Η Τουρκία έχει βλέψεις και για τον Λίβανο.




Η Τουρκία έχει βλέψεις και για τον Λίβανο.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν ήταν ο μόνος ξένος ηγέτης ο οποίος επισκέφθηκε την Βηρυτό στα πρώτα εικοσιτετράωρα μετά την καταστροφική διπλή έκρηξη της Τρίτης στο λιμάνι της πρωτεύουσας του Λιβάνου. Τα βήματα του ακολούθησε και ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας Φουάτ Οκτάι, συνοδευόμενος από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου

Οι δύο άνδρες κατέστησαν σαφή την επιθυμία της Άγκυρας να συμβάλει στην ανοικοδόμηση του λιμανιού της Βηρυτού, ενώ επίσης επισκέφθηκαν το τουρκικό νοσοκομείο στη (σουνιτική) Σιδώνα του Νοτίου Λιβάνου, το οποίο  ανεγέρθηκε το 2010, στον απόηχο του πολέμου Ισραήλ-Χεζμπολάχ το 2006, αλλά δεν είναι ακόμα πλήρως λειτουργικό

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου εξήγγειλε επίσης την παροχή, έπειτα από εντολή του Ταγίπ Ερντογάν, τουρκικής υπηκοότητας στους Τουρκομάνους του Λιβάνου οι οποίοι το επιθυμούν και έχουν τουρκική εθνική συνείδηση.

Στην πρώτη γραμμή της τουρκικής διείσδυσης στον Λίβανο βρίσκεται, όπως και αλλού, η κρατική οργάνωση αρωγής ΤΙΚΑ, η οποία υπάγεται απευθείας την προεδρία.

Φαντάζει βέβαια ειρωνικό το να προστρέχει προς ανακούφιση του δοκιμαζόμενου Λιβάνου μία χώρα της οποίας η οικονομία αντιμετωπίζει, τηρουμένων των αναλογιών, τα ίδια αδιέξοδα. Όπως προειδοποίησε o Amer Bisat, διευθυντής του Sovereign and Emerging Markets Alpha Team της Blackrock, δηλ. του μεγαλύτερου διαχειριστή στοιχείων ενεργητικού στον κόσμο (7,4 τρισ. δολάρια), "τα μακροοικονομικά δεδομένα της Τουρκίας θυμίζουν ανησυχητικά αυτά του Λιβάνου και το πράγμα δεν πρόκειται να τελειώσει καλά”.

Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις χώρες του Μαγκρέμπ και του Σαχέλ, οι τουρκικές φιλοδοξίες διείσδυσης σε άλλη μία πρώην γαλλική αποικία,  δημιουργούν νέες εστίες τριβής με το Παρίσι.

"Η Γαλλία αντιμετωπίζει την περιοχή ως πεδίο ανταγωνισμού και αντίθεσης με την Τουρκία.  Ο καθένας θα έπρεπε να προσφέρει βοήθεια όπως κάνουμε εμείς" υποστήριξε σε συνέντευξή του την Κυριακή στην εφημερίδα Daily Sabah ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, εξαπολύοντας μύδρους εναντίον της γαλλικής "αποικιακής νοοτροπίας". "Για αυτό" συνέχισε "αισθάνεται η Γαλλία άβολα μαζί μας: παρακολουθούν από κοντά τις εταιρείες μας στην Αφρική και οι φιλογαλλικές εφημερίδες στην Αλγερία βγάζουν ειδήσεις για τις τουρκικές επιχειρήσεις κάθε 15 μέρες". 

Μάλιστα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών υποστήριξε  ότι η Γαλλία έχει "πανικοβληθεί", επειδή οι δεσμοί που εγκαθιδρύει η Τουρκία σε βάση win-win κατεδαφίζουν την αποικιακή δομή που οικοδομήθηκε στην περιοχή μετά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μάλιστα στο ίδιο φύλλο ο Οκτάι με ψυχαναλυτική φρασεολογία υποστήριξε ότι οι κατηγορίες εναντίον της Άγκυρας μαρτυρούν την ενοχή που κρύβεται στο γαλλικό ασυνείδητο.

Ωστόσο, η τουρκική διείσδυση στον Λίβανο προηγείται της καταστροφής του λιμανιού της Βηρυτού και δεν εκλαμβάνεται από όλους ως ευμενής. 

Ήδη τον προηγούμενο μήνα ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών χρειάστηκε να αποκρούσει τους ισχυρισμούς Λιβανέζων πολιτικών ότι η Τουρκία αναμιγνύεται σε διαδηλώσεις του (άλλοτε καθοδηγούμενου από τη Σαουδική Αραβία) σουνιτικού στοιχείου στον βόρειο Λίβανο. "Όσοι τα λένε αυτά γνωρίζουν πολύ καλά ποιος αντιμετωπίζει τον Λίβανο σαν πίσω αυλή του και αναμιγνύεται στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας” υποστήριξε ο Χαμί Ακσόι.

Αρμένιοι και "νέα σφαγή"

Περισσότερο εντυπωσιακές, πάντως, είναι οι επιθέσεις που βρέθηκε να δέχεται ο αρμενικός πληθυσμός, ο οποίος από τη γενοκτονία του 1915 και μετά έχει κάνει τον Λίβανο νέα του πατρίδα. Ένας υπουργός και έξι βουλευτές του Λιβάνου είναι Αρμένιοι, ενώ η επέτειος της αρμενικής γενοκτονίας τιμάται με αργία, αν και πέρσι  οι τελευταίες διαταράχθηκαν από την εμφάνιση φιλότουρκων διαδηλωτών.

Στις 11 Ιουνίου φέτος διοργανώθηκε νέα αντιαρμενική  διαδήλωση στη Βηρυτό από ανθρώπους που κρατούσαν την τουρκική και λιβανική σημαία και ζητούσαν μια "νέα σφαγή".

Την αφορμή έδωσε υβριστικό σχόλιο εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν το οποίο ακούστηκε σε τηλεοπτική εκπομπή με οικοδεσπότη τον δημοσιογράφο Νισάν Ντερ-Χαρουτουνιάν.

Σε κάθε περίπτωση, η πολιτικοοικονομική αποδυνάμωση και η σεκταριστική οργάνωση του Λιβάνου ανοίγουν πεδίον δόξης λαμπρό στην Άγκυρα, ώστε να επιχειρήσει να ελέγξει μία χώρα κρίσιμη για τη διαμόρφωση του ευρύτερου συσχετισμού στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η διαπραγματευτική ισχύς της Τουρκίας έναντι του Ισραήλ, της Συρίας του Άσαντ και βεβαίως της Κύπρου θα είναι πολύ μεγαλύτερη εάν η τουρκική "μεγαλοθυμία" μεταφραστεί σε πολιτική επιρροή στον καθημαγμένο Λίβανο. 

Του Κώστα Ράπτη 


11/8/2020



  ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ