ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ:Τέλος για φέτος το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% - Έγκριση Eurogroup για νέα πακέτα στήριξης της οικονομίας.

Ο κορονοιός καταργεί τα πλεονάσματα!



 Τέλος για φέτος το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% 
- Έγκριση Eurogroup για νέα πακέτα στήριξης της οικονομίας. 

Την επικύρωση από το Eurogroup της δυνατότητας της χώρας να έχει το ίδιο δημοσιονομικό περιθώριο με αυτό των υπολοίπων κρατών έλαβε η Ελλάδα σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα. Όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών μετά το πέρας του Eurogroup δεν ισχύει ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για φέτος, ενώ συμπλήρωσε πως έλαβε και πράσινο φως για την εξαίρεση των επιπλέον δαπανών για το μεταναστευτικό - προσφυγικό. 

Ο κ. Σταϊκούρας προανήγγειλε νέα πακέτα μέτρων στήριξης της οικονομίας που θα ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες και όπως δήλωσε χαρακτηριστικά εγκρίθηκαν από το Eurogroup και "έχουν τύχει συστηματικής επεξεργασίας όλη την προηγούμενη περίοδο".

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο είπε επίσης πως αναλαμβάνονται συγκεκριμένες πρωτοβουλίες αναφερόμενος στα πακέτα που εγκρίθηκαν σήμερα (αξίας 1% του ΑΕΠ). Επίσης αναφέρθηκε  στην θετική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας.

Αναλυτικά η δήλωση του Υπουργού Οικονομικών

Αναλυτικά ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας σε δήλωσή του για τις σημερινές αποφάσεις του Eurogroup ανέφερε πως η συνεδρίαση ήταν, κατά κύριο λόγο, εστιασμένη στην αντιμετώπιση της κρίσης από την εξάπλωση του κορoνοϊού.

"Εκφράσαμε ομόφωνα, την αποφασιστικότητά μας να κάνουμε οτιδήποτε χρειαστεί, προκειμένου να ανταποκριθούμε, έγκαιρα και αποτελεσματικά στις προκλήσεις, τόσο στη δημόσια υγεία όσο και στην οικονομία, από την εξάπλωση της νόσου. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίσαμε την υλοποίηση, άμεσα και συντονισμένα, ενός συγκροτημένου σχεδίου παρεμβάσεων, με στόχο τη στήριξη της δημόσιας υγείας, της επιχειρηματικότητας, της ρευστότητας, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής" επισήμανε.

Για την Ελλάδα δήλωσε πως "οι σημερινές αποφάσεις καλύπτουν απόλυτα τις ελληνικές θέσεις και προτεραιότητες".

Ο ΥΠΟΙΚ επισήμανε πως:

1ον. Η μείωση των εσόδων και η ενίσχυση των παροχών για την απασχόληση εξαιτίας της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας θα ληφθούν υπόψη, για όλα τα κράτη-μέλη, στους δημοσιονομικούς κανόνες, τους στόχους και τις απαιτήσεις, μειώνοντάς τους. Συνεπώς, δεν υφίσταται εφέτος ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ για την Ελλάδα.

2ον. Επιπλέον, συμφωνήθηκε ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των προσωρινών δημοσιονομικών μέτρων που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της κατάστασης, όπως είναι οι παρεμβάσεις για τη συγκράτηση της εξάπλωσης και τη θεραπεία της νόσου, την ενίσχυση της ρευστότητας σε επιχειρήσεις και κλάδους που πλήττονται, και τη στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων, θα εξαιρεθούν από την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες. "Συνεπώς, οι συγκεκριμένες αυτές δαπάνες εξαιρούνται από τη δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας" αναφέρει ο ΥΠΟΙΚ.

3ον. Τα κράτη-μέλη μπορούν θα λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του τεράστιου προβλήματος, προχωρώντας άμεσα, μεταξύ άλλων, σε δαπάνες για τη στήριξη των συστημάτων υγείας, την ενίσχυση των δομών κοινωνικής προστασίας, τη λήψη δημοσιονομικών – κυρίως φορολογικών – μέτρων για την ενίσχυση επιχειρήσεων σε περιοχές και κλάδους που πλήττονται, με ιδιαίτερη έμφαση στις μεταφορές και τον τουρισμό, την αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων, τη λήψη μέτρων για τη στήριξη της απασχόλησης, την επέκταση των παροχών ασθενείας και των επιδομάτων ανεργίας. Ο ΥΠΟΙΚ επισήμανε πως "αυτές οι δαπάνες, και για τη χώρα μας, εξαιρούνται του δημοσιονομικού αποτελέσματος".

Ο ΥΠΟΙΚ εξήγησε και τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

"Αναλαμβάνονται συντονισμένες πρωτοβουλίες,
 συμπληρωματικές προς τα εθνικά μέτρα:

* Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεσμοθετεί ειδικό επενδυτικό ταμείο, με πόρους που θα διοχετευθούν στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην αγορά εργασίας και σε άλλους ευάλωτους κλάδους της οικονομίας. 
* Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προχωρά στην κινητοποίηση χρηματοδοτικών πόρων για την παροχή κεφαλαίων κίνησης και για την προώθηση πρόσθετων επενδύσεων, με στόχο την ενίσχυση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων.
*  Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιοποιεί όλα τα περιθώρια ευελιξίας στο πεδίο των κρατικών ενισχύσεων, επιταχύνοντας ταυτόχρονα τις εγκριτικές διαδικασίες.

Ο κ. Σταϊκούρας επισήμανε πως "η χώρα μας, ισότιμα, διαθέτει πλέον τους αναγκαίους βαθμούς ευελιξίας προκειμένου να αναλάβει, άμεσα, συντονισμένα και στοχευμένα, πρωτοβουλίες για τον περιορισμό των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων από την εξάπλωση του κορoνοϊού".

Επίσης, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την θετική 5η αξιολόγηση της οικονομίας, "ετέθη από την ελληνική πλευρά, και αναγνωρίστηκε η ανάγκη εξαίρεσης επιπλέον – αυξημένων τελευταία – δαπανών για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος από το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της χώρας". 

Ο ΥΠΟΙΚ προανήγγειλε πως "η Ελληνική Κυβέρνηση, τις επόμενες ημέρες, θα ανακοινώσει επιπρόσθετα, σημαντικά μέτρα που απορρέουν από τη σημερινή απόφαση του Eurogroup, και τα οποία έχουν τύχει συστηματικής επεξεργασίας κατά την προηγούμενη περίοδο". 

Επισήμανε επίσης πως "θα πράξουμε το καλύτερο δυνατόν! Στο πεδίο της οικονομίας, λειτουργούμε έγκαιρα και μεθοδικά.  Προέχει όμως, πάντα, η υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής και η προστασία του αγαθού της δημόσιας υγείας. Και προς αυτή την κατεύθυνση, πράττουμε ό,τι είναι αναγκαίο και δυνατόν.

Με την ευκαιρία αυτή, καλώ και πάλι, όλους τους παράγοντες της οικονομίας και τους πολίτες, να επιδείξουμε ατομική ευθύνη, συλλογική συνείδηση και αλληλεγγύη, ώστε να ξεπεράσουμε την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, με το μικρότερο ατομικό και κοινωνικό κόστος. Αισιοδοξώ ότι θα τα καταφέρουμε!"

Της Δήμητρας Καδδά


16/3/2020
            ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ           




1.
Ο κορονοιός καταργεί τα πλεονάσματα!

Από τις πλέον ευνοημένες των μέτρων που έλαβε χθες το Eurogroup είναι η Ελλάδα, αναφέρει στο liberal.gr ο Παναγιώτης Πετράκης για την απόφαση που οδηγεί σε κατάργηση για φέτος του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%. Είναι η πρώτη φορά που, όπως λέει, η Eυρωπαικη Επιτροπή λειτουργεί ως μια ολοκληρωμένη οντότητα με οδηγίες για την άσκηση επιιμέρους πολιτικών σε εθνικό επίπεδο, όπως για παράδειγμα για την παροχή εγγυήσεων σε επιχειρήσεις, προσθέτοντας με νόημα "ποιος θα το φανταζόταν πως ένας ιός, θα καταργούσε τις ιδεοληψίες ετών".

 "Εάν ο κόσμος έδωσε τρισεκατομμύρια ευρώ για να σώσει το 2008 τον εαυτό του από το παραπαίων χρηματοοικονομικό σύστημα, προφανώς το ίδιο θα κάνει και τώρα για να μειώσει την αβεβαιότητα και να ξαναδώσει πνοή στην οικονομία", αναφέρει ο κ. Πετράκης, χαρακτηρίζοντας τα μέτρα του Eurogroup ως εξαιρετικά σημαντικά. Σε αυτό το πρωτόγνωρο σοκ που βιώνει ο πλανήτης, ο καθηγητής του ΕΚΠΑ τονίζει ότι θα πρέπει να ετοιμαζόμαστε για την μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου και την μεγαλύτερη αναδιάρθρωση που έχει γίνει ποτέ στην παγκόσμια ιστορία, προσθέτοντας ότι "ευάλωτες επιχειρήσεις θα κλείσουν, άλλες θα υποστούν αναδιάρθρωση, κάποιες οικονομίες, οι πιο αδύναμες, θα πληγούν περισσότερο και άλλες λιγότερο και καποιοι αναμφίβολα θα ωφεληθούν, οι περισσότεροι όμως όχι". Και σημειωνει ότι η πανδημία αποκάλυψε τις ανισορροπίες της παγκόσμιας οικονομίας, δηλαδή μια σειρά από προβλήματα που ξεκινούν από την προσφορά και την ζήτηση και φθάνουν στα υπερδανεισμένα χαρτοφυλάκια και τις επιχειρήσεις, στην μείωση της παραγωγικότητας και στον πετρελαικό πόλεμο τιμών.

 Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη

 - Την κάνουλα της ρευστότητας άνοιξε χθες το Eurogroup, ανακοινώνοντας μια μεγάλης έκτασης δημοσιονομική ευελιξία με το πρώτο πακέτο μέτρων σε εθνικό επίπεδο να φτάνει το 1% του ΑΕΠ, ενώ υπάρχει δέσμευση να προσφερθεί ρευστότητα ίση τουλάχιστον με το 10% του ΑΕΠ. Πως το σχολιάζετε ;

 Τα μέτρα που ανακοίνωσε σήμερα το Eurogrοup είναι εξαιρετικά σημαντικά. Νομίζω ότι είναι πρώτη φορά που βλέπω η EυρωπαΪκη Επιτροπή να λειτουργεί ως ένα πλαίσιο ολοκληρωμένης οντότητας αφού δίνει οδηγίες για την άσκηση επι μέρους πολιτικών σε εθνικό επίπεδο σε θέματα που δεν ίσχυε κάτι τέτοιο παλαιότερα (πχ εγγυήσεις σε επιχειρήσεις ).

 Πάντως υπάρχουν  ορισμένα θέματα να διευκρινιστούν όπως πχ τι σημαίνει επί πλέον ρευστότητα μέχρι 10%. Εάν δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος τι θα συμβαίνει; Θα ενεργοποιηθούν και κανάλια νομισματικής πολιτικής;

 Εμεις ως Ελλάδα μάλλον είμαστε από τους πλέον ευνοημένους από τα μέτρα αφού φαίνεται να αποδυναμώνονται οι μάλλον άδικοι και μη χρήσιμοι περιορισμοί που αντιμετωπίζαμε στην εγχώρια οικονομική πολιτική.

 Ότι ένας ιός θα καταργούσε τις ιδεοληψίες ετών δεν το είχαμε φανταστεί.

 - Αρκετοί θεωρούν ότι το πιθανότερο σενάριο για την ευρωπαϊκή, ίσως και για την παγκόσμια οικονομία, είναι η ύφεση. Ποια η δική σας γνώμη;

 Να ετοιμαζόμαστε για την μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου και την μεγαλύτερη αναδιάρθρωση που έχει γίνει ποτέ στην παγκόσμια ιστορία.

 Ευάλωτες επιχειρήσεις θα κλείσουν, άλλες θα υποστούν αναδιάρθρωση, κάποιες οικονομίες, οι πιο αδύναμες, θα πληγούν περισσότερο και άλλες λιγότερο. Κάποιοι αναμφίβολα θα ωφεληθούν και οι περισσότεροι όχι.

 Δυστυχώς ο μαύρος κύκνος του ιού αποκάλυψε στην παγκόσμια οικονομία μία σειρά από προβλήματα τα οποία ξεκινούν από τα προβλήματα προσφοράς και ζήτησης (λόγω αβεβαιότητας) φθάνουν στην μείωση των κεφαλαιακών στοιχείων που πιέζει αφόρητα τα υπερδανεισμένα χαρτοφυλάκια και επιχειρήσεις, στην μείωση της παραγωγικότητας και σε παράπλευρες απώλειες (πόλεμος τιμών πετρελαίου κ.τ.λ.). Γνωρίζαμε εδώ και ενάμιση χρόνο ότι η καμπύλη επιτοκίου είχε αντιστραφεί στις ΗΠΑ και περιμέναμε την ύφεση την οποία όμως συνεχώς ανέβαλε το υπερβολικό φούσκωμα ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες. Τώρα έχουν έρθει στην επιφάνεια πραγματικά προβλήματα. Έτσι είναι εμφανές ότι η περιορισμένη αρνητική επίπτωση που αρχικά βλέπαμε έχει δώσει την θέση της σε σοβαρότερες πιθανές υφεσιακές πιέσεις. Τονίζω την λέξη πιθανές διότι όλα αυτά υπολογίζονται χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας την παγκόσμια θετική αντίδραση στην επερχόμενη ύφεση που ομολογουμένως πάντως δεν είχαμε μέχρι τώρα δει. Το τελικό αποτέλεσμα (σε επίπεδο έτους) μπορεί να είναι τελικά καλύτερο από ότι σήμερα νομίζουμε εάν βεβαίως οι κυβερνήσεις δράσουν με κύρια έμφαση την δημοσιονομική πολιτική.

 - Καθώς τα δεδομένα αλλάζουν συνεχώς, μαζί τους αλλάζουν και οι προβλέψεις. Αυτό που έμοιαζε δυσμενές σενάριο προ ημερών, πλέον είναι το βασικό. Σήμερα επομένως ποιο είναι το καλό και πιο το εφιαλτικό σενάριο για την ελληνική οικονομία;

 Για να εκτιμήσουμε το τελικό αποτέλεσμα στην Ελληνική οικονομία θα περιμένουμε πρώτα να δούμε την εξέλιξη της επιδημιολογικής κρίσης και στην συνέχεια την έκταση των αντιδράσεων των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών καταρχήν σε παγκόσμιο επίπεδο και βεβαίως στην Ελλάδα.

 Τελικά έχω την αίσθηση ότι η δημοσιονομική σταθεροποίηση που επιτεύχθηκε τα τελευταία χρόνια είναι το καλύτερο εφόδιο για να αντιμετωπίσουμε την κρίση.

 Δε νομίζω ότι τις πολιτικές στήριξης θα σταματήσουν στα όρια της δημοσιονομικής πειθαρχίας (3,5%).

 Εάν ο κόσμος έδωσε τρις ευρώ για να σώσει το 2008 τον εαυτό του από το παραπαίον χρηματοοικονομικό σύστημα θα κάνει τώρα το ίδιο για να μειώσει την αβεβαιότητα και να ξαναδώσει πνοή στην οικονομία. Ο Κευνς έρχεται ξανά ως σωστός άγγελος και όχι ως φάντασμα που το καλούσαν για να δώσει λύσεις σε θέματα που δεν μπορούσε να λύσει (προβλήματα προσφοράς). Τώρα μπορεί.

 - Στο σενάριο που μπει σε καραντίνα όλη η χώρα, κατά το μοντέλο της Ιταλίας και της Ισπανίας, ανατρέπονται οι παραπάνω υπολογισμοί; Σε μία τέτοια περίπτωση τι να περιμένουμε;

 Είναι γεγονός ότι οι υπολογισμοί μας που αποτιμούσαν την επίπτωση της κρίσης μέχρι ένα -0,3% εάν έμπαινε σε καραντίνα μία σημαντική πάντως παραγωγική περιοχή της Ελλάδος. Τώρα μιλάμε σχεδόν για όλη την οικονομία. Άρα είναι προφανές ότι οι προβλέψεις θα πρέπει να μετακινούνται προς το αρνητικότερο σενάριο ιδίως εάν οι αποκλεισμοί συνεχίσουν για μακρύ διάστημα. Όμως τα πάντα θα εξαρτηθούν όπως είπαμε από την αντίδραση κυβερνήσεων, κεντρικών τραπεζών και βεβαίως το πακέτο των μέτρων στο οποίο θα έλθω παρακάτω. Οι επιχειρήσεις αλλά και οι ιδιώτες πιέζονται σημαντικά γεγονός που δημιουργεί χαμηλές προσδοκίες για την ανάπτυξη άρα και υφεσιακό κλίμα. Ξέρετε η Ελληνική οικονομία έχει μία βαριά εξάρτηση από τις υπηρεσίες και ιδιαίτερα από τον τουρισμό αλλά από την άλλη δεν είναι και από τις πιο ανοικτές οικονομίες. Επιπροσθέτως το μάθημα της καθυστέρησης της αντίδρασης του 2008 για την διεθνή οικονομία ελπίζω ότι έχει δοθεί. Στην Ελληνική οικονομία ήρθε η ώρα να δείξουμε ότι μπορούμε να μην κάνουμε καινούρια λάθη ιδίως τώρα που είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε τα του οίκου μας.

 - Μπορούμε να κάνουμε κάποιες ασφαλείς προβλέψεις με βάση την εξέλιξη της καμπύλης των κρουσμάτων στην επαρχία Χουμπέι από την οποία και ξέσπασε ο κορονοϊός, ως προς την κορύφωση της πανδημίας;

 Σωστά, η πρώτη σας ερώτηση αφορά το επιδημιολογικό ζήτημα γιατί πάνω απ’ όλα είναι μία κρίση υγείας του πληθυσμού και στην συνέχεια είναι θέμα οικονομικό. Με άλλα λόγια εάν η κρίση δεν ελεγχθεί από πλευράς υγείας δεν θα ισορροπήσει και το οικονομικό κλίμα.

 Ο τρόπος εξέλιξης της κρίσης σε τρεις περιοχές που μας ενδιαφέρουν (Hubei, Ιταλία και Ελλάδα) είναι καταρχήν εξαιρετικά όμοιος. Όμως εμφανίζει πλέον διαφορές είτε για τυχαίους παράγοντες, όπως ήταν η Κινέζικη πρωτοχρονιά είτε η ηλικιακή επιβάρυνση της Β. Ιταλίας είτε ο διαφορετικός χρονισμός και αυστηρότητα των μέτρων. Οι παράγοντες αυτοί τελικά οδηγούν την Ιταλία να εμφανίζει μία καλύτερη εξέλιξη από την Hubei και την Ελλάδα καλύτερη από την Ιταλία όταν λαμβάνεται υπόψη και η πυκνότητα των νέων κρουσμάτων στους διαφορετικούς πληθυσμούς.

 Εάν δεχτούμε λοιπόν ότι η Hubei είναι η χειρότερη περίπτωση, τότε μπορούμε να δούμε ότι το φαινόμενο υποκύπτει στα μέτρα και από ένα σημείο και μετά κάμπτεται. Εάν ακολουθηθεί το πρότυπο της Hubei γνωρίζουμε ότι τώρα και για τις δύο επόμενες εβδομάδες στην Ελλάδα θα ζήσουμε την κορύφωσή του. Όμως η συσσώρευση του συνόλου των νέων κρουσμάτων πραγματοποιείται γύρω στο δεύτερο και τρίτο δεκαήμερο του Απριλίου και στη συνέχεια μειώνονται απολύτως οι νοσούντες. Αυτό που συζητείται είναι ότι καθυστερούμε δέκα ημέρες από την Ιταλία αλλά όταν περάσουν οι δέκα ημέρες θα έχουμε φθάσει το επίπεδο της Ιταλίας είναι λάθος. Η καμπύλη εξέλιξης του φαινομένου έχει μετακινηθεί προς τα κάτω και έτσι ακολουθούμε καλύτερη εξέλιξη. Φαίνεται ότι οι πολιτικές μας είναι πιο επιτυχημένες και πιο έγκαιρες.

 https://www.liberal.gr/apopsi/panagiotis-petrakis
-o-koronoios-katargei-ta-pleonasmata/292156

  17 Μαρτίου 2020 


2.
Το τριπλό "ναι" του Eurogroup προς την κυβέρνηση για νέα μέτρα στήριξης και οι 2 άγνωστοι "Χ" για τα επόμενα βήματα της ΕΕ.

 Η Ελλάδα βγήκε τριπλά κερδισμένη από τη χθεσινή - πολύωρη - τηλεδιάσκεψη του Eurogroup η οποία εστίασε στην αντιμετώπιση της κρίσης από την εξάπλωσή του κορανοϊου.  Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ φέτος δεν ισχύει, οποιαδήποτε δαπάνη συνδέεται με τις προτεραιότητες που έθεσε το Eurogroup για την αντιμετώπιση της κρίσης (χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στήριξη θέσεων απασχόλησης και θωράκιση του συστήματος υγείας) θα εξαιρείται από τον υπολογισμό του νέου δημοσιονομικού στόχου, ενώ παράλληλα επιτεύχθηκε και διευρυμένη εξαίρεση προσφυγικών δαπανών από τα πρωτογενή πλεονάσματα.

 Πλέον, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μαζί με τους συναρμόδιους υπουργούς Ανάπτυξης και Εργασίας οριστικοποιεί τα επόμενα πακέτα μέτρων, τα οποία επίσης εγκρίθηκαν από το Eurogroup. Τα πρώτα μέτρα θα ανακοινωθούν σήμερα ή αύριο. Παράλληλα, σύμφωνα με πήγες του οικονομικού επιτελείου, αναμένεται και η αντίδραση των τραπεζών με την παροχή ρυθμίσεων και διευκολύνσεων σε δανειολήπτες, αλλά και νέων ενέσεων ρευστότητας στην οικονομία μετά τα "εργαλεία" που έδωσε το Eurogroup (δικαίωμα εγγυήσεων και διαχείριση των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ).

 Οι πρώτες αποφάσεις ανά την ΕΕ και τα 2 επόμενα βήματα

 Προς το παρόν, στο χθεσινό Eurogroup αποφασίστηκε όπως αναμενόταν το πρώτο βήμα στήριξης της οικονομίας ανά την Ε.Ε.. Δηλαδή το πακέτο μέτρων που παρουσίασε η Κομισιόν την Παρασκευή και περιλαμβάνει παρεμβάσεις στήριξης της τάξης του 1% του ΑΕΠ (κονδύλια ΕΣΠΑ, επιδοτήσεις ΕΤΕπ, αλλαγή όρων κρατικών εγγυήσεων, στήριξη κλάδων που δέχονται  μεγάλο πλήγμα).

 Αποφασίσθηκε και το πρώτο βήμα χαλάρωσης των δημοσιονομικών κανόνων με βάση τη λεγόμενη "ρήτρα εκτάκτων συνθηκών". Προβλέπει αποκλίσεις από το δημοσιονομικό στόχο για δαπάνες που συνδέονται με την εν λόγω κρίση.

 Το Eurogroup χθες έθεσε επί τάπητος δύο ακόμα βήματα τα οποία δεν έχουν γίνει. Και η ενεργοποίησή τους θα δίνει το περιθώριο για επιπλέον παρεμβάσεις. Θα συζητηθούν το επόμενο διάστημα, ανάλογα με τη μορφή που λαμβάνει η κρίση (προς το παρόν η σχεδίαση γίνεται με βάση το σενάριο ύφεσης 1% στην Ευρώπη το 2020. Σημειώνεται πως οι τηλεδιασκέψεις πλέον σε επίπεδο Eurogroup θα γίνονται κάθε εβδομάδα:

 1. Το ένα βήμα είναι η ενεργοποίηση της "ρήτρας γενικής απόκλισης" την οποία πρότεινε η Κομισιόν ως ύστατη κίνηση και η οποία αποτελεί ουσιαστικά (όπως εγκαίρως έγραψε το Capital.gr) μία αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Eurogroup "καλωσορίζουμε την ετοιμότητα της Επιτροπής για την ενεργοποίησή της "General escape clause”  η οποία επιτρέπει επιπλέον μέτρα επεκτατικής πολιτικής” διατηρώντας βεβαίως τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα. Η ρήτρα γενικής απόκλισης λοιπόν γίνεται αποδεκτή, αλλά δεν ενεργοποιείται. Προς το παρόν οι κινήσεις καλύπτονται από τη "ρήτρα ευελιξίας" που τέθηκε σε ισχύ χθες και επιτρέπει.

 2. Το δεύτερο πεδίο παρεμβάσεων, όπως παραδέχθηκε ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ συζητείται, αλλά δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις. Είναι ο νέος ρόλος του ESM. Αναφέρθηκε στα 410 δισ. ευρώ κεφαλαίων που διαθέτει και θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να αντιμετωπίσει την κρίση, ειδικά άμα αυτή δείξει τα δόντια της.

 Όπως επισήμανε ο κύριος Ρέγκλινγκ, ο ESM έχει μία σειρά από εργαλεία τα οποία δεν έχουν αξιοποιηθεί και πρέπει να εξεταστούν τα περιθώρια και οι προϋποθέσεις. "Τις επόμενες ημέρες θα σκεφτούμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα εν λόγω εργαλεία", ανέφερε. "Θα δούμε πως μπορούν να ενεργοποιηθούν υπό αυτές τις συνθήκες" επισήμανε και παραδέχθηκε πως η εν λόγω κρίση δεν είναι σαν κι αυτή του 2008. Όλα τα κράτη έχουν πρόσβαση στις αγορές και πολύ χαμηλά επιτόκια. Όλα είναι πολύ πιο διαφορετικά.

 Τα 3 νέα δεδομένα για την Ελλάδα 

 "Συμφωνήσαμε πως και η Ελλάδα θα πρέπει να κάνει πλήρη χρήση της ευελιξίας των δημοσιονομικών κανόνων για να αντιμετωπίσει τη κρίση του κορονοϊου", ανέφερε ο κ. Σεντένο μετά τη σύνοδο, λέγοντας για την ΕΕ στο σύνολό της πως  υπάρχει δέσμευση "να γίνει ότι χρειαστεί και ακόμη πιο πολλά".

 Ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας με δήλωσή του παρέθεσε τα πεδία αλλαγών που διασφάλισε η Αθήνα. Σύμφωνα με όσα δήλωσε αλλά και με πληροφορίες:

 1. Δεν υφίσταται εφέτος ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ για την Ελλάδα. Και αυτό γιατί γίνεται αποδεκτό σε όλα τα κράτη πως θα υπάρξει μείωση των εσόδων και ενίσχυση των παροχών για την απασχόληση εξαιτίας της κρίσης. Οι στόχοι θα επαναπροσδιορισθούν αργότερα ανά την ΕΕ, όταν θα μπορεί να γίνει απολογισμός. 

 2. Μία σειρά από δαπάνες – κοινές ανά την ΕΕ – θα εξαιρούνται από την δημοσιονομική απόδοση όπως θα διαμορφωθεί στη συνέχεια. Αφορούν προσωρινά δημοσιονομικά μέτρα που θα πάρουν τα κράτη (και η Ελλάδα) για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αφορούν σε δαπάνες για τη στήριξη του συστήματος υγείας, για την ενίσχυση της ρευστότητας σε επιχειρήσεις και κλάδους που πλήττονται, αλλά και για τη στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων. Προωθείται επίσης η ενίσχυση επιχειρήσεων σε περιοχές και κλάδους που πλήττονται, με ιδιαίτερη έμφαση στις μεταφορές και τον τουρισμό, η  αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων, η λήψη μέτρων για τη στήριξη της απασχόλησης, η επέκταση των παροχών ασθενείας και των επιδομάτων ανεργίας. 

 3.  Αναγνωρίστηκε η ανάγκη εξαίρεσης επιπλέον δαπανών για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος. Δηλαδή θα επιτρέπεται να εξαιρούνται ευρύτερες δαπάνες (πχ φύλαξης)  από το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της χώρας και έτσι θα επιτρέπουν άλλες δράσεις.

 Της Δήμητρας Καδδά

 https://www.capital.gr/oikonomia/3438067/to-triplo-nai-tou-eurogroup-pros-tin-kubernisi-gia-nea-metra-stirixis-kai-oi-2-agnostoi-x-gia-ta-epomena-bimata-tis-ee
17/3/2020

3.
Διαφορετική Ευρώπη μετά την πανδημία. 

Η Ευρώπη, υπό την πίεση των συνεπειών της πανδημίας του COVID-19, υποχρεώνεται σε "βίαιες" αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. 

Τα γεγονότα των τελευταίων 24ώρων, που επιβεβαιώνουν το αναπόφευκτο της οριζόντιας εξάπλωσης του κορονοϊού σε ολόκληρη την Ευρώπη, αναγκάζουν τους περιβόητους "θεσμούς" να ακολουθήσουν ρυθμούς που σε τίποτα δεν θυμίζουν πλέον τις "νωχελικές" κινήσεις της γραφειοκρατίας και της εθνικής αυταρέσκειας. 

Από το Βερολίνο έρχονται ξεκάθαρα μηνύματα για την απότομη στροφή που ετοιμάζεται από την κυβέρνηση όσον αφορά την αύξηση των δημοσίων δαπανών για να στηριχθεί το σύστημα υγείας και η οικονομία. 

Στις Βρυξέλλες η Κομισιόν υποχρεώθηκε να βγάλει από τα συρτάρια της τις περιβόητες "ρήτρες" που αφορούν την απελευθέρωση των εθνικών κυβερνήσεων από τα δεσμά του Συμφώνου Σταθερότητας σε έκτακτες καταστάσεις "πέραν του ελέγχου των κυβερνήσεων" και ετοιμάζει πακέτο προτάσεων για το Eurogroup. 

Στην ΕΚΤ, πέρα από τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν την Πέμπτη από την κυρία Λαγκάρντ, ετοιμάζονται ρηξικέλευθες παρεμβάσεις στο τραπεζικό σύστημα προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητά του απέναντι σε κινδύνους μεγαλύτερους από εκείνους που ήδη αντιμετωπίστηκαν τα τελευταία 24ωρα. 

Χρειάστηκε ο σεισμός της ακραίας κατάστασης που έφτασε η Ιταλία να απειλήσει άμεσα πλέον ολόκληρη την Ευρώπη για να κινηθούν, τρίζοντας επικίνδυνα είναι αλήθεια, τα σκουριασμένα γρανάζια της Ευρωζώνης. 

Όλα αυτά οδηγούν σε δομικές αλλαγές, που μεταβάλλουν την αρχιτεκτονική της Ευρώπης, και θα μπορούσαν να έχουν προηγηθεί της πανδημίας του COVID-19 αν δεν σκόνταφταν στον εθνοκεντρικό "αυτισμό" ορισμένων χωρών της Ευρώπης, επιδεινώνοντας έτσι τις ήδη σοβαρές πληγές που θα αφήσει πίσω του ο κοροναϊός. 

Αν και υπάρχουν πολλοί που θεωρούν ότι τίποτε ακόμα δεν διασφαλίζει ότι η Ευρώπη που ξέρουμε θα τα καταφέρει να περάσει από τις συμπληγάδες της κρίσης και της πανδημίας, εντούτοις τα τελευταία σημάδια δείχνουν ότι κάτι αναγκαστικά πλέον κινείται. Το αίσθημα της επιβίωσης φαίνεται να είναι προς το παρόν αρκετά ισχυρό.   

Όμως η Ευρώπη της επόμενης ημέρας της πανδημίας θα είναι αναγκαστικά διαφορετική. Αλλά θα έχει πληρώσει πολύ ακριβότερα αυτή την αλλαγή από όσο θα μπορούσε να έχει συμβεί.   


Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 


17/3/2020

4.
«Ο τρόμος και η αθλιότητα του μπουρδο-φιλελευθερισμού»...

Τελικά, οφείλουμε κάτι σημαντικό σ’ αυτό το μικροσκοπικό κι αόρατο πραγματάκι που δεν ξέρουμε ακόμη πώς τρύπωσε μέσα μας, κυριολεκτικά και μεταφορικά, κι απειλεί να κατακλύσει –αλλά όχι απαραίτητα να καταλύσει– τα σώματα του 60-70% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οφείλουμε στον Covid-19 –που ίσως του αξίζει ένα καλύτερο όνομα, είναι κρίμα να προκαλείς τόσο παγκόσμιο σαματά και να σε βαφτίζουν με πέντε αρχικά και δύο νούμερα–, του οφείλουμε λοιπόν το ξεβράκωμα και τον εξευτελισμό οικονομικών δογματισμών που κυριάρχησαν στον κόσμο για τουλάχιστον τέσσερις δεκαετίες, αλλάζοντας τα φώτα στον πλανήτη και στην ανθρωπότητα.

Οφείλουμε στον κορονοϊούλη μας την αποκάλυψη της γύμνιας του νεοφιλελευθερισμού και της απάτης του μονεταρισμού, που έπειτα από μισό αιώνα ιδεολογικού και πολιτικού μονοπωλίου σκάνε σαν τσιχλόφουσκα στα μούτρα των εμπνευστών τους (όσων ακόμη ζουν) και των ζηλωτών τους (που δυστυχώς ζουν και βασιλεύουν). Οφείλουμε στην επιδημία, που έγινε πανδημία και μπορεί να εξελιχθεί στη χειρότερη κρίση του νέου αιώνα, την αποκάλυψη του τρόμου και της αθλιότητας του μπουρδο-φιλελευθερισμού, γιατί σε αυτό συντίθενται τελικά τα δύο ρεύματα οικονομικής «σκέψης» (απερισκεψίας ή ολικής άνοιας, θα έλεγα εγώ, εξ ου και το «μπουρδο-φιλελευθερισμός» – δικής μου επινόησης, μην ψάχνετε σε λεξικά και βικιπέντιες) που κατέκλυσαν κάθε αρμό εξουσίας από τη Δύση στην Ανατολή, από τον Βορρά στον Νότο, σε κάθε κυβέρνηση, κάθε κόμμα εξουσίας, κάθε κεντρική τράπεζα, κάθε διεθνή οργανισμό, κάθε μηχανισμό και θεσμό της αγοράς και της οικονομίας.

Περιδεείς –κανονικά χεσμένοι δηλαδή–, άβουλοι, χαμένοι, μπερδεμένοι οι ρέκτες του μπουρδο-φιλελευθερισμού –μπάμπηδες, μπογδανόπουλα, μακρόνηδες, τζιμερόπληκτοι, αδωνοϊοί, στουρνάρια, για να μιλήσουμε μόνο για μερικές εγχώριες, γραφικές εκδοχές του είδους που αποτελεί τη χειρότερη ιδεολογική πανδημία που έχει πλήξει την ανθρωπότητα–, όλοι οι μπουρδο-φιλελεύθεροι, λοιπόν, είτε γλείφουν ό,τι έφτυναν εδώ και χρόνια είτε απλώς αποδέχονται σιωπηλά, σαν βάλσαμο, τις τεράστιες δόσεις «κρατισμού» κατά της πανδημίας.

Τώρα, είμαστε όλοι κρατιστές, έτσι κουφαλίτσες; Πού είναι οι αποτελεσματικές και πάνσοφες αγορές σας, λεβέντες; Πού έχει λουφάξει η «επινοητική» επιχειρηματικότητα που «η μόνη κοινωνική της ευθύνη είναι να δημιουργεί κέρδη για τους μετόχους της» (Φρίντμαν); Πού εξαφανίστηκαν οι φιλελεύθερες βεβαιότητες ότι «όσο περισσότερο το κράτος σχεδιάζει, τόσο περισσότερο δυσκολεύει τα άτομα να σχεδιάσουν» (Χάγεκ); «Πού είναι το κράτος;!», κραυγάζουν τώρα αγωνιωδώς οι αντικρατιστές που ήθελαν να το συρρικνώσουν, να το εξαφανίσουν, να ξεπουλήσουν κάθε παραγωγικό του βραχίονα, να ακρωτηριάσουν κάθε δημιουργικό του αρμό, να αποδυναμώσουν κάθε κοινωνικά αναντικατάστατη υπηρεσία του – και το έχουν κάνει ήδη, δυστυχώς, σε βαθμό καταστροφικό, επιτρέποντας στον κορονοϊούλη να παραλύσει συστήματα υγείας και προστασίας του πληθυσμού από την επιδημία.

«Είμαστε όλοι κρατιστές» τώρα, με τρόπο που δεν ήμασταν ούτε καν στην κρίση του 2008, θεωρητικώς τη χειρότερη από το 1929. Αγορές, μέτοχοι, κεντροτραπεζίτες, τραπεζίτες, golden boys and girls, πολυεθνικές, επιχειρηματικά λόμπι, οργανισμοί της καπιταλιστικής διεθνούς, νεοφιλελεύθεροι, «μεταρρυθμιστές», αντικρατιστές, ακροδεξιοί, κεντροδεξιοί, κεντροαριστεροί, δισεκατομμυριούχοι, κερδοσκόποι, ραντιέρηδες, πλούσιοι, νεόπλουτοι, μικρομεσαίοι, ελίτ, τάξεις και στρώματα που είχαν αποκτήσει αλλεργία σε κάθε τι κρατικό, γραφειοκράτες και τεχνοκράτες που φιλοτέχνησαν και υπηρέτησαν με τόσο ζήλο τα δόγματα της δημοσιονομικής λιτότητας και του απεχθούς πληθωρισμού, εκλιπαρούν τώρα για μεγάλες, θηριώδεις δόσεις κράτους. Τεράστιες δόσεις δημόσιων δαπανών και χρήματος. Αφθονου, φτηνού χρήματος, ακόμη και πληθωριστικού. Χρήματος σκορπισμένου από το ελικόπτερο, κατατεθειμένου στους λογαριασμούς των επιχειρήσεων, ει δυνατόν παραδοτέου με ντιλίβερι στα σπίτια των νοικοκυριών.

Το συνονθύλευμα του μπουρδο-φιλελευθερισμού θέλει από το κράτος τα πάντα και τα θέλει τώρα. Οι κεντρικές τράπεζες να τυπώσουν και να μοιράσουν άφθονο χρήμα, σε κάθε εκδοχή. Οι εμπορικές τράπεζες να απαλλαγούν από την υποχρέωση να κυνηγήσουν ανελέητα τους «κόκκινους» δανειολήπτες και οι εποπτικοί μηχανισμοί να ξεχάσουν τους υπερφίαλους σχεδιασμούς για δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι κυβερνήσεις να αυξήσουν χωρίς φειδώ τις δημόσιες δαπάνες τους, να κάνουν κάθε επένδυση που περνάει απ’ το μυαλό τους – τρύπες στα οδοστρώματα και ταυτόχρονα βούλωμά τους, κατά το κλασικό ρουζβελτιανό παράδειγμα. Στάχτη και μπούλμπερη τα μηδενικά και τα χαμηλά ελλείμματα, στον διάβολο το Σύμφωνο Σταθερότητας, όχι ευελιξία, εξάρθρωση ει δυνατό να υποστεί. Πλεονάσματα; Τι είναι αυτό; Ποιος διεστραμμένος νους τα σκέφτηκε;

Οι κυβερνήσεις πρέπει να γίνουν τρυφερές, τα κράτη γενναιόδωρα. Να πληρώσουν αδρά τις έρευνες για το εμβόλιο και τις θεραπείες. Να ενισχύσουν τα συστήματα υγείας – τα ιδιωτικοποιούμε αργότερα, βρε αδερφέ. Να καλύψουν τις ζημιές των επιχειρήσεων, να τους παγώσουν τα χρέη, να τους πληρώσουν τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις, να επιδοτήσουν την τόνωση του τζίρου τους. Και, ει δυνατόν, τα κράτη το βράδυ να στέκονται στο προσκέφαλο των τρομαγμένων οικονομικών ελίτ και να τις νανουρίζουν γλυκά: «Κοιμηθείτε, αγγελούδια μου, κρίση είναι, θα περάσει, η μαμά είναι εδώ να σας πάρει τον πυρετό, να αντιμετωπίσει τον κορονοϊό, να σας διώξει τους εφιάλτες, θα ξυπνήσετε ένα πρωί κι όλα θα είναι στη θέση τους, ο καπιταλισμός κραταιός, οι ισολογισμοί σας καθαροί, οι μετοχές σας στα ύψη, η μαμά είναι εδώ και θα σας σώσει ακόμη κι αν χρειαστεί να ξεπουλήσει το τελευταίο της προικιό. Η μαμά είναι εδώ, στο πλάι σας, και για ό,τι είπατε σε βάρος της, για το βρισίδι που της ρίξατε, δεν σας κρατάει κακία, νερό κι αλάτι».

💬 Θεωρίες για την υπεραξία

Αν το υπουργείο Οικονομικών αποφάσιζε να γεμίσει φιάλες με τραπεζογραμμάτια, να τις θάψει σε κατάλληλο βάθος σε μη χρησιμοποιούμενα ανθρακωρυχεία, τα οποία ύστερα γέμιζε με απορρίμματα των πόλεων και επέτρεπε στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις γνωστές αρχές του laissez-faire, να ξεθάψουν τα τραπεζογραμμάτια πάλι (αφού αποκτήσουν, βεβαίως, το δικαίωμα να το κάνουν, υποβάλλοντας προσφορές σε πλειοδοτικό διαγωνισμό), δεν θα υπήρχε πλέον ανεργία και, με τη συνδρομή των επιπτώσεων, το πραγματικό εισόδημα της κοινωνίας καθώς επίσης και ο πλούτος της θα αυξάνονταν, πιθανώς αρκετά περισσότερο από ό,τι σήμερα. Θα ήταν, ασφαλώς, λογικότερο να ανεγερθούν οικίες και να γίνουν ανάλογα έργα, αλλά αν υπάρχουν πολιτικές και πρακτικές δυσκολίες γι’ αυτό, τα παραπάνω θα ήταν καλύτερα από το τίποτε.

John Maynard Keynes, 
«Η γενική θεωρία της απασχόλησης, του τόκου και του χρήματος»

ΚΙΜΠΙ


15/3/2020


   ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ