H παγωμένη γη λιώνει αποκαλύπτοντας επικίνδυνα κρυμμένα μυστικά.
Η φωτογραφία που τράβηξε στις 13 Ιουνίου ο Στέφεν Όλσεν του Κέντρου Ωκεανών και Πάγων του Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Δανίας, η οποία δείχνει σκύλους που σέρνουν έλκηθρα να τρέχουν πάνω στη θάλασσα καθώς περνούν ανάμεσα σε λιωμένους πάγους στο βορειοδυτικό τμήμα της Γροιλανδίας και κάνει το γύρο του κόσμου προκαλώντας σοκ, αποκαλύπτει τον κίνδυνο από το ασυνήθιστο για την εποχή λιώσιμο των πάγων.
Ο ερευνητής Στέφεν Όλσεν είχε φτάσει στην περιοχή για μια επιχείρηση ρουτίνας και με σκοπό να ανακτήσει ωκεανογραφικά και μετεωρολογικά εργαλεία, αλλά προς έκπληξή του, δεν μπορούσε να τα εντοπίσει. Και αυτό γιατί η επιφάνεια του πάγου είχε λιώσει, με αποτέλεσμα η περιοχή να θυμίζει πλημμυρισμένο τοπίο.
Η Γροιλανδία είναι ένα μεγάλο νησί με παγετώνες. Η μέση περίοδος τήξης για τη Γροιλανδία διαρκεί από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο, με το μεγαλύτερο μέρος της τήξης να συμβαίνει τον Ιούλιο. Το γεγονός ότι φέτος η μαζική τήξη ξεκίνησε τόσο νωρίς είναι ένα κακό σημάδι, επισημαίνουν οι επιστήμονες και κρούουν τον κώδωνα για ένα νέο δυσάρεστο ρεκόρ. Μάλιστα την περασμένη Πέμπτη, μέσα σε μια ημέρα, εκτιμάται ότι χάθηκαν 2 δισ. τόνοι πάγου!
Η Γροιλανδία συγκρατεί τεράστια αποθέματα πάγου, τα οποία αν λιώσουν εντελώς θα ανεβάσουν την παγκόσμια στάθμη της θάλασσας κατά περισσότερο από έξι μέτρα, κάτι που θα αναγκάσει εκατομμύρια ανθρώπους που κατοικούν σε παράκτιες περιοχές να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Οι πρώτοι βέβαια που θα επηρεαστούν είναι οι κοινότητες στη Γροιλανδία, οι οποίες βασίζονται στην ύπαρξη του πάγου για τις μεταφορές τους αλλά και για να κυνηγήσουν ή να ψαρέψουν. Οι άνθρωποι αυτοί θα είναι οι πρώτοι που θα επηρεαστούν, ωστόσο οι επιπτώσεις δεν θα περιοριστούν μόνο σε Γροιλανδία και Βόρεια Αμερική.
Η Ρουθ Μότραμ του Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Δανίας δήλωσε στην Guardian ότι φέτος η αποστολή ανάκτησης οργάνων, που γίνεται μέσω ελκήθρου (παραμένει ο πλέον πρακτικός τρόπος μετακίνησης στην περιοχή τέτοια εποχή του χρόνου) συνάντησε μεγάλους όγκους στάσιμου νερού στον πάγο. «Την περασμένη εβδομάδα είδαμε την έναρξη υψηλών θερμοκρασιών στη Γροιλανδία, και μάλιστα σε μεγάλο μέρος της Αρκτικής, λόγω θερμότερου αέρα που κινείται από τον νότο».
Σύμφωνα με την ίδια, οι συνθήκες αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να λιώσουν πολύ μεγάλοι όγκοι πάγοι. Σημειώνεται πως τέτοιου είδους γεγονότα όπως αυτό που απεικονίζεται στη φωτογραφία κανονικά δεν λαμβάνουν χώρα μέχρι αργότερα το καλοκαίρι, στα τέλη του Ιουνίου ή τον Ιούλιο. Η Μότραμ σημείωσε πως είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς ποιος είναι ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής, επειδή, αν και αυτές οι θερμοκρασίες είναι ασυνήθιστες, οι συνθήκες αυτές δεν είναι άνευ προηγουμένου, και είναι δύσκολο να αποδοθεί η ευθύνη μόνο στην κλιματική αλλαγή. Γενικότερα πάντως, είπε πως τα κλιματικά μοντέλα αναμένουν γενικότερη μείωση της διάρκειας της εποχής του θαλάσσιου πάγου γύρω από τη Γροιλανδία, αλλά το πόσο γρήγορα και το πόσο πολύ εξαρτώνται από το πόσο αυξάνεται η θερμοκρασία παγκοσμίως.
Θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου σχεδόν σε ολόκληρο το Αρκτικό ωκεανό και τη Γροιλανδία κατά τον Μάιο έχουν οδηγήσει σε πρώιμη υποχώρηση των πάγων, σημειώνοντας επίπεδο ρεκόρ, σύμφωνα με το US National Snow and Ice Data Centre. Όπως σημείωσε το κέντρο, ο θαλάσσιος πάγος στην Αρκτική τον Μάιο ήταν 12 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, 1,13 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα κάτω από τον μέσο όρο του 1981-2010. Οι θερμοκρασίες στο τέλος του Μαΐου ανά τις ακτές της δυτικής Γροιλανδίας ήταν μέχρι και 7 βαθμούς Κελσίου πάνω από το 1981-2010. «Το λιώσιμο είναι μεγάλο και πολύ» είπε ο Τζέισον Μποξ, κλιματολόγος πάγου στη Γεωλογική Υπηρεσία Δανίας και Γροιλανδίας, στην Washington Post.
Τα μικρόβια που απελευθερώνονται
από το λιώσιμο των πάγων
Η παγωμένη γη που τώρα ξεχειλίζει αποκαλύπτει τα κρυμμένα μυστικά της. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να απελευθερώσει αρχαία βακτηρίδια, ιούς και μύκητες από τους παγετώνες. Εάν αυτό συμβεί, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε ασθένειες που δεν υπάρχουν καν εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Ανάλογο περιστατικό, συνέβη σε ένα απομακρυσμένο τμήμα της Σιβηρίας στην Αρκτική. Το καλοκαίρι του 2016 έλιωσε ένα κομμάτι πάγου, αποκαλύπτοντας έναν τάρανδο μολυσμένο με άνθρακα πριν από 75 περίπου χρόνια.
«Οι παγετώνες κρατούν στο εσωτερικό τους, που είναι σκοτεινό και παγωμένο, τα μικρόβια», δήλωσε στο BBC ο εξελικτικός βιολόγος Ζαν Μισέλ Κλαβερί. «Οι παθογόνοι ιοί, που μπορούν να μολύνουν ανθρώπους ή ζώα, διατηρούνται στον πάγο που όταν λιώσει απελευθερώνονται και ενδέχεται να προκαλέσουν παγκόσμιες επιδημίες όπως έχει γίνει και στο παρελθόν», συμπλήρωσε ο καθηγητής.
Οι επιστήμονες που μελετούν εδώ και χρόνια τους πάγους της Αρκτικής και της Ανταρκτικής, ανακάλυψαν μάλιστα τον ιό της γρίπης της Ισπανίας το 1918, ο οποίος σκότωσε 20 έως 40 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Σε μια μελέτη του 2011, ο Μπόρις Ρέβιτς και η Μαρία Ποντόλνογια έγραψαν: «Ως επακόλουθο της τήξης του πάγου, οι φορείς των θανατηφόρων μολύνσεων του 18ου και 19ου αιώνα μπορεί να επανέλθουν, ειδικά κοντά στα νεκροταφεία που θάφτηκαν τα θύματα αυτών των μολύνσεων.
Στην προειδοποίηση ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και το επακόλουθο λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής μπορεί να εξαπολύσει τα μικρόβια από την αρχαιότητα που διατηρήθηκαν μέσα σε αυτόν και θα μπορούσαν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην ανθρωπότητα, προέβη και ο καθηγητής παγκόσμιας ιστορίας με ειδίκευση στο περιβάλλον στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Πίτερ Φράνκοπαν.
Το σκεπτικό του καθηγητή τεκμηριώνεται επιστημονικά, καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός δεν διαθέτει αντισώματα για ένα σημαντικό εύρος βακτηρίων, τα οποία υπήρξαν πριν από εκατομμύρια χρόνια στη Γη, μέρος των οποίων ενδέχεται να εγκλωβίστηκε και να διατηρήθηκε σε καθεστώς απόλυτου παγετού. Μιλάμε για ένα τεράστιο φυσικό «κρυογονικό» εργαστήριο, στο οποίο «φυλάχτηκαν» μικρόβια του μακρινού παρελθόντος.
«Δεν μιλάμε για μία άνοδο της θερμοκρασίας που θα… δυσκολέψει τις διακοπές στις Μαλδίβες, ή νέα κύματα μεταναστών από τις καυτές περιοχές, σε ψυχρότερες, λέει ο Φράνκοπαν. Μιλάμε για το τι θα συμβεί αν ξεπαγώσουν αρχαίοι οργανισμοί, μέσω των οποίων θα απελευθερωθούν βιολογικοί οργανισμοί που είχαν θαφτεί για χιλιάδες, εκατομμύρια χρόνια. Αν συμβεί αυτό, δεν θα είμαστε σε θέση να το αντιμετωπίσουμε», τονίζει χαρακτηριστικά ο καθηγητής. Σύμφωνα με τον ίδιο, στη δεκαετία του 1340, μια μετατόπιση κατά 1,5 βαθμό της θέρμανσης της ατμόσφαιρας της Γης επέτρεψε σε ένα απλό μικρόβιο να εξελιχθεί στον «Μαύρο Θάνατο» την πανούκλα που κατέστρεψε την Ευρασία τον 14ο αιώνα. Σε κάθε περίπτωση το σίγουρο είναι πως η Αρκτική εξαρτάται από εμάς. Και εμείς εξαρτόμαστε από την Αρκτική.
19/6/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
1.
Το «καναρίνι» της κλιματικής αλλαγής.
Υπάρχουν περιοχές στον πλανήτη που λειτουργούν με το ίδιο τρόπο του καναρινιού σε ορυχείο, σε ό,τι αφορά στην κλιματική αλλαγή. Παλιά, οι ανθρακωρύχοι έστελναν ένα καναρίνι στις στοές σαν ένα είδος ζωντανού συναγερμού. Αν το καναρίνι σταματούσε να κελαηδά, αυτό σήμαινε ότι υπήρχαν επικίνδυνες αναθυμιάσεις.
Η όαση M'Hamid El Ghizlane στην έρημο του νότιου Μαρόκου έχει αρχίσει να λιγοστεύει το «κελάηδημά» της. Παρατεταμένες ξηρασίες, συχνότερες αμμοθύελλες και πλημμύρες, καθιστούν την όαση μια «χρονοκάψουλα» του όχι πολύ μακρινού μέλλοντος, η οποία μας επιτρέπει να δούμε από τώρα τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη και το τι θα απειλήσει σύντομα εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την περιοχή της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Ευρώπης.
Οι πρόγονοι των κατοίκων της όασης την υπερασπίστηκαν από τους Γάλλους αποικιοκράτες και τους εκάστοτε ντόπιους συνεργάτες τους και πολέμαρχους. Σήμερα όμως, όπως σχολιάζει το Spiegel σε σχετικό δημοσίευμά του, ο εχθρός είναι πιο απειλητικός, πολυπλόκαμος, διαχέεται παντού και μακράν πιο δύσκολος στην καταπολέμηση. Είναι ο ίδιος ο πλανήτης που αλλάζει, ως συνέπεια των επιλογών ανάπτυξης της ανθρωπότητας. Όπως προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην πιο πρόσφατη έκθεσή της για την κλιματική αλλαγή, ορισμένα τμήματα της ανθρωπότητας θα μπορούσαν να καταστραφούν εντελώς, μαζί με τις περιοχές στις οποίες ζουν.
Για εκατοντάδες χιλιόμετρα μεταξύ των οροσειρών του Άτλαντα και της Σαχάρας, οι οάσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Περίπου 1,7 εκατομμύρια Μαροκινοί ζουν σε αυτές. Ανάμεσά τους και η M'Hamid El Ghizlane.
Χιλιάδες αγρότες επί αιώνες έσκαψαν αρδευτικά κανάλια για την καλλιέργεια χουρμάδων, σε έναν συνεχή αγώνα επιβίωσης. Οι σημερινοί 40άρηδες θυμούνται ακόμα όταν ήταν παιδιά, τα φορτηγά να φεύγουν γεμάτα χουρμάδες για τις αγορές του Μαρακές. Μια φορά το χρόνο, οι άνθρωποι γιόρταζαν την επιτυχημένη συγκομιδή με μια γιορτή αφιερωμένη σε έναν τοπικό άγιο. Επί τρεις μέρες ο κόσμος γλεντούσε, χόρευε, έτρωγε και έπινε.
Η «απόβαση» των τουριστών
Τα πανηγύρια είχαν τελειώσει ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Η όαση ήδη πέθαινε. Για χρόνια, οι βροχοπτώσεις αυξάνονταν όλο και περισσότερο και συνέβαιναν σε λάθος περιόδους για την αγροτική παραγωγή. Το αποτέλεσμα ήταν τα φοινικόδεντρα να μην βγάζουν καρπούς και η συγκομιδή να συρρικνώνεται δραματικά. Από το 1994, η γιορτή της συγκομιδής έλαβε τέλος.
Σχεδόν την ίδια εποχή, όμως, άρχισαν να «πλημμυρίζουν» την περιοχή οι τουρίστες. Τα παιδιά των αγροτών προσαρμόστηκαν στην αλλαγή, έστησαν τουριστικά γραφεία, αγόρασαν τετρακίνητα οχήματα και άνοιξαν εστιατόρια και καφέ. Παρόλ’ αυτά, σε εθνικό επίπεδο, σχεδόν το 40% των Μαροκινών είναι αγρότες και ένα μεγάλο μέρος των αγρών τους δεν αρδεύεται τεχνητά, πράγμα που σημαίνει ότι εξαρτώνται πλήρως από τη βροχή. Η οποία όμως εμφανίζεται όλο και σπανιότερα ή με το λάθος, πλημμυρικό τρόπο της.
Η περιοχή της Μεσογείου είναι ήδη μια από τις πιο ξηρές περιοχές του κόσμου. Και γίνεται ακόμη πιο ξηρή. Το 2007 και το 2008, η Συρία χτυπήθηκε από μια τρομακτική ξηρασία, με το ένα πέμπτο του πληθυσμού να χάσει τα προς το ζην και πάνω από 40.000 οικογένειες να εγκαταλείπουν τις αγροτικές εστίες τους για τις πόλεις. Μετά από λίγα χρόνια ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος. Αν και το ένα δεν είναι άμεση αιτία του άλλου - σίγουρα όχι για την περίπτωση της Συρίας τουλάχιστον - ωστόσο, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά, σε μια γενική παρατήρηση, ότι «η αλλαγή του κλίματος ασκεί πιέσεις στους φυσικούς πόρους» και ότι «οι πιθανές συνέπειες περιλαμβάνουν την κοινωνική αστάθεια».
Στη δεκαετία του 1980, η όαση M’Hamid El Ghizlane εκτεινόταν σε 37 τετραγωνικά χιλιόμετρα (9000 στρέμματα). Σήμερα, μόνο ένα τρίτο παραμένει, με τα υπόλοιπα να έχουν ταφεί κάτω από αμμόλοφους. Η Meryem Tanarhte, ερευνήτρια του κλίματος στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ στο Μάιντζ της Γερμανίας και στο Πανεπιστήμιο της Καζαμπλάνκα, εξηγεί ότι η ερημοποίηση οφείλεται στη διάβρωση του εδάφους, στις αυξημένες θερμοκρασίες και στην έλλειψη βροχοπτώσεων. Η ίδια σε μια ανάλυσή της προέβλεψε, ότι η μέση θερινή θερμοκρασία στην περιοχή του Μαγκρέμπ (σσ. έτσι ονομάζεται η περιοχή της Βορειοδυτικής - Βόρειας Αφρικής που περιλαμβάνει το Μαρόκο, την Αλγερία και την Τυνησία) και της Μέσης Ανατολής θα έχει διπλάσια αύξηση από τον παγκόσμιο μέσο όρο και 10 φορές περισσότερους καύσωνες σε σχέση με σήμερα. Ακόμη και τώρα, ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός αμμοθυελλών χτυπούν την περιοχή. Η βροχή πέφτει όλο και συχνότερα με όρους καταιγίδας και το οργωμένο έδαφος απορροφά το νερό πιο αργά, προκαλώντας πλημμύρες. Το 2014, χιλιάδες γέφυρες υπέστησαν ζημιές στο Μαρόκο, σημειώθηκαν διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος και 47 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προβλέπει ότι, από το 2030, θα υπάρχουν επιπλέον 250.000 θάνατοι το χρόνο σε όλο τον κόσμο λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία θα χειροτερεύσει και θα διευρύνει τον υποσιτισμό, την ελονοσία, τη διάρροια και τη θερμοπληξία. Περισσότεροι από μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σήμερα στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, περιοχές που η Tanarhte προειδοποιεί πως θα μπορούσαν τελικά να καταστούν ακατοίκητες.
Ο πληθυσμός του Μαρόκου μπορεί να αυξάνεται εδώ και δεκαετίες, αλλά η όαση έχασε το ένα τέταρτο του πληθυσμού της από το 1982 έως το 2014. Σήμερα, τα δύο τρίτα όλων των οικογενειών στην περιοχή M'Hamid El Ghizlane εξαρτώνται από τα χρήματα που τους αποστέλλονται από συγγενείς που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό ή στις πόλεις. Η πλειοψηφία των ανθρώπων ψάχνουν ακόμη για δουλειά στο Μαρόκο, αλλά σύμφωνα με έρευνα του 2018, το 36% των Μαροκινών σκοπεύει να εγκαταλείψει τη χώρα, κυρίως προς ευρωπαϊκούς προορισμούς. «Εκτός από τις άμεσες αρνητικές συνέπειες της κρίσης της έλλειψης νερού, οι οποίες επηρεάζουν την τροφή, την υγιεινή, την αναπαραγωγική υγεία και τη γενικότερη ποιότητα ζωής, οι έμμεσες συνέπειες, όπως η μετανάστευση, εμποδίζουν την ανάπτυξη της περιοχής», υποστηρίζει έκθεση του υπουργείου Πολιτισμού του γερμανικού ομοσπονδιακού κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας.
Βασική αντίθεση υπό κλίμακα
Δεν ανησυχεί μόνο ο λαός του Μαρόκου, αλλά και η κυβέρνησή του. Το Ραμπάτ ενέταξε από το 2011 την προστασία του περιβάλλοντος στο σύνταγμα της χώρας και κατασκευάζει σταθμούς ηλιακής ενέργειας, ελπίζοντας τελικά να παράγει πάνω από το μισό των αναγκών της σε ηλεκτρικό από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030. Μεταξύ του 2005 και του 2010, η κυβέρνηση κατεύθυνε το ένα δέκατο των επενδυτικών δαπανών σε σχετικά μέτρα προσαρμογής. Το Ραμπάτ θέλει να κατασκευάσει μονάδες αφαλάτωσης και αγωγούς για τη μεταφορά νερού προς το νότο. Μαζί με τη Γκάμπια, το Μαρόκο είναι η μόνη χώρα που επί του παρόντος εκπληρώνει τους στόχους για το διοξείδιο του άνθρακα που ορίζονται στη Σύμβαση για το κλίμα του Παρισιού.
Ωστόσο, το μερίδιο της χώρας στην αλλαγή του κλίματος είναι αμελητέο και η εξοικονόμηση διοξειδίου του άνθρακα δεν κάνει τη μεγάλη διαφορά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ιδιαίτερα δεδομένου ότι η Γερμανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμορφώνονται με τους στόχους του Παρισιού που έχουν θέσει οι ίδιες. Η Παγκόσμια Τράπεζα προέβλεψε ότι αν ο κόσμος συνεχίσει στην τρέχουσα πορεία του, ο πλανήτης πιθανότατα να θερμανθεί κατά 4 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100, γεγονός που θα είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν οι αγρότες στο Μαγκρέμπ τα δύο τρίτα της συγκομιδής τους.
Ωστόσο, ακόμη και σε εκείνη τη γωνιά του κόσμου, οι τοπικές αντιθέσεις για την αναπτυξιακή πορεία της όασης προσομοιάζουν με εκείνες σε διεθνές επίπεδο. Η καλπάζουσα ανάπτυξη του τουριστικού κλάδου έχει τελείως διαφορετικές ανάγκες από τον εναπομείναντα αγροτικό. Τα ξενοδοχεία θέλουν πισινές και οι πισίνες απαιτούν όλο και πιο βαθιά πηγάδια για την άντληση των υπόγειων νερών. Ο αντίλογος είναι ότι η διάνοιξη φρεατίων κάτω από τη στάθμη των υπόγειων νερών θα τα εξαφανίσει και μαζί τους θα εξαφανίσει και τους τελευταίους φοίνικες, στέλνοντας έτσι στην κόλαση και την τουριστική βιομηχανία.
Υπό κλίμακα, η βασική αντίθεση, είτε στη διεθνή διάσκεψη του Παρισίου, είτε στη συνέλευση των κατοίκων της όασης είναι ίδια: Προστασία του πλανήτη ή του κέρδους; Για την όαση M'Hamid El Ghizlane η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι κυριολεκτικά ζωής και θανάτου.
https://tvxs.gr/news/klimatiki-allagi/
oi-toyaregk-tis-klimatikis-allagis
16/6/2019
1.
Το «καναρίνι» της κλιματικής αλλαγής.
Υπάρχουν περιοχές στον πλανήτη που λειτουργούν με το ίδιο τρόπο του καναρινιού σε ορυχείο, σε ό,τι αφορά στην κλιματική αλλαγή. Παλιά, οι ανθρακωρύχοι έστελναν ένα καναρίνι στις στοές σαν ένα είδος ζωντανού συναγερμού. Αν το καναρίνι σταματούσε να κελαηδά, αυτό σήμαινε ότι υπήρχαν επικίνδυνες αναθυμιάσεις.
Η όαση M'Hamid El Ghizlane στην έρημο του νότιου Μαρόκου έχει αρχίσει να λιγοστεύει το «κελάηδημά» της. Παρατεταμένες ξηρασίες, συχνότερες αμμοθύελλες και πλημμύρες, καθιστούν την όαση μια «χρονοκάψουλα» του όχι πολύ μακρινού μέλλοντος, η οποία μας επιτρέπει να δούμε από τώρα τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη και το τι θα απειλήσει σύντομα εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την περιοχή της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Ευρώπης.
Οι πρόγονοι των κατοίκων της όασης την υπερασπίστηκαν από τους Γάλλους αποικιοκράτες και τους εκάστοτε ντόπιους συνεργάτες τους και πολέμαρχους. Σήμερα όμως, όπως σχολιάζει το Spiegel σε σχετικό δημοσίευμά του, ο εχθρός είναι πιο απειλητικός, πολυπλόκαμος, διαχέεται παντού και μακράν πιο δύσκολος στην καταπολέμηση. Είναι ο ίδιος ο πλανήτης που αλλάζει, ως συνέπεια των επιλογών ανάπτυξης της ανθρωπότητας. Όπως προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην πιο πρόσφατη έκθεσή της για την κλιματική αλλαγή, ορισμένα τμήματα της ανθρωπότητας θα μπορούσαν να καταστραφούν εντελώς, μαζί με τις περιοχές στις οποίες ζουν.
Για εκατοντάδες χιλιόμετρα μεταξύ των οροσειρών του Άτλαντα και της Σαχάρας, οι οάσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Περίπου 1,7 εκατομμύρια Μαροκινοί ζουν σε αυτές. Ανάμεσά τους και η M'Hamid El Ghizlane.
Χιλιάδες αγρότες επί αιώνες έσκαψαν αρδευτικά κανάλια για την καλλιέργεια χουρμάδων, σε έναν συνεχή αγώνα επιβίωσης. Οι σημερινοί 40άρηδες θυμούνται ακόμα όταν ήταν παιδιά, τα φορτηγά να φεύγουν γεμάτα χουρμάδες για τις αγορές του Μαρακές. Μια φορά το χρόνο, οι άνθρωποι γιόρταζαν την επιτυχημένη συγκομιδή με μια γιορτή αφιερωμένη σε έναν τοπικό άγιο. Επί τρεις μέρες ο κόσμος γλεντούσε, χόρευε, έτρωγε και έπινε.
Η «απόβαση» των τουριστών
Τα πανηγύρια είχαν τελειώσει ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Η όαση ήδη πέθαινε. Για χρόνια, οι βροχοπτώσεις αυξάνονταν όλο και περισσότερο και συνέβαιναν σε λάθος περιόδους για την αγροτική παραγωγή. Το αποτέλεσμα ήταν τα φοινικόδεντρα να μην βγάζουν καρπούς και η συγκομιδή να συρρικνώνεται δραματικά. Από το 1994, η γιορτή της συγκομιδής έλαβε τέλος.
Σχεδόν την ίδια εποχή, όμως, άρχισαν να «πλημμυρίζουν» την περιοχή οι τουρίστες. Τα παιδιά των αγροτών προσαρμόστηκαν στην αλλαγή, έστησαν τουριστικά γραφεία, αγόρασαν τετρακίνητα οχήματα και άνοιξαν εστιατόρια και καφέ. Παρόλ’ αυτά, σε εθνικό επίπεδο, σχεδόν το 40% των Μαροκινών είναι αγρότες και ένα μεγάλο μέρος των αγρών τους δεν αρδεύεται τεχνητά, πράγμα που σημαίνει ότι εξαρτώνται πλήρως από τη βροχή. Η οποία όμως εμφανίζεται όλο και σπανιότερα ή με το λάθος, πλημμυρικό τρόπο της.
Η περιοχή της Μεσογείου είναι ήδη μια από τις πιο ξηρές περιοχές του κόσμου. Και γίνεται ακόμη πιο ξηρή. Το 2007 και το 2008, η Συρία χτυπήθηκε από μια τρομακτική ξηρασία, με το ένα πέμπτο του πληθυσμού να χάσει τα προς το ζην και πάνω από 40.000 οικογένειες να εγκαταλείπουν τις αγροτικές εστίες τους για τις πόλεις. Μετά από λίγα χρόνια ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος. Αν και το ένα δεν είναι άμεση αιτία του άλλου - σίγουρα όχι για την περίπτωση της Συρίας τουλάχιστον - ωστόσο, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά, σε μια γενική παρατήρηση, ότι «η αλλαγή του κλίματος ασκεί πιέσεις στους φυσικούς πόρους» και ότι «οι πιθανές συνέπειες περιλαμβάνουν την κοινωνική αστάθεια».
Στη δεκαετία του 1980, η όαση M’Hamid El Ghizlane εκτεινόταν σε 37 τετραγωνικά χιλιόμετρα (9000 στρέμματα). Σήμερα, μόνο ένα τρίτο παραμένει, με τα υπόλοιπα να έχουν ταφεί κάτω από αμμόλοφους. Η Meryem Tanarhte, ερευνήτρια του κλίματος στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ στο Μάιντζ της Γερμανίας και στο Πανεπιστήμιο της Καζαμπλάνκα, εξηγεί ότι η ερημοποίηση οφείλεται στη διάβρωση του εδάφους, στις αυξημένες θερμοκρασίες και στην έλλειψη βροχοπτώσεων. Η ίδια σε μια ανάλυσή της προέβλεψε, ότι η μέση θερινή θερμοκρασία στην περιοχή του Μαγκρέμπ (σσ. έτσι ονομάζεται η περιοχή της Βορειοδυτικής - Βόρειας Αφρικής που περιλαμβάνει το Μαρόκο, την Αλγερία και την Τυνησία) και της Μέσης Ανατολής θα έχει διπλάσια αύξηση από τον παγκόσμιο μέσο όρο και 10 φορές περισσότερους καύσωνες σε σχέση με σήμερα. Ακόμη και τώρα, ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός αμμοθυελλών χτυπούν την περιοχή. Η βροχή πέφτει όλο και συχνότερα με όρους καταιγίδας και το οργωμένο έδαφος απορροφά το νερό πιο αργά, προκαλώντας πλημμύρες. Το 2014, χιλιάδες γέφυρες υπέστησαν ζημιές στο Μαρόκο, σημειώθηκαν διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος και 47 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προβλέπει ότι, από το 2030, θα υπάρχουν επιπλέον 250.000 θάνατοι το χρόνο σε όλο τον κόσμο λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία θα χειροτερεύσει και θα διευρύνει τον υποσιτισμό, την ελονοσία, τη διάρροια και τη θερμοπληξία. Περισσότεροι από μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σήμερα στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, περιοχές που η Tanarhte προειδοποιεί πως θα μπορούσαν τελικά να καταστούν ακατοίκητες.
Ο πληθυσμός του Μαρόκου μπορεί να αυξάνεται εδώ και δεκαετίες, αλλά η όαση έχασε το ένα τέταρτο του πληθυσμού της από το 1982 έως το 2014. Σήμερα, τα δύο τρίτα όλων των οικογενειών στην περιοχή M'Hamid El Ghizlane εξαρτώνται από τα χρήματα που τους αποστέλλονται από συγγενείς που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό ή στις πόλεις. Η πλειοψηφία των ανθρώπων ψάχνουν ακόμη για δουλειά στο Μαρόκο, αλλά σύμφωνα με έρευνα του 2018, το 36% των Μαροκινών σκοπεύει να εγκαταλείψει τη χώρα, κυρίως προς ευρωπαϊκούς προορισμούς. «Εκτός από τις άμεσες αρνητικές συνέπειες της κρίσης της έλλειψης νερού, οι οποίες επηρεάζουν την τροφή, την υγιεινή, την αναπαραγωγική υγεία και τη γενικότερη ποιότητα ζωής, οι έμμεσες συνέπειες, όπως η μετανάστευση, εμποδίζουν την ανάπτυξη της περιοχής», υποστηρίζει έκθεση του υπουργείου Πολιτισμού του γερμανικού ομοσπονδιακού κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας.
Βασική αντίθεση υπό κλίμακα
Δεν ανησυχεί μόνο ο λαός του Μαρόκου, αλλά και η κυβέρνησή του. Το Ραμπάτ ενέταξε από το 2011 την προστασία του περιβάλλοντος στο σύνταγμα της χώρας και κατασκευάζει σταθμούς ηλιακής ενέργειας, ελπίζοντας τελικά να παράγει πάνω από το μισό των αναγκών της σε ηλεκτρικό από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030. Μεταξύ του 2005 και του 2010, η κυβέρνηση κατεύθυνε το ένα δέκατο των επενδυτικών δαπανών σε σχετικά μέτρα προσαρμογής. Το Ραμπάτ θέλει να κατασκευάσει μονάδες αφαλάτωσης και αγωγούς για τη μεταφορά νερού προς το νότο. Μαζί με τη Γκάμπια, το Μαρόκο είναι η μόνη χώρα που επί του παρόντος εκπληρώνει τους στόχους για το διοξείδιο του άνθρακα που ορίζονται στη Σύμβαση για το κλίμα του Παρισιού.
Ωστόσο, το μερίδιο της χώρας στην αλλαγή του κλίματος είναι αμελητέο και η εξοικονόμηση διοξειδίου του άνθρακα δεν κάνει τη μεγάλη διαφορά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ιδιαίτερα δεδομένου ότι η Γερμανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμορφώνονται με τους στόχους του Παρισιού που έχουν θέσει οι ίδιες. Η Παγκόσμια Τράπεζα προέβλεψε ότι αν ο κόσμος συνεχίσει στην τρέχουσα πορεία του, ο πλανήτης πιθανότατα να θερμανθεί κατά 4 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100, γεγονός που θα είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν οι αγρότες στο Μαγκρέμπ τα δύο τρίτα της συγκομιδής τους.
Ωστόσο, ακόμη και σε εκείνη τη γωνιά του κόσμου, οι τοπικές αντιθέσεις για την αναπτυξιακή πορεία της όασης προσομοιάζουν με εκείνες σε διεθνές επίπεδο. Η καλπάζουσα ανάπτυξη του τουριστικού κλάδου έχει τελείως διαφορετικές ανάγκες από τον εναπομείναντα αγροτικό. Τα ξενοδοχεία θέλουν πισινές και οι πισίνες απαιτούν όλο και πιο βαθιά πηγάδια για την άντληση των υπόγειων νερών. Ο αντίλογος είναι ότι η διάνοιξη φρεατίων κάτω από τη στάθμη των υπόγειων νερών θα τα εξαφανίσει και μαζί τους θα εξαφανίσει και τους τελευταίους φοίνικες, στέλνοντας έτσι στην κόλαση και την τουριστική βιομηχανία.
Υπό κλίμακα, η βασική αντίθεση, είτε στη διεθνή διάσκεψη του Παρισίου, είτε στη συνέλευση των κατοίκων της όασης είναι ίδια: Προστασία του πλανήτη ή του κέρδους; Για την όαση M'Hamid El Ghizlane η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι κυριολεκτικά ζωής και θανάτου.
https://tvxs.gr/news/klimatiki-allagi/
oi-toyaregk-tis-klimatikis-allagis
16/6/2019
2.
Αν δεν μειωθούν οι εκπομπές CO2
θα χαθεί το 17% των θαλάσσιων ζώων μέχρι το 2100.
Περίπου το 17% των θαλάσσιων ζώων (ψάρια, μαλάκια, θηλαστικά) μπορεί να εξαφανιστεί μέχρι το 2100 αν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) διατηρήσουν τον σημερινό ρυθμό τους, προειδοποιεί μια διεθνής έρευνα που δημοσιεύεται σήμερα στην αμερικανική επιθεώρηση PNAS.
Στην έρευνα αυτή έχουν ληφθεί υπόψη μόνο οι συνέπειες από την κλιματική αλλαγή και όχι άλλοι παράγοντες (όπως η υπεραλιεία ή η ρύπανση των ωκεανών). Η απώλεια αυτών των ειδών μπορεί να έχει πολύ σημαντικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα αλλά και τη διατροφική ασφάλεια.
Τριάντα πέντε ερευνητές από τέσσερις ηπείρους, που συμμετέχουν στη διεθνή ομάδα FishMIP (Σχέδιο Μοντέλου Διασύγκρισης Αλιευμάτων και Θαλάσσιου Οικοσυστήματος), μελέτησαν διαφορετικά μοντέλα για να καταλήξουν σε αυτήν την εκτίμηση των προβλημάτων που μπορεί να προκαλέσει η υπερθέρμανση του πλανήτη στους θαλάσσιους πόρους. Συμπέρασμα: αν οι εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου (GES) παραμείνουν στα ίδια επίπεδα με τα σημερινά, η συνολική βιομάζα των θαλάσσιων ειδών θα μειωθεί κατά 17% μέχρι το 2100 (σε σύγκριση με τη δεκαετία 1990-99).
Αν η αύξηση της θερμοκρασίας δεν ξεπεράσει τους 2 βαθμούς Κελσίου, θα χαθεί μόνο το 5%, προσθέτουν οι ερευνητές. Για κάθε βαθμό που αυξάνεται η θερμοκρασία, οι ωκεανοί θα χάνουν το 5% των ζώων τους.
Με τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015 οι χώρες δεσμεύτηκαν να προσπαθήσουν να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας, ώστε να μην ξεπεράσει τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με το επίπεδο όπου βρισκόταν πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση. Όμως το 2018 οι παγκόσμιες εκπομπές καυσαερίων έφτασαν και πάλι σε ύψη ρεκόρ, κάτι που σημαίνει ότι αν δεν υπάρξει μια αλλαγή πορείας η θερμοκρασία θα αυξηθεί πάνω από 4 βαθμούς Κελσίου.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι επιπτώσεις στη θαλάσσια πανίδα θα είναι πιο σημαντικές για τα ψάρια και τα θηλαστικά. Θα παρατηρηθεί επίσης μεγαλύτερη μείωση των ζώων στις ζώνες με τροπικό και εύκρατο κλίμα, όπου οι άνθρωποι εξαρτώνται περισσότερο από αυτούς τους πόρους και τους έχουν ήδη μειώσει.
Αντιθέτως, σε αρκετές πολικές περιοχές η βιομάζα μπορεί να αυξηθεί, όπως στην Ανταρκτική.
«Το μέλλον των θαλάσσιων οικοσυστημάτων θα εξαρτηθεί σημαντικά από την κλιματική αλλαγή», συνόψισε η Γιούνε Τζάι Σιν, βιολόγος στο Ινστιτούτο Ερευνών για την Ανάπτυξη (IRD). «Κατά συνέπεια, πρέπει να επανεξετάσουμε τα μέτρα προστασίας της βιοποικιλότητας και τη διαχείριση των αλιευμάτων», σημείωσε.
https://tvxs.gr/news/kosmos/den-meiothoyn
-oi-ekpompes-co2-tha-xathei-17-ton-thalassion-zoon-mexri-2100
11/6/2019
3.
Η κλιματική αλλαγή μπορεί να κάνει τη Σιβηρία κατοικήσιμη.
Μεγάλα τμήματα της Ασιατικής Ρωσίας μπορεί να γίνουν περισσότερο φιλόξενα και κατοικήσιμα έως το τέλος του αιώνα μας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με μια νέα ρωσο-αμερικανική επιστημονική μελέτη.
Οι ερευνητές από το ρωσικό Ομοσπονδιακό Κέντρο Ερευνών του Κρασνογιάρσκ στη Σιβηρία και το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Αεροδιαστημικής στη Βιρτζίνια, με επικεφαλής την δρα Ελένα Παρφένοβα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό περιβαλλοντικών ερευνών "Environmental Research Letters", εξέτασαν διάφορα κλιματολογικά σενάρια και τις πιθανότητες να ανοίξουν νέες δυνατότητες εγκατάστασης ανθρώπων στη Σιβηρία και ευρύτερα στην Ασιατική Ρωσία.
Η περιοχή αυτή, που εκτείνεται ανατολικά από τα Ουράλια ως τον Ειρηνικό Ωκεανό, έχει μια έκταση 13 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων και αποτελεί το 77% της ξηράς της Ρωσίας. Όμως ζουν σε αυτήν μόνο το 27% του σημερινού πληθυσμού της χώρας και αυτοί είναι συγκεντρωμένοι κυρίως στη νότια ζώνη, όπου το κλίμα είναι κάπως πιο ήπιο και το έδαφος πιο εύφορο.
«Οι προηγούμενες ανθρώπινες μεταναστεύσεις σχετίζονταν με την κλιματική αλλαγή», δήλωσε η Παρφένοβα. «Θέλαμε να μάθουμε κατά πόσο, αν στο μέλλον το κλίμα αλλάξει ξανά, μπορεί να οδηγήσει στο να γίνουν πιο κατοικήσιμες για τους ανθρώπους οι πιο αφιλόξενες περιοχές της Ασιατικής Ρωσίας».
Η μελέτη προβλέπει ότι προς το τέλος του 21ου αιώνα οι θερμοκρασίες στη Σιβηρία και στην γύρω περιοχή -ανάλογα με το πόσο σοβαρή θα έχει γίνει η κλιματική αλλαγή- θα έχουν αυξηθεί κατά 3,4 ως 9,1 βαθμούς Κελσίου το χειμώνα και κατά 1,9 ως 5,7 βαθμούς το καλοκαίρι, ενώ οι βροχοπτώσεις θα αυξηθούν κατά 60 ως 140 χιλιοστά.
«Οι προσομοιώσεις μας έδειξαν ότι, με βάση το πιο ακραίο σενάριο αύξησης του διοξειδίου του άνθρακα και κλιματικής αλλαγής, έως τη δεκαετία του 2080 η Ασιατική Ρωσία θα έχει ηπιότερο κλίμα και λιγότερη μόνιμη παγοκάλυψη, από το 65% της έκτασης της που είναι σήμερα, στο 40%», ανέφερε η δρ Παρφένοβα.
Αν επικρατήσει ένα πιο ήπιο σενάριο κλιματικής αλλαγής τις επόμενες δεκαετίες, και πάλι εκτιμάται ότι η δυνατότητα εγκατάστασης και διαβίωσης ανθρώπων θα βελτιωθεί κατά τουλάχιστον σε ένα πρόσθετο 15% της αφιλόξενης σήμερα περιοχής.
«Η Ασιατική Ρωσία είναι σήμερα υπερβολικά κρύα. Σε ένα μελλοντικό θερμότερο κλίμα όμως, η διατροφική ασφάλεια, όσον αφορά την ικανότητα εξάπλωσης των γεωργικών καλλιεργειών και απόδοσής τους, είναι πιθανό ότι θα ευνοήσει την υποστήριξη ανθρώπινων οικισμών», είπε η Ρωσίδα επιστήμονας και προέτρεψε τις ρωσικές αρχές να βοηθήσουν έγκαιρα μέσω επενδύσεων στις υποδομές και στη γεωργία.
«Τεράστιες εκτάσεις της Σιβηρίας και της Άπω Ανατολής έχουν σήμερα υπανάπτυκτες υποδομές. Στο μέλλον οι περιοχές με την πιο ανεπτυγμένη υποδομή και το μεγαλύτερο γεωργικό δυναμικό είναι αυτές που προφανώς θα κατοικηθούν πρώτες. Το πόσο γρήγορα θα συμβεί αυτό, θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις που θα ληφθούν για τις αναγκαίες επενδύσεις», όπως είπε.
https://tvxs.gr/news/kosmos/
i-klimatiki-allagi-mporei-na-kanei-ti-sibiria-katoikisimi
9/6/2019
MARK GARLICK/SCIENCE PHOTO LIBRARY VIA GETTY IMAGES
4.
«Ακατοίκητη Γη»: Ένα βιβλίο - μανιφέστο
για τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής.
Η πιο μακροσκελής ενότητα από τις τέσσερις στις οποίες είναι χωρισμένο το βιβλίο τιτλοφορείται «Στοιχεία του Χάους».
Πώς θα είναι η ζωή σε έναν τσακισμένο πλανήτη; Πώς θα επηρεαστεί η πολιτική, η οικονομία, η κουλτούρα, η ιστορική αντίληψη από την κλιματική αλλαγή;
Πώς εξηγείται το γεγονός ότι η ανθρωπότητα έχει προσπαθήσει ελάχιστα να σταματήσει αυτή τη διαδικασία;
Δεν πρόκειται για αφηρημένα ερωτήματα, αλλά για άμεσα και πιεστικά ανθρώπινα δράματα, διλήμματα και εφιάλτες με τα οποία καταπιάνεται ο αμερικανός δημοσιογράφος Ντέιβιντ Γουάλας - Γουέλς στο βιβλίο του «Ακατοίκητη Γη: Μια ιστορία του μέλλοντος» (στα ελληνικά τον Νοέμβριο από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση του Κωστή Πανσέληνου).
Ένα κάλεσμα αφύπνισης προς το ανθρώπινο γένος που κατοικεί στον πλανήτη Γη, που γίνεται ακόμη πιο επιτακτικό τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος.
Ο βασικός πυρήνας του βιβλίου πρωτοδημοσιεύθηκε ως άρθρο στο περιοδικό New York, στο οποίο αρθρογραφεί ο συγγραφέας, προκαλώντας τεράστιες συζητήσεις. Το άρθρο εξελίχτηκε στο πιο πολυδιαβασμένο στην ιστορία του περιοδικού.
Τα σημάδια της κλιματικής αλλαγής είναι ολοφάνερα ήδη σήμερα, όμως οι πραγματικοί μετασχηματισμοί σχεδόν δεν έχουν αρχίσει. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι η υπερθέρμανση θα είναι αργή, όμως αν δεν πάρουμε άμεσα μέτρα, οι επιπτώσεις της ίσως να επέλθουν πριν τελειώσει ο αιώνας και τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα απ’ ό,τι θα πίστευε κανείς. Η βραδύτητα της κλιματικής αλλαγής είναι ένα παραμύθι, ίσως εξίσου επιζήμιο με το άλλο εκείνο παραμύθι που λέει ότι η κλιματική αλλαγή δεν συμβαίνει.
Αν στο άγχος για την υπερθέρμανση του πλανήτη κυριαρχεί ο φόβος για την άνοδο της στάθμης των θαλασσών, μετά βίας αγγίζουμε την επιφάνεια των πιθανών τρόμων που καραδοκούν, και που ένας σημερινός έφηβος ίσως να ζήσει από πρώτο χέρι όταν μεγαλώσει.
Στην Καλιφόρνια οι πυρκαγιές πλέον μαίνονται όλο τον χρόνο, καταστρέφοντας χιλιάδες σπίτια. Σε όλες τις ΗΠΑ καταιγίδες που κανονικά «συμβαίνουν μια φορά τα 500 χρόνια» χτυπούν κοινότητες κάθε μήνα, και πλημμύρες εκτοπίζουν δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων κάθε χρόνο.
«Ακατοίκητη Γη»: Ένα βιβλίο - μανιφέστο
για τους κινδύνους της κλιματικής
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Η πιο μακροσκελής ενότητα από τις τέσσερις στις οποίες είναι χωρισμένο το βιβλίο και τιτλοφορείται «Στοιχεία του Χάους» είναι χωρισμένη σε δώδεκα σύντομα κεφάλαια που προβλέπουν την επικείμενη καταδίκη του πλανήτη. Οι τίτλοι και μόνο αρκούν για να συνταράξουν και τον πιο αδιάφορο περί περιβαλλοντικών θεμάτων αναγνώστη.
Αυτή είναι μόνο μια γεύση των αλλαγών που έρχονται. Κι έρχονται γρήγορα. Χωρίς μια επανάσταση στον τρόπο που ζουν τη ζωή τους δισεκατομμύρια άνθρωποι, ολόκληρες περιοχές της Γης μπορεί να μετατραπούν σε μη κατοικήσιμες, και άλλες σε τρομακτικά αφιλόξενες, έως το τέλος αυτού του αιώνα.
Σε αυτό το χρονικό του κοντινού μας μέλλοντος, ο Ντέιβιντ Γουάλας - Γουέλς φωτίζει τα κλιματικά προβλήματα που ελλοχεύουν -την ανεπάρκεια τροφής, τις προσφυγικές και άλλες κρίσεις που θα μεταμορφώσουν την υδρόγειο.
Ο κόσμος όμως θα αλλάξει από την υπερθέρμανση και με ακόμα βαθύτερους τρόπους, οδηγώντας σε πλήρη αναδιαμόρφωση της πολιτικής, της κουλτούρας μας, της σχέσης μας με την τεχνολογία και της ιστορικής μας αντίληψης.
Θα είναι μια διαδικασία σαρωτική, που θα διαμορφώσει και θα παραμορφώσει σχεδόν κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.
Μεγάλο μέρος του βιβλίου εξηγεί τους μηχανισμούς που μας οδηγούν στην άρνηση του προβλήματος, στην «τύφλωσή» μας μπροστά στις κλιματικές αλλαγές που συμβαίνουν καθημερινά.
Το «Ακατοίκητη Γη: Μια ιστορία του μέλλοντος» είναι ταυτόχρονα ένας στοχασμός για τον όλεθρο που έχουμε επιφέρει στον εαυτό μας και μια φλογερή έκκληση για δράση και άμεση κινητοποίηση. Εξετάζοντας και αναπτύσσοντας τα χειρότερα αληθοφανή σενάρια που μπορεί να συμβούν αν συνεχίσουμε να ζούμε όπως ζούμε σήμερα, το βιβλίο του Γουάλας - Γουέλς, που μεταφράζεται σε 15 γλώσσες, είναι ένα μανιφέστο που θα διαλύσει κάθε εφησυχασμό μας. Διότι ακριβώς όπως ο κόσμος βρέθηκε στο χείλος της καταστροφής στη διάρκεια μιας και μόνο ζωής, έτσι και η ευθύνη να αποφύγουμε αυτή την καταστροφή τώρα ανήκει σε μία και μόνο γενιά.
The Uninhabitable Earth: A Story of the Future by David Wallace-Wells.
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ντέιβντ Γουάλας - Γουέλς
μιλά για το βιβλίο του
Έγραψαν για το βιβλίο
«H Ακατοίκητη Γη του David Wallace-Wells είναι το πιο τρομακτικό βιβλίο που έχω διαβάσει. Το θέμα του είναι η κλιματική αλλαγή, η μέθοδός του επιστημονική, αλλά ο τρόπος που παρουσιάζει τις απόψεις του ο συγγραφέας μοιάζει με την Παλιά Διαθήκη. Το βιβλίο είναι σχολαστικά εμπεριστατωμένο, μια διαδρομή σαν τρενάκι του τρόμου σε όλες τις ολέθριες καταστροφές που θα κατασπαράξουν εντός ολίγου τον υπερθερμαινόμενο πλανήτη μας: θάνατοι εξαιτίας του νερού, θάνατοι εξαιτίας της ζέστης, θάνατοι εξαιτίας της πείνας, θάνατοι εξαιτίας της δίψας, θάνατοι εξαιτίας επιδημιών, θάνατοι από ασφυξία, θάνατοι εξαιτίας πολιτικής και πολιτισμικής κατάρρευσης». Farhad Manjoo, The New York Times
«Ο Wallace-Wells εξετάζει περιπτώσεις κρίσεως των συστημάτων από κύματα καύσωνα ή αύξηση της στάθμης των θαλασσών· λαμβάνει υπόψη του πανδημίες, οικονομική κατάρρευση και διαμάχες στο πλαίσιο αυτό. Μια περίτεχνη ανάλυση του γιατί –σε έναν κόσμο λύσεων– επιλέγουμε την καταδίκη». Nature Magazine
https://www.huffingtonpost.gr/entry/akatoikete-ye-ena-vivlio-manifesto-yia-toes-kindenoes-tes-klimatikes-allayes_gr_5cf7cb24e4b0747b8c5f94a7?utm_hp_ref=gr-homepage&fbclid=IwAR0hbr2BQTO63cvbWfWdzmECgOsk7bCkImL-Yg6fuQE5CINlVLG_D3mxRSY
05/06/2019