Ημερολόγιο κορωνοϊού, 9 Μαΐου 2020, περί τουρισμού.

 

Ημερολόγιο κορωνοϊού, 9 Μαΐου 2020, 
περί τουρισμού και μόνον, εκτεταμένη σε μέγεθος ανάρτηση:

1. Θα θέλαμε ιδανικά για το επόμενο δίμηνο: σταδιακή εξασθένιση της πανδημίας στην χώρα, άνευ σημαντικών αναζωπυρώσεων (προσπαθούμε για το αντίθετο), και εύρεση ενός αξιόπιστου γρήγορου διαγνωστικού τεστ που να γίνεται παντού (δεν θα το έχουμε).

2. Θα ήταν σοφότερο στην παρούσα φάση να στοχεύσουμε στην εγχώρια αγορά αποκλειστικά; Ο εσωτερικός τουρισμός, σε εξασθένηση της επιδημίας εντός, μπορεί να λειτουργήσει σε μεγάλο βαθμό ακόμη και από τις αρχές Ιουλίου: ακόμη και αν η αναμενόμενη οικονομική ύφεση επηρεάσει τις δυνατότητες πολλών να πάνε διακοπές. Αυτό εξισορροπείται από την επίδραση του εγκλεισμού που αντανακλαστικά θα οδηγήσει σε αυξημένη επιθυμία απόδρασης, η οποία σε συνδυασμό με όποιους περιορισμούς για το εξωτερικό και όποιον συναφή φόβο για μη οικείους προορισμούς (που δημιουργεί η πανδημία), μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον εσωτερικό τουρισμό. Ακόμη και δοκιμαστικά μπορεί να λειτουργήσει αυτή η στόχευση, για τον Ιούλιο, πριν υποδεχτούμε ξένους, αρκεί να το θέλουν και οι επαγγελματίες (εδώ αρχίζουν κατάρες να ακούγονται υπόκωφα): κατανοώ ότι τα μεγέθη είναι πολύ μικρά, αλλά κανείς δεν εγγυάται ότι η μαζική εισροή τουριστών θα είναι ανώδυνη (βλέπε πιο κάτω). Παρόμοια στόχευση θα μπορούσε να γίνει σε χώρες που βρίσκονται σε ανάλογη σημαντική ύφεση της εγχώριάς τους επιδημίας, αν και κατανοώ ότι κανείς δεν ελπιζει σε μαζικά τουριστικά κύματα από την Εσθονία και την Τσεχία ή την Αυστρία (παρά την λογική της πρότασης περί corridors που διαβάζουμε).

3. Πρέπει να θεωρείται δεδομένο λοιπόν (τώρα που η διαχείριση περνά σταδιακά από τους επιστήμονες στους πολιτικούς και τους επαγγελματίες) ότι θα επιτραπούν ροές τουριστών, ανεξάρτητα από την χώρα προέλευσης. Οι χώρες που αποτελούσαν το 2019 την κύρια πηγή επισκεπτών (Γερμανια, Βρετανία, Ιταλία, Γαλλία, ΗΠΑ, Ρωσία), είναι όλες χώρες δοκιμαζόμενες ακόμη από τον ιο, ανεξάρτητα της πτωτικής πορείας σε κάποιες από αυτές.

4. Είναι αποτελεσματικός όποιος προληπτικός έλεγχος; Το έχουμε ξαναπεί πως όχι, και το σχέδιο του Υπουργείου που διέρρευσε υπογραμμίζει το μάταιο: Ο έλεγχος πριν την είσοδο στην χώρα δεν μπορεί να ανιχνεύσει άτομα που βρίσκονται σε φάση επώασης, χωρίς θετικό τεστ ακόμη, τα οποία θα εκδηλώσουν νόσο και μεταδοτικότητα αφού έλθουν στην Ελλάδα (και τους υποδεχτούν οι τοπικές αρχές με φολκλορικούς χορούς στο αεροδρόμιο). Ούτε είναι εφικτό να θέσεις κάθε εισερχόμενο τουρίστα σε καραντίνα 7-14 ημερών, αντίστοιχη αυτής που ισχύει για όσους εισέρχονται τώρα στην χώρα. Άρα, αν δεχτείς τουρίστες από το εξωτερικό, αδιακρίτως ή μη, αναλαμβάνεις και τον κίνδυνο να εισέρθει η νόσος στον προορισμό. Θερμικές κάμερες και θερμομετρήσεις είναι για το θεαθήναι επίσης, πεταμένα χρήματα.

5. Το να ζητούσαμε τεστ αντισωμάτων (που σε 2 μήνες μάλλον θα είναι διαθέσιμο σε αξιόπιστη μορφή) ώστε να δεχτούμε μόνο τουρίστες που αποδεδειγμένα θα έχουν περάσει τη νόσο, άρα είναι ακίνδυνοι, δεν είναι εφαρμόσιμο: πέραν των αναπόφευκτων διακρατικών συμφωνιών που θα υπάρξουν αλλά και ζητημάτων νομικών που θα προκύψουν, τέτοια άτομα έτσι κι αλλιώς θα αποτελούν την μειοψηφία όσων επιθυμούν να ταξιδέψουν (ακόμη και αν συνεχίσει να πλήττει αμείωτα κάποια χώρα η επιδημία, δεν υπάρχει περίπτωση να παρουσιάσει αντισώματα, έως το καλοκαίρι, πάνω από 20% του πληθυσμού, μην γελιόμαστε).

6. Άρα καλείσαι να περιορίσεις τα κρούσματα: Επειδή η τουριστική βιομηχανία περιλαμβάνει σχεδόν ολόκληρη την τοπική κοινωνία σε πολλές περιοχές (από ξενοδοχεία και εστιατόρια, μέχρι πωλητήρια λαϊκής τέχνης, μέχρι το παιδί που μεταφέρει καφέδες στις οργανωμένες παραλίες), το πλάνο ετοιμότητας που απαιτείται οφείλει να είναι κεντρικότερο, πέραν της ατομικής ευθύνης καθενός: Για παράδειγμα, σε μεγάλες ή πολυσύχναστες τουριστικές περιοχές έχει νόημα να δημιουργηθεί (αναγκαστικά από τις τοπικές αρχές) ένα ειδικό ιατρείο που θα δέχεται μόνο ύποπτα περιστατικά και θα μπορεί να διασυνδέεται με διαγνωστικό εργαστήριο (ή να εκτελεί το ίδιο διαγνωστική δοκιμασία). Ένα δίκτυο γιατρών στην κοινότητα (σωστή η πρόβλεψη για γιατρό ξενοδοχείου, αρκεί να μην είναι αυτός μια εικονική υπογραφή που θα κάνει τα στραβά μάτια για δωρεάν διακοπές) θα μπορούσε να βοηθά στην έγκαιρη ανίχνευση/ παραπομπή κάθε ύποπτης συμπτωματολογίας. Δεν μπορούμε να βασιστούμε στην συγκεκριμένη περίπτωση απλά στην κρατική δομή υγείας (δεν μου έχει δοθει η εντύπωση ότι πρόκειται να υπάρξει κεντρικός αντίστοιχος σχεδιασμός επέκτασης/ ενίσχυσης των δομών αυτών, κάτι γενικότητες άκουσα).

7. Μικρότερα νησιά είναι τα μόνα που δεν μπορούν να υποστηρίξουν τέτοια δομή, ως εκ τούτου εκεί οφείλει να εφευρεθεί κάποιος διαφορετικός τρόπος άμεσης αντίδρασης και παρακολούθησης (και ειδικά απαιτείται σχεδιασμός εκκένωσης κρουσμάτων προς περιοχές που μπορούν να υποστηρίξουν νοσηλευτικά κάθε επιδείνωση της υγείας ενός κρούσματος, μην ψάχνεις σούπερ πούμα την ώρα που έχει 8 μποφόρ και ο ασθενής μπαίνει σε θύελλα κυτταροκινών...). Δεν γνωρίζω κατά πόσο μπορούν να δραστηριοποιηθούν εδώ μορφές πλωτών νοσοκομείων.

8. Οι ξενοδοχειακές μονάδες θα πρέπει ιδανικά να λειτουργήσουν κατά 50%, (ακούγονται ευκρινέστερα οι κατάρες τώρα) ώστε τα υπόλοιπα μισά συγκροτήματα να παραμείνουν κενά για την περίπτωση που απαιτηθεί καραντίνα όλων των επισκεπτών μιας μονάδας στην οποία διαπιστώθηκε κρούσμα (και εφόσον αυτή η καραντίνα θα πρέπει να επεκταθεί και σε ημερομηνίες στις οποίες θα αναμενόταν κανονικά άλλη νέα ομάδα τουριστών). Η πρόβλεψη του υπουργείου μιλά για απομόνωση μόνο κρουσμάτων, οι άλλοι δηλαδή θα κυκλοφορούν κανονικά; Γνωρίζουμε ότι οι κλειστές ομάδες τουριστών αποτελούν (πχ με μετακίνηση με ένα λεωφορείο) πληθυσμούς υψηλού κινδύνου για επώαση πολλαπλών κρουσμάτων, είδαμε τι έγινε με τους εκδρομείς από τους Άγιους Τόπους. Η ξενοδοχειακή κοινότητα οφείλει επίσης να παρακολουθήσει τις εξελίξεις σχετικά με τον κίνδυνο μετάδοσης του ιου από μορφές κλιματισμού, αλλά και από διάφορες πατέντες σε αποχετεύσεις και άλλες σωληνώσεις (υπαρκτός κίνδυνος που αποδείχθηκε και ενοχοποιήθηκε σε μείζονα κτιριακά cluster κρουσμάτων στην Άπω Ανατολή). Η λοιπή κοινότητα (εστίαση, διασκέδαση κτλ) οφείλει να ενημερώνεται και να προσαρμόζεται ανάλογα στις απαιτήσεις (πχ μαγειρικά σκεύη, σκεύη φαγητού, αυτά τα γάντια που δεν πρέπει να είναι μονοφόρι από την αρχή έως την λήξη της βάρδιας...).

9. H λογική του (τουριστικού και όχι ταξιδιωτικού κατά τα άλλα) all inclusive φαίνεται να αποκτά ιδιαίτερη αξία στην φετινή σεζόν (ελαχιστοποίηση μετακινήσεων και διασποράς απο την φύση του), όπως ίσως και η εφαρμογή σε κλειστές ομάδες επισκεπτών της ηλεκτρονικής ανίχνευσης παρουσίας (αν και θα έχει μικρή σημασία εφόσον δεν εφαρμόζεται ταυτόχρονα στον γενικό τοπικό πληθυσμό, άσε που είναι αμφίβολη η αποτελεσματικότητα της μεθόδου).

10. Εξυπακούεται πως τουριστικές δομές τύπου Φαληράκι κτλ οφείλουν να αποκλειστούν φέτος, για έναν λόγο παραπάνω. Κοινώς, να εξασφαλίσει το κράτος πως θα τηρηθούν στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής στον τουρισμό. Θα μου πεις, τις άλλες χρονιές γιατί δεν το έκαναν; Δεν ξέρω, δε απαντώ. Ούτε ευελπιστώ πως όλοι οι επαγγελματίες του τουρισμού θα είναι ευσυνείδητοι: στον βωμό του εύκολου κέρδους φαντάζομαι τις παραχωρήσεις που θα γίνουν, ειδικά φέτος- εκείνοι οφείλουν να κατανοήσουν όμως ότι κάθε έκπτωση στην πιστή εφαρμογή των προφυλάξεων ενδέχεται να έχει δυσανάλογο κόστος, τόσο για τους ίδιους όσο και για την περιοχή τους γενικότερα. (Ασυνείδητοι εξυπακούεται ότι υπάρχουν σε όλους τους επαγγελματικούς χώρους, των ιατρων περιλαμβανομένων, δεν στοχοποιώ).

11. Μέθοδοι άφιξης: ιδανικά θα πρέπει να προτιμηθούν πάσης φύσεως απευθείας αφίξεις, καθώς τα διεθνή αεροδρόμια σύνδεσης αποτελούν ιδανικά ανταλλακτήρια του ιου μεταξύ διαφορετικών εθνικών επιδημιολογικών προφίλ. Τα κρουαζιερόπλοια έχουν αποδειχθεί το χειρότερο μέσο στην παρούσα πανδημία, ειδικά για τους ταξιδεύοντες. Ενέχουν δε τον κίνδυνο να βρεθεί ένας τουριστικός προορισμός υπεύθυνος για την ιατρική και γενικότερη φροντίδα εκατοντάδων ύποπτων κρουσμάτων.

12. Έχει νόημα ο έλεγχος των εργαζομένων; Θα βοηθούσε στο να αποκτηθει φήμη ασφαλούς προορισμού προς άγρα τουριστών, μόνο για τον λόγο αυτό έχει νόημα, αλλιώς πρέπει να ελέγχουμε και τον υπάλληλο του αρτοποιείου, τον περιπτερά κ.ο.κ. Ίσως όμως θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για εποχικούς εργαζομένους που ενδέχεται να έρθουν από άλλη περιοχη της χώρας (δεν εγγυάται κανεις ότι θα παραμένουν ήσυχοι όλοι οι νομοί ταυτόχρονα).

13. Μικρές λεπτομέρειες: στο σχέδιο που διέρρευσε αναφέρεται ότι και ο Έλληνας που θα θελήσει να ταξιδέψει στο εξωτερικό θα πρέπει να παρουσιάσει τεστ πρόσφατο: Πού θα γίνεται το τεστ πρώτον: αν θελήσει ένας από την Καρδίτσα να πάει στην εξωτική παραλία των Αγίων Σαράντα στην βόρειο γείτονα δηλαδή, χιούμορ κάνω, θα πάει πού για τεστ; Και δεύτερον, ποιος θα πληρώσει το τεστ; Προφανώς ο ενδιαφερόμενος να ταξιδέψει, δεν φαντάζομαι να γίνει γαλαντόμο το κράτος και να κάνει δωρεάν σε όσους θέλουν ανόητα να πάνε φέτος στο εξωτερικό για διακοπές.

14. Μικρές λεπτομέρειες-2: Αρχαιολογικοί χώροι, ανοιχτές επιφάνειες οι περισσότεροι μεν, αλλά στην Ακρόπολη και την Κνωσσό οι ουρές υπήρχαν πάντα. Θα γίνεται distancing ή θα ψάχνουμε ποιος έβηξε στην ουρά πίσω μας προχτές και πού λιάζεται σήμερα, να ιχνηλατήσουμε...

15. Μικρές λεπτομέρειες -3: Θα πρέπει διακρατικά να υπάρξει πρόβλεψη για την ανεμπόδιστη φαρμακευτική αντιμετώπιση των ξένων κρουσμάτων: Αν δώσουμε τον ελληνικό θεραπευτικό αλγοριθμο στον Fauci θα κλωτσήσει, το θέμα είναι μην κλωτσήσουν και τίποτε διεθνείς ασφαλιστικές και βρεθούμε ως χώρα να απολογούμαστε άνευ λόγου (εξυπακούεται πως ο ελληνικός αλγόριθμος ειναι ευστοχότατος και οφείλει να εφαρμόζεται).

16. Η συνολική άποψη έχει αμιγώς ιατρική βάση, ανθρώπου που ασχολείται με επιδημίες/ δεν διεκδικεί δάφνες αυθεντίας αλλά εκφράζεται ως γενικότερος προβληματισμός. Εξυπακούεται ότι δεν μπορεί να λάβει επαρκώς υπόψη οικονομικά δεδομένα βιωσιμότητας, ούτε κάποιες παραμέτρους ιατρικού τουρισμού. Από την άλλη όμως, κάθε αναζωπύρωση επιδημίας θα έχει αντίκτυπο στο όνομα της χώρας ή του προορισμού και κάθε επαπειλούμενο νέο lockdown θα έχει ακόμη μεγαλύτερο οικονομικό κόστος.

17. Ο Φιλίπ Νουαρέ και η Ανί Ζιραρντό στην εικόνα, στο Ο Πράκτοράς μας στην Ελλάδα του 1980, ξεκινά υπέροχα από Πάργα, και διασχίζει την χώρα.

Giorgos Pappas


9 Μαΐου 2020