Η επέτειος και η ντροπή.

 
'Εργο του Δημοσθένη Κοκκινίδη,Ιούνιος 1967 (HUFFPOST GR)

Η επέτειος και η ντροπή.

Στον φίλο μου Κυριάκο Κατζουράκη 

Επιτέλους τελείωσε και αυτή η επέτειος. Η τρομερή επέτειος της υποκρισίας και του αριστερού κονφορμισμού. Της επαναστατικής γυμναστικής των επαγγελματιών θρησκόληπτων. Των έξι χιλιάδων αστυνομικών που περιφρουρούν (!), του ελικόπτερου της ΕΛΑΣ και των drone, της άδειας Αθήνα από το Σάββατο ακόμη και του κόσμου που κλείνεται στα σπίτια του φοβούμενος τα χειρότερα.

Σχεδόν μισόν αιώνα περιφέρουμε ένα πτώμα που μυρίζει θανατίλα και εμείς υποστηρίζουμε ότι μοσχοβολάει. Ουδείς, εδώ και χρόνια, σέβεται το νόημα του Πολυτεχνείου, αλλά όλοι παίζουν πολιτικά παιχνίδια πάνω στη σορό του.

Μια δήθεν γιορτή της δημοκρατίας και της αντιφασιστικής πάλης που κατάντησε γιορτή των παρακρατικών, των τρομοκρατών και των επαγγελματιών της ιδεολογίας.

Η πόλη αστυνομοκρατείται επί μιαν εβδομάδα ενώ οι αναρχικοί βορείων προαστίων απείλησαν να κάψουν πάλι την Αθήνα. Τι ντροπή για το μήνυμα εκείνης της μοναδικής στιγμής στο όνομα της οποίας πολλοί έχτισαν καριέρες ζηλευτές. Μία στιγμή που την έφτιαξαν ελάχιστοι αλλά την απομυζούν όσο σήμερα οι πλείστοι.

Προτείνω ως εκ τούτου αντί κάλπικων εορτασμών Σιωπή και Λήθη, μήπως και κατανοήσουμε. Μήπως και κουραστούν οι σπεκουλαδόροι και οι έμποροι της μνήμης. Για να μην είναι πλέον το Πολυτεχνείο αφορμή αλλά αιτία. Ως τότε όμως πρέπει να κυλήσει χρόνος πολύς.

Αφού, ας μην κρυβόμαστε πίσω απ′ την κομματική μας κονκάρδα, πρόκειται για μια ”γιορτή” χωρίς πια γοητεία ή συγκίνηση, που το ψέμα και η εξαπάτηση στραγγαλίζουν τις όποιες αλήθειες. Το έπος της νεότητας μας που το καταντήσαμε συλλογική ντροπή και εύκολη προπαγάνδα στα χέρια των επιτήδειων. Δηλαδή όλων εκείνων που έστησαν σταδιοδρομίες στα συντρίμμια του Πολυτεχνείου.

Και σήμερα; Οι νεότεροι δικαιούχοι μιας στρεβλής κληρονομιάς απαντούν με ό τι επιχείρημα διαθέτουν στο μίζερο οπλοστάσιο τους: Mίσος προς όλους και όλα, υποκουλτούρα της καταστροφής και βία. Βία πάνω από όλα. Αφού δεν υπάρχει μέλλον τουλάχιστον ας γλεντήσουμε το παρόν καίγοντας το.

Λυπάμαι που μέρος της αριστεράς μετέχει διπλοπρόσωπα σε αυτήν την εξακολουθητική υποκρισία και παραπλάνηση (ιδίως των νεότερων).

Έτσι, αφού δεν μπορούμε να πούμε την αλήθεια, όλη την αλήθεια, ας σωπάσουμε τουλάχιστον. Η κρίση και η παρακμή που ζούμε, είναι η ακροτελεύτια πράξη ενός δράματος που φάνταζε εντελώς διαφορετικό εκείνες τις μέρες του Νοέμβρη του 1973.

ΥΓ 1. Έργα των Βλάση Κανιάρη και Δημοσθένη Κοκκινίδη. Από την ”Δημοκρατική Αμύνα” αν θυμάστε, που δεν θυμάστε. 
 

Έργο του Βλάση Κανιάρη

 Τα έργα του Κανιάρη εξετέθησαν το 1969 στη Νέα Γκαλερί επί της οδού Τσακάλωφ και παρουσίαζαν μέσα από μία μινιμαλιστική γλώσσα και την αισθητική της arte povera, γύψους, σύρματα και κόκκινα γαρύφαλλα. Η ζωντανή ιστορία με όρους του μοντερνισμού.

Γλυπτά τέλος του Θόδωρου Παπαγιάννη... Με υλικό τα καμμένα δοκάρια από την πυρπόληση του Πολυτεχνείου, το 1993. Μία πρόταση υψηλού συμβολισμού: Από τα συντρίμμια και τα αποκαΐδια να δημιουργήσουμε τέχνη και όχι να αναπαράγουμε συνεχώς βία και άρνηση. 

 HUFFPOST GR

Σας θυμίζω εδώ το κείμενο του Θεόδωρου Παπαγιάννη που έγραψε αμέσως μετά την καταστροφή του ιστορικού κτιρίου το 1993 δημιουργώντας από την καταστροφή καλλιτεχνικό έργο. Θυμίζω ότι τότε κάηκαν περί τα 250 έργα ιστορικής σημασίας από τις αποθήκες της ανωτάτης σχολής Καλών Τεχνών παράλληλα με τα κτίρια της πρόσοψης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Αυτό το υλικό, τα καδρόνια και οι καμένες δοκοί δηλαδή, έγιναν τα μεγάλα, γλυπτικά ξόανα που από τότε μέχρι σήμερα εξακολουθεί να διακονεί ο ξεχωριστός αυτός γλύπτης:

″ ...Μάζεψα τ′ αποκαΐδια με πόνο ψυχής από το καμένο Πολυτεχνείο κι έστησα σκιάχτρα να ξορκίσω τα κακά που πληθαίνουν γύρω μου. φαντάσματα που τρομοκρατούν τα όνειρά μου κι αγριεύουν τον ύπνο μου. Σημάδια μιας πραγματικότητας που με μελαγχολεί και με εξουθενώνει. έβγαλα το μαύρο απ’την ψυχή μου που χρόνια τώρα οι κάθε είδους εμπρηστές την ποτίζουν....
Γιατί ποιους να καταγγείλω; Είμαστε πολλοί, πάρα πολλοί συνένοχοι σε αυτόν τον τόπο...”

Αθήνα 15/2/1994 Θεόδωρος Παπαγιάννης

ΥΓ 2. Κάθε φέτος και χειρότερα. Απάτες και αυταπάτες. Αλλά εδώ δεν αποφασίσαμε να πούμε την αλήθεια, όλη την αλήθεια, για το 1821, το 1922 , τον Εμφύλιο και την Αντίσταση, για το φετιχοποιημένο Πολυτεχνείο θα την πούμε; Είναι νωρίς ακόμα!

Μοιραίοι και ασήμαντοι εμπρός στην ιστορική πρόκληση διαιωνίζουμε ατελέσφορους για την εθνική αυτογνωσία, μύθους.

ΥΓ 3. Με πολιτικούς αρχηγούς επικεφαλής της πορείας κατ ′ επίφασιν αριστερούς, χωρίς την ελάχιστη, κοινωνική συνείδηση, να έχουν καταστήσει την Αριστερά γελοιογραφία του εαυτού της. Του εαυτού μας...

(Το κείμενο είναι περσινό. Που δεν υπήρχε τόσο άμεσος ο φόβος του θανάτου και η επείγουσα ανάγκη για ατομική και συλλογική ευθύνη. Αλλά φοβάμαι πως θα είναι επίκαιρο και του χρόνου).

Μάνος Στεφανίδης,18/11/2020
Συγγραφέας, κριτικός τέχνης και καθηγητής