Το διπλό σχέδιο της Λαγκάρντ κόντρα στις γερμανικές αντιδράσεις.


Το διπλό σχέδιο της Λαγκάρντ κόντρα στις γερμανικές αντιδράσεις.

Είναι το QE Πανδημίας το νέο «μπαζούκα» της ΕΚΤ, από τη στιγμή που η Γερμανία δεν πρόκειται να συμφωνήσει στη χρήση του OMT; Ναι, αν κρίνουμε από την επιμονή της Λαγκάρντ στη λέξη «ευελιξία» και στη σιγουριά της ότι το έκτακτο QE είναι το κατάλληλο εργαλείο για να αντιμετωπιστεί η κρίση, αφού μπορεί να μεγαλώσει όσο χρειαστεί.

Για μία ακόμη φορά η Κριστίν Λαγκάρντ απογοήτευσε τις αγορές που ζητούν την εφαρμογή πιο δραστικών μέτρων. Στην ουσία αυτό που θέλουν οι αγορές από την ΕΚΤ είναι να βαδίσει στα χνάρια της Fed. Να δεσμευτεί δηλαδή ότι θα παρεμβαίνει χωρίς όρια στην αγορά ομολόγων για να διατηρεί χαμηλά τις αποδόσεις των κρατικών τίτλων αλλά και ότι θα εξετάσει ακόμη και μέτρα που μέχρι πρότινος φάνταζαν αδιανόητα όπως η αγορά junk ομολόγων.

Όλοι περιμένουν το πρόγραμμα OMT που δημιούργησε το 2012 ο Μάριο Ντράγκι για να πείσει τις αγορές ότι υπάρχει ένας μεγάλος εγγυητής που δεν θα αφήσει τα επιτόκια δανεισμού των χωρών-μελών της Ευρωζώνης να εκτιναχθούν σε απαγορευτικά επίπεδα. «Πιστέψτε με, θα είναι αρκετό», είχε πει ο Ντράγκι μετά το θρυλικό «whatever it takes» και κάπως έτσι έμεινε στην ιστορία και δεν χρειάστηκε ποτέ να βγάλει από το συρτάρι το OMT.

Η Λαγκάρντ χθες είπε, «πιστέψτε με, θα κάνουμε χρήση της ευελιξίας μας αν χρειαστεί». Όποιος παρακολούθησε τη χθεσινή και για πρώτη φορά στην ιστορία αποκλειστικά διαδικτυακή συνέντευξη τύπου της ΕΚΤ, θα παρατήρησε ότι ενώ δέχθηκε καταιγισμό ερωτήσεων για το OMT, η Λαγκάρντ επέμεινε να μιλάει για το QE Πανδημίας (ή PEPP), τονίζοντας ότι αυτό είναι το κατάλληλο εργαλείο και ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να το μεγαλώσει και να το επεκτείνει όσο χρειαστεί.

Παράλληλα, η Γαλλίδα μίλησε για την επιστροφή στην κανονικότητα εκτιμώντας ότι η οικονομική δραστηριότητα θα επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα όταν αρθούν πλήρως τα περιοριστικά μέτρα, ωστόσο το βάθος της ύφεσης (είπε ότι μπορεί να φτάσει το 12% το 2020) θα εξαρτηθεί από τα δημοσιονομικά μέτρα. Σήμερα, πάντως, θα δοθεί στη δημοσιότητα το σενάριο πάνω στο οποίο δουλεύει η ΕΚΤ, αν και όπως χαρακτηριστικά σημείωσε, η κρίση είναι τόσο σφοδρή που καμία πρόβλεψη δεν μπορεί να είναι ακριβής.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Το σχέδιο της Λαγκάρντ θα εξελιχθεί σε διπλό ταμπλό. Αρχικά θέλει να πιέσει με τον τρόπο της τους ηγέτες της Ευρώπης να δράσουν πιο αποφασιστικά. Γι’ αυτό τηρεί στάση αναμονής, παρά τις πιέσεις που δέχεται από τις αγορές και ουσιαστικά ρίχνει το μπαλάκι στην Κομισιόν. Αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφωνήσουν να δράσουν με αποτελεσματικό τρόπο, τότε η Λαγκάρντ δεν θα χρειαστεί να κάνει πολλά, παρά μόνο κάποιες προσαρμογές στο QE Πανδημίας, αυξάνοντας ενδεχομένως το συνολικό ποσό αγορών (ένα σενάριο είναι από τα 750 δισ. ευρώ να φτάσει στα 1,5 τρισ. ευρώ ή ακόμη και στα 2 τρις).

Την ίδια ώρα, για να κάμψει τις αντιδράσεις της Γερμανίας ως προς την χρήση του ΟΜΤ (υπενθυμίζεται ότι η Γερμανία έχει αμφισβητήσει τη νομιμότητά του), υποστηρίζει ότι το κατάλληλο εργαλείο σήμερα είναι το PEPP, διότι έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά: Είναι προσωρινό, στοχευμένο και ευέλικτο. Αντί, λοιπόν, να προσπαθεί να πείσει το γερμανικό λόμπι για τη χρησιμότητα του OMT, η Λαγκάρντ είναι έτοιμη να τροποποιήσει όσο χρειαστεί το QE Πανδημίας για να λειτουργήσει ως OMT. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο στάθηκε επανειλημμένα στην ευελιξία του PEPP.

Είπε, επίσης, ότι τα εργαλεία που έχει στη φαρέτρα της, της δίνουν τη δυνατότητα να «ελέγχει» όλη την καμπύλη των ομολόγων. Με άλλα λόγια, το QE Πανδημίας είναι ένα εν δυνάμει νέο OMT, το οποίο μπορεί να διογκωθεί αλλά και να γίνει «απεριόριστο» στην περίπτωση που επιδεινωθούν δραματικά οι συνθήκες αλλά σε κάθε περίπτωση παραμένει προσωρινού χαρακτήρα, ικανοποιώντας τις χώρες του πυρήνα της Ευρωζώνης που δεν θέλουν να δουν την ΕΚΤ να γίνεται ο… μόνιμος αγοραστής του κρατικού χρέους της περιφέρειας.

Κωσταντίνος Μαριόλης


 1 Μαΐου 2020