Το πρώτιστο ερώτημα Εθνικής Ασφαλείας.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ:
(1) Η επιτακτική ανάγκη προπαρασκευής της χώρας έναντι της Τουρκίας
που “τρέχει” τις εξελίξεις.
(2) Η ελληνική άμυνα στον 21ο αιώνα.
EUROKINISSI
Το πρώτιστο ερώτημα Εθνικής Ασφαλείας.
H μη σύστασή του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας αποτελεί και το μέτρο με το οποίο μπορούμε να μετρήσουμε κατά πόσον σοβαρά λαμβάνουμε υπόψη μας τα ζητήματα εθνικής ασφαλείας.
Το τελευταίο διάστημα τα θέματα εθνικής ασφαλείας, είτε πρόκειται για τις τουρκικές απειλές ή για τις μεταναστευτικές ροές, βρίσκονται στην επικαιρότητα λόγω της σοβαρότητάς τους. Στη δημόσια συζήτηση εκφράζονται διάφορες απόψεις που έχουν σχέση κυρίως με το τι να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε τα άμεσα προβλήματα που ανακύπτουν καθημερινά. Ωστόσο, το πλείστον αυτών των συζητήσεων αφορά ζητήματα τακτικού επιπέδου, που έχουν όμως το χαρακτήρα του επείγοντος. Το κυριότερο όμως ερώτημα, που σπάνια τίθεται, αν αναλογιστεί κάποιος τη σοβαρότητά του, είναι το εξής: ποιος εκπονεί στρατηγική στη χώρα και με ποια διαδικασία; Η σύντομη απάντηση είναι ότι στερούμαστε οργάνου αλλά και διαδικασίας εκπόνησης στρατηγικής.
Για την εκπόνηση στρατηγικής οι περισσότερες χώρες παγκοσμίως, από το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου μέχρι το τέλος του εικοστού αιώνα, έχουν συστήσει ένα όργανο που συνήθως ονομάζουν Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ). Εάν δεχθούμε την αγγλοσαξονική άποψη ότι οι συντελεστές ισχύος κάθε χώρας είναι ο στρατιωτικός, οικονομικός, διπλωματικός και πληροφοριακός, τότε με απλά λόγια, το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας αναλαμβάνει να ενορχηστρώσει αυτούς τους συντελεστές, ώστε η χώρα να παραγάγει εθνική στρατηγική και να επιτύχει τούς πολιτικούς της σκοπούς. Τα σφάλματα στο ανώτατο επίπεδο είναι μοιραία και δεν μπορούν να διορθωθούν στο τακτικό ή το επιχειρησιακό επίπεδο.
Στην Ελλάδα ήδη από το 1929 προβλέφθηκε η λειτουργία του Ανωτάτου Συμβουλίου Εθνικής Αμύνης (ΑΣΕΑ), κατά το γαλλικό πρότυπο, το οποίο το 1982 μετονομάσθηκε σε Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Άμυνας (ΚΥΣΕΑ). Το όργανο αυτό όμως, είτε με τη μορφή του ΑΣΕΑ ή του ΚΥΣΕΑ δεν λειτούργησε ποτέ ως όργανο χάραξης στρατηγικής. Ενώ οι άλλες χώρες μεταπολεμικά προχώρησαν στη δημιουργία πιο αποτελεσματικών οργάνων για την ενορχήστρωση των συντελεστών ισχύος, όπως το ΣΕΑ, η Ελλάδα παραμένει με το ΚΥΣΕΑ. Ποιο είναι όμως το πρόβλημα με το ΚΥΣΕΑ; Όπως έχει επισημανθεί, το ΚΥΣΕΑ σήμερα εκτός του ότι είναι δύσκαμπτο, επί πλέον στερείται υποστηρικτικών μηχανισμών, μέσων και διαδικασιών ώστε να μπορεί να χαράσσει στρατηγική και να χειρίζεται κρίσεις. Συνέρχεται δε σχεδόν αποκλειστικά για να επιλέγει τους αρχηγούς των επιτελείων και να λαμβάνει αποφάσεις για εξοπλιστικά προγράμματα
Το σπουδαιότερο ίσως δίδαγμα από την κρίση των Ιμίων το 1996, υπήρξε η έλλειψη συντονισμού και η απουσία διαδικασιών χειρισμού κρίσεων στο ανώτατο επίπεδο. Η εικόνα του διοικητή της ΕΥΠ να περιμένει επί ώρες στον προθάλαμο του πρωθυπουργικού γραφείου με μια σημαντική πληροφορία ή υπουργού που σε κρίσιμη στιγμή βρίσκεται σε τηλεοπτικό σταθμό, δεν οδήγησαν μέχρι σήμερα στη λήψη διορθωτικών μέτρων, για να αποφευχθούν παρόμοια φαινόμενα. Και τούτο παρότι στη συνέχεια έχει προταθεί από πολιτικούς, ακαδημαϊκούς, διπλωμάτες και στρατιωτικούς η σύσταση και στη χώρα μας υπό τον πρωθυπουργό ΣΕΑ, το οποίο θα διαθέτει ένα πλέγμα υφισταμένων επιτροπών και ομάδων εργασίας και θα συντονίζει την χάραξη και εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής, αλλά και θα χειρίζεται τις κρίσεις. Είναι παράδοξο πως ενώ στην ουσία δεν έχει εκδηλωθεί κάποια διαφωνία, δεν έχουμε ακόμη ένα τόσο σοβαρό όργανο.
Το ΣΕΑ διεθνώς είναι εκτελεστικό όργανο της κυβέρνησης και όχι βήμα συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεων, προς το οποίο επιδεικνύουμε προτίμηση.
Πράγματι, πέρα από τις μεμονωμένες απόψεις και τα κόμματα έχουν δείξει πως επιθυμούν να κινηθούν προς την κατεύθυνση δημιουργίας ΣΕΑ. Τον Δεκέμβριο του 2016 το Ποτάμι κατέθεσε πρόταση νόμου για τη δημιουργία ΣΕΑ, που έτυχε θετικής αποδοχής από τις περισσότερες πολιτικές δυνάμεις. Η προηγούμενη κυβέρνηση έφερε προς ψήφιση στη Βουλή λίγο πριν τις τελευταίες εκλογές σχέδιο νόμου, που προέβλεπε την ίδρυση ΣΕΑ. Μεσολάβησαν όμως οι εκλογές και ο νόμος δεν ψηφίστηκε. Για τη σημερινή κυβέρνηση, η ίδρυση ΣΕΑ αποτελούσε κεντρικό στοιχείο του προεκλογικού της προγράμματος. Μάλιστα ανέφερε πως η δημιουργία του θα πραγματοποιούνταν στα πρότυπα άλλων κρατών, όπως η Βρετανία, η Γαλλία και το Ισραήλ. Πάντως μέχρι τώρα δεν έχει υλοποιηθεί αυτή η προεκλογική εξαγγελία.
Βεβαίως είναι θεμιτό και θετικό να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για τη συγκρότηση και τη λειτουργία του ΣΕΑ. Από τα όσα έχουν κατατεθεί όμως μέχρι τώρα στη δημόσια συζήτηση δημιουργείται προβληματισμός για το τι τελικά θα είναι, αν δημιουργηθεί και το τι θα κάνει. Καταρχάς να μνημονεύσουμε ότι έχει προβλεφθεί ακόμη και στο Σύνταγμα (άρθρο 82, §4) η συγκρότηση Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), το οποίο στη συνέχεια υλοποιήθηκε με νόμο του 2003. Το ΕΣΕΠ είναι ένα συμβουλευτικό όργανο, το οποίο όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών στις 5 Μαΐου 2015 για παράδειγμα συζήτησε τρία θέματα: ελληνοτουρκικές σχέσεις, λειτουργία της Ελληνικής Επιτροπής Ερυθρού Σταυρού, συμμετοχή της Ελλάδας στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ανάπτυξης του Ο.Η.Ε. Δηλαδή για ένα όργανο στο οποίο θα γίνεται συζήτηση για θέματα όπως τα παραπάνω έχουμε ειδική πρόβλεψη στο Σύνταγμα, ενώ αδυνατούμε να δημιουργήσουμε ένα όργανο για το τι θα κάνουμε.
Η πρόταση του Ποταμιού περιελάμβανε στη σύνθεση του ΣΕΑ πρώην πρωθυπουργούς, αρχηγούς κομμάτων κλπ. Πρόκειται για παρανόηση του τι εννοούμε ΣΕΑ στην Ελλάδα και τι στον υπόλοιπο κόσμο. Το ΣΕΑ διεθνώς είναι εκτελεστικό όργανο της κυβέρνησης και όχι βήμα συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεων, προς το οποίο επιδεικνύουμε προτίμηση. Το ΣΕΑ που έφερε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή τον περασμένο Απρίλιο, περιλαμβανόταν στο σχέδιο νόμου περί εκσυγχρονισμού της εξωτερικής πολιτικής, σαν το ΣΕΑ να ήταν εξάρτημα του υπουργείου Εξωτερικών και η περιγραφή του περιοριζόταν σε τέσσερα σύντομα άρθρα, από τα 172 συνολικά του νομοσχεδίου. Το ΣΕΑ προβλεπόταν ως συμβουλευτικό όργανο του πρωθυπουργού και όχι εκτελεστικό/συντονιστικό, παράλληλα με το ΚΥΣΕΑ, του οποίου καμία παθογένεια δεν θεράπευε. Μάλιστα ανέφερε πως ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας έπρεπε να παρακολουθεί, να ενημερώνεται και να συνεργάζεται με τα υπουργεία, χωρίς να ορίζει ποιος κάνει τι και πότε.
Η τωρινή κυβέρνηση ψήφισε από τις πρώτες μέρες που ανέλαβε τον νόμο για το επιτελικό κράτος, μια πολύ θετική εξέλιξη καθώς ο πρωθυπουργός αποκτά για πρώτη φορά όργανα για να σχεδιάζει και να ελέγχει το κυβερνητικό έργο. Στον νόμο περί επιτελικού κράτους, το ΚΥΣΕΑ διατηρήθηκε με τον ίδιο σχεδόν ρόλο όπως το γνωρίζαμε και αντί της προεκλογικής εξαγγελίας περί ΣΕΑ, δημιουργήθηκε απλώς θέση Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας. Ο Σύμβουλος βρίσκεται κάπου στο βάθος στην Προεδρία της Κυβέρνησης, υπό την Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού, υπό τον τομέα Επιστημονικής Υποστήριξης. Πρόκειται δηλαδή για θέση στρατιωτικού συμβούλου του πρωθυπουργού και όχι για Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, τουλάχιστον όχι με την έννοια που αποδίδεται στον όρο διεθνώς.
Από την παρούσα ανάλυση συνάγουμε τρία συμπεράσματα.Εν πρώτοις, μολονότι η πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική ελίτ της χώρας έχει σπουδάσει στο εξωτερικό και διαθέτει διεθνή εμπειρία, εν τούτοις εδώ και πολλά χρόνια αδυνατούμε να συστήσουμε ένα όργανο όπως το ΣΕΑ με τη μορφή που έχει στις άλλες χώρες. Το δεύτερο είναι ότι αν δημιουργήσουμε τελικά έναν τέτοιο θεσμό, χρειάζεται χρόνος για να λειτουργήσει αποτελεσματικά, ακόμη και αν δημιουργηθεί με τις καλύτερες προϋποθέσεις. Τέλος, η μη σύστασή του αποτελεί και το μέτρο με το οποίο μπορούμε να μετρήσουμε κατά πόσον σοβαρά λαμβάνουμε υπόψη μας τα ζητήματα εθνικής ασφαλείας.
Παναγιώτης Γκαρτζονίκας
Αντιστράτηγος ε.α, Διευθυντής περιοδικού Στρατηγείν,
πρόεδρος της Advanced Battlefield Studies – GREECE.
11/01/2020
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
1.
Η επιτακτική ανάγκη προπαρασκευής της χώρας έναντι της Τουρκίας
που “τρέχει” τις εξελίξεις.
Ποια είναι η ουσιαστική διαφορά μεταξύ προετοιμασίας (preparation) και προπαρασκευής (preparedness); Η προετοιμασία είναι η πράξη του να έχεις έτοιμα τα πράγματα (act of getting things ready), ενώ η προπαρασκευή είναι η κατάσταση που ήδη έχουν ετοιμασθεί τα πράγματα πριν την κύρια ετοιμασία (state of already being prepared all the arrangements).
Οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας είναι προετοιμασμένες για το έργο και την αποστολή τους και αυτός είναι ο λόγος άλλωστε των συνεχών ασκήσεων Εθνικών, Συμμαχικών, Διμερών, Πολυεθνικών. Όμως απαιτείται μία ολιστική προσέγγιση όλης της Ελληνικής κοινωνίας, η οποία θα αποσκοπεί σε συστηματική και μελετημένη προπαρασκευή, για αποτελεσματική άμυνα, εφόσον αυτό χρειασθεί. Για αυτό απαιτείται να κατανοηθεί επαρκώς η φύση του αγώνα και το μέγεθος εξ αυτού κινδύνου, η ποσοτικοποίηση των απαιτουμένων δυνάμεων και μέσων. Η προπαρασκευή έχει πολλά στάδια:
Α) Ιδεολογική: είναι η γνώση του αντιπάλου από θεωρητικής και πρακτικής πλευράς. Για αυτό είναι αναγκαία η μελέτη των ιδεολογικών όπλων όπου θα αποκρούσουμε τις απόψεις του (αρνητική πλευρά), και η μελέτη της ιδεολογίας όπου οι δικές μας απόψεις θα θεωρηθούν ορθότερες αυτών του αντιπάλου και έτσι αυτές θα καταστούν κίνητρο δράσεως των δικών μας δυνάμεων (θετική πλευρά).
Β) Ψυχολογική: είναι η γνώση της ψυχοσύνθεσης του αντιπάλου, τα συναισθήματα τα οποία καλλιεργεί στις δυνάμεις του, το ηθικό αυτού, το επίπεδο φρονήματός του (national style of warfare). Από την άλλη πλευρά είναι αναγκαία η γνώση της δικής μας ψυχολογικής καταστάσεως και τέλος η μελέτη της ψυχολογικής επενέργειας σε αμφότερες τις πλευρές δια της προπαγάνδας (το βλέπουμε στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης σε πλήρη ανάπτυξη και από τις δύο αντίπαλες πλευρές).
Γ) Οργανωτική: περιλαμβάνει τη μελέτη της οργάνωσης του αντιπάλου, την ύπαρξη δικού μας μηχανισμού οργάνωσης και δράσης, τη διαμόρφωση καταλλήλων στελεχών διαφόρων βαθμίδων, την κινητοποίηση του πληθυσμού εφόσον απαιτηθεί αναλόγως των εξελίξεων με ενημέρωση των κινδύνων που απειλούν τη χώρα, τη λήψη μέτρων για την προστασία από δυνητικά μαζικά χτυπήματα του αντιπάλου, την πλήρη αξιοποίηση HUMINT.
Δ) Τεχνική: περιλαμβάνει όλα τα υλικά και μέσα που θα απαιτηθούν κατά την κρίση. Απαιτείται προετοιμασία από την περίοδο της ειρήνης, με εκπαίδευση στα διατιθέμενα μέσα άμυνας, σύγχρονο εξοπλισμό, αξιοποίηση της Εφεδρείας και Εθνοφυλακής.
Ανάλογη επιτελική προπαρασκευή, υπήρξε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ ΝΑΤΟ και Συμφώνου Βαρσοβίας. Η κατάσταση που βιώνουμε σήμερα πλησιάζει πολύ, αυτή του Ψυχρού Πολέμου, με τις επιθετικές και παραβατικές ενέργειες του Τουρκικού ηγεμονισμού. Ωστόσο η σημερινή κατάσταση με την προκλητικότητα της Άγκυρας έχει επιπρόσθετα τα στοιχεία του υβριδικού πολέμου αλλά και του ψυχολογικού πολέμου προκειμένου να καταπονηθεί η Ελληνική πλευρά. Η Άγκυρα επίσης έχει φλερτάρει αρκετές φορές φτάνοντας στα όρια ενός θερμού επεισοδίου (έστω μεμονωμένου κατά αυτήν). Και αυτές όμως οι ενέργειες, εντάσσονται σε ασσύμετρες μορφές επιχειρήσεων που διεξάγει η Τουρκία.
Το εγχείρημα του East Med πρέπει να το δούμε πρωτίστως από γεωστρατηγική άποψη που είχε μεγάλο ψυχολογικό αντίκτυπο σε αυτές τις δυνάμεις που αντιτίθενται στο project. Δευτερευόντως πρέπει να το κρίνουμε από την οικονομική του βιωσιμότητα. Υπό αυτή την έννοια υπήρξε μία εξαιρετική κίνηση από την Ελληνική – Ισραηλινή και Κυπριακή Διπλωματία. Σε αυτό το πλαίσιο επίσης είναι και η πολυμερής διάσκεψη του Καϊρου (Ελλάδα, Αίγυπτος, Γαλλία, Ιταλία, Κύπρος) που έστειλε αρκούντως ικανοποιητικό μήνυμα στην Άγκυρα τόσο για τις παράνομες έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ αλλά πρωτίστως για την εκδήλως παράνομη και ανυπόστατη συμφωνία της Τουρκίας με την Κυβέρνηση της Τρίπολης.
Η χώρα μας πρέπει πέραν των Ενόπλων Δυνάμεών της και της Διπλωματίας της, να παραμείνει προσηλωμένη και στην προπαρασκευή του ψυχολογικού – ιδεολογικού παράγοντα, στην οργανωτική δομή ισχυρού μηχανισμού και στον άρτιο εφοδιασμό (Logistics).
Οι συμμαχικές σχέσεις μας με τα άλλα κράτη της περιοχής που αντιλαμβάνονται επίσης ως κίνδυνο αυτόν τον Τουρκικό ρεβιζιονισμό αφορά τον εξωτερικό εχθρό, όμως τα ανωτέρω ζητήματα της προπαρασκευής είναι εσωτερικά και αποκλειστικά δικά μας. Όσο καλύτερα γνωρίζεις τον αντίπαλο, τόσο αποτελεσματικότερος γίνεσαι έναντι αυτού. Πρέπει να μελετήσουμε επίσης ενδελεχώς και την Τουρκική Οικονομία. Μήπως εισέρχεται η Τουρκία σε οικονομική κρίση και ο Στρατηγός Χρόνος είναι εις βάρος της και για αυτό βιάζεται;
Του Υπτχου (Ο) ε.α. Δημητρίου Δρόσου
Από Militaire News -10/01/2020
https://www.militaire.gr/i-epitaktiki-anagki-proparaskeyis-tis-choras-enanti-tis-toyrkias-poy-quot-trechei-quot-tis-exelixeis/?fbclid=IwAR2g5OOt_hErKtv0lR3HWheBmaC4hI_h1xby3OjiHw7JTiNcd7K6Fq8EFoE
2.
Η ελληνική άμυνα στον 21ο αιώνα.
Η ελληνική άμυνα στον 21ο αιώνα.
Μετά από περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες υπηρεσίας στην Άμυνα της χώρας και υπό το πρίσμα των τελευταίων εξελίξεων στη περιοχή μας, αισθάνομαι την ανάγκη να μοιραστώ με όλους – γιατί η άμυνα μας αφορά όλους – μια σειρά από ενέργειες που κατά τη γνώμη μου απαιτούνται για την αποτελεσματική βελτίωση της κατάστασης των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) στον 21ο αιώνα.
Οι ενέργειες αυτές συνδυάστηκαν με τους πέντε άξονες που καθόρισε ο κ.ΥΕΘΑ στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης για την Εθνική Αμυνα. Ετσι, μετά από ανάλυση και προσδιορισμό των επιβαλλόμενων και απορρεουσών υποχρεώσεων, προσδιορίστηκαν τα παρακάτω 20 βήματα που θεωρώ ότι είναι απαραίτητα για την Εθνική Άμυνα στον 21ο αιώνα.
Τα βήματα αυτά δεν έχουν σχέση με τη παρούσα μαχητική ισχύ των Ελληνικών ΕΔ και την αναμφίβολη δυνατότητα τους να υπερασπίσουν την εθνική ακεραιότητα. Αφορούν στη δυνατότητα βελτίωσης και αποτελεσματικής εκτέλεσης της αποστολής τους στο άμεσο και προβλέψιμο μέλλον. Πολλά από τα βήματα στα οποία θα αναφερθώ είναι ουσιαστικά ενέργειες που έπρεπε να τις έχουμε αρχίσει ή και υλοποιήσει από χρόνια, ίσως και από δεκαετίες. Πιθανότατα στον προηγούμενο αιώνα.
Η οικονομική κρίση δυστυχώς αποτέλεσε άλλοθι για πολλές παραλείψεις. Πιθανόν επίσης κάποιες από τις ενέργειες να έχουν ήδη αποφασισθεί ή και διαταχθεί από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία και εμείς ακόμη το αγνοούμε. Σε κάθε περίπτωση εναπόκειται στην στρατιωτική ηγεσία να προτείνει και στην πολιτική ηγεσία να αποδεχτεί και να εγκρίνει όλες εκείνες τις απαιτούμενες αλλαγές που θα φέρουν τις ΕΔ στον 21ο αιώνα.
Α. Εξασφάλιση επάρκειας αμυντικού εξοπλισμού
1. Διαθεσιμότητα όλων των οπλικών συστημάτων και μέσων για την εκτέλεση της αποστολής τους τουλάχιστον στο 80%. Αυτό είναι το ελάχιστο διεθνές επιχειρησιακό όριο διαθεσιμότητος.
2. Εξασφάλιση της επάρκειας εφοδίων και υλικών για τις ΕΔ στο προβλεπόμενο ύψος από τα ισχύοντα εθνικά σχέδια.
3. Αναθεώρηση και άμεση σταδιακή υλοποίηση των εξοπλιστικών προτεραιοτήτων των ΕΔ με βάση την εκτιμώμενη Απειλή, την Εθνική Στρατηγική, το Επίπεδο Φιλοδοξίας, τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και τις οικονομικές μας δυνατότητες, πάντα υπό λεπτομερή Κοινοβουλευτικό Έλεγχο με διαφάνεια και απόλυτη νομιμότητα. Το Πολεμικό Ναυτικό πρέπει κατά τη γνώμη μου να έχει απόλυτη προτεραιότητα. Είναι το καλύτερο, ταχύτερο και ασφαλέστερο μέσο προβολής ισχύος που διαθέτουμε.
4. Διασύνδεση των ΕΔ με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Ερευνητικούς και Κατασκευαστικούς Φορείς στην Ελλάδα (κυρίως) αλλά και στο εξωτερικό για την έρευνα και δημιουργία νέων στρατιωτικών δυνατοτήτων που αναγκαιούν.Το UAV του ΑΠΘ είναι ένα υπέροχο παράδειγμα.
Β. Αναδιοργάνωση της δομής των Ενόπλων Δυνάμεων
1. Αναθεώρηση και εκσυγχρονισμός του Εθνικού Αμυντικού Σχεδιασμού με επανεξέταση Διαδικασιών και Εθνικών Στόχων. Πλήρης αναθεώρηση εκ βάθρων εθνικών πολιτικών και στρατιωτικών στρατηγικών κειμένων.
2. Επάνδρωση Δυνάμεων Αμέσου Επεμβάσεως στο 100%. Προσλήψεις οπλιτών Ειδικών Δυνάμεων.Το ηλικιακό είναι σημαντικό πρόβλημα για τις Μονάδες αυτές.
3. Επάνδρωση προσωπικού ολων των Μονάδων, Επιτελείων και υπηρεσιών στο 80%. Αύξηση θητείας ή θητεία στα 18 για τους κληρωτούς, με παράλληλες προσλήψεις επαγγελματιών μέχρι συμπλήρωσης των ελλείψεων.
4. Αναδιοργάνωση των υφισταμένων και πρόβλεψη νέων δομών και δυνατοτήτων του πλήρους φάσματος του Υβριδικού Πολέμου (Κυβερνοπόλεμος, Πληροφοριακές Επιχειρήσεις, Ψυχολογικές Επιχειρήσεις, Επιχειρήσεις Ηλεκτρονικού Φάσματος,Επιχειρήσεις Χαμηλής Εντασης κλπ) αλλά και των Επιχειρήσεων Προβολής Ισχύος και Επηρεασμού, χωρίς όμως νέες διοικήσεις και νέους στρατηγούς. Νέες αποστολές έστω και διπλές σε υφιστάμενες δομές και διοικήσεις. Οι συντεχνιακές προσεγγίσεις μόνο κακό μας έκαναν τα τελευταία χρόνια.
5. Άμεση αναδιάταξη και αναδιοργάνωση δομών, δυνάμεων και εγκαταστάσεων όπου απαιτείται. Κατάργηση δομών που δεν είναι πλέον απαραίτητες. Μετακίνηση του Κέντρου Βάρους της διάταξης μας και ιδίως του Πολεμικού Ναυτικού προς τα Νότια και τα Νοτιοανατολικά με αύξηση της διασποράς των μέσων, μεγιστοποίηση της ευελιξίας, της ευκινησίας και της δυνατότητας αντίδρασης με παράλληλη κατάργηση δομών και εγκαταστάσεων που δεν απαιτούνται. Απαιτείται νέος νοτιότερος επιχειρησιακός ναύσταθμος γιατί εκεί μετατοπίστηκε το γεωπολιτικό ενδιαφέρον. Υπάρχει ήδη στη Κρήτη.
6. Υπηρεσία Στρατιωτικών Πληροφοριών. Δεν μπορούμε να κυριαρχήσουμε στο επιχειρησιακό και τακτικό πεδίο χωρίς εξειδικευμένες στρατιωτικές πληροφορίες. Και οι πληροφορίες αυτές είναι η «γνώση», που δίνει τη «δύναμη» για τη κυριαρχία αυτή.
Γ. Εκσυγχρονισμός του υφισταμένου νομοθετικού πλαισίου
στα δεδομένα του 21ου αιώνα
1. Νέο Καταστατικό Νόμο για Αξκούς (σε αντικατάσταση του ισχύοντος από το 1973) και Υπξκούς (δεν υφίσταται) με άρση όλων των καταληκτικών βαθμών για όλα στελέχη, (όπου ισχύει κάτι τέτοιο) ώστε ο καθένας να μπορεί να εξελίσσεται όσο του επιτρέπει η αξία του. Ας δεχτούμε επιτέλους ότι είμαστε στον 21ο αιώνα.
Μόνα κριτήρια η ικανότητα και η μόρφωση. Όλοι ανεξαρτήτως προέλευσης (και γνωριμιών) μετέχουν στη διαδικασία και εξελίσσονται μέχρι το θεσμοθετημένο όριο ηλικίας και όσο τους επιτρέπουν οι δυνατότητες τους και οι συγκυρίες. Έτσι πρέπει να γίνεται. Έτσι γίνεται σ´ολόκληρο τον κόσμο. Ένα οργανωμένο σχήμα δεν μπορεί να στηρίζεται θεσμικά σε δεδομένα του πρώτου μισού του προηγούμενου αιώνα.
2. Νέος νόμος για την εξέλιξη και τις προαγωγές του προσωπικού. Το ισχύον σύστημα είναι δημιούργημα της επταετίας και στη συνέχεια της μεταπολίτευσης και ικανοποιούσε συγκεκριμένες ανάγκες. Οι καιροί όμως έχουν αλλάξει ανεπιστρεπτί και οι ανάγκες είναι πλέον διαφορετικές.
(α) Ολες οι θέσεις διοικήσεως σε όλους τους βαθμούς (και στους ανώτατους και για τους Αρχηγούς) καθώς και όλες οι θέσεις ευθύνης πρέπει να καλύπτονται για διετία τουλάχιστον. Διαφορετικά δεν υπάρχει πρόοδος και εξέλιξη αλλά μόνο «σημειωτόν» επι δεκαετίες.
(β) Πρέπει να καταργηθούν οι διαδικασίες κρίσεων των στελεχών όπως ισχύουν σήμερα καθώς και οι ετήσιες αποστρατείες. Οι κρίσεις γίνονται κατά έτος για να αξιολογείται η απόδοση και η περαιτέρω πορεία των στελεχών και όχι η συνέχιση της εργασιακής τους σχέσης . Κανένας δεν αποστρατεύεται. Οι ΕΔ δεν είναι ιδιοκτησία ούτε του Υπουργού ούτε των Αρχηγών για να απολύουν τους υπαλλήλους τους. Όλοι αποστρατεύονται ανεξαρτήτως βαθμού μόνο με όριο ηλικίας τα 58 έτη ή τα 61 έτη για τους Αρχηγούς. Ειδικές διατάξεις καλύπτουν ειδικές παράνομες συμπεριφορές.
3. Αναδιοργάνωση της εφεδρείας και επαύξηση του ρόλου της με μονιμότητα στη εφεδρική οργάνωση και θέσπιση εθελοντών εφέδρων και ενδεχομένως πλήρων μονάδων εθελοντών εφέδρων. Είναι το μεγαλύτερο και εξαιρετικά σημαντικό τμήμα της μαχητικής μας ισχύος. Πρέπει να σταματήσουμε να το αφήνουμε ανεκμετάλλευτο.
4. Επανεξέταση του θεσμού της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης στο σύνολο της, ιδίως υπό το πρίσμα της τελευταίας συνταγματικής αναθεώρησης.
Δ. Ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας
1. Επανεκκίνηση της εγχώριας Πολεμικής Βιομηχανίας για την επαύξηση της συμμετοχής της στη κάλυψη των εθνικών εξοπλιστικών αναγκών.
2. Στόχος της συμμετοχής της αμυντικής βιομηχανίας στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας πρέπει να είναι η κάλυψη των εθνικών αμυντικών αναγκών στο 50% μέχρι το 2035.
Ε. Αναβάθμιση της Στρατιωτικής και ακαδημαϊκής εκπαίδευσης
Αναθεώρηση και εκσυγχρονισμός της στρατιωτικής και ακαδημαϊκής εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα με:
(α) Χρήση εξομοιωτών σε όλα τα επίπεδα στρατιωτικής εκπαίδευση και βολές με πραγματικά πυρά από όλα τα οπλικά συστήματά. Όλα τα οπλικά συστήματα και όλοι οι χειριστές πρέπει να δοκιμάζονται με πραγματική βολή σε ετήσια βάση.
(β) Συμμετοχή σε ειρηνευτικές αποστολές των ΗΕ, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και διεθνείς διαγωνισμούς για να αντισταθμιστεί μερικώς η έλλειψη πολεμικής εμπειρίας σε σχέση με πιθανούς αντιπάλους μας.
(γ) Αξιολογήσεις με κυκλικό συνεχόμενο διετές πρόγραμμα αξιολογήσεων (μάχιμες μονάδες) ή τριετές (επιτελεία και λοιπές δομές). Συγχρονισμός με εναλλαγές διοικήσεων ώστε να αξιολογούνται όλοι.
(δ) Χορήγηση εκπαιδευτικών αδειών στα στελέχη για υποχρεωτικές Μεταπτυχιακές (μέχρι 2 έτη) πανεπιστημιακές σπουδές για όλα τα στελέχη στο βαθμό του Λοχαγού ή Ταγματάρχου, εφόσον το επιθυμούν. Αυτό θα είναι απαραίτητο για την περαιτέρω εξέλιξη τους. Δεν πρέπει να υπάρχουν ανώτατοι αξιωματικοί χωρίς μεταπτυχιακές σπουδές και ανώτατη ακαδημαϊκή μόρφωση επιπλέον της αρχικής. Σε κανένα στρατό δεν υπάρχουν.
ΣΤ. Επιπλέον προτάσεις εξαιρετικής σημασίας, εκτός των αξόνων
που διατύπωσε ο κ. ΥΕΘΑ
1. Νέο μισθολογικό σύστημα για το προσωπικό ώστε να ταυτιστούν οι μισθολογικοί με τους κατεχόμενους βαθμούς.
2. Μέριμνα για το προσωπικό και τις οικογένειες του με στοχευμένα μέτρα που θα αφορούν στη στέγαση, την ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη και τη μέριμνα για βρέφη και παιδιά.
3. Επιχειρησιακή Ετοιμότητα.
Το σημαντικότερο για το τέλος. Επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και της δυνατότητας άμεσης αντίδρασης μέσα σε συγκεκριμένες και αυστηρές χρονικές επιδιώξεις όλων των μάχιμων μονάδων όλων των κλάδων των ΕΔ με συνεχείς συναγερμούς και ασκήσεις ετοιμότητας σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο.
Είναι σίγουρο ότι πολλές από τις παραπάνω ενέργειες έχουν σοβαρό οικονομικό κόστος. Άλλες απλώς απαιτούν ειλικρινή πολιτική βούληση. Η χώρα είναι σε τροχιά ανάπτυξης και αυτό δεν πρέπει να διαταραχθεί. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι η κυβέρνηση θα βρει τρόπο να καλυφθούν οι αμυντικές ανάγκες χωρίς να επιβραδυνθεί ή ανασταλεί η πρόοδος, η ανάπτυξη και η βελτίωση του επιπέδου διαβιώσεως του ελληνικού λαού. Ο ελληνικός λαός είναι δυνατόν από το υστέρημα των πολλών και από το πλεόνασμα των ολίγων να δώσει λύση και σε αυτό το πρόβλημα, όπως έκανε μέχρι τώρα, όποτε παρουσιάστηκε ανάγκη, και τώρα θεωρώ ότι η ανάγκη αυτή υπάρχει.
Μιχάλης Κωσταράκος,
επίτιμος αρχηγός ΓΕΕΘΑ,
πρώην Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της Ε.Ε..
16/12/2019