Ο κορονοϊός στην Τουρκία και το «κερί του ψεύτη».
Ο κορονοϊός στην Τουρκία και το «κερί του ψεύτη».
Ο Τούρκος Υπουργός Υγείας, Φαχρετίν Κοτζά, εξειδικευμένος γιατρός και ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης αλυσίδας ιδιωτικών νοσοκομείων της χώρας, καθημερινά, από την έναρξη της πανδημίας, ανακοινώνει τα στατιστικά στοιχεία του κορωναϊού, στο λογαριασμό του, γενικά, στο Twitter και, μερικές φορές, ενώπιον των τηλεοπτικών καμερών.
Αυτά τα επίσημα στοιχεία ουδόλως αντιστοιχούν στην πραγματικότητα, σύμφωνα με την Ιατρική Ένωση Τουρκίας («TTB», ημι-δημόσιος επαγγελματικός οργανισμός) και πολλούς δημάρχους της αντιπολίτευσης. Οι ιατροί διαθέτουν τα στοιχεία που λαμβάνουν από τους συναδέλφους τους σε ολόκληρη τη χώρα και οι δήμαρχοι γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των ενταφιασμένων.
Το καθεστώς του Προέδρου Ερντογάν, όπως οι άλλοι αυταρχικοί ηγέτες, είχε ελαχιστοποιήσει, εξαρχής, από τον Ιανουάριο του 2020, τον κίνδυνο της πανδημίας.
«Προτεραιότητά μας είναι η παραγωγή και η εξαγωγή», δήλωσε το Φεβρουάριο του 2020.
Παρά την ύπαρξη Επιστημονικού Συμβουλίου του Υπουργείου Υγείας, ο Πρόεδρος ήταν πάντοτε αυτός που λάμβανε, μόνος του, όλες τις αποφάσεις ως προς τη δημόσια υγεία και την καταπολέμηση του ιού. Είχε επιλέξει την πάση θυσία συνέχεια των οικονομικών δραστηριοτήτων αντί της διαφύλαξης της δημόσιας υγείας, άλλως ειπείν της ζωής των πολιτών.
Οι εκπρόσωποι Τύπου του Παλατιού είχαν πολλές φορές δηλώσει τους τελευταίους 11 μήνες ότι «η Τουρκία είναι μία από τις καλύτερες χώρες στην καταπολέμηση της πανδημίας». Η Άγκυρα καυχιόταν ότι απέστελλε ιατρικό εξοπλισμό σε περισσότερες από 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας. Το Λονδίνο είχε αρνηθεί, ωστόσο, τις μάσκες και το λοιπό ιατρικό εξοπλισμό της Τουρκίας, διότι δεν πληρούσαν τα απαιτούμενα πρότυπα. Αυτός ο εξοπλισμός παρήχθη, εξάλλου, από ένα μικρό εργαστήριο, που πρόσφατα δημιουργήθηκε από οικείο του Ερντογάν.
Στην Τουρκία, ουδείς σχεδόν πίστευε τα επίσημα στοιχεία του Υπουργού. Το καθεστώς κατηγόρησε τους γιατρούς, τους δημάρχους αντιπολίτευσης και τους επιστήμονες, οι οποίοι ζητούσαν λεπτομερή ανακοίνωση των πραγματικών στοιχείων, ότι «υπονομεύουν την εθνική ενότητα και αμαυρώνουν την εικόνα της Τουρκίας».
Το καθεστώς ψευδόταν. Για αρκετούς λόγους:
Η Άγκυρα συνέχιζε να επιθυμεί να δεχθεί τουρίστες από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες το καλοκαίρι.
Ο Σπουδαίος Τιμονιέρης ήθελε πάση θυσία τη συνέχιση των οικονομικών, εμπορικών και χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων σε μία χώρα που βρισκόταν στα πρόθυρα της κρίσης.
Το Παλάτι δεν ήθελε να δημιουργήσει πανικό.
Ο Ερντογάν ήθελε να κρύψει την αδυναμία του καθεστώτος του στον τομέα της προστασίας της δημόσιας υγείας.
Το καθεστώς του Ερντογάν, το οποίο ελέγχει το 95% των ΜΜΕ, έκανε εύκολα προπαγάνδα για τις «νίκες της κυβέρνησης κατά του ιού». Ωστόσο, τα ανεξάρτητα -εκτός του άμεσου ελέγχου του Παλατιού- μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημοσίευσαν φωτογραφίες, στοιχεία, πληροφορίες και μαρτυρίες των εργαζομένων στον τομέα της υγείας: Εκατοντάδες ανθρώπους στα νοσοκομεία, κατά τόπους στοιχεία της Ιατρικής Ένωσης, δηλώσεις γιατρών και ανεξάρτητων ιολόγων και, τέλος, επιτόπιες μαρτυρίες γιατρών και νοσηλευτών.
Πρέπει, επίσης, να διευκρινιστεί ότι οι τουρκικές αρχές εξαρχής δημοσίευσαν παραποιημένα και ελλιπή στατιστικά στοιχεία. Η ηλικία, το φύλο, ο τόπος των κρουσμάτων ποτέ δεν είχαν αποκαλυφθεί, ενώ πολλές ευρωπαϊκές χώρες αναφέρουν αυτές τις σημαντικές λεπτομέρειες.
Επίσης, η Τουρκία δεν τήρησε, ούτε τα πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ως προς τα πρωτόκολλα θεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής.
«Το καθεστώς είναι τόσο διαφανές που δεν βλέπουμε απολύτως τίποτα», ανέφεραν οι αρθρογράφοι της αντιπολίτευσης.
Δυο άλλες ιδιαιτέρως πρωτότυπες πρακτικές, συνήθεις στην Τουρκία, επικρίθηκαν, επίσης, από τους ειδικούς: η Άγκυρα, αντί ενός ολικού εγκλεισμού, συνέχισε να προτιμά το μερικό, βάσει δύο κριτηρίων: της ηλικίας και της ώρας εξόδου.
«Μάλλον ο ιός έχει εργασιακό ωράριο και επιλέγει τα θύματά του ανάλογα με τις ηλικίες τους», έλεγαν ειρωνικά οι γιατροί.
Στο όνομα της συνέχισης των οικονομικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, η ζωή χιλιάδων πολιτών θυσιάστηκε.
Ως αποτέλεσμα, η τουρκική οικονομία συνεχίζει να βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και ο αριθμός κρουσμάτων και θανάτων λόγω κορωναϊού έχει αυξητική τάση.
Δεύτερη «επιστημονική» ανακάλυψη του Υπουργού Κοτζά ήταν η διάκριση μεταξύ «κρούσματος» και «ασθενούς». Ενώ κατά τους πρώτους οκτώ μήνες, αυτή η διάκριση δεν γινόταν, ο Υπουργός άρχισε να καταμετρά στον αριθμό των προσβεβλημένων ατόμων αποκλειστικά εκείνους που εισάγονται στα νοσοκομεία. Υπάρχουν, λοιπόν, κρούσματα ασθενών (που παρουσιάζουν συμπτώματα) και κρούσματα υγιών (ασυμπτωματικά). Αυτό είναι απολύτως παράλογο, κατά τους γιατρούς, διότι το «κρούσμα» είναι συνώνυμο του «ασθενούς» στην ιατρική ορολογία.
Στις 19 Ιουλίου, το Υπουργείο ανακοίνωσε 1.214 κρούσματα και 16 θανάτους σε όλη τη χώρα. Στις 26 Νοεμβρίου υπήρχαν 29.132 κρούσματα και 174 θάνατοι. Την ίδια μέρα, στην Κωνσταντινούπολη μόνο, έγιναν 204 ενταφιασμοί λόγω «μολυσματικής ασθένειας», όπως ανακοίνωσε το Δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης.
Τέλος, ο Υπουργός υποχρεώθηκε να προβεί σε δήλωση την περασμένη εβδομάδα, όπου ανακοίνωσε ξαφνικά το δεκαπλάσιο, τουλάχιστον, αριθμό των ασθενών. Η Τουρκία βρίσκεται πλέον στην κορυφή του ευρωπαϊκού καταλόγου κρουσμάτων και, παγκοσμίως, τρίτη (518.000, συνολικά, κρούσματα και 13.014 θάνατοι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία).
Ακόμα και τα νέα στοιχεία δεν είναι αληθινά. Ο Υπουργός, όμως, αναγκάστηκε να τα αυξήσει για δύο λόγους:
Πρώτον, ενώπιον των καταμετρήσεων και των δηλώσεων της «TTB», των δημάρχων και, φυσικά, της εξάπλωσης της πανδημίας, ορατής πλέον, δια γυμνού οφθαλμού, για την πλειονότητα των πολιτών, που ήδη δεν πίστευαν τα νοθευμένα στοιχεία, το Υπουργείο δεν ήταν πλέον αξιόπιστο.
Δεύτερον, έμαθαν ότι ο ΠΟΥ θα διανείμει τα εμβόλια με βάση τον αριθμό των κρουσμάτων, οπότε έκαναν πλήρη μεταστροφή και ανακοίνωσαν πολύ υψηλούς -συγκριτικά με το πρόσφατο παρελθόν- αριθμούς», εξηγεί ένας γιατρός από την Κωνσταντινούπολη. Θυμίζει το τουρκικό δημοφιλές γνωμικό «το κερί του ψεύτη σβήνει τα μεσάνυχτα». «Πανωλεθρία», καταλήγει.
Ραγκίπ Ντουράν*
* Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στην Τουρκία.
29/11/2020