Εκκλησία και κράτος - Όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει… τιμωρία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) Όχι άλλα μνημόσυνα με ξένα κόλλυβα.  (2) Μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας: Ευκαιρία για την Εκκλησία να αποδείξει ότι στέκεται στο ύψος των περιστάσεων.(3) Καθηγητής Γ. Τούντας: Η Εκκλησία να ασχολείται με την ψυχή, ας αφήσει το σώμα στην επιστήμη – Ο κορονοϊός μεταδίδεται με τη Θεία Κοινωνία.



Εκκλησία και κράτος - Όπου δεν πίπτει λόγος,
 πίπτει… τιμωρία.
 
Ο Μητροπολίτης Μεσογαίας, Νικόλαος επιδίδεται σε παρόμοιο ηθικό εκβιασμό, παρόμοιο με εκείνον της τότε  κυβερνητικής εκπροσώπου, Ολγας Γεροβασίλη,  όταν το ΣτΕ έστειλε στον κάλαθο των αχρήστων το νόμο Παππά και τα Καλογρίτσεια βοσκοτόπια. Με... πόνο κυβερνητικής ψυχής είχε καταγγείλει ότι η απόφαση θα στείλει 15.000 παιδιά εκτός παιδικών σταθμών, αφού δεν θα κατατίθετο η δόση της τηλεοπτικής αδείας.

Τώρα ο Μεσογαίας με αφορμή το πρόστιμο 1.500 ευρώ που επιβλήθηκε σε ιερέα που σήκωσε δικό του λάβαρο και λειτούργησε παρά τα μέτρα της κυβέρνησης, ειδοποιεί ότι τα πρόστιμα θα επιβαρύνουν αποκλειστικά τα φιλόπτωχα Ταμεία και το Ταμείο Στήριξης των Πτωχών. 

Αφού χαρακτηρίζει «παραλογισμό» τα «ασύνετα, εξωφρενικά, αντιλαϊκά, εντελώς ασεβή και απαξιωτικά τον άνθρωπο και την εκκλησία μέτρα» που έλαβε η κυβέρνηση, συνεχίζει ανενδοίαστα: «Ο, τι μαζέψαμε  από τους εκκλησιαζόμενους πιστούς για τους φτωχούς, τώρα πρέπει να τα δώσουμε σε πρόστιμα. Καιρός εκτός από τους πιστούς να τιμωρηθούν και οι φτωχοί…εκεί φτάσαμε».

Κατ’ αρχάς επί του συγκεκριμένου, τα πρόστιμα μπήκαν σε πρόσωπα. Είναι μια τιμωρία επί προσωπικού. Με ποιο δικαίωμα θα ιδιοποιηθούν  χρήματα που έδωσαν οι πιστοί για τους φτωχούς, για να πληρώσουν προσωπικό πρόστιμο; Όλοι οι πολίτες στους οποίους επιβλήθηκε πρόστιμο θα το πληρώσουν από την τσέπη τους. Θεωρούν χριστιανικό να κάνουν μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα, και να στερηθούν οι φτωχοί τις αντίστοιχες παροχές; 

Όσο για το αν τα μέτρα είναι ασύνετα, εξωφρενικά, αντιλαϊκά, ασεβή και απαξιωτικά για τον  άνθρωπο, έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η άρνησή τους να υπακούσουν στις εντολές της Πολιτείας (δηλ. των ειδικών επιστημόνων). 

Υπάρχει μια φωνή εγκυρότερη ημών των αθρήσκων, ως απάντηση σε αυτά. Η φωνή του Βαρθολομαίου, ηγούμενου της Μονής Εσφιγμένου, του Αγίους Όρους, αν και επικεντρώνεται στη Θεία Κοινωνία, λέει: «… Στην κοινωνία δεν υπάρχουν μόνο Χριστιανοί, αλλά και πιστοί σε άλλες  θρησκείες, άθρησκοι, αγνωστικιστές, άθεοι κτλ. Σε μια πανδημία η υγεία του ενός εξαρτάται άμεσα από την υγεία του άλλου. 

«Δεν είναι σωστό να χρησιμοποιούμε τα άγια της πίστεώς μας και τα θαύματα του θεού για να επιβληθούμε στους άλλους… φοβόμαστε πως μας πολεμούν, φοβόμαστε πως θα χαθούμε, ως ταυτότητα και παράδοση. Κοιτάμε δηλαδή πως θα σώσουμε τον εαυτό μας παρά πως θα έχουμε ζωντανή σχέση με τον θεό και τον συνάνθρωπο. Χρησιμοποιούμε τα άγια της πίστεως ως σημεία αντιπαλότητας».

Και καταλήγει: «Μη φοβάστε αδελφοί. Ο Χριστιανισμός γεννήθηκε εν μέσω πραγματικών διωγμών. Οταν οι άνθρωποι είχαν ζωντανή σχέση με τον Θεό. Σήμερα νομίζουμε πως, αν δεν γίνει το δικό μας θέλημα, μας διώκουν την πίστη». 

Κάτι τέτοια νομίζει ως γνωστόν ο Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ, που δηλώνει με... απόγνωση «Είμαστε εν διωγμώ»! Και αφού είναι εν διωγμώ σηκώνει ατρόμητος  το μπαϊράκι  «θα λειτουργήσουμε τους  ναούς και ας έρθουν να  μας πιάσουν». Υποβαθμίζει δεν την εκκλησία, μια σχέση ιερότητας για τους πιστούς, σε… αστικό λεωφορείο λέγοντας «Στα Μέσα  συνωστίζονται και εκεί δεν υπάρχει πρόβλημα. Φοβάμαι ότι υπάρχει σκοπιμότητα. Μήπως μεγαλοποιούμε τον ιό; Και πριν  τον κορονοϊό δεν είχαμε γρίπη;».

Ενδεικτικά οι ανωτέρω, είναι και άλλοι, οι Κέρκυρας, Δημητριάδος, Ερεσσού κλπ.. Αλλά το θέμα παρατράβηξε. «Η εκκλησία  δεν κολλάει»,  η «Θεία Κοινωνία» δεν κολλάει, υπάρχει ιερή υπερβατικότητα  που υπερβαίνει την εκκοσμίκευση. Ναι αλλά για τον μισθό που πέφτει από το δημόσιο  δεν τους  πτοεί η εκκοσμίκευση (υπέρ είμαστε σε αυτό αλλά αποτελεί άλλο θέμα).  

Παρότι είναι δημόσιοι υπάλληλοι, με την ανοχή, ή μάλλον τον φόβο των κυβερνήσεων (πλην Σημίτη στις ταυτότητες), και λόγω του ότι οι άμβωνες μετατρέπονται σε προεκλογικά μπαλκόνια, κατόρθωσαν να υπάρχουν ως μια παράλληλη κοσμική εξουσία. Απαιτεί και λαμβάνει διαφορετική μεταχείριση, ενώ επιβάλει τις θελήσεις της στο κράτος και την κοινωνία. 

Διάγει εν αυτονομία όχι μόνο στα εκκλησιαστικά θέματα όπως  δικαιούται, αλλά και στις παρεμβάσεις της στην κοινωνία (σύμφωνο συμβίωσης, γάμος ομοφύλων κ.α).Τώρα  απαιτεί να επιβάλει την άποψή της και σε θέματα δημόσιας υγείας. 

Ενώπιον της πανδημίας είμαστε όλοι ίδιοι. Αυτό πρέπει να ισχύσει  και για την αντιμετώπισή τους από την κυβέρνηση. Αρκετά συνομίλησε και δεν βρήκε κατανόηση. Τώρα είναι η ώρα της εντολής και της τιμωρίας. 

Γιάννης Σιδέρης


 15 Δεκεμβρίου 2020 


            ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ           




1.
Όχι άλλα μνημόσυνα με ξένα κόλλυβα.
 
Υπάρχει ζωή μετά θάνατον; Πρώτον, δεν το γνωρίζω. Δεύτερον, δεν έχει γυρίσει κάποιος από τον άλλο κόσμο για να μας πει τι υπάρχει. Και τρίτον, δεν μπορούμε να απαγορεύσουμε σε κάποιον να πιστέψει ή να μην πιστέψει. Εκείνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να παρακινήσουμε τους ευσεβείς ταλιμπάν της Ορθοδοξίας να κάνουν το αγροτικό τους στους θαλάμους των ΜΕΘ. Κι ύστερα συζητάμε για τον ιό! Σταματήστε αθεόφοβοι να παίζετε με τις ζωές των ανθρώπων. 

Ανοικτά τα σούπερ μάρκετ και τα κομμωτήρια και κλειστές οι Εκκλησίες; Αν η κυβέρνηση, η οποιαδήποτε κυβέρνηση, μπορούσε, θα είχε κλείσει και τα σούπερ μάρκετ. Η συζήτηση για τις κλειστές Εκκλησίες είναι μία σοφιστεία που στόχο έχει να λύσει εσωτερικά θέματα της ίδιας της Εκκλησίας. 

Οι αθεόφοβοι αγωνίζονται για τον θρόνο και μπροστά στην εξουσία δεν υπολογίζουν το παραμικρό. Είναι ικανοί να οδηγήσουν τον λαό σε εμφύλιο, προκείμενου να εκθέσουν τους «αντιπάλους» τους.

Η Εκκλησία δεν είναι υπό διωγμό. Είναι προκλητικό να υποστηρίζονται τέτοιες ανοησίες από ένα σύστημα που ασκεί από την εποχή ακόμη του Βυζαντίου συνδιοίκηση στον Ελλαδικό χώρο. Που ακόμη και σήμερα η Εκκλησία έχει κορυφαίο λόγο στην διαμόρφωση κεντρικών θεμάτων στο ελληνικό κράτος που σχετίζονται με θέματα Πίστης. Σε μία χώρα που η Εκκλησία θέλει να έχει λόγο ακόμη και για το πώς θα εκπαιδευτούν τα ελληνόπουλα. Δίωξη της Εκκλησίας με το ελληνικό κράτος να έχει αναλάβει ένα μεγάλο μέρος των λειτουργικών εξόδων του ιερατείου; Αστεία πράγματα.

Δεν ξέρουμε αν η Εκκλησία θα  αναλάβει τις ευθύνες της και θα καταδικάσει τους «αντάρτες». Η Πολιτεία, όμως έχει υποχρέωση απέναντι στους πολίτες. Και πρέπει να απαντήσει γρήγορα και αποφασιστικά στην «ανταρσία». Θέλουν οι κύριοι να κηρύξουν ανένδοτο; Ας το κάνουν, αλλά όχι με τους δικούς μας φόρους. Είναι η «ευκαιρία» Κυριάκο να αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του και να σταματήσουν οι τσάμπα μάγκες να κάνουν μνημόσυνα με ξένα κόλλυβα. Η Εκκλησία δεν μπορεί να είναι κομμάτι του κράτους και δεν μπορεί να συμμετέχει με οποιονδήποτε τρόπο στις κρατικές υποθέσεις. Ας χωρίσουν οι δρόμοι μας και έπειτα συζητάμε τα υπόλοιπα!

Θανάσης Μαυρίδης


15 Δεκεμβρίου 2020 

 
2.
Ιλίου Αθηναγόρας: Ευκαιρία για την Εκκλησία να αποδείξει
 ότι στέκεται στο ύψος των περιστάσεων.
 
Το μήνυμα πως αποτελεί μοναδική ευκαιρία για το σύνολο της Εκκλησίας να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων στην παρούσα συγκυρία, στέλνει ο Μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας. Εκτιμά ότι δύσκολα θα βρεθεί κάποιος ιεράρχης να σταθεί απέναντι στην χθεσινή απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, ωστόσο σημειώνει ότι αν αυτό συμβεί, τότε αποτελεί δουλειά της πολιτείας να επιβάλει την τήρηση των μέτρων.

«Οσοι κάνουν κάτι παράλογο νομίζω ότι είναι έκθετοι απέναντι την πολιτεία και τότε μπορεί αυτή να παρέμβει», σημειώνει χαρακτηριστικά. Εξηγεί ότι οι αποφάσεις ελήφθησαν σε πλήρη συμφωνία με την κυβέρνηση, ενώ για τον τρόπο λειτουργίας των εκκλησιών δεν αποκλείει το άνοιγμα να συνδυασθεί και με SMS, δηλαδή όσοι θέλουν να εκκλησιαστούν, πρώτα να ενημερώνουν για αυτό.

Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη

Στην ανακοίνωση της ΔΙΣ υπάρχει η παρότρυνση να γίνουν όλοι οι Ιεράρχες το παράδειγμα προς μίμηση στην τήρηση των μέτρων. Αν υποθέσουμε ότι κάποιοι Ιεράρχες επιλέξουν να ακολουθήσουν ένα διαφορετικό δρόμο και δεν ευθυγραμμιστούν με την απόφαση, η ΔΙΣ τι θα πράξει ;

Η παρότρυνση δεν αφορά μόνο τους Ιεράρχες, αφορά τόσο τους κληρικούς, όσο και τους λαικούς. Η συγκεκριμένη απόφαση για το άνοιγμα των εκκλησιών κατά την εορταστική περίοδο είναι ό,τι καλύτερο θα μπορούσαμε να πετύχουμε σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο που βρισκόμαστε. Κι όλα αυτά έγιναν μετά από πάρα πολλές προσπάθειες και συζητήσεις με τον πρωθυπουργό και τους λοιμωξιολόγους. Δεν νομίζω ότι θα βρεθεί κάποιος από τους Ιεράρχες να πάει απέναντι. Διότι είναι ό,τι ζητούσαμε. Οι πληροφορίες από τους Ιεράρχες που έλαβαν το Δελτίο Τύπου είναι ότι εκφράζουν την ικανοποίησή τους γι’ αυτό που έχουμε πετύχει. Από το να έμεναν τελείως κλειστές οι εκκλησίες, γιατί αυτό θα έκαναν, αφού με τα εννέα άτομα δεν γίνεται δουλειά, τώρα έχουν αυτή τη δυνατότητα. Δεν νομίζω ότι θα πάει κανείς απέναντι. 

Το ρωτώ γιατί τις τελευταίες ημέρες, οι Μητροπολίτες Μεσογαίας, Κυθήρων και Νέας Σμύρνης εξέφρασαν δυσαρέσκεια τους απέναντι στις αποφάσεις της Πολιτείας, επομένως η Ιεραρχία θα καλέσει τους Μητροπολίτες. Τι θα συμβεί αν δεν ευθυγραμμιστούν και επιμείνουν να ανοίξουν τις εκκλησίες ;

Θεωρώ ότι ακόμη και όσοι αντιδρούσαν, πλέον, μετά και την χθεσινή απόφαση θα πρέπει να είναι ικανοποιημένοι, καθώς η αρχική τους ενόχληση σχετίζονταν με το όριο των εννέα εκκλησιαζομένων ανά ναό. Τώρα έχουν αλλάξει τα πράγματα. Κατ’ αρχάς οι ναοί είναι ανοιχτοί από σήμερα, ενώ οι λειτουργίες θα γίνουν Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά και Θεοφάνια. Οι άλλες λειτουργίες θα γίνονται κεκλεισμένων των θυρών, αλλά μετά θα ανοίγουν συγκεκριμένες ώρες, προκειμένου να μπορεί ο πιστός να πάει να ανάψει ένα κεράκι, να κάνει μια προσευχούλα και να φύγει, όπως, το εδώ και καιρό αίτημά μας, το οποίο ωστόσο δεν είχε ικανοποιηθεί. Υπάρχει μια πιθανότητα τα παραπάνω να συνδυασθούν και με SMS, δηλαδή όσοι θέλουν να πάνε σε εκκλησία να ενημερώνουν πρώτα για αυτό. Ελπίζω ότι κάπως έτσι θα γίνει. 

Η χθεσινή ανακοίνωση της ΔΙΣ κάνει λόγο για «εμμονικές επιθέσεις δημοσίων προσώπων και μέσων, τα οποία επιχειρούν να μετατρέψουν την μάχη κατά του κορονοιού σε πόλεμο κατά του ανορθολογισμού της θρησκείας, αν και δεν έχει επισημανθεί συρροή κρουσμάτων εντός των Ιερών Ναών. Τι εννοείτε ;

Δεν βλέπετε όλους αυτούς που έβγαιναν συνέχεια στα κανάλια κι έλεγαν ανυπόστατα πράγματα ; Ότι θα πρέπει να προσέξουμε, ότι τόσοι ιεράρχες έχουν πεθάνει, όταν αυτό έχει συμβεί μόνο σε έναν, για τη θεία κοινωνία, κ.ό.κ. Αυτές είναι εμμονικές ιδέες, είναι θέμα ιδεοληψιών ή ιδεολογημάτων. Όπως εμείς δεν επεμβαίνουμε στην επιστήμη των γιατρών και των λοιμοξιωλόγων, έτσι και αυτοί θεωρώ πως δεν έχουν τη θεολογική κατάρτιση για να μπορέσουν να καταλάβουν τι είναι εκκλησία και ότι η εκκλησία ταυτίζεται με την θεία κοινωνία. Χωρίς τη θεία κοινωνία, δεν υπάρχει Εκκλησία. Η Εκκλησία είναι ο μυστικός δείπνος παρατεινόμενος στους αιώνες. 

Συμπερασματικά εκτιμάτε ότι εισακούστηκαν οι θέσεις της Εκκλησίας από τον πρωθυπουργό ; 

Είχε ζητηθεί από τον μακαριότατο με την επιστολή που έστειλε εξ’ ονόματός μας στον κύριο πρωθυπουργό, να νομοθετηθεί το ένα άτομο ανά 15 τ.μ. σε κάθε ναό. Αυτό λέει η ΚΥΑ. Τώρα ξεκινάει από τα 25 μέχρι τα 50 άτομα, ανάλογα με το μέγεθος του ναού. Θεωρώ ότι εισακούστηκε η Εκκλησία από την Πολιτεία. Ο πρωθυπουργός δεν άφησε έκθετο ούτε τον αρχιεπίσκοπο, ούτε τη Σύνοδο απέναντι σ’ αυτούς τους ολίγους που υπάρχουν μέσα και δημιουργούν τα προβλήματα.

Σε κάθε περίπτωση πάντως τι θα συμβεί αν κάποιος από τους Μητροπολίτες δεν ακολουθήσει την απόφαση της Ιεράς Συνόδου; 

Σας είπα από την αρχή ότι δεν πιστεύω πως θα γίνει κάτι τέτοιο. Και η μέχρι τώρα στάση της Ιεραρχίας σε όσους έχουν μια διαφορετική άποψη είναι η ανοχή. Τι μπορούμε να κάνουμε, να τους περάσουμε από δίκη; Αν κάνουν κάτι παράλογο νομίζω ότι είναι έκθετοι απέναντι την Πολιτεία και μπορεί αυτή να παρέμβει. Εμείς τι να κάνουμε; Δεν έχουμε δικαστικά μέσα τέτοιου τύπου.

Για να οδηγηθούν τα πράγματα σε μια πειθαρχική διαδικασία θα πρέπει να έχει προηγηθεί καταγγελία στη Σύνοδο, να γίνουν ανακρίσεις, δηλαδή μια χρονοβόρος διαδικασία η οποία δεν ωφελεί κανέναν. Σημειωτέον ότι και αυτοί που εκφράζουν μια διαφορετική άποψη, το πιστεύουν. Δεν το κάνουν για να αντιδράσουν στις αποφάσεις τις Ιεραρχίας, απλώς θεωρούν πως αυτό που υποστηρίζουν είναι καλύτερο απ’ ότιδήποτε άλλο.


 16 Δεκεμβρίου 2020


2.
Καθηγητής Γ. Τούντας: Η Εκκλησία να ασχολείται με την ψυχή, ας αφήσει το σώμα στην επιστήμη – Ο κορονοϊός μεταδίδεται με τη Θεία Κοινωνία.

Ο Γιάννης Τούντας, καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, τονίζει κατηγορηματικά πως ο κορονοϊός μεταδίδεται με τη Θεία Κοινωνία, με δύο τρόπους: είτε μέσω του λαβίδας που τοποθετείται στο στόμα του πιστού είτε μέσω της κοντινής επαφής με τον ιερέα. «Η Εκκλησία μπορεί να ασχολείται με την ψυχή αλλά, για το καλό όλων, ας αφήσει το σώμα στη δικαιοδοσία της επιστήμης» σημειώνει.
 
Μιλώντας στο  ''iefimerida.gr'', ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Γιάννης Τούντας, τοποθετήθηκε για το ζήτημα της θείας κοινωνίας με αφορμή τη λειτουργία των εκκλησιών στην περίοδο των εορτών.

Όπως εξηγεί, ο κορονοϊός μεταδίδεται με τη Θεία Κοινωνία, με δύο τρόπους: είτε μέσω του λαβίδας που τοποθετείται στο στόμα του πιστού είτε μέσω της κοντινής επαφής με τον ιερέα.

«Ο ένας τρόπος είναι με το κοινόχρηστο κουταλάκι, το επονομαζόμενο ως λαβίδα. Ο ιός βρίσκεται και εντός της στοματικής κοιλότητας ενός μολυσμένου ατόμου και για τον λόγο αυτό επηρεάζει, μεταξύ άλλων, και τη γεύση. Ένα μολυσμένο άτομο τη στιγμή που μεταλαμβάνει μπορεί να μολύνει με το στόμα του τη λαβίδα/κουταλάκι, και έτσι να μεταδώσει τον ιό και σε όσα άλλα άτομα τη χρησιμοποιήσουν πριν καθαριστεί σχολαστικά», τονίζει ο κ. Τούντας.

Γι’ αυτό τον λόγο, όπως σχολιάζει, «δεν ισχύει το αντεπιχείρημα ότι ο ιός δεν μεταδίδεται με την κατάποση, αφού στην προκειμένη περίπτωση εμπλέκεται η στοματική κοιλότητα, που αποτελεί κοινό όργανο τόσο του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος όσο και του πεπτικού συστήματος».

Ο καθηγητής αναφέρεται και στον δεύτερο τρόπο μετάδοσης, δηλαδή την επαφή του ατόμου που μεταλαμβάνει με τον ιερέα ο οποίος του χορηγεί τη Θεία Κοινωνία. «Από τη στιγμή που δεν μπορεί να υφίσταται η προστασία της μάσκας κατά τη διενέργεια του μυστηρίου και από τη στιγμή που η απόσταση που χωρίζει τον πιστό από τον ιερέα είναι μικρότερη του έτσι κι αλλιώς επισφαλούς ορίου των δύο μέτρων, ο κίνδυνος της άμεσης αερογενούς μόλυνσης είναι υπαρκτός και για τους δύο», αναφέρει.

Βέβαια, όπως σημειώνει ο κ. Τούντας, κανείς δεν μπορεί να αφαιρέσει το δικαίωμα από έναν πιστό να μεταλάβει. «Αρκεί να μη βλάπτει τους άλλους, επικαλούμενος μάλιστα στον δημόσιο διάλογο τη μεταφυσική της πίστης σε αντιπαράθεση με τον ορθολογισμό της επιστήμης. Γιατί, όπως έγραφε ο Καρτέσιος ήδη τον 17ο αιώνα, η Εκκλησία μπορεί να ασχολείται με την ψυχή αλλά, για το καλό όλων, ας αφήσει το σώμα στη δικαιοδοσία της επιστήμης», λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ.

Όπως εξηγεί, η νόσος Covid-19 αποτελεί αερογενή λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό SARS-Cov-2, τον γνωστό πλέον κορονοϊό. Πύλες εισόδου του ιού στον ανθρώπινο οργανισμό αποτελούν η ρινική και η στοματική κοιλότητα, είτε μέσω των αιωρούμενων σταγονιδίων στον εισπνεόμενο αέρα, είτε μέσω της επαφής μολυσμένων χεριών ή αντικειμένων με τη μύτη ή το στόμα.


16/12/2020



     ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ   











  Γράφει ο  Γιώργος Παππάς στο facebook ―ειδικός στις λοιμώξεις παθολόγος, και διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων:

1. Επειδή θέλω να είμαι παρών σε μια από τι σημαντικότερες στιγμές της επιστήμης, της ανθρωπότητας, κι αυτή η μακρά στιγμή αρχίζει τυπικά σήμερα, στην πρώτη αδειοδότηση: Επειδή όσες παλινωδίες κι όσες αστοχίες κι όσες τραγωδίες κι αν μετρήσαμε στους μήνες αυτούς (και που θα γίνουν μάθημα, ελπίζω για μελλοντικές πανδημίες και μελλοντικές κοινωνίες), το τέλος είναι πια αμετάκλητο. Και θα είναι αίσιο.
2. Επειδή δεν φοβάμαι τη «νέα και αδοκίμαστη τεχνολογία». Δεν είναι τόσο νέα, δεν είναι αδοκίμαστη. Είναι καρπός και πρώτος σταθμός μιας μακράς ερευνητικής πορείας που ξεκίνησε 30 χρόνια πριν (και λίγα λέω, νωρίτερα ξεκίνησε, αποτυπωμένη η ιστορία σε κάμποσα Nobel καθώς μαθαίναμε τι είναι και τι κάνει το RNA και πόσο, εντελώς, διαφορετικό είναι από το DNA). To 1990 πρωτοείδαν πως μπορούσαν να μεταδώσουν το μήνυμα, σε πειραματόζωα. Πέρασαν χρόνια, με άλυτα προβλήματα: ευαίσθητο το mRNA στα πάντα, δεν μπορούσε εύκολα να επιζήσει και να εισχωρήσει στα κύτταρα στόχους. Ψάξαμε οχήματα, περιτυλίγματα, άλλους τρόπους, και κάπου πέντε χρόνια πριν τελειοποιήσαμε την λογική των LNPs, των λιπιδικών νανοσωματιδίων, που έκρυψαν με ασφάλεια το mRNA μέχρι να μπει στα κύτταρα, όπως προστατεύουν αυτά τα αεροπλάστ (με τις φούσκες που αγαπάμε να σπάμε) κάθε τι εύθραυστο. Δεν φοβάμαι το νέο, επειδή αν θέλει κάποιος να ψάξει, θα δει πως και η ίδια η σύμπραξη Pfizer/BioNTech πειραματίστηκε πολύ, σχεδόν με κάθε πιθανή παραλλαγή εφαρμογής του mRNA- άλλη στόχευση, άλλο ξεδίπλωμα, άλλο περίβλημα- δείτε στο συμπληρωματικό υλικό μιας από τις πρώτες δημοσιεύσεις, πόσο διαφορετικοί είναι οι τέσσερις τύποι που δοκίμασαν εν τέλει πριν καταλήξουν στην κατάλληλη ισορροπία ασφαλούς αποτελέσματος.
3. Επειδή λοιπόν δεν φοβάμαι αυτό το mRNA που θα μπει μέσα μου με το εμβόλιο: Ταχυδρόμος το εμβόλιο, φάκελος τα LNPs, επιστολή εντός το mRNA, αυτοκαταστρεφόμενη, σαν τα μηνύματα από το Mission Impossible (τέτοια άλλωστε έμοιαζε η αποστολή της επιστήμης) -ούτε ιος απενεργοποιημένος, ούτε ιος εξασθενημένος, δεν θα κολλήσεις με το εμβόλιο. Θα παραμείνει ώρες το mRNA πριν αποσυντεθεί, και απλά θα δώσει μια πληροφορία, οδηγίες συναρμολόγησης: «Πώς να φτιάξετε μόνοι σας, με απλά υλικά του κάθε σπιτιού, ένα spike (ή ένα κομμάτι του)». Και αφού το κατασκευάσετε, βγάλτε το φωτογραφία, αποτυπώστε το στην μνήμη σας: «αν δείτε ποτέ να τριγυρίζει στην γειτονιά σας κάτι τέτοιο, κάτι που να του μοιάζει στο προφίλ, ετοιμαστείτε για πόλεμο, πριν προλάβει να σας αιφνιδιάσει. Να το θυμάστε καλά, όλη η οικογένεια».
4. Επειδή δεν φοβάμαι αυτό το spike που ο ίδιος μου ο οργανισμός θα κατασκευάσει: τουβλάκια σε διάταξη θα είναι, παιδικό παιχνίδι, πρόπλασμα, προφίλ άσχημης μύτης σε σκοτεινό πρόσωπο στην χειρότερη. Αλλά άψυχο, ανενεργό. Δεν θα μετακινηθεί να πάει κάπου, δεν θα ξεκλειδώσει το προστατευμένο δωμάτιο του σπιτιού μας, τον πυρήνα που κρύβεται το DNA μας, εκεί που έχουμε το χρηματοκιβώτιο (ή την κόρη μας άμα είναι κανένας νεαρός που κοιτάζει πονηρά ο ταχυδρόμος, λέμε τώρα). Και δεν φοβάμαι ούτε τον ταχυδρόμο, Μα, θα με ρωτήσεις, αν το ίδιο μας το κύτταρο, το ίδιο μας το σπίτι έχει κάτι μέσα, ένζυμο/ κατοικίδιο που θα μετακινήσει αυτό το spike και το πάει στο προστατευμένο δωμάτιο; Δεν γίνεται, δεν χωράνε τα τουβλάκια στο στόμα του κατοικίδιου, δεν έχει κλειδί από το κρίσιμο δωμάτιο το κατοικίδιο, δεν μπορεί καμία ανάστροφη τρανσκριπτάση να γαντζώσει αυτό το mRNA, και να το βάλει μέσα στο DNA μας, δεν έχει από πού να πιαστεί, Και επειδή ακόμη και στην (καταργούμε την λογική, την βιολογία, την φύση) περίπτωση που ενσωματωνόταν το έρμο το spike στο DNA μας, δεν θα μετέτρεπε τα κύτταρά μας σε κορωνοϊούς, το πολύ πολύ να αποκτούσαμε παράδοξη συμπάθεια προς κορώνες και εστεμμένους, να βλέπουμε The Crown και να μας αρέσει (ούτε στα x-files βέβαια δεν γίνεται βέβαια αυτό με την Gillian Μητσικώστα να κάνει την Μέρυλ Στρηπ να κάνει την Θάτσερ).
5. Και επειδή δεν φοβάμαι ούτε τον ταχυδρόμο, το ίδιο το εμβόλιο: είναι ελεγμένος αυστηρά στο ήθος και τις ικανότητες ο νέος ταχυδρόμος, και εμπιστεύομαι αυτούς που τον έλεγξαν, την επιστήμη και τα στοιχεία. Και επειδή όλα αυτά δεν είναι γυάλινη σφαίρα που προβλέπει το μέλλον, είναι αλφαβητάρι της βιολογίας, επιπέδου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Δεν είναι έμμισθη διαφήμιση (κι εγώ συνεχίζω να μπορώ να δηλώνω ανοιχτά πως δεν έχω και δεν επιζητώ έννομα συμφέροντα, αλλά δεν ειμαι βέβαιος αν μπορούν να κάνουν το ίδιο κάποιοι επαγγελματίες αμφισβητίες). Επειδή όλα αυτά είναι η πρώτη νίκη σε μια πορεία που ήδη στοχεύει μακρύτερα, να βρει αποτελεσματικούς τρόπους να φτιάξει θεραπευτικά mRNA εμβόλια για πάσης φύσεως καρκίνους. Αλλά και να προχωρήσει σε δοκιμές για άλλα, σπανιότερα νοσήματα (όπου δεν έχεις επιδημία για να εκτιμήσεις πώς θα πλήξει 150.000 ανθρώπους σε δοκιμές 3ης φάσης), αλλά και σε άλλα, δυσκολότερα. Επειδή δεν είναι όλα τα παθογόνα χαζά σαν τον SARS-CoV-2, υπάρχουν και δάγγειοι, και πλασμώδια και ρετροϊοί ακόμη για να νικήσουμε.
6. Επειδή τρέξανε αυτές οι δοκιμές της τρίτης φάσης, και φαίνεται να είναι αποστομωτικές. «Τα έχεις δει τα στοιχεία;» θα ρωτήσεις. Όχι ακόμη, αλλά σημασία έχει να τα δούνε αυτοί που πρέπει, και οι Βρετανοί που τα είδαν πρώτοι, αυτοί που είναι ειδικοί στο να κρίνουν καλύτερα από μένα κι εσένα, τα είδαν, έδωσαν το ελεύθερο, και γι’ αυτό σήμερα είναι μια αλλιώτικη μέρα, επίσημα. Εκτός αν δεν πιστεύεις ούτε τους ειδικούς, εκτός αν θεωρείς πως μια παγκόσμια συνομωσία αποφάσισε να σε παρακολουθεί, να σου ενεργοποιεί κρυφά μηνύματα, να σε κάνει υποχείριο. Λυπάμαι, αυτό μάλλον σου συμβαίνει ήδη, αλλά κοίταξε πιο δίπλα σου, σε κάποιους κραυγαλέους πονηρούς δημοκόπους ψεύτες, για να βρεις τον υπαίτιο. Μπορείς να το αλλάξεις. Να διαβάσεις, να ξαναδιαβάσεις, να δεις πίσω από τις κραυγές. Να σου το κάνουμε σκετσάκι; Να σου το κάνουμε κόμικ; Να το κάνουμε κι αυτό. Αρκεί να αποτινάξεις την δυσπιστία σου.
7. Επειδή θέλω να προστατευθώ, δεν θέλω να είμαι ο 2144 νοσηλευόμενος της 8ης ημέρας από τότε που εκτέθηκα. Επειδή η πιθανότητα να είμαι, όσο μικρή κι αν φαίνεται, είναι υπαρκτή, και δυνητικά μπορεί να μην με αφήσει ίδιο μετά- με την κακή έννοια. Αλλά και επειδή το οφείλω απέναντι στους 30 εθελοντές που στην δοκιμή της Moderna πήραν εικονικό φάρμακο, αλλά μετά, όταν έτυχε να εκτεθούν στον ιο, νόσησαν βαριά, γιατί ανήκαν στην άλλη ομάδα, που δεν προστατεύθηκε. Επειδή χάρη σε αυτούς και τους αντίστοιχους στις άλλες δοκιμές 3ης φάσης, μάθαμε πως το εμβόλιο προστατεύει. ΚΑι πολύ περισσότερο επειδή το οφείλω σε αυτόν τον ένα από τους 30 της ομάδας ελέγχου που πέθανε μετά την σοβαρή του νόσο. Θα μπορούσε να είναι στην ομάδα του εμβολίου, και να ζούσε προστατευμένος. Αυτούς πρέπει να ευχαριστούμε και να θυμόμαστε.
8. Επειδή είμαι υγειονομικός. Επειδή οφείλω να αποτελώ παράδειγμα στον τομέα αυτό. Επειδή δεν επιτρέπεται να παριστάνω τον τζαμπατζή της δημόσιας υγείας («κάντε εσεις το εμβόλιο πρώτα να δω κάτι»). Επειδή πρέπει να συμμετέχω στο να δοθεί απάντηση σε κάθε παραδόπιστο του χώρου που παριστάνει τον σκεπτικιστή: δεν υπάρχουν στον χώρο σκεπτικιστές. Αδιάβαστοι υπάρχουν. Τεμπέληδες που δεν μπορούν να κοιτάξουν δέκα άρθρα, ανόητοι που δεν μπορούν να ανασυστήσουν τα βασικά της βιολογίας στο μυαλό τους, και υπηρέτες άλλων αφεντάδων υπάρχουν. Όποιος υπηρετεί αυτό που ονομάζουμε ιατρική και υγεία οφείλει να σταθεί πρώτος στην σειρά. Αλλιώς, κάποτε, επιτέλους, οφείλει να εξηγήσει τι υπηρετεί. Δε νοείται να είσαι πανεπιστημιακός της υγείας, να προβάλλεις μάλιστα τον τίτλο σου, και να μην ξέρεις τι εμβόλια υπάρχουν για άλλα παθογόνα, ή τι είδους είναι αυτά τα εμβόλια που αναπτύσσονται για τον SARS-CoV-2, ή να ανακαλύπτεις σκοτεινές διαδρομές μεγαλοφαρμακευτικών για να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο. Δεν μπορεί, ακόμη κι αν έχεις περάσει από το Harvard πριν «δεις φως αληθινό», να μιλάς για κτηνιατρικές παρενέργειες αντίστοιχων εμβολίων χωρίς να υπάρχει βιβλιογραφία. Δεν μπορείς να αρνείσαι την επιστήμη, εφόσον δηλώνεις επιστήμονας. Δεν μπορεί όμως και οι ακαδημαϊκές αρχές να ανέχονται να χρησιμοποιείται το όνομα κάθε ιδρύματος στα πλαίσια τέτοιας παραπληροφόρησης.
9. Επειδή, όταν θα στέκομαι έξω από το εμβολιαστικό κέντρο, ακόμη και όταν (αν ανήκω σε όσους βγάζουν τις συνηθισμένες παρενέργειες) θα έχω μετά το εμβόλιο μια κούραση ή έναν πυρετό ή θα με πονάει το χέρι μου, θα γνωρίζω πως έχω κάνει ένα βήμα προς το αύριο άνευ ιου. Και ο ιος είναι ο φόβος μου, συνεπώς θα φοβάμαι λιγότερο μετά το εμβόλιο. Και θα φοβάμαι ακόμη λιγότερο όταν τα εμβόλιά μας, όταν με το καλό γίνουν από όλο και περισσότερους, θα είναι το τελειωτικό χτύπημα απέναντι στην πανδημία. Επειδή ενώ θα συνεχίζω με τις μάσκες, τις αποστάσεις, τα ανοιχτά παράθυρα, τα αντισηπτικά, θα ξέρω πως μπορούμε πια, με βεβαιότητα, να μην χάσουμε το επόμενο καλοκαίρι μας, να μην χάσουν άλλοι τα δικά τους επόμενα καλοκαίρια.
10. Επειδή ο Παστέρ πάντα θα μας οδηγεί αλλά το σπουδαιότερο μήνυμά του ήταν οι ανοιχτοί ορίζοντες, τα παιδιά του Ινστιτούτου του που δημιούργησαν όπλα για να αναγνωρίσουμε και να νικήσουμε, τρομακτικά τότε παθογόνα. Επειδή τα παιδιά του πήγαν πιο πέρα, επειδή θα έρθουν κι άλλα εμβόλια, ακόμη ασφαλέστερα, απλούστερα και αποτελεσματικότερα (αυτό το Βέλγικο μιας δόσης με όχημα το εμβόλιο του κίτρινου πυρετού πολύ με ενθουσιάζει), και επειδή η επιστήμη συνεχίζει να μας πηγαίνει πιο πέρα, με τρόπους που δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε πριν από λίγα χρόνια.

[*] Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν τα εμβόλια θα σε προστατεύουν ΚΑΙ από το να κολλήσεις τον ιο χωρίς να νοσήσεις. Σίγουρα σε προστατεύουν από το να νοσήσεις σοβαρά, σε μεγάλο βαθμό. Οπότε εν τέλει ίσως είναι ορθότερο να ξεκινήσουν οι εμβολιασμοί από τους ευπαθέστερους και όχι τους υγειονομικούς. Σε αυτή την περίπτωση, θα είμαι πάλι πρώτος στην σειρά, να κρατάω θέση για τους δικούς μου γηραιότερους ευπαθείς. Και ξανά όταν έρθει η σειρά μου. Και εξυπακούεται πως θα είμαι πάλι εκεί αν αύριο μεθαύριο αδειοδοτηθεί ένας εμβόλιο διαφορετικής τεχνολογίας, ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης. Η επιστήμη έχει δική της σημαία.