Η παρακμή και η πτώση της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
(1) Ο Μπάιντεν και το μέλλον της διατλαντικής σχέσης.
(2) Γιατί η Κίνα δεν θέλει να γίνει Αμερική στη θέση της Αμερικής. 



Η παρακμή και η πτώση της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας. 

Η πολεμική μηχανή των ΗΠΑ έχει γίνει ταύρος στο παγκόσμιο υαλοπωλείο,
  που ασκεί καθαρά καταστροφική δύναμη για να αποσταθεροποιήσει τις χώρες και να καταστρέψει τις οικονομίες τους.

.
Μετάφραση: Μιχαήλ Στυλιανού
.
Το 2004, ο δημοσιογράφος Ron Suskind ανέφερε έναν σύμβουλο του Λευκού Οίκου Mπους, σύμφωνα με πληροφορίες τον Karl Rove, να καυχιέται: “Είμαστε μια αυτοκρατορία τώρα, και όταν ενεργούμε, δημιουργούμε τη δική μας πραγματικότητα.” Απέρριπτε την εκτίμηση του Suskind ότι η δημόσια πολιτική πρέπει να έχει τις ρίζες της στην “κοινότητα που βασίζεται στην πραγματικότητα”. «Είμαστε λειτουργοί της ιστορίας», του είπε ο σύμβουλος, «… και εσείς, όλοι σας, θα αφεθείτε να μελετήσετε αυτό που κάνουμε.”
.
Δεκαέξι χρόνια αργότερα, οι αμερικανικοί πόλεμοι και τα εγκλήματα πολέμου που ξεκίνησαν από την κυβέρνηση Μπους έχουν εξαπλώσει μόνο το χάος και τη βία από άκρου σε άκρο, και αυτός ο ιστορικός συνδυασμός της εγκληματικότητας και της αποτυχίας έχει υπονομεύσει προβλέψιμα τη διεθνή δύναμη και το κύρος της Αμερικής. Πίσω στην αυτοκρατορική καρδιά, η βιομηχανία  της πολιτικής διαφήμισης, τμήμα της οποίας ήταν ο Rove και οι συνάδελφοί του, είχε περισσότερη επιτυχία  με το διαίρει και βασίλευε στις καρδιές και τα μυαλά των Αμερικανών από ό, τι των Ιρακινών, Ρώσων ή Κινέζων.
.
Η ειρωνεία των αυτοκρατορικών υποκρίσεων της κυβέρνησης Μπους ήταν ότι η Αμερική ήταν μια αυτοκρατορία από την ίδια την ίδρυσή της, και ότι η πολιτική χρήση του όρου “αυτοκρατορία” από υπάλληλο του Λευκού Οίκου το 2004 δεν ήταν εμβληματική μιας νέας και ανερχόμενης αυτοκρατορίας, όπως ισχυρίστηκε, αλλά μιας παρακμιακής, φθίνουσας αυτοκρατορίας που σκοντάφτει τυφλά σε μια αγωνιώδη σπείρα θανάτου.
.
Οι Αμερικανοί δεν ήταν πάντα τόσο αδαείς για την αυτοκρατορική φύση των φιλοδοξιών της χώρας τους. Ο Τζορτζ Ουάσιγκτον περιέγραψε τη Νέα Υόρκη ως «την έδρα μιας αυτοκρατορίας» και τη στρατιωτική εκστρατεία του εναντίον των βρετανικών δυνάμεων εκεί ως το «μονοπάτι προς την αυτοκρατορία». Οι Νεοϋορκέζοι αγκάλιασαν πρόθυμα την ταυτότητα του κράτους τους ως  Κράτος Αυτοκρατορίας, το οποίο είναι ακόμα κατοχυρωμένο στο Empire State  Building και στις  πινακίδες αυτοκινήτων της Νέας Υόρκης.
.
Η επέκταση της εδαφικής κυριαρχίας της Αμερικής πάνω από τα εδάφη των Ιθαγενών Αμερικανών, η αγορά της Λουϊζιάνας και η προσάρτηση του βόρειου Μεξικού στον Μεξικανικό-Αμερικανικό Πόλεμο έχτισαν μια αυτοκρατορία που ξεπέρασε κατά πολύ αυτή που έχτισε ο Τζορτζ Ουάσινγκτον. Αλλά αυτή η αυτοκρατορική επέκταση ήταν πιο αμφιλεγόμενη από ό, τι οι περισσότεροι Αμερικανοί συνειδητοποιούν.
.
Δεκατέσσερις από τους πενήντα δύο γερουσιαστές των ΗΠΑ ψήφισαν κατά της συνθήκης του 1848 για να προσαρτήσουν το μεγαλύτερο μέρος του Μεξικού, χωρίς την οποία οι Αμερικανοί θα μπορούσαν ακόμα να επισκέπτονται την Καλιφόρνια, την Αριζόνα, το Νέο Μεξικό, το Τέξας, τη Νεβάδα, τη Γιούτα και το μεγαλύτερο μέρος του Κολοράντο ως εξωτικούς μεξικανικούς τουριστικούς τόπους.,.
.
Στην πλήρη άνθηση της αμερικανικής αυτοκρατορίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ηγέτες της κατάλαβαν την ικανότητα και τη λεπτότητα που απαιτείται για την άσκηση αυτοκρατορικής δύναμης σε έναν μετά-αποικιακό κόσμο. Καμία χώρα που πολεμούσε για ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο ή τη Γαλλία δεν επρόκειτο να υποδεχτεί αυτοκρατορικούς εισβολείς από την Αμερική. Έτσι, οι ηγέτες της Αμερικής ανέπτυξαν ένα σύστημα νεοαποικιοκρατίας μέσω του οποίου ασκούσαν γενική αυτοκρατορική κυριαρχία σε μεγάλο μέρος του κόσμου, αποφεύγοντας σχολαστικά όρους όπως “αυτοκρατορία” ή “ιμπεριαλισμός” που θα υπονόμευαν τα μετά-αποικιακά διαπιστευτήριά τους.
.
Αφέθηκε στους επικριτές όπως ο Πρόεδρος Kwame Nkrumah της Γκάνας να εξετάσουν σοβαρά τον αυτοκρατορικό έλεγχο που οι πλούσιες χώρες  εξακολουθούσαν να ασκούν στις  κατ’ όνομα μόνο μετά-αποικιακές χώρες όπως στην δική του. Στο βιβλίο του, «Νεο-Αποικιοκρατία: το τελευταίο στάδιο του ιμπεριαλισμού», ο Nkrumah καταδίκασε  την νεοαποικιοκρατία ως “τη χειρότερη μορφή του ιμπεριαλισμού.” «Για όσους την ασκούν», έγραψε, «σημαίνει εξουσία χωρίς ευθύνη, και για εκείνους που υποφέρουν από αυτήν, σημαίνει εκμετάλλευση χωρίς αποκατάσταση».
.
Έτσι, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο Οι Αμερικανοί μεγάλωσαν σε προσεκτικά παρασκευασμένη άγνοια του γεγονότος της αμερικανικής αυτοκρατορίας, και οι μύθοι που υφαίνονται για να το συγκαλύψουν παρέχουν γόνιμο έδαφος για τις σημερινές πολιτικές διαιρέσεις και τη διάλυση. Το “Make America Great Again” του Τραμπ και η υπόσχεση του Biden να “αποκαταστήσει την αμερικανική ηγεσία” είναι και οι δύο εκκλήσεις νοσταλγίας για τους καρπούς της αμερικανικής αυτοκρατορίας.
.
Παιχνίδια καταγγελίας του παρελθόντος, για το ποιος έχασε την Κίνα, ή το Βιετνάμ, ή την Κούβα, επέστρεψαν ως μπούμερανγκ σε ένα  καυγά για το ποιος έχασε την Αμερική και  το ποιος μπορεί με κάποιο τρόπο να αποκαταστήσει  το μυθικό πρώην μεγαλείο της ηγεσίας της . Ακόμη και  τώρα, καθώς η Αμερική οδηγεί τον κόσμο επιτρέποντας σε μια πανδημία να αφανίζει τους ανθρώπους και την οικονομία της, οι ηγέτες κανενός κόμματος δεν είναι έτοιμοι για μια πιο ρεαλιστική συζήτηση για το πώς να επαναπροσδιορίσουν και να ξαναχτίσουν την Αμερική ως μετά-αυτοκρατορικό έθνος στο σημερινό πολυπολικό κόσμο.
.
Κάθε επιτυχημένη αυτοκρατορία έχει επεκτείνει, κυβερνήσει και εκμεταλλευτεί τα μακρινά εδάφη της μέσω ενός συνδυασμού οικονομικής και στρατιωτικής δύναμης. Ακόμη και στη νέο-αποικιακή φάση της αμερικανικής αυτοκρατορίας, ο ρόλος του αμερικανικού στρατού και της CIA ήταν να κλωτσήσει τις ανοιχτές πόρτες μέσω των οποίων οι αμερικανοί επιχειρηματίες θα μπορούσαν να «ακολουθήσουν τη σημαία» για να δημιουργήσουν  επιχειρηματική βάση και να αναπτύξουν νέες αγορές.
.
 Αλλά τώρα ο μιλιταρισμός των ΗΠΑ και τα οικονομικά συμφέροντα της Αμερικής έχουν αποκλίνει. Εκτός από μερικούς στρατιωτικούς εργολάβους, οι αμερικανικές επιχειρήσεις δεν έχουν ακολουθήσει τη σημαία στα ερείπια του Ιράκ ή των άλλων σημερινών πολεμικών ζωνών της Αμερικής με οποιοδήποτε μόνιμο τρόπο. Δεκαοκτώ χρόνια μετά την εισβολή των ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ιράκ είναι η Κίνα, ενώ του Αφγανιστάν είναι το Πακιστάν, της Σομαλίας είναι τα ΗΑΕ (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα), και της Λιβύης είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
.
Αντί να ανοίξει τις πόρτες για τις αμερικανικές μεγάλες επιχειρήσεις ή να υποστηρίξει τη διπλωματική θέση της Αμερικής στον κόσμο, η πολεμική μηχανή των ΗΠΑ έχει γίνει ταύρος στο παγκόσμιο υαλοπωλείο της Κίνας, που ασκεί καθαρά καταστροφική δύναμη για να αποσταθεροποιήσει τις χώρες και να καταστρέψει τις οικονομίες τους, κλείνοντας τις πόρτες στην οικονομική ευκαιρία αντί να τις ανοίγει , εκτρέποντας  πόρους από τις πραγματικές ανάγκες στο εσωτερικό και καταστρέφοντας τη διεθνή θέση της Αμερικής αντί να την ενισχύσει.
.
Όταν ο Πρόεδρος Αϊζενχάουερ προειδοποίησε ενάντια στην ” αδικαιολόγητη επιρροή” του στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος της Αμερικής, προέβλεπε ακριβώς αυτό το είδος επικίνδυνης διχοτόμησης μεταξύ των πραγματικών οικονομικών και κοινωνικών αναγκών του αμερικανικού λαού και μιας πολεμικής μηχανής που κοστίζει περισσότερο από τους επόμενους  σε μέγεθος δέκα στρατούς στον κόσμο μαζί, αλλά δεν μπορεί να κερδίσει έναν πόλεμο ή να νικήσει έναν ιό, πόσο μάλλον να ανακτήσει μια χαμένη αυτοκρατορία.
.
Η Κίνα και η ΕΕ έχουν γίνει οι σημαντικότεροι εμπορικοί εταίροι των περισσότερων χωρών στον κόσμο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να είναι μια περιφερειακή οικονομική δύναμη, αλλά ακόμη και στη Νότια Αμερική, οι περισσότερες χώρες εμπορεύονται τώρα  περισσότερο με την Κίνα. Ο μιλιταρισμός της Αμερικής επιτάχυνε αυτές τις τάσεις σπαταλώντας τους πόρους μας σε όπλα και πολέμους, ενώ η Κίνα και η ΕΕ έχουν επενδύσει σε ειρηνική οικονομική ανάπτυξη και υποδομές του 21ου αιώνα.
.
Για παράδειγμα, η Κίνα έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δίκτυο υψηλής ταχύτητας στον κόσμο σε μόλις 10 χρόνια (2008-2018), και η Ευρώπη κατασκευάζει και επεκτείνει το δίκτυό της υψηλής ταχύτητας από τη δεκαετία του 1990, αλλά στην Αμερική οι σιδηρόδρομοι υψηλής ταχύτητας εξακολουθούν να βρίσκονται μόνο στα σχέδια .
.
Η Κίνα έχει βγάλει 800 εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια, ενώ το ποσοστό φτώχειας της Αμερικής έχει μόλις μετακινηθεί σε 50 χρόνια και η παιδική φτώχεια έχει αυξηθεί. Η Αμερική εξακολουθεί να έχει το πιο αδύναμο δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας από οποιαδήποτε ανεπτυγμένη χώρα, δεν διαθέτει καθολικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, και οι ανισότητες του πλούτου και της εξουσίας που προκαλούνται από ακραίο νεοφιλελευθερισμό έχουν αφήσει το ήμισυ των Αμερικανών με μικρή ή καμία αποταμίευση για να ζήσουν στη συνταξιοδότηση ή να αντιμετωπίσουν οποιοδήποτε απρόοπτο στη ζωή τους.
.
Η επιμονή των ηγετών μας να αναρροφήσουν το 66% των ομοσπονδιακών διακριτικών δαπανών των ΗΠΑ για να διατηρήσουν και να επεκτείνουν μια πολεμική μηχανή που έχει ξεπεράσει από καιρό κάθε χρήσιμο ρόλο στην φθίνουσα οικονομική αυτοκρατορία της Αμερικής είναι μια εξουθενωτική σπατάλη πόρων που θέτει σε κίνδυνο το μέλλον μας.
.
Πριν δεκαετίες ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ. μας προειδοποίησε ότι «ένα έθνος που συνεχίζει χρόνο με το χρόνο να δαπανά περισσότερα χρήματα για τη στρατιωτική άμυνα από ό, τι σε προγράμματα κοινωνικής ανάτασης πλησιάζει σε πνευματικό θάνατο.”
.
Δεδομένου ότι οι συζητήσεις της κυβέρνησής μας αν μπορούμε να “αντέξουμε οικονομικά” μιαν ανακούφιση στην πανδημία, μια Πράσινη Νέα Συμφωνία, και καθολική υγειονομική περίθαλψη, θα ήταν σοφό να αναγνωρίσουμε ότι η μόνη ελπίδα μας για τη μετατροπή αυτής της παρακμιακής, φθίνουσας αυτοκρατορίας σε ένα δυναμικό και ευημερούν μετά-αυτοκρατορικό έθνος είναι να μετατοπιστούν γρήγορα και βαθιά οι εθνικές προτεραιότητές μας από τον άσχετο, καταστρεπτικό μιλιταρισμό στα προγράμματα της κοινωνικής ανάτασης που ζήτησε ο Δρ King.
.
Η Μήδεια Μπέντζαμιν,  συνιδρύτρια  της  Global  Exchange  και του  CODEPINK: Women for Peace.  Είναι η συγγραφέας του βιβλίου του 2018, “Inside Iran: The Real History and Politics of the Islamic Republic of Iran“. Τα προηγούμενα βιβλία της περιλαμβάνουν: “Βασίλειο του Άδικου: Πίσω από τη Σύνδεση ΗΠΑ-ΣαουδικήςΑραβίας” (2016) ” Drone Warfare: Δολοφονία από τηλεχειριστήριο” (2013); ” Μην φοβάστε Gringo: Μια γυναίκα της Ονδούρας μιλάει από την καρδιά“(1989), και (με Jodie Evans) “Σταματήστε τον επόμενο πόλεμο τώρα (Inner Ocean Action Guide)“(2005). Ακολουθήστε την στο Twitter: @medeabenjamin
.
Ο Nicolas J.S. Davies είναι ο συγγραφέας του “Blood On Our Hands: the American Invasion and Destruction of Iraq“(2010). Έγραψε επίσης τα κεφάλαια για το “Ομπάμα σε πόλεμο” στο “Βαθμολόγηση του 44ου Προέδρου: μια έκθεση για την πρώτη θητεία του Μπαράκ Ομπάμα ως προοδευτικού ηγέτη”



6/2/2021


            ΣΧΕΤΙΚΑ  ΘΕΜΑΤΑ           




1.
Ο Μπάιντεν και το μέλλον της διατλαντικής σχέσης.
 
Υπό τη διακυβέρνηση Τραμπ, ο κόσμος είδε την Αμερική να υπαναχωρεί από την υποστήριξη της παγκοσμιοποίησης, τη διεθνή συνεργασία και τη σταθερή εταιρική σχέση με την Ευρώπη. Η προεδρία Τραμπ ενίσχυσε τον αμερικανικό απομονωτισμό με πράξεις όπως τον τερματισμό της συμμετοχής των ΗΠΑ στις διαπραγματεύσεις για τη Διειρηνική Συνεργασία (Trans-Pacific Partnership - TPP), την αποχώρηση από τη Συμφωνία των Παρισίων για το Κλίμα, και την κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων με την ΕΕ. Η εποχή Τραμπ σηματοδότησε μια διατλαντική εποχή όπου οι σχέσεις ΕΕ και ΗΠΑ εντάθηκαν όσο ποτέ άλλοτε, αλλά ο νέος Πρόεδρος Μπάιντεν ούτε διορθώνει άμεσα τη ζημιά της κυβέρνησης Τραμπ, ούτε σηματοδοτεί η εκλογή του τον τερματισμό του εγχώριο κινήματος “Πρώτα η Αμερική” και της δυναμικής του τραμπισμού.
Οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν να ανακτήσουν τη θέση τους στη διεθνή σκηνή τα επόμενα τέσσερα χρόνια, με μια πολυμερή στρατηγική και την εκ νέου αξιοποίηση θεσμών όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου. Η προεδρία Μπάιντεν θα φέρει περισσότερες ευκαιρίες για διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες. Η αντιμετώπιση ζητημάτων όπως η κλιματική αλλαγή, η ρύθμιση της αναδυόμενης τεχνολογίας και ο κορονοϊός θα διευκολυνθεί, αλλά θα συνεχίσουν να υπάρχουν εμπόδια σε ό,τι αφορά την προστατευτική προσέγγιση για το διατλαντικό εμπόριο, τη διάσταση στις στρατηγικές για την αντιμετώπιση της Κίνας και τη διαχείριση της ψηφιακής φορολόγησης.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν σηματοδότησε την εκκίνηση της θητείας του καταργώντας τα πεπραγμένα των τελευταίων τεσσάρων ετών της διακυβέρνησης Τραμπ. Τα εκτελεστικά διατάγματα αφορούν διάφορα ζητήματα πολιτικής, από την ανάκληση των διαταγμάτων για τη μετανάστευση της εποχής Τραμπ, μέχρι την εκ νέου υπογραφή της Συμφωνίας των Παρισίων για το Κλίμα. Ακόμη στο προσκήνιο της ατζέντας της διακυβέρνησης Μπάιντεν έχει τεθεί η αποκατάσταση των σχέσεων με την ΕΕ. Ο Μπάιντεν ήδη μιλά για τον τερματισμό του “τεχνητού εμπορικού πολέμου” με την ΕΕ και έχει δεσμευθεί να συμμετάσχει σε μια Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ στο πρώτο μισό του 2021 όπου θα συζητηθούν ζητήματα όπως η αντιμετώπιση των μεγάλων τεχνολογικών εταιριών, η φορολογία και το εμπόριο. Ο Μπάιντεν έχει ευθυγραμμίσει τους νέους περιβαλλοντικούς στόχους των ΗΠΑ με τους αντίστοιχους της ΕΕ, δεσμευόμενος να πετύχει τον στόχο των μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050. Η κυβέρνησή του είχε μάλιστα ήδη τις πρώτες συνομιλίες της αυτή την εβδομάδα με την ΕΕ ως προς την επίτευξη των κοινών περιβαλλοντικών στόχων των δύο μερών.
Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα ευθυγραμμίσει καλύτερα τα συμφέροντά της με την ΕΕ σε ό,τι αφορά το Ιράν, δεσμευόμενη να επανενταχθεί στην Πυρηνική Συμφωνία για το Ιράν και την άρση των αμερικανικών κυρώσεων που είχαν τεθεί σε εφαρμογή από την κυβέρνηση Τραμπ. Αναμφίβολα θα είναι δύσκολο οι ΗΠΑ να διαχειριστούν με επιτυχία την άρση των κυρώσεων στο Ιράν καθώς αυτό συνεχίζει να παραβιάζει κομβικές προβλέψεις της συμφωνίας για πυρηνικά. Αναμένεται ότι ο Μπάιντεν θα εισέλθει σε νέες συνομιλίες με την ΕΕ προκειμένου να συμφωνηθεί η στρατηγική για τα επόμενα βήματα.
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε συμφωνία σε ό,τι αφορά την Κίνα, αλλά τα συμφέροντά τους ως προς τη χώρα αυτή δεν ευθυγραμμίζονται. Ο Μπάιντεν χρειάζεται να συνεργαστεί με την Κίνα ως προς την κλιματική και την υγειονομική κρίση, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό η κυβέρνησή του να μετακινηθεί από τη συνολικά αυστηρή της στάση ως προς την Κίνα και τα ζητήματα εθνικής ασφάλειας.
Η ΕΕ θα βρεθεί σε επισφαλή θέση όταν ξεκινήσει συζητήσεις με τις ΗΠΑ για τη ρύθμιση των αναδυόμενων τεχνολογιών, για την προστασία των δεδομένων και το 5G. Ο Μπάιντεν έχει το τολμηρό σχέδιο να επενδύσει 300 δισ. δολάρια δημόσιους πόρους στην υποστήριξη της έρευνας στα πεδία της τεχνητής νοημοσύνης, των ηλεκτρικών οχημάτων και του 5G σε μια προσπάθεια να ανταγωνιστεί με την Κίνα να καταστήσει τις ΗΠΑ πρωτοπόρες στις αναδυόμενες τεχνολογίες. Η ΕΕ έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ, προτείνοντας την ίδρυση ενός νέου Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ-ΗΠΑ με στόχο τη συνεργασία και την οικοδόμηση τεχνολογικής αντικατασκοπείας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει ακόμη απαντήσει στην άρνηση της ΕΕ έναντι της παράκλησης του Μπάιντεν να καθυστερήσει η συμφωνία με την Κίνα, γεγονός που μπορεί να σηματοδοτεί το πόσο στενά σκοπεύουν οι ΗΠΑ να συνεργαστούν με την Ευρώπη σε ό,τι αφορά το 5G.
Η ψηφιακή φορολόγηση και οι διαφορές στις αγροτικές προδιαγραφές θα συνεχίσουν να αποτελούν πεδία όπου η συναίνεση είναι δύσκολη. Στις ΗΠΑ υπάρχει διακομματική συναίνεση εναντίον της ψηφιακής φορολόγησης, και οι συνομιλίες μεταξύ Ουάσινγκτον και Βρυξελλών πιθανότατα θα συνεχίζουν να είναι ευαίσθητες παρά την αλλαγή της κυβέρνησης. Η αντιμετώπιση του εμπορικού ζητήματος των διαφορετικών προδιαγραφών στις αγροτικές πρακτικές χαρακτηρίζεται ως προτεραιότητα από συμβούλους της κυβέρνησης Μπάιντεν. Οι διαφορές στις αγροτικές προδιαγραφές εμποδίζουν εδώ και χρόνια την ελεύθερη ροή αγαθών στις δύο όχθες του Ατλαντικού και θα είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί συναίνεση δεδομένης της προστατευτικής στάσης που έχουν τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ.
Τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι ΗΠΑ είναι βέβαιο ότι θα παράγουν περισσότερες προοδευτικές πολιτικές και θα εργαστούν για την επιδιόρθωση των τεταμένων διεθνών τους σχέσεων. Η περίπλοκη πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ που άφησε ο Τραμπ στον Μπάιντεν μπορεί να μετριάσει τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα των πολιτικών που θα εφαρμοστούν, οδηγώντας έτσι σε μια εστίαση περισσότερο στα εγχώρια ζητήματα παρά στις σχέσεις της Ουάσιγκτον με τις Βρυξέλλες.

  Rachel Lasko , αναλύτρια του δικτύου Epicenter.

 Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 22 Ιανουαρίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του ''δικτύου Epicenter'' και τη συνεργασία του '''ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης''.
Ο Λευκός Οίκος το απόγευμα… EPA, Chris Kleponis / POOL

2.
Γιατί η Κίνα δεν θέλει να γίνει Αμερική στη θέση της Αμερικής. 

H ανάληψη των καθηκόντων της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν σηματοδοτεί μια νέα περίοδο, όχι απλώς για τις ΗΠA αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. Και αυτό γιατί η μετάβαση γίνεται μετά τα ιστορικά γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου 2021, που αποτέλεσαν την αντίστοιχη στιγμή της πτώσης του τείχους του Βερολίνου για τον μύθο της αμερικανικής παντοκρατορίας.

Όσο και αν στην Ελλάδα επιμένουμε να χαρακτηρίζουμε τον εκάστοτε Αμερικανό πρόεδρο με τον κωμικό τίτλο του “πλανητάρχη” το γεγονός παραμένει ότι, τόσο σε ουσιαστικό όσο κυρίως σε συμβολικό επίπεδο, οι ΗΠΑ δεν μπορούν να εμφανίζονται πλέον ως ο “άρχων του πλανήτη”. Πολλοί θεωρούν ότι η αποκαθήλωση των ΗΠA από τον φαντασιακό θρόνο του “παγκόσμιου ηγεμόνα” θα σημάνει νομοτελειακά την άνοδο σε αυτόν της Κίνας.

Κάποιοι άλλοι επιμένουν να λειτουργούν ως λατρευτές της αμερικανικής ισχύος και να αρνούνται την (αναντίρρητη πλέον) μεγάλη “περικοπή βαθμών” στην παγκόσμια κατάταξη που έχουν υποστεί οι ΗΠΑ, ακριβώς γιατί δυσανασχετούν εντόνως στο ενδεχόμενο να βρεθεί η Κίνα σε αυτήν τη θέση. Παρεμπιπτόντως, είναι απορίας άξιον πώς και γιατί άτομα του λεγόμενου “πατριωτικού χώρου” έχουν τόση απέχθεια, μίσος και φόβο για μια χώρα που δεν έχει πειράξει ποτέ την Ελλάδα, σε αντίθεση σχεδόν με όλους τους Δυτικούς “συμμάχους” της, ενώ αντιθέτως τρέφει τεράστια εκτίμηση, σεβασμό και θαυμασμό για τον ελληνικό πολιτισμό.

Μάλιστα έχουν αρχίσει να ευδοκιμούν θεωρίες, σύμφωνα με τις οποίες οι υπόγειες δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης δίνουν το σκήπτρο του παγκόσμιου ηγεμόνα στην Κίνα, γιατί έτσι θα προωθήσουν τη δική τους ατζέντα, ενώ υποτίθεται ότι οι ΗΠΑ θα υποστήριζαν έναν πιο εθνοκεντρικό κόσμο. Δεν θα μπούμε στον κόπο να προσπαθήσουμε να αντιτάξουμε επιχειρήματα σε αυτές τις θεωρίες, γιατί στην ουσία τους είναι θρησκευτικές αντιλήψεις και δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις μια μαγική ανάγνωση της πραγματικότητας με λογικά επιχειρήματα.

Ωστόσο, αυτοί που ανησυχούν για την πτώση των ΗΠΑ και την άνοδο της Κίνας μάλλον δεν θα πρέπει να ανησυχούν και πολύ γιατί η Κίνα πολύ δύσκολα θα εξελιχθεί σε παγκόσμιο ηγεμόνα. Ούτε το θέλει, αλλά ακόμη και αν το ήθελε δεν μπορεί να επιτύχει. Όσο και αν αυξηθεί η ισχύς και η επιρροή της, η Κίνα δεν μπορεί καν να λειτουργήσει ως πρώτος μεταξύ ίσων, όπως ήταν (και μάλλον θα παραμείνουν στον ορατό χρονικό ορίζοντα) οι ΗΠΑ. Με άλλα λόγια, η Κίνα δεν μπορεί να γίνει Αμερική. Και μάλλον δεν το θέλει κιόλας.

Σινορωσική συμμαχία

Αυτό ισχύει για μια σειρά από λόγους. Καταρχάς, η Κίνα δεν θέλει μια υπερβολικά αποδυναμωμένη Αμερική. Και αυτό γιατί κρίσιμες για τη γεωπολιτική της στρατηγική συμμαχίες, ιδιαίτερα δε αυτή με τη Ρωσία, βασίζονται ακριβώς στην από κοινού αντιμετώπιση της αμερικανικής ισχύος. Αν αυτή εκλείψει τότε είναι εξαιρετικά πιθανόν τα ανταγωνιστικά στοιχεία στις γεωπολιτικές ταυτότητες των δύο κρατών να έλθουν ξανά στο προσκήνιο και το σινορωσικό σχήμα να διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη.

Και αυτό θα ήταν καταστρεπτικό για την Κίνα δεδομένου ότι η απέραντη Ρωσία είναι η “χερσαία θάλασσα”, που της προσφέρει ασφάλεια και αποτελεί τον βασικό της τροφοδότη σε ενέργεια και πρώτες ύλες. Επιπροσθέτως, μια ισχυρή συμμαχία με τη Ρωσία είναι αναγκαία προϋπόθεση για να μπορεί το Πεκίνο, να κρατάει κοντά του τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας.

Έτσι ώστε να προωθήσει το μεγαλεπήβολο σχέδιο της BRI (Belt and Road Initiative), τον περιβόητο “νέο δρόμο του Μεταξιού”, που θα αποτελέσει τον ομφάλιο λώρο, ο οποίος θα την ενώνει με τον υπόλοιπο κόσμο. Επιπροσθέτως, μια συμμαχία με τη Ρωσία είναι μεγάλης σημασίας για το Πεκίνο για να μπορέσει να κρατήσει την αντιπαλότητα με το Βιετνάμ και την Ινδία σε “λελογισμένα” επίπεδα, μιας και οι δύο αυτές χώρες είναι εχθρικές έναντι της Κίνας αλλά διατηρούν στενές σχέσεις με τη Μόσχα.

Γενικότερα, για να κατανοήσουμε γιατί η Κίνα δεν μπορεί να γίνει δεύτερη Αμερική, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι υπό έννοια η Κίνα είναι το ακριβώς αντίθετο αυτής. Συγκεκριμένα, ενώ οι ΗΠΑ βρίσκονται σε ασφαλή απομόνωση στο κέντρο του βορείου τμήματος της αμερικανικής ηπείρου και συνορεύουν με δύο παντελώς ακίνδυνες χώρες, η Κίνα βρίσκεται στο άκρο της Ευρασίας και περιβάλλεται από επικίνδυνες εχθρικές χώρες.

Θαλάσσια κυριαρχία

Επιπροσθέτως, οι ΗΠΑ περιβάλλονται από δύο μεγάλους ωκεανούς, οι οποίοι τους παρέχουν ασφάλεια ενώ ταυτοχρόνως αποτελούν το δίαυλο, που τους επιτρέπει να ασκούν προβολή ισχύος και να παρεμβαίνουν στα διεθνή δρώμενα σε όλο τον πλανήτη. Όσο δε και να μειωθεί η αμερικανική ισχύς στα επόμενα χρόνια, είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατον οι ΗΠΑ να χάσουν την κυριαρχία τους στους ωκεανούς.

Αντιθέτως, η Κίνα βρίσκεται σε ένα θαλάσσιο κλοιό από την Ιαπωνία, τη Νότιο Κορέα, τη Ρωσία και φυσικά τις ΗΠΑ και η μόνη της ρεαλιστική φιλοδοξία είναι να μετατρέψει τη Νότιο Σινική Θάλασσα και την Ανατολική Σινική Θάλασσα σε “γαλάζιο έδαφος”. Ετσι ώστε να έχει μια ζώνη θαλάσσιας θωράκισης και να τοποθετήσει και την Ταϊβάν σε ένα θύλακα που θα καθιστά αδιανόητη από πλευράς της κυβέρνησης της Ταϊπέι την ανακήρυξη ανεξαρτησίας.

Το τεράστιο κινεζικό ναυτικό, που πλέον είναι πρώτο σε αριθμό πλοίων στον πλανήτη, έχοντας ξεπεράσει το αμερικανικό, αλλά και τα πολυεπίπεδα πλέγματα αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής (A2 / AD), με αιχμή του δόρατος τους αντιπλοϊκούς βαλλιστικούς πυραύλους (ASBM) DF – 21D και DF – 26Α στοχεύουν ακριβώς σε αυτό.

Η Κίνα δέσμια των γειτόνων της

Οι ΗΠΑ έχουν ενεργειακή αυτάρκεια χάρη στο σχιστολιθικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο αλλά και σε άλλους ενεργειακούς πόρους, καθώς και σχεδόν πλήρη αυτάρκεια σε πρώτες ύλες, αλλά και σε τρόφιμα, ενώ ότι δεν έχουν μπορούν να εξασφαλίσουν την ασφαλή ροή του προς τα εδάφη τους χάρη στην ωκεάνια κυριαρχία που απολαμβάνουν. Αντιθέτως, η Κίνα εξαρτάται από ροές ενέργειας και φυσικών πόρων από το εξωτερικό και εύκολα οι ΗΠΑ και άλλοι αντίπαλοί της μπορεί να της στερήσουν τις επικοινωνίες διαμέσου των θαλασσίων οδών (SLOC), κλείνοντας κάποια κρίσιμα choke points με πιο σημαντικό τα διάσημα Στενά της Μάλακκα.

Με άλλα λόγια η γεωπολιτική ταυτότητα της Κίνας την καθιστά δέσμια των γειτόνων της. Και αν η ισχύς της ανέβει απότομα, εν παραλλήλω με μια κατακόρυφη πτώση αυτής των ΗΠΑ, τότε ενδέχεται να βρεθεί σε έναν περιοριστικό κλοιό και να υποστεί ασφυξία. Άρα λοιπόν, η Κίνα θέλει καλές σχέσεις με τη Ρωσία και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας για να μπορέσει να δημιουργήσει την BRI, στις κολοσσιαίες υποδομές της οποίας θα μπορέσει και να κατευθύνει και τα τεράστια πλεονάσματα στην παραγωγή τσιμέντου και χάλυβα που έχει.

Επίσης, στοχεύει σε ελεγχόμενες σχέσεις με την Ιαπωνία, την Ινδία, τη Νότιο Κορέα, το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες και την Αυστραλία, έτσι ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει η τεράστια αγορά της ως δέλεαρ και να μπορέσει σε βάθος χρόνου να μειώσει τις τριβές με τις χώρες αυτές και να τις οδηγήσει σε ένα συνεργατικό σχήμα. Για τον λόγο αυτό το Πεκίνο καλοβλέπει την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης των χωρών αυτών, παρόλο που είναι ανταγωνιστές της, έτσι ώστε δια της γιγάντωσης του εμπορίου μαζί τους να αναπτυχθούν σε βάθος χρόνου ευρύτερες γεωπολιτικές συνέργειες.

Πολυπολικό διεθνές σύστημα 

Και φυσικά το ίδιο θέλει να πράξει με την πολυάνθρωπη και σε κρίσιμη γεωπολιτική θέση Ινδονησία, τη Μαλαισία, το Πακιστάν, την Ταϊλάνδη και γενικότερα με το σύνολο των ασιατικών χωρών. Αυτό λοιπόν, αυτό που δείχνει να επιδιώκει η Κίνα δεν είναι ένα καθοδηγούμενο από αυτήν διεθνές σύστημα, αλλά ένα πολυπολικό διεθνές σύστημα, στο οποίο όμως το κέντρο βάρους θα έχει μετακινηθεί προς ανατολάς. Η Κίνα δηλαδή θέλει έναν ασιοκεντρικό πολυπολικό κόσμο και την επιδίωξή της αυτή συμμερίζονται και πολλά άλλα ασιατικά κράτη, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και ορκισμένοι αντίπαλοι της.

Αυτή η μετακίνηση του κέντρου βάρους προς την ανατολική Ευρασία, κυρίως δια της ανάπτυξης της οικονομίας και της τεχνολογίας, θα στρέψει προς τα εκεί και την πυξίδα των αραβικών χωρών και του Ιράν κάτι που ήδη φαίνεται να συμβαίνει. Άρα λοιπόν, φαίνεται πως κινούμαστε προς έναν πολυπολικό και όχι προς έναν ελεγχόμενο από την Κίνα κόσμο, με κάποια νέα χαρακτηριστικά. Σε αυτόν τον καινοφανή κόσμο, ο ρόλος της Ελλάδας μπορεί να είναι πάρα πολύ σημαντικός. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που θα εξετάσουμε άλλη φορά.

ΠΗΓΗ: https://slpress.gr,22/1/2021

 Κωνσταντίνος Γρίβας 

 Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στην ευρύτερη Μέση Ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ  https://www.apopseis.com/giati-i-kina-den-thelei-na-ginei-ameriki-sti-thesi-tis-amerikis/?fbclid=IwAR27I3EFe8mdeWGyWQ3H26mb3mOrNgPTLz_ea6uW8LRGSsQWvvPxsn7ptzY

       * * *

 Οι απόψεις, που δημοσιεύονται στα εκάστοτε- αποκλειστικά χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού-αναρτώμενα άρθρα (ή κάθε είδους κείμενα) του ιστολογίου μου, εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που τις διατυπώνουν.Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τον συντάκτη τους, χωρίς να συμπίπτουν κατ' ανάγκη με την άποψη του blogger. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους δημιουργούς των κειμένων, εικόνων κλπ και των ιστολογίων που αναφέρονται.