Τι θα σήμαινε για την Τουρκία μια αναστολή της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ.


Τι θα σήμαινε για την Τουρκία μια αναστολή της τελωνειακής ένωσης
 με την ΕΕ. Είναι σε ισχύ από το 1995.
 
Το ενδεχόμενο συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας και την επιβολή εμπάργκο όπλων στη γείτονα ζητά η Ελλάδα, μέσω επιστολών του ΥΠΕΞ, Νίκου Δένδια, προς τον Επίτροπο Διεύρυνσης Όλιβερ Βαρέλι και τους ΥΠΕΞ Γερμανίας, Ιταλίας και Ισπανίας, αντίστοιχα, εντείνοντας τις διπλωματικές προσπάθειες για την ανάσχεση της ανεξέλεγκτης τουρκικής επιθετικότητας.

Οι επιπτώσεις που θα είχε ένα εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, εάν επιβαλλόταν, θα ήταν προφανείς, δεδομένου των υπερεξοπλισμών της γείτονος και της εμπλοκής της σε στρατιωτικές επιχειρήσεις πέρα από τα σύνορά της (και έχοντας πάντα κατά νου το ζήτημα της προμήθειας των ρωσικών πυραύλων S-400 και την εκδίωξη της Τουρκίας από το πρόγραμμα των μαχητικών F-35)- ωστόσο μια (θεωρητικά πάντα) συνολική αναστολή της τελωνειακής ένωσης θα αποτελούσε πραγματικά βαρύ και ουσιαστικό πλήγμα για την ήδη δυσκολευόμενη τουρκική οικονομία.
 
Η τελωνειακή ένωση ΕΕ- Τουρκίας είναι σε ισχύ από το 1995 και προβλέπει ελεύθερη κυκλοφορία μεταξύ των δύο μερών της τελωνειακής ένωσης για τα προϊόντα που καλύπτονται και τα οποία είτε παράγονται είτε τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία μετά την εισαγωγή τους από τρίτες χώρες είτε στην Τουρκία είτε στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Επίσης, προβλέπει ευθυγράμμιση της Τουρκίας με το κοινοτικό κοινό δασμολόγιο, συμπεριλαμβανομένων των προτιμησιακών καθεστώτων, και εναρμόνιση των μέτρων εμπορικής πολιτικής, προσέγγιση του τελωνειακού δικαίου, ιδίως με αποφάσεις της επιτροπής τελωνειακής συνεργασίας και αμοιβαία συνδρομή σε τελωνειακά ζητήματα, προσέγγιση των λοιπών νομοθεσιών (διανοητική ιδιοκτησία, ανταγωνισμός, φορολογία,...), και προτιμησιακή συμφωνία για τη γεωργία.

Η τελωνειακή ένωση καλύπτει αποκλειστικά βιομηχανικά προϊόντα και μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα. Δεν καλύπτει γεωργικά προϊόντα (όπως ορίζονται στο παράρτημα Ι της συνθήκης του Άμστερνταμ) και προϊόντα άνθρακα και χάλυβα, όπως καλύπτονται από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τον Άνθρακα και τον Χάλυβα.

Όσον αφορά στους δασμούς, προβλέπονται μηδενικοί δασμοί και μηδενικές ποσοστώσεις για εμπορεύματα που καλύπτονται από την τελωνειακή ένωση.

Το 2019 η Τουρκία ήταν ο 5ος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος, εξαγωγική αγορά και χώρα προέλευσης των εισαγωγών της ΕΕ. Η ΕΕ, από πλευράς της, είναι με διαφορά ο νούμερο 1 εταίρος όσον αφορά στις εξαγωγές και εισαγωγές, καθώς και πηγή επενδύσεων. Το 2019, οι εξαγωγές αγαθών από την ΕΕ στην Τουρκία μειώθηκαν κατά 1,3%, στα 68,2 δισ. ευρώ, ενώ οι εισαγωγές από την Τουρκία αυξήθηκαν κατά 4,4%, στα 69,8 δισ. ευρώ. Το συνολικό εμπόριο αγαθών αντιστοιχούσε σε 138 δισ. ευρώ το 2018.

Οι κύριες εξαγωγικές αγορές της Τουρκίας είναι η ΕΕ (42,4%), το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ιράκ, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Επίσης, οι εισαγωγές στην Τουρκία προέρχονται από τις εξής κύριες αγορές: ΕΕ (32,3%), Ρωσία, Κίνα, ΗΠΑ και Ινδία. Οι εξαγωγές της ΕΕ στην Τουρκία αφορούν κυρίως σε μηχανήματα, εξοπλισμό μεταφορών και χημικά προϊόντα. Αντίστοιχα οι τουρκικές εξαγωγές στην ΕΕ είναι κυρίως εξοπλισμός μεταφορών και υφάσματα- και μετά ακολουθούν τα μηχανήματα.

Επιμέλεια: Κώστας Μαυραγάνης 

 
20/10/2020