Γιατί δεν τρομάζει την Αγκυρα η απειλή κυρώσεων

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
 Ένα σωσίβιο βουτηγμένο στο αίμα για τον Ερντογάν. 




 Γιατί δεν τρομάζει την Αγκυρα
 η απειλή κυρώσεων

Η στρατιωτική εισβολή στη Συρία έχει εξοργίσει την ΕΕ και πολιτικούς στις ΗΠΑ, τονίζει το Stratfor. Ο ρόλος του Τραμπ και γιατί ο Ερντογάν θα είναι πρόθυμος να πληρώσει το τίμημα της διατάραξης των οικονομικών σχέσεων της Τουρκίας.

Το Κογκρέσο των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζουν κυρώσεις για να τιμωρήσουν την Τουρκία για τη στρατιωτική επιχείρησή της στη βορειοανατολική Συρία.

Οι Αμερικανοί γερουσιαστές Lindsey Graham –Ρεπουμπλικάνος- και Chris Van Hollen –Δημοκρατικός- εισηγήθηκαν νομοσχέδιο που βάζει στο στόχαστρο υψηλόβαθμούς αξιωματούχους της κυβέρνησης του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του υπουργείου Άμυνας της Τουρκίας. Το νομοσχέδιό τους θα μπορούσε επίσης να ενεργοποιήσει κυρώσεις κατά της Τουρκίας που είχε ήδη ψηφίσει το Κογκρέσο στο πλαίσιο της Πράξης για την Αντιμετώπιση των Εχθρών της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (CAATSA).

Οι Ευρωπαίοι γενικότερα εξετάζουν μέτρα κατά της Τουρκίας, και Νορβηγία και Σουηδία, που προμηθεύουν μικρά όπλα στην Τουρκία, ήδη ανέστειλαν τις νέες εξαγωγές όπλων (σ.σ το ίδιο έπραξαν Γερμανία και Γαλλία). Για να αποτρέψουν το ενδεχόμενο η Τουρκία να τερματίσει τη συμφωνία του 2016 με την ΕΕ για τους πρόσφυγες και να πλημμυρίσει την Ευρώπη με πρόσφυγες από τη Συρία, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προσφέρει επιπλέον στήριξη ύψους 1 δισ. δολαρίων για να βοηθήσει την Άγκυρα να τους δώσει τροφή και στέγη.

Η απειλή των κυρώσεων

Η διεθνής κατακραυγή της στρατιωτικής επιχείρησης της Τουρκίας στη Συρία αναγκάζει τις θεωρητικά συμμαχικές χώρες να καταδικάσουν την Άγκυρα. Στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα, η οργή αυτή είναι αυτή που δίνει ώθηση στα νομοσχέδια για κυρώσεις. Για την ώρα, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να είναι σε θέση να ασκήσει βέτο στα νομοσχέδια εν μέρει λόγω της πολιτικής επιθυμίας του να μειώσει το αποτύπωμα των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, και εν μέρει λόγω της θερμής σχέσης του με τον Ερντογάν, τον οποίον έχει προσκαλέσει για επίσκεψη στον Λευκό Οίκο στις 13 Νοεμβρίου.

Όμως το Κογκρέσο μπορεί να έχει τη διακομματική στήριξη που χρειάζεται για να ακυρώσει το βέτο του Τραμπ –κάτι που θα γίνονταν για πρώτη φορά επί της προεδρίας του. Το Ρεπουμπλικανικό κόμμα δεν στηρίζει και τόσο τον Τραμπ για το θέμα της Τουρκίας και της Συρίας, ενώ η βάση του κόμματος είναι ακόμα πιο διχασμένη ως προς την τουρκική επιχείρηση κατά των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμενων, των οποίων ηγούνται οι Κούρδοι, όπως και για σχεδόν οποιοδήποτε άλλο θέμα, σε μεγάλο βαθμό λόγω της θετικής φήμης των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων ως εταίρου των ΗΠΑ στην εκστρατεία κατά του Ισλαμικού Κράτους.

Τα ισχυρά πολιτικά κίνητρα για να τιμωρηθεί η Τουρκία σημαίνουν επίσης πως οι τρέχουσα νομοθεσία για τις κυρώσεις μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω ενέργειες, καθώς μέλη του Κογκρέσου μπορούν να επεκτείνουν ή να προσθέσουν κυρώσεις όπως κρίνουν ότι αρμόζει.

Αν και το Κογκρέσο πιθανότατα θα περάσει κάποιας μορφής κυρώσεις, τα μέτρα δεν θα είναι απαραίτητα τόσο ευρεία όσο φαίνονται. Στόχο έχουν να τρομάξουν και να αποτρέψουν την εισβολή της Τουρκίας. Όμως θα χρειαστεί χρόνος για να τις ψηφίσει και να τις εφαρμόσει το Κογκρέσο, αν επιβιώσουν από ένα βέτο του Τραμπ. Μέχρι τότε, η τουρκική επιχείρηση μπορεί να έχει τελειώσει και οι ΗΠΑ και η Τουρκία θα μπορούν να διαπραγματευτούν για να μειώσουν την απειλή των κυρώσεων.

Η Τουρκία πρόθυμη να πληρώσει το τίμημα

Η Τουρκία θα πληρώσει το τίμημα των κυρώσεων. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της είναι δημοφιλείς στον τουρκικό λαό, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό θεωρεί τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις ως επέκταση του PKK. Ο Ερντογάν δεν έχει και πολλά να χάσει σε οικονομικό επίπεδο. Ήδη βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η ανταρσία στους κύκλους του κυβερνώντος Κόμματος της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης, με επιθέσεις κατά του Ερντογάν για την οικονομική του ηγεσία, και η Τουρκία δεν έχει ακόμα ανακάμψει από την ύφεση των αρχών του έτους. Αντιθέτως ο Ερντογάν τείνει προς τις εθνικιστικές πολιτικές για να διατηρήσει τη νομιμότητα, ιδιαίτερα αφού η κοινοβουλευτική πλειοψηφία του εξαρτάται από το Κόμμα του Εθνικιστικού Κινήματος.

Επιπλέον, τα οικονομικά προβλήματα και οι τύχες της Τουρκίας είναι πολύ μεγαλύτερα από τις απειλές για κυρώσεις. Οι κυρώσεις μπορεί να επιδεινώσουν την οικονομία της, όμως άλλοι σημαντικοί παράγοντες, όπως η αδύναμη λίρα, η επιβράδυνση στους τομείς των κατασκευών και της μεταποίησης, το υψηλό χρέος του ιδιωτικού τομέα και το αποδυναμωμένο επενδυτικό κλίμα, είναι αυτοί που οδηγούν στα σκαμπανεβάσματα της οικονομίας.

Για την Τουρκία, θα αξίζει να πληρώσει το τίμημα της διατάραξης των οικονομικών σχέσεων της αν καταφέρει να σταματήσει τη δημιουργία κουρδικού κρατιδίου στα σύνορά της.


 13 Οκτωβρίου 2019 
           ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ            
 Ένα σωσίβιο βουτηγμένο στο αίμα για τον Ερντογάν. 

 Η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση κατά των Κούρδων της Συρίας, που είχε ανακοινωθεί εδώ και τουλάχιστον 6 μήνες, ξεκίνησε την περασμένη Τετάρτη.Παρά τις διαμαρτυρίες της διεθνούς κοινότητας, ο Ερντογάν φαίνεται αποφασισμένος να αποκτηνωθεί (δηλαδή να εξαφανίσει τους κουρδικούς και χριστιανικούς πληθυσμούς) από τη βόρεια και τη βορειοανατολική Συρία, προκειμένου να καταλάβει αυτό το έδαφος και να εγκαταστήσει εκεί τον πληθυσμό των Σουνιτών Αράβων, ιδίως οικογένειες των ισλαμιστών μαχητών υπό την ηγεσία της τουρκικής στρατιωτικής - πολιτικής διοίκησης.

 Ας αναλύσουμε αυτή τη διαδικασία ανά σημείο:

 Τα δύο επιχειρήματα της Άγκυρας για την επιχείρηση δεν είναι έγκυρα: «Πρέπει να καθαρίσουμε αυτή την περιοχή των τρομοκρατών», «Πρέπει να εγκαταστήσουμε εκεί τους Σύρους πρόσφυγες που ζουν σήμερα στην Τουρκία και στην Ευρώπη». Κατ 'αρχάς, οι FDS (Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις) ποτέ δεν επιτέθηκαν εναντίον της Τουρκίας ή εναντίον των τουρκικών στρατευμάτων εκτός από το Αφρίν που καταλήφθηκε από την Τουρκία τον Ιανουάριο του 2018. Δεν έχει σημειωθεί καμία τρομοκρατική ενέργεια στην περιοχή αυτή, η οποία είναι ίσως η πιο ειρηνική από την αρχή του εμφυλίου πολέμου στη Συρία. Δεύτερον, οι Σύροι πρόσφυγες που εγκατέλειψαν τον εμφύλιο πόλεμο δεν είναι εμπορεύματα. Κανείς δεν μπορεί να τους εγκαταστήσει όπου θέλει. Επιπλέον, αυτοί οι πρόσφυγες δεν προέρχονται από τη βόρεια Συρία. Καταστράφηκαν τα σπίτια τους, αλλωνών κάηκαν και δεν ζήτησαν να εγκατασταθούν στην περιοχή των συνόρων, η οποία ενδέχεται να ερημώσει στο τέλος της τουρκικής εισβολής.

 Αυτό που ο Ερντογάν δεν τολμά να εξομολογηθεί είναι η φοβία του για τους Κούρδους. Η Άγκυρα από το 1925 δεν έχει μπορέσει να λύσει το δικό της κουρδικό πρόβλημα. Και τώρα που οι Κούρδοι της Συρίας προτείνουν ένα νέο πολιτικο - κοινωνικό καθεστώς (δημοκρατική αυτονομία), το οποίο καλωσορίζουν οι Κούρδοι της Τουρκίας, ο Ερντογάν φοβάται ότι οι δεύτεροι θα εμπνευστούν από αυτό το μοντέλο. «Οι Κούρδοι είναι αυτονομιστές τρομοκράτες» σύμφωνα με την επίσημη τουρκική ιδεολογία. Πρέπει επομένως να προληφθεί με όλα τα μέσα, κυρίως με τη βία, η αναγέννηση και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση των Κούρδων στην περιοχή.

 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας, ο οποίος είναι και Πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος (AKP), βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση στις δημοσκοπήσεις μετά από τις εκλογικές ήττες της 31ης Μαρτίου και της 23ης Ιουνίου. Το κόμμα του Ερντογάν θα έχει μόνο την υποστήριξη του 30% των ψηφοφόρων σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Το δε ΑΚΡ έχει διασπαστεί θεωρητικά σε 3, αλλά ουσιαστικά σε 5 κομμάτια.

 Δύο ιδρυτικά μέλη του κόμματος, ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου και ο πρώην υπουργός Οικονομικών Αλί Μπαμπατζάν, έχουν ήδη ανακοινώσει ότι δημιουργούν νέα κόμματα. Μεταξύ εκείνων που εξακολουθούν να παραμένουν στο AKP υπάρχουν σημαντικές συγκρούσεις, για τις οποίες γράφει ακόμα και ο κυβερνητικός Τύπος. Επιπλέον, η τουρκική οικονομία πάει όλο και χειρότερα. Τέλος, ο μικρός σύμμαχος του AKP, οι εθνικιστές του MHP (Γκρίζοι Λύκοι), περνούν επίσης από μια βαθιά κρίση λόγω της ασθένειας και της απουσίας του αρχηγού τους, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η μόνη διέξοδος για τον Ερντογάν ώστε να παραμείνει στην εξουσία είναι ένας πόλεμος εναντίον των Κούρδων για τη συσπείρωση όλων των εθνικιστικών δυνάμεων. Έτσι, η κυβέρνηση ελπίζει να σπάσει τον μεγάλο αντι-Ερντογάν συνασπισμό που σχηματίζεται από τους σοσιαλδημοκράτες Κεμαλίστες, τους αριστερούς, τους Κούρδους, τους φιλελεύθερους και ακόμη και τους αντιπάλους των Γκρίζων Λύκων. Αλλά ο εθνικισμός, ο κρατισμός και ο μιλιταρισμός είναι τόσο ισχυροί στην Τουρκία που όλα τα πολιτικά κόμματα, εκτός από το κουρδικό Κόμμα της Ελευθερίας HDP που είναι εναντίον του Ερντογάν, έχουν ήδη δηλώσει δημοσίως ότι υποστηρίζουν την επιχείρηση κατά των Κούρδων της Συρίας. Αυτά τα κόμματα έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στο Κοινοβούλιο που επιτρέπει στον Πρόεδρο να αποστέλλει στρατιωτικά στρατεύματα στο εξωτερικό. 

 Αυτή η στρατιωτική πρωτοβουλία υποστηρίζεται μόνο από το Κατάρ, τον μοναδικό σύμμαχο της Άγκυρας στη διεθνή σκηνή. Ακόμη και το Αζερμπαϊτζάν, ένας άλλος «φίλος» της Τουρκίας δεν φαίνεται να είναι αλληλέγγυο με τον Ερντογάν. Από την άλλη πλευρά, οι θέσεις του Τραμπ και εκείνες του Πούτιν δεν είναι σαφείς. Ο πρώτος δεν θέλει να χάσει έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και στρατηγικό εταίρο της Ουάσιγκτον και ο δεύτερος θέλει να ενισχύσει περαιτέρω τις αντιφάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών.

 Όσο για τους Κούρδους της Συρίας, που ήδη εγκαταλείφθηκαν από τους Ρώσους τον Ιανουάριο του 2018, όταν η Μόσχα βοήθησε την Τουρκία να εισβάλει και να καταλάβει την πόλη της Αφρίν στη βορειοδυτική Συρία, χάνουν τώρα και τον άλλο στρατιωτικό-πολιτικό σύμμαχό τους, την Ουάσιγκτον. Αν τα αμερικανικά στρατεύματα αποσύρθηκαν από την περιοχή που ο τουρκικός στρατός θέλει να εγκατασταθεί, ο Τραμπ συνεχίζει να απειλεί τον Ερντογάν «σε περίπτωση που υπερβεί τα όρια», μια πολύ αόριστη έκφραση ωστόσο.

 Η Μόσχα είναι έτοιμη να ανανεώσει τις σχέσεις της με τις FDS και να ενεργήσει ως διαμεσολαβητής μεταξύ αυτών και της Δαμασκού κι έτσι ο Πούτιν θα καταφέρει άλλο ένα πλήγμα στην Ουάσιγκτον, αλλά οι σχέσεις μεταξύ της Δαμασκού και των Κούρδων της Συρίας δεν είναι πολύ καλές. Το καθεστώς Άσαντ, το οποίο είχε χαρακτηρίσει τις FDS ως τους «υπηρέτες του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού» και ως «αυτονομιστές» αρνείται τις διεκδικήσεις της δημοκρατικής και περιφερειακής αυτονομίας των Κούρδων. Ωστόσο, ορισμένες περιοχές της βόρειας και βορειοανατολικής Συρίας εξακολουθούν να υπόκεινται στον σχετικό έλεγχο του καθεστώτος Άσαντ, υπό τη σύμφωνη γνώμη των FDS.

 Η κατοχή της κουρδικής περιοχής της Συρίας από τον τουρκικό στρατό δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα της Τουρκίας. Αντίθετα, ο πόλεμος θα καταστρέψει ακόμη περισσότερο την οικονομία. Επιπλέον, νέες πολιτικές και οικονομικές κυρώσεις κατά της Άγκυρας θα επιβληθούν από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες. Η ενέργεια αυτή θα έχει επίσης αρνητικές επιπτώσεις στις θεμελιώδεις ελευθερίες και τη δημοκρατία στην Τουρκία, οι οποίες βρίσκονται ήδη στο πιο αδύναμο σημείο τους. Το εθνικιστικό και μιλιταριστικό παραλήρημα που προκλήθηκε από τον Ερντογάν και διαδόθηκε από τα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης θα προκαλέσει πολλά πολιτικά, ιδεολογικά, κοινωνικά και οικονομικά δεινά, πιστεύουν όλοι οι αντίπαλοί του.

 Ραγκίπ Ντουράν*
* Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στην Τουρκία.

 https://tvxs.gr/news/kosmos/
i-syria-einai-ena-sosibio-boytigmeno-sto-aima-gia-ton-erntogan
13/10/2019