Ο "ενταφιασμός" του EastMed και η "αραβική διάσταση" της ελληνικής διπλωματίας.

  

Ο "ενταφιασμός" του EastMed 
και η "αραβική διάσταση" της ελληνικής διπλωματίας.

Η εσπευσμένη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια τη Δευτέρα στο Κάιρο (επικεφαλής αντιπροσωπείας που περιλάμβανε επίσης τον Γενικό Γραμματέα και στελέχη της Ειδικής Νομικής Υπηρεσίας του Υπουργείου, καθώς και της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού) επικεντρώθηκε στα "τεχνικά", όπως χαρακτηρίσθηκαν από ελληνικής πλευράς, προβλήματα που προκάλεσε η αιγυπτιακή πρωτοβουλία να οριοθετήσει θαλάσσιο οικόπεδο της δικαιοδοσίας της, κατά τρόπο που να αποδέχεται σιωπηρά τις αξιώσεις της Τουρκίας για την έκταση της δικής της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (AOZ).

Για το συγκεκριμένο πρόβλημα η σολομώντεια λύση που επελέγη ήταν ο τεμαχισμός του αιγυπτιακού οικοπέδου, ώστε να εφάπτεται προς ανατολάς με τον 28ο μεσημβρινό, ο οποίος και αποτελεί το όριο της ελληνο-αιγυπτιακής μερικής οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών που υπογράφηκε το περασμένο καλοκαίρι.

Ωστόσο, δύο εξελίξεις φαινομενικά ασύνδετες με τα παραπάνω ενδέχεται να αποβούν πολύ πιο καθοριστικές.

"Ενταφιασμός" EastMed;

Η πρώτη είναι ο ουσιαστικός "ενταφιασμός" του σχεδίου για τον υποθαλάσσιο αγωγό EastMed, στο φόντο των πρόσφατων διαβουλεύσεων Αιγύπτου και Ισραήλ.

Ο αγωγός αυτός, στενά συνδεδεμένος με την διεκδίκηση εφαπτόμενων θαλάσσιων δικαιοδοσιών της Ελλάδας και της Κύπρου, σκοντάφτει πλέον, πέρα από τις τεράστιες τεχνικές απαιτήσεις και τα σοβαρότατα προβλήματα επαρκούς τροφοδοσίας, χρηματοδότησης και βιωσιμότητας που ήδη αντιμετώπιζε, στην επιλογή των δύο πλησιέστερων συμμάχων της Αθήνας και της Λευκωσίας στην ανατολική Μεσόγειο να ενισχύσουν τη μεταξύ τους συνεργασία, εξετάζοντας την μεταφορά φυσικού αερίου από τα ισραηλινά κοιτάσματα σε αιγυπτιακό σταθμό υγροποίησης.

Πρόκειται για την επιλογή με το μικρότερο κόστος, οικονομικό αλλά και πολιτικό (δεδομένων των τουρκικών αντιδράσεων και της απροθυμίας εντονότερης εμπλοκής των μεγάλων δυνάμεων), στον βαθμό που από την άλλη πλευρά δεν ευοδώνεται (όσο εκκρεμεί το Κυπριακό και προκαλεί διεθνείς επιφυλάξεις η περαιτέρω ενίσχυση της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου) η φιλοδοξία ορισμένων λόμπι εντός του Ισραήλ για κατασκευή αγωγού μέσω της Κύπρου προς την Τουρκία.

Παρατηρητής

Παράλληλα, από την επίσκεψη Δένδια στο Κάιρο προέκυψε η είδηση ότι η Ελλάδα θα διεκδικήσει θέση παρατηρητή στον Αραβικό Σύνδεσμο.

Πρόκειται για μια σημαντική κίνηση αναβάθμισης της (άλλοτε θεμελιώδους, πλην εδώ και κάποιες δεκαετίες μάλλον παραμελημένης) αραβικής διάστασης της ελληνικής διπλωματίας, η οποία θα πρέπει να ιδωθεί επίσης στο φόντο της προσπάθειας όλων των ενδιαφερομένων για "ανάσχεση" της Άγκυρας.

Μόλις την περασμένη Τετάρτη ο 22μελής Αραβικός Σύνδεσμος πραγματοποίησε στο Κάιρο την 156η Σύνοδό του σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, στην οποία κυριάρχησαν, με πρωτοβουλία του Αιγύπτιου υπουργού Εξωτερικών Σάμεχ Σούκρι, οι αυστηρές δηλώσεις ότι η παρουσία τουρκικών δυνάμεων σε αραβικές γαίες (λ.χ. στην Συρία και τη Λιβύη) δεν θα γίνει ανεκτή.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας αντέδρασε έντονα, όμως γεγονός παραμένει ότι η τραυματισμένη αραβική ενότητα αποκαθίσταται, καθώς το Εμιράτο του Κατάρ (μέχρι πρότινος αποκλεισμένο από τους γείτονές του λόγω της συμμαχίας του με την Άγκυρα και την Μουσουλμανική Αδελφότητα και την ελαστική του στάση έναντι του Ιράν) ανέλαβε την προεδρία του Αραβικού Συνδέσμου, ενώ άλλη μία θητεία στη θέση του Γενικού Γραμματέα προσφέρθηκε στον 78χρονο Αιγύπτιο διπλωμάτη Άχμεντ Αμπούλ Γάιτ, τον οποίο συνάντησε κατά την επίσκεψή του στο Κάιρο ο Νίκος Δένδιας.

Διαβάστε ακόμη: 


Του Κώστα Ράπτη


9/3/2021