ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ:(1) Η ανεργία το μεγαλύτερο πρόβλημα του 2020 (2) Πρωτογενές πλεόνασμα 6,945 δισ. ευρώ στο ενδεκάμηνο (3) Ισχυρή ζήτηση από ξένους για ακίνητα – Λιγοστές οι αγορές από ...Έλληνες (4) Ο «πονοκέφαλος» των προαπαιτούμενων της 5ης αξιολόγησης.
Σκίτσο του Β.ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η ανεργία το μεγαλύτερο πρόβλημα του 2020.
Στην ποιότητα του ελληνικού κράτους, και στις χαμηλές επιδόσεις των θεσμών που θέτουν τους κανόνες του παιχνιδιού, βρίσκεται το κλειδί για την ανάπτυξη στην Ελλάδα, και άρα για την μείωση της ανεργίας, η οποία του χρόνου, σύμφωνα τουλάχιστον με τον ΔΝΤ, δεν αναμένεται να πέσει παρά στο 16,8%, έναντι 17,8% το 2019.
Δηλαδή, σύμφωνα με το ΔΝΤ, το ποσοστό ανεργίας στην χώρα μας θα παραμείνει, την χρονιά που έρχεται, τουλάχιστον 9 (!!!) ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τον μέσο όρο ανεργίας στην Ευρωζώνη!
Το πρόβλημα αντιμετώπισης της ανεργίας είναι σύνθετο και δύσκολο, έχουν αποτύχει να το επιλύσουν κράτη πολύ πιο ισχυρά απ'' ότι η Ελλάδα, και προβληματίζει διαχρονικά τους οικονομολόγους, πολλώ δε μάλλον όσους ασκούν πολιτική σε όλο τον πλανήτη.
Το πρώτο βιβλίο που αγόρασε ο γράφων, το 1994, ως διδακτορικός φοιτητής στο Warwick University ήταν η ....«Βίβλος» των οικονομολόγων της αγοράς εργασίας, δηλαδή το: «Unemployment» των Richard Layard, Stephen Nickell και Richard Jackman.
Και τούτο επειδή η αντιμετώπιση της ανεργίας αποτελούσε, και εξακολουθεί να αποτελεί, 25 έτη μετά, επιστημονική πρόκληση τόσο για εμάς τους Πανεπιστημιακούς όσο και για τους εντολοδόχους πολιτικούς.
Στην Ελλάδα, η τιθάσευση της ανεργίας συνιστά το μεγαλύτερο πρόβλημα της οικονομίας, και ακόμη και αν οι προβλέψεις του ΔΝΤ διαψευσθούν - σημειωτέον ότι η Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος προβλέπει μεγαλύτερη πτώση του ποσοστού ανεργίας στο 15,9% το 2020- και πάλι αυτές θα πρέπει να μας προβληματίσουν.
Κάποιος θα μπορούσε να υποθέσει ότι οι απαισιόδοξες αυτές εκτιμήσεις του Ταμείου, έχουν να κάνουν με περαιτέρω αυξήσεις του κατώτατου μισθού. Σημειώνω εδώ ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ανακοίνωσε την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 10,92%, από τα 586 στα 650 ευρώ το 2019. Εαν λοιπόν πραγματοποιηθεί η υπόσχεση Μητσοτάκη για αύξηση του κατώτατου μισθού με ρυθμό διπλάσιο της αύξησης του ΑΕΠ, τότε, όπως σημείωσα πρόσφατα, ο κατώτατος μισθός θα αυξηθεί περαιτέρω στα 679 ευρώ το 2020.
Εδώ λοιπόν τίθεται επιτακτικά το ακόλουθο ερώτημα : Μπορεί η αύξηση του κατώτατου μισθού να «εμποδίσει» την αποκλιμάκωση της ανεργίας;
Ποιοι παράγοντες επιδρούν στην μεταβολή της ανεργίας
Το ερώτημα είναι εύλογο. Ανατρέχω στα ιστορικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίας προκειμένου να αποτιμήσω την επίδραση στις μεταβολές της ανεργίας από τους ακόλουθους οικονομικούς παράγοντες: (α) την μεταβολή στο 10ετές spread δανεισμού μεταξύ των ελληνικών και γερμανικών ομολόγων, ως εύλογο μέτρο πολιτικής/επενδυτικής αβεβαιότητας (με αυξητική επίδραση), (β) την μεταβολή των επενδύσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ (με αρνητική επίδραση) και (γ) την απόκλιση του κατώτατου μισθού από τις πραγματικές «αντοχές» της οικονομίας, ήτοι μισθοί, ανταγωνιστικότητα και ανεργία (με αυξητική επίδραση).
Κάνοντας χρήση των «standardised coefficients» του μοντέλου, έχω την δυνατότητα να αξιολογήσω ποιος οικονομικός παράγοντας ασκεί μεγαλύτερη επιρροή στην ανεργία.
Πράγματι, μεγαλύτερο «ειδικό βάρος» ως προς τις εξελίξεις στο «μέτωπο» της ανεργίας διαθέτει το προϋπάρχον επίπεδο, ήτοι το «ιστορικό» της ανεργίας. Λογικό αυτό.
Κανείς, συμπεριλαμβανομένων και των... «Τριών Μάγων» των Χριστουγέννων, δεν μπορεί να μειώσει το ποσοστό ανεργίας από το περίπου 17,8% σήμερα στο 7,5% της Ευρωζώνης αύριο!
Μετά το «ιστορικό» της ανεργίας, ακολουθεί, από άποψη «ειδικού βάρους», η πολιτική/επενδυτική αβεβαιότητα. Από ποσοτική άποψη, η πολιτική/επενδυτική αβεβαιότητα διαθέτει «ειδικό βάρος» περίπου 1,5 φορές παραπάνω από τον κατώτατο μισθό και μέχρι και 3,2 φορές παραπάνω από τις επενδύσεις ως προς την εξέλιξη της ανεργίας στην Ελλάδα.
Συνεπώς, η ταχεία αποκλιμάκωση του πολιτικού/επενδυτικού ρίσκου θα δώσει την δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις να δανείζονται φθηνότερα. Εξάλλου, το 10ετές spread έχει μειωθεί από το 4,20% στις αρχές του 2019 στο 1,64% σήμερα.
Η αποκλιμάκωση, όμως, δεν έχει «περάσει» στις ελληνικές επιχειρήσεις καθώς το spread δανεισμού των νέων επιχειρήσεων αυξήθηκε (!) από το 1,3% τον Ιανουάριο του 2019 στο 1,69% τον Οκτώβριο του 2019.
«Βαρίδι» για την αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού και για ένα boom επενδύσεων, έτσι ώστε να μειωθεί η ανεργία, σίγουρα αποτελεί η «φτωχή» ποιότητα θεσμών στην Ελλάδα με την οποία συναναστρέφονται, σε καθημερινή βάση, οι ελληνικές επιχειρήσεις.
Πράγματι, η «φτωχή» ποιότητα θεσμών, σύμφωνα με εκτιμήσεις του καθηγητή (και πρώην υπουργού) Νίκου Χριστοδουλάκη, έχει οδηγήσει σε σωρευτική απώλεια, σε όρους παρούσας αξίας και σε σταθερές τιμές, κεφαλαίων της τάξεως των 44 δισ ευρώ (!) στο ΑΕΠ της Ελλάδας, κατά την περίοδο 2010-2018.
Συνεπώς, πρέπει να βελτιώσουμε την ποιότητα του ελληνικού κράτους έτσι ώστε να κινηθούμε ταχέως και στο μέτωπο της ανεργίας...
ΥΓ. Καλά Χριστούγεννα με υγεία και χαρά στους αναγνώστες και τις αναγνώστριες του Liberal.gr
Κώστας Μήλας,
Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool
23/12/2019
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Σκίτσο του Β.ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
1.
Πρωτογενές πλεόνασμα 6,945 δισ. ευρώ
στο ενδεκάμηνο.
Πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 6,945 δισ. ευρώ παρουσίασε ο προϋπολογισμός το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 4,715 δισ. ευρώ.
Την ίδια περίοδο πέρυσι το πρωτογενές πλεόνασμα ανερχόταν σε 4,784 δισ. ευρώ. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, σύμφωνα με τα οποία την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού (Γενική Κυβέρνηση) ύψους 1,922 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 343 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά:
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 48,429 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 380 εκατ. ευρώ ή 0,8% έναντι του στόχου.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 52,700 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 346 εκατ. ευρώ ή 0,7% έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 78 εκατ. ευρώ ή 4,7%.
β) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 27 εκατ. ευρώ ή 0,7%.
γ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 54 εκατ. ευρώ ή 4,4% εκ των οποίων: Φόροι οχημάτων κατά 36 εκατ. ευρώ ή 20,4%.
δ) Μεταβιβάσεις κατά 237 εκατ. ευρώ ή 8,0%.
ε) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 79 εκατ. ευρώ ή 4,5% εκ των οποίων: Eπιστροφές δαπανών κατά 14 εκατ. ευρώ ή 3,2%.
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 20 εκατ. ευρώ ή 1,1%.
β) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 12 εκατ. ευρώ ή 0,1%.
γ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 32 εκατ. ευρώ ή 0,3%.
δ) Φόροι κεφαλαίου κατά 15 εκατ. ευρώ ή 6,2%.
ε) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 36 εκατ. ευρώ ή 2,1%.
στ) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 55,8%, λόγω αντιλογισμού από την κατηγορία αυτή ποσού 14 εκατ. ευρώ που αφορά την πώληση μετοχών της εταιρείας τουριστικής ανάπτυξης ακινήτου Νότιο Αφάντου Ρόδου και της καταχώρησής του στην κατηγορία «45.Συμμετοχικοί τίτλοι και μερίδια επενδυτικών κεφαλαίων».
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 4,270 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 34 εκατ. ευρώ από τον στόχο.
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,924 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 222 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, τον Νοέμβριο 2019 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5,062 δισ. ευρώ αυξημένο κατά 285 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,398 δισ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 251 εκατ. ευρώ.
Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Νοέμβριο 2019 είναι οι κάτωθι:
α) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 14 εκατ. ευρώ.
β) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 13 εκατ. ευρώ.
γ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 11 εκατ. ευρώ.
δ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 37 εκατ. ευρώ εκ των οποίων : Φόροι οχημάτων κατά 35 εκατ. ευρώ.
ε) Μεταβιβάσεις κατά 251 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Νοέμβριο 2019 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 11 εκατ. ευρώ.
β) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 23 εκατ. ευρώ.
γ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 13 εκατ. ευρώ εκ των οποίων: ΕΝΦΙΑ κατά 13 εκατ. ευρώ.
δ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 17 εκατ. ευρώ.
ε) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 11 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 339 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 222 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων του Νοεμβρίου 2019 ανήλθαν σε 337 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 34 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 ανήλθαν στα 46,508 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,885 δισ. ευρώ έναντι του στόχου.
Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης αρνητικής απόκλισης είναι:
α) Η υποεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 881 εκατ. ευρώ.
β) Οι μικρότερες, έναντι του στόχου, πληρωμές οπλικών συστημάτων κατά 268 εκατ. ευρώ, οι οποίες δεν επηρεάζουν άμεσα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, καθότι σύμφωνα με τη μεθοδολογία ESA το έλλειμμα επηρεάζεται από τις φυσικές παραλαβές.
γ) Οι μειωμένες μεταβιβάσεις σε λοιπά νομικά πρόσωπα εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης κατά 126 εκατ. ευρώ.
δ) Η καθυστέρηση των αποδόσεων του Νοεμβρίου προς τους ΟΤΑ, οι οποίοι πληρώθηκαν στις αρχές του Δεκεμβρίου, δημιουργώντας απόκλιση ύψους 185 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 κατά 887 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω:
α) Των αυξημένων επιχορηγήσεων προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) κατά 1,206 δισ. ευρώ, κυρίως για τη χορήγηση της 13ης σύνταξης και την καταβολή οικογενειακών επιδομάτων, τα οποία πλέον εμφανίζονται στις «Μεταβιβάσεις», ενώ το 2018 ήταν στην κατηγορία «Κοινωνικές Παροχές».
β) Των αυξημένων πληρωμών για τόκους κατά 557 εκατ. ευρώ.
γ) Των αυξημένων δαπανών ΠΔΕ κατά 679 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα (μειωμένη δαπάνη σε σχέση με πέρυσι) κινήθηκαν οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 828 εκατ. ευρώ και οι αποδόσεις προς τους ΟΤΑ κατά 831 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, τον Νοέμβριο 2019 το σύνολο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4,045 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 385 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, κυρίως λόγω:
α) Της υποεκτέλεσης του ΠΔΕ κατά 71 εκατ. ευρώ και
β) της καθυστέρησης των αποδόσεων του Νοεμβρίου προς τους ΟΤΑ, οι οποίοι πληρώθηκαν στις αρχές του Δεκεμβρίου, δημιουργώντας απόκλιση ύψους 187 εκατ. ευρώ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
27/12/2019
2α.
Ισχυρή ζήτηση από ξένους για ακίνητα
– Λιγοστές οι αγορές από ...Έλληνες.
Σε αντίθεση με τη ζήτηση από ξένους, το εγχώριο ενδιαφέρον για ακίνητα παραμένει περιορισμένο, καθώς παρά τη σχετική βελτίωση των συνθηκών στην οικονομία το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα παραμένει περιορισμένο. Ως εκ τούτου, όπως αναφέρει η ετήσια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ξένες επενδύσεις έχουν αυξηθεί, με τις εισροές ξένων κεφαλαίων, κατά το εννεάμηνο του 2019, να είναι αυξημένες σε ποσοστό 55,1%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Η αυξημένη αυτή ζήτηση από το εξωτερικό έχει ως αποτέλεσμα τη συνολικότερη βελτίωση των επενδύσεων σε κατοικίες, οι οποίες, σε επίπεδο χώρας, ενισχύθηκαν, κατά 9,8%, το εννεάμηνο του 2019, έναντι 12,5% την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Ωστόσο, σύμφωνα με την ΤτΕ, προϋπόθεση για τη συνολική ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων είναι η ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης εκ μέρους ιδιωτών και επιχειρήσεων για χρήση και επέκταση σε νέους χώρους και ακίνητα, η οποία εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθεί σταδιακά.
Που εντοπίζεται το ενδιαφέρον
Κατά την ΤτΕ, στην αύξηση της ζήτησης κατοικιών έχει συντελέσει το έντονο ενδιαφέρον για στοχευμένες κατοικίες, οι οποίες, "ειδικά μέσω των βραχυχρόνιων μισθώσεων, έχουν αποκτήσει επενδυτικά χαρακτηριστικά και προσφέρουν αποδόσεις κοντά στα επίπεδα των επαγγελματικών χρήσεων”. Πρόκειται, δηλαδή, κατά βάση, για κατοικίες που διατίθενται μέσω Airbnb και βρίσκονται σε μεγάλα αστικά κέντρα και τουριστικούς προορισμούς. Η σημαντική αυτή ζήτηση αποτυπώνεται στους σημαντικά υψηλούς ρυθμούς αύξησης του αριθμού και του όγκου των νέων οικοδομικών αδειών της Αττικής κατά το οκτάμηνο του 2019 (74,6% και 50,1% αντίστοιχα έναντι της ίδιας περιόδου του 2018), όπως και στις ζητούμενες τιμές που έχουν ενισχυθεί μέχρι και σε ποσοστό 20%, σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αύξηση ζήτησης, ως επί το πλείστον από το εξωτερικό, εντοπίζεται και στα επαγγελματικά ακίνητα, με τις τιμές σε γραφεία και καταστήματα να έχουν ενισχυθεί. Οι επενδυτές αναζητούν ακίνητα εισοδήματος, ενώ πραγματοποιούν συναλλαγές με αποδόσεις που συχνά προσεγγίζουν τα επίπεδα του υψηλότερου σημείου του κύκλου της αγοράς πριν από την έναρξη της κρίσης (περίοδος 2005-2007). Παρόλα αυτά, όπως αναφέρει η ΤτΕ, η ζήτηση δεν έχει διαχυθεί στη δευτερεύουσα αγορά, προέρχεται, κατά βάση, από το εξωτερικό και επικεντρώνεται σε ακίνητα εισοδήματος με εξασφαλισμένη μίσθωση και απόδοση. Ενδεικτικό της μειωμένης εγχώριας ζήτησης είναι το γεγονός ότι για νέα γραφεία τόσο ο αριθμός των αδειών όσο και ο όγκος οικοδομικής δραστηριότητας υποχώρησε σε ποσοστό 37,1% και 25,7%, αντίστοιχα, κατά το οκτάμηνο του 2019 έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2018. Για εμπορικά καταστήματα ο αριθμός των αδειών και ο όγκος υποχώρησαν σε ποσοστό 15,4% και 23,3%, αντίστοιχα.
Υποχώρηση, κατά το οκτάμηνο του 2019, κατέγραψε και η οικοδομική δραστηριότητα στον τομέα των ξενοδοχείων, μετά από μια διετή περίοδο ιδιαίτερα υψηλών θετικών ρυθμών. Ωστόσο, όπως αναφέρει η ΤτΕ, δεν υφίστανται ενδείξεις κορεσμού της αγοράς και λαμβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη θετική πορεία του τουρισμού, εκτιμάται ότι η υποχώρηση της οικοδομικής δραστηριότητας αποτελεί προσωρινή διόρθωση.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν οι αναλυτές της ΤτΕ, η ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης για κατοικία αλλά και νέους επαγγελματικούς χώρους θα εξαρτηθεί από τους ρυθμούς ανάπτυξης και τη βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας, την υλοποίηση παρεμβάσεων που θα διευκολύνουν και θα στηρίξουν την επιχειρηματικότητα, καθώς και από την περαιτέρω ενίσχυση της απασχόλησης και του διαθέσιμου εισοδήματος.
Οι επενδυτές
Στην λίστα των ξένων επενδυτών ξεχωρίζουν το ισραηλινών συμφερόντων επενδυτικό fund Zoia, το οποίο, με γενικό διευθυντή τον Σάγκι Ρούμπιν, έχει αποκτήσει περισσότερα από 35 κτήρια στο κέντρο της Αθήνας. Η Brown Hotels, που έχει αποκτήσει το ιστορικό ξενοδοχείο Acropol επί της οδού Πειραιώς 1 στην Ομόνοια, όπως και η αμερικανική επενδυτική εταιρεία Hines, η οποία τους τελευταίους 12 μήνες, με αφετηρία το χειμώνα του 2018, υλοποίησε τις περισσότερες επενδύσεις από το 2017, έτος κατά το οποίο αγόρασε το ξενοδοχείο Athens Ledra Hotel (νυν Ledra Marriott) προς 33 εκατ. ευρώ. Σε αυτούς ανήκουν και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), η οποία αποτελεί σταθερό χρηματοδότη μεγάλων έργων ανάπτυξης ακινήτων στην Ελλάδα. Η EBRD, συμμετέχει, σε πρώτη φάση, ως τεχνικός σύμβουλος και στο έργο της κατασκευής των κτηρίων έρευνας και παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών ιατρικής ακριβείας (εξατομικευμένης ιατρικής) του ιδρύματος ιατροβιολογικών ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ).
Του Δημήτρη Δελεβέγκου
https://www.capital.gr/epixeiriseis/3401699/isxuri-zitisi-apo-xenous-gia-akinita-ligostes-oi-agores-apo-ellines
28/12/2019
2β.
Ακίνητα: Τα δάνεια θερμαίνουν τις πωλήσεις το 2020
- Η «χρυσή γραμμή» μετρό και τραμ.
Τα αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις, σε συνδυασµό µε την αναθέρµανση των στεγαστικών δανείων, εκτιµάται ότι θα στρέψουν επενδυτές στα ακίνητα, ενώ οι πλειστηριασµοί θα αυξήσουν τις ευκαιρίες για όσους έχουν ρευστότητα
Σημαντική ώθηση στη ζήτηση για ακίνητα αναµένεται να δώσουν το προσεχές διάστηµα οι τράπεζες. Μέχρι σήµερα η άνοδος της κτηµαταγοράς σχετίζεται, σχεδόν αποκλειστικά, µε το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές, το πρόγραµµα «Χρυσή Βίζα» και βέβαια τις χαµηλές τιµές. Οι τράπεζες, δηλαδή, έλειπαν από το παζλ της ανάκαµψης των ελληνικών ακινήτων, µε τη χορήγηση νέων στεγαστικών δανείων να γίνεται, κατά βάση, µε το σταγονόµετρο και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων να αποτελεί νούµερο ένα προτεραιότητα. Λόγω, όµως, των αρνητικών επιτοκίων, της αύξησης, έστω και µε αργούς ρυθµούς, των στεγαστικών δανείων και των δραστικών µέτρων που λαµβάνονται για την αντιµετώπιση των κόκκινων δανείων, τα δεδοµένα αλλάζουν, επηρεάζοντας θετικά την αγορά ακινήτων.
Πώς, όµως, διαµορφώνεται το τοπίο; Τα αρνητικά επιτόκια (όταν δηλαδή, σύµφωνα µε τους ειδικούς, το χρήµα δεν έχει αξία, µε αποτέλεσµα ένας καταθέτης -κατά βάση επιχειρήσεις και οργανισµοί- να πληρώνει για τη διατήρηση των αποταµιεύσεών του σε µια τράπεζα) συνήθως αποθαρρύνουν όσους διαθέτουν κεφάλαια από το να προχωρήσουν στη δηµιουργία προθεσµιακών λογαριασµών, µε αποτέλεσµα η αγορά ακινήτων να είναι ένας από τους «υποδοχείς» ρευστότητας. Για παράδειγµα, η απόδοση ενός διαµερίσµατος αξίας 150.000 ευρώ στο οποίο αντιστοιχεί µηνιαίο ενοίκιο 600 ευρώ είναι της τάξης του 5%, δηλαδή είναι σχεδόν πενταπλάσια σε σχέση µε αυτήν ενός προθεσµιακού καταθετικού λογαριασµού. Τι σηµαίνει αυτή η τάση για όσους διαθέτουν ακίνητο; Οτι η τιµή πώλησής του ενδέχεται να αυξηθεί το προσεχές διάστηµα, επειδή ένα τµήµα ρευστότητας που βρίσκεται στις τράπεζες ή στα… σεντούκια θα κατευθυνθεί στην κτηµαταγορά.
Τιμές-τρίμηνο
Ακόµη ένας πυλώνας στον οποίο αναµένεται να στηριχθεί η επόµενη ηµέρα του ελληνικού real estate είναι η αναθέρµανση των στεγαστικών δανείων. Σύµφωνα µε στοιχεία της αγοράς, το δεκάµηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2019 εκταµιεύθηκαν στεγαστικά δάνεια αξίας άνω των 400 εκατ. ευρώ, µε το αντίστοιχο µέγεθος για την ίδια χρονική περίοδο του 2018 να διαµορφώνεται σε περίπου 250 εκατ. ευρώ. Χωρίς αµφισβήτηση, ένα τεράστιο χάσµα χωρίζει την εποχή του εύκολου χρήµατος, µε peak το 2007, οπότε η αξία των στεγαστικών δανείων είχε αγγίξει, ετησίως, τα 16 δισ. ευρώ.
Οι τιμές
«Εκείνη την εποχή οι τράπεζες χορηγούσαν αφειδώς στεγαστική πίστη. Σήµερα απαιτείται τουλάχιστον το 30% ενός δανείου να καλύπτεται από τον δανειολήπτη» αναφέρει στην «Ηµερησία» στέλεχος της αγοράς. Παρότι, όµως, η βάση είναι χαµηλή, η αύξηση των στεγαστικών δανείων, σε συνδυασµό µε το πρόγραµµα χορήγησης άδειας διαµονής για επενδύσεις ελάχιστης αξίας 250.000 ευρώ και τις χαµηλές τιµές ακινήτων, συγκριτικά µε την Ευρώπη, έχουν οδηγήσει σε σηµαντική αύξηση της ζήτησης και κατ’ επέκταση των τιµών.
Ενδεικτικό της συγκεκριµένης τάσης είναι το γεγονός ότι, σύµφωνα µε την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τιµές κατά το τρίτο τρίµηνο του 2019, σε σχέση µε το ίδιο διάστηµα του 2018, αυξήθηκαν κατά 9% και 9,2%, για τα καινούργια (έως 5 ετών) και για τα παλιά διαµερίσµατα (άνω των πέντε ετών) αντίστοιχα . Κατά το ίδιο χρονικό διάστηµα οι τιµές ενισχύθηκαν κατά 25,3% και 28,3% στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα, σύµφωνα µε στοιχεία του πανελλαδικού δικτύου υπηρεσιών ακινήτων Spitogatos.
Τράπεζες-Ακίνητα
Κρύβει κινδύνους
H τρίτη «πηγή» που αναµένεται να ενισχύσει τις συναλλαγές στην αγορά ακινήτων, αλλά και να συµπιέσει πρόσκαιρα -σύµφωνα µε εκτιµήσειςτις τιµές είναι οι πλειστηριασµοί. Μεγάλος αριθµός οργανισµών και funds, που έχουν αγοράσει από τις τράπεζες δάνεια, από το 2020 αναµένεται να βγάλουν στην αγορά σηµαντικό αριθµό ενυπόθηκων ακινήτων. Η κίνηση αυτή, παρότι ενδέχεται να επηρεάσει ως έναν βαθµό τις τιµές, θα συµβάλει σηµαντικά στη µακροπρόθεσµη εξυγίανση της αγοράς ακινήτων, όπως αναφέρουν ειδικοί , αυξάνοντας τις ευκαιρίες για όσους έχουν ρευστότητα. Απαιτείται, όµως, προσοχή, καθώς η διαδικασία ενδέχεται να κρύβει κινδύνους.
«Η απόκτηση ακινήτου µέσω πλειστηριασµού είναι δύσκολη, καθώς, κατά πάγια πρακτική, οι ενδιαφερόµενοι δεν είναι σε θέση να εξετάσουν το ακίνητο προτού η διαδικασία λάβει χώρα. Ως αποτέλεσµα, δεν έχουν τη δυνατότητα να ελέγξουν την πραγµατική κατάσταση -ενδεχοµένως και το νοµικό καθεστώς- ενός ακινήτου και συνεπώς δεν µπορούν να γνωρίζουν το αντικείµενο για το οποίο καλούνται να πλειοδοτήσουν. ∆εν απουσιάζουν και οι περιπτώσεις κατά τις οποίες, ελλείψει γνώσης, κατά την εκποίηση ενός ακινήτου ενδιαφερόµενοι προσθέτουν ένα… µηδενικό παραπάνω, µε αποτέλεσµα το τίµηµα να εκτοξεύεται στη στρατόσφαιρα. Εποµένως, απαιτείται η συνδροµή ειδικών προκειµένου οι ενδιαφερόµενοι να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες των πλειστηριασµών» σηµειώνει ο Μιχάλης Αθανασίου, επικεφαλής του γραφείου Αθανασίου Real Estate Services.
Πόλος έλξης οι σταθµοί του µετρό και του τραµ
Ποιες είναι, όµως, οι ευκαιρίες στις οποίες µπορεί κάποιος να διοχετεύσει ρευστότητα; Σύµφωνα µε τους ειδικούς, αφότου προηγηθεί ενδελεχής έρευνα αγοράς, δυνατότητες για άντληση υπεραξιών προσφέρουν τα µεγάλα αστικά κέντρα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη δηλαδή, και άλλες µεγάλες πόλεις. Και αυτό επειδή η ζήτηση για κατοικία στις µεγάλες πόλεις θα παραµείνει υψηλή, µε την προσφορά να βαίνει συνεχώς µειούµενη. Επίσης , ευκαιρία αποτελούν όσα -λιγοστά πλέον- ακίνητα διατίθενται σε τιµές χαµηλότερες από 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό µέτρο, επιτρέποντας στους αγοραστές πολύ ισχυρές αποδόσεις. ∆ίχως αµφισβήτηση, υπεραξίες προσφέρουν τα σπίτια που βρίσκονται κοντά σε σταθµούς µέσων σταθερής τροχιάς (µετρό, ηλεκτρικού σιδηρόδροµου και τραµ), γι’ αυτό και βρίσκονται στην πρώτη γραµµή της ζήτησης. Αλλωστε, στις «καλές εποχές», σύµφωνα µε κτηµατοµεσίτες, υπολογίζεται ότι τα ενοίκια ή οι τιµές αγοράς ήταν µεγαλύτερες έως και 20% σε περιοχές που βρίσκονται σε ακτίνα περίπου 200 µέτρων από σταθµό του µετρό, συγκριτικά µε άλλες συνοικίες.
Το ποσοστό αυτό είναι σήµερα αρκετά χαµηλότερο, αλλά η υπεραξία που αποκτά ένα ακίνητο κοντά σε σταθµό µέσου σταθερής τροχιάς είναι δεδοµένη. Ειδικότερα, ευκαιρίες είτε για πώληση, σε µακροπρόθεσµο ορίζοντα, είτε για αγορά, άµεσα, αποτελούν σπίτια και διαµερίσµατα κοντά στην υπό κατασκευή επέκταση της γραµµής 3 προς Πειραιά, που αποτελείται από έξι σταθµούς (Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός, Νίκαια, Μανιάτικα, Πειραιάς, ∆ηµοτικό Θέατρο). Το ίδιο ισχύει και για τα ακίνητα κοντά στους 12 σταθµούς της νέας γραµµής τραµ, µήκους 5,4 χλµ., από το Φάληρο µέχρι τον Πειραιά, η οποία αναµένεται µέσα στις προσεχείς εβδοµάδες να τεθεί σε λειτουργία. Επενδυτική επιλογή αποτελεί και η τοποθέτηση σε ακίνητα στη Θεσσαλονίκη που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από τη βασική γραµµή του µετρό, µήκους 9,6 χλµ., από τον Νέο Σιδηροδροµικό Σταθµό µέχρι τη Νέα Ελβετία. Το έργο, αν και θα αργήσει να ολοκληρωθεί, προσφέρει, µακροπρόθεσµα, σηµαντικές ευκαιρίες για υπεραξίες.
Δημήτρης Δελεβέγκος
https://www.ethnos.gr/oikonomia/79824_akinita-ta-daneia-thermainoyn-tis-poliseis-2020-i-hrysi-grammi-metro-kai-tram
28/12/2019
3.
Ο «πονοκέφαλος» των προαπαιτούμενων της 5ης αξιολόγησης.
H λίστα περιλαμβάνει 13 δράσεις.
Με μια νέα λίστα προαπαιτούμενων δράσεων είναι αντιμέτωπη η κυβέρνηση και ο χρόνος υλοποίησης τους θεωρητικά τελειώνει με την έλευση των Θεσμών για την 5η μεταμνημονιακή αξιολόγηση στο τέλος Ιανουαρίου. Τα αρμόδια υπουργεία έχουν να χειριστούν μια σειρά νέων, αλλά και παλαιότερων θεμάτων που οι δανειστές έχουν διαχρονικά συμφωνήσει με τις Ελληνικές κυβερνήσεις και πλέον η υλοποίηση τους αποτελεί μεταμνημονιακή υποχρέωση της χώρας.
Αρκετές από αυτές τις υποχρεώσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο, άλλες έχουν κολλήσει και χρειάζονται δουλειά, αλλά και πολιτική βούληση για να προχωρήσουν και άλλες αποτελούν δύσκολες υποθέσεις οι οποίες μπορεί να φέρουν και «γκρίνια» και εντάσεις σε αρκετούς. Μεγαλύτερος πονοκέφαλος για την κυβέρνηση, αλλά και θέμα για το οποίο ασκούν τις μεγαλύτερες πιέσεις οι δανειστές, είναι η αντιμετώπιση των «κόκκινων δανείων».
Δύσκολη υπόθεση μοιάζει και η είσοδος των 3.000 περιοχών στο σύστημα αντικειμενικών αξιών που θα φέρει αλλαγές στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Μόνιμος «πονοκέφαλος» με την αντιμετώπιση του να μοιάζει πολύ δύσκολη είναι ο μηδενισμός των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Οι οφειλές μοιάζουν με τη Λερναία Ύδρα, καθώς όσο και αν το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους πληρώνει, οι φορείς είτε καθυστερούν από τη δική τους πλευρά την αποπληρωμή των οφειλών τους, είτε δημιουργούν νέες οφειλές.
Η λίστα με τις προαπαιτούμενες δράσεις τις οποίες αναμένεται να εξετάσουν οι Θεσμοί κατά την επίσκεψη τους στην Αθήνα στο τέλος Ιανουαρίου περιλαμβάνει:
1.Μη εξυπηρετούμενα δάνεια: Η διαδικασία ολοκλήρωσης και ψήφισης από τη Βουλή του προγράμματος « Ηρακλής» επιταχύνει τους ρυθμούς, αλλά δεν είναι ικανή να δώσει από μόνο του οριστική λύση στο ζήτημα. Οι Θεσμοί ζητούν συνολική αντιμετώπιση, γρήγορες και κυρίως «γενναίες» αποφάσεις.
2. Προστασία πρώτης κατοικίας: Οι δανειστές έχουν διαμηνύσει ότι η τετράμηνη παράταση που δόθηκε στην προστασία της πρώτης κατοικίας είναι η τελευταία. Στο εξής δεν θα υπάρχει πλαίσιο προστασίας και οι υποθέσεις αυτές θα αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο του πτωχευτικού δικαίου των ιδιωτών. Επιμένουν ότι τέτοιου είδους λύσεις δεν βοηθούν τη μείωση των «κόκκινων δανείων» και την αντιμετώπιση των «στρατηγικών κακοπληρωτών» καθώς όπως λένε δεν δημιουργούν «κουλτούρα πληρωμών».
3. Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων: Οι δανειστές έχουν επανειλημμένα εκφράσει την ανησυχία τους σχετικά με τον αργό ρυθμό διεξαγωγής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, το πολύ μικρό ενδιαφέρον που παρουσιάζεται, αλλά κυρίως το μεγάλο ποσοστό ακυρώσεων και αναστολής των διαδικασιών.
4. Αντικειμενικές τιμές: Υποχρέωση του υπουργείου Οικονομικών είναι έως το καλοκαίρι να έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία ένταξης στο σύστημα αντικειμενικών αξιών τις περίπου 3.000 περιοχές. Ταυτόχρονα θα πρέπει να προχωρήσει η ολοκλήρωση και εφαρμογή ενός νέου πλαισίου για τον υπολογισμό των των αντικειμενικών τιμών.
5. Δημόσια οικονομική διαχείριση. Επιτάχυνση των διαδικασιών και λήψη επιπλέον μέτρων προκειμένου να ολοκληρωθεί η νέα μέθοδος παρακολούθησης των δαπανών του Δημοσίου.
6. Ληξιπρόθεσμα Δημοσίου: Η μάχη για τον μηδενισμό των υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, προκειμένου οι πληρωμές να μπουν σε κανονική ροή και το Δημόσιο να μη δημιουργεί συνέχεια καινούργια χρέη, φαίνεται για ακόμα μια φορά να χάνεται . Οι δανειστές έχουν συμφωνήσει για αυτό το σκοπό να συγκροτηθεί ειδική επιτροπή παρακολούθησης της πορείας αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών και να ενημερώνει με εκθέσεις την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
7. Φορολογική διοίκηση: Στο μέτωπο της μάχης κατά της φοροδιαφυγής η ΑΑΔΕ θα πρέπει να στελεχωθεί με επιπλέον 12.500 άτομα. Συνολικά, οι Θεσμοί έχουν εκφράσει την ικανοποίηση τους σχετικά με την πρόοδο των συμπληρωματικών μέτρων που συμφωνήθηκαν για τη διευκόλυνση της επίτευξης μελλοντικών στόχων προσλήψεων.
8. Αγορά εργασίας: Οι Θεσμοί επιμένουν στην εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών και τη συνεργασία μιας σειράς θεσμικών οργάνων προκειμένου να εντοπιστεί και να καταπολεμηθεί η αδήλωτη εργασία που στην Ελλάδα καταγράφει ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά.
9. Δικαιοσύνη: Εφαρμογή τριετούς σχεδίου δράσης για τη δικαιοσύνη με στόχο την ηλεκτρονική κατάθεση νομικών εγγράφων σε όλα τα Δικαστήρια, αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής προσφορών μέχρι το τέλος του 2019.
10. Αδειοδότηση επενδύσεων: ΄Άμεση έκδοση όλων των απαιτούμενων εγγράφων και σχετικών εφαρμοστικών πράξεων προκειμένου να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση.
11. Ενέργεια: Εφαρμογή των μέτρων τα οποία συμφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης του συστήματος ΝΟΜΕ ώστε να ολοκληρωθούν οι συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό τομέα.
12. Ιδιωτικοποιήσεις: Το χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ολοκλήρωση μέχρι το τέλος του 2019 των κινήσεων σε Εγνατία, ΔΕΠΑ, περιφερειακούς λιμένες Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, Ελ. Βενιζέλο, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Έχει συμφωνηθεί αναλυτικός σχεδιασμός για κάθε κίνηση και καταγράφεται η πρόοδος που έχει γίνει.
13. Δημόσια διοίκηση: Ολοκλήρωση του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού μέχρι το τέλος του 2019. Συνολική καλή πρόοδος όσον αφορά την ολοκλήρωση των ψηφιακών οργανογραμμάτων (περίπου για το 50%) και των περιγραμμάτων θέσεων εργασίας (για 140.788 επί συνόλου 192.878). Όσοι δεν ενταχθούν δεν θα είναι σε θέση να μετάσχουν στο πρόγραμμα κινητικότητας ή να εξασφαλίσουν την πρόσληψη νέου μόνιμου προσωπικού.
Αλέξανδρος Κλώσσας
https://www.huffingtonpost.gr/entry/o-ponokefalos-ton-proapaitoemenon-tes-5es-axioloyeses_gr_5e01b008e4b0b2520d0fb631?utm_hp_ref=gr-oikonomia
24/12/2019
Ένας διπλωματικός μαραθώνιος 3 σταδίων ξεκινά μεταξύ της κυβέρνησης και των "θεσμών". Πέρα από την αλλαγή χρήσης των κερδών ομολόγων αλλά και τη μείωση του ύψους των πρωτογενών πλεονασμάτων, ακόμα και στο 2% του ΑΕΠ το 2021 (από 3,5% σήμερα), προστίθεται και ένα άλλο "βήμα". Ο λόγος για τη μεταφορά υπερπλεονασμάτων από έτος σε έτος. Δηλαδή την άδεια χρήσης τους στην αρχή της επόμενης χρονιάς, ούτως ώστε το θρίλερ που λαμβάνει χώρα κάθε Δεκέμβριο, αναφορικά με τη διανομή του μεγαλύτερου δυνατού μερίσματος, να λάβει τέλος.
Η "μεταφορά"
Το θέμα επανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας προ ημερών σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο βρίσκεται σε προκαταρκτικό στάδιο συζητήσεων.
Η σκέψη για μεταφορά υπερπλεονασμάτων για πρώτη φορά ελέχθη λίγους μήνες πριν από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μάλιστα, στην τελευταία του έκθεση για την Ελληνική οικονομία, η θέση έγινε δημοσίως αποδεκτή και από την Ελληνική πλευρά μέσω της τότε επιστολής του Έλληνα εκπροσώπου, Μ. Ψαλιδόπουλου.
Η πρόταση του Ταμείου αφορά σε έναν "μηχανισμό εξομάλυνσης", ή όπως διαφορετικά αναφέρεται σε έναν "κανόνα δαπανών", ο οποίος "θα επιτρέπει προσωρινές συμμετρικές διαφοροποιήσεις από τον στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων", χωρίς όμως αυτό να σημαίνει "παρεκτροπή των δημοσιονομικών πολιτικών".
Στόχος είναι ένα υπερπλεόνασμα να μη "χάνεται" οδεύοντας για τη μείωση του χρέους, όπως συμβαίνει τώρα, αφού απαγορεύεται από τους κανόνες της ΕΕ η μεταφορά εσόδων σε επόμενο έτος. Δηλαδή σήμερα το ποσό που ξεπερνά τον δημοσιονομικό στόχο πρέπει να "καταναλωθεί" εντός του έτους, γιατί αλλιώς ως "περίσσευμα" οδεύει στην αποπληρωμή του χρέους.
Συζητείται να μπορεί εναλλακτικά να χρησιμοποιείται ως έσοδο την επόμενη χρονιά πέραν του δημοσιονομικού στόχου. Έτσι, θα βοηθά και σε καλύτερο προγραμματισμό…
Και σήμερα, εξαιρέσεις υπάρχουν. Ένα παρεμφερές παράδειγμα είναι τα έσοδα που προκύπτουν από τις αιτήσεις πληρωμών που γίνονται την 31η Δεκεμβρίου για έργα του ΕΣΠΑ (και προσμετρώνται στον χρόνο δημιουργίας της δαπάνης). Ανάλογη περίπτωση είναι οι πληρωμές του ΕΝΦΙΑ (που γίνονται τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους αλλά μετρώνται εθνικολογιστικά ως έσοδο του έτους που εκδόθηκε το εκκαθαριστικό).
Το ζήτημα απαιτεί και αυτό μία απόφαση περί αλλαγής της λογιστικής αντιμετώπισης των εν λόγω ποσών περί πρωτογενών πλεονασμάτων με βάση τους κανόνες της Eurostat. Έτσι μένει να φανεί τις επόμενες εβδομάδες, στις διαπραγματεύσεις που θα λάβουν χώρα μεταξύ κυβέρνησης και "θεσμών" και για τα υπόλοιπα ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά αν θα υπάρξει αυτό το περιθώριο. Και τούτο υπό το πρίσμα του ρόλου που θα διαδραματίσει σε αυτό το ζήτημα η Κριστίν Λαγκάρντ εκπροσωπώντας πλέον την ΕΚΤ, με δεδομένη τη θέση του Ταμείου για το εν λόγω ζήτημα.
Τα κέρδη ομολόγων
Στο θέμα της αλλαγής χρήσης των κερδών ομολόγων, σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμα οι συζητήσεις βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο και πιο συγκεκριμένα στον μηχανισμό ο οποίος θα επιτρέψει την τροφοδότηση συμφωνημένων επενδύσεων χωρίς τα εν λόγω κέρδη να εγγραφούν πρώτα ως έσοδο στον Κρατικό Προϋπολογισμό (και να δώσουν έτσι την αίσθηση μιας πρώτης έμμεσης μείωσης των πλεονασμάτων).
Παράλληλα, η ελληνική πλευρά ολοκληρώνει το πακέτο των έργων το οποίο θα προταθεί προς έγκριση, με τον Πρωθυπουργό να αναφέρεται στη χρηματοδότηση "συμφωνημένων επενδύσεων" όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης, μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων, δίκτυα φυσικού αερίου της Μακεδονίας, αλλά και έργα σε τομείς όπως η Παιδεία και η Υγεία).
Όσον αφορά το ποιο θα είναι σε αξία το πακέτο των δόσεων, σύμφωνα με πληροφορίες, αυτοί οι υπολογισμοί δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει. Κατά συνέπεια, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, ούτε μπορεί να είναι βέβαιο αλλά ούτε και μπορεί να αποκλειστεί η απόφαση να περιλαμβάνει και το ποσό που έφτασε στα κρατικά ταμεία προ ολίγων ημερών ως αποτέλεσμα της τέταρτης αξιολόγησης (644 εκατ ευρώ).
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά επιμένει στη θέση της ότι και το ποσό αυτό μπορεί να αλλάξει χρήση, ανεβάζοντας έτσι το ύψος των διεκδικούμενων κονδυλίων στα 5,1 δισ ευρώ μέχρι και τα μέσα του 2022. Για να ολοκληρωθεί αυτή η άσκηση θα πρέπει να γίνει μία Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους ανάλογη με αυτή που προ ημερών ολοκλήρωσε η Τράπεζα της Ελλάδος αλλά και αντίστοιχη με την οποία διεξάγει το Υπουργείο Οικονομικών.
Τα χαμηλότερα πλεονάσματα
Ανάλογη ανάλυση βιωσιμότητας χρέους σε πιο επικαιροποιημένη μορφή θα χρησιμοποιηθεί και για τη μεγάλη διαπραγμάτευση αναφορικά με χαμηλότερα πλεονάσματα, η οποία αναμένεται επισήμως να ξεκινήσει από ελληνικής πλευράς με την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προϋπολογισμού τον προσεχή Μάιο. Αν οι δημοσιονομικές και γενικότερα οι αναπτυξιακές συνθήκες το επιτρέψουν.
Σημειώνεται ότι η Τράπεζα της Ελλάδος πρόσφατα τοποθετήθηκε υπέρ μίας αλλαγής στόχου στο 2,2% του ΑΕΠ (από 3,5% σήμερα) χωρίς να επηρεάζεται η βιωσιμότητα του χρέους, βασιζόμενη όμως σε βραδύτερη ανάπτυξη από αυτή στην οποία προσβλέπει η κυβέρνηση.
Της Δήμητρας Καδδά
https://www.capital.gr/oikonomia/3401633/
ta-1-2-parallila-bimata-gia-xamilotera-pleonasmata
28/12/2019
2α.
Ισχυρή ζήτηση από ξένους για ακίνητα
– Λιγοστές οι αγορές από ...Έλληνες.
Σε αντίθεση με τη ζήτηση από ξένους, το εγχώριο ενδιαφέρον για ακίνητα παραμένει περιορισμένο, καθώς παρά τη σχετική βελτίωση των συνθηκών στην οικονομία το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα παραμένει περιορισμένο. Ως εκ τούτου, όπως αναφέρει η ετήσια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ξένες επενδύσεις έχουν αυξηθεί, με τις εισροές ξένων κεφαλαίων, κατά το εννεάμηνο του 2019, να είναι αυξημένες σε ποσοστό 55,1%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Η αυξημένη αυτή ζήτηση από το εξωτερικό έχει ως αποτέλεσμα τη συνολικότερη βελτίωση των επενδύσεων σε κατοικίες, οι οποίες, σε επίπεδο χώρας, ενισχύθηκαν, κατά 9,8%, το εννεάμηνο του 2019, έναντι 12,5% την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Ωστόσο, σύμφωνα με την ΤτΕ, προϋπόθεση για τη συνολική ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων είναι η ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης εκ μέρους ιδιωτών και επιχειρήσεων για χρήση και επέκταση σε νέους χώρους και ακίνητα, η οποία εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθεί σταδιακά.
Που εντοπίζεται το ενδιαφέρον
Κατά την ΤτΕ, στην αύξηση της ζήτησης κατοικιών έχει συντελέσει το έντονο ενδιαφέρον για στοχευμένες κατοικίες, οι οποίες, "ειδικά μέσω των βραχυχρόνιων μισθώσεων, έχουν αποκτήσει επενδυτικά χαρακτηριστικά και προσφέρουν αποδόσεις κοντά στα επίπεδα των επαγγελματικών χρήσεων”. Πρόκειται, δηλαδή, κατά βάση, για κατοικίες που διατίθενται μέσω Airbnb και βρίσκονται σε μεγάλα αστικά κέντρα και τουριστικούς προορισμούς. Η σημαντική αυτή ζήτηση αποτυπώνεται στους σημαντικά υψηλούς ρυθμούς αύξησης του αριθμού και του όγκου των νέων οικοδομικών αδειών της Αττικής κατά το οκτάμηνο του 2019 (74,6% και 50,1% αντίστοιχα έναντι της ίδιας περιόδου του 2018), όπως και στις ζητούμενες τιμές που έχουν ενισχυθεί μέχρι και σε ποσοστό 20%, σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αύξηση ζήτησης, ως επί το πλείστον από το εξωτερικό, εντοπίζεται και στα επαγγελματικά ακίνητα, με τις τιμές σε γραφεία και καταστήματα να έχουν ενισχυθεί. Οι επενδυτές αναζητούν ακίνητα εισοδήματος, ενώ πραγματοποιούν συναλλαγές με αποδόσεις που συχνά προσεγγίζουν τα επίπεδα του υψηλότερου σημείου του κύκλου της αγοράς πριν από την έναρξη της κρίσης (περίοδος 2005-2007). Παρόλα αυτά, όπως αναφέρει η ΤτΕ, η ζήτηση δεν έχει διαχυθεί στη δευτερεύουσα αγορά, προέρχεται, κατά βάση, από το εξωτερικό και επικεντρώνεται σε ακίνητα εισοδήματος με εξασφαλισμένη μίσθωση και απόδοση. Ενδεικτικό της μειωμένης εγχώριας ζήτησης είναι το γεγονός ότι για νέα γραφεία τόσο ο αριθμός των αδειών όσο και ο όγκος οικοδομικής δραστηριότητας υποχώρησε σε ποσοστό 37,1% και 25,7%, αντίστοιχα, κατά το οκτάμηνο του 2019 έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2018. Για εμπορικά καταστήματα ο αριθμός των αδειών και ο όγκος υποχώρησαν σε ποσοστό 15,4% και 23,3%, αντίστοιχα.
Υποχώρηση, κατά το οκτάμηνο του 2019, κατέγραψε και η οικοδομική δραστηριότητα στον τομέα των ξενοδοχείων, μετά από μια διετή περίοδο ιδιαίτερα υψηλών θετικών ρυθμών. Ωστόσο, όπως αναφέρει η ΤτΕ, δεν υφίστανται ενδείξεις κορεσμού της αγοράς και λαμβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη θετική πορεία του τουρισμού, εκτιμάται ότι η υποχώρηση της οικοδομικής δραστηριότητας αποτελεί προσωρινή διόρθωση.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν οι αναλυτές της ΤτΕ, η ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης για κατοικία αλλά και νέους επαγγελματικούς χώρους θα εξαρτηθεί από τους ρυθμούς ανάπτυξης και τη βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας, την υλοποίηση παρεμβάσεων που θα διευκολύνουν και θα στηρίξουν την επιχειρηματικότητα, καθώς και από την περαιτέρω ενίσχυση της απασχόλησης και του διαθέσιμου εισοδήματος.
Οι επενδυτές
Στην λίστα των ξένων επενδυτών ξεχωρίζουν το ισραηλινών συμφερόντων επενδυτικό fund Zoia, το οποίο, με γενικό διευθυντή τον Σάγκι Ρούμπιν, έχει αποκτήσει περισσότερα από 35 κτήρια στο κέντρο της Αθήνας. Η Brown Hotels, που έχει αποκτήσει το ιστορικό ξενοδοχείο Acropol επί της οδού Πειραιώς 1 στην Ομόνοια, όπως και η αμερικανική επενδυτική εταιρεία Hines, η οποία τους τελευταίους 12 μήνες, με αφετηρία το χειμώνα του 2018, υλοποίησε τις περισσότερες επενδύσεις από το 2017, έτος κατά το οποίο αγόρασε το ξενοδοχείο Athens Ledra Hotel (νυν Ledra Marriott) προς 33 εκατ. ευρώ. Σε αυτούς ανήκουν και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), η οποία αποτελεί σταθερό χρηματοδότη μεγάλων έργων ανάπτυξης ακινήτων στην Ελλάδα. Η EBRD, συμμετέχει, σε πρώτη φάση, ως τεχνικός σύμβουλος και στο έργο της κατασκευής των κτηρίων έρευνας και παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών ιατρικής ακριβείας (εξατομικευμένης ιατρικής) του ιδρύματος ιατροβιολογικών ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ).
Του Δημήτρη Δελεβέγκου
https://www.capital.gr/epixeiriseis/3401699/isxuri-zitisi-apo-xenous-gia-akinita-ligostes-oi-agores-apo-ellines
28/12/2019
2β.
Ακίνητα: Τα δάνεια θερμαίνουν τις πωλήσεις το 2020
- Η «χρυσή γραμμή» μετρό και τραμ.
Τα αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις, σε συνδυασµό µε την αναθέρµανση των στεγαστικών δανείων, εκτιµάται ότι θα στρέψουν επενδυτές στα ακίνητα, ενώ οι πλειστηριασµοί θα αυξήσουν τις ευκαιρίες για όσους έχουν ρευστότητα
Σημαντική ώθηση στη ζήτηση για ακίνητα αναµένεται να δώσουν το προσεχές διάστηµα οι τράπεζες. Μέχρι σήµερα η άνοδος της κτηµαταγοράς σχετίζεται, σχεδόν αποκλειστικά, µε το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές, το πρόγραµµα «Χρυσή Βίζα» και βέβαια τις χαµηλές τιµές. Οι τράπεζες, δηλαδή, έλειπαν από το παζλ της ανάκαµψης των ελληνικών ακινήτων, µε τη χορήγηση νέων στεγαστικών δανείων να γίνεται, κατά βάση, µε το σταγονόµετρο και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων να αποτελεί νούµερο ένα προτεραιότητα. Λόγω, όµως, των αρνητικών επιτοκίων, της αύξησης, έστω και µε αργούς ρυθµούς, των στεγαστικών δανείων και των δραστικών µέτρων που λαµβάνονται για την αντιµετώπιση των κόκκινων δανείων, τα δεδοµένα αλλάζουν, επηρεάζοντας θετικά την αγορά ακινήτων.
Πώς, όµως, διαµορφώνεται το τοπίο; Τα αρνητικά επιτόκια (όταν δηλαδή, σύµφωνα µε τους ειδικούς, το χρήµα δεν έχει αξία, µε αποτέλεσµα ένας καταθέτης -κατά βάση επιχειρήσεις και οργανισµοί- να πληρώνει για τη διατήρηση των αποταµιεύσεών του σε µια τράπεζα) συνήθως αποθαρρύνουν όσους διαθέτουν κεφάλαια από το να προχωρήσουν στη δηµιουργία προθεσµιακών λογαριασµών, µε αποτέλεσµα η αγορά ακινήτων να είναι ένας από τους «υποδοχείς» ρευστότητας. Για παράδειγµα, η απόδοση ενός διαµερίσµατος αξίας 150.000 ευρώ στο οποίο αντιστοιχεί µηνιαίο ενοίκιο 600 ευρώ είναι της τάξης του 5%, δηλαδή είναι σχεδόν πενταπλάσια σε σχέση µε αυτήν ενός προθεσµιακού καταθετικού λογαριασµού. Τι σηµαίνει αυτή η τάση για όσους διαθέτουν ακίνητο; Οτι η τιµή πώλησής του ενδέχεται να αυξηθεί το προσεχές διάστηµα, επειδή ένα τµήµα ρευστότητας που βρίσκεται στις τράπεζες ή στα… σεντούκια θα κατευθυνθεί στην κτηµαταγορά.
Ακόµη ένας πυλώνας στον οποίο αναµένεται να στηριχθεί η επόµενη ηµέρα του ελληνικού real estate είναι η αναθέρµανση των στεγαστικών δανείων. Σύµφωνα µε στοιχεία της αγοράς, το δεκάµηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2019 εκταµιεύθηκαν στεγαστικά δάνεια αξίας άνω των 400 εκατ. ευρώ, µε το αντίστοιχο µέγεθος για την ίδια χρονική περίοδο του 2018 να διαµορφώνεται σε περίπου 250 εκατ. ευρώ. Χωρίς αµφισβήτηση, ένα τεράστιο χάσµα χωρίζει την εποχή του εύκολου χρήµατος, µε peak το 2007, οπότε η αξία των στεγαστικών δανείων είχε αγγίξει, ετησίως, τα 16 δισ. ευρώ.
Οι τιμές
«Εκείνη την εποχή οι τράπεζες χορηγούσαν αφειδώς στεγαστική πίστη. Σήµερα απαιτείται τουλάχιστον το 30% ενός δανείου να καλύπτεται από τον δανειολήπτη» αναφέρει στην «Ηµερησία» στέλεχος της αγοράς. Παρότι, όµως, η βάση είναι χαµηλή, η αύξηση των στεγαστικών δανείων, σε συνδυασµό µε το πρόγραµµα χορήγησης άδειας διαµονής για επενδύσεις ελάχιστης αξίας 250.000 ευρώ και τις χαµηλές τιµές ακινήτων, συγκριτικά µε την Ευρώπη, έχουν οδηγήσει σε σηµαντική αύξηση της ζήτησης και κατ’ επέκταση των τιµών.
Ενδεικτικό της συγκεκριµένης τάσης είναι το γεγονός ότι, σύµφωνα µε την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τιµές κατά το τρίτο τρίµηνο του 2019, σε σχέση µε το ίδιο διάστηµα του 2018, αυξήθηκαν κατά 9% και 9,2%, για τα καινούργια (έως 5 ετών) και για τα παλιά διαµερίσµατα (άνω των πέντε ετών) αντίστοιχα . Κατά το ίδιο χρονικό διάστηµα οι τιµές ενισχύθηκαν κατά 25,3% και 28,3% στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα, σύµφωνα µε στοιχεία του πανελλαδικού δικτύου υπηρεσιών ακινήτων Spitogatos.
Τράπεζες-Ακίνητα
Κρύβει κινδύνους
H τρίτη «πηγή» που αναµένεται να ενισχύσει τις συναλλαγές στην αγορά ακινήτων, αλλά και να συµπιέσει πρόσκαιρα -σύµφωνα µε εκτιµήσειςτις τιµές είναι οι πλειστηριασµοί. Μεγάλος αριθµός οργανισµών και funds, που έχουν αγοράσει από τις τράπεζες δάνεια, από το 2020 αναµένεται να βγάλουν στην αγορά σηµαντικό αριθµό ενυπόθηκων ακινήτων. Η κίνηση αυτή, παρότι ενδέχεται να επηρεάσει ως έναν βαθµό τις τιµές, θα συµβάλει σηµαντικά στη µακροπρόθεσµη εξυγίανση της αγοράς ακινήτων, όπως αναφέρουν ειδικοί , αυξάνοντας τις ευκαιρίες για όσους έχουν ρευστότητα. Απαιτείται, όµως, προσοχή, καθώς η διαδικασία ενδέχεται να κρύβει κινδύνους.
«Η απόκτηση ακινήτου µέσω πλειστηριασµού είναι δύσκολη, καθώς, κατά πάγια πρακτική, οι ενδιαφερόµενοι δεν είναι σε θέση να εξετάσουν το ακίνητο προτού η διαδικασία λάβει χώρα. Ως αποτέλεσµα, δεν έχουν τη δυνατότητα να ελέγξουν την πραγµατική κατάσταση -ενδεχοµένως και το νοµικό καθεστώς- ενός ακινήτου και συνεπώς δεν µπορούν να γνωρίζουν το αντικείµενο για το οποίο καλούνται να πλειοδοτήσουν. ∆εν απουσιάζουν και οι περιπτώσεις κατά τις οποίες, ελλείψει γνώσης, κατά την εκποίηση ενός ακινήτου ενδιαφερόµενοι προσθέτουν ένα… µηδενικό παραπάνω, µε αποτέλεσµα το τίµηµα να εκτοξεύεται στη στρατόσφαιρα. Εποµένως, απαιτείται η συνδροµή ειδικών προκειµένου οι ενδιαφερόµενοι να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες των πλειστηριασµών» σηµειώνει ο Μιχάλης Αθανασίου, επικεφαλής του γραφείου Αθανασίου Real Estate Services.
Πόλος έλξης οι σταθµοί του µετρό και του τραµ
Ποιες είναι, όµως, οι ευκαιρίες στις οποίες µπορεί κάποιος να διοχετεύσει ρευστότητα; Σύµφωνα µε τους ειδικούς, αφότου προηγηθεί ενδελεχής έρευνα αγοράς, δυνατότητες για άντληση υπεραξιών προσφέρουν τα µεγάλα αστικά κέντρα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη δηλαδή, και άλλες µεγάλες πόλεις. Και αυτό επειδή η ζήτηση για κατοικία στις µεγάλες πόλεις θα παραµείνει υψηλή, µε την προσφορά να βαίνει συνεχώς µειούµενη. Επίσης , ευκαιρία αποτελούν όσα -λιγοστά πλέον- ακίνητα διατίθενται σε τιµές χαµηλότερες από 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό µέτρο, επιτρέποντας στους αγοραστές πολύ ισχυρές αποδόσεις. ∆ίχως αµφισβήτηση, υπεραξίες προσφέρουν τα σπίτια που βρίσκονται κοντά σε σταθµούς µέσων σταθερής τροχιάς (µετρό, ηλεκτρικού σιδηρόδροµου και τραµ), γι’ αυτό και βρίσκονται στην πρώτη γραµµή της ζήτησης. Αλλωστε, στις «καλές εποχές», σύµφωνα µε κτηµατοµεσίτες, υπολογίζεται ότι τα ενοίκια ή οι τιµές αγοράς ήταν µεγαλύτερες έως και 20% σε περιοχές που βρίσκονται σε ακτίνα περίπου 200 µέτρων από σταθµό του µετρό, συγκριτικά µε άλλες συνοικίες.
Το ποσοστό αυτό είναι σήµερα αρκετά χαµηλότερο, αλλά η υπεραξία που αποκτά ένα ακίνητο κοντά σε σταθµό µέσου σταθερής τροχιάς είναι δεδοµένη. Ειδικότερα, ευκαιρίες είτε για πώληση, σε µακροπρόθεσµο ορίζοντα, είτε για αγορά, άµεσα, αποτελούν σπίτια και διαµερίσµατα κοντά στην υπό κατασκευή επέκταση της γραµµής 3 προς Πειραιά, που αποτελείται από έξι σταθµούς (Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός, Νίκαια, Μανιάτικα, Πειραιάς, ∆ηµοτικό Θέατρο). Το ίδιο ισχύει και για τα ακίνητα κοντά στους 12 σταθµούς της νέας γραµµής τραµ, µήκους 5,4 χλµ., από το Φάληρο µέχρι τον Πειραιά, η οποία αναµένεται µέσα στις προσεχείς εβδοµάδες να τεθεί σε λειτουργία. Επενδυτική επιλογή αποτελεί και η τοποθέτηση σε ακίνητα στη Θεσσαλονίκη που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από τη βασική γραµµή του µετρό, µήκους 9,6 χλµ., από τον Νέο Σιδηροδροµικό Σταθµό µέχρι τη Νέα Ελβετία. Το έργο, αν και θα αργήσει να ολοκληρωθεί, προσφέρει, µακροπρόθεσµα, σηµαντικές ευκαιρίες για υπεραξίες.
Δημήτρης Δελεβέγκος
https://www.ethnos.gr/oikonomia/79824_akinita-ta-daneia-thermainoyn-tis-poliseis-2020-i-hrysi-grammi-metro-kai-tram
28/12/2019
3.
Ο «πονοκέφαλος» των προαπαιτούμενων της 5ης αξιολόγησης.
H λίστα περιλαμβάνει 13 δράσεις.
Με μια νέα λίστα προαπαιτούμενων δράσεων είναι αντιμέτωπη η κυβέρνηση και ο χρόνος υλοποίησης τους θεωρητικά τελειώνει με την έλευση των Θεσμών για την 5η μεταμνημονιακή αξιολόγηση στο τέλος Ιανουαρίου. Τα αρμόδια υπουργεία έχουν να χειριστούν μια σειρά νέων, αλλά και παλαιότερων θεμάτων που οι δανειστές έχουν διαχρονικά συμφωνήσει με τις Ελληνικές κυβερνήσεις και πλέον η υλοποίηση τους αποτελεί μεταμνημονιακή υποχρέωση της χώρας.
Αρκετές από αυτές τις υποχρεώσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο, άλλες έχουν κολλήσει και χρειάζονται δουλειά, αλλά και πολιτική βούληση για να προχωρήσουν και άλλες αποτελούν δύσκολες υποθέσεις οι οποίες μπορεί να φέρουν και «γκρίνια» και εντάσεις σε αρκετούς. Μεγαλύτερος πονοκέφαλος για την κυβέρνηση, αλλά και θέμα για το οποίο ασκούν τις μεγαλύτερες πιέσεις οι δανειστές, είναι η αντιμετώπιση των «κόκκινων δανείων».
Δύσκολη υπόθεση μοιάζει και η είσοδος των 3.000 περιοχών στο σύστημα αντικειμενικών αξιών που θα φέρει αλλαγές στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Μόνιμος «πονοκέφαλος» με την αντιμετώπιση του να μοιάζει πολύ δύσκολη είναι ο μηδενισμός των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Οι οφειλές μοιάζουν με τη Λερναία Ύδρα, καθώς όσο και αν το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους πληρώνει, οι φορείς είτε καθυστερούν από τη δική τους πλευρά την αποπληρωμή των οφειλών τους, είτε δημιουργούν νέες οφειλές.
Η λίστα με τις προαπαιτούμενες δράσεις τις οποίες αναμένεται να εξετάσουν οι Θεσμοί κατά την επίσκεψη τους στην Αθήνα στο τέλος Ιανουαρίου περιλαμβάνει:
1.Μη εξυπηρετούμενα δάνεια: Η διαδικασία ολοκλήρωσης και ψήφισης από τη Βουλή του προγράμματος « Ηρακλής» επιταχύνει τους ρυθμούς, αλλά δεν είναι ικανή να δώσει από μόνο του οριστική λύση στο ζήτημα. Οι Θεσμοί ζητούν συνολική αντιμετώπιση, γρήγορες και κυρίως «γενναίες» αποφάσεις.
2. Προστασία πρώτης κατοικίας: Οι δανειστές έχουν διαμηνύσει ότι η τετράμηνη παράταση που δόθηκε στην προστασία της πρώτης κατοικίας είναι η τελευταία. Στο εξής δεν θα υπάρχει πλαίσιο προστασίας και οι υποθέσεις αυτές θα αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο του πτωχευτικού δικαίου των ιδιωτών. Επιμένουν ότι τέτοιου είδους λύσεις δεν βοηθούν τη μείωση των «κόκκινων δανείων» και την αντιμετώπιση των «στρατηγικών κακοπληρωτών» καθώς όπως λένε δεν δημιουργούν «κουλτούρα πληρωμών».
3. Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων: Οι δανειστές έχουν επανειλημμένα εκφράσει την ανησυχία τους σχετικά με τον αργό ρυθμό διεξαγωγής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, το πολύ μικρό ενδιαφέρον που παρουσιάζεται, αλλά κυρίως το μεγάλο ποσοστό ακυρώσεων και αναστολής των διαδικασιών.
4. Αντικειμενικές τιμές: Υποχρέωση του υπουργείου Οικονομικών είναι έως το καλοκαίρι να έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία ένταξης στο σύστημα αντικειμενικών αξιών τις περίπου 3.000 περιοχές. Ταυτόχρονα θα πρέπει να προχωρήσει η ολοκλήρωση και εφαρμογή ενός νέου πλαισίου για τον υπολογισμό των των αντικειμενικών τιμών.
5. Δημόσια οικονομική διαχείριση. Επιτάχυνση των διαδικασιών και λήψη επιπλέον μέτρων προκειμένου να ολοκληρωθεί η νέα μέθοδος παρακολούθησης των δαπανών του Δημοσίου.
6. Ληξιπρόθεσμα Δημοσίου: Η μάχη για τον μηδενισμό των υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, προκειμένου οι πληρωμές να μπουν σε κανονική ροή και το Δημόσιο να μη δημιουργεί συνέχεια καινούργια χρέη, φαίνεται για ακόμα μια φορά να χάνεται . Οι δανειστές έχουν συμφωνήσει για αυτό το σκοπό να συγκροτηθεί ειδική επιτροπή παρακολούθησης της πορείας αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών και να ενημερώνει με εκθέσεις την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
7. Φορολογική διοίκηση: Στο μέτωπο της μάχης κατά της φοροδιαφυγής η ΑΑΔΕ θα πρέπει να στελεχωθεί με επιπλέον 12.500 άτομα. Συνολικά, οι Θεσμοί έχουν εκφράσει την ικανοποίηση τους σχετικά με την πρόοδο των συμπληρωματικών μέτρων που συμφωνήθηκαν για τη διευκόλυνση της επίτευξης μελλοντικών στόχων προσλήψεων.
8. Αγορά εργασίας: Οι Θεσμοί επιμένουν στην εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών και τη συνεργασία μιας σειράς θεσμικών οργάνων προκειμένου να εντοπιστεί και να καταπολεμηθεί η αδήλωτη εργασία που στην Ελλάδα καταγράφει ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά.
9. Δικαιοσύνη: Εφαρμογή τριετούς σχεδίου δράσης για τη δικαιοσύνη με στόχο την ηλεκτρονική κατάθεση νομικών εγγράφων σε όλα τα Δικαστήρια, αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής προσφορών μέχρι το τέλος του 2019.
10. Αδειοδότηση επενδύσεων: ΄Άμεση έκδοση όλων των απαιτούμενων εγγράφων και σχετικών εφαρμοστικών πράξεων προκειμένου να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση.
11. Ενέργεια: Εφαρμογή των μέτρων τα οποία συμφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης του συστήματος ΝΟΜΕ ώστε να ολοκληρωθούν οι συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό τομέα.
12. Ιδιωτικοποιήσεις: Το χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ολοκλήρωση μέχρι το τέλος του 2019 των κινήσεων σε Εγνατία, ΔΕΠΑ, περιφερειακούς λιμένες Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, Ελ. Βενιζέλο, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Έχει συμφωνηθεί αναλυτικός σχεδιασμός για κάθε κίνηση και καταγράφεται η πρόοδος που έχει γίνει.
13. Δημόσια διοίκηση: Ολοκλήρωση του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού μέχρι το τέλος του 2019. Συνολική καλή πρόοδος όσον αφορά την ολοκλήρωση των ψηφιακών οργανογραμμάτων (περίπου για το 50%) και των περιγραμμάτων θέσεων εργασίας (για 140.788 επί συνόλου 192.878). Όσοι δεν ενταχθούν δεν θα είναι σε θέση να μετάσχουν στο πρόγραμμα κινητικότητας ή να εξασφαλίσουν την πρόσληψη νέου μόνιμου προσωπικού.
Αλέξανδρος Κλώσσας
https://www.huffingtonpost.gr/entry/o-ponokefalos-ton-proapaitoemenon-tes-5es-axioloyeses_gr_5e01b008e4b0b2520d0fb631?utm_hp_ref=gr-oikonomia
24/12/2019
Σκίτσο του Β.ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
4.
Τα 1+2 παράλληλα "βήματα" για χαμηλότερα πλεονάσματα.Ένας διπλωματικός μαραθώνιος 3 σταδίων ξεκινά μεταξύ της κυβέρνησης και των "θεσμών". Πέρα από την αλλαγή χρήσης των κερδών ομολόγων αλλά και τη μείωση του ύψους των πρωτογενών πλεονασμάτων, ακόμα και στο 2% του ΑΕΠ το 2021 (από 3,5% σήμερα), προστίθεται και ένα άλλο "βήμα". Ο λόγος για τη μεταφορά υπερπλεονασμάτων από έτος σε έτος. Δηλαδή την άδεια χρήσης τους στην αρχή της επόμενης χρονιάς, ούτως ώστε το θρίλερ που λαμβάνει χώρα κάθε Δεκέμβριο, αναφορικά με τη διανομή του μεγαλύτερου δυνατού μερίσματος, να λάβει τέλος.
Η "μεταφορά"
Το θέμα επανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας προ ημερών σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο βρίσκεται σε προκαταρκτικό στάδιο συζητήσεων.
Η σκέψη για μεταφορά υπερπλεονασμάτων για πρώτη φορά ελέχθη λίγους μήνες πριν από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μάλιστα, στην τελευταία του έκθεση για την Ελληνική οικονομία, η θέση έγινε δημοσίως αποδεκτή και από την Ελληνική πλευρά μέσω της τότε επιστολής του Έλληνα εκπροσώπου, Μ. Ψαλιδόπουλου.
Η πρόταση του Ταμείου αφορά σε έναν "μηχανισμό εξομάλυνσης", ή όπως διαφορετικά αναφέρεται σε έναν "κανόνα δαπανών", ο οποίος "θα επιτρέπει προσωρινές συμμετρικές διαφοροποιήσεις από τον στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων", χωρίς όμως αυτό να σημαίνει "παρεκτροπή των δημοσιονομικών πολιτικών".
Στόχος είναι ένα υπερπλεόνασμα να μη "χάνεται" οδεύοντας για τη μείωση του χρέους, όπως συμβαίνει τώρα, αφού απαγορεύεται από τους κανόνες της ΕΕ η μεταφορά εσόδων σε επόμενο έτος. Δηλαδή σήμερα το ποσό που ξεπερνά τον δημοσιονομικό στόχο πρέπει να "καταναλωθεί" εντός του έτους, γιατί αλλιώς ως "περίσσευμα" οδεύει στην αποπληρωμή του χρέους.
Συζητείται να μπορεί εναλλακτικά να χρησιμοποιείται ως έσοδο την επόμενη χρονιά πέραν του δημοσιονομικού στόχου. Έτσι, θα βοηθά και σε καλύτερο προγραμματισμό…
Και σήμερα, εξαιρέσεις υπάρχουν. Ένα παρεμφερές παράδειγμα είναι τα έσοδα που προκύπτουν από τις αιτήσεις πληρωμών που γίνονται την 31η Δεκεμβρίου για έργα του ΕΣΠΑ (και προσμετρώνται στον χρόνο δημιουργίας της δαπάνης). Ανάλογη περίπτωση είναι οι πληρωμές του ΕΝΦΙΑ (που γίνονται τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους αλλά μετρώνται εθνικολογιστικά ως έσοδο του έτους που εκδόθηκε το εκκαθαριστικό).
Το ζήτημα απαιτεί και αυτό μία απόφαση περί αλλαγής της λογιστικής αντιμετώπισης των εν λόγω ποσών περί πρωτογενών πλεονασμάτων με βάση τους κανόνες της Eurostat. Έτσι μένει να φανεί τις επόμενες εβδομάδες, στις διαπραγματεύσεις που θα λάβουν χώρα μεταξύ κυβέρνησης και "θεσμών" και για τα υπόλοιπα ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά αν θα υπάρξει αυτό το περιθώριο. Και τούτο υπό το πρίσμα του ρόλου που θα διαδραματίσει σε αυτό το ζήτημα η Κριστίν Λαγκάρντ εκπροσωπώντας πλέον την ΕΚΤ, με δεδομένη τη θέση του Ταμείου για το εν λόγω ζήτημα.
Τα κέρδη ομολόγων
Στο θέμα της αλλαγής χρήσης των κερδών ομολόγων, σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμα οι συζητήσεις βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο και πιο συγκεκριμένα στον μηχανισμό ο οποίος θα επιτρέψει την τροφοδότηση συμφωνημένων επενδύσεων χωρίς τα εν λόγω κέρδη να εγγραφούν πρώτα ως έσοδο στον Κρατικό Προϋπολογισμό (και να δώσουν έτσι την αίσθηση μιας πρώτης έμμεσης μείωσης των πλεονασμάτων).
Παράλληλα, η ελληνική πλευρά ολοκληρώνει το πακέτο των έργων το οποίο θα προταθεί προς έγκριση, με τον Πρωθυπουργό να αναφέρεται στη χρηματοδότηση "συμφωνημένων επενδύσεων" όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης, μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων, δίκτυα φυσικού αερίου της Μακεδονίας, αλλά και έργα σε τομείς όπως η Παιδεία και η Υγεία).
Όσον αφορά το ποιο θα είναι σε αξία το πακέτο των δόσεων, σύμφωνα με πληροφορίες, αυτοί οι υπολογισμοί δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει. Κατά συνέπεια, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, ούτε μπορεί να είναι βέβαιο αλλά ούτε και μπορεί να αποκλειστεί η απόφαση να περιλαμβάνει και το ποσό που έφτασε στα κρατικά ταμεία προ ολίγων ημερών ως αποτέλεσμα της τέταρτης αξιολόγησης (644 εκατ ευρώ).
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά επιμένει στη θέση της ότι και το ποσό αυτό μπορεί να αλλάξει χρήση, ανεβάζοντας έτσι το ύψος των διεκδικούμενων κονδυλίων στα 5,1 δισ ευρώ μέχρι και τα μέσα του 2022. Για να ολοκληρωθεί αυτή η άσκηση θα πρέπει να γίνει μία Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους ανάλογη με αυτή που προ ημερών ολοκλήρωσε η Τράπεζα της Ελλάδος αλλά και αντίστοιχη με την οποία διεξάγει το Υπουργείο Οικονομικών.
Τα χαμηλότερα πλεονάσματα
Ανάλογη ανάλυση βιωσιμότητας χρέους σε πιο επικαιροποιημένη μορφή θα χρησιμοποιηθεί και για τη μεγάλη διαπραγμάτευση αναφορικά με χαμηλότερα πλεονάσματα, η οποία αναμένεται επισήμως να ξεκινήσει από ελληνικής πλευράς με την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προϋπολογισμού τον προσεχή Μάιο. Αν οι δημοσιονομικές και γενικότερα οι αναπτυξιακές συνθήκες το επιτρέψουν.
Σημειώνεται ότι η Τράπεζα της Ελλάδος πρόσφατα τοποθετήθηκε υπέρ μίας αλλαγής στόχου στο 2,2% του ΑΕΠ (από 3,5% σήμερα) χωρίς να επηρεάζεται η βιωσιμότητα του χρέους, βασιζόμενη όμως σε βραδύτερη ανάπτυξη από αυτή στην οποία προσβλέπει η κυβέρνηση.
Της Δήμητρας Καδδά
https://www.capital.gr/oikonomia/3401633/
ta-1-2-parallila-bimata-gia-xamilotera-pleonasmata
28/12/2019
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ