Γιατί ο Τραμπ θέλει να αγοράσει τη Γροιλανδία; Η Αρκτική, οι πάγοι και οι νέες θαλάσσιες οδοί .

  


Τι συμβαίνει με τη Γροιλανδία;
 Γιατί ο Trump θέλει να την αγοράσει
 και γιατί η Δανία δεν την πουλάει.

Η είδηση ότι ο Donald Trump φέρεται να έχει συζητήσει με τους συμβούλους του την αγορά της Γροιλανδίας κατέκλυσε εν ριπή οφθαλμού τα μέσα ενημέρωσης ανά τον κοσμο. Το τεράστιο νησί της Αρκτικής αποτελεί αυτόνομο έδαφος της Δανίας και είναι ευρύτερα γνωστό γιατί καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος του από πάγο.





Ο Τραμπ "τρελάθηκε”

Πολιτικοί στη Δανία και τη Γροιλανδία έσπευσαν να διακωμωδήσουν το θέμα. "Αν αληθεύει ότι κάνει τέτοιες σκέψεις, τότε αποτελεί σαφή απόδειξη ότι έχει τρελαθεί. Για το πω ως έχει: Η ιδέα ότι η Δανία μπορεί να πουλήσει 50.000 πολίτες στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι εντελώς τρελό”, δήλωσε ο Søren Espersen, εκπρόσωπος Τύπου, αρμόδιος για τις εξωτερικές υποθέσεις, του Λαϊκού Κόμματος της Δανίας, σύμφωνα με το DR.

Επομένως, αφήνοντας κατά μέρος το πόσο εφικτή είναι η αγορά του νησιού -ή ακόμη και το αν οι Γροιλανδοί μπορεί να υποστηρίξουν αυτή την ιδέα- γιατί ο Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει στρέψει το βλέμμα του στη Γροιλανδία;

Στρατηγική θέση

Οι ΗΠΑ εδώ και καιρό θεωρούν ότι η Γροιλανδία αποτελεί στρατηγικό σημείο για τις στρατιωτικές τους επιδιώξεις. Η αμερικανική αεροπορική βάση Thule που βρίσκεται στη βορειοδυτική ακτή του νησιού, απέχοντας λιγότερα από 1.000 μίλια από τον βόρειο πόλο, αποτελεί στρατηγικής σημασίας σημείο για τις ΗΠΑ καθώς φιλοξενεί σύστημα αντιπυραυλικής ειδοποίησης, αλλά και εγκαταστάσεις επιτήρησης και ελέγχου του τομέα αεροδιαστημικής άμυνας των ΗΠΑ.

Ο εναέριος χώρος του νησίου θεωρείται επίσης στρατηγικής σημασίας, τόσο για τις στρατιωτικές όσο και τις εμπορικές πτήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η αυξανόμενη δραστηριότητα της Ρωσίας στον εναέριο χώρο της Γροιλανδίας έχει προκαλέσει ανησυχία στη Δανία.

Πλουτοπαραγωγικές πηγές κάτω από τον πάγο

Οι καύσωνες που έχουν πλήξει το φετινό καλοκαίρι την Ευρώπη, με τη θερμοκρασία να καταγράφει ρεκόρ, έχει προκαλέσει την ανησυχία των επιστημόνων σχετικά με τη Γροιλανδία. Ο θερμότερος αέρας και η αυξημένη θερμοκρασία της θάλασσας λιώνουν τους πάγους με ανησυχητικό ρυθμό. Πρόσφατα, επιστήμονες της NASA πέταξαν πάνω από τη Γροιλανδία και έριξαν αισθητήρες προκειμένου να εξετάσουν τι ακριβώς συμβαίνει, ενώ επίγειες ερευνητικές ομάδες κατέγραψαν αξιοσημείωτες αλλαγές.

Όμως, με τους πάγους να λιώνουν, οι τεράστιες ποσότητες μετάλλων και ενεργειακών πόρων του νησιού -που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις περιλαμβάνουν σιδηρομεταλλεύματα, μόλυβδο, ψευδάργυρο, διαμάντια, χρυσό, χαλκό, ουράνιο και πετρέλαιο- γίνονται πιο προσβάσιμα από ποτέ. Οι πολιτικοί της περιοχής θέλουν να αξιοποιήσουν αυτούς τους πόρους με στόχο να καταστήσουν την περιοχή εντελώς ανεξάρτητη από τη Δανία. Δεδομένου ότι η Δανία συνεχίζει να υποστηρίζει οικονομικά τη Γροιλανδία, συνεισφέροντας το ήμισυ του ετήσιου προϋπολογισμού της, καθίσταται σαφής η αξία που έχουν οι εν λόγω πόροι.

Τι συμβαίνει με τη Γροιλανδία; Γιατί ο Trump θέλει να την αγοράσει και γιατί η Δανία δεν την πουλάει

Και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που η Δανία δεν συζητά καν την ιδέα να "χάσει” τη Γροιλανδία. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι παρά την οικονομική εξάρτηση από τη Δανία, ο πληθυσμός των 56.000 κατοίκων του νησιού απολαμβάνει μεγάλο βαθμό πολιτικής αυτονομίας.

"Παρά τα λάθη που έχουν γίνει σε σχέση με τη Γροιλανδία κατά τη διάρκεια των ετών, θα τολμούσα να υποστηρίξω ότι δεν υπήρξε ποτέ αυτόχθονος λαός που να απολαμβάνει την ανεξαρτησία του με βάση τους δικού του όρους, όπως συμβαίνει με τους Γροιλανδούς, σημειώνει ο Δανός πολιτικός, Martin Lidegaard, στην Copenhagen Post.

Του David Nikel

18/8/2019


      ΣXETIKA KEIMENA          


 A map from the Jan. 27, 1947 issue of TIME, illustrating the strategic advantage to the U.S. of acquiring Greenland R.M.Chapin, Jr./TIME.   President Trump Reportedly Wants to Buy Greenland. TIME Reported Similar Plans in 1947 (ΠΗΓΗ:https://time.com/5653894/trump-greenland-history/)


 Γιατί ο Τραμπ θέλει να αγοράσει τη Γροιλανδία; 
Η Αρκτική, οι πάγοι και οι νέες θαλάσσιες οδοί . 

Η αιφνιδιαστική πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ να αγοράσει την Γροιλανδία, έδαφος της Δανίας με αυτοδιάθεση, απερρίφθη άμεσα από το υπουργείο Εξωτερικών του αρκτικού νησιού, που απάντησε: «είμαστε ανοιχτοί σε business όχι σε πώληση» και προκάλεσε ποικίλα σχόλια, κυρίως χιομουριστικά, στα social media. Γιατί όμως ο Αμερικανός πρόεδρος θα ήθελε να αποκτήσει την περιοχή; Τι τον ώθησε να ρίξει την ιδέα στο τραπέζι «περισσότερο από μία φορές και σε διάφορους βαθμούς σοβαρότητας», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Wall Street Journal; 

Πρόκειται για μία περιοχή με πολύτιμους φυσικούς πόρους. Μπορεί οι κάτοικοί της να ζουν κυρίως από την αλιεία, αλλά διαθέτει  κοιτάσματα χρυσού, ουρανίου, λιθάνθρακα, χαλκού, ψευδάργυρου, σπάνιων γαιών, ακόμη και πετρελαίου και φυσικού αερίου.  Το μυστικό για το ενδιαφέρον του Λευκού Οίκου, όμως, ίσως να βρίσκεται αλλού: Στο... λιώσιμο των πάγων.

Το «μαρτύρησε» ουσιαστικά λίγους μήνες νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο. Την ώρα που η παγκόσμια κοινότητα ανησυχεί για τις αυξανόμενες θερμοκρασίες στην Αρκτική, είναι σαφές πως οι ΗΠΑ βλέπουν ευκαιρίες. «Η σταθερή μείωση του πάγου της θάλασσας ανοίγει νέους διαδρόμους και νέες ευκαιρίες για εμπόριο» είπε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών τον Μάιο στη Φινλανδία, εκφράζοντας ικανοποίηση παρά φόβο για το λιώσιμο των πάγων.

«Αυτό θα μπορούσε να μειώσει τον χρόνο ταξιδιού ανάμεσα στην Ασία και στην Δύση έως και 20 ημέρες» πρόσθεσε, για να τονίσει: «Οι θαλάσσιες διαδρομές της Αρκτικής θα μπορούσαν να γίνουν η Διώρυγα του Σουέζ και του Παναμά του 21ου αιώνα». Απευθυνόμενος δε στις υπόλοιπες χώρες του Αρκτικού Συμβουλίου, που άκουγαν μάλλον αμήχανα τα όσα έλεγε, ο Πομπέο τόνισε: «Οι συλλογικοί στόχοι δεν είναι πάντα η απάντηση...«Καθίστανται ανούσιοι και ακόμη και αντιπαραγωγικοί μόλις μια χώρα δεν συμμορφωθεί». 

Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε πως αν και πολιτικά ανήκει στην Ευρώπη, γεωγραφικά, πολιτιστικά και δημογραφικά  τοποθετείται στη Βόρειο Αμερική. Νοτιοανατολικά της Γροιλανδίας βρίσκονται ο Ατλαντικός ωκεανός και η Ισλανδία, ανατολικά η Γροιλανδική θάλασσα, βόρεια ο Αρκτικός ωκεανός και δυτικά ο κόλπος Μπάφιν και ο Καναδάς. Η γεωστρατηγική της θέση είναι πολύτιμη. 

Να σημειωθεί πως ο Τραμπ ενδεχομένως να μην είναι ο πρώτος Αμερικανός ηγέτης, που σκέφτεται να αγοράσει τη Γροιλανδία. Λέγεται ότι το 1946 ο Χάρι Τρούμαν πρόσφερε στη Δανία το ποσό των 100 εκατ. δολαρίων αλλά και ένα μικρός μέρος της Αλάσκας για να γλυκάνει τη συμφωνία. 

Στελέχη των Ρεπουμπλικάνων θυμίζοντας αυτή την ιστορία και υπεραμυνόμενοι της πρότασης του Τραμπ έκαναν λόγο για «έξυπνη γεωπολιτική κίνηση». 

Αξίζει να θυμίσουμε ότι ήδη από το 2014 έρευνα του Πανεπιστημίου του Καναδά έδινε έμφαση στις νέες θαλάσσιες οδούς, που ανοίγει η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη και το πώς αυτές μπορούν να μειώσουν σημαντικά την απόσταση που διανύουν τα  πλοία από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό, από την Ευρώπη ή την ανατολική ακτή της Βόρειας Αμερικής στην Ανατολική Ασία, μειώνοντας το χρόνο μεταφοράς προϊόντων, το κόστος των καυσίμων, αλλά και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Η έρευνα εξηγούσε ότι η θέρμανση των νερών διευκολύνει από τη μία την πρόσβαση σε ορυκτά καύσιμα, δημιουργεί ευκαιρίες οικολογικού τουρισμού, αλλά και απειλεί ευαίσθητα οικοσυστήματα και βιοτόπους.

Παράλληλα προειδοποιούσε πως τα νέα δεδομένα θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν εντάσεις ανάμεσα  στις οκτώ χώρες, που διατηρούν περιοχές στην Αρκτική: ΗΠΑ, Ρωσία, Δανία, Ισλανδία, Νορβηγία, Φινλανδία, Σουηδία και Καναδά.

Η σταδιακή αύξηση της παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά και η επιδείνωση των σχέσεων ανάμεσα σε Ρωσία και ΝΑΤΟ θέτουν αν μη τι άλλο τις βάσεις η περιοχή να εξελιχθεί σε πεδίο οξύτατου ανταγωνισμού. 

Της Νατάσας Στασινού

 18 Αυγούστου 2019