικών προϊόντων και των πλαστικών, οι οποίοι επίσης συγκέντρωσαν μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον την τελευταία δεκαετία. Μετά τα χημικά, οι κλάδοι που συγκεντρώνουν τις σημαντικότερες εισροές ΞΑΕ στη μεταποίηση είναι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και ο σχετικός εξοπλισμός και τα μηχανήματα.
- Η συγκέντρωση επιχειρηματικής δραστηριότητας στους παραπάνω τομείς ευνοεί τόσο την εγκατάσταση νέων επιχειρήσεων (επενδύσεις Greenfield) στην Ελλάδα, όσο και την επενδυτική συνεργασία ξένων με ελληνικές επιχειρήσεις για την παραγωγή τελικών προϊόντων που θα καλύπτουν τις ανάγκες της εσωτερικής και της διεθνούς αγοράς.
Β. Υπηρεσίες
Στους κλάδους των υπηρεσιών με σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον κατά την περίοδο 2008-2018 συγκαταλέγονται οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες (με διαφορά), οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές- αποθήκευση και η διαχείριση ακινήτων. Αξίζει να σημειωθεί πως στην κατηγορία «διαχείριση ακινήτων» δεν περιλαμβάνονται στο παρακάτω σχήμα (σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος) οι ιδιωτικές αγοραπωλησίες ακινήτων, που άγγιξαν τα 2.119 εκατομμύρια ευρώ την περίοδο 2008-2018.
Διάρθρωση των καθαρών εισροών ΞΑΕ
στον τομέα των υπηρεσιών κατά την περίοδο 2008-2018
στον τομέα των υπηρεσιών κατά την περίοδο 2008-2018
«Διαλύεται ο μύθος της φιλοεπενδυτικής ΝΔ
κα του αντιαναπτυξιακού ΣΥΡΙΖΑ»
κα του αντιαναπτυξιακού ΣΥΡΙΖΑ»
Υπάρχουν τα στοιχεία για να διαλυθεί ο μύθος περί «φιλοεπενδυτικής» ΝΔ λόγω… DNA και «αντιαναπτυξιακού ΣΥΡΙΖΑ» είπε ο γ.γ. Στρατηγικών & Ιδιωτικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό ''Στο Κόκκινο''.
«Από την Μεταπολίτευση υπάρχει το αφήγημα της σύγκλισης με την Ευρώπη, αλλά από τα στοιχεία που έχουμε δεν μπορέσαμε να ξεπεράσουμε το 50%-60% του μ.ό., δεν φτάσαμε καν στο μέσο όρο της ΕΕ. Τα πράγματα δεν πήγαν καλά. Στην ανεργία, τα ποσοστά ήταν μεγάλα ακόμη και σε περιόδους μεγάλης ευφορίας, όπως το 2003-2004, την περίοδο των Ολυμπιακών αγώνων. Η φτώχεια (οριζόμενη ως οικογενειακό εισόδημα κάτω του 60% του μέσου οικογενειακού εισοδήματος) ήταν επίσης πολύ υψηλή, άνω του 30%. Όλα αυτά δείχνουν μία οικονομία που δεν είναι εύρωστη … είναι αποτελέσματα μίας ολόκληρης φιλοσοφίας, ενός αναπτυξιακού υποδείγματος που ακολουθείτο με συστηματικό τρόπο» ανέφερε ο κ. Λαμπρανίδης και πρόσθεσε:
«Το δίλημμα είναι εάν η χώρα θα διαλέξει τον ανταγωνισμό σε προϊόντων και υπηρεσιών ποιότητας με ενσωματωμένη γνώση ή την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών στηριζόμενη στο χαμηλό κόστος. Η σύγκριση της μισθολογικής πολιτικής που προκρίνει η ΝΔ και ο Κ. Μητσοτάκης και αυτής του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλ. Τσίπρα δεν δείχνει ότι ένας είναι «ψυχούλα» και ο άλλος «κακός άνθρωπος», όπως είπε, αλλά ότι πρόκειται για διαφορετικά αναπτυξιακά υποδείγματα».
Παράλληλα, αναφέρόμενος στο κόστο παραγωγής, τόνισε: «Για να ανταγωνιστεί κάποιος με βάση το χαμηλό κόστος θα πρέπει να λάβει υπόψιν ότι υπάρχουν εντός ΕΕ χώρες με χαμηλότερο κόστος συνολικά αλλά και σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Προφανώς δεν μπορεί να τους ανταγωνιστεί. Δεν μπορούμε λοιπόν, αλλά δεν θέλουμε κι όλα γιατί το κέρδος που μένει όταν παράγει μία εταιρεία επώνυμο προϊόν υψηλής προστιθέμενης αξίας, είναι υψηλό, ενώ αντίθετα τα περιθώρια κέρδους είναι πολύ συμπιεσμένα για όποιον στηρίζει στο κόστος την ανταγωνιστικότητά του».
«Τα αποθέματα άμεσων ξένων επενδύσεων σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας είναι σήμερα στο 16% του ΑΕΠ, ενώ μέχρι το 2010 η Ελλάδα ήταν ουραγός στην ΕΕ με ποσοστό της τάξης του 10%» είπε ο κ. Λαμπριανίδης κι ανέφερε χαρακτηριστικά κάποιες μεγάλες επενδύσεις που έγιναν από κολοσσούς χωρίς καν να πάρουν κάποια κίνητρα, όπως:
- 300 εκατ. ευρώ από την Philip Morris (στην Παπαστράτος)
- 150 εκατ. ευρώ από την British American Tobacco
- 150 εκατ. ευρώ από την Elval Halcor
- 78 εκατ. ευρώ από την Bic
- 67 εκατ. ευρώ από την Coca Cola 3E
- 67 εκατ. ευρώ από την Αθηναϊκή Ζυθοποιΐα
μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου, μεταξύ άλλων:
- 27 εκατ. ευρώ από την Χάλυψ Δομικά Υλικά
- 27 εκατ. ευρώ από την Symetal
- 22 εκατ. ευρώ από εταιρεία κατασκευής οπτοπλίνθων
- 15 εκατ. ευρώ από την Crown Hellas
Στις πολύ μεγάλες, στρατηγικές επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη,
ο κ. Λαμπριανίδης ανέφερε ως παράδειγμα τα
ο κ. Λαμπριανίδης ανέφερε ως παράδειγμα τα
- 408 εκατ. ευρώ της Mirum Hellas
- 200 εκατ. ευρώ της RSR
- 150 εκατ. ευρώ της Amberland
- 120 εκατ. ευρώ της ΑΕ Μυκηνών
- 100 εκατ. ευρώ των Κεραμείων Χίου
- 95 εκατ. ευρώ της Panita
- 62 εκατ. ευρώ της Panafon
- 40 εκατ. ευρώ για μαρίνα στην Σαντορίνη
Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο κ. Λαμπριανίδης το πολύ θετικό στοιχείο, που δείχνει την στροφή της οικονομίας, είναι τα στοιχεία για τις επενδύσεις (δημόσιες και ιδιωτικές) στην έρευνα και την ανάπτυξη:
- 2011: 0,67% του ΑΕΠ (1,3 δισ. ευρώ)
- 2014: 0,83% του ΑΕΠ (1,4 δισ. ευρώ)
- 2017: 1,13% του ΑΕΠ (2,1 δισ. ευρώ)
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως ήταν ότι δεν υπήρχε σχεδόν καθόλου έρευνα και ανάπτυξη από την πλευρά των επιχειρήσεων. Τώρα βλέπουμε ότι ενώ ως το 2016 οι επιχειρήσεις συμμετέχουν περίπου με το 0,3%-0,33% του ΑΕΠ, ενώ στη συνέχεια αυτό το ποσοστό εκτινάσσεται ως το 0,49% του ΑΕΠ. Είναι πολύ σημαντικό ποιοτικά, ουσιαστικά διπλασιάζεται η έρευνα και ανάπτυξη από την πλευρά των επιχειρήσεων, από το 2014 (επένδυσαν 500 εκατ. ευρώ) στο 2017 (όταν επένδυσαν 1 δισ. ευρώ).
Αυτό αποδεικνύει την εμπιστοσύνη των σημαντικών επιχειρήσεων στο σύστημα και την οικονομία της χώρας, αλλά και την συνειδητοποίηση από την πλευρά τους ότι η κατεύθυνση πρέπει να είναι στην αλλαγή του αναπτυξιακού υποδείγματος προς την έρευνα και ανάπτυξη» υπογράμμισε ο κ. Λαμπριανίδης.
15/6/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Η μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων
θα ενισχύσει τις εξαγωγές.
Μόλις στο 0,18% του παγκόσμιου εμπορίου ανέρχονται οι ελληνικές εξαγωγές, σύμφωνα με έρευνα της EY για το ΕΒΕΑ, στην οποία επισημαίνεται πως χρειάζεται εντατικοποίηση των προσπαθειών από την πολιτεία και τις ίδιες τις επιχειρήσεις για να αξιοποιηθεί η σημαντική μείωση του κόστους εργασίας που καταγράφηκε κατά τη διάρκεια του προγράμματος προσαρμογής και να αυξήσει η χώρα περαιτέρω το μερίδιο αγοράς της στο διεθνές εμπόριο.
To βασικό συμπέρασμα της μελέτης που ολοκληρώθηκε πρόσφατα για το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) από την ΕΥ Ελλάδος είναι πως η μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων θα συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της εξωστρέφειας της οικονομίας.
Παρά τη σημαντική μείωση του κόστους εργασίας κατά την τελευταία δεκαετία, η βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων της χώρας μας δεν ήταν η αναμενόμενη, καθώς η παραγωγικότητα ανά εργαζόμενο μειώθηκε σημαντικά σε απόλυτους αριθμούς, αλλά και σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, οι ελληνικές εξαγωγές παραμένουν σχετικά μειωμένου τεχνολογικού περιεχομένου και χαμηλής προστιθέμενης αξίας, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να υστερεί ως προς τη συμμετοχή της στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα χαμηλά επίπεδα επενδύσεων σε Έρευνα & Ανάπτυξη (R&D), αλλά και στις περιορισμένες άμεσες ξένες επενδύσεις που θα συνέβαλαν καθοριστικά στον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού εξοπλισμού και στη μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη, το θεσμικό πλαίσιο, τα γραφειοκρατικά εμπόδια, το ασταθές μακροοικονομικό περιβάλλον, το φορολογικό καθεστώς, οι αδυναμίες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και οι δυσκολίες σε σχέση με την επίλυση των συμβατικών διαφορών, δυσχεραίνουν περαιτέρω την ενίσχυση της εξωστρέφειας.
Ακτινογραφία των ελληνικών εξαγωγών:
βασικοί προορισμοί και προϊόντα με συγκριτικό πλεονέκτημα
Η μελέτη περιλαμβάνει μια αναλυτική χαρτογράφηση των ελληνικών εξαγωγών κατά τα τελευταία χρόνια. Ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες απορροφούν σήμερα περίπου το 63% των ελληνικών εξαγωγών, παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προς τις χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής. Δεκαπέντε χώρες συνεισφέρουν το 70% της αξίας των εξαγωγών.
Από αυτές:
Μεταξύ των 12 κατηγοριών που παρουσιάζουν σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα, ξεχωρίζουν τέσσερις δυναμικές κατηγορίες, οι οποίες κατάφεραν να αυξήσουν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα και το μερίδιο αγοράς τους κατά την τελευταία δεκαετία (2008-2017):
Η μελέτη καταγράφει τα βασικά εσωτερικά και εξωτερικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να επεκταθούν σε ξένες αγορές.
Τα εσωτερικά εμπόδια, που πηγάζουν από τις αδυναμίες των επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στις διεθνείς εξελίξεις και στις δυναμικές του διασυνοριακού εμπορίου, περιλαμβάνουν:
Συμπεράσματα και προτάσεις
Αντλώντας και από τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών της ΕΥ, η μελέτη καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις για μέτρα και δράσεις που μπορούν να δώσουν στην Ελλάδα την απαραίτητη ώθηση, για να βελτιώσει τις εξαγωγικές της επιδόσεις. Οι προτάσεις απευθύνονται τόσο στην Πολιτεία, όσο και στις ίδιες τις επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν και την τελική ευθύνη για τη βελτίωση των σημερινών επιδόσεων.
Προτάσεις προς την Πολιτεία:
9/5/2019
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Κλείδωσε» το νέο ΕΣΠΑ: Τι θα χρηματοδοτήσει;
Πόροι 19,2 δισ. για την περίοδο 2021-2027.
Συναγερμός για το μέλλον από το εμπορικό έλλειμμα.
Κώστας Μήλας:Το πακέτο Τσίπρα αγνοεί επενδύσεις και ανάπτυξη.
Από το «λεφτά υπάρχουν» στο έρχονται οι επενδύσεις
Η Αθήνα εξελίσσεται σε ξενοδοχειακό… ‘πύραυλο’
Ηλίας Κονοφάγος:Με ποιο μείγμα η Ελλάδα
μπορεί να μηδενίσει την ενεργειακή εξάρτηση της.
Κώστας Μελάς:Το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα εμποδίζει την ανάπτυξη.
Σωτήρης Παπαδόπουλος:Είναι το Ελληνικό παντιέρα αντίστασης στις επενδύσεις;
* * *
Οι απόψεις, που δημοσιεύονται στα εκάστοτε- αποκλειστικά χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού-αναρτώμενα άρθρα (ή κάθε είδους κείμενα) του ιστολογίου μου, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που επώνυμα τις διατυπώνουν. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους δημιουργούς των κειμένων, εικόνων κλπ και των ιστολογίων που αναφέρονται. Οι ''υπογραμμίσεις'' -χρώμα,μέγεθος γραμματοσειράς και οι εικονογραφήσεις-με εικόνες από το World Wide Web-στις αναρτήσεις γίνονται με ευθύνη του blogger. Στο αρχικό πρωτότυπο κείμενο παραπέμπεστε μέσω των επισυναπτόμενων ενεργών συνδέσμων.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Η μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων
θα ενισχύσει τις εξαγωγές.
Μόλις στο 0,18% του παγκόσμιου εμπορίου ανέρχονται οι ελληνικές εξαγωγές, σύμφωνα με έρευνα της EY για το ΕΒΕΑ, στην οποία επισημαίνεται πως χρειάζεται εντατικοποίηση των προσπαθειών από την πολιτεία και τις ίδιες τις επιχειρήσεις για να αξιοποιηθεί η σημαντική μείωση του κόστους εργασίας που καταγράφηκε κατά τη διάρκεια του προγράμματος προσαρμογής και να αυξήσει η χώρα περαιτέρω το μερίδιο αγοράς της στο διεθνές εμπόριο.
To βασικό συμπέρασμα της μελέτης που ολοκληρώθηκε πρόσφατα για το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) από την ΕΥ Ελλάδος είναι πως η μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων θα συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της εξωστρέφειας της οικονομίας.
Παρά τη σημαντική μείωση του κόστους εργασίας κατά την τελευταία δεκαετία, η βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων της χώρας μας δεν ήταν η αναμενόμενη, καθώς η παραγωγικότητα ανά εργαζόμενο μειώθηκε σημαντικά σε απόλυτους αριθμούς, αλλά και σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, οι ελληνικές εξαγωγές παραμένουν σχετικά μειωμένου τεχνολογικού περιεχομένου και χαμηλής προστιθέμενης αξίας, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να υστερεί ως προς τη συμμετοχή της στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα χαμηλά επίπεδα επενδύσεων σε Έρευνα & Ανάπτυξη (R&D), αλλά και στις περιορισμένες άμεσες ξένες επενδύσεις που θα συνέβαλαν καθοριστικά στον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού εξοπλισμού και στη μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη, το θεσμικό πλαίσιο, τα γραφειοκρατικά εμπόδια, το ασταθές μακροοικονομικό περιβάλλον, το φορολογικό καθεστώς, οι αδυναμίες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και οι δυσκολίες σε σχέση με την επίλυση των συμβατικών διαφορών, δυσχεραίνουν περαιτέρω την ενίσχυση της εξωστρέφειας.
Ακτινογραφία των ελληνικών εξαγωγών:
βασικοί προορισμοί και προϊόντα με συγκριτικό πλεονέκτημα
Η μελέτη περιλαμβάνει μια αναλυτική χαρτογράφηση των ελληνικών εξαγωγών κατά τα τελευταία χρόνια. Ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες απορροφούν σήμερα περίπου το 63% των ελληνικών εξαγωγών, παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προς τις χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής. Δεκαπέντε χώρες συνεισφέρουν το 70% της αξίας των εξαγωγών.
Από αυτές:
- Ιταλία, Γερμανία, Κύπρος και ΗΠΑ έχουν υψηλή συνεισφορά στη συνολική αξία των εξαγωγών και αύξηση κατά την τελευταία πενταετία.
- Τουρκία και Βουλγαρία έχουν υψηλή συνεισφορά στη συνολική αξία των εξαγωγών, ωστόσο παρατηρείται μείωση την τελευταία πενταετία.
- Λίβανος, Ρουμανία, Σαουδική Αραβία, Γαλλία και Ολλανδία έχουν μέτρια συνεισφορά και αξιοσημείωτη βελτίωση, με σημαντικές προοπτικές.
Μεταξύ των 12 κατηγοριών που παρουσιάζουν σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα, ξεχωρίζουν τέσσερις δυναμικές κατηγορίες, οι οποίες κατάφεραν να αυξήσουν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα και το μερίδιο αγοράς τους κατά την τελευταία δεκαετία (2008-2017):
- Ρητίνες φυτών και φυτικά εκχυλίσματα
- Λίπη και λάδια φυτικής και ζωικής παραγωγής
- Αλάτι, θείο, πέτρες, γύψος, ασβέστης και τσιμέντο
- Αλουμίνιο
Η μελέτη καταγράφει τα βασικά εσωτερικά και εξωτερικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να επεκταθούν σε ξένες αγορές.
Τα εσωτερικά εμπόδια, που πηγάζουν από τις αδυναμίες των επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στις διεθνείς εξελίξεις και στις δυναμικές του διασυνοριακού εμπορίου, περιλαμβάνουν:
- Χαμηλές τιμές ανταγωνισμού
- Έλλειψη καταρτισμένου προσωπικού και έλλειψη εσωτερικών δομών
- Πρόβλημα ρευστότητας της επιχείρησης
- Έλλειψη οργάνωσης / εσωτερικών διαδικασιών
- Έλλειψη τεχνογνωσίας-πληροφόρησης
- Αδυναμία επικοινωνίας σε ξένη γλώσσα
- Δυσκολία στην απόκτηση πιστοποίησης
- Ελλείψεις logistics-εφοδιαστικής αλυσίδας
- Γραφειοκρατία στην Ελλάδα
- Υψηλή φορολογία
- Αρνητική εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό
- Πολιτική και οικονομική αστάθεια
- Γραφειοκρατία στη χώρα εξαγωγής
- Προβλήματα χρηματοδότησης και ασφάλισης εξαγωγών
- Δυσκολία συνεννόησης με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς
- Έλλειψη υποστήριξης από τα επιμελητήρια
- Προβλήματα με τους τοπικούς συνεργάτες
- Πιστοποίηση προϊόντος
- Μειωμένη ζήτηση για το προϊόν
Συμπεράσματα και προτάσεις
Αντλώντας και από τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών της ΕΥ, η μελέτη καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις για μέτρα και δράσεις που μπορούν να δώσουν στην Ελλάδα την απαραίτητη ώθηση, για να βελτιώσει τις εξαγωγικές της επιδόσεις. Οι προτάσεις απευθύνονται τόσο στην Πολιτεία, όσο και στις ίδιες τις επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν και την τελική ευθύνη για τη βελτίωση των σημερινών επιδόσεων.
Προτάσεις προς την Πολιτεία:
- Δημιουργία ενός απλού και σταθερού φορολογικού συστήματος
- Φορολογικά κίνητρα για την ενίσχυση των εξαγωγικών επιχειρήσεων και τις επανεπενδύσεις
- Προστασία πνευματικών δικαιωμάτων
- Ταχύτερη διεκπεραίωση των νομικών εκκρεμοτήτων
- Χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις
- Δημιουργία εθνικής εμπορικής ταυτότητας (brand)
- Δημιουργία εθνικής στρατηγικής για τις εξαγωγές
- Συγκέντρωση όλων των αρμοδιοτήτων που αφορούν στις εξαγωγές σε έναν φορέα με συντονιστικό ρόλο (One stop shop)
- Δημιουργία βιομηχανικών περιοχών και clusters
- Ενίσχυση των υποστηρικτικών υπηρεσιών – εμπορικοί ακόλουθοι – σύνδεσμοι και επιμελητήρια
- Μεγέθυνση για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας
- Επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής
- Οι εξαγωγές θα πρέπει να είναι μακροπρόθεσμος στόχος
- Συνεργασίες και συμμετοχή στις διεθνείς αλυσίδες αξίας
- Εστίαση στις εξαγωγές με υψηλό τεχνολογικό περιεχόμενο
- Επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και κεφαλαιουχικό εξοπλισμό
- Απομάκρυνση από το οικογενειακό μοντέλο διοίκησης
- Προσαρμογή στις ανάγκες της κάθε αγοράς και διείσδυση σε νέες
- Στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό και εκπαίδευση του υφιστάμενου
9/5/2019
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Κλείδωσε» το νέο ΕΣΠΑ: Τι θα χρηματοδοτήσει;
Πόροι 19,2 δισ. για την περίοδο 2021-2027.
Συναγερμός για το μέλλον από το εμπορικό έλλειμμα.
Κώστας Μήλας:Το πακέτο Τσίπρα αγνοεί επενδύσεις και ανάπτυξη.
Από το «λεφτά υπάρχουν» στο έρχονται οι επενδύσεις
Η Αθήνα εξελίσσεται σε ξενοδοχειακό… ‘πύραυλο’
Ηλίας Κονοφάγος:Με ποιο μείγμα η Ελλάδα
μπορεί να μηδενίσει την ενεργειακή εξάρτηση της.
Κώστας Μελάς:Το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα εμποδίζει την ανάπτυξη.
Σωτήρης Παπαδόπουλος:Είναι το Ελληνικό παντιέρα αντίστασης στις επενδύσεις;
* * *
Οι απόψεις, που δημοσιεύονται στα εκάστοτε- αποκλειστικά χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού-αναρτώμενα άρθρα (ή κάθε είδους κείμενα) του ιστολογίου μου, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που επώνυμα τις διατυπώνουν. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους δημιουργούς των κειμένων, εικόνων κλπ και των ιστολογίων που αναφέρονται. Οι ''υπογραμμίσεις'' -χρώμα,μέγεθος γραμματοσειράς και οι εικονογραφήσεις-με εικόνες από το World Wide Web-στις αναρτήσεις γίνονται με ευθύνη του blogger. Στο αρχικό πρωτότυπο κείμενο παραπέμπεστε μέσω των επισυναπτόμενων ενεργών συνδέσμων.