Η αλληλεγγύη στην Ευρώπη δεν μπορεί να παραμένει θεωρητική έννοια.
Σκίτσο του Π.ΜΑΡΑΓΚΟΥ
Η αλληλεγγύη στην Ευρώπη
δεν μπορεί να παραμένει θεωρητική έννοια.
Με ενισχυμένο λεκτικό που ενισχύει πολιτικά την Λευκωσία και με πρόβλεψη για διαμόρφωση πρότασης λήψης μέτρων που ακόμη κι αν εφαρμοσθούν δεν είναι αρκετά για να συνετίσουν την Τουρκία και να την αποτρέψουν από την επανάληψη των παράνομων ενεργειών στην κυπριακή ΑΟΖ ή και περαιτέρω κλιμάκωσης της έντασης που έχει ήδη δημιουργήσει, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. έδωσαν το στίγμα τους ενόψει και της Συνόδου Κορυφής αύριο και μεθαύριο στις Βρυξέλλες.
Ήδη ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν αργά το βράδυ χθες δήλωσε μεταξύ άλλων ότι «κανένας δεν είναι σε θέση να εμποδίσει την Τουρκία από την διεκδίκηση των συμφερόντων και δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο».
Στα Κατεχόμενα ο λεγόμενος «Υπουργός εξωτερικών» του ψευδοκράτους Κουντρετ Οερσάϊ, έβγαλε στο τραπέζι για μια ακόμη φορά το χαρτί της... Αμμόχωστου ανακοινώνοντας απόφαση για σύσταση «ομάδας ειδικών» που θα μπει στην περίκλειστη πόλη για «επιστημονική καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων…». Μια προσπάθεια πρόκλησης τετελεσμένων στο Κυπριακό…
Ακόμη και στην Ε.Ε. συνεχίζουν να υπάρχουν πρωτεύουσες που αντιμετωπίζουν με συμπάθεια τον τούρκο ηγέτη είτε επειδή υπάρχουν εμπορικά και οικονομικά συμφέροντα είτε επειδή ο κ.Ερντογάν κρατά στα χέρια του την στρόφιγγα των μεταναστευτικών ροών.
Για να συμφωνηθούν μάλιστα τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων χρειάστηκε έντονη διπλωματική προσπάθεια, όπου ο κύπριος υπουργός Εξωτερικών Ν. Χριστοδουλίδης υποχρεώθηκε να επιστρατεύσει ακόμη και το ενδεχόμενο βέτο στην διεύρυνση της Ε.Ε. προς τα Δυτικά Βαλκάνια, προκειμένου να πεισθούν ορισμένοι εταίροι ότι η Αλληλεγγύη δεν μπορεί να παραμένει «θεωρητική» έννοια ακόμη κι όταν η ΑΟΖ ενός κράτους μέλους παραβιάζεται κατάφωρα από ένα τρίτο κράτος που θέλει μάλιστα να είναι και υποψήφιο προς ένταξη στην Ε.Ε..
Τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου
-Εκφράζουν σοβαρή ανησυχία για τις παράνομες τουρκικές γεωτρητικές δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο
- Υπογραμμίζουν την άμεση σοβαρή αρνητική επίδραση σε όλο το εύρος των σχέσεων Ε.Ε.-Τουρκίας
-Καλούν την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από τέτοιες ενέργειες.
-Επισημαίνουν ότι η Ε.Ε. θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα αντιδράσει με κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο
-Καλεί την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να παρουσιάσει επιλογές για κατάλληλα μέτρα χωρίς καθυστέρηση.
Σε ό,τι αφορά στην Επιτροπή, θα υποβάλει προτάσεις για μέτρα πολιτικής και οικονομικής φύσης, συμπεριλαμβανομένων της προ-ενταξιακής βοήθειας που η Τουρκία λαμβάνει αλλά και της διεξαγωγής διαλόγων υψηλού επιπέδου. Παράλληλα, η ΕΥΕΔ θα εξετάσει στοχευμένα μέτρα που εμπίπτουν στην εξωτερική δράση της Ένωσης.
Βεβαίως τα μέτρα αυτά μπορεί αν στραφούν και σε εταιρίες η πρόσωπα που συμμετέχουν σε αυτές τις παράνομες γεωτρήσεις, με πρώτη υποψήφια για να βρεθεί στο στόχαστρο της Ε.Ε. να είναι η κρατική τουρκική εταιρεία πετρελαίου ΤΡΑΟ.
Ιδιαίτερα σημαντικό για την Κύπρο είναι ότι έστω και με γενική διατύπωση, διασυνδέονται οι παράνομες γεωτρήσεις με όλο το εύρος των ευρωτουρκικών σχέσεων, συνεπώς τόσο με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις που είναι πρακτικά παγωμένες , όσο και με την συζήτηση για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης η οποία ενδιαφέρει άμεσα την Τουρκία.
Η αναθεώρηση της Τελωνειακής Ένωσης προκειμένου να καλύψει και εκτός της Βιομηχανίας, του τομείς των αγροτικών προϊόντων και των Υπηρεσιών εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε εκτόξευση των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε. από τα 150 δισεκατομμύρια ευρώ στα 300 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο.
Οι ανακοινώσεις του τούρκου υπουργού ενέργειας από την Ιαπωνία για τις λεπτομέρειες της γεώτρησης του Fatih επί της κυπριακής υφαλοκρηπίδας και η προαναγγελία αποστολής του δεύτερου γεωτρύπανου Yavuz στις αρχές Ιουλίου, την ίδια ώρα που οι ΥΠΕΞ της Ε.Ε. διαπραγματευόντουσαν την κοινή αυτή Δήλωση, ήταν ένα ακόμη μήνυμα της Άγκυρας ότι δεν σκοπεύει να υποχωρήσει και ούτε πρόκειται από τις «προειδοποιήσεις» της Ε.Ε..
Το Τουρκικό ΥΠΕΞ σε εκτενέστατη ανακοίνωση του χθες το βράδυ επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι «οι αποφάσεις της ΕΕ για την Ανατολική Μεσόγειο στερούνται νομικής βάσης» και καλεί την ΕΕ «να αλλάξει αυτή την μονομερή και εκτός πραγματικότητας στάση της».
Κατηγορεί την ΕΕ ότι μετέτρεψε τις σχέσεις Τουρκίας - ΕΕ σε όμηρο του Κυπριακού και αναφέρει ότι «παρά αυτή την προκατειλημμένη στάση, η Τουρκία θα συνεχίσει να κάνει βήματα αποφασιστικά και ειλικρινή στην ενταξιακή της διαδικασία». Σύμφωνα με την ανακοίνωση, «η Τουρκία συνεχίζει να είναι υπέρ της ειρήνης και της σταθερότητας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο όπως και σε όλες τις γύρω θάλασσες». «Αυτοί που κάνουν βήματα αντίθετα με τα νόμιμα δικαιώματα και τα συμφέροντα της Τουρκίας και της «ΤΔΒΚ» στην Ανατολική Μεσόγειο, αυτοί που προσπαθούν να αγνοήσουν την Τουρκία η οποία έχει την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην ανατολική Μεσόγειο, δεν θα πετύχουν ποτέ αυτούς τους στόχους τους», αναφέρει το τουρκικό ΥΠΕΞ.
Είναι σαφές ότι για μια χώρα όπως η Τουρκία και έναν ηγέτη όπως ο Ερντογάν, που εδώ και μήνες ζουν σε μια ισορροπία τρόμου σε διαρκή αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ ,σε λυκοφιλία με την Ρωσία, σε «εμπόλεμη» κατάσταση με Ισραήλ και Αίγυπτο, η πολιτική καταδίκη των παράνομων γεωτρήσεων της στην Ανατολική Μεσόγειο και στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα και η απειλή λήψης μέτρων από την Ε.Ε., δεν είναι αυτό που μπορεί να την γονατίσει.
Όμως την φέρνει ακόμη πιο μακριά από την Ευρώπη και επιτείνει το σοβαρό πρόβλημα ταυτότητας και προσανατολισμού που αντιμετωπίζει η χώρα και απειλεί τελικά την ίδια την επιβίωση της . Αλλά αυτά είναι «λεπτομέρειες» που δεν τις υπολογίζει ο κ.Ερντογάν.
Του Νίκου Μελέτη
19 Ιουνίου 2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ελληνική Πολεμική Αεροπορία
1.
Η Τουρκία κινείται στα άκρα
για να μπει στο ενεργειακό παιχνίδι.
Για την ελληνοτουρκική κρίση και την εκμετάλλευση της ΑΟΖ της Κύπρου μιλάει στο Liberal ο αναπληρωτής καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και της Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Άγγελος Συρίγος.
Αναφέρεται στις προθέσεις της Τουρκίας να δημιουργήσει τετελεσμένα στις αξιώσεις της, επισημαίνει τους κινδύνους που εγκυμονεί μία κατοχή μέρους της ΑΟΖ της Κύπρου και καταγράφει την ανησυχία του για την επιθετική πολιτική της Τουρκίας.
Τέλος προτείνει ένα υπεύθυνο σχέδιο αποφασιστικότητας εκ μέρους της Ελλάδας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το διαφαινόμενο αδιέξοδο στην περιοχή.
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα
– Το τουρκικό γεωτρύπανο που βρίσκεται στην κυπριακή ΑΟΖ φαίνεται ότι ξεκίνησε γεώτρηση. Πόσο σοβαρή πιστεύετε ότι είναι η κατάσταση;
Η Τουρκία μετά το 2013 έχει επενδύσει τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο ευρώ στην αγορά πλοίων για να προχωρήσει σε έρευνες και γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Έχει αγοράσει ένα σύγχρονο νορβηγικό σεισμογραφικό σκάφος που έχει μετονομάσει σε «Μπαρμπαρός», προς τιμήν του περίφημου τούρκου ναυάρχου και πειρατή. Έχει ναυπηγήσει ένα αντίστοιχο δικό της, που φέρει το όνομα «Ορούτς Ρέις».
Πρόκειται για τον επίσης πειρατή αδελφό του Μπαρμπαρόσα. Τον Δεκέμβριο του 2017 αγόρασε ένα γεωτρητικό σκάφος που μετονόμασε σε «Φατίχ» που σημαίνει Πορθητής. Πριν μερικούς μήνες πήρε και ένα δεύτερο γεωτρητικό σκάφος που ονομάσθηκε «Γιαβούζ» που σημαίνει αποφασιστικός. Είναι προφανές ότι η Άγκυρα έχει προβεί σε μια τόσο ακριβή επένδυση διότι σκοπεύει να παρέμβει με αποφασιστικό τρόπο στα ενεργειακά δρώμενα της ανατολικής Μεσογείου. Ακόμη και τα ονόματα που έχουν επιλεγεί για την ονομασία των σκαφών, δείχνουν τις αντιλήψεις της Τουρκίας. Επομένως, η κατάσταση είναι σοβαρή. Προσωπικά εδώ και μήνες τονίζω ότι θα έχουμε ένα δύσκολο καλοκαίρι και ένα δυσκολότερο φθινόπωρο.
– Τι σημαίνει από νομικής πλευράς η διενέργεια μίας γεώτρησης στην κυπριακή ΑΟΖ;
Η Κύπρος ασκεί επί της ΑΟΖ της αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα για την εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διατήρηση και διαχείριση των φυσικών του πόρων. Εάν η Τουρκία προχωρήσει σε γεώτρηση, θα παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Η γεώτρηση κατ’ ουσίαν εξισώνεται με πολεμική κατοχή. Τα κυριαρχικά δικαιώματα εξακολουθούν να ανήκουν στην Κύπρο αλλά η Τουρκία θα τα ασκεί παρανόμως.
– Πιστεύει η Τουρκία ότι θα βρει κοίτασμα;
Εάν βρεθεί κοίτασμα, η Τουρκία θα επιδιώξει να το εκμεταλλευθεί, Από τα υπάρχοντα στοιχεία, όμως, φαίνεται ότι η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται με τη γεώτρηση να ανεύρει κοίτασμα. Πρωτίστως θέλει να δείξει ότι προχωρεί σε γεώτρηση σε περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ και κατά συνέπεια ότι ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα.
– Ποια είναι η ευρύτερη στόχευση της Τουρκία με τις γεωτρήσεις;
Τον Σεπτέμβριο του 2011 η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε στην πρώτη γεώτρηση εντός της ΑΟΖ της. Εκείνη τη χρονική στιγμή δεν ήταν βέβαιον εάν υπήρχαν σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο. Μια μικρομεσαία εταιρεία αμερικανο-ισραηλινών συμφερόντων, η Ντέλεκ, ήταν η μόνη που επέδειξε σοβαρό ενδιαφέρον. Ανακάλυψε το κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12. Ακολούθησε η ανακάλυψη και άλλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή με κορυφαίο το κοίτασμα Ζορ, εντός της αιγυπτιακής ΑΟΖ αλλά πολύ κοντά στα όρια με την κυπριακή. Το Ζορ είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα αερίου που ανακαλύφθηκε την τελευταία δεκαετία. Οι εξελίξεις αυτές τράβηξαν το ενδιαφέρον πετρελαϊκών εταιριών κολοσσών που θεώρησαν ότι πιθανότατα υπάρχουν και άλλα μεγάλα κοιτάσματα στην περιοχή.
Εταιρείες όπως η γαλλική Total και η αμερικανική Exxon-Mobil έχουν πάρει δικαιώματα για έρευνα και εκμετάλλευση σε τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ. Η Τουρκία προσπάθησε ανεπιτυχώς να εμποδίσει αυτές τις συνεργασίες. Βρέθηκε να ακολουθεί ασθμαίνοντας τις κυπριακές επιλογές. Στόχος της είναι να στρατιωτικοποιήσει τις εξελίξεις γύρω από τις γεωτρήσεις και να διακόψει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επιλέγει μια ακραία κίνηση πιστεύοντας ότι θα την βοηθήσει να ξαναμπεί στο παιχνίδι.
– Πώς κρίνετε τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ;
Είναι γεγονός ότι υπάρχουν φήμες πως πρόκειται για θεατρική κίνηση εν όψει εκλογών. Παρ’ όλα αυτά προκαλεί εντύπωση ότι ο πρωθυπουργός διέκοψε την προεκλογική περίοδο στα Δωδεκάνησα και συνεκάλεσε το ΚΥΣΕΑ. Το συγκεκριμένο όργανο δεν έχει συνεδριάσει εδώ και καιρό παρ’ ότι είχαμε μείζονος σημασίας θέματα. Είναι ενδιαφέρον ότι συνεδριάζει υπ’ αυτές τις συνθήκες. Εάν υπάρχει κάποια σοβαρή νεότερη εξέλιξη ως προς τις τουρκικές προθέσεις, που αγνοούμε, ορθώς έγινε η συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Πρέπει να περάσει ένα μήνυμα στην Τουρκία ότι, παρά την προεκλογική περίοδο, η Ελλάδα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
– Ποιες πιστεύετε ότι πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις της ελληνικής πλευράς;
Σε αυτή τη φάση οι κινήσεις πρέπει να επικεντρωθούμε πρωτίστως σε κυρώσεις εις βάρος της τουρκικής κρατικής εταιρείας πετρελαίου TPAO στο επίπεδο της ΕΕ. Εκτός από τα εντάλματα για το αλλοδαπό προσωπικό, πρέπει να εκδοθούν και εντάλματα συλλήψεως προς το διοικητικό της συμβούλιο. Παράλληλα η εταιρεία ΤΡΑΟ πρέπει να εκδιωχθεί από έργα στην ΕΕ, όπως επί παραδείγματι στην Κροατία. Πρέπει να εξετάσουμε και την επιβολή κυρώσεων ανάλογων με αυτές που έχουν επιβληθεί σε ιρανικές πετρελαϊκές εταιρείες ως προς την προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
Η ΕΕ είναι ένα προνομιακό πεδίο για την Κύπρο. Δεν χρειάζεται η Κύπρος να ακολουθήσει την στρατιωτικοποίηση της κρίσεως. Στόχος της πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του ενεργειακού της προγράμματος και η διατήρηση της πρωτοβουλίας των κινήσεων. Μόνον η ανακάλυψη και άλλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων μπορεί να αλλάξει τις αρνητικές ισορροπίες που δημιούργησε η εισβολή και κατοχή το 1974. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κύπρος πρέπει να ολοκληρώσει γρήγορα τις διαδικασίες για την ανάθεση και των υπολειπομένων τεμαχίων νοτίως του νησιού σε μεγάλες, ξένες, πετρελαϊκές εταιρείες.
– Τι κινήσεις πρέπει να κάνει η Ελλάδα;
Η Τουρκία ανιχνεύει την αποφασιστικότητα της άλλης πλευράς. Οι κινήσεις τις οποίες φαίνεται ότι σχεδιάζει είναι οι ακόλουθες: (α) πραγματοποίηση γεωτρήσεως στο συγκεκριμένο σημείο δυτικώς του νησιού, (β) πραγματοποίηση γεωτρήσεως σε οριοθετημένα τεμάχια νοτίως του νησιού που δεν έχουν δοθεί σε ξένες πετρελαϊκές εταιρείες και (γ) πιθανή γεώτρηση στην ελληνική υφαλοκρηπίδα νοτίως του Καστελόριζου. Το 1976 και το 1987 η Ελλάδα είχε κινητοποιήσει στρατό και στόλο προκειμένου να αποτρέψει την έξοδο τουρκικών ερευνητικών πλοίων στο Αιγαίο που θα έκαναν σεισμογραφικές έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Η γεώτρηση έχει απείρως μεγαλύτερη βαρύτητα διότι προκαλεί μη αναστρέψιμη βλάβη.
Το γεωτρύπανο δημιουργεί ένα μόνιμο φρέαρ στο βυθό το οποίο μπορεί να έχει βάθος χιλιομέτρων. Το φρέαρ μπορεί να εντοπίσει ή και να καταστρέψει κοίτασμα σε περίπτωση κακών χειρισμών. Υπ’ αυτό το πρίσμα, η προσπάθεια για γεώτρηση έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα έν σύγκρισει προς τη διενέργεια σεισμογραφικών ερευνών. Πριν μερικούς μήνες ο νυν υπουργός Άμυνας είπε ότι, σε περίπτωση που οι Τούρκοι επιχειρήσουν απόβαση σε βραχονησίδα, αυτή θα ισοπεδωθεί. Αντίστοιχο μήνυμα θα πρέπει να δοθεί σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει τη διενέργεια γεωτρήσεως σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Παράλληλα, η Ελλάδα πρέπει να καταθέσει στον ΟΗΕ γεωγραφικές συντεταγμένες με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας μας στην ανατολική Μεσόγειο. Η μη κατάθεση συντεταγμένων επιτρέπει στην Τουρκία να προχωρήσει νομιμοποιημένα σε γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τα όρια της οποίας στην ανατολική Μεσόγειο είναι άγνωστα.
Μόνον εάν δηλώσουμε διεθνώς, και με τον πλέον ήπιο και πολιτισμένο τρόπο, δηλαδή στον γραμματέα του ΟΗΕ, τα ακριβή όρια της υφαλοκρηπίδας μας στην περιοχή, μπορούμε να ισχυριστούμε στη συνέχεια ότι τυχόν τουρκική γεώτρηση είναι παράνομη. Η κατάθεση αποτελεί νομική υποχρέωση κάθε κράτους (άρθρα 75 και 85 Συμβάσεως για το Δίκαιο της Θάλασσας).
https://www.liberal.gr/apopsi/aggelos-surigos-i-tourkia-kineitai-sta-aakra-gia-na-mpei-sto-energeiako-paichnidi/256065
17 Ιουνίου 2019
1.
Η Τουρκία κινείται στα άκρα
για να μπει στο ενεργειακό παιχνίδι.
Για την ελληνοτουρκική κρίση και την εκμετάλλευση της ΑΟΖ της Κύπρου μιλάει στο Liberal ο αναπληρωτής καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και της Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Άγγελος Συρίγος.
Αναφέρεται στις προθέσεις της Τουρκίας να δημιουργήσει τετελεσμένα στις αξιώσεις της, επισημαίνει τους κινδύνους που εγκυμονεί μία κατοχή μέρους της ΑΟΖ της Κύπρου και καταγράφει την ανησυχία του για την επιθετική πολιτική της Τουρκίας.
Τέλος προτείνει ένα υπεύθυνο σχέδιο αποφασιστικότητας εκ μέρους της Ελλάδας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το διαφαινόμενο αδιέξοδο στην περιοχή.
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα
– Το τουρκικό γεωτρύπανο που βρίσκεται στην κυπριακή ΑΟΖ φαίνεται ότι ξεκίνησε γεώτρηση. Πόσο σοβαρή πιστεύετε ότι είναι η κατάσταση;
Η Τουρκία μετά το 2013 έχει επενδύσει τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο ευρώ στην αγορά πλοίων για να προχωρήσει σε έρευνες και γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Έχει αγοράσει ένα σύγχρονο νορβηγικό σεισμογραφικό σκάφος που έχει μετονομάσει σε «Μπαρμπαρός», προς τιμήν του περίφημου τούρκου ναυάρχου και πειρατή. Έχει ναυπηγήσει ένα αντίστοιχο δικό της, που φέρει το όνομα «Ορούτς Ρέις».
Πρόκειται για τον επίσης πειρατή αδελφό του Μπαρμπαρόσα. Τον Δεκέμβριο του 2017 αγόρασε ένα γεωτρητικό σκάφος που μετονόμασε σε «Φατίχ» που σημαίνει Πορθητής. Πριν μερικούς μήνες πήρε και ένα δεύτερο γεωτρητικό σκάφος που ονομάσθηκε «Γιαβούζ» που σημαίνει αποφασιστικός. Είναι προφανές ότι η Άγκυρα έχει προβεί σε μια τόσο ακριβή επένδυση διότι σκοπεύει να παρέμβει με αποφασιστικό τρόπο στα ενεργειακά δρώμενα της ανατολικής Μεσογείου. Ακόμη και τα ονόματα που έχουν επιλεγεί για την ονομασία των σκαφών, δείχνουν τις αντιλήψεις της Τουρκίας. Επομένως, η κατάσταση είναι σοβαρή. Προσωπικά εδώ και μήνες τονίζω ότι θα έχουμε ένα δύσκολο καλοκαίρι και ένα δυσκολότερο φθινόπωρο.
– Τι σημαίνει από νομικής πλευράς η διενέργεια μίας γεώτρησης στην κυπριακή ΑΟΖ;
Η Κύπρος ασκεί επί της ΑΟΖ της αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα για την εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διατήρηση και διαχείριση των φυσικών του πόρων. Εάν η Τουρκία προχωρήσει σε γεώτρηση, θα παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Η γεώτρηση κατ’ ουσίαν εξισώνεται με πολεμική κατοχή. Τα κυριαρχικά δικαιώματα εξακολουθούν να ανήκουν στην Κύπρο αλλά η Τουρκία θα τα ασκεί παρανόμως.
– Πιστεύει η Τουρκία ότι θα βρει κοίτασμα;
Εάν βρεθεί κοίτασμα, η Τουρκία θα επιδιώξει να το εκμεταλλευθεί, Από τα υπάρχοντα στοιχεία, όμως, φαίνεται ότι η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται με τη γεώτρηση να ανεύρει κοίτασμα. Πρωτίστως θέλει να δείξει ότι προχωρεί σε γεώτρηση σε περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ και κατά συνέπεια ότι ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα.
– Ποια είναι η ευρύτερη στόχευση της Τουρκία με τις γεωτρήσεις;
Τον Σεπτέμβριο του 2011 η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε στην πρώτη γεώτρηση εντός της ΑΟΖ της. Εκείνη τη χρονική στιγμή δεν ήταν βέβαιον εάν υπήρχαν σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο. Μια μικρομεσαία εταιρεία αμερικανο-ισραηλινών συμφερόντων, η Ντέλεκ, ήταν η μόνη που επέδειξε σοβαρό ενδιαφέρον. Ανακάλυψε το κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12. Ακολούθησε η ανακάλυψη και άλλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή με κορυφαίο το κοίτασμα Ζορ, εντός της αιγυπτιακής ΑΟΖ αλλά πολύ κοντά στα όρια με την κυπριακή. Το Ζορ είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα αερίου που ανακαλύφθηκε την τελευταία δεκαετία. Οι εξελίξεις αυτές τράβηξαν το ενδιαφέρον πετρελαϊκών εταιριών κολοσσών που θεώρησαν ότι πιθανότατα υπάρχουν και άλλα μεγάλα κοιτάσματα στην περιοχή.
Εταιρείες όπως η γαλλική Total και η αμερικανική Exxon-Mobil έχουν πάρει δικαιώματα για έρευνα και εκμετάλλευση σε τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ. Η Τουρκία προσπάθησε ανεπιτυχώς να εμποδίσει αυτές τις συνεργασίες. Βρέθηκε να ακολουθεί ασθμαίνοντας τις κυπριακές επιλογές. Στόχος της είναι να στρατιωτικοποιήσει τις εξελίξεις γύρω από τις γεωτρήσεις και να διακόψει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επιλέγει μια ακραία κίνηση πιστεύοντας ότι θα την βοηθήσει να ξαναμπεί στο παιχνίδι.
– Πώς κρίνετε τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ;
Είναι γεγονός ότι υπάρχουν φήμες πως πρόκειται για θεατρική κίνηση εν όψει εκλογών. Παρ’ όλα αυτά προκαλεί εντύπωση ότι ο πρωθυπουργός διέκοψε την προεκλογική περίοδο στα Δωδεκάνησα και συνεκάλεσε το ΚΥΣΕΑ. Το συγκεκριμένο όργανο δεν έχει συνεδριάσει εδώ και καιρό παρ’ ότι είχαμε μείζονος σημασίας θέματα. Είναι ενδιαφέρον ότι συνεδριάζει υπ’ αυτές τις συνθήκες. Εάν υπάρχει κάποια σοβαρή νεότερη εξέλιξη ως προς τις τουρκικές προθέσεις, που αγνοούμε, ορθώς έγινε η συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Πρέπει να περάσει ένα μήνυμα στην Τουρκία ότι, παρά την προεκλογική περίοδο, η Ελλάδα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
– Ποιες πιστεύετε ότι πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις της ελληνικής πλευράς;
Σε αυτή τη φάση οι κινήσεις πρέπει να επικεντρωθούμε πρωτίστως σε κυρώσεις εις βάρος της τουρκικής κρατικής εταιρείας πετρελαίου TPAO στο επίπεδο της ΕΕ. Εκτός από τα εντάλματα για το αλλοδαπό προσωπικό, πρέπει να εκδοθούν και εντάλματα συλλήψεως προς το διοικητικό της συμβούλιο. Παράλληλα η εταιρεία ΤΡΑΟ πρέπει να εκδιωχθεί από έργα στην ΕΕ, όπως επί παραδείγματι στην Κροατία. Πρέπει να εξετάσουμε και την επιβολή κυρώσεων ανάλογων με αυτές που έχουν επιβληθεί σε ιρανικές πετρελαϊκές εταιρείες ως προς την προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
Η ΕΕ είναι ένα προνομιακό πεδίο για την Κύπρο. Δεν χρειάζεται η Κύπρος να ακολουθήσει την στρατιωτικοποίηση της κρίσεως. Στόχος της πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του ενεργειακού της προγράμματος και η διατήρηση της πρωτοβουλίας των κινήσεων. Μόνον η ανακάλυψη και άλλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων μπορεί να αλλάξει τις αρνητικές ισορροπίες που δημιούργησε η εισβολή και κατοχή το 1974. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κύπρος πρέπει να ολοκληρώσει γρήγορα τις διαδικασίες για την ανάθεση και των υπολειπομένων τεμαχίων νοτίως του νησιού σε μεγάλες, ξένες, πετρελαϊκές εταιρείες.
– Τι κινήσεις πρέπει να κάνει η Ελλάδα;
Η Τουρκία ανιχνεύει την αποφασιστικότητα της άλλης πλευράς. Οι κινήσεις τις οποίες φαίνεται ότι σχεδιάζει είναι οι ακόλουθες: (α) πραγματοποίηση γεωτρήσεως στο συγκεκριμένο σημείο δυτικώς του νησιού, (β) πραγματοποίηση γεωτρήσεως σε οριοθετημένα τεμάχια νοτίως του νησιού που δεν έχουν δοθεί σε ξένες πετρελαϊκές εταιρείες και (γ) πιθανή γεώτρηση στην ελληνική υφαλοκρηπίδα νοτίως του Καστελόριζου. Το 1976 και το 1987 η Ελλάδα είχε κινητοποιήσει στρατό και στόλο προκειμένου να αποτρέψει την έξοδο τουρκικών ερευνητικών πλοίων στο Αιγαίο που θα έκαναν σεισμογραφικές έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Η γεώτρηση έχει απείρως μεγαλύτερη βαρύτητα διότι προκαλεί μη αναστρέψιμη βλάβη.
Το γεωτρύπανο δημιουργεί ένα μόνιμο φρέαρ στο βυθό το οποίο μπορεί να έχει βάθος χιλιομέτρων. Το φρέαρ μπορεί να εντοπίσει ή και να καταστρέψει κοίτασμα σε περίπτωση κακών χειρισμών. Υπ’ αυτό το πρίσμα, η προσπάθεια για γεώτρηση έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα έν σύγκρισει προς τη διενέργεια σεισμογραφικών ερευνών. Πριν μερικούς μήνες ο νυν υπουργός Άμυνας είπε ότι, σε περίπτωση που οι Τούρκοι επιχειρήσουν απόβαση σε βραχονησίδα, αυτή θα ισοπεδωθεί. Αντίστοιχο μήνυμα θα πρέπει να δοθεί σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει τη διενέργεια γεωτρήσεως σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Παράλληλα, η Ελλάδα πρέπει να καταθέσει στον ΟΗΕ γεωγραφικές συντεταγμένες με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας μας στην ανατολική Μεσόγειο. Η μη κατάθεση συντεταγμένων επιτρέπει στην Τουρκία να προχωρήσει νομιμοποιημένα σε γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τα όρια της οποίας στην ανατολική Μεσόγειο είναι άγνωστα.
Μόνον εάν δηλώσουμε διεθνώς, και με τον πλέον ήπιο και πολιτισμένο τρόπο, δηλαδή στον γραμματέα του ΟΗΕ, τα ακριβή όρια της υφαλοκρηπίδας μας στην περιοχή, μπορούμε να ισχυριστούμε στη συνέχεια ότι τυχόν τουρκική γεώτρηση είναι παράνομη. Η κατάθεση αποτελεί νομική υποχρέωση κάθε κράτους (άρθρα 75 και 85 Συμβάσεως για το Δίκαιο της Θάλασσας).
https://www.liberal.gr/apopsi/aggelos-surigos-i-tourkia-kineitai-sta-aakra-gia-na-mpei-sto-energeiako-paichnidi/256065
17 Ιουνίου 2019
2.
Εγκαταλείπουν τον «Πορθητή» οι ξένες εταιρείες.
Εγκαταλείπουν τον «Πορθητή» οι ξένες εταιρείες.
Σημαντικά προβλήματα αντιμετωπίζει η Τουρκία στη γεώτρηση που πραγματοποιεί στην κυπριακή ΑΟΖ καθώς αποχωρούν η μία μετά την άλλη οι εξειδικευμένες ξένες εταιρείες οι οποίες παρέχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία. Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά τα εντάλματα σύλληψης των μελών του πληρώματος του τουρκικού πλοίου που εξέδωσαν οι αρχές της Κύπρου λόγω της παράνομης γεώτρησης.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος» τις τελευταίες μέρες αποχώρησε, με επίκληση παράνομης δραστηριότητας που δεν προβλέπεται στη σύμβασή της με την Τουρκική Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίων (TPAO), και η Baker Hughes, μία από τις τρεις εναπομείνασες διεθνείς εταιρείες που συμμετείχαν στην πρώτη γεώτρηση του «Πορθητή» στην Αττάλεια και στα πρώτα στάδια της παράνομης γεώτρησης στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η εν λόγω εταιρεία παρείχε εξειδικευμένη τεχνική υποστήριξη σε σχέση με την καθαυτό γεώτρηση, όσον αφορά στις κεφαλές του γεωτρύπανου και τις μηχανολογικές διαδικασίες. Πριν από λίγες μέρες είχε αποχωρήσει και άλλη ξένη εταιρεία που παρείχε υπεργολαβικά υπηρεσίες στο τουρκικό γεωτρύπανο.
Παραμένουν σε συνεργασία με την TPAO και τον «Πορθητή» δύο ξένες εταιρείες, οι οποίες ωστόσο αντιμετωπίζουν μια σειρά προβλήματα. Πρόκειται για τη Weatherford International η οποία βρίσκεται σε διαδικασία πτώχευσης, ενώ από τον Νοέμβριο 2013, της έχει επιβληθεί σειρά περιορισμών και από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC), για συμβόλαια με Ιράκ, Σουδάν, Συρία κ.τ.λ., για τα οποία η SEC αναφέρει σε δημόσια της ανακοίνωση ότι εξετάζει υποθέσεις διαφθοράς, παραποίησης λογιστικών βιβλίων με σκοπό την απόκρυψη των παράνομων συναλλαγών και παράνομες πληρωμές.
Σύμφωνα πάντα με τον Φιλελεύθερο, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ, μεταξύ άλλων, το 2013 είχε επιβάλει πρόστιμο 65 εκατ. δολαρίων στην εν λόγω εταιρεία για περίεργους λογαριασμούς στην Αλβανία, εξαγορά κυβερνητικών αξιωματούχων της Αγκόλα και του Κογκό. Στην εταιρεία είχαν επιβληθεί ποινές με αποφάσεις δικαστηρίων του Τέξας το 2002 και το 2011.
Η δεύτερη εταιρεία που παραμένει σε συνεργασία με την ΤΡΑΟ στην παράνομη γεώτρηση παρέχει μέσω θυγατρικής της στην Τουρκία πολύ περιορισμένο μέρος των υπηρεσιών που απαιτούνται για τη γεώτρηση. Πρόκειται κυρίως για υποβρύχιες τεχνικές εργασίες. Μάλιστα, πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι η ηγεσία τής εν λόγω εταιρείας έχει στείλει τις τελευταίες μέρες σειρά μηνυμάτων ότι εξετάζει την αποχώρησή της.
19 Ιουνίου 2019