Η μακρά πορεία της Κίνας προς την τεχνολογική υπεροχή. Οι ρίζες της φιλοδοξίας του Xi Jinping να «φτάσει και να ξεπεράσει».

Πινακίδες που διαφημίζουν το 5G και την China Unicom αναρτώνται στην Σαγκάη, 
τον Απρίλιο του 2019. Aly Song/REUTERS


 Η μακρά πορεία της Κίνας προς την τεχνολογική υπεροχή.
Οι ρίζες της φιλοδοξίας του Xi Jinping να «φτάσει και να ξεπεράσει».

  Εκτός κι αν συμβεί μια μεγάλη κρίση, η Κίνα θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου με βάση το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν πολύ πριν από την εκατονταετή επέτειο της ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας το 2049. Οι ηγέτες της μετατοπίζονται ήδη από το «να φτάσουν» στο «να ξεπεράσουν».

Μέχρι πρόσφατα, οι αμερικανικές αντιλήψεις για την κινεζική τεχνολογία τείνουν να είναι είτε ελπιδοφόρες είτε απορριπτικές. Από την ελπιδοφόρα πλευρά, η επανάσταση της πληροφορικής θεωρήθηκε ως μια σίγουρη κίνηση προς μεγαλύτερες ελευθερίες [1]. «Φανταστείτε αν το Internet καθιερωνόταν στην Κίνα», είπε ο George W. Bush σε ένα προεδρικό ντιμπέιτ το 1999. «Φανταστείτε πώς θα εξαπλωθεί η ελευθερία». Ορισμένοι παρατηρητές σημείωσαν τις σημαντικές κλοπές και τις απομιμήσεις από αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες, αλλά η κινεζική τεχνολογία γενικά θεωρήθηκε ότι αντιπροσωπεύει μικρή ή καθόλου ανταγωνιστική απειλή, με τους αναλυτές να εξηγούν -όπως το έθεσε ο τίτλος του περιοδικού Harvard Business Review το 2014- «γιατί η Κίνα δεν μπορεί να καινοτομήσει».

Όμως, η Κίνα ανέβηκε γρήγορα στην αλυσίδα [προστιθέμενης] αξίας [2], δημιουργώντας βιομηχανίες παγκόσμιας κλάσης σε όλα, από την [τεχνολογία] 5G και την τεχνητή νοημοσύνη έως την βιοτεχνολογία και την κβαντική υπολογιστική. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν τώρα ότι η Κίνα θα μπορούσε να εκτοπίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως η κορυφαία τεχνολογική δύναμη στον κόσμο. Και πολλοί νομοθέτες των ΗΠΑ θεωρούν αυτή την προοπτική ως μια υπαρξιακή απειλή [3] προς την οικονομική και στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ. «Πολύ επικίνδυνη», είπε πρόσφατα ο πρόεδρος Donald Trump όταν μιλούσε για την κινεζική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, Huawei˙ ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, John Bolton, προειδοποίησε για ένα «τσιπ από την Μαντζουρία».

Ωστόσο, εάν η ταχεία τεχνολογική πρόοδος της Κίνας προκάλεσε σοκ στους περισσότερους παρατηρητές στις Ηνωμένες Πολιτείες, για τους Κινέζους ηγέτες αντικατοπτρίζει μια κίνηση που χρονολογείται από τις αρχές της Λαϊκής Δημοκρατίας. Ο πρόεδρος Xi Jinping περιέγραψε έναν τρομερό στόχο για την κινεζική τεχνολογία: «Να φτάσει, και να ξεπεράσει». Αλλά αυτή η φιλοδοξία, συντομευμένη ως ganchao στα κινέζικα, υπήρξε από καιρό ένας από τους καθοριστικούς στόχους του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος˙ παραμένει το ουσιαστικό πλαίσιο για την κατανόηση της φιλοδοξίας της Κίνας να γίνει μια τεχνολογική υπερδύναμη σήμερα, φέρνοντας μαζί τις κληρονομιές του μαρξισμού, του μαοϊσμού και την βασανιστική επιδίωξη του εκσυγχρονισμού από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ). Στο μυαλό των ηγετών της Κίνας, από τον Μάο Τσε Τουνγκ μέχρι τον Σι Τζινπίνγκ, η τεχνολογική πρόοδος δεν είναι μόνο μέσο οικονομικής και στρατιωτικής ικανότητας, αλλά και ιδεολογικός στόχος από μόνη της -προσφέροντας την τελική απόδειξη της αποκατάστασης της Κίνας ως μεγάλης δύναμης μετά από δεκαετίες αγώνα.

«ΦΤΑΣΕ ΚΑΙ ΞΕΠΕΡΑΣΕ»

Πολύ πριν ο Donald Trump και ο Xi Jinping ξεκινήσουν τον εμπορικό τους πόλεμο, η ιστορική εμμονή του ΚΚΚ στην προηγμένη τεχνολογία προέκυψε από έναν συνδυασμό νοσταλγίας για την χαμένη αυτοκρατορική δόξα της Κίνας και δέους για τον σοβιετικό εκσυγχρονισμό. Ο Μάο, όπως κι άλλοι Κινέζοι επαναστάτες και μεταρρυθμιστές, απέδωσαν το ότι η χώρα έχει μείνει πίσω, μερικώς στην ανικανότητά της να συμβαδίζει με τις διεθνείς τεχνολογικές εξελίξεις. Και παρακολούθησε τους ηγέτες στη Μόσχα να χαράζουν την πορεία τους προς την τεχνολογική πρόοδο.

Αρχικά, η Κίνα του Μάο έλαβε εκτεταμένη τεχνολογική και τεχνική βοήθεια [4] από τον σοβιετικό «μεγαλύτερης ηλικίας αδελφό». Το 1957, ο σοβιετικός ηγέτης, Νικήτα Χρουστσόφ, δήλωσε ότι ο στόχος του ήταν να «φτάσει και να ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες». Ο Μάο πήρε την ιδέα και την έκανε δική του, βάζοντας την κινεζική παραλλαγή του στόχου του Χρουστσόφ -ganchao-στην καρδιά των φιλοδοξιών του ΚΚΚ. Ο ίδιος οραματίστηκε την «συντριπτική υπεροχή» του σοσιαλιστικού κόσμου στην επιστήμη και την τεχνολογία και κατέληξε να δει την τεχνολογική ισχύ ως κεντρική στην οικονομική, ιδεολογική και γεωπολιτική ισχύ -την άποψη «φτάνω και ξεπερνώ» που οι ηγέτες του ΚΚΚ συνεχίζουν να έχουν και σήμερα.

Η κινεζική προσαρμογή του «φτάνω και ξεπερνώ» γρήγορα έγινε πυρετώδης και ουτοπική. Ο Μάο, ανυπόμονος [5] να αναπτυχθεί ταχύτερα από την ανυπόφορη Σοβιετική Ένωση, ανακοίνωσε στις αρχές του 1958 ότι η Κίνα θα κάνει ένα Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός, στο οποίο «η πολιτική και η τεχνολογία πρέπει να είναι ενωμένες». Το Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός –μια μαζική εκστρατεία ταχείας εκβιομηχάνισης και κολεκτιβοποίησης της χώρας-έληξε σε έναν καταστροφικό λιμό που σκότωσε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Ακόμα και τότε, το ΚΚΚ δεν εγκατέλειψε το ganchao. Οι συνεχιζόμενες ανησυχίες για την στρατιωτική καθυστέρηση της Κίνας, όπως έγραψε ο Evan Feigenbaum [6], προκάλεσαν επανειλημμένες πιέσεις για τεχνολογική πρόοδο. Το 1975, ο ηγέτης Zhou Enlai εισήγαγε την έννοια των τεσσάρων εκσυγχρονισμών: Τον εκσυγχρονισμό της «γεωργίας, της βιομηχανίας, της εθνικής άμυνας, και της S&T (Science & Technology, Επιστήμης και Τεχνολογίας) … στις πρώτες θέσεις του κόσμου» μέχρι το έτος 2000. Και όταν ο Τσου και ο Μάο πέθαιναν το 1976, οι διάδοχοί τους, Hua Guofeng και Deng Xiaoping, επιχείρησαν «ένα νέο βήμα προς τα εμπρός» [7], με στόχο να βοηθήσουν την Κίνα «να φτάσει» με την εισαγωγή προηγμένης τεχνολογίας αξίας άνω των 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το εξωτερικό.

Όταν το νέο αυτό άλμα καταποντίστηκε επίσης, εξαιτίας των αυξανόμενων χρεών και της ασύνετης λήψης αποφάσεων, ο Deng υιοθέτησε μια νέα προσέγγιση στο ganchao, αυτή την φορά στηριζόμενος στην μεταρρύθμιση της αγοράς, την βιομηχανική πολιτική και το οικονομικό άνοιγμα. Το ΚΚΚ αποκατέστησε εκείνους που είχαν εκκαθαριστεί κατά την διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, αύξησε τις επενδύσεις στην έρευνα και την κατάρτιση στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας, έστειλε αντιπροσωπείες στο εξωτερικό [8] για να φέρουν νέες ιδέες και τεχνολογίες στην Κίνα, και ενθάρρυνε ξένες επιχειρήσεις να ιδρύσουν υποκαταστήματα στην Κίνα και να μοιράζονται εξελιγμένο εξοπλισμό και τεχνογνωσία. Η άνοδος των τεχνολογιών της πληροφορικής έγινε μια ιδιαίτερη εμμονή της κινεζικής ηγεσίας την δεκαετία του 1980. Το 1983, ο πρωθυπουργός Zhao Ziyang έκανε μια ομιλία για την «παγκόσμια Νέα Τεχνολογική Επανάσταση» [9], επικαλούμενος την ανάγκη να «φθάσει και να ξεπεράσει» και μνημονεύοντας τα συγγράμματα του Αμερικανικού φουτουριστή Alvin Toffler, του οποίου το βιβλίο The Third Wave προέβλεψε την άνοδο μιας νέας Εποχής των Πληροφοριών. Ο Ζάο και ο Ντενγκ επιζήτησαν «ανάπτυξη με “άλματα βατράχου” σε βασικούς τομείς υψηλής τεχνολογίας» όπως η τεχνολογία των πληροφοριών, η αυτοματοποίηση και η βιοτεχνολογία.

Στην εμπορικοποιημένη οικονομία, οι νεοεμφανιζόμενες ιδιωτικές εταιρείες εξυπηρέτησαν επίσης τον εθνικό στόχο να «φτάσουν και να ξεπεράσουν». Ο Liu Chuanzhi [10], ένας μηχανικός της κρατικής Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, ξεκίνησε μια παράλληλη επιχείρηση που εξελίχθηκε στην Lenovo, έναν από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές προσωπικών υπολογιστών παγκοσμίως. Ο Ren Zhengfei, πρώην αξιωματικός του Σώματος Μηχανικού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, άρχισε να εισάγει και να αναπαράγει (στμ: με reverse-engineering,αντίστροφη μηχανική) [11] ξένο υλικό δικτύων και ξένα ηλεκτρονικά συστήματα [12], δημιουργώντας την Huawei [13] το 1987.

Κατά την δεκαετία του 1990 και του 2000, η επιδίωξη της προηγμένης τεχνολογίας περιελάμβανε διάφορες στρατηγικές ποικίλου βαθμού νομιμότητας και δημοσιότητας. Η προώθηση του ιδιωτικού τομέα παρέμεινε κρίσιμο μέρος της στρατηγικής του ΚΚΚ˙ ειδικά η Huawei κέρδισε υψηλού προφίλ εγκρίσεις [13] από ανώτερους Κινέζους ηγέτες και δεκάδες δισεκατομμύρια σε δάνεια από κρατικές τράπεζες, καθιστάμενη εθνική πρωταθλήτρια καθώς επεκτάθηκε στο εξωτερικό και συνεργάστηκε με ξένες εταιρείες. Οι επιχειρήσεις πληροφορικής άνθιζαν, αλλά το ΚΚΚ διαχειριζόταν επιμελώς τους αντιλαμβανόμενους πολιτικούς και πολιτισμικούς κινδύνους που συνοδεύουν την άνοδο του Διαδικτύου. Κατά την οικοδόμηση του Μεγάλου Τείχους [διαδικτυακής] Προστασίας (Great Firewall), οι ηγέτες της Κίνας εκμεταλλεύτηκαν επίσης τα πιο ανοιχτά δίκτυα στις ανεπτυγμένες χώρες: Στρατολογώντας επιθετικά Κινέζους ειδικούς στο εξωτερικό για να επιστρέψουν στην ΛΔΚ, αποκτώντας πνευματική ιδιοκτησία από το εξωτερικό με το να επιβάλλουν τη μεταφορά τεχνογνωσίας σε κοινοπραξίες, και εμπλεκόμενοι σε βιομηχανική κατασκοπεία που στόχευε σε τεχνολογίες υψηλής αξίας.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ

Το 2013, λίγο αφότου ορίστηκε ως γενικός γραμματέας του ΚΚΚ, ο Σι ανέπτυξε το όραμά του για το μέλλον της Κίνας σε μια σειρά παρατηρήσεων επικεντρωμένων γύρω από τον στόχο της εθνικής αναζωογόνησης –για να επανακτήσει πλούτο, ισχύ και δόξα για την Κίνα. Μαζί με τα προβλήματα της διαφθοράς, της ρύπανσης, του χρέους και του στρατιωτικού ανταγωνισμού, ανησυχούσε ανοιχτά [14] για την υστέρηση της κινεζικής τεχνολογίας. Η προηγμένη τεχνολογία ήταν το κλειδί για την Δυτική «επιρροή επί του κόσμου στην σύγχρονη εποχή». Το Πεκίνο θα χρειαζόταν μια «ασύμμετρη στρατηγική» για να «φτάσει και να ξεπεράσει», δήλωσε, επικαλούμενος ανοιχτά την φιλοδοξία του ΚΚΚ εδώ και δεκαετίες.

Αυτή η μακρόχρονη θεώρηση, η οποία αντικατοπτρίζει μια μονόπλευρη εστίαση στο ganchao, εξηγεί την ένταση και την επιμονή της κινεζικής κλοπής εμπορικών μυστικών, εμπλέκοντας τόσο την συμβατική κατασκοπεία όσο και το κυβερνοέγκλημα -αυτό που ο πρώην διευθυντής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (National Security Agency, NSA), Keith Alexander, αποκάλεσε ως «η μεγαλύτερη μεταβίβαση πλούτου [15] στην ιστορία». Έχει ενισχυθεί από την πεποίθηση [των Κινέζων] ότι οι κλοπές της Κίνας ήταν μέρος της διόρθωσης των ιμπεριαλιστικών παραπτωμάτων από τις Δυτικές χώρες καθώς και η σύνδεση των τεχνολογικών προόδων με την ιδεολογία και την ταυτότητα του ΚΚΚ. Αντικατοπτρίζουν επίσης ένα παράδοξο στην σχέση του ΚΚΚ με την τεχνολογία: Η επιδίωξη μιας υπέρτατης κατάστασης αυτοδυναμίας βασίστηκε κυρίως στην ξένη τεχνολογία και τεχνογνωσία.

Μέχρι την στιγμή που ο Trump ανέλαβε καθήκοντα, οι κυβερνήτες της Κίνας μπορούσαν να δουν ότι η επικέντρωσή τους στο ganchao έφερε καρπούς. Εκτός κι αν συμβεί μια μεγάλη κρίση, η Κίνα θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου με βάση το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν πολύ πριν από την εκατονταετή επέτειο της ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας το 2049. Οι ηγέτες της μετατοπίζονται ήδη από το «να φτάσουν» στο «να ξεπεράσουν».

Ο Xi υποστηρίζει ότι η εγχώρια τεχνολογική καινοτομία είναι απαραίτητη για να ξεπεραστεί η Δύση, ακόμη και αν η αντιγραφή είναι ως επί το πλείστον επαρκής για να καλύψει την διαφορά. Ονομάζει την καινοτομία [16] «την πρωταρχική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης», δίνοντας μια λάμψη στιλ Silicon Valley στη μαρξιστική ιδέα [17] των ιστορικών «κινητήριων δυνάμεων». Σε στενή συνεργασία με ιδιωτικές εταιρείες και πανεπιστήμια, το ΚΚΚ έθεσε τομείς όπως η παραγωγή τσιπ [18], η βιοτεχνολογία, οι τηλεπικοινωνίες και η τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence, AI) ως περιπτώσεις δοκιμής για το αν η Κίνα μπορεί να «ξεπεράσει» τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια υποστηριζόμενη από το κράτος πλημμύρα φθηνού κεφαλαίου, ερευνητές παγκόσμιας κλάσης, «πολιτικο-στρατιωτική σύντηξη» [19], και λιγότερο περιοριστικά πρότυπα, δίνουν στα κινεζικά εργαστήρια ένα πλεονέκτημα. Στην κούρσα για την ανάπτυξη της ασύρματης υπηρεσίας επόμενης γενιάς, το 5G, η Huawei ηγείται, με έναν από τους μεγαλύτερους προϋπολογισμούς Ε&Α (Έρευνας και Ανάπτυξης) [12] έναντι οποιασδήποτε εταιρείας τεχνολογίας, και έσοδα περίπου ίσα [20] με τους τηλεπικοινωνιακούς ανταγωνιστές Nokia και Ericsson [συνολικά]. Και όταν πρόκειται για τα δεδομένα που τροφοδοτούν την AI, σύμφωνα με μια έκθεση του think-tank «MacroPolo» [21], η Κίνα μπορεί να επωφελείται από το γεγονός ότι έχει λιγότερους περιορισμούς όσον αφορά τον πειραματισμό με νέα συστήματα. (Οι Ουιγούροι έχουν βιώσει αυτό που οδηγεί στο ψυχρό τεχνολογικό αυταρχικό μοντέλο που εφαρμόζεται στην [επαρχία] Xinjiang). Επειδή το ΚΚΚ ήδη ασχολείται με μεγάλης κλίμακας παρακολουθήσεις και περιορίζει τις προσωπικές ελευθερίες, οι καινοτομίες στα συστήματα big data για τις έξυπνες πόλεις και το σύστημα βαθμολογίας κοινωνικής πίστης δείχνουν προς μια καταπληκτικά δυστοπική κατεύθυνση.

Για τον Xi, η καινοτομία είναι καλή τόσο για την διατήρηση του κοινωνικού ελέγχου όσο και για την αύξηση της εθνικής ισχύος. Το Made in China 2025 [22] δείχνει το εύρος των φιλοδοξιών του Πεκίνου. Το Made in China 2025 στοχεύει να ενισχύσει τις κινεζικές επιχειρήσεις και να εξασφαλίσει ότι ελέγχουν την εγχώρια αγορά σε προηγμένες τεχνολογίες όπως η ρομποτική, τα οχήματα νέας ενέργειας, οι ιατρικές συσκευές, η κβαντική υπολογιστική και η AI. Ένας Κινέζος αξιωματούχος είπε στην [εφημερίδα] The Wall Street Journal [23] ότι το σχέδιο έχει υποστεί διακοσμητικές αλλαγές «επειδή οι Αμερικανοί δεν το συμπαθούν». Ωστόσο, στην ουσία του αντέχει [24] και άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι επιμένουν ότι το ΚΚΚ «δεν θα παραδώσει ποτέ ούτε ένα εκατοστό» σχετικά με τους ευρύτερους στόχους αυτού του σχήματος.

Από την κορυφή προς τα κάτω, η υπό την ηγεσία του ΚΚΚ τεχνολογική καινοτομία φέρνει ένα ποσό προκλήσεων. Πολλοί παρατηρητές ορθώς αναφέρουν τους κινδύνους της κακοδιαχείρισης των κυβερνητικά κατευθυνόμενων επενδύσεων [25], η οποία έχει οδηγήσει σε σπατάλη και μαζική υπερπροσφορά, ή τις προκλήσεις της υποστήριξης μικρών επιχειρηματιών και ερευνητών χωρίς σημαντική παρέμβαση. Όμως, τα αρχεία των τελευταίων δεκαετιών δείχνουν ότι οι ηγέτες του ΚΚΚ πρόκειται, κατά την επιδίωξη της τεχνολογικής προόδου, να επιδείξουν εμμονή και εφευρετικότητα στην αντιμετώπιση των εμποδίων αυτών. Η ηγεσία της Κίνας είναι σίγουρα επιρρεπής στο να υπερβάλλει για τα επιτεύγματά της σε μια μακρά ιστορία που χαρακτηρίζεται από άλματα, βιασύνες και «ασύμμετρα βήματα» -αλλά έχει επίσης ένα ιστορικό στο να κάνει ό, τι χρειάζεται για να μετατρέψει τον υπερβολικό ενθουσιασμό σε πραγματικότητα.

ΑΓΩΝΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ

Ο στόχος να ξεπεραστούν τεχνολογικά οι άλλες χώρες δεν σημαίνει ότι οι ηγέτες της Κίνας αναζητούν παγκόσμια στρατιωτική υπεροχή. Αλλά ακόμη και στα καλύτερα σενάρια, η μετάβαση της Κίνας από το να «φτάσει» στο να «ξεπεράσει» θα είναι αποσταθεροποιητική, καθώς άλλες χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με τις κινεζικές φιλοδοξίες για μεγαλύτερη ευημερία και ασφάλεια και αισθάνονται την σχετική μείωση της ισχύος τους. Και για την Κίνα, η κατασκευή δικτύων 5G για άλλες χώρες και η πραγματοποίηση καινοτομιών στην AI σαφώς προωθούν τους στόχους του ΚΚΚ πολύ πέρα από την αυστηρά ερμηνευμένη αυτοδυναμία [26]. Ακόμη και αν επιχειρήσεις όπως η Huawei και η ZTE αναμφισβήτητα δεν υπονομεύονται από το κράτος [27], το έργο τους εξυπηρετεί σαφώς τα συμφέροντα του ΚΚΚ.

Η τεχνολογία θα παραμείνει στο επίκεντρο των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας [28] πολύ πέρα από το τέλος του σημερινού εμπορικού πολέμου. Η τεχνολογία, για το ΚΚΚ, είναι στην πράξη εξουσία -είναι ιστορική αλλαγή σε υλική μορφή. Οι ρίζες του «φτάνω και ξεπερνώ» καταδεικνύουν ότι η προσέγγιση του ΚΚΚ στην τεχνολογία είναι πολύ πιο βαθιά εδραιωμένη από όσο αντιλαμβάνονται πολλοί αναλυτές. Εάν οι ηγέτες της Κίνας αισθάνονται ότι η τεχνολογική τους άνοδος κινδυνεύει, είναι πιθανό να αντιδράσουν πιο δυναμικά και πιο ασυμβίβαστα από ό, τι μπορεί να περιμένουν οι πολιτικοί -όπως απέδειξε η κινεζική απάντηση στην προσπάθεια της Ουάσιγκτον να εμποδίσει την παγκόσμια κυριαρχία της Huawei στο 5G.

Μια παντοδύναμη αντιπαλότητα μεταξύ των δύο τεχνολογικών ηγετών του κόσμου θα είναι εξαιρετικά δαπανηρή, διαταρακτική και καταστροφική. Αντ' αυτού, οι αρμόδιοι για την χάραξη πολιτικής θα πρέπει να επικεντρωθούν στην καθιέρωση και την επιβολή νέων κανόνων για τον ήδη υπάρχοντα αγώνα, έτσι ώστε ο ανταγωνισμός να μπορεί να γίνει με δίκαιο τρόπο και να περιοριστεί τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό. Εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτό θα απαιτήσει τον έλεγχο των κινεζικών επενδύσεων και εξαγορών αμερικανικών επιχειρήσεων, πολύ πέρα από την παραδοσιακή αρμοδιότητα της Επιτροπής Εξωτερικών Επενδύσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και [έλεγχο] του αποτυπώματος τόσο των κινεζικών εταιρειών στις Ηνωμένες Πολιτείες (όπως το εργαστήριο ΑΙ της Baidu στην Silicon Valley [29]) όσο και των αμερικανικών επιχειρήσεων στην Κίνα (όπως το εργαστήριο AI της Google στο Πεκίνο [30]). Επιπλέον, η Ουάσιγκτον πρέπει να επιδιώξει να αρχίσει διαπραγματεύσεις με την Κίνα το συντομότερο δυνατόν για να διερευνήσει κοινούς κανόνες για τις αναδυόμενες τεχνολογίες. Τέτοιες συμφωνίες ήταν δυνατές με την Σοβιετική Ένωση κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Σήμερα, μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν εάν βασιστούν σε βαθιά κατανόηση των υπό συζήτηση τεχνολογιών και στην σημασία της τεχνολογίας για τις αντιλήψεις αμφότερων των χωρών για την εθνική ισχύ. Για την κυβέρνηση των ΗΠΑ, αυτό μπορεί να προϋποθέτει να δημιουργηθούν ή να βελτιωθούν τα θεσμικά όργανα χάραξης πολιτικών, όπως η αναβάθμιση του Office of Science and Technology Policy (το οποίο λειτουργεί σήμερα το National Science and Technology Council) σε νέο Εθνικό Συμβούλιο Αναδυόμενων Τεχνολογιών. Το Εθνικό Συμβούλιο Αναδυόμενων Τεχνολογιών (National Emerging Technology Council) θα χρησιμεύσει ως ένας συνεπής, υψηλού επιπέδου οργανισμός, επικαλύπτοντας το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και το Εθνικό Οικονομικό Συμβούλιο, για να συντονίσει αποτελεσματικότερα ολόκληρη την κυβέρνηση και να παράσχει εξουσιοδοτημένη εμπειρογνωμοσύνη σχετικά με την εσωτερική πολιτική και τις διεθνείς διαπραγματεύσεις.

Η απάντηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν πρέπει να βασιστεί στην ιδέα, που προφανώς βρίσκεται στη μόδα τόσο στην Ουάσινγκτον όσο και στο Πεκίνο, ότι όλες οι επιστημονικές και τεχνολογικές δραστηριότητες είναι ένας ανταγωνισμός μηδενικού αθροίσματος μεταξύ των κρατών. Η ιστορία του ganchao υποδηλώνει ότι η αποκαλούμενη τεχνολογική αποσύνδεση μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών θα συνεχιστεί σε περιοχές όπου είναι πιο δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ εμπορικών και στρατιωτικών εφαρμογών. Αλλά η χαλάρωση της αλληλεξάρτησης συνεπάγεται σημαντικό κόστος και έτσι οι Αμερικανοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να επιχειρήσουν να κάνουν διάκριση μεταξύ τομέων στην Κίνα που χαρακτηρίζονται από έντονη ηγεσία του ιδιωτικού τομέα και εκείνους που κυριαρχούνται από το κράτος –δεν είναι όλες οι «κινέζικες» τεχνολογίες ίδιες. Τα ερευνητικά ιδρύματα και οι ιδιωτικές εταιρείες θα χρειαστούν επίσης πολύ περισσότερη βοήθεια για την αξιολόγηση της δυνητικής ερευνητικής συνεργασίας με τους Κινέζους ομολόγους τους και για την προστασία από προβληματικές συμπράξεις, ενώ θα διατηρούν παράλληλα τη μεγάλη αξία των διεθνών ανταλλαγών στην πρόοδο της επιστημονικής έρευνας.

Πάνω απ' όλα, η Ουάσινγκτον δεν πρέπει να θεωρήσει την αντιμετώπιση της τεχνολογικής προόδου της Κίνας ως ένα υποκατάστατο των επενδύσεων σε μια μεγάλη προσπάθεια εγχωρίως [31]. Οι επανειλημμένες προσπάθειες της διοίκησης Trump να περικόψει τους προϋπολογισμούς [32] για το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών (National Science Foundation) και για άλλες κυβερνητικές χρηματοδοτήσεις S&T είναι βαθιά αυτοκαταστροφικές σε μια περίοδο εντατικοποιημένου τεχνολογικού ανταγωνισμού ΗΠΑ-Κίνας. Η τεχνολογική πρόοδος της Κίνας θα δημιουργήσει προκλήσεις όχι μόνο στην ισχύ των ΗΠΑ αλλά και στην αίσθηση των Ηνωμένων Πολιτειών ως παγκόσμιου ηγέτη και πρωτοπόρου. Αυτό απαιτεί σημαντικές εγχώριες επενδύσεις στις ΗΠΑ [31] σε κυβερνητικά ερευνητικά εργαστήρια S&T και ιδιωτικά ερευνητικά ιδρύματα σίγουρα, ίσως και σε ιδιωτικές εταιρείες άμεσα. Θα απαιτήσει επίσης την κινητοποίηση του αμερικανικού λαού πίσω από την σημαντική βελτίωση των συστημάτων εκπαίδευσης, υποδομών, και μετανάστευσης, τα οποία αποτελούν πηγές της διαρκούς ισχύος της χώρας. Εάν υπάρχει ένα πράγμα που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ μπορούν να μάθουν από την ιστορία του ganchao, είναι ότι ο κόσμος εξακολουθεί να θέλει αυτό που έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες.


Στα αγγλικά:  

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-02-13/china-reckoning
[2] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-08-13/when-china-rule...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2019-07-18/how-confront-ad...
[4] https://www.uncpress.org/book/9781469629834/the-sino-soviet-alliance/
[5] https://www.mitpressjournals.org/doi/10.1162/JCWS_a_00430
[6] https://www.sup.org/books/title/?id=3946
[7] https://www.jstor.org/stable/41262805
[8] https://www.amazon.com/Unlikely-Partners-Chinese-Reformers-Economists/dp...
[9] https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-asian-studies/article...
[10] https://www.wsj.com/articles/chinas-fearsome-dragons-1490828012
[11] https://www.wsj.com/articles/silicon-valley-helped-build-huawei-washingt...
[12] https://www.wsj.com/articles/how-huawei-took-over-the-world-11545735603
[13] https://csis-prod.s3.amazonaws.com/s3fs-public/legacy_files/files/public...
[14] https://www.nytimes.com/2018/05/11/world/asia/xi-jinping-china-national-...
[15] https://www.youtube.com/watch?v=JOFk44yy6IQ
[16] http://www.xinhuanet.com/english/2018-05/29/c_137213175.htm
[17] https://www.thechinastory.org/cot/jiang-shigong-on-philosophy-and-histor...
[18] https://www.axios.com/newsletters/axios-future-831da177-9181-4977-8664-9...
[19] https://www.cfr.org/blog/civil-military-fusion-missing-link-between-chin...
[20] https://www.wsj.com/articles/huawei-long-seen-as-spy-threat-rolled-over-...
[21] https://macropolo.org/ai-data-us-china/
[22] https://supchina.com/2018/06/28/made-in-china-2025/
[23] https://www.wsj.com/articles/china-drops-a-policy-the-u-s-dislikes-at-le...
[24] https://www.merics.org/en/papers-on-china/evolving-made-in-china-2025
[25] https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/2189046/chinas-tech-st...
[26] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2019-06-19/why-blacklistin...
[27] https://www.lawfareblog.com/huawei-and-managing-5g-risk
[28] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/competition-with-china-wit...
[29] https://www.bizjournals.com/sanjose/news/2017/10/04/baidu-expands-its-fo...
[30] https://www.blog.google/around-the-globe/google-asia/google-ai-china-cen...
[31] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2019-06-25/trumps-trade-wa...
[32] https://www.nature.com/articles/d41586-019-00719-4

 ακαδημαϊκός μελετητής του Κέντρου Διεθνών Υποθέσεων Weatherhead του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο Unlikely Partners: Chinese Reformers, Western Economists, and the Making of Global China.

28/08/2019