Η «μετά-Νετανιάχου» εποχή σε Ισραήλ, Μ. Ανατολή, Αν. Μεσόγειο - Οι νέες προκλήσεις και οι νέες ισορροπίες.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Τι σημαίνει η αλλαγή κυβέρνησης στο Ισραήλ για την Ελλάδα
-Ποιοι «τέλειωσαν» τον Νετανιάχου.
Τι σημαίνει η αλλαγή κυβέρνησης στο Ισραήλ για την Ελλάδα
-Ποιοι «τέλειωσαν» τον Νετανιάχου.
Η «μετά-Νετανιάχου» εποχή σε Ισραήλ, Μ. Ανατολή, Αν. Μεσόγειο
- Οι νέες προκλήσεις και οι νέες ισορροπίες.
Η αλλαγή «φρουράς» στο πρωθυπουργικό γραφείο του Ισραήλ, διαταράσσει ισορροπίες και βεβαιότητες όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας αλλά και σε όλη τη Μέση Ανατολή και επηρεάζει με την αβεβαιότητα την οποία προκαλεί, ένα ευρύτερο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων, εμπλέκοντας περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις που με τον ένα η άλλο τρόπο πρωταγωνιστούν στη σοβαρότερη και πιο επικίνδυνη διεθνή διένεξη.
Το ερώτημα μας πριν λίγο καιρό σε έναν ισχυρό παράγοντα του ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών: «Τι θα συμβεί εάν ο Νετανιάχου χάσει την πρωθυπουργία;». Η απάντηση δόθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη: «Η εξωτερική πολιτική, οι στρατηγικές επιλογές του Ισραήλ δεν εξαρτώνται από έναν πρωθυπουργό ή από έναν Υπουργό Εξωτερικών. Υπάρχουν θεσμοί του κράτους που χαράσσουν την πολιτική, που καθορίζουν τις επιλογές…».
Το ίδιο διαβεβαιώνει και ο ισραηλινός πρέσβης στην Ελλάδα Γιόσι Αμράνι, που έσπευσε σε συνάντηση με δημοσιογράφους να στείλει καθησυχαστικά μηνύματα ότι η κυβερνητική αλλαγή δε θα επηρεάσει τις σχέσεις των δυο χωρών που έχουν πάρει στρατηγικό χαρακτήρα. Βεβαίως, η πολιτική θα διαμορφωθεί στην Ιερουσαλήμ και όχι στην ελληνική πρεσβεία στην Αθήνα…
Η παρουσία Νετανιάχου στην ηγεσία του Ισραήλ για 12 χρόνια, είχε προσφέρει σε φίλους, συμμάχους και εχθρούς μια «σταθερά». Ο «Μπιμπι» άριστος γνώστης των θεμάτων της περιοχής, εξαιρετικός ισορροπιστής και μετρ του παζαριού, με πολιτική γοητεία και έναν απίστευτο δυναμισμό, άνθρωπος του ρίσκου και με αίσθημα της επιβίωσης, κυριάρχησε στις εξελίξεις στην περιοχή. Πολλές φορές δεν απέφυγε την παγίδα του να χρησιμοποιήσει θέματα όπως το Παλαιστινιακό ή η Γάζα, η κάποιον εξωτερικό εχθρό, δημιουργώντας τεχνητές εντάσεις προκειμένου να χειραγωγήσει και την εσωτερική πολιτική σκηνή.
Με τον ένα η άλλο τρόπο ο Μ. Νετανιάχου σφράγισε και καθοδήγησε με την πολιτική του και την παρουσία του, τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή την τελευταία δεκαετία. Οι δυο πόλεμοι στη Γάζα, οι εποικισμοί στη Δυτική Όχθη, οδήγησαν περισσότερο στην αποξένωση από το αραβικό και παλαιστινιακό στοιχείο και τελικά ενίσχυσαν τις ακραίες φωνές μεταξύ των Παλαιστινίων, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την αναζήτηση λύσης στο Παλαιστινιακό. Ο κ. Νετανιάχου επικρίθηκε ότι επιδίωξε τη διεύρυνση αυτού του χάσματος, απλώς για να νομιμοποιηθεί η επιλογή του για υποχώρηση από την πολιτική της λύσης των δυο κρατών.
Ένα χρόνο πριν με τις συμφωνίες Αβραάμ, που προώθησε ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, πέτυχε ένα σημαντικό βήμα για τη χώρα του, την εξομάλυνση των σχέσεων με μια σειρά αραβικές χώρες και χώρες του Κόλπου, κάτι που και οικονομικά αλλά κυρίως πολιτικά ενίσχυσε το Ισραήλ. Σχέσεις οι οποίες δοκιμάστηκαν πάντως με την τελευταία επίθεση στη Γάζα που είχε θύματα πολλούς αμάχους.
Μέχρι τώρα ήταν ο Μ. Νετανιάχου που σε μεγάλο βαθμό μέσω και του εβραϊκού λόμπι στην Ουάσιγκτον επηρέαζε κέντρα λήψης αποφάσεων Πολύ συχνά η προσωπική επιρροή που ασκούσες ενοχλούσε στελέχη της Διοίκησης στην Ουάσιγκτον κάτι που φάνηκε ιδιαίτερα μετά την τελευταία επίθεση στη Γάζα όπου φωνές εναντίον του Ισραήλ και της πολιτικής Νετανιάχου ακούστηκαν κυρίως από το Δημοκρατικό Κόμμα.
Ένας σχηματισμός ενός κεντρώου φιλελευθέρου πρώην τηλεοπτικού δημοσιογράφου, του Γαΐρ Λαπίντ, ένα μικρο κόμμα ενός εκατομμυριούχου δεξιού εθνικιστή υπέρμαχου των εποικισμών του πρώην υπουργού άμυνας Νάφταλι Μπενετ, και του Μανσούρ Αμπάς ενός Άραβα ισραηλινού που φλερτάρει με τους ακραίους των παλαιστίνιων και είναι ριζικά αντίθετος με τους εποικισμούς, κάνουν ένα μεγάλο βήμα υψηλού ρίσκου, με μόνη συγκολλητική ουσία την επιθυμία τους να ανατρέψουν τον Νετανιάχου. Αυτό είναι το μόνο εύκολο του εγχειρήματος, καθώς ακόμη και για την εσωτερική διακυβέρνηση υπάρχει τεράστιο χάσμα απόψεων μεταξύ των τριών κυβερνητικών εταίρων.
Και θα πρέπει να φανούν πολύ δημιουργικοί, πολύ συναινετικοί και συμβιβαστικοί για να επιβιώσουν καθώς το μένος εναντίον του Νετανιάχου μόνο για λίγο καιρό θα μπορεί να τους κρατήσει μαζί. Θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον το στίγμα που θα δώσει ο νέος πρωθυπουργός ο κ. Μπένετ μόλις αναλάβει (και εφόσον δεν υπάρξει κάποιο απρόοπτο στη διαδικασία παροχής ψήφου εμπιστοσύνης), τόσο για το Παλαιστινιακό, όσο και για το Ιράν …
Σε ό,τι αφορά στην Τουρκία είναι δεδομένο ότι θα επιχειρηθεί με τη δαιμονοποίηση του Νετανιάχου και από τις δυο πλευρές να επιχειρηθεί η αποκατάσταση τουλάχιστον των διπλωματικών σχέσεων. Ο Γ. Λαπίντ δεν έχει κρύψει την αρνητική στάση του έναντι της Τουρκίας ο κ. Μπένετ δύσκολα θα μπορούσε να αποδεχθεί όρους όπως αυτούς που θέτει ο κ. Ερντογάν και ο κ.Τσαβούσογλου για εγκατάλειψη των εποικισμών, για αποδοχή του στάτους της Γάζας, ως προϋποθέσεις για την αποκατάσταση των σχέσεων…
Ο Νετανιάχου έχει ακόμη 2 εβδομάδες μέχρι να παραδώσει την εξουσία. Πολλά μπορεί να κάνει μέχρι τότε. Κάποιοι κινδυνολογούν ότι ακόμη και πόλεμο με το Ιράν θα μπορούσε να προκαλέσει για να βραχυκυκλώσει τη νέα κυβέρνηση.
Ίσως, τα όπλα που θα έχει ως αντιπολίτευση να είναι πιο ισχυρά, εάν οι διάδοχοι του δεν τα καταφέρουν.
Γιατί ένα τέτοιο καράβι ταξιδεύοντας σε δύσκολες φουρτουνιασμένες θάλασσες θέλει από την πρώτη στιγμή καλό καπετάνιο… Θα χρειαστεί πολύ τύχη για να ταξιδέψει με έναν απλό δόκιμο…
Νίκος Μελέτης
https://www.liberal.gr/diplomacy/i-meta-netaniachou-epochi-se-israil-m-anatoli-an-mesogeio-oi-nees-prokliseis-kai-oi-nees-isorropies/382216
3 Ιουνίου 2021
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Τι σημαίνει η αλλαγή κυβέρνησης στο Ισραήλ για την Ελλάδα
-Ποιοι «τέλειωσαν» τον Νετανιάχου.
Η διαφαινόμενη αλλαγή ηγεσίας στο Ισραήλ και οι επιπτώσεις που αυτή μπορεί να έχει στις σχέσεις του με την Ελλάδα και την Τουρκία αλλά και ευρύτερα στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή αποτελεί, ως αναμενόμενον, πηγή προβληματισμού για την Αθήνα.
Το πολιτικό τοπίο στο Ισραήλ αναδιαμορφώνεται, η τράπουλα ξαναμοιράζεται μετά την επικείμενη απομάκρυνση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ενός πολιτικού που έδειχνε όλα τα τελευταία χρόνια να κατανοεί τις ελληνικές ανησυχίες για την τουρκική προκλητικότητα και είχε μπει πολύ συχνά στο σταυρόνημα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (ο οποίος εργαλειοποιούσε με κάθε ευκαιρία το Παλαιστινιακό για να προβληθεί ως ηγέτης της παγκόσμιας μουσουλμανικής κοινότητας), και την κατάληψη της εξουσίας από μια ετερόκλητη, πολυκομματική συμμαχία, στην οποία για πρώτη φορά στην πολιτική ιστορία του Ισραήλ μετέχουν, μεταξύ άλλων, κόμματα ισραηλινών Εβραίων και ισραηλινών Αράβων ισλαμιστών μουσουλμάνων.
Αλλά με τόσα μέτωπα ανοικτά (εσωτερικά και εξωτερικά) για το Ισραήλ, οι δεσμοί με την Αθήνα εκτιμάται ότι είναι λίαν απίθανο να κλυδωνιστούν. Το επεσήμανε, άλλωστε, μόλις προχθές και ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ελλάδα, Γιόσι Αμράνι, ότι οι διμερείς σχέσεις θα συνεχίσουν να είναι καλές ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην εξουσία στη χώρα του υπογραμμίζοντας τόσο τη σημασία της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, με τη στήριξη των ΗΠΑ (3+1), την αξία της στρατηγικής περιφερειακής συνεργασίας, αλλά και το ισραηλινό επενδυτικό ενδιαφέρον για τη χώρα μας στον τομέα του τουρισμού. Παράλληλα, τόνισε πως μια κυβερνητική αλλαγή στο Ισραήλ δεν θα επηρεάσει την υλοποίηση του αγωγού EastMed, υπογραμμίζοντας πως είναι στρατηγικά και οικονομικά προς το συμφέρον της χώρας του.
Από την άλλη πλευρά, η επί θύραις πολυκομματική κυβερνητική συμμαχία στο Ισραήλ δεν αποκλείεται να αποδειχθεί λίαν δυσκίνητη σε πολλά θέματα, αφού θα πρέπει να συγκεράζονται αντικρουόμενες απόψεις στη χάραξη της πολιτικής, ενδεχόμενο που επιτείνει την ανάγκη διπλωματικής εγρήγορσης από την Αθήνα, ώστε να υπογραμμίζει με κάθε ευκαιρία πόσο αναγκαία και για τις δύο πλευρές είναι η διμερής αυτή σχέση και συνεργασία.
Οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία
Αναφορικά με τις σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία δεν αναμένονται σημαντικές αλλαγές και βελτίωση του κλίματος, με δεδομένες τις σχέσεις της Άγκυρας με τη Χαμάς και την αντι-ισραηλινή της ρητορική της καθώς αυτο-τοποθετείται ως δύναμη στην περιοχή και πέραν αυτής και διεκδικεί ρόλο προστάτιδας των Παλαιστινίων. Άλλωστε οι όροι για την αποκατάσταση των σχέσεων με το Ισραήλ που θέτει η Τουρκία, δηλαδή «η αποστασιοποίηση από βήματα που βλάπτουν τη δυνατότητα λύσης δύο κρατών», ο τερματισμός της επέκτασης των εβραϊκών εποικισμών και η αποδοχή του στάτους της Γάζας είναι απίθανο να γίνουν αποδεκτοί από τον αρχηγό της ισραηλινής ακροδεξιάς και επί θύραις πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ, ενώ είναι γνωστές οι αρνητικές θέσεις του κυβερνητικού εταίρου του, του κεντρώου Γιαΐρ Λαπίντ, έναντι της Άγκυρας. Ως εκ τούτου, στην καλύτερη περίπτωση μόνο μια βελτίωση του κλίματος θα ήταν εφικτή, αλλά για να γίνει αυτό « θα πρέπει να δούμε μια διαφορετική πολιτική από την Τουρκία», όπως τόνισε ο Ισραηλινός πρεσβευτής στην Αθήνα.
Γιατί μπαίνουν τίτλοι τέλους στην εποχή Νετανιάχου
Ο Νετανιάχου συμπλήρωσε από το 1996 συνολικά 15 χρόνια στην εξουσία, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην Ιστορία του Ισραήλ, αλλά η κυριαρχία του λαμβάνει τέλος χάρη στη συσπείρωση μιας συμμαχίας οκτώ ετερόκλητων κομμάτων από όλο το πολιτικό φάσμα, από την άκρα δεξιά μέχρι τη ριζοσπαστική αριστερά, με διαφορετική ατζέντα και στόχους, που όμως τα ένωσε η επιθυμία να τον εξοστρακίσουν.
Η διαδικασία της ψήφου εμπιστοσύνης από την Κνεσέτ μπορεί να διαρκέσει, βέβαια, δύο εβδομάδες -ικανό διάστημα για να συμβούν πολλά, ακόμη και κατάρρευση του συνασπισμού που διαθέτει μόλις 61 έδρες στη Βουλή των 120- και ο Νετανιάχου θα παίξει όλα του τα χαρτιά για να αποτρέψει την αποπομπή του, αλλά το παιχνίδι μοιάζει πλέον χαμένο γι’ αυτόν.
Η εντεινόμενη δυσαρέσκεια στην κοινή γνώμη του Ισραήλ για την αύξηση των ανισοτήτων μεταξύ χαμηλών και υψηλών εισοδημάτων, απόρροια της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης Νετανιάχου, όπως λένε οι επικριτές του, η πολωτική του ρητορική, οι κατηγορίες που αντιμετωπίζει για διαφθορά, δωροδοκία, απιστία και απάτη, τα εμπόδια που έβαλαν σκόπιμα μεγαλοστελέχη του κόμματος του Νετανιάχου στην πιθανότητα να αναζητήσει τη σύμπραξη άλλων δυνάμεων, και πιθανώς, όπως τονίζουν αναλυτές, και η άσκηση επιρροής από την κυβέρνηση Μπάιντεν, που συνειδητοποιεί ότι με τον «Μπίμπι» στην εξουσία θα ήταν αδύνατη μια λύση στο Μεσανατολικό στη βάση των δύο κρατών, έπαιξαν προφανώς το ρόλο τους. Εφόσον, όπως αναμένεται, περάσει στην αντιπολίτευση ο Νετανιάχου, δεν αποκλείεται να χάσει τη βουλευτική ασυλία και η νέα κυβέρνηση να περάσει νόμο που να του απαγορεύσει τη διεκδίκηση μελλοντικά αξιώματος. Αλλά ακόμη και η θέση του στην ηγεσία του Λικούντ δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, αφού δεν αποκλείεται, όπως σημειώνουν διεθνή ΜΜΕ, να ξεκινήσουν πρωτοβουλίες αποπομπής του και ορισμένα ανώτερα στελέχη να ζητήσουν πρόωρες εσωκομματικές εκλογές, εποφθαλμιώντας το πόστο του.
Τρύφωνας Κα'ι'σερλίδης
Πηγή: iefimerida.gr
5/6/2021