Τι ζητά η Αθήνα από τις Βρυξέλλες.


Τι ζητά η Αθήνα από τις Βρυξέλλες.

Ισχυρή και συλλογική απάντηση ανάλογη των επιπτώσεων της πανδημίας στις οικονομίες και τις κοινωνίες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθεί να προσδοκά η Αθήνα, παρά την ικανοποίηση που εκφράζεται για την ενσωμάτωση πολλών εκ των ελληνικών θέσεων στις προτάσεις της Κομισιόν, κυρίως για τον Τουρισμό και τις Μεταφορές. Ταυτόχρονα, όμως, διατυπώνεται δημοσίως, η ανησυχία για τις σημαντικές αποκλίσεις που εξακολουθούν να υφίστανται.

Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στους κόλπους της ελληνικής κυβέρνησης είναι η πρόσφατη απάντηση του κ. Στ. Πέτσα σε ερώτηση του Liberal.gr. «Η μεγάλη εικόνα είναι ότι έχουμε ένα πλαίσιο για τον τουρισμό, που δεν ήταν αυτονόητο. Είναι ένα πλαίσιο που ευνοεί χώρες με χαμηλή διασπορά του ιού, όπως είναι η Ελλάδα. Και στα υπόλοιπα θέματα, εκεί που υπάρχουν καθυστερήσεις -και υπάρχουν τέτοιες καθυστερήσεις και στο πρόγραμμα SURE και στο πρόγραμμα που έχει να κάνει με την οριστικοποίηση των παραμέτρων του Ταμείου Ανάκαμψης- πάντα θα πιέζουμε για περισσότερη Ευρώπη και για κοινές λύσεις στα κοινά προβλήματα».

Ο τουρισμός

Μετά από την ανακοίνωση των προτάσεων των Βρυξελλών, και το έντονο παρασκήνιο που προηγήθηκε, ακόμα και με επικοινωνίες του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Πρωθυπουργός φέρεται αποφασισμένος να προχωρήσει στο “άνοιγμα” του καταλυτικού αυτού κλάδου για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, το αργότερο την 1η Ιουλίου, καθώς, όπως όλα δείχνουν η Κομισιόν δεν πρόκειται, προς το παρόν, να προσθέσει κάτι παραπάνω στις ‘βάσεις” λειτουργίας τις οποίες έθεσε.

Το σχέδιο αυτό, έχει ισχυρούς συμμάχους, εντός και εκτός της χώρας. Ανώτατος παράγοντας της τουριστικής “βιομηχανίας”, υπογράμμιζε πως “τα κράτη μέλη είναι τρία βήματα μπροστά από την Επιτροπή. Η πρόταση είναι ευπρόσδεκτη, αλλά είναι πολύ λίγη και έρχεται πολύ αργά” (“too little too late”).

Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση προχωρά και μέσω “εναλλακτικών” οδών, όπως διακρατικές συμφωνίες, κυρίως με χώρες εκτός Ευρώπης, αλλά και εντός αυτής. Στην κατεύθυνση αυτή, έχει εκκινήσει -και θα ενταθεί τις προσεχείς ημέρες- ένας διπλωματικός “μαραθώνιος” με στόχο η Ελλάδα να είναι παρούσα σε όλες τις σχετικές διαβουλεύσεις, όχι μόνο στις Βρυξέλλες και σε επίπεδο ηγετών, αλλά σε ένα εύρος που εκτείνεται από τη Ρωσία ως το Ισραήλ, περνώντας ακόμα και μέσα από τα Δυτικά Βαλκάνια.

Το Ταμείο Ανάκαμψης

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες στο Μέγαρο Μαξίμου, προτάσσουν την ανάγκη το υπό σύσταση Ταμείο να χρηματοδοτηθεί με ποσά κατά πολύ μεγαλύτερα από τα κεφάλαια τα οποία έχουν ήδη συμφωνηθεί στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής. “Πρέπει το ποσό που θα εξασφαλιστεί να είναι τουλάχιστον ένα τρις και το μεγαλύτερο κομμάτι των κονδυλίων που θα εκταμιευτούν να αφορά σε επιδοτήσεις και όχι σε δάνεια”, τονίζει στο Liberal στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού. Υπενθυμίζοντας την έκφραση “huge” που είχε χρησιμοποιήσει ο Κ. Μητσοτάκης απευθυνόμενος προς τους εταίρους ήδη από τις 23 Απριλίου. Και στην κατεύθυνση αυτή, στο πρωθυπουργικό επιτελείο, “διαβάζουν” με ιδιαίτερη ικανοποίηση το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, με το οποίο προειδοποιεί πως αν το Ταμείο δεν είναι πολύ μεγάλο (έκφραση ταυτόσημη με αυτή που είχε διατυπώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης) και δεν έχει τη σωστή δοσολογία ανάμεσα σε δάνεια και επιχορηγήσεις, θα ασκήσει βέτο.

Αυτό που επίσης θα βρεθεί στην αιχμή του δόρατος της ελληνικής διαπραγματευτικής προσπάθειας το αμέσως προσεχές διάστημα είναι ο χρόνος έναρξης και κυρίως το περιεχόμενο του Ταμείου, δηλαδή το ύψος των κεφαλαίων του, και ο τρόπος με τον οποίο αυτά θα εξευρεθούν.

Το πρόγραμμα SURE

Η άλλη σημαντική εκκρεμότητα αφορά τη διασφάλιση των θέσεων απασχόλησης και την αντιμετώπιση της ανεργίας. Μπορεί το Eurogroup να ενέκρινε τα 240 δις ευρώ χωρίς μνημόνια για τα κράτη μέλη, αλλά αυτά θα δοθούν με δάνεια.

Η Ελλάδα, παρά τα όσα ισχυρίζεται η αξιωματική αντιπολίτευση, εξακολουθεί να διεκδικεί σημαντικά ποσά από τα 100 δις ευρώ που επίσης συμφωνήθηκαν να δοθούν στο Eurogroup. Και, όπως υπογραμμίζει στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, η κυβέρνηση επ’ ουδενί θα αφήσει το “μονοπώλιο της ευαισθησίας” στον ΣΥΡΙΖΑ, αντιθέτως, “θα ρίξει το βάρος στα εργασιακά” και τις επόμενες μέρες, θα κατατεθεί σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή.

Δεν κρύβεται, ωστόσο, η ανησυχία και για το γεγονός ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις πρόσφατες ανακοινώσεις της για τη δημιουργία ενός “εργαλείου φερεγγυότητας” για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών τους, έβαλε τον όρο “υγιείς” μπροστά από τις λέξεις “ευρωπαϊκές επιχειρήσεις”. Γεγονός που χρίζει διερεύνησης, καθώς στην Ελλάδα δεν φαίνεται ότι μετά από δέκα χρόνια κρίσης, πολλές από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα καταφέρουν να παρουσιάσουν θετικούς ισολογισμούς.

Η «Πράσινη» Οικονομία και η Ψηφιακή Ευρώπη

Στην κυβέρνηση δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι στο “πακέτο” της Επιτροπής δίνεται έμφαση στην πράσινη βιώσιμη ανάπτυξη, την ψηφιοποίηση της επόμενης ευρωπαϊκής μέρας. Κι αυτό διότι, οι δύο αυτοί πυλώνες αποτέλεσαν προεκλογικά και κυρίως μετεκλογικά, βασικές προτεραιότητες του Κυριάκου Μητσοτάκη. Περιμένουν δε την έμπρακτη υλοποίηση της δέσμευσης της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι η χρηματοδότηση “θα επικεντρωθεί στα μέρη εκείνα της Ένωσης που έχουν πληγεί περισσότερο και όπου οι ανάγκες όσον αφορά την ανθεκτικότητα είναι μεγαλύτερες".

Από τα κυβερνητικά “ραντάρ” δεν περνά απαρατήρητη, το αντίθετο διαβάζεται ως ευκαιρία μέσα στην κρίση, η κατεύθυνση της Επιτροπής για ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων "από το 5G μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη, από το καθαρό υδρογόνο στις υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας". Όπως και η δημιουργία για πρώτη φορά ενός νέου Μηχανισμού Στρατηγικών Επενδύσεων με έμφαση στον φαρμακευτικό τομέα. Αλλά, και η ενίσχυση του RescEU για την Πολιτική προστασία. Τομείς τους οποίους, επίσης, εγκαίρως, έχει προτάξει στις κυβερνητικές στοχεύσεις ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Γαβριήλ Σερέτης


  16 Μαΐου 2020 
             ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ            



Σκίτσο του Β. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ


Τέλος εποχής για τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα των προηγούμενων χρόνων αποτελούν παρελθόν, καθώς θα είναι η πρώτη χρονιά όπου ο προϋπολογισμός θα καταγράψει έλλειμμα. Ο κορονοϊός έβαλε τέλος τον Απρίλιο στο πρωτογενές πλεόνασμα και με βάση τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους στο διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου καταγράφεται πρωτογενές έλλειμμα 1,5 δισ. ευρώ. Βέβαια, σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να μιλήσει κάποιος για δημοσιονομικό εκτροχιασμό καθώς οι δαπάνες που πραγματοποιούνται αυτό το διάστημα θα αφαιρεθούν από τον τρόπο υπολογισμού του πρωτογενούς πλεονάσματος.

 Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, στο πρώτο τετράμηνο του έτους η τρύπα στα φορολογικά έσοδα έφτασε το 1,3 δισ. ευρώ - αν και τα μηνύματα που έπαιρναν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου έδειχναν κατάρρευση τους καθώς μόλις μία ημέρα πριν το κλείσιμο του μήνα οι απώλειες έφθαναν στο 35%. Και η τελική πτώση κατά 17,2% είναι τουλάχιστον εντυπωσιακή και σχεδόν ανεξήγητη με όλη την αγορά σε καραντίνα.

 Συγκεκριμένα οι καθαρές εισπράξεις ανήλθαν σε 2,8 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 3,4 δισ. ευρώ, με την τελευταία μέρα του μήνα να εισρέουν στα ταμεία 705 εκατ. ευρώ, όταν ο ημερήσιος στόχος αφορούσε εισπράξεις 354 εκατ. ευρώ. Αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών αποδίδει αυτό το γεγονός στα κίνητρα που δόθηκαν για την πληρωμή φόρων και οφειλών. Υπενθυμίζεται ότι για τον Απρίλιο φορολογούμενοι, επαγγελματίες και επιχειρήσεις είχαν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν με έκπτωση 25% τις φορολογικές τους υποχρεώσεις ακόμα και τον ΦΠΑ (ο οποίος θα συμψηφιστεί με μελλοντικές οφειλές), .

 Ωστόσο τα κίνητρα αυτά τελείωσαν και το μεγάλο στοίχημα μεταφέρεται τον Μάιο όπου συνεχίζονται οι αναστολές φόρων. Με το 1/3 της αγοράς ανοιχτό τον Μάιο και μάλιστα σταδιακά, στην καλύτερη περίπτωση τα έσοδα του προυπολογισμού θα παρουσιάσουν την ίδια μείωση εσόδων, ενώ αντίθετα οι δαπάνες αναμένεται να διογκωθούν περαιτέρω.

 «Οι εκπτώσεις τελείωσαν τον Απρίλιο», ανέφερε ο ίδιος αξιωματούχος προσθέτοντας ότι «έχουμε πλέον άλλα εργαλεία για να βοηθήσουμε κλάδους και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την πανδημία». Ενα από αυτά είναι η επιστρεπτέα προκαταβολή, όπου τελικά οι δικαιούχοι της πρώτης φάσης θα είναι πολύ λιγότεροι. Η εκκαθάριση των αιτήσεων, με βάση και τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», έδειξε πως επιλέξιμες επιχειρήσεις στην πρώτη φάση είναι περίπου 72.000, στις οποίες αναλογούν 840 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι πολλές επιχειρήσεις, λόγω αβεβαιότητας, δεν θέλησαν να δεσμευτούν στην προϋπόθεση διατήρησης των θέσεων απασχόλησης.

 Τον Μάιο επίσης ολοκληρώνεται ο γενικευμένος κύκλος έκπτωσης 40% στα ενοίκια όσων επλήγησαν. Σύμφωνα με το στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, «δεν θα συνεχίσουμε σε γενικευμένα μέτρα ενοικίων και θα κάνουμε κάποια αποκατάσταση για τους ιδιοκτήτες. Θα πρέπει να αφήσουμε να προσαρμοστεί η αγορά, να συζητήσουν οι ενοικιαστές με τους ιδιοκτήτες για το μέγεθος της προσαρμογής με βάση τα πραγματικά δεδομένα της αγοράς».

 Σε ότι αφορά τις δαπάνες η υπέρβαση είναι μόλις 1 δισ. ευρώ στο τετράμηνο, παρά το γεγονός ότι μόνο τα επιδόματα των 800 ευρώ, τα οποία πληρώθηκαν τον Απρίλιο, ήταν 1,5 δισ. ευρώ. Στο τετράμηνο, οι δαπάνες έφτασαν τα 18,172 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για 17,108 δισ. ευρώ.

 Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ανήλθαν σε 1,8 δισ. ευρώ και είναι η πρώτη φορά στα τελευταία χρόνια που αυτά τα κονδύλια υπερτερούν του στόχου του προϋπολογισμού. Στο φετινό τετράμηνο οι δαπάνες είναι αυξημένες κατά 658 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι το υπουργείο Οικονομικών χρησιμοποίησε κονδύλια από το ΠΔΕ  τα οποί κατευθύνθηκαν σε διάφορες άλλες πληρωμές.

Προκόπης Χατζηνικολάου

 https://www.liberal.gr/economy/
telos-epochis-gia-ta-protogeni-pleonasmata/302557
16/5/2020