Η άγνωστη ιστορία των λιβυκών φυλών της Αιγύπτου και ο ρόλος τους στον πόλεμο.



Η άγνωστη ιστορία των λιβυκών φυλών της Αιγύπτου 
και ο ρόλος τους στον πόλεμο.

Όλοι γνωρίζουν πάνω–κάτω τι συμβαίνει στην Λιβύη. Στο παρόν άρθρο δεν θα αναφερθώ ούτε στις γεωπολιτικές συνθήκες και τα συμφέροντα των εμπλεκόμενων κρατών ούτε στο τι συμβαίνει στο πεδίο των μαχών. Μελετώντας την ιστορία της περιοχής ανακάλυψα κάποιες ενδιαφέρουσες πληροφορίες αναφορικά με τις λιβυκές φυλές που κατοικούν στην Αίγυπτο.

Η δημιουργία των αραβικών κρατών βασίστηκε εν πολλοίς στην ισορρόπηση της πολιτικής ισχύος μεταξύ των διαφόρων φατριών και φυλών. Και δεν μιλάμε μονάχα για τις σχέσεις μεταξύ των Αράβων και των άλλων εθνοτήτων που κατοικούν στις σύγχρονες αραβικές χώρες, αλλά και για αυτές μεταξύ των αραβικών φυλών. Ο θεσμός των φυλών είναι πολύ σημαντικός και αφορά στον διαχωρισμό του πληθυσμού σε μεγάλες «οικογένειες» οι οποίες απαρτίζονται από εκατοντάδες μέλη και των οποίων ηγείται ο φύλαρχος.

Η σταθερότητα κάθε αραβικής χώρας εξαρτάται από τον ορθό και δίκαιο καταμερισμό της πολιτικής και οικονομικής ισχύος ανάμεσα στις υπάρχουσες φυλές. Τον ρόλο αυτόν διαδραμάτιζε και ο πρώην δικτάτορας της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι. Γι’ αυτό και η πτώση του καθεστώτος του έφερε σε ρήξη τις φυλές της χώρας αυτής ελλείψει αποτελεσματικών θεσμών που θα εξασφάλιζαν τις ισορροπίες μεταξύ τους.

Η κατάσταση στην Λιβύη είναι εξαιρετικά έκρυθμη και ο εμφύλιος πόλεμος κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μια άμεση πολεμική αναμέτρηση μεταξύ των κρατών που υποστηρίζουν τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές (GNA και LNA). Μια από τις χώρες που έχουν διαμηνύσει ότι ενδέχεται να επέμβουν στρατιωτικά στην Λιβύη σε περίπτωση που απειληθεί η ασφάλειά της είναι και η Αίγυπτος.

Στην Αίγυπτο κατοικούν, εδώ και πολλές δεκαετίες, περισσότερες από δεκαπέντε φυλές οι οποίες προέρχονται από την Λιβύη. Η μεγαλύτερη εξ αυτών ονομάζεται Awlad Ali, κατοικεί κοντά στα σύνορα με την Λιβύη και απαρτίζεται από περισσότερο από ένα εκατομμύριο μέλη. Η εν λόγω φυλή εγκαταστάθηκε στην Αίγυπτο μετά την ήττα που υπέστη στις τριακονταετείς συγκρούσεις της με μια άλλη λιβυκή φυλή, την Abidat, πριν από 130 χρόνια, το 1890.

Η Αίγυπτος είναι έτοιμη για την διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων στην Λιβύη και στο πλαίσιο αυτό εξετάζει τον εξοπλισμό των λιβυκών φυλών της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Awlad Ali, ώστε να ενισχυθεί ο Εθνικός Λιβυκός Στρατός (δηλαδή ο στρατιωτικός αντίπαλος της Τουρκίας και του Σάρατζ). Ταυτοχρόνως, η Αίγυπτος, και κυρίως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, απογοητευμένοι από τον Χάφταρ, εξετάζουν σοβαρά την αντικατάσταση του τελευταίου με τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων (του Τομπρούκ), Αγκίλα Σαλέχ Ίσα. Ωστόσο, ο Σαλέχ ανήκει στην φυλή Abidat η οποία εκδίωξε στην Αίγυπτο τους προγόνους των μελών της Awlad Ali. Επομένως, σε περίπτωση που ο Σάρατζ προελάσει στην Σύρτη και η Αίγυπτος αποφασίσει να στείλει στρατεύματα στην γειτονική της χώρα, τότε δεν εκτιμάται πως η φυλή Awlad Ali θα βοηθήσει την κυβέρνηση του Τομπρούκ, ο επικεφαλής της οποίας ανήκει στην φυλή εκείνη που εξόρισε την Awlad Ali. Όμως πόσο πιθανό είναι η εν λόγω φυλή να σταθεί απέναντι στα συμφέροντα της νέας της πατρίδας και στο ίδιο το καθεστώς του Σίσι;

Συμπερασματικά, είναι φανερό πως η δημογραφία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές και κοινωνικές ισορροπίες, ιδιαιτέρως στο πλαίσιο ενός πολέμου. Αυτή η διαπίστωση ισχύει ακόμη περισσότερο και στην περίπτωση της Λιβύης και των λοιπών αραβικών χωρών. Στις εν λόγω χώρες το φαινόμενο του διαχωρισμού των κοινωνιών σε διαφορετικά δόγματα, θρησκείες φυλές ή και εθνότητες αποτελεί δυστυχώς έναν ακόμα λόγο για τις εμφύλιες συγκρούσεις που χαρακτηρίζουν την ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Γιώργος Μενεσιάν


  15 Ιουλίου 2020