Βαρύτατες ευθύνες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Αγία Σοφία… το άμεσο δίδαγμα για την Ελλάδα.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) DW: Αντιδράσεις στη Γερμανία για την Αγία Σοφία. (2) Πώς αποκωδικοποιούνται οι ρωσικές τοποθετήσεις για την Αγία Σοφία.(3) βουλευτής του HDP: Ναι, η Αγία Σοφία δεν πρέπει να είναι μουσείο, όμως αντί για τζαμί πρέπει να γίνει χριστιανική εκκλησία. (4) Αγιά Σοφιά χωρίς μιναρέδες και με χριστιανικό σταυρό στον τρούλο, σε ελληνικό χαρτονόμισμα του 1923.
Βαρύτατες ευθύνες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Αγία Σοφία… το άμεσο δίδαγμα για την Ελλάδα.
Η απόφαση του Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί εμπεριέχει έναν τεράστιο συμβολισμό για την πραγματική φύση και τους στόχους των τουρκικών ελίτ, αλλά και της τουρκικής κοινωνίας. Η γείτονα χώρα, υπό την καθοδήγηση του νεοσουλτάνου, πέτυχε να συγκεράσει επιτυχώς τα δύο αντίπαλα εσωτερικά ρεύματα: το κεμαλικό εθνικιστικό των δυτικών περιφερειών με το οθωμανικό ισλαμιστικό των ανατολικών.
Η επιστροφή στο οθωμανικό παρελθόν γίνεται πλέον αποδεκτή, αφού συνοδεύεται από ταχεία επεκτατική πολιτική – τουρκικός στρατός βρίσκεται μονίμως πλέον, εκτός της Κύπρου, σε Συρία, Ιράκ και Λιβύη- με ταυτόχρονη καταστολή του κουρδικού αυτονομισμού.
Η συντριπτική πλειοψηφία των Τούρκων ενστερνίζεται κατά συντριπτική πλειοψηφία το δικαίωμα της κατάκτησης. Αυτό που εν τέλει δικαιολογεί και την μετατροπή του συμβόλου της ανατολικής χριστιανοσύνης σε μουσουλμανικό τέμενος. Ένα απαραίτητο βήμα πριν από το επόμενο, που είναι η κατάκτηση και νέων, πρώην οθωμανικών περιφερειών εντός της ελληνικής και κυπριακής επικράτειας.
Όσα δηλαδή προβλέπονται στα σχέδια «2023», για τα 100 χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας, και «2071», για τα 1000 χρόνια από την μάχη του Ματζικέρτ. Μην λησμονούμε ότι για να φθάσουμε στην σημερινή κορύφωση, προηγήθηκε η μετατροπή τριών ακόμη ναών αφιερωμένων στην Αγία του Θεού Σοφία σε τζαμιά: Τραπεζούντας, Νικαίας της Βιθυνίας και Αδριανουπόλεως.
Για τον λόγο αυτό, καλό είναι να μένουν στην άκρη οι τετριμμένες θεωρίες για κινήσεις απεγκλωβισμού του Ερντογάν από τη δύσκολη εσωτερική κατάσταση που αντιμετωπίζει. Γιατί αυτό είναι ένα μεγαλειώδες ψέμα, ένα βολικό αφήγημα για όσους δεν επιθυμούν να δουν ψυχρά την πραγματικότητα.
Ο τουρκικός νέο-οθωμανισμός, μέχρι αυτήν την στιγμή, είναι νικητής, και εντός και εκτός της Τουρκίας. Και η κάθε κίνηση όπως αυτή της Αγίας Σοφίας είναι επίσης μια νίκη. Οι μόνες ήττες που έχει καταγράψει είναι ο βομβαρδισμός που δέχθηκε στο Ιντλίμπ από τους Ρώσους, για να του βάλουν χαλινάρι, ο βομβαρδισμός των τουρκικών αντιαεροπορικών στην αεροπορική βάση Αλ Ουατίγια στη Λιβύη από άγνωστης προέλευσης αεροσκάφη, και η αποτροπή της μαζικής εισβολής μεταναστών στον Έβρο.
Για εμάς, όμως, η εξέλιξη με την Αγια Σοφιά μας δίνει ακόμη ένα καλό μάθημα, με την προϋπόθεση να το παραδεχθούμε. Ο Ερντογάν πήρε την απόφασή του γιατί ήταν σίγουρος ότι οι αντιδράσεις από τους κύριους παγκόσμιους παίκτες που μπορούν να τον στριμώξουν, δηλαδή τις ΗΠΑ και τη Ρωσία – η Ευρώπη δεν έχει ούτε την ισχύ ούτε τη διάθεση να το πράξει – δεν θα έκανε τίποτε περισσότερο από απλές παραινέσεις.
Κι εδώ, δυστυχώς, ευθύνη γι’ αυτό, και μάλιστα καθοριστική, έχει ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Η επιλογή του να μετατρέψει το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε όργανο προώθησης των αμερικανικών επιδιώξεων εναντίον της Ρωσίας, εμπλεκόμενος στα σύνθετα ουκρανικά εκκλησιαστικά ζητήματα, προσδοκώντας προφανώς την σθεναρή προστασία του αμερικανικού παράγοντα, προξένησε ανυπολόγιστο πλήγμα στην ενότητα του ορθόδοξου κόσμου.
Οι Ορθόδοξες Εκκλησίες χωρίστηκαν σε τρία στρατόπεδα, οι προσκείμενες στην Κωνσταντινούπολη, αυτές προς την Μόσχα και οι ουδέτερες. Όπως τρεις είναι πλέον και οι Εκκλησίες στην Ουκρανία, το εκκλησιαστικό σχίσμα της οποίας υποτίθεται ότι θα θεράπευε ο πατριαρχικός τόμος.
Το αποτέλεσμα είναι, όμως, ότι οι κάκιστες -εκκλησιαστικές- σχέσεις της Μόσχας με την Κωνσταντινούπολη, ακύρωναν την δικαιολογητική βάση μιας αναμενόμενης σκληρής ρωσικής στάσης για την Αγία Σοφία, που θα έδινε, αναπόφευκτα, και στον Πούτιν αυξημένο κύρος μεταξύ των Ορθοδόξων.
Απέμενε, επομένως, μόνον ο αμερικανικός παράγων για να νουθετήσει τον ανεξέλεγκτο Ερντογάν. Ο τελευταίος, όμως, είχε διαβάσει άριστα τις αμερικανικές διαθέσεις. Ούτε ο Τραμπ, που είναι στενός του -και ίσως ελεγχόμενος- σύμμαχος, ούτε το δημοκρατικό κατεστημένο, που τρέμει μήπως η Άγκυρα ταυτιστεί τελειωτικά με τους μισητούς Ρώσους, δεν θα ρίσκαραν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις για την Αγιά Σοφιά και τον Πατριάρχη.
Το πλήγμα για τον Οικουμενικό θρόνο είναι συντριπτικό. Η ιστορία θα γράψει ότι επί ποιμαντορίας του κ.κ. Βαρθολομαίου η Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη έγινε τζαμί.
Το μάθημα, λοιπόν, για το οποίο μιλήσαμε στην αρχή, αφορά και στην πολιτική της Ελλάδας. Όλοι όσοι με μεγάλη ευκολία ζητούν την ταύτιση με έναν σύμμαχο, παραχωρώντας του γη και ύδωρ, που ως προστάτης θα μας εξασφαλίσει απέναντι στον άγριο γείτονα, ας το ξανασκεφθούν με μεγαλύτερη σύνεση.
Να το σκεφθούν επίσης και όσοι ελπίζουν ότι μια συμφωνία, ένα deal, με «ξεπούλημα» της Κύπρου ή του Καστελόριζου, με μοίρασμα στο Αιγαίο, θα φέρει την εποχή της αέναης ειρηνικής συνύπαρξης. Κάθε υποχώρηση θα είναι απλώς μια ήττα πριν από την ακόμη πιο οικτρή επόμενη.
ΥΓ. Είναι πράγματι θλιβερή η διαπίστωση για το πόσο χαμηλό είναι το επίπεδο αντίληψης της διεθνούς και εσωτερικής πραγματικότητας από την εκκλησιαστική ηγεσία.
Λίγες ημέρες πριν ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος διαβεβαίωνε με σιγουριά ότι ο Ερντογάν δεν θα τολμούσε να προχωρήσει στην μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, βασιζόμενος στις γνωστές επιφανειακές αναλύσεις που βρίθουν στις αθηναϊκές ελίτ.
Πού πήγε άραγε η συσσωρευμένη σοφία αιώνων από τις εκκλησιαστικές κεφαλές;
ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ
10/07/2020
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Επικριτικά τα πρώτα σχόλια στη Γερμανία για την απόφαση Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Μέχρι το βράδυ της Παρασκευής πάντως δεν υπήρχαν αντιδράσεις σε υψηλό πολιτικό επίπεδο.
Η πρώτη ενδεικτική αντίδραση από το Βερολίνο ήρθε από τον εντεταλμένο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για θρησκευτικά ζητήματα Μάρκους Γκρίμπελ, ο οποίος δήλωσε ότι είναι "πολύ λυπηρό το γεγονός ότι η Αγία Σοφία διατίθεται αποκλειστικά σε μία θρησκεία για την τέλεση προσευχής" και επισήμανε ότι "το κτίριο έχει μία ιδιαίτερη ιστορική σημασία, τόσο για τον Χριστιανισμό όσο και για το Ισλάμ".
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η είδηση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί σχολιάζεται ποικιλοτρόπως, μεταξύ άλλων και από ορισμένους πολιτικούς. Ο Φλόριαν Χαν, αναπληρωτής γενικός γραμματέας και βουλευτής των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) δηλώνει μέσω Twitter, ότι "η χρήση της Αγίας Σοφίας ως τεμένους συμβολίζει την εντεινόμενη αποξένωση ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία του Ερντογάν. Μόνο μία συνέπεια μπορεί να υπάρξει: οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία πρέπει να τερματιστούν. Έχουν καταντήσει φάρσα". Σε ακόμη πιο υψηλούς τόνους η Μπέατριξ φον Στορχ, αντιπρόεδρος της Κ.Ο. του ακροδεξιού κόμματος "Εναλλακτική για τη Γερμανία' (AfD) δηλώνει ότι "η Τουρκία είναι ισλαμιστική χώρα και δεν ανήκει στην Ευρώπη. Όχι στην ένταξή της στην ΕΕ".
"Δεν συμβιβάζονται αυτά τα δύο, από τη μία μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες για τον τουρισμό και από την άλλη αλλαγή του καθεστώτος για την Αγία Σοφία. Λυπηρές οι εξελίξεις..." σχολιάζει η πρώην υπουργός Ρενάτε Κίναστ από το Κόμμα των Πρασίνων. Ενδιαφέρον το σχόλιο από τον Μπουράκ Ασίζ, στέλεχος του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD) στη Βάδη-Βυρτεμβέργη με ειδικότητα στη μεταναστευτική πολιτική, αλλά και με καταγωγή από την Τουρκία. Ο νεαρός πολιτικός γράφει στο Twitter πως "ο Ατατούρκ είχε καταλάβει ότι στον ομφαλό της γης, στο σημείο που συναντώνται Ανατολή και Δύση, θα επέλθει ειρήνη μόνο αν οικοδομηθεί ένα λαϊκό κράτος, με ουδετερότητα απέναντι σε όλες τις θρησκείες. Κρίμα που σήμερα κανείς δεν ενδιαφέρεται για ένα λαϊκό κράτος".
Νέες εντάσεις μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας;
"Τουρκικό δικαστήριο επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί η Αγία Σοφία ως τζαμί" επιγράφεται άρθρο στην ηλεκτρονική έκδοση της Süddeutsche Zeitung. Η εφημερίδα επισημαίνει ότι "το καθεστώς του κτιρίου συνιστά πολιτικό ζήτημα. Οπαδοί του ισλαμικού-συντηρητικού κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ζητούν εδώ και πολύν καιρό να ξαναγίνει τζαμί η Αγία Σοφία. Κυρίως η Ελλάδα και η Ρωσία είναι αντίθετες με την αλλαγή του σημερινού καθεστώτος, λόγω της ιδιαίτερης σημασίας που έχει η Αγία Σοφία για την Ορθοδοξία. Η απόφαση αυτή θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις ανάμεσα στην Τουρκία και τη γειτονική Ελλάδα, καθώς οι δύο χώρες βρίσκονται ήδη σε αντιπαράθεση για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο".
Το Καθολικό Πρακτορείο Ειδήσεων (KNA) παραθέτει την ιστορία του μνημείου και υπενθυμίζει ότι "το έργο των αρχιτεκτόνων Ισίδωρου από τη Μίλητο και Ανθέμιου από τις Τράλλεις έγινε πρότυπο για μεταγενέστερες κατασκευές θρησκευτικών κτιρίων". Αναφέρει επίσης ότι "μετά το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας (Republik) ο ιδρυτής του κράτους Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, το 1934, μετέτρεψε το τζαμί σε μουσείο. Μέχρι σήμερα μουσουλμάνοι φονταμενταλιστές και εθνικιστές ζητούν να ξαναγίνει τζαμί. Οι ορθόδοξες εκκλησίες, ιδιαίτερα στην Ελλάδα και τη Ρωσία, εκφράζουν τη διαμαρτυρία τους γι αυτές τις προσπάθειες".
Τέλος για το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς;" διερωτάται το ειδησεογραφικό δίκτυο N-TV. Το πρώτο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης (ARD) στην ιστοσελίδα του παραθέτει την αντίδραση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, η οποία σε ανακοίνωσή της κάνει λόγο για "πρόκληση" και τονίζει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν "οδηγεί τη χώρα του έξι αιώνες πίσω". Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται η αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, μέσω Twitter, αλλά και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας: "Οι ανησυχίες εκατομμυρίων χριστιανών δεν εισακούστηκαν" δηλώνει ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου της Μόσχας Βλάντιμιρ Λεγκόιντα στο πρακτορείο Ιντερφάξ.
Καμία αντίσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας
"Ερντογάν, ο δεύτερος κατακτητής της Κωνσταντινούπολης;" επιγράφεται άρθρο της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), το οποίο επισημαίνει ότι για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί "δεν υπάρχει καμία αντίσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας. Ακόμη και το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης CHP, που θεωρεί εαυτό πολιτικό κληρονόμο του Ατατούρκ, δεν αγωνίζεται για να ανατρέψει την απόφαση. Ο αντιπρόεδρος του CHP Γκουνάλ Τσεβικέζ λέει ότι ο Ερντογάν παίζει ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι με την Αγία Σοφία, αλλά το CHP δεν πρόκειται να πέσει στην παγίδα και να παρασυρθεί σε μία σύγκρουση, της οποίας μόνος στόχος είναι η πόλωση στην ίδια την Τουρκία, ανάμεσα στους θιασώτες του λαϊκού και του ισλαμικού κράτους. Ωστόσο ο Ερντογάν θα κληθεί να αντιμετωπίσει μόνος του τις συνέπειες γι αυτή την απόφαση, καθώς θα υπάρξουν αντιδράσεις από τη διεθνή κοινότητα".
https://www.liberal.gr/world/dw-antidraseis-sti-germania-gia-tin-agia-sofia/312248
10 Ιουλίου 2020
Με τις αλλεπάλληλες μέσα στο ίδιο 24ωρο δηλώσεις του υφυπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Βερσίνιν, του εκπροσώπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ και την γραπτή ανακοίνωση του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου, η Ρωσία επέλεξε να ανεβάσει τους τόνους της αντίδρασης ως προς τα σχέδια του Ταγίπ Ερντογάν για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Η ξαφνική ομοβροντία έρχεται πάντως με χαρακτηριστική καθυστέρηση, εφόσον το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Τουρκίας έχει ήδη συνεδριάσει για το ζήτημα και εκκρεμεί η δημοσιοποίηση της απόφασής του. Μέχρι τώρα, οι μόνες αντιδράσεις από ρωσικής πλευράς αφορούσαν δηλώσεις του υπεύθυνου εξωτερικών σχέσεων της Εκκλησίας μητροπολίτη Ιλαρίωνος του Βολοκολάμσκ και την ανακοίνωση που εξέδωσε την προηγούμενη εβδομάδα (σε ώρα βραδινή, γεγονός που παραπέμπει σε δισταγμούς και επίπονη ετοιμασία) η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Μαρία Ζαχάροβα – η οποία, παρεμπιπτόντως, φέρεται σύμφωνα με δημοσιεύματα να αναλαμβάνει προσεχώς την πρεσβεία της χώρας της στην Αθήνα.
Το ότι η Μόσχα κάνει πιο ισχυρή την τοποθέτησή της για το ζήτημα αποτελεί ρίσκο, εφόσον αν τυχόν ο Ερντογάν εμμείνει στην αδιαλλαξία του, η ρωσική πλευρά θα έχει εισπράξει μια περιφρονητική απάντηση και οι βεβαρυμένες το τελευταίο διάστημα διμερείς σχέσεις θα έχουν αποκτήσει ένα ακόμη "τραύμα”. Πιθανότερο είναι, ωστόσο, οι όποιες κινήσεις να γίνονται εκ του ασφαλούς, με την πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της η ρωσική ηγεσία να παραπέμπει σε καθυστέρηση των τουρκικών σχεδιασμών.
Από αυτή την άποψη μοιάζει σαν η Μόσχα να σπεύδει να οικειοποιηθεί προκαταβολικά μιαν εξέλιξη ήδη προδιαγεγραμμένη, προκειμένου να μην αφήσει το πεδίο να μονοπωλείται από δυτικούς παίκτες, όπως λ.χ. ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικλ Πομπέο, που έχει τοποθετηθεί σχετικά.
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον, πάντως, παρουσιάζει η εσωτερική πτυχή των ρωσικών τοποθετήσεων για το καθεστώς της Αγίας Σοφίας – διότι οι αποκλίσεις ανάμεσα στην εκκλησιαστική ηγεσία και την πολιτική (που μοιάζει σαν από υποχρέωση απλώς να την ακολουθεί) είναι χαρακτηριστικές.
Οι πολιτικοί ιθύνοντες της Ρωσίας στέκονται περισσότερο στην "οικουμενική” σημασία της Αγίας Σοφίας, στην λειτουργία της ως τόπου συνάντησης ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών, στην ανάγκη προστασίας και διατήρησης της προσβασιμότητας του μνημείου και στον αριθμό των Ρώσων επισκεπτών που αυτό προσελκύει.
Σε κάθε περίπτωση, εμφανίζονται ως εκπρόσωποι μιας χώρας που έχει και το Ισλάμ ως μία από τις τέσσερις επίσημες θρησκείες της και, ως υπέρμαχοι της μη ανάμιξης τρίτων σε θέματα κρατικής κυριαρχίας, τυπικά προσθέτουν (κολακεύοντας σε αυτό την ρητορική του Ερντογάν) ότι πρόκειται για "εσωτερική υπόθεση” της Τουρκίας - μολονότι η κήρυξη της Αγίας Σοφίας ως Μνημείου της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO δημιουργεί και διεθνείς υποχρεώσεις.
Αντιθέτως, ο Πατριάρχης Κύριλλος στην εκτενή και πολύ επεξεργασμένη ανακοίνωσή του πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα συνδέοντας την Αγία Σοφία με τον εκχριστιανισμό των Ρως και εντάσσοντας ρητά την Ρωσία στην σφαίρα των κληρονόμων του βυζαντινού πολιτισμού, παρεμβαίνοντας έτσι και στην συζήτηση για την πραγματική (ευρωπαϊκή; ευρασιατική; κοσμική;) φυσιογνωμία της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Το ότι οι Ρως είναι οι πρόγονοι όλων των σημερινών Ανατολικών Σλάβων είναι επίσης ένας τρόπος για να υπενθυμίσει (μεσούντος του "ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος”) την πνευματική ενότητα Ρώσων, Ουκρανών και Λευκορώσων, όπως αυτή γίνεται αντιληπτή στη Μόσχα. Δεν παραλείπει άλλωστε ο ο Πατριάρχης Κύριλλος να αναφερθεί σε "πικρίες” που έχουν κατά καιρούς προκύψει στην σχέση με την Κωνσταντινούπολη – και η αναφορά αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί περισσότερο επίκαιρη, παρά ιστορική.
Παραλείπει βέβαια ο προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας οποιαδήποτε αναφορά στον επιχώριο επίσκοπο της Πόλης στην οποία βρίσκεται η Αγία Σοφία, δηλ. τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος τόσο πρόσφατα όσο και προ ετών όταν ανέκυψε για πρώτη φορά το ζήτημα τοποθετήθηκε χωρίς περιστροφές.
Το ερώτημα είναι κατά πόσον η ηχηρή παρέμβαση της Ρωσικής Εκκλησίας αποβλέπει στο να εμφανίσει το Φανάρι ανίκανο να προστατεύσει τα "δίκαια” των Ορθοδόξων ή αντίθετα συνιστά μια έμμεση προσπάθεια γεφυρώματος, με την επίκληση της ανάγκης συσπείρωσης μπροστά σε κοινές προκλήσεις, του ρήγματος που άνοιξε η διακοπή της κοινωνίας με Οικουμενικό Πατριαρχείο, λόγω της απόδοσης αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία.
Του Κώστα Ράπτη
https://www.capital.gr/diethni/3466380/pos-apokodikopoiountai-oi-rosikes-topothetiseis-gia-tin-agia-sofia?fbclid=IwAR1qAx2TsDZUpLTnCaOCxIb_sdJTlZ3Pm_QYQPDXvalgueeYepVYF-_q25o
7/7/2020
Όπως φαίνεται από την φωτογραφία που δημοσιεύουν τα τουρκικά ΜΜΕ, με την Χιούντα Καγιά να βρίσκεται ανάμεσα σε μαχητές του ΡΚΚ, στο όρος Κανδήλι, μάλλον έχει αρχίσει η… αντίστροφη μέτρηση για την Κούρδισσα βουλευτή.
Τελικά μια Κούρδισσα μουσουλμάνα βουλευτής του HDP, τόλμησε να πει κάτι που δεν έχει τολμήσει να πει ούτε ένας Έλληνας πολιτικός. Αυτή είναι η κατάσταση του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Φοβικό και δειλό, δεν έχει το θάρρος να διεκδικήσει ό,τι διεκδικούν οι άλλοι για μας. Η Κούρδισσα βουλευτής Χιούντα Καγιά (Hüda Kaya), μας υπενθυμίζει με οδυνηρό τρόπο πόσο πίσω μείναμε ως χώρα, στη διεκδίκηση των εθνικών δικαίων μας αλλά και στη σύναψη συμμαχιών με φιλικούς και γενναίους λαούς, όπως είναι οι Κούρδοι.
Η βουλευτής του Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), Χιούντα Καγιά, ενώ όλοι στην Τουρκία, μετά τη σχετική εντολή του Ερντογάν, αναμένουν την απόφαση να μετατραπεί η Αγία Σοφία από μουσείο που είναι τώρα, σε τζαμί, έκανε μια δήλωση, που προκάλεσε σοβαρότατες αντιδράσεις κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Τουρκίας.
Η δλήωση της Καγιά έχει ως έξής;
Δεν υπάρχει το Δίκαιο του Γιαταγανιού
“Μας λένε “Μα είναι το δίκαιο του γιαταγανιού (με βάση το οποίο δικαιούμαστε να κάνουμε την Αγία Σοφία τζαμί)”. Όχι, δεν υπάρχει τέτοιο δίκαιο. Αυτό είναι κάτι που εφευρέθηκε μετά το Κοράνι και μετά τον Προφήτη. Η Αγία Σοφία δεν είναι ένα μνημείο για το οποίο η τωρική κυβέρνηση ή οποιαδήποτε άλλη στο μέλλον έχει το δικαίωμα να παίρνει αποφάσεις του τύπου “την ανοίγω, την κλείνω, την κάνω τζαμί κλπ”.
Συνεχίζοντας η Κούρδισσα βουλευτής, η οποία σημειωτέον είναι η πιο τυπική μουσουλμάνα του κόμματος, είπε:
“Σαν την Αγία Σαφία υπάρχουν εκατοντάδες εκκλησίες που είναι υπό κατοχή στην Τουρκία. Αυτές δεν γίνονται τζαμιά επειδή έτσι τις ονομάζουμε εμείς. Αυτές πρέπει να είναι ο οίκος του Θεού. Η Αγία Σοφία είναι ένα μνημείο υπό ειδικό καθεστώς προστασίας. Και είναι ένα μέρος στο οποίο πρέπει να προσεύχονται εκείνοι που το έχτισαν.”
Οι αντιδράσεις στη δήλωση της Χιουντά Καγιά συνεχίζονται και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι χρειάζεται να έχει κανείς πολύ θάρρος για να κάνει μια τέτοια δήλωση, τη στιγμή μάλιστα που είναι Κούρδος, σε μια χώρα σαν την Τουρκία, όπου οι Κούρδοι και οι μη μουσουλμάνοι διώκονται ως εσωτερικοί εχθροί του τουρκισμού και της Τουρκίας.
Το βίντεο με τις επίμαχες δηλώσεις της Καγιά:
infognomonpolitics.gr
https://www.anixneuseis.gr/%ce%ba%ce%bf%cf%8d%cf%81%ce%b4%ce%b9%cf%83%cf%83%ce%b1-%ce%b2%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-hdp-%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b1%ce%b3%ce%af%ce%b1-%cf%83%ce%bf/
9/7/2020
Μερικά χρόνια πριν, με το τέλος του Α’ Παγκόσμιου Πόλεμου, στις 30 Οκτωβρίου 1918 υπογράφεται η πρώτη ανακωχή του πολέμου, η Συνθήκη ανακωχής του Μούδρου, μεταξύ του Άγγλου ναυάρχου Κάλθορπ, πληρεξούσιου των Συμμάχων της Αντάντ αφενός και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αφετέρου και έτσι η Ελλάδα βρέθηκε στην πλευρά των νικητών.
Το θωρηκτό Γ. Αβέρωφ, μαζί με το θωρηκτό Κιλκίς, κατέπλευσε στην Κωνσταντινούπολη και εκεί ύψωσε την ελληνική σημαία ως μία από τις νικήτριες δυνάμεις του Μεγάλου Πολέμου, με στόχο την πραγματοποίηση της Μεγάλης Ιδέας.Ταυτόχρονα, τμήμα της Κρητικής Χωροφυλακής εγκαθίσταται στο Φανάρι, ως φρουρά του Πατριαρχείου. Τα περιστατικά αυτά γίνονται αφορμή για συγκινητικές εκδηλώσεις ενθουσιασμού από όλο τον ελληνικό πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης.
Μια σημαντική αποκάλυψη είχε κάνει η τουρκική εφημερίδα Zaman ότι μετά την κατάληψη στις 13 Νοεμβρίου του 1918 της Κωνσταντινούπολης από τα συμμαχικά στρατεύματα της Αντάντ, οι Βρετανοί σκόπευαν να επιστρέψουν την Αγιά Σοφιά στους χριστιανούς της Πόλης αλλά την τελευταία στιγμή έκαναν πίσω.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο και αν ο σταυρός θα δέσποζε ξανά μεγαλοπρεπής στον τρούλο της Αγιά Σοφιάς, αυτό θα ήταν ένα γεγονός μεγάλης ιστορικής συμβολικής αλλά και ψυχολογικής σημασίας και θα επηρέαζε αποφασιστικά στην οριστική επαναφορά της Πόλης στα ελληνικά χέρια.
Η εμφάνιση ξανά του σταυρού στον τρούλο της Αγιά Σοφιάς θα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά χτυπήματα για τους Τούρκους και θα έδινε το έναυσμα για την εκκένωση της Πόλης από το ισλαμικό στοιχείο, όπως υπολόγιζαν τότε και τα συμμαχικά στρατεύματα, σύμφωνα πάντα με την τουρκική εφημερίδα.
Και ενώ όλα ήταν έτοιμα και είχαν ήδη καταστρωθεί τα σχέδια για την εκ νέου μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε χριστιανική εκκλησία, σημειώθηκε αντίδραση από τα μουσουλμανικά στρατεύματα της βρετανικής αυτοκρατορίας και διατυπώθηκαν κάποιες απειλές ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα ξεσηκώνονταν στις Ινδίες οι μουσουλμάνοι εναντίων των Βρετανών καθώς και σε άλλες περιοχές όπου η βρετανική αυτοκρατορία εξουσίαζε μουσουλμανικούς πληθυσμούς.
Όπως αποκαλύπτει η Zaman, οι πρώτες σκέψεις του τότε Βρετανού πρωθυπουργού, Lloyd George, μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τα στρατεύματα της Αντάντ τον Νοέμβριο του 1918, ήταν η άμεση παράδοση της Αγιά Σοφιάς στους χριστιανούς. Με την κίνηση αυτή, όπως υπολόγιζε ο Βρετανός πρωθυπουργός, θα σημειώνονταν μια μεγάλη τάση φυγής των μουσουλμάνων προς την Μικρά Ασία καθώς θα φαίνονταν πως η Πόλη οριστικά περνούσε ξανά στα χέρια των χριστιανών και θα επανέρχονταν στο πρωταρχικό της όνομα, δηλαδή από Ιstanbul σε Κωνσταντινούπολη.
Όσον αφορά το μουσουλμανικό χαλιφάτο που είχε μέχρι τότε την έδρα του στην Κωνσταντινούπολη, θα μεταφέρονταν στην Προύσα ή στο Ικόνιο και έτσι μεγάλο μέρος και του μουσουλμανικού ιερατείου θα έφευγε από την Πόλη. Εξ άλλου, όπως ανέφεραν τότε οι βρετανικές πηγές, στην Κωνσταντινούπολη ήδη υπήρχαν εκατοντάδες τζαμιά και έτσι η αλλαγή του καθεστώτος της Αγιά Σοφιάς και η εκ νέου μετατροπή της σε χριστιανικό ναό δεν θα επηρέαζε τα θρησκευτικά καθήκοντα των μουσουλμάνων που θα παρέμεναν στην Πόλη.
Διαφωνία υπήρξε στο θέμα σε ποιους θα παραδίδονταν η Αγιά Σοφιά. Φυσικά την πρώτη προτεραιότητα την είχαν οι Έλληνες της Πόλης, όπως ανέφεραν οι βρετανικές πηγές, καθώς η Αγιά Σοφιά αποτέλεσε επί χίλια χρόνια το σύμβολο της ελληνικής ορθοδοξίας και τώρα την διεκδικούσε με σοβαρές αξιώσεις το ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο. Υπήρξαν όμως και διεκδικήσεις από ρωσικής πλευράς ήδη από το 1915 από τον Ρώσο Trubetskoy και σχετικές αναφορές από τον γνωστό Ρώσο συγγραφέα, Dostoyevski.
Τίποτα όμως από όλα αυτά δεν έγινε εξ’ αιτίας των δεύτερων σκέψεων του Λονδίνου, δηλαδή του κέντρου της τότε μεγάλης βρετανικής αυτοκρατορίας που την εποχή εκείνη διοικούσε το μεγαλύτερο μέρος του ισλαμικού κόσμου και μάλιστα είχε υπό την κατοχή της τις μεγάλες ιερές πόλεις των μουσουλμάνων, δηλαδή την Μέκκα και την Μεδίνα.
Το θέμα έμεινε χωρίς καμία εξέλιξη για να φτάσουμε στην μικρασιατική καταστροφή και την κατάληψη της Πόλης από τα στρατεύματα του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, στις 6 Οκτωβρίου του 1924. Έτσι χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία για τον χριστιανισμό αλλά και για τον ελληνισμό που θα επέστρεφε μετά από τεσσεράμισι αιώνες στον ιστορικό αυτό ναό.
Παρ’ όλα αυτά η Αγιά Σοφιά δεν έμεινε σαν τζαμί καθώς ο Κεμάλ, όπως αναφέρει η τουρκική εφημερίδα, αποδέχτηκε κάποια νέα βρετανικά σχέδια για την μετατροπή της σε μουσείο. Το σκεπτικό ήταν ο ιστορικός αυτός ναός να γίνει, όπως και έγινε, παγκόσμιο αξιοθέατο που κάθε χρόνο δίνει στην τουρκική οικονομία εκατομμύρια σε συνάλλαγμα από τους επισκέπτες που έρχονται από παντού για να θαυμάσουν αυτό το αριστούργημα της ελληνικής ορθοδοξίας.Έτσι κι αλλιώς όμως η συνθήκη της Λωζάνης (23 Ιουλίου 1923) ήδη επέβαλε τελείως διαφορετικό ελληνοτουρκικό καθεστώς τόσο εδαφικά όσο και πληθυσμιακά.
Όσο για το πεντακοσάρικο δεν κυκλοφόρησε ποτέ λόγω… πληθωρισμού (κατά την επίσημη δικαιολογία).Το πιθανότερο όμως είναι ότι λόγω της αλλαγής χρήσης της Αγιά Σοφιάς από τζαμί σε μουσείο και αφού δεν επέστρεψε στα χέρια των χριστιανών, απετράπη η κυκλοφορία του συγκεκριμένου χαρτονομίσματος το οποίο θα παρουσίαζε την Αγιά Σοφιά χωρίς μιναρέδες και με χριστιανικό σταυρό στον τρούλο και έτσι θα είχε τιμητικό χαρακτήρα.Έτσι το χαρτονόμισμα αυτό, παρέμεινε ένα σπάνιο αρχειακό δείγμα.
https://www.dogma.gr/diafora/i-agia-sofia-choris-minaredes-kai-me-christianiko-stavro-ston-troulo-se-elliniko-chartonomisma-tou-1923/112565/
10 Ιουλίου 2020
ΠAΡAΠOMΠEΣ - ΣXETIKA KEIMENA
Ρ. Τ. Ερντογάν: Στις 24 Ιουλίου η πρώτη μουσουλμανική προσευχή
στην Αγία Σοφία (10/7/2020)
New York Times: Η Αγιά Σοφιά και το πολιτικό παίγνιο του Ερντογάν
– Πώς θέλει να ενεργοποιήσει την κομματική βάση του (9/7/2020)
Η UNESCO θα επανεξετάσει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας (10/7/2020)
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση της Τουρκίας για την Αγία Σοφία» (10/7/2020)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
DW: Αντιδράσεις στη Γερμανία για την Αγία Σοφία
Επικριτικά τα πρώτα σχόλια στη Γερμανία για την απόφαση Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Μέχρι το βράδυ της Παρασκευής πάντως δεν υπήρχαν αντιδράσεις σε υψηλό πολιτικό επίπεδο.
Η πρώτη ενδεικτική αντίδραση από το Βερολίνο ήρθε από τον εντεταλμένο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για θρησκευτικά ζητήματα Μάρκους Γκρίμπελ, ο οποίος δήλωσε ότι είναι "πολύ λυπηρό το γεγονός ότι η Αγία Σοφία διατίθεται αποκλειστικά σε μία θρησκεία για την τέλεση προσευχής" και επισήμανε ότι "το κτίριο έχει μία ιδιαίτερη ιστορική σημασία, τόσο για τον Χριστιανισμό όσο και για το Ισλάμ".
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η είδηση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί σχολιάζεται ποικιλοτρόπως, μεταξύ άλλων και από ορισμένους πολιτικούς. Ο Φλόριαν Χαν, αναπληρωτής γενικός γραμματέας και βουλευτής των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) δηλώνει μέσω Twitter, ότι "η χρήση της Αγίας Σοφίας ως τεμένους συμβολίζει την εντεινόμενη αποξένωση ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία του Ερντογάν. Μόνο μία συνέπεια μπορεί να υπάρξει: οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία πρέπει να τερματιστούν. Έχουν καταντήσει φάρσα". Σε ακόμη πιο υψηλούς τόνους η Μπέατριξ φον Στορχ, αντιπρόεδρος της Κ.Ο. του ακροδεξιού κόμματος "Εναλλακτική για τη Γερμανία' (AfD) δηλώνει ότι "η Τουρκία είναι ισλαμιστική χώρα και δεν ανήκει στην Ευρώπη. Όχι στην ένταξή της στην ΕΕ".
"Δεν συμβιβάζονται αυτά τα δύο, από τη μία μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες για τον τουρισμό και από την άλλη αλλαγή του καθεστώτος για την Αγία Σοφία. Λυπηρές οι εξελίξεις..." σχολιάζει η πρώην υπουργός Ρενάτε Κίναστ από το Κόμμα των Πρασίνων. Ενδιαφέρον το σχόλιο από τον Μπουράκ Ασίζ, στέλεχος του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD) στη Βάδη-Βυρτεμβέργη με ειδικότητα στη μεταναστευτική πολιτική, αλλά και με καταγωγή από την Τουρκία. Ο νεαρός πολιτικός γράφει στο Twitter πως "ο Ατατούρκ είχε καταλάβει ότι στον ομφαλό της γης, στο σημείο που συναντώνται Ανατολή και Δύση, θα επέλθει ειρήνη μόνο αν οικοδομηθεί ένα λαϊκό κράτος, με ουδετερότητα απέναντι σε όλες τις θρησκείες. Κρίμα που σήμερα κανείς δεν ενδιαφέρεται για ένα λαϊκό κράτος".
Νέες εντάσεις μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας;
"Τουρκικό δικαστήριο επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί η Αγία Σοφία ως τζαμί" επιγράφεται άρθρο στην ηλεκτρονική έκδοση της Süddeutsche Zeitung. Η εφημερίδα επισημαίνει ότι "το καθεστώς του κτιρίου συνιστά πολιτικό ζήτημα. Οπαδοί του ισλαμικού-συντηρητικού κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ζητούν εδώ και πολύν καιρό να ξαναγίνει τζαμί η Αγία Σοφία. Κυρίως η Ελλάδα και η Ρωσία είναι αντίθετες με την αλλαγή του σημερινού καθεστώτος, λόγω της ιδιαίτερης σημασίας που έχει η Αγία Σοφία για την Ορθοδοξία. Η απόφαση αυτή θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις ανάμεσα στην Τουρκία και τη γειτονική Ελλάδα, καθώς οι δύο χώρες βρίσκονται ήδη σε αντιπαράθεση για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο".
Το Καθολικό Πρακτορείο Ειδήσεων (KNA) παραθέτει την ιστορία του μνημείου και υπενθυμίζει ότι "το έργο των αρχιτεκτόνων Ισίδωρου από τη Μίλητο και Ανθέμιου από τις Τράλλεις έγινε πρότυπο για μεταγενέστερες κατασκευές θρησκευτικών κτιρίων". Αναφέρει επίσης ότι "μετά το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας (Republik) ο ιδρυτής του κράτους Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, το 1934, μετέτρεψε το τζαμί σε μουσείο. Μέχρι σήμερα μουσουλμάνοι φονταμενταλιστές και εθνικιστές ζητούν να ξαναγίνει τζαμί. Οι ορθόδοξες εκκλησίες, ιδιαίτερα στην Ελλάδα και τη Ρωσία, εκφράζουν τη διαμαρτυρία τους γι αυτές τις προσπάθειες".
Τέλος για το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς;" διερωτάται το ειδησεογραφικό δίκτυο N-TV. Το πρώτο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης (ARD) στην ιστοσελίδα του παραθέτει την αντίδραση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, η οποία σε ανακοίνωσή της κάνει λόγο για "πρόκληση" και τονίζει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν "οδηγεί τη χώρα του έξι αιώνες πίσω". Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται η αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, μέσω Twitter, αλλά και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας: "Οι ανησυχίες εκατομμυρίων χριστιανών δεν εισακούστηκαν" δηλώνει ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου της Μόσχας Βλάντιμιρ Λεγκόιντα στο πρακτορείο Ιντερφάξ.
Καμία αντίσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας
"Ερντογάν, ο δεύτερος κατακτητής της Κωνσταντινούπολης;" επιγράφεται άρθρο της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), το οποίο επισημαίνει ότι για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί "δεν υπάρχει καμία αντίσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας. Ακόμη και το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης CHP, που θεωρεί εαυτό πολιτικό κληρονόμο του Ατατούρκ, δεν αγωνίζεται για να ανατρέψει την απόφαση. Ο αντιπρόεδρος του CHP Γκουνάλ Τσεβικέζ λέει ότι ο Ερντογάν παίζει ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι με την Αγία Σοφία, αλλά το CHP δεν πρόκειται να πέσει στην παγίδα και να παρασυρθεί σε μία σύγκρουση, της οποίας μόνος στόχος είναι η πόλωση στην ίδια την Τουρκία, ανάμεσα στους θιασώτες του λαϊκού και του ισλαμικού κράτους. Ωστόσο ο Ερντογάν θα κληθεί να αντιμετωπίσει μόνος του τις συνέπειες γι αυτή την απόφαση, καθώς θα υπάρξουν αντιδράσεις από τη διεθνή κοινότητα".
https://www.liberal.gr/world/dw-antidraseis-sti-germania-gia-tin-agia-sofia/312248
10 Ιουλίου 2020
2.
Πώς αποκωδικοποιούνται
οι ρωσικές τοποθετήσεις για την Αγία Σοφία.
Με τις αλλεπάλληλες μέσα στο ίδιο 24ωρο δηλώσεις του υφυπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Βερσίνιν, του εκπροσώπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ και την γραπτή ανακοίνωση του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου, η Ρωσία επέλεξε να ανεβάσει τους τόνους της αντίδρασης ως προς τα σχέδια του Ταγίπ Ερντογάν για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Η ξαφνική ομοβροντία έρχεται πάντως με χαρακτηριστική καθυστέρηση, εφόσον το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Τουρκίας έχει ήδη συνεδριάσει για το ζήτημα και εκκρεμεί η δημοσιοποίηση της απόφασής του. Μέχρι τώρα, οι μόνες αντιδράσεις από ρωσικής πλευράς αφορούσαν δηλώσεις του υπεύθυνου εξωτερικών σχέσεων της Εκκλησίας μητροπολίτη Ιλαρίωνος του Βολοκολάμσκ και την ανακοίνωση που εξέδωσε την προηγούμενη εβδομάδα (σε ώρα βραδινή, γεγονός που παραπέμπει σε δισταγμούς και επίπονη ετοιμασία) η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Μαρία Ζαχάροβα – η οποία, παρεμπιπτόντως, φέρεται σύμφωνα με δημοσιεύματα να αναλαμβάνει προσεχώς την πρεσβεία της χώρας της στην Αθήνα.
Το ότι η Μόσχα κάνει πιο ισχυρή την τοποθέτησή της για το ζήτημα αποτελεί ρίσκο, εφόσον αν τυχόν ο Ερντογάν εμμείνει στην αδιαλλαξία του, η ρωσική πλευρά θα έχει εισπράξει μια περιφρονητική απάντηση και οι βεβαρυμένες το τελευταίο διάστημα διμερείς σχέσεις θα έχουν αποκτήσει ένα ακόμη "τραύμα”. Πιθανότερο είναι, ωστόσο, οι όποιες κινήσεις να γίνονται εκ του ασφαλούς, με την πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της η ρωσική ηγεσία να παραπέμπει σε καθυστέρηση των τουρκικών σχεδιασμών.
Από αυτή την άποψη μοιάζει σαν η Μόσχα να σπεύδει να οικειοποιηθεί προκαταβολικά μιαν εξέλιξη ήδη προδιαγεγραμμένη, προκειμένου να μην αφήσει το πεδίο να μονοπωλείται από δυτικούς παίκτες, όπως λ.χ. ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικλ Πομπέο, που έχει τοποθετηθεί σχετικά.
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον, πάντως, παρουσιάζει η εσωτερική πτυχή των ρωσικών τοποθετήσεων για το καθεστώς της Αγίας Σοφίας – διότι οι αποκλίσεις ανάμεσα στην εκκλησιαστική ηγεσία και την πολιτική (που μοιάζει σαν από υποχρέωση απλώς να την ακολουθεί) είναι χαρακτηριστικές.
Οι πολιτικοί ιθύνοντες της Ρωσίας στέκονται περισσότερο στην "οικουμενική” σημασία της Αγίας Σοφίας, στην λειτουργία της ως τόπου συνάντησης ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών, στην ανάγκη προστασίας και διατήρησης της προσβασιμότητας του μνημείου και στον αριθμό των Ρώσων επισκεπτών που αυτό προσελκύει.
Σε κάθε περίπτωση, εμφανίζονται ως εκπρόσωποι μιας χώρας που έχει και το Ισλάμ ως μία από τις τέσσερις επίσημες θρησκείες της και, ως υπέρμαχοι της μη ανάμιξης τρίτων σε θέματα κρατικής κυριαρχίας, τυπικά προσθέτουν (κολακεύοντας σε αυτό την ρητορική του Ερντογάν) ότι πρόκειται για "εσωτερική υπόθεση” της Τουρκίας - μολονότι η κήρυξη της Αγίας Σοφίας ως Μνημείου της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO δημιουργεί και διεθνείς υποχρεώσεις.
Αντιθέτως, ο Πατριάρχης Κύριλλος στην εκτενή και πολύ επεξεργασμένη ανακοίνωσή του πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα συνδέοντας την Αγία Σοφία με τον εκχριστιανισμό των Ρως και εντάσσοντας ρητά την Ρωσία στην σφαίρα των κληρονόμων του βυζαντινού πολιτισμού, παρεμβαίνοντας έτσι και στην συζήτηση για την πραγματική (ευρωπαϊκή; ευρασιατική; κοσμική;) φυσιογνωμία της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Το ότι οι Ρως είναι οι πρόγονοι όλων των σημερινών Ανατολικών Σλάβων είναι επίσης ένας τρόπος για να υπενθυμίσει (μεσούντος του "ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος”) την πνευματική ενότητα Ρώσων, Ουκρανών και Λευκορώσων, όπως αυτή γίνεται αντιληπτή στη Μόσχα. Δεν παραλείπει άλλωστε ο ο Πατριάρχης Κύριλλος να αναφερθεί σε "πικρίες” που έχουν κατά καιρούς προκύψει στην σχέση με την Κωνσταντινούπολη – και η αναφορά αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί περισσότερο επίκαιρη, παρά ιστορική.
Παραλείπει βέβαια ο προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας οποιαδήποτε αναφορά στον επιχώριο επίσκοπο της Πόλης στην οποία βρίσκεται η Αγία Σοφία, δηλ. τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος τόσο πρόσφατα όσο και προ ετών όταν ανέκυψε για πρώτη φορά το ζήτημα τοποθετήθηκε χωρίς περιστροφές.
Το ερώτημα είναι κατά πόσον η ηχηρή παρέμβαση της Ρωσικής Εκκλησίας αποβλέπει στο να εμφανίσει το Φανάρι ανίκανο να προστατεύσει τα "δίκαια” των Ορθοδόξων ή αντίθετα συνιστά μια έμμεση προσπάθεια γεφυρώματος, με την επίκληση της ανάγκης συσπείρωσης μπροστά σε κοινές προκλήσεις, του ρήγματος που άνοιξε η διακοπή της κοινωνίας με Οικουμενικό Πατριαρχείο, λόγω της απόδοσης αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία.
Του Κώστα Ράπτη
https://www.capital.gr/diethni/3466380/pos-apokodikopoiountai-oi-rosikes-topothetiseis-gia-tin-agia-sofia?fbclid=IwAR1qAx2TsDZUpLTnCaOCxIb_sdJTlZ3Pm_QYQPDXvalgueeYepVYF-_q25o
7/7/2020
3.
Κούρδισσα βουλευτής του HDP: Ναι, η Αγία Σοφία δεν πρέπει να είναι μουσείο, όμως αντί για τζαμί πρέπει να γίνει χριστιανική εκκλησία
Τελικά μια Κούρδισσα μουσουλμάνα βουλευτής του HDP, τόλμησε να πει κάτι που δεν έχει τολμήσει να πει ούτε ένας Έλληνας πολιτικός. Αυτή είναι η κατάσταση του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Φοβικό και δειλό, δεν έχει το θάρρος να διεκδικήσει ό,τι διεκδικούν οι άλλοι για μας. Η Κούρδισσα βουλευτής Χιούντα Καγιά (Hüda Kaya), μας υπενθυμίζει με οδυνηρό τρόπο πόσο πίσω μείναμε ως χώρα, στη διεκδίκηση των εθνικών δικαίων μας αλλά και στη σύναψη συμμαχιών με φιλικούς και γενναίους λαούς, όπως είναι οι Κούρδοι.
Η βουλευτής του Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), Χιούντα Καγιά, ενώ όλοι στην Τουρκία, μετά τη σχετική εντολή του Ερντογάν, αναμένουν την απόφαση να μετατραπεί η Αγία Σοφία από μουσείο που είναι τώρα, σε τζαμί, έκανε μια δήλωση, που προκάλεσε σοβαρότατες αντιδράσεις κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Τουρκίας.
Η δλήωση της Καγιά έχει ως έξής;
Δεν υπάρχει το Δίκαιο του Γιαταγανιού
“Μας λένε “Μα είναι το δίκαιο του γιαταγανιού (με βάση το οποίο δικαιούμαστε να κάνουμε την Αγία Σοφία τζαμί)”. Όχι, δεν υπάρχει τέτοιο δίκαιο. Αυτό είναι κάτι που εφευρέθηκε μετά το Κοράνι και μετά τον Προφήτη. Η Αγία Σοφία δεν είναι ένα μνημείο για το οποίο η τωρική κυβέρνηση ή οποιαδήποτε άλλη στο μέλλον έχει το δικαίωμα να παίρνει αποφάσεις του τύπου “την ανοίγω, την κλείνω, την κάνω τζαμί κλπ”.
Συνεχίζοντας η Κούρδισσα βουλευτής, η οποία σημειωτέον είναι η πιο τυπική μουσουλμάνα του κόμματος, είπε:
“Σαν την Αγία Σαφία υπάρχουν εκατοντάδες εκκλησίες που είναι υπό κατοχή στην Τουρκία. Αυτές δεν γίνονται τζαμιά επειδή έτσι τις ονομάζουμε εμείς. Αυτές πρέπει να είναι ο οίκος του Θεού. Η Αγία Σοφία είναι ένα μνημείο υπό ειδικό καθεστώς προστασίας. Και είναι ένα μέρος στο οποίο πρέπει να προσεύχονται εκείνοι που το έχτισαν.”
Οι αντιδράσεις στη δήλωση της Χιουντά Καγιά συνεχίζονται και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι χρειάζεται να έχει κανείς πολύ θάρρος για να κάνει μια τέτοια δήλωση, τη στιγμή μάλιστα που είναι Κούρδος, σε μια χώρα σαν την Τουρκία, όπου οι Κούρδοι και οι μη μουσουλμάνοι διώκονται ως εσωτερικοί εχθροί του τουρκισμού και της Τουρκίας.
Το βίντεο με τις επίμαχες δηλώσεις της Καγιά:
infognomonpolitics.gr
https://www.anixneuseis.gr/%ce%ba%ce%bf%cf%8d%cf%81%ce%b4%ce%b9%cf%83%cf%83%ce%b1-%ce%b2%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-hdp-%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b1%ce%b3%ce%af%ce%b1-%cf%83%ce%bf/
9/7/2020
4.
Αγιά Σοφιά χωρίς μιναρέδες και με χριστιανικό σταυρό στον τρούλο,
Αγιά Σοφιά χωρίς μιναρέδες και με χριστιανικό σταυρό στον τρούλο,
σε ελληνικό χαρτονόμισμα του 1923.
Το χαρτονόμισμα των πεντακοσίων δραχμών με παράσταση της Αγιά Σοφιάς σχεδιάστηκε το 1921 από την American Banknote Company και παραδόθηκε το 1923.
Το θωρηκτό Γ. Αβέρωφ, μαζί με το θωρηκτό Κιλκίς, κατέπλευσε στην Κωνσταντινούπολη και εκεί ύψωσε την ελληνική σημαία ως μία από τις νικήτριες δυνάμεις του Μεγάλου Πολέμου, με στόχο την πραγματοποίηση της Μεγάλης Ιδέας.Ταυτόχρονα, τμήμα της Κρητικής Χωροφυλακής εγκαθίσταται στο Φανάρι, ως φρουρά του Πατριαρχείου. Τα περιστατικά αυτά γίνονται αφορμή για συγκινητικές εκδηλώσεις ενθουσιασμού από όλο τον ελληνικό πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης.
Μια σημαντική αποκάλυψη είχε κάνει η τουρκική εφημερίδα Zaman ότι μετά την κατάληψη στις 13 Νοεμβρίου του 1918 της Κωνσταντινούπολης από τα συμμαχικά στρατεύματα της Αντάντ, οι Βρετανοί σκόπευαν να επιστρέψουν την Αγιά Σοφιά στους χριστιανούς της Πόλης αλλά την τελευταία στιγμή έκαναν πίσω.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο και αν ο σταυρός θα δέσποζε ξανά μεγαλοπρεπής στον τρούλο της Αγιά Σοφιάς, αυτό θα ήταν ένα γεγονός μεγάλης ιστορικής συμβολικής αλλά και ψυχολογικής σημασίας και θα επηρέαζε αποφασιστικά στην οριστική επαναφορά της Πόλης στα ελληνικά χέρια.
Η εμφάνιση ξανά του σταυρού στον τρούλο της Αγιά Σοφιάς θα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά χτυπήματα για τους Τούρκους και θα έδινε το έναυσμα για την εκκένωση της Πόλης από το ισλαμικό στοιχείο, όπως υπολόγιζαν τότε και τα συμμαχικά στρατεύματα, σύμφωνα πάντα με την τουρκική εφημερίδα.
Και ενώ όλα ήταν έτοιμα και είχαν ήδη καταστρωθεί τα σχέδια για την εκ νέου μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε χριστιανική εκκλησία, σημειώθηκε αντίδραση από τα μουσουλμανικά στρατεύματα της βρετανικής αυτοκρατορίας και διατυπώθηκαν κάποιες απειλές ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα ξεσηκώνονταν στις Ινδίες οι μουσουλμάνοι εναντίων των Βρετανών καθώς και σε άλλες περιοχές όπου η βρετανική αυτοκρατορία εξουσίαζε μουσουλμανικούς πληθυσμούς.
Όπως αποκαλύπτει η Zaman, οι πρώτες σκέψεις του τότε Βρετανού πρωθυπουργού, Lloyd George, μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τα στρατεύματα της Αντάντ τον Νοέμβριο του 1918, ήταν η άμεση παράδοση της Αγιά Σοφιάς στους χριστιανούς. Με την κίνηση αυτή, όπως υπολόγιζε ο Βρετανός πρωθυπουργός, θα σημειώνονταν μια μεγάλη τάση φυγής των μουσουλμάνων προς την Μικρά Ασία καθώς θα φαίνονταν πως η Πόλη οριστικά περνούσε ξανά στα χέρια των χριστιανών και θα επανέρχονταν στο πρωταρχικό της όνομα, δηλαδή από Ιstanbul σε Κωνσταντινούπολη.
Όσον αφορά το μουσουλμανικό χαλιφάτο που είχε μέχρι τότε την έδρα του στην Κωνσταντινούπολη, θα μεταφέρονταν στην Προύσα ή στο Ικόνιο και έτσι μεγάλο μέρος και του μουσουλμανικού ιερατείου θα έφευγε από την Πόλη. Εξ άλλου, όπως ανέφεραν τότε οι βρετανικές πηγές, στην Κωνσταντινούπολη ήδη υπήρχαν εκατοντάδες τζαμιά και έτσι η αλλαγή του καθεστώτος της Αγιά Σοφιάς και η εκ νέου μετατροπή της σε χριστιανικό ναό δεν θα επηρέαζε τα θρησκευτικά καθήκοντα των μουσουλμάνων που θα παρέμεναν στην Πόλη.
Διαφωνία υπήρξε στο θέμα σε ποιους θα παραδίδονταν η Αγιά Σοφιά. Φυσικά την πρώτη προτεραιότητα την είχαν οι Έλληνες της Πόλης, όπως ανέφεραν οι βρετανικές πηγές, καθώς η Αγιά Σοφιά αποτέλεσε επί χίλια χρόνια το σύμβολο της ελληνικής ορθοδοξίας και τώρα την διεκδικούσε με σοβαρές αξιώσεις το ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο. Υπήρξαν όμως και διεκδικήσεις από ρωσικής πλευράς ήδη από το 1915 από τον Ρώσο Trubetskoy και σχετικές αναφορές από τον γνωστό Ρώσο συγγραφέα, Dostoyevski.
Τίποτα όμως από όλα αυτά δεν έγινε εξ’ αιτίας των δεύτερων σκέψεων του Λονδίνου, δηλαδή του κέντρου της τότε μεγάλης βρετανικής αυτοκρατορίας που την εποχή εκείνη διοικούσε το μεγαλύτερο μέρος του ισλαμικού κόσμου και μάλιστα είχε υπό την κατοχή της τις μεγάλες ιερές πόλεις των μουσουλμάνων, δηλαδή την Μέκκα και την Μεδίνα.
Το θέμα έμεινε χωρίς καμία εξέλιξη για να φτάσουμε στην μικρασιατική καταστροφή και την κατάληψη της Πόλης από τα στρατεύματα του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, στις 6 Οκτωβρίου του 1924. Έτσι χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία για τον χριστιανισμό αλλά και για τον ελληνισμό που θα επέστρεφε μετά από τεσσεράμισι αιώνες στον ιστορικό αυτό ναό.
Παρ’ όλα αυτά η Αγιά Σοφιά δεν έμεινε σαν τζαμί καθώς ο Κεμάλ, όπως αναφέρει η τουρκική εφημερίδα, αποδέχτηκε κάποια νέα βρετανικά σχέδια για την μετατροπή της σε μουσείο. Το σκεπτικό ήταν ο ιστορικός αυτός ναός να γίνει, όπως και έγινε, παγκόσμιο αξιοθέατο που κάθε χρόνο δίνει στην τουρκική οικονομία εκατομμύρια σε συνάλλαγμα από τους επισκέπτες που έρχονται από παντού για να θαυμάσουν αυτό το αριστούργημα της ελληνικής ορθοδοξίας.Έτσι κι αλλιώς όμως η συνθήκη της Λωζάνης (23 Ιουλίου 1923) ήδη επέβαλε τελείως διαφορετικό ελληνοτουρκικό καθεστώς τόσο εδαφικά όσο και πληθυσμιακά.
Όσο για το πεντακοσάρικο δεν κυκλοφόρησε ποτέ λόγω… πληθωρισμού (κατά την επίσημη δικαιολογία).Το πιθανότερο όμως είναι ότι λόγω της αλλαγής χρήσης της Αγιά Σοφιάς από τζαμί σε μουσείο και αφού δεν επέστρεψε στα χέρια των χριστιανών, απετράπη η κυκλοφορία του συγκεκριμένου χαρτονομίσματος το οποίο θα παρουσίαζε την Αγιά Σοφιά χωρίς μιναρέδες και με χριστιανικό σταυρό στον τρούλο και έτσι θα είχε τιμητικό χαρακτήρα.Έτσι το χαρτονόμισμα αυτό, παρέμεινε ένα σπάνιο αρχειακό δείγμα.
https://www.dogma.gr/diafora/i-agia-sofia-choris-minaredes-kai-me-christianiko-stavro-ston-troulo-se-elliniko-chartonomisma-tou-1923/112565/
10 Ιουλίου 2020
ΠAΡAΠOMΠEΣ - ΣXETIKA KEIMENA
Ρ. Τ. Ερντογάν: Στις 24 Ιουλίου η πρώτη μουσουλμανική προσευχή
στην Αγία Σοφία (10/7/2020)
New York Times: Η Αγιά Σοφιά και το πολιτικό παίγνιο του Ερντογάν
– Πώς θέλει να ενεργοποιήσει την κομματική βάση του (9/7/2020)
Η UNESCO θα επανεξετάσει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας (10/7/2020)
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση της Τουρκίας για την Αγία Σοφία» (10/7/2020)
Γερουσιαστής Μενέντεζ: Καλώ τον Ερντογάν να αλλάξει πορεία και να αποκαταστήσει την αξιοθαύμαστη κληρονομιά της Αγίας Σοφίας (10/7/2020)
Παρέμβαση Μητσοτάκη για Αγία Σοφία: Προσβολή η μετατροπή της σε τζαμί
Ελ. Γλύκατζη- Αρβελέρ: Δεν θα εκπλαγώ αν ακούσω ότι τα ψηφιδωτά της Αγίας Σοφίας έχουν δακρύσει.
Μουφτής Κομοτηνής για Αγία Σοφία: H απόφαση της Τουρκίας φέρνει σε δύσκολη θέση χριστιανούς και μουσουλμάνους (10/7/2020)
Διέβη τον Ρουβίκωνα ο Ερντογάν – Θα χάσει την Ευρώπη; (11/7/2020)
Παρέμβαση Μητσοτάκη για Αγία Σοφία: Προσβολή η μετατροπή της σε τζαμί
Ελ. Γλύκατζη- Αρβελέρ: Δεν θα εκπλαγώ αν ακούσω ότι τα ψηφιδωτά της Αγίας Σοφίας έχουν δακρύσει.
Μουφτής Κομοτηνής για Αγία Σοφία: H απόφαση της Τουρκίας φέρνει σε δύσκολη θέση χριστιανούς και μουσουλμάνους (10/7/2020)
Διέβη τον Ρουβίκωνα ο Ερντογάν – Θα χάσει την Ευρώπη; (11/7/2020)