Η μείωση των φόρων στην εργασία το «κλειδί» για το πακέτο Πισσαρίδη.


Η μείωση των φόρων στην εργασία 
το «κλειδί»' για το πακέτο Πισσαρίδη.

Η επόμενη ημέρα της χώρας συνδέεται άμεσα με την φορολογική μεταρρύθμιση. Κανένας σοβαρός ανασχηματισμός της οικονομίας δεν μπορεί να περπατήσει αν δεν μειωθούν τα βάρη στην μισθωτή εργασία, αν δεν μειωθεί η φορολογία στην παραγωγή. Κανείς επενδυτής δεν πρόκειται να προτιμήσει την Ελλάδα αν δεν ελαττωθούν οι συντελεστές στην φορολογία και στις ασφαλιστικές εισφορές, ούτε η παραοικονομία θα μειωθεί, ούτε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα καταφέρουν ποτέ να γίνουν μεγαλύτερες, δηλαδή ανταγωνιστικότερες.

Στην λογική αυτή στηρίζονται οι προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη για τον επανασχεδιασμό του φορολογικού συστήματος, κεφάλαιο που – όχι τυχαία- καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του πακέτου των αλλαγών το οποίο αυτή παρουσίασε χθες στον πρωθυπουργό.

Η μείωση των φόρων στην εργασία αποτελεί το «κλειδί» για το σχέδιο Πισσαρίδη. Σε μια κλειστή οικονομία σαν την ελληνική, υπερυθμισμένη, εσωστρεφής, με χαμηλή παραγωγικότητα και με μεγάλη παραοικονομία, τίποτα δεν θα μπορέσει να αλλάξει αν δεν μειωθούν πρώτα οι φόροι, ειδικά εκείνοι που αφορούν τα μεσαία και υψηλότερα εισοδήματα.

Σήμερα το άθροισμα της φορολογικής επιβάρυνσης στην Ελλάδα, δηλαδή φόρος εισοδήματος συν ασφαλιστικές εισφορές, είναι 32% για τα χαμηλά εισοδήματα, έως 12.500 ευρώ μεικτά. Για κάθε 100 ευρώ δηλαδή επί του συνολικού μισθολογικού κόστους ενός εργαζόμενου, τα 32 καταλήγουν στο κράτος.

Εκεί που αλλάζει επί τα χείρω και καθίσταται έως και απαγορευτική για την πρόσληψη ενός εργαζομένου με υψηλές δεξιότητες αφορά στην κατηγορία των μεσαίων εισοδημάτων και άνω.

Για 25.000 ευρώ μεικτό εισόδημα η φορολογία είναι 45%, για 30.000 ευρώ φτάνει στο 55%, για 50.000 ευρώ το κράτος κρατά το 61% και στα 60.000 ευρώ το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 67%.

Η υπερφορολόγηση στα εισοδήματα των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα που κατά τεκμήριο έχουν υψηλές δεξιότητες και καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης στην αγορά εργασίας, είναι ο ορισμός του φαύλου κύκλου.

Αν μια επιχείρηση για παράδειγμα τεχνολογίας με φιλόδοξους στόχους θέλει να κρατήσει τους ταλαντούχους μηχανικούς της ή να φέρει στελέχη από το εξωτερικό, δεν μπορεί να το κάνει.

Σαν αποτέλεσμα, όπως σημειώνει και το κείμενο της επιτροπής, πολλές επιχειρήσεις επιλέγουν αναγκαστικά την έστω μερική παραοικονομία, για να αποφύγουν το πλήρες κόστος της υπερφορολόγησης, επιλογή όμως που με την σειρά της έχει για τις ίδιες μεγάλο κόστος. Οι επιχειρήσεις αυτές δημιουργούν λιγοστές θέσεις εργασίας, χαμηλών προοπτικών, χαμηλών αμοιβών και συχνά ημιδηλωμένες. Εγκλωβίζονται σε μικρά και ανοργάνωτα σχήματα χαμηλής ανταγωνιστικότητας, χωρίς ικανό προσωπικό, άρα χωρίς καμία ελπίδα επιβίωσης στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Ο φαύλος κύκλος κλείνει με το Δημόσιο να χάνει έσοδα αφού οι τζίροι των επιχειρήσεων είναι μικροί, η οικονομία ως σύνολο παραμένει μη ανταγωνιστική με αδύναμη παραγωγική βάση και όλο αυτό φυσικά επιστρέφει πίσω στη κοινωνία η οποία και βιώνει τις συνέπειες.

Στην ουσία, όλες οι αλλαγές που προτείνει η επιτροπή Πισσαρίδη, από την στροφή στην μεταποίηση και την πράσινη οικονομία έως την ανάδειξη νέων τομέων επιχειρηματικότητας, πέραν του τουρισμού, περνούν από την μείωση της φορολογίας στην μισθωτή εργασία.  

Σαν αποτέλεσμα οι πλέον παραγωγικοί συμπολίτες μας περιορίζονται συχνά σε επαγγελματικές σταδιοδρομίες με χαμηλότερα εισοδήματα, διαφορετικά μεταναστεύουν. Έτσι όμως η οικονομία και κυρίως οι επιχειρήσεις χάνουν τα πλέον παραγωγικά και περιζήτητα στελέχη τους. Στελέχη με κρίσιμο ρόλο για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, εργαζόμενοι που εξασφαλίζουν την ικανότητα της οικονομίας και κοινωνίας να αξιοποιήσει, τελικά προς όφελος όλων, τις ευκαιρίες που δίνει η 4η βιομηχανική επανάσταση.

Οι τρεις πυλώνες στο Ασφαλιστικό

Συγχρόνως ιδιαίτερη αναφορά κάνει το κείμενο της επιτροπής στο ασφαλιστικό σύστημα, του οποίου η μορφή πρέπει επιτέλους να αλλάξει και να πάψει το κράτος καλύπτει σχεδόν το 100% των συντάξεων. Χρειάζεται τα επαγγελματικά ταμεία να γίνουν ο 2ος πυλώνας του συστήματος και να ενισχυθεί με κίνητρα ο 3ος, δηλαδή το σκέλος της ιδιωτικής ασφάλισης.

Η μετατροπή του σε σύστημα τριων πυλώνων, όπως σε πολλές χώρες του εξωτερικού, σημαίνει ότι οι κρατικές συντάξεις (και οι αντίστοιχες εισφορές) θα ανέρχονται στο μισό περίπου των τωρινών και θα συμπληρώνονται από ιδιωτικές ή και επαγγελματικές συντάξεις-με τις τελευταίες να είναι συνάρτηση των αποταμιεύσεων, χωρίς μεταφορές μεταξύ γενεών ή επαγγελμάτων.

Σε ένα σύστημα πολλαπλών πυλώνων, οι εισφορές που ένας εργαζόμενος θα πληρώνει για την ιδιωτική του σύνταξη θα του "ανήκουν", ως μέρος του ατομικού του συνταξιοδοτικού λογαριασμού, και επομένως θα αντιμετωπίζονται ως αποταμίευση και όχι ως φόρος στην εργασία. Θα μπορούν μάλιστα να επιδοτούνται από το κράτος, π.χ. με το να καταβάλλονται από το μεικτό και όχι το καθαρό εισόδημα, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ, στη Βρετανία, και σε πολλές άλλες χώρες με αντίστοιχα συστήματα

  Γιώργος Φιντικάκης


15 Ιουλίου 2020