Oι «κρυφοί» σύμμαχοι του Χαφτάρ στη Λιβύη που φοβάται η Άγκυρα.
Ένα εκτενές άρθρο για το ποιοι «κρύβονται» πίσω από τον Στρατάρχη Χαφτάρ στη Λιβύη και τον στηρίζουν κατά της Τουρκίας φιλοξενεί η ιστοσελίδα της Daily Sabah. Η Τουρκάλα αρθρογράφος Merve Şebnem Oruc, κάνει αρχικά μια ιστορική αναδρομή για την εξέλιξη των σχέσεων του πρώην ισχυρού άντρα της Λιβύης, Μουαμάρ Καντάφι, με τον πολέμαρχο της χώρας, Χαφτάρ. Ακολούθως αναδεικνύει τον κομβικό, κατά την ίδια, ρόλο του «σκιώδους» Mohammed Dahlan στην κρίση της Λιβύης αλλά και τις σχέσεις του με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία θεωρεί ως τον ενορχηστρωτή της κρίσης στη Λιβύη και τον κύριο υπαίτιο της αντιτουρκικής στάσης που κρατούν διάφορα αραβικά κράτη.
«Από τότε που ο νέος πολέμαρχος στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, Χαλίφα Χαφτάρ πάτησε το πόδι του στη Λιβύη μετά από μια απουσία δύο δεκαετιών, όχι μόνο οι παλιοί φύλακες της Λιβύης αλλά και οι εξωτερικοί παίκτες έχουν εμπλακεί στον εμφύλιο πόλεμο της χώρας. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, για παράδειγμα, έχουν εμπλακεί βαθιά, ίσως ακόμη και από πολύ πριν την άφιξη του Χαφτάρ», σημειώνεται αρχικά στη Sabah.
«Ο Mohammed Dahlan, η πιο σκιώδης φιγούρα στη Μέση Ανατολή και ο Σύμβουλος Ασφαλείας του de facto αρχηγού των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, πρίγκιπα Mohammed bin Zayed Al Nahyan (MBZ), σχεδίασε να ανατρέψει τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) στην Τρίπολη και υποδαύλισε τον πόλεμο πολλές φορές, σύμφωνα με άλλα δημοσιεύματα».
Τα «Sissi Leaks» που ήρθαν στο φως το 2015, συνεχίζει η Sabah, αποκάλυψαν τη συμμετοχή Dahlan στη Λιβύη. «Ως εκπρόσωπος των ΗΑΕ, προήγαγε την αντεπανάσταση στη Λιβύη, η οποία καθοδηγούταν από τον al-Dam έως ότου ο Χαφτάρ έρθει στο προσκήνιο. Σύμφωνα με τις διαρροές, οι ηγέτες του αιγυπτιακού πραξικοπήματος κανόνισαν μια συνάντηση μεταξύ του Dahlan και al-Dam για να σφίξει τα χέρια στην αντεπανάσταση στη Λιβύη».
«Μια έκθεση στην επιτροπή κυρώσεων των Ηνωμένων Εθνών το 2017 κατηγόρησε τα ΗΑΕ ότι "χειραγωγούν τη σταθερότητα της Λιβύης". Η έκθεση ανέφερε ότι το έθνος του Κόλπου είχε παραβιάσει επανειλημμένα ένα διεθνές εμπάργκο όπλων και παρέσχε κρυφά ελικόπτερα επίθεσης και άλλα στρατιωτικά αεροσκάφη, καθώς και τεθωρακισμένα οχήματα μεταξύ άλλων όπλων για να αποκαταστήσει τον στρατηγό Χάφταρ και τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης (LNA) με τη Βουλή των Αντιπροσώπων (HoR) με βάση το Tobruk και αρνείται να αναγνωρίσει την κυβέρνηση που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη στην Τρίπολη», τονίζεται.
«Το 2017, ο Dalhan ερευνήθηκε επίσης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για συνεργασία με τον Σαϊφ αλ-Ισλάμ Καντάφι για διάφορα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και διώξεις αμάχων».
«Τον Μάρτιο του 2011, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) ξεκίνησε έρευνα σχετικά με την κατάσταση στη Λιβύη, μετά την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 1970. Το ICC εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Saif al-Islam Gadhafi τον Ιούνιο του 2011 για "σύλληψη και οργάνωση σχεδίου αποτροπής και καταστολής, με κάθε τρόπο, των πολιτικών διαδηλώσεων εναντίον του καθεστώτος του Καντάφι σε συντονισμό με τον πατέρα του"».
«Σύμφωνα με το Middle Eye Eye, το έγγραφο του Wikileaks από το 2010 αποκάλυψε ότι ο Dahlan και ο Saif al-Islam Gadhafi συναντήθηκαν στην Ισπανία πριν από την Αραβική Άνοιξη. Αργότερα το 2018, τα δελτία ειδήσεων ισχυρίστηκαν ότι τα ΗΑΕ χρησιμοποίησαν 30 δισεκατομμύρια δολάρια παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Λιβύης μέσω της Dahlan για να στηρίξουν τον Χαφτάρ στον αγώνα του εναντίον της GNA. Σαφώς, τα ΗΑΕ χρησιμοποίησαν τον Dahlan για τις δικές τους φιλοδοξίες. Και όμως, ο ίδιος ο Dahlan δεν ήταν απλώς ένα εργαλείο για την εξωτερική πολιτική των ΗΑΕ αλλά υποστήριξε επίσης αυτήν την πολιτική».
Η Sabah σημειώνει, επίσης, πως ο Dahlan έχει στενές σχέσεις με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπτέλ Φατάχ Αλ Σίσι. «Οι προαναφερθείσες "διαρροές Sissi (Sissi Leaks)" αποκάλυψαν ότι τα ΗΑΕ υποστήριζαν οικονομικά την εξέγερση της αντιπολίτευσης μέσω τραπεζικού λογαριασμού που ελεγχόταν από πολλούς στρατιωτικούς της Αιγύπτου. Ο Dahlan δεν εμπλέκεται μόνο στις αντεπαναστάσεις στην Λιβύη και την Αίγυπτο. Tο όνομά του εμφανίστηκε επίσης σε σχέση με την απόπειρα πραξικοπήματος της Τουρκίας τον Ιούλιο του 2016. Οι τουρκικές δικαστικές αρχές εξέδωσαν πρόσφατα ένα ένταλμα για τη σύλληψή του».
«Και για όλους όσοι είναι εξοικειωμένοι με τις κρίσεις στη Μέση Ανατολή, ο Dahlan σημαίνει ΗΑΕ», σημειώνει η Τουρκάλα αρθρογράφος.
«Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα χρηματοδότησαν ομάδες εναντίον του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συμπεριλαμβανομένου και του εκτός νόμου ΡΚΚ, τα τελευταία δύο χρόνια», σύμφωνα με δημοσιεύματα που δεν αναφέρει η αρθρογράφος της Sabah. «Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου αναφερόταν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα όταν μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος πριν από δύο χρόνια είπε: "Γνωρίζουμε ότι μια χώρα έδωσε οικονομική βοήθεια 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία".
Οι σχέσεις ΗΑΕ-Τουρκίας ήταν πάντα κάπως απομακρυσμένες, αλλά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αύξησαν κατάφωρα τις αντιτρομοκρατικές προσπάθειές τους - και όχι μόνο τον πόλεμο των λέξεων την τελευταία δεκαετία. Όταν εξετάζουμε τις συγκρούσεις και τις κρίσεις στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, είναι σαφές ότι οι δύο χώρες βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές. Το χάσμα μεταξύ Τουρκίας και ΗΑΕ άρχισε να διευρύνεται με την ανατροπή του πρώτου δημοκρατικά εκλεγμένου Προέδρου της Αιγύπτου, του Μοχάμεντ Μορσί και συνεχίστηκε στη Συρία. Στη Λιβύη, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δημιούργησαν έναν άξονα Αιγύπτου-Εμιράτων κατά τον άξονα Τουρκίας-Κατάρ, υποστηρίζοντας τον Χάφταρ και ξεκίνησαν έναν εμφύλιο πόλεμο μετά την ανατροπή του Καντάφι. Από τη Σομαλία μέχρι το σουδανικό λιμάνι, το Suakin της Ερυθράς Θάλασσας, είναι σχεδόν αδύνατο να μην δούμε τις προσπάθειες των ΗΑΕ να εμποδίσουν την επιρροή της Άγκυρας».
Να υπενθυμίζουμε ότι παλαιότερα το τουρκικό TRT κατηγόρησε και το Ισραήλ ότι ενισχύει κρυφά τον Χαφτάρ με αποστολή οπλισμού, κάτι που διέψευσε ο Αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού της χώρας, Ναύαρχος Φαράγκ ελ Μαχντάουι σε συνέντευξή του στη «Σημερινή».
«Προφανώς, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα βλέπουν την Τουρκία ως αντίπαλο ή ακόμη περισσότερο, μια ισχυρή χώρα με ισχυρό ηγέτη και επιλέγουν να κατηγορήσουν την Τουρκία ότι είναι πολλά πράγματα, όπως μια σκληρή ισλαμική χώρα ή υποστηρικτής της τρομοκρατικής οργάνωσης Daesh».
«Μετά την απόφαση του τουρκικού κοινοβουλίου να αποστείλει στρατιωτικές δυνάμεις στη Λιβύη για να υποστηρίξει τη GNA στην Τρίπολη, που ενόχλησε τα ΗΑΕ, ο Χαφτάρ "κήρυξε τζιχάντ" κατά του τουρκικού στρατού. Κατηγόρησε την Τουρκία ότι επιδιώκει "να ανακτήσει τον έλεγχο της Λιβύης", η οποία ευθυγραμμίζεται με τη ρητορική των ΗΑΕ που υποστηρίζουν ότι η Τουρκία έχει επεκτατικές "νεο-οθωμανικές" φιλοδοξίες στην περιοχή. Καθώς η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν επιστρέφει, αυτοί οι τύποι απαιτήσεων είναι απλώς μη ρεαλιστικοί».
«Με τη Λιβύη τώρα να είναι καυτό θέμα σε όλο τον κόσμο, το Αμπού Ντάμπι έχει αρχίσει να διαδίδει προπαγάνδα περί «νεο-οθωμανισμού» συνοδευόμενη από ψευδείς ισχυρισμούς σε όλο τον αραβικό κόσμο. Όμως, δεν είναι όλα τα αραβικά κράτη, όπως η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία, που πήδηξαν στο άρμα της κυριαρχίας των ΗΑΕ, με συμμάχους όπως το Κατάρ και την Αλγερία να σέβονται τους δεσμούς τους με την Άγκυρα», αναφέρει η Sabah.
Πάντως, χθες, μετά την Αίγυπτο, και η Τυνησία καταδίκασε τις πρακτικές της Τουρκίας και την ενεργή ανάμειξή της με την αποστολή στρατευμάτων και Σύρων μισθοφόρων τζιχαντιστών προκειμένου να στηρίξουν την κυβέρνηση του Σάρατζ.
«Ο πρόεδρος της Τουρκίας έχει γίνει ένα στοιχείο αστάθειας στην περιοχή. Θα ήθελα να υπενθυμίσω στον Ερντογάν πως και η Λιβύη και η Τυνησία δεν είναι οθωμανικές περιφέρειες και είμαστε μια αραβική κυρίαρχη πολιτεία», είπε κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης στο κοινοβούλιο της Τυνησίας.
Από την πλευρά του, ο νέος πρόεδρος της Αλγερίας, Abdelmadjid Tebboune, συναντήθηκε πριν από λίγες μέρες με τον επικεφαλής της GNA Φαγιέζ Αλ Σάρατζ και τόνισε ότι η Τρίπολη είναι μια «κόκκινη γραμμή που κανείς δεν πρέπει να διασχίσει».
Μεταξύ άλλων, η Sabah σημειώνει πως ο Χάφταρ απέρριψε τις προτάσεις για κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη, αλλά μετά το τηλεφώνημα Βασιλιά του Άμπου Ντάμπι, Mohammed bin Zayed Al Nahyan, άλλαξε τη στάση του και ήρθε στο τραπέζι. Χθες αναχώρησε από τη Μόσχα, όπου έφθασε για να διαπραγματευτεί την κατάπαυση του πυρός, χωρίς να υπογράψει τη συμφωνία.
Δεν ξέρουμε τι είπε ο Πούτιν στον Mohammed bin Zayed Al Nahyan, σχετικά με το ότι έπρεπε να δεχτεί την εκεχειρία. Επίσης, δεν γνωρίζουμε γιατί ο ΜΒΖ έκανε στροφή. Στην πραγματικότητα, τόσο η Τουρκία όσο και η Ρωσία έχουν αρκετή μόχλευση στη Λιβύη. Ωστόσο, πρέπει να ξέρουμε ποια μόχλευση έχει ο Βασιλιάς του Άμπου Ντάμπι .
Σε μια, πάντως, νεότερη εξέλιξη, ο Χαφτάρ συμφώνησε να συμμετάσχει στη διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη.
16/1/2020