Τα αίτια των Αμερικανικών εμφύλιων διαιρέσεων. Τι έθνος είναι τελικά οι ΗΠΑ.
Σε διάφορες συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης, σε άρθρα και διαδικτυακά σχόλια οι περισσότεροι στέκονται στον ένα ή άλλο πόλο της πασίδηλης (και ένοπλα πλέον) διαίρεσης των Αμερικανών που έγινε ακόμη πιο ορατή μέσα από την πόλωση των τελευταίων προεδρικών εκλογών. Ουκ ολίγοι με γραμμικά και ιδεολογικά κινούμενα σχόλια ή προσωποποιώντας τους αντιπάλους μιλούν απλουστευτικά για ένα πολύπλοκο ζήτημα που αφορά την αναντίλεκτα ισχυρότερη σήμερα μεγάλη δύναμη του πλανήτη. Κανείς δεν μπορεί να υπερβάλει ή αντίθετα να υποτιμήσει τις εξελίξεις. Σίγουρα στις θεσμικά πανίσχυρες ΗΠΑ δεν επίκειται εκτεταμένος εμφύλιος, σεισμός, κατακλυσμός και καταποντισμός. Όμως, για τους τρίτους τα συμφέροντα των οποίων σχετίζονται με το πώς κινούνται οι ΗΠΑ βλάπτονται εάν ιδεολογήματα, γνώμες και εκλογικεύσεις αναλύουν εξόφθαλμα λανθασμένα το τι ακριβώς συμβαίνει στην υπερατλαντική υπερδύναμη.
Ούτε χρειάζεται να κουραστεί κάποιος να αποδείξει ότι ο απερχόμενος πρόεδρος Τράμπ ήταν ιδιόρρυθμος, συχνά αλλοπρόσαλλος και περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κινούμενος χωρίς να εκμεταλλεύεται επαρκώς τα πανίσχυρα Αμερικανικά κρατικά επιτελεία. Πλην η όξυνση των διαιρέσεων με αφορμή τις προηγούμενες και τις τελευταίες προεδρικές έχει βαθύτερα αίτια που αφορούν την πολιτισμική εξέλιξη του Αμερικανικού κράτους και την αποδυνάμωση των κοσμοθεωρητικών παραδοχών που διακηρύχθηκαν με την Διακήρυξη της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας.
- Ο εμφύλιος διαιρετικός αμφίπλευρος λόγος σε εθνική και ρατσιστική βάση, πάντως, εντείνεται ολοένα και περισσότερο, το ίδιο και ο μεταμοντέρνος μηδενισμός που αποδυναμώνει την υπόσταση της πολιτικής ανθρωπολογίας.
Εξάλλου, τον αρχικό διεθνιστικό φιλελευθερισμό τον διαδέχθηκε ένας κατά κάποιο τρόπο Αριστοτελικός φιλελευθερισμός που συνέτεινε στον δημοκρατικό προσανατολισμό. Βασικά οι ΗΠΑ ήταν επί δύο αιώνες, και συνεχίζουν να είναι, ένα δημοκρατικά προσανατολισμένο κράτος ίσως και το μοναδικό.
Την ύστερη εποχή όμως αυτός ο φιλελευθερισμός δρομολογήθηκε προς τον νεοφιλελευθερισμό και στο επίπεδο των διανοουμένων ενίοτε και προς τον (πάντοτε αυτοκτονικό) μηδενισμό. Για ένα ακόμη λόγο, η Μεταψυχροπολεμική εποχή ενώ πρόσφερε την ευκαιρία για μια πιο λελογισμένη διαχείριση των μεγάλων ανακατανομών ισχύος οδηγήθηκε σε κυριολεκτικά θηριώδεις ”ανθρωπιστικές” επεμβάσεις που αποσταθεροποίησαν τις περιφέρειες με εκατομμύρια θύματα. Ως προς το τελευταίο, χρήζει να γνωρίζει κανείς ποιες πολιτικές τάσεις υιοθέτησαν νεοφιλελεύθερα θεωρήματα που κυριάρχησαν και επηρέασαν αυτές τις επιλογές.
Δεδομένα «κλειδιά» για την κατανόηση των ΗΠΑ σήμερα
Όσον μας αφορά είναι προτιμότερο να μην εισέλθουμε σε θέσεις ή υποθέσεις για νοθεία στις τελευταίες προεδρικές εκλογές απλά γιατί δεν γνωρίζουμε. Είναι υπόθεση των Αμερικανών και θα το διαχειριστούν σύμφωνα με τις προϋποθέσεις τους. Στεκόμαστε όμως με έμφαση στα εξής:
α) Με δεδομένη την πόλωση στις προεδρικές και ότι προηγήθηκε ή επακολούθησε οι Αμερικανοί διχάζονται επί κοσμοθεωρητικών ζητημάτων βαθύτατων προεκτάσεων που σε κάθε κράτος προσφέρουν τον στρατηγικό προσανατολισμό και την πολιτειακή νομιμοποίηση.
β)Τα αίτια της διαίρεσης αυτής για όσους μελετούν τις ΗΠΑ χωρίς παρωπίδες το έβλεπαν ξεκάθαρα από καιρό: Αυτό που είχαμε ήταν ένα ιδιόμορφο Αγγλοσαξονικό ”έθνος”. Όμως οι Αγγλοσάξονες που ήταν το κυρίαρχο «εθνικό» στοιχείο και κυριαρχούσε συντριπτικά στην διακυβέρνηση και στην οικονομία σταδιακά τις τελευταίες δεκαετίες απώλεσε την πρωτοκαθεδρία. Εθνοτικές ομάδες και Αφροαμερικανοί στους οποίους τελικά δόθηκαν πολιτικά δικαιώματα, καθώς επίσης και «επάνοδος» πολλών λατινοαμερικανών μεταναστών –που όπως γνωρίζουμε τον 18ο αιώνα εκδιώχθηκαν και αντικαταστάθηκαν από έποικους στις νότιες επαρχίες– έχουν πλέον την ιδιότητα του Αμερικανικού πολίτη. Όπως και οι Αφρικοαμερικανοί και μέλη άλλων εθνοτικών ομάδων ενδεχομένως να επιχειρήσουν να επαναπροσδιορίσουν θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν την δομή και την λειτουργία του κράτους των ΗΠΑ.
γ) Είναι ένα πράγμα να υπάρχει και να λειτουργεί η δημοκρατία και κανείς να εκλέγεται με αξιοκρατικούς όρους επειδή πείθει τους πολίτες και άλλο ο πολιτικός και μάλιστα κομματικός λόγος να προκαλεί εισροή φυλετικών ή εθνικών ή α-εθνικών κριτηρίων ως βάση διαμόρφωσης των πολιτικοοικονομικών ιεραρχιών. Σε καθαρά αντικειμενική βάση, πάντως, το α-εθνικά κριτήρια είναι σημαντικά καθότι εξαρχής από την διακήρυξη της Εθνικής Ανεξαρτησίας μέχρι τις μέρες μας η λέξη έθνος σε κανένα άλλο κράτος δεν είναι τόσο διαδεδομένη όπως στις ΗΠΑ.
δ)Δεν είναι εύκολο ή και εφικτό να γίνει πρόβλεψη για πώς θα εξελιχθούν οι ΗΠΑ με την κατά τον 50%-50% διαίρεση που ανέδειξαν οι δύο τελευταίες προεδρικές εκλογές. Πολλά θα εξαρτηθούν από το κατά πόσο μετά την αποχώρηση του νυν προέδρου Τραμπ θα ενταθούν οι διενέξεις ή εάν αντίθετα θα υπάρξουν συμφιλιωτικές πρωτοβουλίες παναμερικανικού επιπέδου για συγκλίσεις επί καίριων ζητημάτων που αφορούν την εσωτερική δομή και λειτουργία του κοινωνικοπολιτικού συστήματος και των θεσμών. Το κατά πόσο επίσης ο νέος πρόεδρος στηριγμένος στα κρατικά επιτελεία του Πενταγώνου θα κινηθεί με προσοχή μέσα στα ναρκοπέδια του ολοένα και περισσότερο αναδυόμενου πολλών μεγάλων και πυρηνικών δυνάμεων.
- Το πως θα εξελιχθούν οι ΗΠΑ είναι σημαντικό και για τα υπόλοιπα κράτη γιατί η στρατηγική του ισχυρότερου κράτους επηρεάζει όλους.
Θα μπορούσε, επιπλέον, να προστεθεί ότι μια αντίληψη διαχωρισμών στο εσωτερικό ενός κράτους σε εθνοτική, πολιτισμική και φυλετική βάση δημιουργεί συνειρμούς σε πολλούς Αμερικανούς ότι είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος του ρατσισμού/εθνικοσοβινισμού. Γιατί δημοκρατία σημαίνει το κλασικά νοούμενο Κοινωνικοπολιτικό γεγονός όπου όλα ορίζονται από τους οργανωμένους σε Δήμο εντολείς πολίτες. Στις ΗΠΑ λέμε ότι ήταν δημοκρατικά δρομολογημένη επειδή ακριβώς το πολυσχιδές σύστημα «ελέγχων και εξισορροπήσεων» δημιουργούσε υψηλές βαθμίδες δημοκρατικής συγκρότησης στο οποίο τελικά ενσωματώθηκαν όλες οι πολιτισμικές παραδοχές.
Εν τέλει, η δημοκρατία δεν μπορεί να διχάζει ένα κράτος πολιτικά στην βάση των ενδοκρατικών πολιτισμικών διαφορών. Το ότι σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη –πλην της ιδιόμορφης περίπτωσης της Ελβετίας στην συνομοσπονδιακή/βασικά κοσμοπολιτειακή συγκρότηση της οποίας συνέβαλε ο Ιωάννης Καποδίστριας– κυριαρχεί ένα κύριο πολιτισμικό ρεύμα είναι κάτι που όλοι πρέπει να έχουν κατά νου ως διαχρονική πραγματικότητα. Δεν είναι ιδεολογικό ζήτημα αλλά μια πασίδηλη πραγματικότητα. Το ζήτημα κατά συνέπεια είναι η διαφύλαξη της δημοκρατικής οργάνωσης η οποία δεν θα δημιουργεί εσωτερικά φυλετικά και εθνικά σύνορα οι δε οποιοσδήποτε φυλετικές τάσεις ή διακρίσεις να τα ακυρώνουν με δημοκρατική αναβάθμιση. Στις ΗΠΑ αυτό βασικά είχαμε μέχρι τις μέρες μας.
Το πώς θα εξελιχθούν οι ΗΠΑ είναι πολύ σημαντικό ζήτημα για μια σειρά λόγους που δεν είναι του παρόντος. Ο εμφύλιος διαιρετικός αμφίπλευρος λόγος σε εθνική και ρατσιστική βάση, πάντως, εντείνεται ολοένα και περισσότερο, το ίδιο και ο μεταμοντέρνος μηδενισμός που αποδυναμώνει την υπόσταση της πολιτικής ανθρωπολογίας. Το ζήτημα των διακρίσεων, επιμένουμε, είναι ζήτημα δημοκρατικής συγκρότησης και νομικών ρυθμίσεων και όχι θεσμοθέτησης των ρατσιστικών και εθνικών διαφορών και μάλιστα με όρους πολωτικούς και εμφύλιους.
Το Πεπρωμένο του Έθνους
Χωρίς να επεκταθούμε για ένα μεγάλο ζήτημα που διαχειριζόμαστε ξανά στο εξαντλημένο και υπό επανέκδοση με άλλο τίτλο βιβλίο «Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική 1776-1917 από την ιδεαλιστική αθωότητα στο “πεπρωμένο του έθνους”» (νέος τίτλος: Αμερικανική διπλωματία και στρατηγική 1917-2021), ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι το πώς εξελίχθηκε ο ρόλος των Αγγλοσαξόνων. Κατ’ αρχάς, οι περισσότεροι Επαναστάτες του 1776 –ήταν οι πιο προσκολλημένοι στην κλασική εποχή κάτι που αποτυπώνεται πανταχόθεν στα γραπτά και στα μνημεία– προέρχονταν από Αναγεννησιακούς διανοούμενους ή πολιτικούς που στην ολιγαρχική, δεσποτική και αποικιοκρατική Ευρώπη διώκονταν.
Στην Αγγλοσαξονική ομαδοποίηση προσχώρησαν και πάρα πολλοί άλλοι προερχόμενοι από τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης οι οποίοι όμως σταδιακά εν πολλοίς «εξαγγλοσαξονοποιήθηκαν». Κάνοντας αυτή την παρατήρηση για μια σημαντική ειδοποιό διαφορεά, θυμίζω ότι πολλοί μετανάστες και υπό διωγμό κάτοικοι της Ευρώπης τον 16ο-18ο αι. έφευγαν από κράτη τα οποία δεν ήταν ακόμη έθνη και με γενοκτονίες και εθνοκαθάρσεις επιχειρούσαν να ομογενοποιήσουν τις κοινωνίες τους και να αποκτήσουν την πολυπόθητη κοινωνική συνοχή. Για να το πούμε διαφορετικά στην Ευρώπη δεν υπήρχαν ακόμη έθνη αλλά μια ιδιόμορφη μετά-Μεσαιωνική ρευστή ανθρωπολογία που και αυτή ακόμη (μέχρι σήμερα!) αναζητεί τρόπους σταθεροποίησης και εδραίωσης. Μονολεκτικά λέμε ότι αυτό οφείλεται πρώτον στον πρωτόλειο χαρακτήρα των Αναγεννησιακών ανθρωποκεντρικών αναζητήσεων που αποτελούσαν ατελή υποσημείωση του κλασικού πολιτισμού και δεύτερον, στην ευθεία ή έμμεση δίωξή τους όταν τελικά τα απολυταρχικά, αποικιοκρατικά καθεστώτα κυριάρχησαν με κοινή απόφαση το 1815 μ. Χ.: «όχι επαναστάσεις όχι δημοκρατία». Στις ΗΠΑ όμως κινήθηκαν πιο ανεξάρτητα και υιοθέτησαν πολλά στοιχεία του κλασικού Ελληνικού πολιτισμού.
Στο σημείο αυτό θα μπορούσαμε να αναφερθούμε και στην Ελληνική Εθνεγερσία και την Επανάσταση του 1821. Τα ολιγαρχικά κράτη λογικά και αναμενόμενα και σε αντίθεση με πολλούς διανοούμενους αντιπαθούσαν την Ελληνική Επανάσταση: Οι Έλληνες διέθεταν έθνος διαχρονικά και δημοκρατικά σμιλευμένο επί χιλιετίες ενώ στην Ευρώπη «το κράτος επιχειρούσε να δημιουργήσει λαό». Κολοσσιαία η διαφορά εξ ου και είναι κολοσσιαίο λάθος όσων αμφισβητούν την ύπαρξη του μοναδικού ανθρωποκεντρικά κινούμενου έθνους το οποίο επιπλέον ήταν ανθρωποκεντρικά δομημένο με θεμέλιο την ελευθερία.
Επανερχόμενοι συντομογραφικά για το Αγγλοσαξονικό ρόλο, το Αμερικανικό έθνος όπως μέχρι το κατανοούν οι Αμερικανοί μέχρι τις μέρες μας είναι Αγγλοσαξονικών προδιαγραφών και επηρεασμένο από τους Αναγεννησιακούς διανοούμενους στους οποίους αναφερθήκαμε πιο πάνω. Όμως, σε καθαρά αντικειμενική βάση και σε αναφορά με πασίγνωστα γεγονότα, ναι μεν οι Αμερικανοί διανοούμενοι είχαν πιο εδραίες ανθρωποκεντρικές βάσεις σε σύγκριση με αυτές των Ευρωπαίων που διώχθηκαν από τα ολιγαρχικά καθεστώτα αλλά και στις ΗΠΑ σταδιακά το ερώτημα «έθνος δημιουργεί κράτος ή κράτος δημιουργεί λαό» αποτελεί υποβόσκων εγγενές και διχαστικό ζήτημα.
Όποιος επιθυμεί να λειτουργεί και να σκέφτεται σοβαρά συμφέρον έχει να γνωρίζει το πως εξελίχθηκε το Αμερικανικό κράτος τον 18ο αιώνα: Στο όνομα του Αγγλοσαξονικού ”πεπρωμένο του ΄έθνους″ έγιναν οι μεγαλύτερες εθνοκαθάρσεις ίσως όλων των εποχών εις βάρος των αυτοχθόνων κατοίκων των ΗΠΑ (του πιο δημοκρατικά προσανατολισμένου τότε κράτους!) ενώ για την ”κοινωνική συνοχή” έγινε και ο Αμερικανικός εμφύλιος.
Όταν ο Όμηρος έγινε σεξιστής
Εθνοτικά οι ΗΠΑ διαφοροποιούνται ολοένα και περισσότερο. Ταυτόχρονα οι Αγγλοσάξονες που έδιναν τον κύριο προσανατολισμό αποδυναμώθηκαν. Ακόμη πιο σημαντικό ενώ ο μηδενισμός που παραγόταν ως μέσο soft power για τρίτα κράτη πλήττει τώρα και τους ίδιους με μικρό μόνο παράδειγμα τις ρηχές αναφορές περί «Ομήρου του σεξιστή». Με διαφορετικά λόγια, «μεταμοντερνοποιούνται» πολλοί και αυτό αναπόδραστα οδηγεί σε μηδενιστικές παραδοχές που πλήττει το εθνικό γίγνεσθαι με όρους πολιτισμού και πνευματικών κατακτήσεων όπως οι Αμερικανοί κινούνταν επί δύο αιώνες. Επίσης, ολοφάνερα άρχισε να διαβρώνεται και το κατά τα άλλα πολύ σημαντικό σύστημα ελέγχων και εξισορροπήσεων που έδινε δημοκρατικό προσανατολισμό. Έτσι, ολοένα και περισσότερο αποτελεί και αυτό ζήτημα που οδηγεί σε διαιρέσεις (βλ. την μάχη, τις διενέξεις και τα εκατέρωθεν επιχειρήματα για το ποιος ελέγχει τους θεσμούς).
Η προσωποποίηση των διαιρέσεων στις ΗΠΑ, οι ωραιοποιήσεις ή οι δαιμονοποιήσεις ατόμων και πολιτικών προσώπων είναι κακή συνταγή για την κατανόηση των ΗΠΑ και του τρόπου που εξελίσσεται ή αλλάζει. Εξάλλου, το πως θα εξελιχθούν οι ΗΠΑ είναι σημαντικό και για τα υπόλοιπα κράτη γιατί η στρατηγική του ισχυρότερου κράτους επηρεάζει όλους. Οι ιδεολογικές θεωρήσεις, οι προσωποποιήσεις και οι δαιμονοποιήσεις απλά είναι λάθος γιατί με επιφανειακό τρόπο υπερτονίζουν επιφανειακά ζητήματα με αποτέλεσμα να κάνουν λάθος διαγνώσεις για βαθύτατα προβλήματα που ακόμη βρίσκονται στην αφετηρία.
Έχοντας μελετήσει την κρίσιμη φάση των δύο αιώνων που διέρρευσαν μετά την Εθνική Ανεξαρτησία των ΗΠΑ το συμπέρασμα είναι ότι για μια σειρά λόγων και δυνητικά, αναπτύσσονται πανίσχυρες διαιρετικές τάσεις σε μια βάση περίπου 50%-50%. Τα ζητήματα είναι πολλά και γραμμικές απαντήσεις δεν υπάρχουν. Ούτε λογικά πρέπει να αναμένεται, επαναλαμβάνεται, ότι επέρχονται σεισμοί, κατακλυσμοί και καταποντισμοί γιατί οι ΗΠΑ είναι ένα πάμπλουτο, πανίσχυρο και εξαρχής δημοκρατικά προσανατολισμένο κράτος. Οι προεδρικές εκλογές πάντως, που ανέδειξαν πολλά από τα υπαρκτά προβλήματα, αναμενόμενα έγιναν αφορμή για απελπιστικά φτωχές γνώμες και αβάστακτα άλματα εκλογικεύσεων που αφορούσαν τα πρόσωπα και όχι τα αίτια των ολοφάνερων διαιρέσεων. Το μείζον αυτό ζήτημα είναι στην ημερήσια διάταξη και η μελέτη του για συναγωγή συμπερασμάτων απαιτεί σοβαρότητα και υπευθυνότητα.
Ο Παναγιώτης Ήφαιστος είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών. Σπούδασε στη Nομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (πτυχίο), στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ (MA European Studies) και στο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών (Διδακτορικό στις Διεθνείς Σχέσεις, με ειδίκευση στα Στρατηγικά και Ευρωπαϊκά θέματα). Από το 1990 μέχρι το 2007 δίδαξε στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου. Το 2007 μετατάχθηκε στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Δημοσίευσε 16 βιβλία και πολλά επιστημονικά άρθρα και δοκίμια. Παρεμβαίνει επίσης στις συζητήσεις της δημόσιας σφαίρας όταν αυτό αφορά ζητήματα Ελευθερίας και Δημοκρατίας. Ελευθερίας νοούμενης ως Εθνική Ανεξαρτησία και της Δημοκρατίας ως πολιτική ελευθερία. Στο πανεπιστήμιο διδάσκει, μεταξύ άλλων, Στρατηγική θεωρία, πολιτικές όψεις του διεθνούς συστήματος, τις πολιτικές όψεις των διεθνών θεσμών και τους διεθνούς δικαίου, τον ρόλο της ισχύος στην διεθνή πολιτική, τον ρόλο του πολέμου στις διεθνείς σχέσεις στην ιστορική διαδρομή των ανθρώπων, την θέση της ηθικής στην διεθνή πολιτική, ζητήματα διεθνούς πολιτικής οικονομίας και συνολικά οτιδήποτε αφορά την πολιτική θεωρία του διεθνούς συστήματος στα τρία επίπεδα ανάλυσης, δηλαδή του Ανθρώπου, του Κράτους και της Διεθνούς Πολιτικής.
8/1/2021
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ASSOCIATED PRESS-Υποστηριχτές του Τραμπ αντιμέτωποι με αστυνομικούς που υπερασπίζονται το Καπιτώλιο
στο νέο συντηρητικό κατεστημένο.
Οι πρωτοφανείς εικόνες χάους που εξελίχθηκαν στην Ουάσιγκτον με την εισβολή των οπαδών του Ντόναλντ Τραμπ στο Καπιτώλιο, την ώρα που συνεδρίαζε το Κολέγιο των Εκλεκτόρων προκειμένου να επικυρώσει την εκλογική νίκη του Τζο Μπάιντεν, προκάλεσαν σοκ όχι μόνο στην αμερικανική κοινωνία αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η απαγόρευση της κυκλοφορίας, οι ένοπλοι αστυνομικοί, ο όχλος, οι τέσσερις άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους στο χώρο του Καπιτωλίου,προκαλούν μεγάλο προβληματισμό για την επόμενη ημέρα στις ΗΠΑ αλλά και τον κόσμο.
Η HuffPost επικοινώνησε με τον κ. Νικόλα Κατσίμπρα ο οποίος ζει στην Ουάσιγκτον και διδάσκει στο πρόγραμμα επίλυσης συγκρούσεων του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης, είναι σύμβουλος Διεθνών Σχέσεων, πρώην αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Hellenic American Leadership Council (Ελληνοαμερικανικό Συμβούλιο Ηγεσίας).
Την ώρα που του μιλάμε, έχει ανακοινωθεί η απαγόρευση κυκλοφορίας στην Ουάσιγκτον και μας περιγράφει αυτό που βλέπει από το παράθυρο του διαμερίσματός του.
“Ένας άνδρας προχωρά μες στο σκοτάδι με φωσφορίζον καπέλο του Τραμπ τυλιγμένος με μια μπέρτα, η οποία φέρει συνθήματα που υποστηρίζουν το ίνδαλμά του. Προχωρώντας έτσι μέσα στο σκοτάδι η φιγούρα θυμίζει σκοτεινό κόμικ από αυτά που μόνο οι αμερικανοί ξέρουν να φτιάχνουν»
Πέρα από το γραφικό της υπόθεσης, πως επηρεάζουν οι εξελίξεις αυτές την εικόνα των ΗΠΑ στο κόσμο;
Σίγουρα η σημερινή ημέρα είναι από τις χειρότερες της αμερικάνικης ιστορίας και σίγουρα επηρεάζει τη διεθνή της εικόνα σε μια πολύ κρίσιμη μεταβατική περίοδο. Ήδη χώρες όπως η Τουρκία, το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα, χώρες που έχουν ανταγωνιστική σχέση με την Αμερική παρατηρούν την αστάθεια και κάνουν υπολογισμούς μήπως μπορέσουν να την εκμεταλλευτούν στρατηγικά. Όμως είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι θεσμοί της Αμερικής έχουν μια συνέχεια παρ όλη την αστάθεια και οι τεχνοκράτες της εξωτερικής πολιτικής της Αμερική παρατηρούν και καταγράφουν τις αντιδράσεις άλλων κρατών έτσι ώστε να διαμορφώσουν ανάλογα την απάντησή τους εν εύθετω χρόνω.
Πώς έφτασε η Αμερική σε αυτό το σημείο, σε αυτή την τοξική πόλωση;
Για δεκαετίες το αμερικανικό πολιτικό σύστημα αδυνατούσε να αντιληφθεί την αυξανόμενη απονομιμοποίησή του σε κρίσιμες μάζες της αμερικανικής κοινωνίας οι οποίες ένιωθαν τελείως αποκομμένες και ξεχασμένες από την αμερικανική και πολιτική και οικονομική ελίτ.
Ουσιαστικά ο Τραμπ κεφαλαιοποίησε, αρχικά από σπόντα, την απήχηση που είχε επάνω σε αυτόν τον κόσμο και κατάφερε τα τελευταία τέσσερα χρόνια να αναπτύξει περαιτέρω το προφίλ του ως αντισυστημικού ηγέτη. Οπότε αυτή η κλιμάκωση που παρατηρούμε σήμερα είναι ουσιαστικά σχεδιασμένη από τον Τραμπ εδώ και μήνες ως η απόλυτη επίδειξη ισχύος στην μάχη του ενάντια στο πολιτικό κατεστημένο και πιο συγκεκριμένα στους Ρεμπουμπλικανούς.
Μήπως θέλετε να πείτε για τους Δημοκρατικούς;
Όχι, μιλώ για τους Ρεπουμπλικανούς και αυτό που εννοώ είναι ότι ο Τραμπ έχει αυτή τη στιγμή ως προτεραιότητα να εκμεταλλευτεί στο μέγιστο την μέγιστη απήχηση που έχει στη ρεπουμπλικανική βάση. Δηλαδή ο Τραμπ θέλει να κλέψει το Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν ήθελαν πλέον τον Τραμπ., όμως ο Τραμπ έχει καταφέρει να τους θέσει ένα υπαρξιακό δίλημμα, “είτε θα είστε μαζί μου, είτε θα στρέψω όλη αυτή τη μάζα, τον κόσμο, εναντίον σας. Δηλαδή μιλάμε ακόμη και για πιθανό ρίσκο διάσπασης του ρεπουμπλικανικού κόμματος.
Θυμάμαι όταν ο Τραμπ ορκίστηκε υπήρχαν διαδηλώσεις εναντίον του. Τους το φύλαγε ο Τραμπ; Τι σημαίνει όλο αυτό για τη νέα αμερικάνικη ηγεσία;
Πράγματι αυτά τα επεισόδια είναι απόδειξη της εκδικητικότητας του Τραμπ και το δυστυχές είναι ότι η ζημιά που έχει κάνει είναι ίσως το πιο σημαντικό κληροδότημα του προς την επόμενη κυβέρνηση η οποία καλείται να διαχειριστεί την πιο πολωμένη αμερικάνικη κοινωνία στη σύγχρονη ιστορία της Ανυπομονώ να ακούσω την πρώτη ομιλία του Μπάιντεν στο Κογκρέσο η οποία παραδοσιακά γίνεται στην αρχή του έτους (state of the union) και στην οποία προβλέπω πως ο κύριος στόχος θα είναι να συσπειρώσει την κοινωνία και να προσπαθήσει να επουλώσει τις πληγές.
Τα θεωρητικά έχουν τελειώσει ότι και να πει ο Μπάιντεν δεν αρκεί εκτός και εάν συνοδευτούν από πράξεις, έναν νέο new deal. Το διακύβευμα λοιπόν είναι ποια θα είναι η εναλλακτική και πρακτική λύση που θα προτείνει ο Μπάιντεν και πως αυτή θα έχει απήχηση στις ξεχασμένες κοινωνικές ομάδες που εκμεταλλεύθηκε ο Τραμπ;
Πράγματι αυτή είναι όλη η ουσία και η μέγιστη πρόκληση για τον Μπάιντεν αυτή τη στιγμή. Ο Μπάιντεν έχει μια πρόκληση και μια ευκαιρία. Η πρόκληση είναι ότι πρέπει διαχειριστεί μια τεράστια κρίση λόγω του κορονοϊού και παράλληλα να αντιμετωπίσει τις απαρχαιωμένες υποδομές σε όλη την Αμερική, γέφυρες, δρόμοι και άλλες υποδομές, που αξίζει να σημειωθεί πως πολλά από αυτά τα έργα έχουν γίνει τη δεκαετία του 1930 και έκτοτε δεν έχουν γίνει πολλά καινούργια. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στον Μπάιντεν να προτείνει έναν νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα. Το όφελος μεταξύ άλλων θα είναι να δώσει εργασία στη βάση που έχει στηρίξει τον Τραμπ και να ανατρέψει τη ρίζα της δυναμικής που εκμεταλλεύεται ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος. Διαφορετικά ο τραμπισμός θα παραμείνει και ίσως εδραιωθεί και εξελιχθεί στο νέο συντηρητικό κατεστημένο.
7/1/2021
To προφίλ των «προβεβλημένων» οπαδών του Τραμπ
που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο.
Από το πλούσιο οπτικό υλικό έχουν εντοπιστεί τα 100 άτομα που εισήλθαν στο Καπιτώλιο, ενώ όλο και περισσότερες πληροφορίες βγαίνουν στα Μίντια για την ζωή, την πολιτική τους δράση και τις ακραίες εμφανίσεις που κάποιοι εξ αυτών έκαναν κατά τη διάρκεια των ταραχών.
Το DC Metropolitan Police Department δημοσίευσε τις φωτογραφίες στο Διαδίκτυο αργά την Τρίτη. Πολλοί έχουν πλέον ταυτοποιηθεί, συμπεριλαμβανομένης μιας γυναίκας που τραυματίστηκε θανάσιμα στα βίαια επεισόδια.
Ανάμεσα στις εικόνες βρίσκεται και ένας άνδρας που ταυτοποιήθηκε από τις λήψεις των αμερικανικών ΜΜΕ που κάλυψαν τα πρωτοφανή επεισόδια στο καλύτερα φυλασσόμενο κτίριο του κόσμου. Πρόκειται για τον Τζέικ Ανγκέλι, ετών 32, πιστός QAnon και γνωστός στους δεξιούς κύκλους ως «Q Shaman».
Ο Χέιμπαχ θεωρείται ένας από τους διοργανωτές της πορείας ακροδεξιών στο Σάρλοτσβιλ (Βιρτζίνια), τον Αύγουστο του 2017, στο περιθώριο της οποίας μια γυναίκα σκοτώθηκε από έναν νεοναζί.
Προερχόμενος από το Αρκάνσας, ο Ρίτσαρντ Μπαρνέτ με έντονη Νότια προφορά εισέβαλε στο γραφείο της Νάνσι Πελόζι, της Δημοκρατικής προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων. Αυτό είναι «το γραφείο μου», είπε χθες στο τοπικό ειδησεογραφικό δίκτυο KFSM 5News. «Είμαι ένας φορολογούμενος. Είμαι πατριώτης. Αυτό δεν είναι το γραφείο της. Της το δανείσαμε».
Γνωστός σε τοπικό επίπεδο για τη διαχείριση μιας ομάδας στο Facebook, της 2A NWA STAND, υπέρμαχης των όπλων, ο Ρίτσαρντ Μπαρνέτ, με το παρατσούκλι «Bigo», ισχυρίστηκε ότι βρέθηκε σε αυτό το γραφείο σχεδόν τυχαία. «Με έσπρωξαν εκεί», είπε, καθώς «έψαχνα την τουαλέτα».
Πριν αποχωρήσει, άφησε ένα προσβλητικό σημείωμα στην Νάνσι Πελόζι. Παραμένει ασύλληπτος, αν και ενδέχεται να συλληφθεί πολύ σύντομα. «Αν φοβάμαι; Όχι! Αλλά η φυλακή είναι μια πιθανότητα», είπε σε δημοσιογράφους μετά την έξοδό του από κτίριο του Καπιτώλιου.
τα αίτια θανάτου τριών ακόμα διαδηλωτών
Από καρδιακή ανακοπή και εγκεφαλικό επεισόδιο πέθαναν δύο από τους φανατικούς οπαδούς του Ντόναλντ Τραμπ κατά την εισβολή του μανιασμένου όχλου στο Καπιτώλιο, ενώ ένας ακόμη ποδοπατήθηκε έως θανάτου στη Ροτόντα του κτιρίου.
Η 34χρονη Ροζάν Μπόιλαντ από τη Τζόρτζια, ο 55χρονος Κέβιν Γκρίσον από την Αλαμπάμα κι ο 50χρονος Μπέντζαμιν Φίλιπς είναι τα τρία από τα πέντε θύματα των πρωτοφανών επεισοδίων που εκτυλίχθηκαν στο ναό της αμερικανικής δημοκρατίας μαζί με την 35χρονη Άσλι Μπάμπιτ, που σωριάστηκε νεκρή από πυρά και έναν αστυνομικό που υπηρετούσε στο Καπιτώλιο.
Ο Φίλιπς, ένας προγραμματιστής Η/Υ, που είχε μεταβεί στην Ουάσιγκτον με δεκάδες άλλους οπαδούς του Τραμπ από την Πενσιλβάνια, πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο Γκρίσον, που υπέφερε από υπέρταση, έπαθε καρδιακή προσβολή «εν μέσω του ενθουσιασμού», όπως είπε η οικογένειά του.
Η Ροζάν Μπόιλαντ «ποδοπατήθηκε στη Ροτόντα» του Καπιτωλίου, δήλωσαν συγγενείς της. Μέλη της αστυνομίας προσπάθησαν να της κάνουν καρδιοπνευμονική ανάνηψη στις 17:00 τοπική ώρα, όταν κατέρρευσε, αλλά μετά τη διακομιδή της στο νοσοκομείο λίγη ώρα αργότερα ανακοινώθηκε ο θάνατός της. Η διαδήλωση, που οργάνωσε λίγες ώρες νωρίτερα ο απερχόμενος Ρεπουμπλικανός πρόεδρος των ΗΠΑ, ήταν η πρώτη εκδήλωση του Τραμπ στην οποία μετείχε η Μπόιλαντ.
Τέλος, ο Μπέντζαμιν Φίλιπς, που επίσης αρνιόταν πεισματικά να αποδεχθεί την ήττα του Τραμπ, πήγε στη συγκέντρωσή του διακηρύττοντας ότι η μέρα αυτή «θα είναι η πρώτη της υπόλοιπης ζωής μας». «Θα έπρεπε να ονομάσουν έτος Μηδέν αυτή τη χρονιά, γιατί κάτι θα συμβεί», λένε οι φίλοι του ότι είπε προτού ξεκινήσει η επονείδιστη εισβολή στο Καπιτώλιο. Ο Φίλιπς είχε δημιουργήσει τον ιστότοπο Trumparoo, μέσω του οποίου επικοινωνούν μεταξύ τους οπαδοί του Τραμπ και οργάνωσε τη μεταφορά δεκάδων φανατικών υποστηρικτών από την Πενσιλβάνια στην Ουάσιγκτον την Τετάρτη.
Αστυνομικός ο πέμπτος νεκρός της εισβολής στο Καπιτώλιο
Ένας από τους άνδρες της αστυνομίας του Καπιτωλίου (USCP) υπέκυψε στα τραύματα που υπέστη όταν συνεπλάκη με οπαδούς του Ρεπουμπλικάνου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ καθώς εισέβαλαν στο εμβληματικό κτίριο την Τετάρτη, επιβεβαίωσε το ομοσπονδιακό αστυνομικό σώμα το βράδυ της Πέμπτης.
Πρόκειται για τον πέμπτο άνθρωπο που γίνεται γνωστό ότι έχασε τη ζωή του εξαιτίας της εισβολής των οπαδών του Τραμπ με σκοπό να εμποδιστεί το αμερικανικό Κογκρέσο να επικυρώσει τη νίκη του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου.
Ο αστυνομικός Μπράιαν Σίκνικ «τραυματίστηκε» κατά τη διάρκεια συμπλοκής «με διαδηλωτές» την 6η Ιανουαρίου, και αφού επέστρεψε στις εγκαταστάσεις της USCP «κατέρρευσε», αναφέρεται σε ανακοίνωση του σώματος που δόθηκε στη δημοσιότητα. «Διακομίστηκε σε νοσοκομείο όπου υπέκυψε στα τραύματά του» χθες βράδυ, προστίθεται. Ο Σίκνικ είχε ενταχθεί στο σώμα το 2008.
Για τον θάνατό του θα διενεργηθεί έρευνα από την αστυνομία της Ουάσινγκτον, την USCP και ομοσπονδιακές υπηρεσίες επιβολής του νόμου.
AP Photo/Manuel Balce Ceneta
8 Ιανουαρίου 2021