Antonin Dvorák.



   Widely regarded as the most distinguished of Czech composers, Antonin Dvorák (1841-1904) produced attractive and vigorous music possessed of clear formal outlines, melodies that are both memorable and spontaneous-sounding, and a colorful, effective instrumental sense. Dvorák is considered one of the major figures of nationalism, both proselytizing for and making actual use of folk influences, which he expertly combined with Classical forms in works of all genres. His symphonies are among his most widely appreciated works; the Symphony No. 9 ("From the New World," 1893) takes a place among the finest and most popular examples of the symphonic literature. Similarly, his Cello Concerto (1894-1895) is one of the cornerstones of the repertory, providing the soloist an opportunity for virtuosic flair and soaring expressivity. Dvorák displayed special skill in writing for chamber ensembles, producing dozens of such works; among these, his 14 string quartets (1862-1895), the "American" Quintet (1893) and the "Dumky" Trio (1890-1891) are outstanding examples of their respective genres, overflowing with attractive folklike melodies set like jewels into the solid fixtures of Brahmsian absolute forms.
   Dvorák's "American" and "New World" works arose during the composer's sojourn in the United States in the early 1890s; he was uneasy with American high society and retreated to a small, predominantly Czech town in Iowa for summer vacations during his stay. However, he did make the acquaintance of the pioneering African-American baritone H.T. Burleigh, who may have influenced the seemingly spiritual-like melodies in the "New World" symphony and other works; some claim that the similarity resulted instead from a natural affinity between African-American and Eastern European melodic structures.
   By that time, Dvorák was among the  most  celebrated  of European composers, seen by many as the heir to Brahms, who had championed Dvorák during the younger composer's long climb to the top. The son of a butcher and occasional zither player, Dvorák studied the organ in Prague as a young man and worked variously as a café violist and church organist during the 1860s and 1870s while creating a growing body of symphonies, chamber music, and Czech-language opera. For three years in the 1870s he won a government grant (the Viennese critic Hanslick was among the judges) designed to help the careers of struggling young creative artists. Brahms gained for Dvorák a contract with his own publisher, Simrock, in 1877; the association proved a profitable one despite an initial controversy that flared when Dvorák insisted on including Czech-language work titles on the printed covers, a novelty in those musically German-dominated times. In the 1880s and 1890s Dvorák's reputation became international in scope thanks to a series of major masterpieces that included the Seventh, Eighth, and "New World" symphonies. At the end of his life he turned to opera once again; Rusalka, from 1901, incorporates Wagnerian influences into the musical telling of its legend-based story, and remains the most frequently performed of the composer's vocal works. Dvorák, a professor at Prague University from 1891 on, exerted a deep influence on Czech music of the twentieth century; among his students was Josef Suk, who also became his son-in-law.
(Artist Biography by Rovi Staff)


Αντονίν Ντβόρζακ.

Ο Αντονίν Λέοπολντ Ντβόρζακ (τσέχικα: Antonín Leopold Dvořák, [ˈantɔɲiːn ˈlɛɔpɔld ˈdvɔr̝aːk] (βοήθεια·πολυμέσα) γενν. 8 Σεπτεμβρίου 1841 - θαν. 1 Μαΐου 1904) ήταν Τσέχος συνθέτης της ρομαντικής περιόδου, που χρησιμοποίησε στο έργο του το μουσικό ιδίωμα και τις μελωδίες της Μοραβίας και της γενέτειράς του, Βοημίας. Τα έργα του περιλαμβάνουν όπερες, συμφωνική και χορωδιακή μουσική και μουσική δωματίου. Μερικά από τα γνωστότερα έργα του είναι η Συμφωνία του Νέου Κόσμου, οι Σλαβονικοί Χοροί, το Αμερικάνικο Κουαρτέτο Εγχόρδων και το Κονσέρτο για τσέλο σε Σι ελάσσονα. 

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ (1841-1892)

Ο Ντβόρζακ γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1841 στο Νελαχοζέβες (Nelazozeves) της Βοημίας και πέθανε την 1η Μαΐου 1904 στην Πράγα.
Ήταν γιος ενός πανδοχέα και κρεοπώλη. Σπούδασε μουσική στην Εκκλησιαστική Σχολή της Πράγας, απ' όπου αποφοίτησε το 1860.
Υπήρξε δεξιοτέχνης της βιόλας. Το 1862 έγινε μέλος της ορχήστρας του Επαρχιακού Θεάτρου της Βοημίας, που από το 1866 διηύθυνε ο Bedrich Smetana. Λίγο αργότερα απέσπασε το θαυμασμό των κατοίκων της Βοημίας με το έργο του The Heirs of the White Mountain, που ήταν ένας πατριωτικός ύμνος.
Ανάμεσα στους Τσέχους συνθέτες ο Ντβόρζακ είναι εκείνος που ακούγεται συχνότερα. Η μουσική του ξεχωρίζει για τον πλούτο και την μελωδική ευρηματικότητα, η οποία παραπέμπει συχνά στις ρίζες του λαού, με το έντονο ρυθμικό στοιχείο και την πολύχρωμη ενορχήστρωση. Ο εθνικισμός του Ντβόρζακ αναδεικνύεται μέσα από την επιλογή εθνικών μουσικών θεμάτων στην προγραμματική μουσική και τις όπερες, και από την περιβολή της βασικής μουσικής γλώσσας με μελωδική φρεσκάδα και αυθορμητισμό, κάτι που εκδηλώνεται με το σποραδικό χρωμάτισμα με λαϊκούς μουσικούς τρόπους και δημοφιλείς χορευτικούς ρυθμούς. Ως Σλάβος συνθέτης ο Ντβόρζακ άντλησε στοιχεία επίσης από τη Μοραβία, τη Σλοβακία, την Πολωνία και τη Ρωσία. Τα σημαντικότερα εθνικά χαρακτηριστικά απαντώνται στους Σλαβικούς Χορούς όπως είναι φυσικό αλλά και στις Συμφωνίες αρ. 6 σε ρε μείζονα και αρ. 8 σε σολ μείζονα. Το έργο του Ντβόρζακ περιέχει κυκλικούς χορούς από τη Νότια Σλοβενία, Ουκρανικά ‘ντούμκα’ (dumka) και πολωνέζες.[i]Μάλιστα δημιούργησε μία συγκεκριμένη μορφή ενόργανου ‘ντούμκα’[ii] (dumka) που εμπνεύστηκε από την Ουκρανική λαϊκή παράδοση.
Ο Ντβόρζακ υιοθέτησε από τη Σλαβική μουσική τους αρχαϊκούς αρμονικούς ήχους, τις παράξενες μετατροπίες, και έναν ολόκληρο καινούργιο πλούτο ρυθμών και μελωδικών γυρισμάτων. Τα έργα του Ντβόρζακ όπως οι Σλαβικοί Χοροί, Σλαβικές Ραψωδίες, Κουαρτέτο για Έγχορδα σε μι ύφεση μείζονα, Τρίο για Πιάνο ‘Dumky’ και πολλά άλλα αποδεικνύουν περίτρανα αυτή τη σλαβική έμπνευση.[iii] Με την έκδοση έργων όπως οι Σλαβικοί Χοροί (Slavonic Dances) αρ. 46 και 72 (1878-86) για πιάνοτέσσερα χέρια και Μοραβικά Ντουέτα (Moravian Duets) (1896) ο Ντβόρζακ γνώρισε τεράστια επιτυχία. Έγινε γνωστός σχεδόν σε μία βραδιά. Όλες οι οικογένειες τραγούδησαν τα Ντουέτα στην Τσεχία αλλά και στο εξωτερικό, και οι Σλαβικοί Χοροί μετά από την επιτυχημένη διασκευή (η αρχική σύνθεση ήταν για ορχήστρα) κέρδισαν σε μία στιγμή ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό σήμαινε την απαρχή της ευρωπαϊκής και αργότερα διεθνούς καριέρας για τον Ντβόρζακ. Το 1891 έγινε καθηγητής σύνθεσης στο Ωδείο της Πράγας.

ΦΙΛΙΕΣ

Ο Tchaikovsky επισκέφτηκε την Τσεχική πρωτεύουσα το 1888 όπου και παρακολούθησε στις 14 Φεβρουαρίου το Κουιντέτο για Πιάνο του Ντβόρζακ. Όπως αποκαλύπτει ο Clapham: «Μετά από το γεύμα στο διαμέρισμα του Τσέχου συνθέτη στις 15 Φεβρουαρίου o Τσαϊκόφσκι έγραψε στο ημερολόγιό του: ‘Ο Ντβόρζακ μου είναι πολύ συμπαθής και μου αρέσει το Κουιντέτο του».[iv] Ο αγαπημένος φίλος του Richard Wagner, Hans Richter, ο διάσημος μαέστρος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Βιέννης ήταν πραγματικός θαυμαστής και φίλος του Ντβόρζακ. Ο Richter έπαιξε έργα του Ντβόρζακ σε πολλές συναυλίες του. Η Συμφωνία σε ρε μείζονα έργο 60 είναι αφιερωμένη στον διάσημο μαέστρο. Ο Ντβόρζακ έδωσε το εξαίσιο έργο του Συμφωνικές Παραλλαγές στον Richter για μια σειρά συναυλιών που έδωσε στο Λονδίνο, στο St. James Hall, το Μάιο του 1887. Μετά την συναυλία ο Richter δήλωσε: «Οι Συμφωνικές σου Παραλλαγές έχουν μεγάλη επιτυχία εδώ. Σε εκατοντάδες συναυλίες που έχω διευθύνει σ' όλη μου τη ζωή, κανένα καινούργιο έργο δεν γνώρισε τόση επιτυχία όσο το δικό σας».[v]
Ο Hans von Bulow, γνωστός μαέστρος και πιανίστας, συνάντησε τον συνθέτη σε μία από τις συχνές επισκέψεις του στην Πράγα το 1859. Έγινε αφοσιωμένος και ενθουσιώδης θαυμαστής των έργων του όταν εκτέλεσε για πρώτη φορά την Ουβερτούρα των Ουσσιτών. Ο Bulow είπε: «Για μένα ο σημαντικότερος συνθέτης, εκτός από τον Brahms είναι ο Ντβόρζακ».[vi] Ο Ντβόρζακ ήταν ευγνώμων στον Bυlow για την αφοσίωσή του και του αφιέρωσε την Συμφωνία αρ.5 σε φα μείζονα. Ο Bulow είπε για την αφιέρωση αυτή: «Μία αφιέρωση από σένα είναι τόσο μεγάλη όσο η σημαντικότερη παρασημοφόρηση του Μεγαλόσταυρος από τα χέρια του πρίγκηπα».[vii] Ο Johannes Brahms εξεδήλωσε το θαυμασμό του για τα Μοραβικά Ντουέτα αρ. 20, 29, 31 του Ντβόρζακ και με δική του πρόταση εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο Simrock στο Βερολίνο. Για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του ο Ντβόρζακ του αφιέρωσε το Κουαρτέτο για Έγχορδα σε ρε μείζονα.
Μεταξύ των δύο ανδρών αναπτύχθηκε ειλικρινής φιλία που διατηρήθηκε μέχρι το θάνατο του Brahms.

ΑΜΕΡΙΚΗ (1892-1895)

Ο Ντβόρζακ γνώρισε διεθνή αναγνώριση για το μουσικό του ταλέντο στην Ευρώπη. Ωστόσο άφησε την Πράγα μαζί με την οικογένειά του το 1892 και πήγε στη Νέα Υόρκη όπου εργάστηκε ως διευθυντής του Εθνικού Ωδείου της Ν. Υόρκης έως το 1895.
Ο Ντβόρζακ άρχισε να απορροφάται από την αμερικανική κουλτούρα.
Μελέτησε σε βάθος την αμερικανική λαϊκή παράδοση όπως αυτή απεικονίζεται μέσα από τις μελωδίες των γηγενών νέγρων και των ινδιάνων: Ο Harry Burleigh, ένας μαθητής στο Εθνικό Ωδείο, έφερε τον Ντβόρζακ σε επαφή με την αφροαμερικανική μουσική. Τα τραγούδια που έμαθε από τον Burleigh, αυτά που ονομάζουμε Θρησκευτικά Τραγούδια των Νέγρων, τον ενέπνευσαν να γράψει τη μουσική του δεύτερου μέρους της 9ης Συμφωνίας, και ειδικότερα το περίφημο θέμα του αγγλικού κόρνου.
Ενώ συνέθετε την 9 τη Συμφωνία με τον τίτλο ‘Του Νέου Κόσμου’ ο Ντβόρζακ έγραψε στο φίλο του Emil Kozanek: Μου αρέσει πολύ και θα διαφέρει πολύ από τις πρώιμες συνθέσεις μου. Την επιρροή της Αμερικής μπορεί να την νοιώσει αυτός που έχει 'μύτη' ... ενώ ο τίτλος ‘Από τον Νέο Κόσμο’ δείχνει τις εντυπώσεις μου και μεταφέρει τους χαιρετισμούς μου από τον Νέο Κόσμο.[viii] Σύμφωνα με την ανάλυση του Kretzschmar, τα θέματα που χρησιμοποίησε ο Ντβόρζακ στην Συμφωνία προκύπτουν από τις αμερικανικές ινδιάνικες μελωδίες και ιδίως από τα θρησκευτικά τραγούδια των Νέγρων.
Ωστόσο ο Ντβόρζακ είχε διαβάσει πολύ πριν έρθει στην Αμερική το ποίημα Hiawatha του Henry Wadsworth, την ιστορία ενός γηγενούς Αμερικανού ήρωα. Σε ένα άρθρο του που δημοσίευσε στην Herald της Νέας Υόρκης ο Ντβόρζακ μίλησε για τον τρόπο με τον οποίο το ποίημα τον ενέπνευσε να γράψει την Συμφωνία και για τις λανθασμένες αναλύσεις του Kretzschmar:
Γνώρισα το Hiawatha τριάντα χρόνια πριν. Μου είχε κάνει εντύπωση όταν το διάβασα αλλά η παραμονή μου στην Αμερική ενδυνάμωσε εκείνη την εντύπωση. Το σκέρτσο της συμφωνίας είχε προκύψει από την σκηνή του εορτασμού στη Hiawatha όπου οι Ινδιάνοι χορεύουν. Μελέτησα με προσοχή πολλές Ινδιάνικες μελωδίες, που μου έδωσε ένα φίλος, και τα χαρακτηριστικά τους με διαπότισαν με το πνεύμα τους. Το πνεύμα αυτό προσπάθησα να αναπαράγω στην καινούργια μου συμφωνία. Δεν χρησιμοποίησα κάποια από αυτές τις μελωδίες. Έγραψα πρωτότυπες μελωδίες που ενσωματώνουν τις ιδιαιτερότητες της Ινδιάνικης μουσικής και με την χρήση αυτών των μελωδιών ως θέματα τις ανέπτυξα με όλες τις πηγές των σύγχρονων ρυθμών, την αρμονία, την αντίστιξη και το ορχηστρικό χρώμα.[ix]
Αφήνεται στον ακροατή να κρίνει αν η Συμφωνία του Νέου Κόσμου είναι γραμμένη με βοημικό ή αμερικανικό ύφος.
Στις 16 Δεκεμβρίου 1893 η Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης υπό τη διεύθυνση του Anton Seidl στο Carnegie Hall έπαιξε για πρώτη φορά την Συμφωνία του Νέου Κόσμου η οποία σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Αυτό αποδεικνύεται από τους κριτικούς και τον κόσμο οι οποίοι το θεώρησαν ως το σημαντικότερο συμφωνικό έργο που γράφτηκε ποτέ στην Αμερική, ένα πραγματικό έργο τέχνης. Η Συμφωνία αυτή παραμένει και σήμερα μια από τις δημοφιλέστερες συμφωνίες στο κλασικό ρεπερτόριο.
Ο Ντβόρζακ έγραψε το Κοντσέρτο για Τσέλο σε σι ελάσσονα τους τελευταίους μήνες του 1895 λίγο πριν φύγει από την Νέα Υόρκη. Εκείνη την εποχή λαχταρούσε να γυρίσει στην πατρίδα του. Κάποια από αυτή τη νοσταλγία είναι αισθητή στη μουσική του. Μόλις ολοκλήρωσε το κοντσέρτο ο Ντβόρζακ διόρθωσε το τέλος του Φινάλε ως ένα είδος ανάμνησης για την κουνιάδα του, Josephina Kaumitzola που πέθανε στις 27 Μαΐου 1895 ένα μήνα αφού ο Ντβόρζακ επέστρεψε στην Πράγα. Αυτή η καινούργια εκδοχή του Φινάλε και κυρίως τα τελευταία εξήντα μέτρα που πρόσθεσε ο Ντβόρζακ είναι από τα ωραιότερα που έγραψε ποτέ. Ο Ντβόρζακ αγαπούσε την Ζοζεφίνα πολλά χρόνια και όταν τον αρνήθηκε παντρεύτηκε την μικρότερη αδελφή της 'Aννα. Ο ίδιος περιγράφει το Φινάλε ως εξής: Το Φιvάλε κλείνει σιγά σιγά με ντιμινουέντο, σα στεναγμός, με αναφορές στο πρώτο και δεύτερο μέρος – το σόλο σβήνει πoλύ σιγά (pianissimo), μετά βαθμιαία ο ήχος αυξάνεται πάλι και τα τελευταία μέτρα ακούγονται από ολόκληρη την ορχήστρα και ολοκληρώνεται σε μία θυελλώδη ατμόσφαιρα. Αυτή είναι η δική μου ιδέα και δεν μπορώ να παρεκκλίνω από αυτή.[x]
Έκτοτε το Κοντσέρτο απέκτησε δημοτικότητα και εκτελείται συχνά.
Μετά από την τεράστια επιτυχία της Συμφωνίας του Νέου Κόσμου πολλοί εκφράσανε την άποψη ότι ο Ντβόρζακ είναι ένας Αμερικανός συνθέτης..
Αλλά αυτή η άποψη ενόχλησε τον Ντβόρζακ ο οποίος δήλωσε: «Ήμουν, είμαι και θα παραμείνω Τσέχος συνθέτης. Στους [Αμερικανούς] έδειξα μόνο το δρόμο που θα μπορούσαν να πάρουν. Αλλά φτάνει ως εδώ! Από σήμερα θα γράφω όπως έγραφα πριν».[xi] Τους τελευταίους μήνες πριν γυρίσει στην Πράγα ένοιωσε νοσταλγία για την πατρίδα του και αυτό τον επηρέασε στην έργο του. Είχε δηλώσει: «δεν μπορώ να δώσω τόσα πολλά στη δουλειά μου – και ακόμη αν μπορούσα δεν θα είχα τη διάθεση να το κάνω. Θα ήταν καλύτερα να γυρίσω στην Vysoka – εκεί ανανεώνομαι, ξεκουράζομαι, είμαι ευτυχισμένος. Ω και να ήμουν πίσω στην πατρίδα».[xii] Στις 16 Απριλίου 1895 ο Dvorak επέστρεψε στη Βοημία.

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ (1895-1904)

Ο Ντβόρζακ επέστρεψε στην Πράγα όπου συνέχισε να διδάσκει στο Ωδείο και στη συνέχεια έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής μέχρι το θάνατό του το 1904. Του αποδόθηκαν πολλές διακρίσεις, όπως αυτής του επίτιμου διδάκτορα φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Charles της Πράγας. Ήταν μέλος του Κοινοβουλίου, μέλος της επιτροπής για τα Αυστριακά Κρατικά Βραβεία, επίτιμο μέλος πολλών Τσέχικων και Μοραβικών χορωδιών κλπ.
Στο τελευταίο μέρος της δημιουργικής ζωής ο Ντβόρζακ αφιερώθηκε στην όπερα και τα συμφωνικά ποιήματα. Το Μάρτιο του 1904 δύο μήνες πριν το θάνατό του ο Ντβόρζακ έγραψε:
Τα τελευταία πέντε χρόνια δεν γράφω τίποτα άλλο από όπερες. Ήθελα να αφιερώσω όλες τις δυνάμεις μου, όσο ο Θεός μου δίνει υγεία, στη δημιουργία της όπερας. Θεωρώ την όπερα την καταλληλότερη μορφή για το έθνος. Οι εκδότες μου θεωρούν ότι είμαι συνθέτης συμφωνιών, αλλά τους απέδειξα εδώ και χρόνια ότι η βασική μου αδυναμία είναι η δραματική δημιουργία. [xiii]
Ο Ντβόρζακ πέθανε το 1904 από σκλήρυνση των εγκεφαλικών αρτηριών. Ήταν νωρίς το απόγευμα.
Όλη η Πράγα θρήνησε το θάνατο του εθνικού της συνθέτη. Εκφράσεις συμπάθειας κατέφθασαν από όλο τον κόσμο. Το σώμα του Ντβόρζακ τάφηκε στο Κοιμητήριο Vysehrad δίπλα σε άλλους διάσημους Τσέχους.

ΕΡΓΑ

Ο Jamil Burghauser[xiv] συνέθεσε τον πλήρη θεματικό κατάλογο των έργων του Ντβόρζακ που υπάρχει στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος ‘Λίλιαν Βουδούρη’. Περιλαμβάνει όλα τα ολοκληρωμένα και ημιτελή έργα του παρέχοντας σημαντικές πληροφορίες όπως τον κατάλογο των πρώτων εκδοτών, την τοποθεσία των χειρόγραφων, την ενορχήστρωση έργων και την διάρκεια εκτέλεσης τους.
Πλήρη κατάλογο των έργων του συνθέτη, καθώς και το ποια από αυτά υπάρχουν στη Βιβλιοθήκη, μπορείτε να δείτε στην Εργογραφία.

Ορχηστρική μουσική

Ο Ντβόρζακ έγραψε συμφωνίες, συμφωνικά ποιήματα, συμφωνικές παραλλαγές, ένα Scherzo capriccioso, μία σουίτα, χορούς, ένα εμβατήριο και υπέροχες σερενάτες για έγχορδα. Συνέθεσε επίσης πέντε ουβερτούρες για ορχήστρα: My Home, In Nature's Realm, Othello, Hussite και Carnival. Η γνωστότερη συμφωνία του είναι η Συμφωνία αρ. 9 του Νέου Κόσμου. Στα έργα του Ντβόρζακ για σόλο όργανο και ορχήστρα περιλαμβάνεται το γνωστό Κοντσέρτο για Τσέλο, το Κοντσέρτο για βιολίκαι το Κοντσέρτο για Πιάνο. 'Aλλα ορχηστρικά έργα είναι οι δύο σειρές Σλαβικών χορών, έργα που αρχικά σχεδιάστηκαν για δυο πιάνα, και οι τρεις Σλαβικές ραψωδίες. Τέλος τα συμφωνικά του ποιήματα The Noonday Witch, The Golden Spinning-Wheel, και το The Wild Dove είναι ανάμεσα στα έργα που φαίνονται να εξερευνούν καινούργιες περιοχές με το αφηγηματικό τους περιεχόμενο.
Σε αντίθεση με άλλους συνθέτες, που δεν ασχολήθηκαν με τη συμφωνία μέχρι την ώριμη ηλικία τους, ο Ντβόρζακ έγραψε τις συμφωνίες του αρ. 1 και αρ. 2 σε πολύ νεαρή ηλικία.
Στη Συμφωνία αρ.2 το πιο ολοκληρωμένο και μουσικά σημαντικό μέρος της συμφωνίας είναι το λυρικό Adagio. Η επιρροή του Brahms είναι εμφανής.
Η Συμφωνία αρ.7 σε ρε ελάσσονα είναι ένα συναισθηματικά διαταραγμένο έργο, σίγουρα η πιο ρομαντική συμφωνία που έγραψε ο Ντβόρζακ. Το 1935 o Tovey δήλωσε για αυτήν: Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η 7η συμφωνία του Ντβόρζακ μαζί με την Συμφωνία σε ντο μείζονα του Σούμπερτ και τις τέσσερις Συμφωνίες του Brahms είναι τα σημαντικότερα και πιο ‘καθαρά’ παραδείγματα αυτής της τέχνης από την εποχή του Μπετόβεν.
Καθόλου δεν δυσκολεύεται κανείς να αναγνωρίσει το μεγαλείο της.[xv] Η Συμφωνία αρ.8 σε σολ μείζονα μαζί με την τελευταία Συμφωνία αρ.9 , θεωρούνται τα κορυφαία συμφωνικά έργα του Ντβόρζακ και ανάμεσα στις κορυφαίες συμφωνίες του 19ου αιώνα.
Το Κονσέρτο για Τσέλο σε σι ελάσσονα (1895) είναι ένα από τα δημοφιλέστερα έργα στο ρεπερτόριο του οργάνου. Η Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος ‘Λίλιαν Βουδούρη’ διαθέτει τέσσερις εκτελέσεις του έργου αυτού, ανάμεσα σ' αυτές την ερμηνεία του διάσημου τσελίστα Yo-Yo Ma με την Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης και μαέστρο τον Kurt Masur. Αν και το κοντσέρτο γνώρισε άμεση επιτυχία, οι τσελίστες το απέφευγαν για πολλά χρόνια, λόγω των τεχνικών του δυσκολιών.
Σήμερα κάθε τσελίστας το έχει στο ρεπερτόριό του.

Μουσική Δωματίου

Ο Ντβόρζακ έγραψε 14 κουαρτέτα για έγχορδα από τα οποία το γνωστότερο είναι το Αμερικανικό Κουαρτέτο αρ.12 (1893) σε φα μείζονα. Δεύτερο σε δημοτικότητα είναι το Κουαρτέτο για Έγχορδα σε μι ύφεση μείζονα, ένα υπέροχο έργο. Το vivace τμήμα τoυ δεύτερου μέρους είναι ένα έξοχο παράδειγμα της γνώστης ντούμκα του συνθέτη.
Ένα άλλο εξαιρετικό έργο είναι το Κουαρτέτο για Έγχορδα σε ρε ελάσσονα (1877) αφιερωμένο στον Brahms. Είναι ένα από τα ωραιότερα ανάμεσα σ' όλα τα κουαρτέτα του Ντβόρζακ. Το κουαρτέτο γράφτηκε αμέσως μετά το θάνατο του μεγαλύτερου γιου και της δεύτερης κόρης του Ντβόρζακ. Η λύπη του συνθέτη συμβάλει στη μελαγχολική ατμόσφαιρα του κουαρτέτου. «Το αργό μέρος είναι ένα από τα πιο δυναμικά και τα πιο λυρικά που δημιούργησε ποτέ ο Ντβόρζακ για αυτό το είδος».[xvi] Από τα τέσσερα Τρίο για πιάνο, το τέταρτο σε μι μείζονα, έργο. 90 (1890-1), που ονομάζεται Dumky, επειδή χρησιμοποιεί μια μορφή σύνθεσης επηρεασμένη από τον εθνικό χορό της Βοημίας, είναι το γνωστότερο. Στο έργο αυτό ο Ντβόρζακ δημιούργησε το πιο πρωτότυπο και το πιο σλαβικό έργο μουσικής δωματίου έχοντας ταυτόχρονα αποστασιοποιηθεί από τις γερμανικές κλασικές φόρμες. «Εδώ η δομή δεν ακολουθεί τα συνηθισμένα τέσσερα μέρη ούτε την παραδοσιακή φόρμα της σονάτας, αλλά μία σειρά από έξι ντούμκα (dumky) μέρη σε δύο ομάδες».[xvii] Τα πρώτα δυο μέρη έχουν απότομες αντιθέσεις όσον αφορά τη δυναμική, τις οποίες ο συνθέτης θεώρησε ως χαρακτηριστικές της dumka.

Μουσική για πιάνο

Το γνωστότερο από όλα τα έργα για πιάνο είναι οι Σλαβικοί Χοροί. Οι Σλαβικοί Χοροί αρ. 46 και 72 για δύο πιάνα κατέχουν ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια φιλολογία της μουσικής. Ο Ντβόρζακ έγραψε συνολικά 16 κομμάτια με τον ίδιο τίτλο χωρισμένα σε δυο ομάδες των οκτώ. Ο πρώτος χορός από το έργο 46, αρ. 1 περιέχει στοιχεία από furiant και ο αρ. 3 από πόλκες (Polka). Οι πόλκες και οι furiants είναι οι δύο παραδοσιακοί χοροί των Σλάβων από όπου ο Ντβόρζακ εμπνεύστηκε για τη μουσική του.
Ο Σλαβικός χορός έργο 46, αρ. 3 (πόλκα) είναι ένας ζωντανός χορός σε ρυθμό 2/4 που ήταν γνωστός στη Βοημία από τις αρχές του 19ου αιώνα.
Ο Hoffmeister αποκαλύπτει ότι: «Οι Σλαβικοί χοροί πηγάζουν άμεσα από την ψυχή του λαού. Κάτι από την Σλαβονική μας ψυχή μιλά σε κάθε θέμα που συναντάμε σε αυτούς».[xviii]


Όπερες

Ο Ντβόρζακ ήθελε να διακριθεί στην όπερα. Ορισμένες από τις σημαντικότερες όπερες που συνέθεσε είναι οι Dimitrij, Rusalka, Alfred, The Jacobin και Vanda. «Τα ωραιότερα έργα του Ντβόρζακ για την σκηνή είναι όπερες με αγρότες-χωρικούς και παραμύθια».[xix] Η Rusalka είναι άριστο παράδειγμα όπερας παραμυθιού. Ωστόσο οι όπερες Alfred και Vanda είναι επικές-ρομαντικές όπερες και ο Dimitrijαναφέρεται σε ιστορικά γεγονότα.
H όπερα Jacobin είχε άμεση απήχηση στο κοινό της Πράγας. Στην όπερα αυτή η σκηνή τοποθετείται το 1783 σε μία αγροτική περιοχή της Βοημίας κατά την Γαλλική Επανάσταση. Ήταν η πρώτη αναμφισβήτητη σκηνική επιτυχία του Ντβόρζακ.
Στο τέλος της ζωής του ο συνθέτης έγραψε τη Rusalka, που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ο Jaroslav Kvapil, ποιητής και σκηνοθέτης, έγραψε το λιμπρέτο της όπερας. «Η Rusalka είναι μία ιστορία πάθους ενός υδάτινου πνεύματος που έχει μεγάλη επιθυμία για ανθρώπινη αγάπη και τελικά την αποκτά με μεγάλο κόστος».[xx] Η πιο γνωστή άρια είναι η ‘Mesickuna nebi hlubokem’ (Ω ασημένιο φεγγάρι) που ακούγεται πολύ ευχάριστα.
Η Rusalka μαζί με την The Bartered Bride του Smetana παραμένουν οι δυο πιο αγαπημένες όπερες στην Τσεχία.

Τραγούδια – Χορωδιακή μουσική

Η μεγαλύτερη συνθετική αρετή που αναγνωρίζουμε στα τραγούδια του Ντβόρζακ είναι η πηγαία μελωδικότητα του. Τα τελευταία τραγούδια που έγραψε ο Ντβόρζακ είναι τα Βιβλικά Τραγούδια, αρ. 99 (1894), το κείμενο των οποίων προέρχεται από την παραδοσιακή τσέχικη προτεσταντική Βίβλο του Kralice. Τα βιβλικά τραγούδια θεωρούνται από πολλούς το αποκορύφωμα της τέχνης σ’ αυτό το είδος.
Η θρησκευτική μουσική του Ντβόρζακ συνέβαλε σημαντικά στην αναγνώριση των έργων του σε παγκόσμια κλίμακα. Η πίστη του, η βαθιά ανθρωπιά του και τα ιδανικά του που πηγάζουν από τον Χριστιανισμό ήταν στοιχεία που διαμόρφωσαν το χαρακτήρα και το έργο του. Τα Βιβλικά τραγούδια δείχνουν τη βαθύτατη χριστιανική πίστη του. Αυτά τα τραγούδια έχουν δημοσιευτεί σήμερα στα τσέχικα, στα γερμανικά, στα αγγλικά και στα γαλλικά και έχουν γνωρίσει παγκόσμια αναγνώριση. Μία από τις ωραιότερες θρησκευτικές μελωδίες των Βιβλικών τραγουδιών και ταυτόχρονα η πιο δραματική είναι το τραγούδι By the Waters of Babylon.
Η εσωτερική δυναμική τους και η βαθιά εκφραστικότητα τους έδωσαν μία υψηλή θέση στη θρησκευτική φιλολογία. Πρόκειται για έργα που έχουν βαθύ θρησκευτικό αίσθημα χωρίς κανένα ίχνος ανοησίας, μερικές φορές έχουν μία δυναμική απλότητα που δίνει στο είδος μία μεσαιωνική χάρη.[xxi]

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

O Otaker Sourek υποστηρίζει ότι η σημασία της καλλιτεχνικής κληρονομιάς του Dvorak είναι τεράστια: Παραμένει ένας από τους στύλους ανάπτυξης της σύγχρονης τσέχικης μουσικής. Έδωσε μια παραγωγική και πολύμορφη ώθηση στην όψιμη Τσέχικη μουσική – χωρίς αυτόν θα ήταν σχεδόν αδύνατο να σκεφτούμε γι’ αυτήν σε όλη της την έκταση. Παραμένει ακόμη ένα σημαντικό κομμάτι της μουσικής όλου του κόσμου, την οποία συμπλήρωσε και πλούτισε ακόμη περισσότερο λόγω της πρωτοτυπίας και της εθνικής του ποιότητας. Η μουσική του παρέμεινε ένα μεγάλο έργο ενός καλλιτέχνη με μεγάλο ταλέντο, ενός σπάνιου ανθρώπου που είχε το χάρισμα ενός ασυνήθιστου καλλιτεχνικού αυθορμητισμού που προέκυπτε από την καθαρή του καρδιά και την βαθιά ανθρώπινη ψυχή με την τεράστια ικανότητά του να επικοινωνεί.[xxii]
Με αφορμή τα 100 χρόνια της επετείου από το θάνατό του συνθέτη η Συμφωνία του Νέου Κόσμου τιμήθηκε με το να συμπεριληφθεί στη ‘Μνήμη του Κόσμου’ από τα Ηνωμένα Έθνη. Ο Victor Herbert, ο επικεφαλής του τμήματος για την εκμάθηση του τσέλου στο Ωδείο της Νέας Υόρκης είχε γράψει σε επιστολή του για τον Ντβόρζακ στον γερμανό κριτικό Hans Schnoor:
Τον αγαπούσαμε όλοι μας, γιατί ήταν τόσο ευγενής και αγαπητός – τα τεράστια ωραία μάτια του ακτινοβολούσαν ζεστασιά – και είχε μία τέτοια παιδική απλότητα και φυσικότητα – και όταν μας άφησε χάσαμε όχι μόνο έναν δεξιοτέχνη-μουσικό, η παρουσία του οποίου επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις μουσικές δραστηριότητες της Ν. Υόρκης, αλλά και έναν αξιοθαύμαστο, αξιαγάπητο φίλο. Ο Dvorak ζει ακόμη ανάμεσά μας με τη μουσική και τα έργα του.[xxiii] Ο 'Aντονιν Ντβόρζακ συμπεριελήφθη στον κατάλογο των διεθνών επετείων της UNESCO. Την 1η Μάιου εορτάζουμε τα 100 χρόνια από το θάνατο του διασημότερου συνθέτη στην ιστορία της Τσεχίας.
Ευτυχή συγκυρία αποτελεί το γεγονός ότι αυτή η μέρα συνέπεσε με την ημερομηνία της ένταξης της Δημοκρατίας της Τσεχίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.[xxiv] Η μουσική του Ντβόρζακ θα είναι το καλύτερο μήνυμα που στέλνει αυτή την ιστορική στιγμή ο τσέχικος λαός στον κόσμο.
(...)
Η συνέχεια στην πηγή


Josefina and Anna Čermáková circa 1868.

Dvořák with his wife Anna in London, 1886

Oldest known photo (1888) of the house where Dvořák was born. 
Standing third from left: the composer.

Dvořák in his graduation gown upon receipt
 of his honorary doctorate in Cambridge, 1891.


Dvořák with his family and friends in New York in 1893. From left: his wife Anna, son Antonín, Sadie Siebert, Josef Jan Kovařík (secretary), mother of Sadie Siebert, daughter Otilie, Antonín Dvořák. 

Dvořák's funeral on 5 May 1904 was an event of national significance.


            ΠΗΓΕΣ-ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ            

 Antonín Dvořák 1 
 lambda music
Dvorak - Symphony n9 "From the New World".
  Bernstein - Israel Philharmonic Orchestra.
00:00 1. Adagio - Allegro molto
12:27 2. Largo 30:49 3. Molto vivace 37:55 4. Allegro con fuoco Composer: Antonín Dvořák Conductor: Leonard Bernstein Orchestra: Israel Philharmonic Orchestra

romanticism_is_not_dead
Antonín Dvořák: Stabat Mater .
Nikolaus Harnoncourt conducts the Arnold Schoenberg Choir
and Chamber Orchestra of Europe.
0:09 I. Stabat Mater (Quartett & Chor) 19:50 II. Quis Est Homo (Quartett) 31:45 III. Eia Mater Fons Amoris (Chor) 39:00 IV. Fac, Ut Ardeat Cor Meum (Bass & Chor) 48:57 V. Tui Nati Vulnerati (Chor) 55:11 VI. Fac Me Vere Tecum Flere (Tenor & Chor) 1:03:48 VII. Virgo Virginum Praeclara (Chor) 1:10:50 VIII. Fac, Ut Portem Christi Mortem (Soprano & Tenor) 1:17:02 IX. Inflammatus et Accensus (Alto) 1:23:50 X. Quando Corpus Morietur (Quartett & Chor)


scrymgeour34
Antonín Dvořák:String Quartet No. 12 in F major,
Op. 96, B. 179 "American" (1893)
00:00 - Allegro ma non troppo 09:08 - Lento 16:14 - Molto vivace 20:00 - Finale. Vivace ma non troppo. Performed by the Cleveland Quartet (Telarc, 1991).
scrymgeour34
Dvořák / String Quartet No. 14 in A-flat major, Op. 105
Performed by the Cleveland Quartet (Telarc, 1991).
00:00 - Adagio, ma non troppo - Allegro appassionato
07:28 - Molto vivace 13:51 - Lento e molto cantabile 22:16 - Allegro, non tanto



romanticism_is_not_dead
Antonín Dvořák - Requiem
Krassimira Stoyanova, soprano. Elīna Garanča, mezzo-soprano.
Stuart Skelton, tenor. Robert Holl, bass. Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks. Mariss Jansons, conductor.
Richard Hilo
Dvorak : Symphony No.1 in C Minor, "The Bells of Zlonice".
Vladimir Valek.Prague Radio Symphony Orchestra. 
 00:00 -> 1st movement: "Maestoso – Allegro" 13:55 -> 2nd movement: "Adagio molto in A-flat major" 27:33 -> 3rd movement: "Allegretto" 38:22 -> 4th movement: "Finale (Allegro animato) in C major"
Brilliant Classics
Antonín Dvorák: Symphonic Poems - Overtures. 
Artists: Janácek Philharmonic Orchestra, Theodore Kuchar (conductor)
Czech Suite, Op. 39: 00:00:00 I. Preludium (pastorale) 00:03:17 II. Polka 00:08:31 III. Sousedska (minuetto) 00:12:37 IV. Romance (romanza) 00:16:39 V. Finale (furiant) 00:22:03 My Home Overture, Op. 62 00:31:07 Husitska Overture, Op. 67 00:43:43 In Nature´s Realm Overture, Op. 91 00:57:28 Otello, Op. 93 01:11:37 Symphonic Variations, Op. 78 01:32:10 Carnival Overture, Op. 92 01:41:04 Water Goblin, Op. 107 02:01:11 Noon-Day Witch, Op. 108 02:14:49 Golden Spinning Wheel, Op. 109 02:41:08 Wood Dove, Op. 110 03:01:18 A Hero´s Song, Op. 111


blue8348
Cello Concerto in B minor, Op. 104, B. 191 by Antonín Dvořák
Jacqueline du Pré .  London Symphony Orchestra, cond. Daniel Barenboim.
1. Allegro 0:00  2. Adagio, ma non troppo 16:10 3. Finale 29:01
gullivior
Hansen Trio plays Dvorak Piano Trio No. 4 Op. 90 in E minor "Dumky".
1. Lento Maestoso 2. Poco Adagio (10:37) 3. Andante (13:34) 4. Andante Moderato (Quasi Tempo di Marcia) (16:47) 5. Allegro (21:26) 6. Lento Maestoso (25:45) . The Hansen Trio:Conrad Hansen, piano - Erich Röhn, violon - Arthur Troester, violoncelle.

Classical Music/ /Reference Recording
Antonín Dvořák (1841-1904) - Zypressen / Cypresses / Cyprès B.152
*Click to activate the English subtitles for the presentation* (00:00-03:12) 1.I know that on my love to thee (00:00) 2.Death reigns in many a human breast (04:25) 3.When thy sweet glances on me fall (06:55) 4.Never will love lead us to that happy goal (09:41) 5.The old letter in my book (15:18) 6.You are my glorious rose (19:14) 7.I wander oft past yonder house (22:02) 8.In deepest forest glade I stand (24:43) 9.Thou only dear one, but for thee (28:04) 10.There stands an ancient crag (31:17) 11.Nature lies peaceful in slumber and dreams (33:52) 12.You ask why my songs (36:34) 2 Waltzes, Op.54 B.105 Moderato (39:36) Allegro vivace (43:41) Quartettsatz / Andante appassionata in A minor (46:40) Fragment / String Quartet in F major B.120 (53:04). Prager Streichquartett / Prague String Quartet. Břetislav Novotný : Violin. Karel Přibyl : Violin. Lubomír Malý : Viola. Jan Šírc : Cello. Recorded in 1974, 1977, at Prague.
Classical Music
Antonín Dvořák - Slavonic Dances.
Minneapolis Symphony Orchestra, Antal Doráti.
The Slavonic Dances are a series of 16 orchestral pieces composed by Antonín Dvořák in 1878 and 1886 and published in two sets as Opus 46 and Opus 72 respectively; they were inspired by Johannes Brahms's own Hungarian Dances.The types of dances upon which Dvořák based his music include the furiant, the dumka, the polka, the sousedská, the skočná, the mazurka, the odzemek, the špacírka, the kolo and the polonaise.
Opus 46 0:00 No. 1 in C major: Presto (Furiant) 3:38 No. 2 in E minor: Allegretto scherzando (Dumka) 8:21 No. 3 in A-flat major: Poco allegro (Polka) 12:31 No. 4 in F major: Tempo di Minuetto (Sousedská) 20:19 No. 5 in A major: Allegro vivace (Skočná) 23:31 No. 6 in D major: Allegretto scherzando (Sousedská) 28:05 No. 7 in C minor: Allegro assai (Skočná) 31:19 No. 8 in G minor: Presto (Furiant) Opus 72 34:58 No. 1 (9) in B major: Molto vivace (Odzemek) 38:33 No. 2 (10) in E minor: Allegretto grazioso (Starodávný) 43:42 No. 3 (11) in F major: Allegro (Skočná) 46:51 No. 4 (12) in D-flat major: Allegretto grazioso (Dumka) 51:48 No. 5 (13) in B-flat minor: Poco adagio (Špacírka) 54:08 No. 6 (14) in B-flat major: Moderato, quasi Minuetto (Starodávný -"Ancient"-) 57:43 No. 7 (15) in C major: Allegro vivace (Kolo) 1:00:51 No. 8 (16) in A-flat major: Grazioso e lento, ma non troppo, quasi tempo di Valse (Sousedská)

HALIDONMUSIC
The Best of Dvořák.
01 Rusalka - O moon high up in the deep sky 02 Concerto for Piano and Orchestra in G minor, op 33 - I. Allegro agitato 5:09 03 Concerto for Piano and Orchestra in G minor, op 33 - II. Andante sostenuto 23:06 04 Concerto for Piano and Orchestra in G minor, op 33 - III. Allegro con fuoco 31:52 05 Symphony No 9 E minor op 95 From The New World - I. Adagio 42:38 06 Symphony No 9 E minor op 95 From The New World - II. Largo 52:36 07 Symphony No 9 E minor op 95 From The New World - III. Scherzo - Molto vivace 1:06:05 08 Symphony No 9 E minor op 95 From The New World - IV. Allegro con fuoco 1:14:56 10 Concerto for Violoncello and Orchestra in B minor, op 104 - I. Allegro 1:26:58 11 Concerto for Violoncello and Orchestra in B minor, op 104 - II. Adagio 1:41:41 12 Concerto for Violoncello and Orchestra in B minor, op 104 -III. Allegro moderato 1:52:27 13 Mass in D major Op 86 - Gloria 2:04:16 14 Slavonic Dance No. 1in C Major Op. 46 2:06:54 15 Slavonic Dance No. 4 in F major Op 46 2:11:05 16 Slavonic Dance No. 8 in G minor Op 46 - Presto 2:17:56