Γιατί η Ζιμπάμπουε λιμοκτονεί;
Γιατί η Ζιμπάμπουε λιμοκτονεί;
Η κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε έχει κηρύξει κατάσταση καταστροφής καθώς οι μήνες ξηρασίας έχουν επιδεινώσει μια εθνική κρίση που έχει τις ρίζες της στις πολλές δεκαετίες κακοδιαχείρισης υπό τον επί μακρόν ηγέτη Robert Mugabe.
Τι συμβαίνει
Περισσότεροι από πέντε εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού, χρειάζονται επισιτιστική βοήθεια, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης. Ο Πρόεδρος Emmerson Mnangagwa και τα Ηνωμένα Έθνη έκαναν μια ευρεία έκκληση για διεθνή βοήθεια, αλλά οι αναλυτές λένε ότι η Ζιμπάμπουε βρίσκεται πλέον σε οριακό σημείο καθώς το βασικό κόμμα της αντιπολίτευση κάλεσε για γενική απεργία την Παρασκευή.
Η ξηρασία χτύπησε την ώρα που τα οικονομικά δεινά της χώρας –υπερπληθωρισμός και έλλειψη ρευστότητας μεταξύ πολλών άλλων- έχουν βαθύνει. Ο ρυθμός πληθωρισμού διαμορφώθηκε στο περίπου 175% τον περασμένο μήνα, το υψηλότερο επίπεδο σε διάστημα μιας δεκαετίας και το υπουργείο Οικονομικών έχει δηλώσει έκτοτε ότι δεν θα δημοσιεύσει στατιστικά στοιχεία τους προσεχείς μήνες. Οι τιμές βασικών αγαθών, όπως το ψωμί και το λάδι μαγειρικής, έχουν πενταπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες. Οι ιατρικές προμήθειες αρχίζουν να σπανίζουν ενώ κάποιοι άνθρωποι παραλείπουν να πάρουν φάρμακα ή θεραπεία λόγω του υψηλού κόστους.
Η έλλειψη νερού έχει νεκρώσει τις καλλιέργειες, οδηγώντας την επισιτιστική ανασφάλεια σε νέα υψηλά επίπεδα και αυξάνει τον κίνδυνο ασθενειών από το νερό, όπως η εξάπλωση της χολέρας. Η κυβέρνηση διανέμει τρόφιμα στους πολίτες των πόλεων της Ζιμπάμπουε για πρώτη φορά. Καθώς η παραγωγή ενός μεγάλου υδροηλεκτρικού εργοστασίου έχει μειωθεί, το δημόσιο ηλεκτρικό δίκτυο επιβάλλει τακτικές διακοπές ρεύματος που διαρκούν μέχρι δεκαοκτώ ώρες την ημέρα.
Την ίδια στιγμή η χώρα εξακολουθεί να αναρρώνει από τον κυκλώνα Idai. Περίπου 250.000 κάτοικοι της Ζιμπάμπουε επηρεάστηκαν από τον κυκλώνα όταν έπληξε τη νοτιοδυτική ακτή της Αφρικής τον Μάρτιο. Μεταξύ αυτών, περισσότεροι από 50.000 εκτοπίστηκαν.
Πώς έφτασε η Ζιμπάμπουε σε αυτό το σημείο;
Η Ζιμπάμπουε οδηγήθηκε στην οικονομική καταστροφή υπό την διάρκειας 37 ετών εξουσία του Robert Mugabe, ο οποίος κατηγορείται ευρέως για κακή διαχείριση της οικονομίας καθώς παγίωσε την εξουσία του με το πατρονάρισμα και την καταπίεση. Το κατά κεφαλήν εισόδημα της χώρας μειώθηκε κατά το ήμισυ τη δεκαετία που ξεκίνησε το 2000.
Ενώ ο Mugabe αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την εξουσία έπειτα από στρατιωτικό πραξικόπημα στα τέλη του 2017, η οικονομική κρίση συνεχίστηκε υπό τον Mnangagwa. Οι αυξήσεις τιμών στις αρχές του 2019 προκάλεσαν διαμαρτυρίες και βίαιη καταστολή από τις δυνάμεις ασφαλείας. Τον Ιούνιο, ο Mnangagwa έθεσε εκτός νόμου ένα σύστημα πληρωμών που επέτρεπε τη χρήση του δολαρίου των ΗΠΑ και διέταξε την αποκλειστική χρήση ενός τοπικού οιονεί νομίσματος, προκαλώντας έτσι άνοδο των τιμών. Τα μέτρα λιτότητας που υποστηρίζονται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, συμπεριλαμβανομένων των περικοπών στις επιδοτήσεις καυσίμων και ενός νέου φόρου στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, φαίνεται να έχουν ασκήσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση στους πολίτες της Ζιμπάμπουε.
Υπάρχουν σημάδια ανακούφισης;
Ο Mnangagwa έχει υποσχεθεί οικονομική ανάκαμψη, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη έχουν διατηρήσει τις κυρώσεις στη χώρα ενώ η προοπτική ενός διεθνούς πακέτου διάσωσης παραμένει μειωμένη.
Η κυβέρνηση εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από γειτονικές χώρες και έχει υπογράψει συμφωνίες για δάνεια 20ετούς διάρκειας με την Κίνα και την Ινδία για να ενισχύσει την παραγωγή ενέργειας, αλλά στο μεταξύ οι μακράς διάρκειας διακοπές ρεύματος επηρεάζουν δυσμενώς τις επιχειρήσεις και τις οικογένειες. Τα εργοστάσια, τα οποία εξαιρούνταν από τις συσκοτίσεις μέχρι τον Ιούνιο, έχουν προχωρήσει έκτοτε σε δραστική περικοπή της παραγωγής, αφήνοντας τη βιομηχανία στον πάγο και πολλούς εργαζόμενους χωρίς εισόδημα.
Ενώ οι τοπικές βροχές αναμένονται σε δύο με τρεις μήνες, δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα έρθουν έγκαιρα ή θα είναι άφθονες, αυξάνοντας την πίεση στην κυβέρνηση για να βρει άλλους τρόπους για να απαλύνει τον πόνο.
20/8/2019