Γιατί η δήλωση της χρονιάς ήταν αυτή του Μάριο Ντράγκι για την Τουρκία;
Γιατί η δήλωση της χρονιάς ήταν αυτή του Μάριο Ντράγκι για την Τουρκία;
Ο Μάριο Ντράγκι δεν είναι μόνο ο Ιταλός πρωθυπουργός. Είναι ο προϊστάμενος της τρίτης οικονομίας της ΕΕ. Επίσης, είναι ο πρώην προϊστάμενος της ΕΚΤ. Με άλλα λόγια, είναι ένας άνθρωπος που γνωρίζει καλά ότι η κάθε λέξη του έχει και μια αξία που μετριέται σε δολάρια αλλά και σε ευρώ. Γι΄ αυτό, είναι η μόνη δήλωση με την οποία πρέπει να ασχοληθούμε σοβαρά τόσο στην Ελλάδα και στην Κύπρο αλλά και στην ΕΕ. Η Ιταλία φαίνεται ότι πήρε μια απόφαση η οποία απλώς, φάνηκε με την πρωτοφανή προσωπική επίθεση του Ντράγκι εναντίον του Ερντογάν. Γιατί κατάλαβε τώρα ο Ιταλός πρωθυπουργός ότι ο Ερντογάν συμπεριφέρεται σαν δικτάτορας; Έκανε αυτή τη δήλωση λόγω του sofagate; Ποιοί είναι οι παραλήπτες αυτού του μηνύματος εκτός της Τουρκίας;
Η Ιταλία έχει παράδοση στο να διαλέγει πολύ αργά τους συμμάχους και τους αντιπάλους της. Ο Ιταλός πρωθυπουργός κάνει αυτή τη δήλωση εναντίον του Ερντογάν κατά την επίσκεψή του στη Λιβύη. Οι Ιταλοί πείστηκαν μάλλον ότι οι Τούρκοι δεν εννοούν τη συνεργασία με τους Ιταλούς, όπως οι Ιταλοί την εννοούν. Γενικώς τα ευρωπαϊκά κράτη πέραν της Ελλάδας και της Κύπρου δεν έχουν αρκετές ''εμπειρίες'' για το πώς εννοούν οι Τούρκοι το ''καζάν-καζάν'', ακόμη πιο συγκεκριμένα, πώς το εννοεί η κυβέρνηση Ερντογάν. Η Ιταλία βρισκόταν μέχρι και λίγες βδομάδες πριν στην ''άλλη όχθη'' της ΕΕ. Σε αυτήν που δεν επιθυμεί να επιβληθούν κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας για όσα κάνει η Τουρκία στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Πέραν της έκθεσης των ιταλικών τραπεζών στην Τουρκία αλλά και τις πωλήσεις ελικοπτέρων, (που ο Ερντογάν -σαν αντίποινα για τις δηλώσεις του Ντράγκι- θα ακυρώσει) η ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία έχει επενδύσει σε εργοστάσια στην Προύσα όπου και κατασκευάζονται αυτοκίνητα που πωλούνται σε όλην την Ευρώπη. Η τουρκική παρουσία στη Λιβύη, δεδομένης της γεωγραφικής της εγγύτητας Λιβύης-Ιταλίας, καθιστά τη Ρώμη περισσότερο υποχρεωμένη να σκέφτεται να έχει καλές σχέσεις με την Τουρκία.
Ένας άνθρωπος των αγορών και της οικονομίας, προφανώς και προεξοφλεί ότι η Τουρκία θα έχει πολύ σύντομα εξελίξεις που αφορούν το πολιτικό της μέλλον. Ο Μάριο Ντράγκι άφησε την ΕΚΤ, όμως, δεν τον άφησαν οι γνωριμίες του και οι γνώσεις του για το πώς η οικονομία επηρεάζει την πολιτική κατάσταση μιας χώρας, άλλωστε το βίωσε με την κρίση της Ευρωζώνης. Τόσο η πατρίδα του, όσο και η Ελλάδα και η Ισπανία, βίωσαν με τον πιο ωμό τρόπο το πώς η οικονομία μπορεί μέσα σε μέρες να αλλάξει το πολιτικό τοπίο μιας χώρας. Βέβαια, δεν είναι μόνο οι Τούρκοι παραλήπτες αυτού του μηνύματος, αλλά και οι Γερμανοί και όσοι στηρίζουν τις γερμανικές θέσεις εντός της ΕΕ.
Για τους συσχετισμούς εντός της ΕΕ, το θέμα της Τουρκίας είναι ακόμη ένα πεδίο το οποίο αποδεικνύει την πολιτική παρακμή στην οποία βρίσκεται η ΕΕ. Η Γαλλία είναι η χώρα που προσπαθεί να ηγηθεί της αναγέννησης της ΕΕ η οποία κατά τη διάρκεια της γερμανικής ''αρχηγίας'', έχει περάσει από όλων των ειδών τις κρίσεις (οικονομική, ασφαλείας, προσφυγο-μεταναστευτική, αργοπορημένη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης με τα εμβόλια κ.ά). Η Ιταλία πάντα έχει τις αμφιβολίες της για τη Γαλλία. Παρόλα αυτά, η Ρώμη γνωρίζει ότι έχει υποστεί μεγάλες συμφορές από τη Γερμανία, κυρίως στην οικονομία της. Η διαχείριση του προσφυγικού απασχολεί επίσης την Ιταλία όπως και η παρουσία της στη Βόρεια Αφρική. Οι ανησυχίες της Ιταλίας δεν πρόκειται να γίνουν κατανοητές από τη Γερμανία, η οποία φαίνεται να έχει ταυτίσει το τρίπτυχο ''ηρεμία, τάξη και ασφάλεια'' με την αδράνεια. Η λιτότητα δε φαίνεται να περιορίστηκε εδώ και 15 χρόνια μόνο στην οικονομική πολιτική. Πρόκεται για ένα δόγμα που το Βερολίνο το τηρεί με ευλάβεια για κάθε ευρωπαϊκό πρόβλημα. Το ''εμείς τα κέρδη και εσείς τις ζημιές'' φαίνεται να ξεθωριάζει καθώς η Γερμανία θα οδηγηθεί αναπόφευκτα σε μια περίοδο εσωστρέφειας. Αυτή η εσωστρέφεια, υπαγορεύεται όχι μόνο από το τέλος εποχής της Μέρκελ και από τους ολισθηρούς πολιτικούς συσχετισμούς εντός της Γερμανίας, αλλά και από την ανάγκη των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου να αντιμετωπίσουν προβλήματα για τα οποία η Γερμανία δεν ενδιαφέρεται. Εντός της ΕΕ, η Ιταλία και η Γαλλία διαμορφώνουν μια άλλη φωνή η οποία ήδη προβληματίζει το Βερολίνο εδώ και αρκετά χρόνια. Ωστόσο, η Γερμανία είχε βρει δημοσιονομικά εργαλεία προκειμένου να προβαίνει σε ένα διαίρει και βασίλευε.
Ο Μάριο Ντράγκι προφανώς και γνωρίζει ότι η Γερμανία είναι η μοναδική χώρα η οποία δεν μίλησε καν για το ζήτημα του sofagate. Είναι επίσης γνωστό στον Ιταλό πρωθυπουργό ότι με αυτή τη δήλωση που έκανε για τον Ερντογάν, δυσαρέστησε τη Μέρκελ και ταυτόχρονα, ήθελε να κάνει τον Μακρόν να χαμογελάσει. Είναι βέβαιο ότι πέτυχε και τα δύο και προφανώς ο Ιταλός πρωθυπουργός δεν βιάζεται να πουλήσει τα ελικόπτερα στον Ερντογάν, ούτε να βοηθήσει άμεσα την ΕΝΙ να πάρει δουλειές στη Λιβύη. Κατά πάσα πιθανότητα, κάτι μεγαλύτερο πιο κερδοφόρο θα περιμένει ο Ιταλός πρωθυπουργός που όπως αναφέρθηκε, κόβει ''τιμολόγιο'' για κάθε λέξη που λέει.
Αν θέλουμε και εμείς να χαμογελάμε στην Ελλάδα και στην Κύπρο, καλό είναι να αντιληφθούμε τους συσχετισμούς που αναδύονται στην ΕΕ και να τους ακολουθήσουμε. Τα συμφέροντα της Ελλάδας βρίσκονται στη Μεσόγειο και πρέπει να μας νοιάζει ολοένα και λιγότερο αν δυσαρεστούνται οι Γερμανοί με διάφορες κινήσεις μας. Είτε αυτή είναι η "καλή παρέα" που κάνουμε με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, είτε είναι η μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο, είτε είναι η επιμονή μας να έχουμε συμμετοχή στα όσα λαμβάνουν χώρα στη Λιβύη από την οποία το Βερολίνο μας θέλει απόντες.
Αλέξανδρος Δρίβας,
στρατηγικός αναλυτής, Ph.D. Cand. και Research Fellow στο Hellenic American Leadership Council (HALC).
https://www.capital.gr/arthra/3538472/giati-i-dilosi-tis-xronias-itan-auti-tou-mario-ntragki-gia-tin-tourkia
13/4/2021