Τουρκία: Ο κατήφορος του Ερντογανισμού.

ASSOCIATED PRESS

Τουρκία:
Ο κατήφορος του Ερντογανισμού.

Ο Ερντογανισμός στόχευε ανέκαθεν στην υποκατάσταση του Κεμαλισμού που διατηρεί πολύ βαθιές ρίζες στις Τουρκικές λαϊκές μάζες. 

Την πεμπτουσία του Ερντογανισμού διατύπωσε ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 16 Μαρτίου 2016 σε ομιλία του προς τους μουχτάρηδες, δηλαδή τους επικεφαλής των διαφόρων κοινοτήτων, ενώπιον των οποίων διακήρυξε απερίφραστα -ούτε λίγο, ούτε πολύ- πως «Εγώ είμαι το κράτος» κατά «Το Κράτος είμαι εγώ» του Λουδοβίκου του 14ου!

Τα συγκεκριμένα λόγια που χρησιμοποίησε ήταν (περίπου) τα εξής: «Το να φύγει από την εξουσία ο Ταγίπ Ερντογάν σημαίνει να γκρεμιστούν οι πολιτικές μας, τα έργα μας, οι αρχές του έθνους μας, η σημαία μας, η πατρίδα μας, το κράτος μας». Τόσο απλά, τόσο ξεκάθαρα!

Λίγους μήνες αργότερα (16 Ιουλίου 2016), με αφορμή την «απόπειρα πραξικοπήματος» κατά την οποία χάθηκαν οι ζωές 265 Τούρκων πολιτών, ο Ρ.Τ. Ερντογάν επέβαλε με τον πιο απροκάλυπτο τρόπο το καθεστώς που άρχισε να χτίζει μεθοδικά μετά την άνοδο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην εξουσία το έτος 2002.

Η σημερινή Τουρκία μετατράπηκε σταδιακά σε μια απέραντη φυλακή δημοσιογράφων, στρατιωτικών, δημοσίων υπαλλήλων κάθε κατηγορίας, δικαστικών που σεβάστηκαν τον όρκο τους, Κούρδων πολιτικών ακόμα κι΄ αν είναι νομίμως εκλεγμένοι, δικηγόρων, επιχειρηματιών, ανθρώπων του πνεύματος αλλά και απλών πολιτών -ακόμα και ανηλίκων- επειδή απλά και μόνο δεν δήλωσαν δυνατά την δουλική υποταγή τους στον «νέο-σουλτάνο» της Άγκυρας.

Όλοι τους κατηγορήθηκαν σαν «εχθροί του κράτους», σαν «τρομοκράτες» και σαν «απειλή για την δημόσια ασφάλεια» - στην πραγματικότητα, σαν ανυπάκουοι στην απόλυτη εξουσία του ψευτοσουλτάνου!

Ο Ερντογανισμός, η εξουσία δηλαδή του ενός μονάρχη που θεωρεί πως αρκεί, με το πασπάλισμα μιας νοθευμένης εκλογικής διαδικασίας, να υφαρπάξεις την ψήφο γιατί είναι το μόνο που χρειάζεται για να κυβερνήσεις – όλα τα άλλα, όπως διάκριση εξουσιών, ελευθερία τύπου και λόγου, ατομικά και συνταγματικά δικαιώματα, είναι απλώς «ανοησίες»!

Ο Ερντογανισμός στόχευε ανέκαθεν στην υποκατάσταση του Κεμαλισμού που διατηρεί πολύ βαθιές ρίζες στις Τουρκικές λαϊκές μάζες. Ο Κεμαλισμός βέβαια εξοστράκισε την θρησκεία από το κράτος, ενώ ο Ερντογανισμός την επανάφερε. Το αποτέλεσμα είναι ο σημερινός, βαθύς διχασμός της τουρκικής κοινωνίας και η συνεχής φυγή προς την Ευρώπη (και την Ελλάδα) των πιο διακεκριμένων προσωπικοτήτων της!

Ο διακαής πόθος του Ερντογανισμού να υποκαταστήσει τον Κεμαλισμό στην συνείδηση των λαϊκών μαζών έχει σαν απαραίτητο συστατικό την αντικατάσταση της λαϊκής λατρείας προς τον Μουσταφά Κεμάλ με εκείνη προς τον Ρ.Τ. Ερντογάν. Ο στόχος αυτός, παράλληλα με την εξοστράκιση των εσωτερικών θεσμών, οδηγεί την σημερινή Τουρκία σε μια ξεδιάντροπη, προκλητική και επιθετική εξωτερική πολιτική που δεν υπηρετεί μόνο τον επεκτατικό εθνικισμό που επιβάλει η «συνεργασία» με τους ακραίους φασίστες του ξεμωραμένου Ντεβλέτ Μπαχτσελί, αλλά και τον εντυπωσιασμό της τουρκικής κοινής γνώμης για τα «κατορθώματα» του Ρ. Τ. Ερντογάν!

Σαν τέτοια θεωρήθηκαν - μεταξύ άλλων - η δημόσια προσβολή του Ισραηλινού προέδρου Σιμόν Πέρεζ στο Νταβός (29 Ιανουαρίου 2009), οι Τουρκικές εισβολές στην Συρία («Ασπίδα του Ευφράτη», 24 Αυγούστου 2016 και «Κλάδος Ελαίας»(!), Ιανουάριος-Μάρτιος 2018), η κατάρριψη του Ρωσικού Sukhoi Su-24 (24 Νοεμβρίου 2015), η παρενόχληση του γεωτρύπανου της Ιταλικής ΕΝΙ στο οικόπεδο 3 της Κυπριακής ΑΟΖ (6 Φεβρουαρίου 2018), οι συνεχείς λεονταρισμοί απέναντι σε Κύπρο και Ελλάδα με απειλές και παραβιάσεις των διεθνών κανόνων που εντείνονται τα τελευταία χρόνια, οι εμπρηστικές φραστικές επιθέσεις εναντίον Αμερικανών, Ευρωπαίων, Ισραηλινών, Αιγυπτίων κ.α. καθώς και οι επεμβάσεις σε ξένες χώρες που δημιουργούν την ψευδαίσθηση μιας Τουρκικής περιφερειακής «υπερδύναμης» (Λιβύη, Ιράκ, Σομαλία κ.α.).

Όλες όμως οι πολιτικές αυτές είναι ουσιαστικά και πρακτικά αδιέξοδες. Οδηγούν σε άσκοπους θανάτους αθώων ανθρώπων, τεράστια οικονομική αιμορραγία της Τουρκικής οικονομίας και οικονομική καταστροφή ευρύτατων λαϊκών μαζών.

Οδηγούν επίσης σε μια πρωτοφανή διπλωματική απομόνωση της σύγχρονης Τουρκίας, άγνωστης από την ίδρυση της μέχρι και σήμερα. Σε μια ανεξέλεγκτη οικονομική κρίση που απειλεί να σαρώσει τα παραδοσιακά, αραβικά κυρίως, στηρίγματα της Τουρκικής οικονομίας.

Μπορεί ο Ερντογανισμός να κομπάζει πως οι κυρώσεις, η διπλωματική απομόνωση και η διεθνής κατακραυγή δεν τον αγγίζουν καθόλου, ούτε επηρεάζουν τις πειρατικές του «επιχειρήσεις», αλλά η σκληρή πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Γιατί απλούστατα, δεν μπορείς να παριστάνεις κάτι που στην πραγματικότητα δεν μπορείς να είσαι!

Συμπέρασμα: Η εξαιρετικά επικίνδυνη, για τον κίνδυνο ενός «ατυχήματος», στρατηγική της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο, έχει ελάχιστες πιθανότητας επιτυχίας, με την απαραίτητη προϋπόθεση να μην έχουν οι Έλληνες κανένα εφιάλτη «εντός των τειχών».

Οι αρχικοί παλικαρισμοί της Τουρκίας εναντίον της Ρωσίας το 2015, μετατράπηκαν σε «πλήρη συνεργασία» - κατά πολλούς σε πλήρη υποταγή. Καμιά Τουρκική εισβολή σε Συρία ή Ιράκ (όπως εκείνη του φετινού Μαΐου) δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την ρητή άδεια Ρώσων και Αμερικανών. Όπως ακριβώς η αιματηρή εισβολή στην Κύπρο το 1974 με την χλευαστική ονομασία «Ειρηνευτική Επιχείρηση» έγινε με τις πολύ γερές πλάτες Αμερικανών, Βρετανών, Ισραηλινών και Γερμανών!

Σήμερα όμως ακόμα και οι Γερμανοί προειδοποιούν τους Τούρκους για «περαιτέρω κυρώσεις από την Ε.Ε» όσον αφορά τις πειρατικές τους επιχειρήσεις στην Α. Μεσόγειο (18 Ιουλίου 2019).

Οι Αμερικανοί αποκλείουν επίσημα πλέον την Τουρκία από την παραγωγή των Αμερικανικών F-35 γκρεμίζοντας την βεβαιότητα του Ερντογανισμού για την απόκτηση τους, ταυτόχρονα με τους Ρωσικούς S-400 (17 Ιουλίου 2019).

Το Ισραήλ έχει προ πολλού «απαντήσει» στις Τουρκικές προσβολές με την χάραξη του αγωγού φυσικού αερίου EastMed που αποκλείει εντελώς την Τουρκία και την στενή, τριμερή συνεργασία με Ελλάδα και Κύπρο.

Η Αίγυπτος απαντάει στην θρασύτατη Τουρκική ανάμειξη στα εσωτερικά της με την στενή, τριμερή συνεργασία Αιγύπτου-Κύπρου-Ελλάδος και με την επικείμενη κατάργηση των συμφωνιών που είχαν υπογραφεί με την «Μουσουλμανική Αδελφότητα» για τα Τουρκικά προϊόντα που εισάγονται στην Αίγυπτο τελείως αφορολόγητα, παράλληλα με την θέσπιση σειράς εμποδίων για τις Αιγυπτιακές εξαγωγές προς την Τουρκία! (20 Ιουλίου 2019).

Μόνο η πρόστυχη Βρετανική πολιτική που εξευτέλισε την διεθνή νομιμότητα, παραμένει ο μοναχικός σύμμαχος των Τουρκικών παραλογισμών. Κλονισμένη, παραπαίουσα, αλλά παρούσα.

Μπορεί ο Ερντογανισμός να κραυγάζει πως «θα ανοίξει τα σύνορα και θα πνίξει την Ευρώπη με στρατιές μεταναστών» αν της επιβληθούν νέες κυρώσεις (οι πρώτες κυρώσεις αντιμετωπίστηκαν χλευαστικά, σαν «χάιδεμα») ή πως θα «κλείσει η βάση του Ινσιρλίκ» αν η Αμερική διανοηθεί να της επιβάλλει κυρώσεις για την παραλαβή των Ρωσικών πυραύλων S-400 (22 Ιουλίου 2019).

Οι «απειλές» αυτές εκτοξεύονται γιατί όλοι γνωρίζουν πολύ καλά πως οι διάφορες κυρώσεις οδηγούν κατ΄ ευθείαν στην «αχίλλεια πτέρνα» της Τουρκίας: Την οικονομία!

Ας φωνάζουν τα διάφορα φερέφωνα του Ερντογανισμού πως τάχα «καταχθόνιες δυνάμεις συνωμοτούν για να πλήξουν την Τουρκία» και πως «κάποιοι επιχειρούν να γονατίσουν την χώρα με οικονομικό σαμποτάζ».

Η πραγματικότητα όμως δεν αλλάζει καθόλου. Και είναι πολύ σκληρή. Ο κατήφορος του Ερντογανισμού οδηγεί ταχύτατα την σύγχρονη Τουρκία σε επώδυνες περιπέτειες.

Ας ευχηθούμε να μην παρασύρει μαζί και κανένα γείτονα της …

Λεωνίδας Κουμάκης 
Νομικός, Συγγραφέας. 
Μέλος του International Hellenic Association (IHA)

23/07/2019