Το σχέδιο της Γαλλίας για τα Δυτικά Βαλκάνια.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
Η Γαλλική πρόταση για τα Βαλκάνια,
πρόκληση για τον Ελληνισμό
Η Γαλλική πρόταση για τα Βαλκάνια,
πρόκληση για τον Ελληνισμό
Το σχέδιο της Γαλλίας για τα Δυτικά Βαλκάνια.
Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει... εγείρει ζητήματα μεθοδολογίας. Λίγες ημέρες μετά το γαλλικό βέτο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας με την Ε.Ε., το Παρίσι έρχεται αναδρομικά να δικαιολογήσει τη στάση του με τη δημοσιοποίηση προτάσεων για την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο υλοποιείται η διαδικασία ένταξης ενός νέου κράτους-μέλους.
Το τρισέλιδο non paper της γαλλικής κυβέρνησης έρχεται να προλάβει την συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων που θα πραγματοποιηθεί αύριο Τρίτη, ενώ είναι βέβαιο ότι θα έχει κεντρική θέση σήμερα Δευτέρα στις συνομιλίες του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν με την πρωθυπουργό της Δανίας Μέτε Φρέντερικσεν σε γεύμα εργασίας στο Ελυζέ, καθώς η Κοπεγχάγη κινείται σε αντίστοιχο μήκος κύματος.
Ήδη ο Μακρόν έχει τονίσει (λ.χ. στην πολυσυζητημένη συνέντευξή του στον Economist) ότι οι γαλλικές αντιρρήσεις στην ευρωπαϊκή προοπτική έχουν ευρύτερο χαρακτήρα και αφορούν την ανάγκη αλλαγής του τρόπου που διεξάγονται κάθε φορά οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι η συζήτηση περί της μεθόδου δεν είναι παρά ο
Μάλιστα το ζήτημα έχει ήδη προκαλέσει έναν μικρό πόλεμο δηλώσεων ανωνύμων αξιωματούχων, με "διπλωματική πηγή” να δηλώνει προς το Politico ότι εάν η Γαλλία συντασσόταν με την πλειοψηφία των κρατών της Ε.Ε. θα πετύχαινε περισσότερα αποτελέσματα ως προς τις μεταρρυθμίσεις στις υπό ένταξη χώρες, που υποτίθεται ότι αποτελεί το κύριο μέλημά της. Ευρωπαίος αξιωματούχος κατηγόρησε μάλιστα τους συντάκτες του γαλλικού non paper ότι δεν φαίνεται να έχουν επαρκή γνώση των όσων ήδη ισχύουν στην ενταξιακή διαδικασία, ενώ πρόσθεσε ότι με την κατάθεση μιας πρότασης αποκλειστικά γαλλικής η διεύρυνση παύει να αποτελεί συναινετική υπόθεση.
Η απάντηση ήρθε από "γαλλική πηγή”, που υποστήριξε ότι αν η Γαλλία ενδιαφερόταν απλώς να επιβραδύνει την πορεία διεύρυνσης θα αρκούνταν στο βέτο της και δεν θα κατέθετε προτάσεις. Πρόσθεσε δε ότι έχουν ήδη υπάρξει σχετικά επαφές με τη Γερμανία, τη Δανία και την Ολλανδία.
Το γαλλικό non-paper ξεκινά με την επαναβεβαίωση της υποστήριξης της ενταξιακής προοπτικής των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κόσοβο, Μαυροβούνιο και Σερβία), καθώς οι στενότετοι δεσμοί με την Ε.Ε. αποτελούν τον καλύτερο τρόπο για να ενισυχθεί το κράτος δικαίου σε αυτά τα κράτη, να προωθηθεί η ανάπτυξη, να δοθεί προοπτική στη νέα γενιά και να εμπεδωθεί η συμφιλίωση των λαών. Ωστόσο, συνεχίζει, παρά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν υλοποιηθεί και τις γενναίες χειρονομίες όπως η Συμφωνία των Πρεσπών, ο βαθύς πολιτικός, κοινωνικός και οικονομικός μετασχηματισμός που απαιτείται για την ένταξη στην Ε.Ε. ακολουθεί αργούς ρυθμούς και τα απτά οφέλη για τους κατοίκους των Δυτικών Βαλκανίων ανεπαρκή.
Η Γαλλία προτείνει, αντί της διαπραγμάτευσης επί 35 ενταξιακών κεφαλαίων, η ενταξιακή πορεία να αναμορφωθεί με βάση τέσσερις άξονες: οι διαπραγματεύσεις να διεξάγονται γύρω από δέσμες πολιτικών (με προσχώρηση κατόπιν ης υποψήφιας χώρας στα αντίστοιχα ευρωπαϊκά προγράμματα), να συνοδεύονται από αυστηρούς όρους, κυρίως ως προς το κράτος δικαίου, ενώ τα προενταξιακά κονδύλια θα πρέπει να αυξηθούν και η όλη διαδικασία να παραμένει ανά πάσα στιγμή αντιστρεπτή, ιδίως εάν σημειωθεί οπισθοχώρηση ως προς τις θεμελιώδεις αξίες της Ε.Ε.
Συνολικά, η Γαλλία επιθυμεί μία διαδικασία περισσότερο σταδιακή και "πολιτική”, με ενίσχυση του ρόλου του Συμβουλίου, στην οποία θα προτάσσονται χρονικά τα ζητήματα της δικαιοσύνης και των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, θα ακολουθούν τα δύσκολα αντικείμενα του περιβάλλοντος και της ενέργειας και τελευταία θα συζητείται η πρόσβαση στην κοινή αγορά και την οικονομική ένωση.
Μένει να φανεί αν οι υπόλοιποι των "27” έχουν ενδιαφέρον να μπουν σε μια τέτοια συζήτηση – αλλά και αν το Παρίσι έχει συνυπολογίσει τις γεωπολιτικές μεταβλητές.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο Φόρουμ Ειρήνης του Παρισιού την περασμένη εβδομάδα, όπου ο Μακρόν βρήκε την ευκαιρία να εξηγήσει τις απόψεις του στον πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας, ο Στέβο Πεντάροφσκι δεν παρέλειψε να συναντηθεί με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.
Του Κώστα Ράπτη
18/11/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Η Γαλλική πρόταση για τα Βαλκάνια,
πρόκληση για τον Ελληνισμό
Το γαλλικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, ενώ υπόσχεται την ενδεχόμενη ένταξη για όλες τις χώρες της περιοχής, προτείνει αυστηρότερη τήρηση των προϋποθέσεων και δυνατότητα αναστρεψιμότητας
Ο κόσμος σήμερα βρίσκεται σε μια γεωπολιτική ανακατάταξη. Οι μονοπολικές στιγμές που επέτρεψαν τις Ηνωμένες Πολιτείες να επιβάλουν την τάξη στα Βαλκάνια τη δεκαετία του 1990, έληξε με την επίθεση στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου την 11 Σεπτεμβρίου 2001. Εκεί προέκυψε ένας πόλεμος κατά της τρομοκρατίας, ο οποίος αρχικά στρατολόγησε ένα μεγάλο μέρος του κόσμου αφού το ΝΑΤΟ ενεργοποίησε το άρθρο 5 και υποστήριξε την αμερικανική εισβολή στο Αφγανιστάν, αλλά η ομοφωνία χάθηκε γρήγορα αφενός με την εισβολή στο Ιράκ και τις σουνιτικές εξεγέρσεις εκεί, υπό την ηγεσία της Αλ Κάιντα, και την εμφύλια σύρραξη στη Συρία αργότερα.
Η οικονομική κρίση του 2008 διέρρηξε περαιτέρω τη διεθνή συναίνεση. Η ευρωπαϊκή οικονομία δεν έχει ακόμη ανακάμψει, ενώ η άνοδος της Κίνας επιταχύνθηκε και οι υψηλές τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου έδωσαν στη Ρωσία την ευκαιρία να αναζωογονήσει την άμυνά της και να επαναβεβαιώσει την ισχύ της με παρεμβάσεις στην Ουκρανία και τη Συρία. Η ελληνική χρηματοπιστωτική κρίση, το Brexit, το ρεύμα μετανάστευσης και η άνοδος των εθνικιστικών κομμάτων εντός της ΕΕ έχουν αλλάξει τις βασικές παραμέτρους της γεωπολιτικής μας. Σήμερα ζούμε σε έναν κόσμο στον οποίο η φιλελεύθερη δημοκρατική συναίνεση, βασισμένη στις ελεύθερες αγορές και την πεποίθηση ότι όλοι έχουν ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες, έχει καταρρεύσει.
Η Ρωσία, η Κίνα, η Τουρκία και άλλοι επιδεικνύουν μια αυταρχική θεώρηση των πολιτικών. Ως αντάλλαγμα για μια φαντασιακή ισορροπία ισχύος, οι ηγέτες τους προσφέρουν επίπλαστη οικονομική ενίσχυση και φαινομενική πολιτική σταθερότητα με ολοκληρωτική αντίληψη.
Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν τα Βαλκάνια.
Πρώτον: η αργή οικονομική ανάπτυξη στην Ευρώπη δεν επιτρέπει την οικονομική ενίσχυση των Βαλκανίων. Η περιοχή μπορεί να ευδοκιμήσει μόνο όταν θα μπορεί η ΕΕ. Η πολιτική ευαισθησία συσχετίζεται στενά με τον επιχειρηματικό κύκλο. Μόνο με την αναζωογόνηση της ανάπτυξης, η Ευρώπη θα παρουσιάσει ανανεωμένο ενδιαφέρον για τη διεύρυνση.
Δεύτερον: Ο επεμβατισμός της Μόσχας, ενώ δεν είναι τόσο εμφανής στα Τίρανα, μαστίζει τα Σκόπια, το Βελιγράδι, την Ποντγκόριτσα και το Σεράγεβο. Οι Βόρειοι γείτονές μας αντιμετωπίζουν συντονισμένες προσπάθειες επιβράδυνσης ή παρεμπόδισης για ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η Μόσχα προσπαθεί να επηρεάσει την πολιτική των Βαλκανίων.
Τρίτον: Η Κίνα, προσφέρει χρηματοδότηση μόνο για τις πολύ αναγκαίες υποδομές. Σε αντίθεση με πολλούς Δυτικούς, βλέπω πολλά δυνητικά οφέλη στο έργο ο δρόμος του μεταξιού (one Belt one Road) του Πεκίνου, ωστόσο υπάρχει μια επιφυλακτικότητα καθώς η Κίνα δεν χορηγεί βοήθεια, αλλά χρηματοδοτεί τα έργα που θεωρεί ωφέλιμα για την Κίνα υπό όρους που μπορεί να είναι επαχθής αν οι αναμενόμενες αποδόσεις αποτύχουν.
Τέταρτον: η Τουρκία, με τη νέο-οθωμανική αντίληψη ως πρώην αποικιακή δύναμη σε ένα μεγάλο μέρος των Βαλκανίων, προσπαθεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην περιοχή. Τελευταία, όμως, έκανε στροφή προς την αυταρχική και ισλαμική κατεύθυνση. Το παράδειγμά της δεν είναι πλέον τόσο θετικό όσο ήταν κάποτε για τους Ευρωατλαντικούς εταίρους της, και οι προσπάθειές της να ωθήσει τις βαλκανικές χώρες να καταστήσουν τους εχθρούς της και δικούς τους αντιπάλους, υπονομεύουν το κράτος δικαίου στις νεαρές βαλκανικές δημοκρατίες.
Επιτρέψτε μου τώρα να γυρίσω να επικεντρωθώ στα ίδια τα Βαλκάνια.
Το γαλλικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, ενώ υπόσχεται την ενδεχόμενη ένταξη για όλες τις χώρες της περιοχής, προτείνει αυστηρότερη τήρηση των προϋποθέσεων και δυνατότητα αναστρεψιμότητας. Αυτό, μάλλον είναι καλό. Αν και κατακρίθηκε έντονα ότι εμποδίζει την έναρξη διαπραγματεύσεων με τα Τίρανα και τα Σκόπια, το Παρίσι κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, επιβεβαιώνοντας ότι ο στόχος είναι η πλήρης ένταξη και προσδιορίζονται ακριβώς τα θέματα για την εκ νέου έναρξη της διαδικασίας προσχώρησης.
Κάποιοι βλέπουν αυτή τη διαδικασία ως μια προσπάθεια να αναβληθεί η εκ νέου έναρξη της διαπραγματεύσεων ακόμη περισσότερο. Υποθέτω ότι αυτό είναι πιθανό αποτέλεσμα, δεδομένου ότι θα χρειαστεί χρόνος για την ΕΕ να καθορίσει το τι θέλει να κάνει με τη γαλλική πρόταση, αλλά τίποτα δεν εμποδίζει τα Σκόπια και τα Τίρανα να χρησιμοποιήσουν το χρόνο να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν ζητήματα του κοινοτικού κεκτημένου. Οι “διαπραγματεύσεις” δεν είναι κάτι πολύ περισσότερο από την επαλήθευση της προόδου όσον αφορά την υλοποίηση. Όλες οι υποψήφιες χώρες γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν για να είναι κατάλληλες για την ΕΕ. Όσο ταχύτερα το καταφέρνουν, τόσο πιο γρήγορα θα φτάσουν εκεί.
Άλλοι λένε ότι υπάρχουν πτυχές της γαλλικής πρότασης που δεν λαμβάνουν υπόψη όσα ήδη γίνονται. Φαντάζομαι ότι μπορεί να είναι αλήθεια. Δεν είμαι σε θέση να κρίνω τις λεπτομέρειες. Οπωσδήποτε θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για τα άλλα κράτη μέλη να αξιολογήσουν και να προτείνουν αναθεωρήσεις σε ό, τι έχουν προτείνει οι Γάλλοι. Αλλά αν το αποτέλεσμα είναι ένα σαφέστερο και αυστηρότερο σύνολο προϋποθέσεων για την ένταξη στην ΕΕ, δεν βλέπω κανένα λόγο να μην το επικροτήσουμε.
Είμαι οπαδός των αυστηρών προϋποθέσεων. Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τα σημερινά κράτη μέλη της ΕΕ να προσκαλέσουν νέο μέλος που δεν επιθυμεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ένταξης. Ιδιαίτερα για τα Σκόπια στα οποία η προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση έδωσε απλόχερα βοήθεια με τη συμφωνία των Πρεσπών.
Στον διεξοδικό δημοκρατικό μετασχηματισμό πρέπει να επιμείνει η νέα ελληνική κυβέρνηση να παραμένει ο στόχος της ΕΕ στην περιοχή. Οι προϋποθέσεις πρέπει να ολοκληρωθούν με μια πληρέστερη και εσκεμμένη ενδυνάμωση των εθνικών κοινοβουλίων και των παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών ως αντίβαρο στα κυρίαρχα στελέχη. Η προαγωγή της εγχώριας συζήτησης παρά η συμμόρφωση με κίνητρα θα πρέπει να προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων ακόμη και όταν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων γίνουν τελικά μέλη της ΕΕ.
Σε κάθε περίπτωση, όσοι στα Βαλκάνια θέλουν να δουν πραγματική μεταρρύθμιση θα πρέπει να χαιρετίσουν τη γαλλική πρόταση και να ελπίζουν ότι η ΕΕ θα προχωρήσει γρήγορα με οποιεσδήποτε αλλαγές χρειάζονται να γίνουν στη διαδικασία προσχώρησης
Demetrios Tsailas
https://strategyinternational.org/i-galliki-protasi-gia-ta-balkania-prok/?fbclid=IwAR1DlXUnBejpG-L_snlQWOqjsCbSDm0sB_INL7tvt-AHK0nfe0C7VqTyfVo
21/11/2019