Εξόδου από την απομόνωση τακτικές διεργασίες
Εξόδου από την απομόνωση τακτικές διεργασίες
Η αμερικανική πολυεπίπεδη πίεση προς την Άγκυρα, η οποία οδήγησε την ήδη ευάλωτη τουρκική οικονομία σε όρια ασφυξίας, ανάγκασε την τουρκική ηγεσία να προχωρήσει σε τακτικής υφής κινήσεις προσέγγισης προς τη Δύση, στο πλαίσιο των οποίων εντάσσονται και οι συναντήσεις του Τούρκου Προέδρου με Μακρόν και Μπάιντεν, κατά την πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία, εν προκειμένω, ακολουθώντας την πάγια οθωμανικής αναφοράς τακτική ενός ανατολίτικου παζαριού, ώστε να μπορέσει να κερδίσει χρόνο, καθώς και το μέγιστο δυνατό όφελος στο πλαίσιο τής κατά τα ανωτέρω μηνυματικής διαπραγμάτευσης, εμφάνισε προς τη γαλλική πλευρά δυνατότητες κοινής προσέγγισης επί ζητημάτων ζωηρού γαλλικού γεωστρατηγικού ενδιαφέροντος με αναφορά στη Συρία και τη Λιβύη.
Υπενθυμίζεται εν προκειμένω πως η Τουρκία διαθέτει στρατεύματα, τόσο στη Λιβύη, όπου και παρεμβατικά προσανατόλισε υπέρ των συμφερόντων της τον λιβυκό εμφύλιο, όσο και στη Συρία, όπου υπό την ανοχή της Ρωσίας και την κατά ταύτα εγκατάλειψη του κουρδικού στοιχείου από τις ΗΠΑ, μεσούσης της Προεδρίας Τραμπ, εισέβαλε στα βορειοανατολικά της χώρας, κατέχοντας μέχρι και σήμερα μέρος της συριακής επικράτειας.
Τούτο σημαίνει τη δημιουργία τετελεσμένων, παρανόμως μεν επιτευχθέντων, δυσχερώς αναστρέψιμων δε, τα οποία η Άγκυρα σε ενεστώτα χρόνο προβάλλει ενώπιον της γαλλικής πλευράς, διεκδικώντας από θέση ισχύος το μέγιστο δυνατό για την ίδια όφελος, όπερ και παραπέμπει σε θεσμικά και πολιτικά διασφαλισμένο ενεργό ρόλο στην επόμενη μέρα σε Συρία και Λιβύη.
Αντιστοίχως, έναντι της αμερικανικής πλευράς και δη του Προέδρου Τζο Μπάιντεν, αναδεικνύει η Άγκυρα δι’ όλων των μέσων έναν ρόλο επιδιαιτητού, δυνάμει δε και τοποτηρητού σε περιοχές αμερικανικού ενδιαφέροντος, όπως είναι συναφώς το Αφγανιστάν. Το εγχείρημα αποσκοπεί σαφώς και κατά τα ειωθότα, πέραν της ομαλοποίησης των σχέσεων με την υπερδύναμη, στη δημιουργία όρων και προϋποθέσεων εγκαθίδρυσής της ως περιφερειακής ηγεμονικής δύναμης στον ευρύτερο χώρο, ενισχύοντας περαιτέρω την ήδη υφιστάμενη γεωπολιτική υπεραξία της έναντι των ΗΠΑ.
Για την αμερικανική εξωτερική πολιτική το δίλημμα που υφίσταται σήμερα παραπέμπει στη γεωστρατηγική και γεωπολιτική σημασία της Άγκυρας ως γειτνιάζουσας προς τη Ρωσική Ομοσπονδία και την αναγκαία στην αμερικανική οπτική διατήρησή της στο δυτικό στρατόπεδο, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται ένα υπαρκτό έλλειμμα εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο μερών, καθότι η Τουρκία πραγματοποιεί βηματισμούς, ανεξαρτήτως και ενίοτε εν αντιθέσει της αμερικανικής βούλησης, θέτοντας το τουρκικό εθνικό συμφέρον ως υπερέχον, τόσο του αμερικανικού, όσο και του βορειοατλαντικού. Κραυγαλέο στην προκειμένη περίπτωση παράδειγμα συνιστά η αγορά από την Τουρκία του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400.
Πέραν των ανωτέρω, το διαχρονικά υπαρκτό πρόβλημα που υφίσταται μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας αναφέρεται στο κουρδικό ζήτημα, το οποίο παραδοσιακά και διαχρονικά, με εξαίρεση την ανακόλουθη προς το θεσμικοπολιτικό πλαίσιο στάση που επέδειξε εν προκειμένω η κυβέρνηση Τραμπ, στηρίζεται από την Ουάσιγκτον, αποτελώντας ταυτόχρονα και τακτικού επιπέδου μοχλό πίεσης προς την Άγκυρα.
Σημειώνεται πως στην αμερικανική γεωστρατηγική αντίληψη όσον αφορά την Τουρκία, υφίσταται λανθασμένα η εικόνα πως οι κινήσεις αυτονόμησης της Άγκυρας από το δυτικό στρατόπεδο αποδίδονται εν είδει απόλυτης ταύτισης προς το πρόσωπο του Ερντογάν, δημιουργώντας έτσι για τις ΗΠΑ μια ψευδαίσθηση αναμονής ως παράταση χρόνου εν όψει δυνάμει επερχομένων εναλλακτικών δυνατοτήτων στην ηγεσία της Τουρκίας, που θα επέτρεπαν μεγαλύτερο δυνατό παρεμβατικό έλεγχο από την Ουάσιγκτον.
Η αντίληψη των Αμερικανών πως μια μελλοντική απομάκρυνση του Ερντογάν από την ηγεσία της Τουρκίας θα ανέτρεπε το υφιστάμενο πολιτικό πλαίσιο πολιτικής και εθνικής χειραφέτησης, είναι εξωπραγματική καθότι παραβλέπει το γεγονός ότι στην Τουρκία εμπεδώθηκε κατά ταύτα μια πολιτική κουλτούρα αυτονομίας, παραπέμπουσας σε εθνικά ανεξάρτητη περιφερειακή δύναμη, διατρέχουσα εν προκειμένω όλο το πολιτικό σύστημα στο επίπεδο της ευρύτερης κοινωνικοπολιτικής ηγετικής ομάδας, ενώ ταυτόχρονα είναι γνωστό για τους «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» πως ο τουρκικός επεκτατισμός, ο οποίος πραγματώνεται και εσχάτως με πολεμικές παρεμβάσεις σε Λιβύη, Συρία, Ιράκ και Ναγκόρνο Καραμπάχ, παραμένοντας σταθερά σε αναθεωρητική στρατηγική έναντι Ελλάδος και Κύπρου, αποτελεί δομικό χαρακτηριστικό γνώρισμα του τουρκικού πολιτικού συστήματος, που υπερβαίνει πρόσωπα και ηγετικές πολιτικές αντιλήψεις.
Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης
https://simerini.sigmalive.com/article/2021/6/20/exodou-apo-ten-apomonose-taktikes-diergasies/
20 Ιουνιου 2021
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ